Bush: Irak
kan oorlog
vermijden
BUITENLAND
Regeringstroepen weer weg uit Ivoriaanse stad
Nobelprijs geneeskunde voor onderzoek wormpje
Bin Laden genoemd in
afgeluisterd telefoontje
Tsaar Vladimir ziet Abraham maar weigert zijn kroon
'Groot object' achter
planeet Pluto ontdekt
•zingen in
=i»irs 3 doden
zesl-Korea:
■■'ji arrogant
er|oë langer
ta 1 roulatie
l^tis weken te
och naar ISS
ord in ruzie
Pankisi-vallei
oor Belgische
inhandelaars
ocraat doet
ïw Jersey mee
Eigenaar van
tanker houdt
het op aanslag
Harnas zweert
doden Gaza te
zullen wreken
dinsdag 8 oktober 2002
\vee militante mos-
en vandaag een stem-
(het Indiase deel van
Bjvervallen. Zeker twee
een van de daders
komen. De mannen
eist granaten en be-
jama te schieten,
yordt in Kashmir de
laatste fase van de
n tyen gehouden. Meer
daao militairen en agen-
ien |n voorkomen dat ook
in imet veel geweld ge-
Pept Sinds het begin van
iweiingen zijn al zeker
enti gevallen. Militante
t mdie zich tegen het In-
metuur verzetten, wijzen
eeiüngen af.
/erv
voord-Korea verwijt de
aakjtoritaire en arrogante
oor Washington streeft
de een dialoog, maar wil
de irea zijn wil opleggen,
woordvoerder van
koi|-Koreaanse ministe-
Iitenlandse zaken. Het
erste officiële com-
==>p het driedaagse be-
le Amerikaanse on-
>«r van buitenlandse
ly vorige week bracht
gyang. Hij heeft het
enaal en de mensen-
ir sprake gebracht.
in- ie verwondingen die
eni burgemeester Ber-
!1'd bnoë heeft opgelopen
u- (gelopen weekeinde
en (gestoken, blijken em-
zich aanvankelijk liet
ieiOelanoë liep kwetsu-
hjh de maag, de twaalf-
iciidarm, de dikke darm
mfcslagader. Hij zal ze-
e weken absolute rust
%men. De dader, de
'epAlgerijn Azedine Ber-
t njdt vervolgd voor po-
'scjioord. Hij is langdurig
v*, maar heeft niets toe-
lan zijn verklaring dat
ïkel heeft aan politici,
aan homoseksuelen.
^verai - Het ruimte-
ids is gisteren van het
Space Center in de
htanse staat Florida ge-
oinaar het intemationa-
roüestation ISS. Atlantis
;t (astronauten aan
ene lancering vond door
ieUe problemen zes we
et idan gepland plaats,
inlauten moeten tijdens
n. ags verblijf nieuwe on-
rnop het ruimtestation
n {en, zoals enkele enor-
arfpanelen.
'at
ieo
aar Rusland en Georgië
bipvereenstemming be-
eet gezamenlijke pa-
njaan de grens tussen
[lelden. Zo moet worden
Laden dat Tsjetsjeense op-
ivigen die hun toevlucht
zcfcezocht in Georgië de
toPrsteken om aanslagen
t# in Tsjetsjenië. De
tussen beide landen
eie zaak liep de afgelo-
lalnden hoog op. Moskou
niigde Georgië er van
idiets deed tegen de re
edde Pankisi-vallei, en
gdnilitair in te grijpen.
P
•en - Zes wapenhande-
_i gisteren door een Ant-
echter tot celstraffen
laanden tot 4 jaar ver-
<A wegens de smokkel
naar Nederland,
sche politie hield in
]t jaar op de Antwerpse
auto aan en vond in de
k 25 minipistolen en
donen. Van de zes ver-
ri ien zaten er vier in de.
m Belgische politie was
derlandse collega's ge-
èen huizoeking stuitte
Ie op nog eens 47 pisto-
pOO patronen. Ook wer-
twee andere bendele-
c^ehouden.
'2
t 6ton - Het Amerikaanse
rechtshof heeft de De-
i in toegestaan hun kan-
ijpor de Senaatsverkie-
Ie staat New Jersey te
t|en. De uitspraak is een
^g voor de Republikei-
glkans dat de Democra-
Be verkiezingen van 5
rter hun meerderheid in
:éat behouden, is erdoor
tét. De zittende senator
lli trok zich onlangs na
fuptieschandaal terug,
ièocraten wilden hem
{en, maar de Republikei-
laakten daartegen be-
Ipmdat een wisseling zo
lér de verkiezingsdatum
I met de wet zou zijn.
abidjan/afp-rtr-anp - Rege
ringstroepen hebben gisteren
het centrum van de Ivoriaanse
stad Bouaké verlaten, nadat eer
der op de dag hard was gevoch
ten in de tweede plaats van
Ivoorkust. Bouaké telt 350.000
inwoners en is in handen van
opstandige militairen sinds 19
september.
Zondag begonnen de regerings
troepen een offensief om het
verzet van de opstandelingen te
breken. De troepen namen gis
teren vroeg in de middag bezit
van het centrum van de stad.
Enkele uren later verliet het re
geringsleger Bouaké weer, en
stelde het zich enkele kilometers
buiten de stad op. Minister
Kouassi van defensie zei dat ver
sterkingen in aantocht zijn, en
dat het leger vandaag definitief
bezit neemt van de stad.
President Gbagbo heeft intussen
geweigerd een bestand met de
opstandelingen te tekenen. Het
bestand moest een gevolg zijn
van West-Afrikaanse bemidde
ling. Ook Frankrijk had Gbagbo
gevraagd te tekenen. Parijs heeft
een defensieverdrag met Ivoor
kust en is tot bijstand verplicht.
De Franse minister van buiten
landse zaken De Vïllepin heeft
Gbagbo opgeroepen het be
stand alsnog te tekenen.
De opstandelingen zijn naar het
zich laat aanzien militairen die
hun baan kwijt dreigden te ra
ken. Ze vielen op 19 september
onder meer de huizen van mi
nisters aan met de bedoeling de
bewindslieden te ontvoeren of
te doden. Ivoorkust was tot en
kele jaren geleden een van de
meest stabiele landen van Afri
ka. Een militaire coup in 1999
en groeiende tweespalt tussen
verschillende bevolkingsgroe
pen hebben het land steeds in-
stabieler gemaakt.
den haag/gpd - De Nobelprijs voor fysio
logie en geneeskunde is dit jaar toege
kend aan de Amerikanen Sydney Bren
ner en Robert Horvitz en de Brit John
Sulston. Dat heeft het Zweedse Nobelge-
nootschap gisteren bekendgemaakt.
De drie krijgen de prijs, in totaal 10 mil
joen Zweedse kronen, voor hun ontdek
kingen op het gebied van de erfelijke re
gulering van orgaanvorming en de ge
programmeerde 'celdood'.
De prijswinnaars gebruikten de nemato
de Caenorhabtidis elegans, een minus
cuul wormpje dat uit slechts 959 cellen
bestaat, als modelorganisme om te be
studeren hoe cellen zich vanuit één en
kele bevruchte eicel ontwikkelen tot ver
schillende organen en vervolgens uitein
delijk afsterven. Ze hebben daarbij genen
weten te identificeren die bij deze pro
cessen een sleutelrol spelen.
Volgens het Nobelgenootschap zijn de
ontdekkingen van de drie laureaten van
groot belang voor medisch onderzoek,
en hebben zij nieuw licht geworpen op
het ontstaan van vele ziekten. Sydney
Brenner was de eerste die het wormpje
als experimenteel organisme gebruikte.
Met zijn werk, uitgevoerd aan de univer
siteit van Cambridge, legde hij de grond
slag voor de Nobelprijs van dit jaar, aldus
het Nobelcomité.
Sulston toonde met behulp van het door
Brenner ontwikkelde model aan dat spe
cifieke cellen een geprogrammeerde 'cel-
dood' ondergaan als integraal onderdeel
van het normale differentiëringsproces.
Horvitz op zijn beurt heeft een aantal ge
nen ontdekt die bij dat proces een sleu
telrol spelen. Bovendien toonde hij aan
dat soortgelijke genen ook bij mensen
voorkomen.
Hun onderzoek is van groot belang voor
de medische wetenschap, omdat de be
treffende processen bij vele ziekten een
rol spelen, meldt het Nobelcomité. Bij
een ziekte als aids gaan bijvoorbeeld cel
len verloren als gevolg van overmatige
celdood. Ziekten als kanker worden daar
entegen gekenmerkt door gereduceerde
celdood, waardoor cellen in leven blijven
die hadden moeten afsterven.
londen-al mulkalla/rtr-afp -
De eigenaar van de onder Fran
se vlag varende supertanker
'Limburg' blijft er bij dat het
schip zondagmorgen voor de
kust van Jemen door explosie
ven is beschadigd. De tanker,
die een gat van zes bij acht me
ter in de romp heeft, brandt nog
altijd. Jemen ontkent ten stellig
ste dat de Limburg is geraakt
door een bootje vol explosieven,
zoals de reder zegt.
Volgens de eigenaar van het in
2000 opgeleverde schip duidt de
schade aan de waterlinie op een
aanzienlijke ontploffing. Een
aanval is waarschijnlijker dan
een ongeluk, zo luiden de eerste
conclusies van de eigenaars en
verzekeraars. Een woordvoerder
stelt dat bijvoorbeeld een op
eenhoping van gassen in het
ruim zou moeten zijn geregi
streerd door de sensors waar
mee het vaartuig is uitgerust.
Maar op de bewuste plaats was
er volgens hem niets dat een ex
plosie met zo'n kracht kon ver
oorzaken, en een gewone aan
varing met een kleiner vaartuig
kan deze schade niet hebben
aangericht. De brand bleef aan
vankelijk beperkt rond het gat in
de scheepswand. Ooggetuigen
meldden gisteravond echter dat
het vuur opnieuw fel was opge
laaid. Circa 8.000 ton ruwe olie
is uit het ruim gevloeid.
De Franse afdeling antiterroris-
me van het openbaar ministerie
is een onderzoek naar de toe
dracht begonnen. Het ministe
rie van buitenlandse zaken in
Parijs zei gisteren echter dat er
nog geen aanwijzingen zijn dat
het werkelijk om een aanslag
gaat. Ook Amerika houdt het
voorlopig op een ongeluk. De
bemanningsleden van het schip
worden door de Jemenitische
autoriteiten ondervraagd.
door onze correspondent
Ad Bloemendaal
tel aviv - De islamitische ver
zetsbeweging Harnas heeft
wraak gezworen voor de dood
van veertien Palestijnen, gister
ochtend bij een Israëlische mili
taire operatie in de Gazastrook.
Meer dan honderd mensen
raakten gewond, van wie twintig
er ernstig aan toe zijn.
De Palestijnen en Israël kwamen
gisteren met geheel verschillen
de versies van het gebeurde.
Volgens de Palestijnen trof een
door een Israëlische helikopter
afgeschoten raket uitsluitend
burgers die op weg waren naar
een moskee in Khan Yunis. Isra
el zegt dat de raket gewapende
Palestijnen als doelwit had.
Onderminister van defensie Shi
rt zei dat de wijk Am al in Khan
Yunis, waar de actie werd uitge
voerd, 'de militantste Hamas-
aanhangers' herbergt. De Israë
lische commandant in de Gaza
strook, generaal Ziv, vertelde dat
een eerste onderzoek heeft uit
gewezen dat er alleen op gewa
pende mannen is geschoten.
Dat veel slachtoffers op weg wa
ren naar een moskee, zoals de
Palestijnen zeggen, lijkt hem on
waarschijnlijk. „Zelfs de vroom
ste moslim zal niet naar een
moskee rennen om te bidden
als er rondom hem wordt ge
schoten," zei hij. De Palestijnen
zeggen dat niet meer dan vijf
van de doden lid van een militie
waren. Verder ging het om bur
gers, in leeftijd variërend van 14
tot 55 jaar.
Toen na het incident een grote
groep mensen zich verzamelde
bij het ziekenhuis in Khan Yu
nis, openden de Israëliërs het
vuur op het gebouw. Volgens
een legerwoordvoerder beant
woordden de troepen vuur van
Palestijnse militanten. Acht Pa
lestijnen raakten gewond.
Hamas-leiders hebben gisteren
bloedige wraak gezworen. Voor
man Rantisi deed een oproep
aan de leiders van andere orga
nisaties gezamenlijk actie te on
dernemen. „Sla overal toe en
doodt iedere zionist, waar hij
ook vandaan komt. Het zijn alle
maal moordenaars en misdadi
gers en niet één van hen is on
schuldig", zei hij.
Islamabad/AP - Osama bin La
den leeft en reist met zijn luite
nant, de Egyptenaar Ayman Al
Zawahri, door Afghanistan ter
wijl hij nieuwe aanslagen be
raamt. Dit zou blijken uit een
gesprek over een satelliettele
foon, dat in het weekeinde is af
geluisterd door Amerikaanse en
Afghaanse diensten.
De conversatie ging tussen de
voortvluchtige Taliban-leider
mullah Omar en diens voorma
lige vice-premier Kabir. Omar
vertelt Kabir dat Bin Laden en Al
Zawahri over veel geld beschik
ken, en dat in de komende 45
dagen belangrijke dingen te ge
beuren staan, 'die een heel
nieuwe ontwikkeling in gang
zullen zetten'.
Hij drukt Kabir op het hart 45
dagen lang geen verklaring af te
leggen, maar zegt niet waarom.
Een Afghaanse functionaris die
in het verleden werkzaam was
voor het Taliban-regime, zei dat
hij de stem van Omar en Kabir
heeft herkend.
Zondag zond de Arabische zen
der al-Jazeera geluidsopnamen
van Bin Laden uit. De leider van
al-Qaeda zegt op de band dat
moslims meer aanslagen zullen
plegen als de VS zich agressief
blijven opstellen tegenover de
islam. Wanneer de opnamen
zijn gemaakt is niet duidelijk,
maar ze zouden recent kunnen
zijn omdat Bin Laden lijkt te
verwijzen naar de dreigende
Amerikaanse aanval op Irak.
Van Bin Laden was niets meer
vernomen sinds kort na het be
gin van de Amerikaanse lucht
aanvallen op Afghanistan, giste
ren precies een jaar geleden.
door onze correspondent
Frank Hendrickx
moskou - Iedereen in Rusland was
klaar voor een groots verjaardagsfeest.
Tienduizenden kinderen stuurden an
sichtkaarten en juweliers maakten als
cadeau een replica van de Sjapka Mo-
nomacha, de tsarenkroon, het ultieme
symbool van de tsaristische almacht.
Alleen het feestvarken zelf wilde niet
meewerken. Vladimir Poetin had op
zijn 50ste verjaardag geen tijd voor ca
deaus.
Juwelier Anatoli Klimin zit er mooi mee
in zijn maag. Het afgelopen jaar werk
ten zestig ambachtslieden uit Toela, Je-
katerinburg, Novosibirsk en Moskou
aan de nieuwe 'Muts van Monomach'.
De Russische heersers gebruikten de
met sabel en briljanten uitgedoste gou
den kroon traditioneel om aan te geven
dat de ze 'de minderen van niemand'
waren. Een replica leek het perfect ca
deau voor Ruslands nieuwe tsaar in het
Kremlin.
Maar voorlopig kan Klimin de 50.000
dollar kostende kroon aan niemand
kwijt Het feestvarken weigert het ca
deau aan te nemen. „Poetin probeert
op zijn veijaardag altijd te verdwijnen",
concludeerde het populaire dagblad
Kornsomolskaja Pravda. Dit jaar be
sloot de Russische leider af te reizen
naar Moldavië, waar een top van de
GOS-landen plaatsvond. Pas 's avonds
laat keerde hij terug om in besloten
kring zijn verjaardag te vieren.
En dat terwijl zoveel mensen hun best
hadden gedaan om er een feestje van te
maken. De politieke partij Eenheid, die
zich vanwege de onvoorwaardelijke
steun aan de president ook wel 'partij
van de macht' noemt, probeerde al we
ken de kinderen van Rusland zover te
krijgen verjaardagskaartjes te sturen
naar de president. Zeker 30.000 kinde
ren gaven daar uiteindelijk gehoor aan,
nadat het ministerie van onderwijs ook
nog eens een brief naar de leraren had
gestuurd.
„Vladimir Vladimirovitsj, ik zou willen
dat je voor altijd president blijft",
schreef een jongen uit Oefa vervolgens.
Het is de vraag of dergelijke eerbetui
gingen in goede aarde valt bij Poetin.
Het Kremlin probeerde er juist alles
aan te doen om de verjaardag zo onop
gemerkt mogelijk voorbij te laten gaan.
Daarbij speelde de steeds grotere kri
tiek op de cultus rond Poetin een rol.
De president figureerde de laatste
maanden al op immense schilderijen,
werd bewierookt in een liedje van Rus
sische Spice Girls, en zag een tomaat
naar zich vernoemd. En de 50ste ver
jaardag leek alles te gaan overtreffen.
Zo gingen er geruchten dat burgemees
ter Loezjkov van Moskou een straat
naar hem wilde vernoemen. En er
stonden paarden en auto's als cadeaus
klaar.
Een dergelijk eerbetoon was gebruike
lijk bij de verjaardagen van Sovjetlei
ders, maar Poetin wil zich graag pre
senteren als een moderne president.
Eerder deed hij de persoonsverheerlij
king al af als 'ongeciviliseerd'. De
staatszenders besteedden gisteren bij
na demonstratief weinig aandacht aan
de verjaardag. Alleen 's avonds werd er
een interview met de president ver
toond. Maar ook daar moest het er ui
terst sober aan toe gaan. Poetin ontving
de journalisten in zijn keuken.
Terwijl regeringstroepen gisteren tijdelijk het centrum van het onrustige Bouaké binnentrokken, bedreigden rebellen aan de rand van de
stad deze regeringsgetrouwe man met een vuurwapen. Foto: AFP/Georges Gobet
tie iedereen die zich verzet tegen
zijn agressie te chanteren."
Bush zette uitvoerig uiteen
waarom hij Saddam een bedrei
ging vindt, maar kwam niet met
echt nieuw bewijsmateriaal. De
rede was volgens het Witte Huis
bedoeld om antwoord te geven
op 'gerechtvaardigde' vragen
van de Amerikaanse bevolking
over de urgentie van een moge
lijke oorlog tegen het Iraakse re
gime en de gevolgen daarvan.
Volgens peilingen keurt een gro
te meerderheid een invasie
goed, maar 63 procent wil de
VN-wapeninspecteurs eerst een
kans geven.
Bush maakte in zijn speech dui
delijk te rekenen op brede steun
van het Congres voor een reso
lutie die de president het recht
geeft zo nodig eenzijdig en pre
ventief op te treden. De uit
spraak van het Congres moet de
VN en de wereld duidelijk ma
ken dat Amerika met één stem
spreekt en dat het menens is.
Bush zei dat toestemming van
het Congres om zo nodig ge
weld te gebruiken tegen Irak
niet betekent dat militaire actie
op handen of onvermijdelijk is.
„Maar we kunnen niet wachten
op het bewijs. Het rokende ge
weer kan nu komen in de vorm
van een paddestoelwolk." Ver
wacht wordt dat het Congres
nog deze week akkoord gaat met
een Irak-resolutie die Bush vol
doende armslag geeft.
londen/anp - Wetenschappers
hebben een grote, planeetachti-
ee massa ontdekt achter Pluto.
Dit heeft de Britse omroep BBC
gisteren gemeld. Quaoar, zoals
het voorwerp voorlopig is ge
noemd, heeft een diameter van
1.280 kilometer en draait elke
288 jaar één keer rond de zon.
Het gaat om de grootste vondst
in het Zonnestelstel sinds de
ontdekking van Pluto, 72 jaar
geleden.
Quaoar heeft een diameter van
eentiende van de aarde en is
twee keer zo klein als Pluto. De
massa is al op 4 juni gevonden.
Michael Brown van het Califor
nia Institute of Technology en
zijn collega Chadwick Trujillo
maakten daarbij gebruik van de
Palomar Telescoop in Pasadena.
De ontdekking werd vervolgens
bevestigd met de Hubble ruim
tetelescoop.
Beelden van Quaoar werden al
iiil982 waargenomen, maar
destffcls werd het niet herkend
als een mogelijke nieuwe pla
neet. Quaor ligt in de zoge
noemde Kuiper Belt, een grote
massa steen- en ijsachtige voor
werpen die achter Neptunus om
de zon draait. Ook Pluto ligt in
de Kuiper Belt.
De nieuwe ontdekking onder
bouwt de verwachting dat er in
ons stelsel mogelijk nog voor
werpen ontdekt worden die gro
ter zijn dan Pluto. Daarmee
wordt diens positie als een echte
planeet ondergraven. „Het mo
ge duidelijk zijn: Als wij Pluto nu
zouden ontdekken, wetende
welke andere voorwerpen er
rondzweven, dan zouden we het
niet beschouwen als een pla
neet", aldus Brown.
door onze correspondent
Ans Bouwmans
Washington - Irak vormt een
'bijzonder gevaar1, omdat de
'moorddadige tiran' Saddam
Hussein beschikt over chemische
en bacteriologische wapens die
hij kan gebruiken tegen de Ver
enigde Staten. Alleen als Irak zich
daarvan ontdoet, kan een oorlog
worden voorkomen. Dat zei de
Amerikaanse president George
Bush gisteren in een speech aan
de vooravond van een debat in
het Congres over Irak.
„Ik wil geen enkel Amerikaans
leven riskeren door Saddam
Hussein te vertrouwen", zei
Bush. Als de Iraakse leider zich
niet ontwapent, zullen de VS
'omwille van de vrede een coali
tie aanvoeren om hem te ont
wapenen'. De president zei zich
zorgen te maken over de moge
lijkheid dat Irak met onbeman
de vliegtuigen dodelijke bacteri
ën of chemicaliën boven Ameri
kaanse doelen kan verspreiden,
of dat hij massavernietigingswa
pens aan terroristen kan geven.
Hij waarschuwde dat Irak bin
nen een jaar over een nucleair
wapen kan beschikken, als het
Iraakse regime er in zou slagen
een kleine hoeveelheid verrijkt
uranium te kopen. „Als we dat
laten gebeuren, dan is een ver
schrikkelijke grens overschre
den. Dan is Saddam in de posi-
