KUNST CULTUUR
Regisseur Nijenhuis is wijzer geworden sinds Cos|
Zangeres Do wil de wereld veroveren
Scapino: dertien dansers in razend tempo
WüsoiB
'Madarig;
Butterff
Japan s<iar
dan andeni
Sa Z
VS
dinsdag 8 OKTOBER
Uitgeverijen met
boeken over VIP's
Amsterdam- De uitgeverijen
Bruna en Vassallucci hebben
gezamelijkVIP opgericht. Dit
samenwerkingsverband gaat
biografieën en autobiografieën
uitbrengen van bekende men
sen. Bekende namen die bij VIP
de Nederlandse vertelling van
hun autobiografieën gaan uit
brengen zijn de Engelse voet
baller David Beckham en de ka
le voetbalscheidsrechter Pier-
luigi Collina. Ieder jaar hoopt
VIP tussen de vijftien en twintig
titels uit te brengen. Per uitgave
worden ongeveer 10.000 boe
ken gedrukt.
Foto: EPA
Première van 'Volle Maan' verplaatst naar woensdag
Nu al platina
voor Minoes
amsterdam - Dvd's en video
banden van de film 'Minoes',
die sinds eind vorige week in de
winkels liggen, zijn een groot
kassucces. Binnen drie dagen
tijd zijn er meer dan 100.000
exemplaren van de film ver
kocht. Daarmee heeft 'Minoes'
nu al een platina status bereikt.
'Minoes', gebaseerd op het ge
lijknamige boek van Annie M.G.
Schmidt, kreeg vorige week op
het Nederlands Film Festival
twee Gouden Kalveren.
Dansschilderijen
in Parktheater
alphen aan den rijn - De Ne
derlandse Dansweek begint
vandaag. Het Alphense Parkt
heater heeft dit aangegrepen
om een serie dansschilderijen
te exposeren van de Tjlburgse
kunstenares Anna Reinders.
Meest opvallend is een teke
ning van 6.50 bij 1.50 meter
waarin schetsmatig de bewe
ging van de dans is vastgelegd.
Het werk is tot 4 november te
zien. In het kader van de dans
week is zaterdag in het Alphen
se theater een voorstelling van
Dance Works te zien. Van het
repetitieproces heeft Reinders
ook tekeningen gemaakt. Ze is
zaterdagavond aanwezig om
desgewenst een toelichting te
geven. Alle bezoekers ontvan
gen bovendien een afdruk van
een van haar tekeningen op A4-
formaat.
Regisseur
Delvaux dood
Madrid - De Belgische filmre
gisseur André Delvaux is afgelo
pen vrijdag in het Spaanse Va
lencia overleden. Kort nadat hij
op een kunstsymposium een
lezing had gegeven, werd hij ge
troffen door een hartinfarct.
Delvaux, die ook scenario's
schreef en acteerde, begon zijn
loopbaan met het maken van
films voor televisie. In 1971
dong zijn 'Rendez-vous te Bray'
op het filmfestival van Berlijn
mee om een Gouden Beer. In
1988 maakte zijn 'De terugkeer
naar Brugge' deel uit van het
hoofdprogramma van het festi
val van Cannes. Andere beken
de films van Delvaux zijn 'De
trein der traagheid' (1968) met
de Franse acteurs Anouk Aimée
en Yves Montand en 'Benvenu-
ta' (1983).
amsterdam/anp - Ondanks ver
nietigende kritieken trok het de
buut 'Costa!' van regisseur Johan
Nijenhuis vorig jaar bijna
700.000 bezoekers naar de bio
scoop en was daarmee de best
bezochte Nederlandse film van
2001. Voor 'Volle Maan', zijn
tweede film, ven/vacht Nijenhuis
minstens een half miljoen bezoe
kers. Er zitten in 'Volle Maan'
„meer lagen en meer diepgang"
dan in 'Costa!', aldus de filmma
ker. Dit betekent overigens niet
dat Volle Maan' geen publieks
film is geworden.
Volle Maan' vertelt het verhaal
van acht schoolverlaters die na
het eindexamen een geheime
Volle Maan-party in het Middel-
landse-Zeegebied bezoeken.
Daan Schuurmans, Georgina
Verbaan, Cas Jansen, Ellen ten
Damme en Michiel Huisman
vertolken de hoofdrollen. Uit
respect voor de nabestaanden
van prins Claus is de première
in het Tuschinski-theater van
gisteravond naar woensdag
avond verschoven.
Aanvankelijk was de rolprent in
de Waddenzee gesitueerd. „Joop
van den Ende waarschuwde me:
zou je dat nou wel doen, de
Waddenzee? Gaan mensen
daarvoor echt naar de bioscoop?
Je moet groot denken! Thailand!
De Caribbean! Het is uiteindelijk
een gulden middenweg gewor
den", vertelt Nijenhuis.
De 34-jarige regisseur wil alles
behalve artistiek verantwoorde
films maken. „Ik weet niet eens
of ik het zou kunnen", bekent
hij. „Ik wil popculture maken: ik
kii ontzettend genieten van
een volle zaal waarin zeshon
derd man publiek plezier beleeft
aan mijn film. Ik wil iets berei
ken zoals Dick Maas met 'Flod
der' heeft bereikt: Ma Flodder is
een begrip dat heel Nederland
na twintig jaar nog steeds kent."
Het verwijt dat hij alleen maar
films zou maken voor de winst,
legt Nijenhuis zonder enig voor
behoud naast zich neer. ,^Als het
mij alleen maar om het geld
ging, had ik mijn moeders wens
opgevolgd en was ik op Nijenro-
de gaan studeren."
Het feit dat het publiek 'Costa!'
waardeerde, deed hem overi
gens meer dan het feit dat de
pers dit niet deed.
„Je zag een duidelijke scheids
lijn in de verschillende genera
ties recensenten. Dat had ik ook
wel verwacht trouwens: je kan
iemand van zestig die van Kore
aanse films over zoutmannen
houdt niet dwingen 'Costa!' leuk
te vinden. Maar journalisten ho
ren volgens mij nieuwe stromin
gen te signaleren in de samenle
ving, een voorhoede te vormen
in de maatschappij. Het stelde
mij teleur dat de meeste critici
dat niet deden, dat ze niet besef
ten door welke bril ze die film
moesten bekijken."
De eerste reacties op 'Volle
Maan' waren positiever dan op
Costa!. „Ik hoop dat iedereen in
elk geval aan de film afziet dat
hij met meer geld is gemaakt: 4
miljoen euro in plaats van 4 mil
joen gulden. Mochten de critici
me echter weer willen slachten,
werp ik dat wel gemakkelijker
van me af dan met 'Costa!'. Dat
Regisseur Johan Nijenhuis: Je kan iemand van zestig die van Koreaanse films over zoutmannen houdt
niet dwingen 'Costa!' leuk te vinden." Foto: ANP/Thoussaint Kluiters
het publiek zo massaal naar de
ze film kwam kijken, heeft me
enorm gesteund. Ik heb Volle
Dominique Rijpma van Hulst: overdosis duizelingwekkende ambitie
door Jan Speelman
eindhoven - Wie een praatje
maakt met zangeres Dominique
Rijpma van Hulst, krijgt behalve
een cursus geografie en een lesje
muziekmarketing ook een over
dosis duizelingwekkende ambitie
over zich heen. „Ik wil de wereld
veroveren", zegt de 21-jarige zan
geres uit Eindhoven zonder met
haar ogen te knipperen. De eer
ste wereldhit heeft ze op zak.
Hoe de zaken er momenteel
voor staan? „Even denken, ik sta
op nummer 1 in Canada, Au
stralië... een gouden plaat in
Noorwegen, Denemarken, dub
bel platina in Australië voor ze
ventigduizend verkochte exem
plaren, top tien in Duitsland,
top 10 in Spanje... en hits in
Hongarije, Tsjechië, dat soort
landen." Dominique Rijpma
van Hulst, artiestennaam Do,
vertelt het alsof ze verslag doet
van een avondje stappen. Lek
ker thuis op de bank, poes Fleur
op schoot.
De ingelijste cd op de kast is van
goud. En het gesprekje kan
maar twintig minuten duren. En
in welk dorp nabij Eindhoven ze
nu woont, mag niet vermeld
worden. „In verband met de
fans." En de fotograaf kan thuis
blijven: moeder/manager Astrid
van Hulst stuurt wel een foto
op. Want het is vroeg in de och
tend, Do heeft geen make-up
op, en de onderdrukte gaap ver
raadt de laatste sporen van de
jetlag uit de Verenigde Staten.
Het land waar haar laatste single
'Heaven' vorige maand op num
mer 4 stond in de Billboard Hot
100, en waar ze zodoende Ne-
derpop-historie schreef. Alleen
Shocking Blue, Golden Earring
en Stars on 45 slaagden er ooit
in een hit in Amerika te scoren.
„En ook nummer 1 in de Engel
se dance-charts?", vraagt Do
oprecht verbaasd. „Dan weet je
meer dan ik. Nee, ik kan het
echt niet meer bijhouden. Het
nummer is ook nummer 1 in
Dominique Rijpma van Hulst: „Eigenlijk wil ik gewoon de rest van m'n leven muziek maken." Publiciteitsfoto
Engeland... wat leuk!"
Ze is heel even thuis na vier we
ken Verenigde Staten. „Daar
stond ik meestal rond zeven uur
op, om het vliegtuig te pakken
naar New York, Los Angeles,
Cincinnati, overal. En dan staat
er op het vliegveld een limousi
ne klaar om je naar je hotel te
brengen, en dan treed je 's
avonds op voor 20.000 mensen,
of voor een televisieshow. En
voor je het weet is het drie, vier
uur 's nachts en dan ga je pas
slapen. En dat elke dag op
nieuw."
Niet slecht voor iemand die
ruim twee jaar geleden nog de
krant haalde toen ze optrad in
een programma van niemand
minder dan Gordon, 'de kans
op een nationale doorbraak'.
Maar mondiaal gezien blijkt Ne
derland toch niet zo interessant.
„Je maakt gewoon een afweging:
hoe groot is de markt, en hoe
veel moeite moet je er voor
doen", klinkt het nu. Het verblijf
in Nederland is vooral handig in
verband met de opnames voor
haar album, in de Toneteam
Studios in Düsseldorf. „En hier
doe ik twee, drie televisietjes en
dan heb je het wel gehad. Dan
heeft iedereen je wel gezien. Ne
derland heeft niet zoveel inwo
ners."
Hier spreekt niet Dominique
Rijpma van Hulst (21), maar we-
reldster-in-wording 'Do'. Haar
artiestennaam is al sinds jaar en
dag haar bijnaam. En haar dub
bele achternaam is vanwege
haar twee vaders, onder wie ten-
nisprof Henk van Hulst. Ook
Dominique wilde eigenlijk prof-
tennisster worden, maar dat
lukte vanwege enkele blessures
niet. „En ik had altijd al interes
se in zingen en muziek." Op
school werd haar lesrooster
aangepast om tijd te maken
voor haar tomeloze ambities.
„Daar ben ik ze nog steeds
dankbaar voor."
Na de nodige reclamespotjes,
optredens, karaoke-avondjes in
het café in Valkenswaard en niet
zo succesvolle singles kwam
haar vaste prpducer - de Frans-
/Duitse Yanou - op het idee om
een dance-versie te maken van
het oude Bryan Adams-nummer
'Heaven'. De rest is geschiede
nis, en ook haar nieuwe single
'On and on' heeft volgens ken
ners alles in zich om een grote
hit te worden. „Ach, er is geen
formule voor. Het is gewoon een
kwestie van geluk. En van hard
werken, maar je moet ook ge
woon geluk hebben. En de mu
ziek moet natuurlijk goed zijn."
Momenteel komt Do tijd tekort.
„Vorige week maandag kwam ik
om half zeven aan op Schiphol,
en om tien uur had ik alweer
een tv-optreden." Dagelijks
wordt er gewerkt aan het nieu
we album, dat volgend voorjaar
verschijnt, en over een paar we
ken volgt er weer een promotie
tour in Engeland, met weer de
nodige tv-shows, radio-optre
dens en interviews. En dan?
„Veel toeren en veel goede mu
ziek maken. Optredens geven
op mooie plekken, bijvoorbeeld
in kleine theaters, of juist voor
100.000 mensen. Of bijvoor
beeld in Madison Square Gar
den in New York, dat is fantas
tisch."
En desnoods gaat ze gewoon te
rug naar café Absoluut in Val
kenswaard, waar ze nog steeds
op maandag meedoet aan jam
sessies. „Oude soulnummers,
daar ben ik dol op. Eigenlijk wil
ik gewoon de rest van m'n leven
muziek maken."
'Lighthouse' heeft dezelfde verwachtingsvolle sfeer als een spookhuis
Scapinodansers sandra Marin Garcia en Gael Domenger. Foto: GPD/Frank Hanswijk
theater recensie
Maja Landeweer
Voorstelling: 'Temporary spaces' door
Scapino Ballet Rotterdam. Gezien: 3/10,
Rotterdamse Schouwburg. Nog te zien
aldaar: 6 en 7/11, in Den Haag op 17/12.
Tastend in het duister op zoek
naar onverwachte ontmoetin
gen. Het nieuwste stuk van Na-
nine Linning, 'Lighthouse', heeft
dezelfde verwachtingsvolle sfeer
als een spookhuis. Dansers flad
deren plots het toneel op als
vleermuizen of wachten hun
beurt af in het duister, klaar om
elk moment op te springen.
In 'Lighthouse' bewijst Nanine
Linning zich na 'The neon loun
ge' andermaal met een sterk
concept. Linning maakte de op
merkelijke artistieke keuze om
niet zoals gebruikelijk het licht
plan op de choreografie te ma
ken, maar andersom. Lichtont
werper Richard Bron ontwierp
in haar opdracht een uitermate
spannend lichtplan, waarin
zacht strijklicht slechts de con
touren van de dansers onthult,
een volgspot een stralende ver
schijning maakt van een danser
of een infrarood camera de in
het duister bewegende dansers
op een enorm scherm weergeeft
als spookachtige schimmen.
Linning speelt met het span
ningsveld tussen wat je wel en
niet kunt zien en is daar zo goed
in geslaagd, dat 'Lighthouse'
dertig minuten lang adembene
mend is.
'Lighthouse' heeft het karakter
van een flitsende massachoreo
grafie, waarbij de dertien dan
sers in razend tempo in groten
getale het toneel op- en afsprin-
ten. De choreografie stokt daar
bij geen enkele keer en is zo
meeslepend dat je constant
snakt naar meer. Een belofte die
ligt besloten in de zeer goed ge
kozen filmische muziek van de
Nederlandse componist Ton
Bruynèl.
Ook zeer meeslepend, maar dan
in emotioneel opzicht, is het in
tieme 'Out of China' van Ed
Wubbe. In juni beleefde dit lyri
sche kwintet op muziek van PJ.
Harvey, Patti Smith en Nico zijn
wereldpremière in Frankrijk.
Het werk bevestigt Wubbe's fas
cinatie voor rauwe en doorleef
de, maar toch kwetsbare vrou
wenstemmen. Al eerder ge
bruikte hij muziek van Smith en
Nico, maar nergens weerklinkt
de geest van de muziek zo sterk
in de dans als in 'Out of China'.
In een gepolijste, maar toch
vanzelfsprekend aandoende
vorm wordt in de dans een scala
aan gemoedstoestanden opge
roepen; van loom en dromerig
tot angstig en vrolijk. Samen
<V
Maan' voor datzelfde publiek worden."
gemaakt: dat is, net als ik, ook Na "Volle Maan' staan voor Nij-
twee jaar ouder en wijzer ge- enhuis de romantische komedie
- Ajac
de Vei
iolpen
linker!
liger ui
ssloot i
(ie staf
despec
te latei
jurde k
'Liever verliefd', de tij^geg i
make van de jaren yoetba
'Floris' en een tweedy ra
'Costa!' op het progr^et C0I
komende tien jaar lvebless
genoeg te doen in ft
schat hij. „Natuurlijl
het buitenland mi
meer speeltjes tot >A va
king. Maar ik vind
om direct de feedba^, xijj
productie te kunnen ^st vai
elk willekeurig monjjjg aj
zaal gaan zitten en ^e v
het publiek reageert."taande
Bovendien is de filmien bei
treem verslaafd aanf^-kw;
landse cultuur. „Daajaar Aj
ook de inspiratie y 122
films: de manier waaeeide
ren er in 'Costa!' en
op uittrekken, is typi;n r0(
lands. Dat zijn de ver^angi
kan, en ook wil vertel^m er
feit dat Verhoeven ei
in Hollywood geslaae a
allerminst zeggen dat®
Nijenhuis dat ook zaU|jQ|
Volle Maan' draait iMaria
derdag in meer daroorci
bioscopen. jgj.
van d
(ngsv<
ie de 1
ienz
imm
'voor
schc
l-M;
e vle
theater recensispee
Winand van de Kaerst i
yedsi
Voorstelling: Madama Butt^gj j
it te
met de dansers wordt de toe
schouwer soezerig, terwijl de
dansers soepel en traag van de
ene beweging in de andere glij
den, en schrikt hij weer wakker,
als de dansers zich overgeven
aan snel voetenwerk en virtuoze
sprongen.
Zowel 'Out of China' als 'Light
house' getuigen van typische
Scapino-kwaliteiten: tot de ver
beelding sprekende dans, die
toegankelijk is zonder letterlijk
te worden. Het derde stuk ech
ter, van de vaste huischoreo-
graaf Georg Reischl, is onder de
maat. 'Temporary spaces' op
muziek van Michiel Jansen is
vlees noch vis. Het is niet non
chalant en niet strak, het heeft
geen inhoud en geen uitgespro
ken vorm. Reptielachtig bewe
gende dansers verplaatsen zich
over het toneel zonder dat er
enig verband lijkt te bestaan tus
sen de opeenvolgende frases.
•I
Puccini door De Nederlands
Solisten, Koor van de Nede^
Opera en Nederlands Philha
Orkest o.l.v. Edo de Waart: Pa'
2/10 Muziektheater, AmsTaS
Nog te zien aldaar: 8,11, i4,aen
23 oktober en 16,19,22,25,!e-
januari.
un
Geen rijstpapieren gf
geen dartelende geil
geen kersenbloesem, were
scenering van 1 Ma
'Madama Butterfly' tl de s
seur Robert Wilson fe bei
voor de Parijse Opéra cor
maakte en die nu bij tfct de
landse Opera gaat, ienH
dan anders. Zoals we »gen'
gewend zijn, kiest Wibeëii
in Nederland eerder loop
sens 'De Materie' regnsci
voor een overgestileeriens
dering. Niet een aanpg art
direct verwacht bij I
'tearjerker' over het nlfg
panse meisje Cio-Cior
door de Amerikaanse||g|
officier Pinkerton in I
wordt gelaten. Niet m -
was er blij mee - in hezich
plaus mengde zich entem
- maar dramaturgistjnat!
het een schot in de roctt 3-i
Blijft de oosterse 'coulfers1
le' in de meeste enscekite
van bordkarton, hier <je pi
Japanse cultuur doottre
kem, Wilson heeft ziirm
inspireren door het Nfe ze
ter. De personages lijldna
echte relatie tot elkaaiglijs
ben. Ze zijn onderdeeliaari
abstract spel van bevluui
en gebaren, waarvan (doe
kenis niet eenduiclig isjnal
Dat levert schittereno
den op, mede dankzij
tastische belichting dialg
ren nu eens scherp ff
achtergrond aftekent <i||{
in felle kleuren hult. M
door het contrast met lm
tioneel hooggespannen 1
deling geeft Wilsons aaetei
opera bovendien een ed
ding. kart
Ook muzikaal is dit eemen
delijke productie en den
minder goed. Puccini'jers
bloedige muziek leentle 4
eenmaal slecht voor {na
derkoelde benaderinde c
gent Edo de Waart onfel t
Nederlands Philhar^rd
Orkest fraai spel maar kiaj
te Puccini-dirigent is b kt
Daarvoor houdt hij de
te strak en heeft hij tiL,
oor voor de kleine deur*
partituur. Zeker in djj
akte ontbreekt het a
aan sfeer. Dat ligt zei D
aan de vocaal overtèbt
maar emotieloze Ptmi
van Martin Thompsonlge
Indrukwekkende daaijegi
is de Cio-Cio-San van qde
rikaanse sopraan Kallejm
rian; jammer dat haar lot
de hoogte wat metalig tw
Zeer overtuigend zijn ieli
therine Keen als Butteiiap
mermeisje Suzuki en ëgt
Stilwell als de vaderlijkje j
Sharpless. Zij zorgen ha
dat de tweede en derjen
ookmuzikaal overeind Ivo
