KUNST CULTUUR
'Vanavond kimt u zien dat ik ook benen heb'
Veel muzikale optredens bij Leidens Ontzet
Een beetje Spanje in Leiden
Flairck: totaaltheater van nivea
Kinderboekenweek ook voor allochtone!
Leids Bar®
Ensembfe-
doet alle™
anders
muziek recensie
Susanne Lammers
Voorstelling: 'Lucia de Moucheron' door
Flairck Corpus. Gezien: 1/10, Leidse
Schouwburg. Nog te zien: 9/10,
Stadsschouwburg, Haarlem, 26 en 27/11
Schouwburg De Meerse, Hoofddorp.
Historisch is het niet helemaal
correct; politiek des te meer.
Het verhaal van de redersdoch
ter Lucia de Moucheron, die
verliefd wordt op de verkeerde,
naar de Oost gestuurd wordt en
als rijke vrouw terugkeert om
alsnog haar eigen zin te doen,
rammelt aan alle kanten. Het
muziektheaterspektakel waar
mee Flairck de oprichting 400
jaar geleden van de Verenigde
Oostindische Compagnie her
denkt, moet het dus niet zozeer
hebben van de moraal en het
verhaal, als wel van de meesle
pende muziek en van de in
drukwekkende bijdrage van het
acrobatisch theater Corpus,
voor, naast en achter vernuftige
projecties van oude prenten en
schilderijen. Het resultaat is
van een enorme beweeglijkheid
en muzikale veelzijdigheid.
Flairck bestaat in de eerste
plaats uit mensen met muzi-
kantenbloed. Dat blijkt uit de
onbekommerde wijze waarop
het verhaal soms plompverlo
ren stilgezet wordt om een
mooi stukje muziek te maken.
Ineens verdwijnt iedereen van
het podium, behalve Eric Vaar-
zon Morel, die een prachtige
flamencosolo speelt, die ner
gens iets mee te maken heeft.
Meestal zijn de instrumentale
solo's overigens wel dienstig
aan het verhaal, zoals de sug
gestieve verbeelding van de
wind door Mariëlle Nieuwen-
huis op fluit of de gepijnigde
jazzy viool van Robert Baba, die
Lucia's stemming na de ver
krachting op de boot naar Indië
weergeeft.
Erik Visser schreef muziek die
sfeer maakt en boeiend en ver
rassend blijft. Forse en rauwe
muziek, die bij het harde leven
hoort, en die aanschurkt tegen
maa
r spei
;e en
am h
surel
kree]
de Nederlands» volks- en ®LZ0€
mansliederen. Vlaar er is ;man
plaats voor lieflijkheid,
het afscheidsiedje 'Ik
adieu', dat ui de zestie
eeuw weggelopen lijkt. >SG
De zangers zijneen tandje
der virtuoos dm de muziP*©
ten, maar Marjon van Iwaai
als Lucia imporeert in de n 1
mers waarin zehaar emotieem^
vrije loop mag laten. Alex £sv0
gers beschikt \ooral over ëew'
en een psychedelisch ritmHY^.
voel, zoals hij bewijst in
woordenloze khcht. er
Toch zou Lucit de Mouchef^®r
zonder de acrobatische dan sJj
van Corpus niet half zo venwe
rend zijn. Hun kunstige htT vo'
standjes hoog Doven het pi
um getuigen van een f£IO
menale lichaamsbeheers
die echter voo al wordt ingïCÜ
ter verhoging /an de theatj
teit. Zij bieden fraaie table'
en onderstrepsn bovendien,
humor die alJe verdriet en
lende in deze voorstelling
teerbaar maakt. Daarcf
wordt Lucia fle Moucheron".
taaltheater opihoog niveau.
derz
alphen aan den run - De Kin
derboekenweek is er voor alle
jeugdige lezers, autochtoon en
allochtoon. Om het lezen onder
deze laatste groep te bevorde
ren, verspreidt de Stichting Col
lectieve Propaganda van het Ne
derlandse Boek (CPNB) samen
met textielketen Zeeman in haar
winkels folders met kortings
bonnen.
Het thema van de Kinderboe
kenweek, die vandaag is begon
nen, is dit jaar 'Ay, ay kapitein'.
„Zeeman nam contact met ons
op om te vragen of het bedrijf
ook niet iets kon betekenen",
vertelt A. Vogt, woordvoerster
van de CPNB. „Daar is de fol
deractie uit voortgekomen."
De klantenkring van het Al-
phense textielconcem Zeeman
bestaat uit veel jonge moeders
en allochtonen. De folders ver
schijnen in drie talen: Turks,
Marokkaans en Nederlands. Ze
bevatten kortingsbonnen voor
zes klassieke prentenboeken,
van bijvoorbeeld Dick Bruna.
Ook zit er een kortingsbon in
voor een bibliotheekabonne
ment. Verder verzorgt Zeeman
een T-shirtactie voor basisscho
len.
Volgens Vogt doet negentig pro
cent van de basisscholen in het
(nba
ïle b
deb
sfen
land wel iets aan de KinderUbet
kenweek. „Allochtone kindei te§
komen op die manier dus ason
aanraking met het evenemlaalc
Verder proberen we wel n
ning te houden met deze gnpfJ
maar we willen ook niet stigP
tiseren."
De Kinderboekenweek duurt
en met 12 oktober. CenttsTE
staan verhalen over boten, leste
len, roeien en zeekapiteins, lfaab
dert Kromhout is de auteur
het Kinderboekenweekgesi
'Boris en het woeste water',
deren die dit boek bij zich
ben in de trein kunnen gijro).
Foto: AP/Ron Edmonds
Valse kaarten
voor Springsteen
delft - Voor het concert van
rockster Bruce Springsteen dat
deze maand in het Rotterdamse
Ahoy' plaatsvindt, zijn mogelijk
honderden valse kaarten op de
markt gebracht. Volgens con
certorganisator Mojo worden
de valse toegangsbewijzen via
internet en advertenties in
kranten aangeboden. De ver
valsingen komen uit een partij
van vijfhonderd blanco toe
gangskaarten, die vorig jaar bij
een van de verkooppunten van
Mojo werd gestolen.
Godeliva Uleners
overleden
brussel - In Mechelen is de Bel
gische kinderboekenschrijfster
Godeliva Uleners aan een hart
stilstand overleden. Uleners is
69 jaar oud geworden. Ze was
psychotherapeute en gaf les
aan aankomende acteurs, maar
werd vooral bekend door haar
verhalen waarin dieren kinder-
gevoelens uiten. Haar boeken
werden meermalen bekroond
in België en Nederland.
Hear'Say heft
zichzelf op
londen - De Britse popband
Hear'Say heeft aangekondigd
zichzelf op te heffen na aan
houdende beschimpingen van
het publiek. De vijf leden zeg
gen dat hun leven een hel is ge
worden nu ze een keer zijn
overvallen en tijdens optredens
worden uitgejouwd. De groep
werd in februari 2001 uit dui
zenden gegadigden gevormd
tijdens audities in het succes
volle tv-programma Popstars.
De soortgelijke serie Starmaker
zorgde in Nederland voor het
ontstaan van de band K-Otic.
Lecter-film al
première
Groningen - Met veel gejuich
werd gisteravond in Groningen
de eerste Nederlandse voorstel
ling van 'Red Dragon' ontvan
gen, de derde film rond de kan
nibaal Hannibal Lecter. Distri
buteur UIP. had de Pathé-bio-
scoop de première cadeau ge
daan voor zijn zevenjarig be
staan. De film, die volgende
week pas in Amerika in premiè
re gaat, werd vertoond als sneak
preview, een verrassingvoor
stelling.
e wereld
gaat in 1
et goaln
T J Tl omstig v
T-i 1 "Itestweds
:n om di
)e FIFA
vijziging
Clubs ze
muziek recensie 'sferperi
Lidy van der Spek Pker
Concert Leids BaroL Ensemble
Martine Belderok, Harinet. Gehtf
1/10, Groene Ker<je, Oegstgey^
Het Leids Barok Ensembl^!"
rast elke keer veer. De vja(üonv
smg lag nu met zozeer iieiding.
programma, als wel in <\eiA*is
menstelling van het orkesi n
vendien koos ket dit jaar ew(
een geweldige solist: de ei^eper
nettist Martine Belderok (liprvfnp
Niet Roelof Bdk was cor^ j.
meester, maar twee aiasig var
grootheden uithet orkest. wprripi
Peter Schriel en Leeken eru
Nooitgedagt raren bij dst
beurt aanvoeider. Ook Vdatde
Mol, eerste vai de tweedtaat
listen, liet vers.ek gaan. 0^jit|atin
plaats zat Wivdca Elion, ee^ers
de bekende vai het orkes
zijn Balk en Mol beider
hoorlijke hanen in de !©K I
Vooral Balk kan op ilambj*
te wijze zijn stempel dnr'"®o
op de orkestklank, wat wel,N pjn
leidt tot een e aangezet, iddeUi:
schreeuwerig toloriet. Hejt ^oof
semble heeft zich deze reiievens
dirigent aangemeten in di^ pj-dc
stalte van de llavecinist
ftal vai
Goedhart. Al met al een g't,liivei
vernieuwde opstelling die 'jn j
al de orkestkluik be'invl^^
De toon is meer genuanc n*
hoe muzikaal aanstekelijk
andere keren ook kleur eiasvan
ding geeft. ,naln.
Zo knjgen vade; en zoonrste
mitz een duidelqk verschi
karakter toebedeeld Ben: uw
zoon Carl al aardig hst klas IVO(
idioom, vader Joham voelt|0-|.
nog helemaal thuis aan he*®"'
van de keurvorst /an M, aanjc
heim. Johann worct nog iee^
extra in de zon gezet door pranj,
tine Belderok, cüe ii zijn 'ie ieggl
eert voor klarinet ei orkest de
leert. Haar toonvoming ei^vri
werking zijn van en subl^^
schoonheid; haar hele w^gg.
hangt in de klank zonder ;chter
mitz uit het oog te/erliezer(n teg(
De Italianen Locaelli en Grr ^ad
ri staan bol van leTenslust, jnnen
trasteren lachwekend me,^^
keurige Hollande Unico r de k
helm graaf van Vassenaei
zijn 'Concerto /xmonico
condo' is de orlestklank
ingetogener. Me' een Div VU
mento van de twaalfjarige U||
zart toont het Ldds Barok" J
semble onder leiding van 1AM
Goedhart, die meer dan met
flonkert, dat je nooit te ej^aa
bent om te verjmgen. iad n
nsteri
tl iul
In Leiden en de regio bestaat grote belangstelling voor
professionele en amateuristische kunstbeoefening. Heilig Vuur
volgt stad- en regiogenoten die musiceren, zingen, dansen,
toneelspelen, fotograferen of op andere wijze actief zijn.
Vandaag: Tuna Femenina Universitaria de Leiden.
Zestien vrouwen met lange
mantels. Zwarte mantels. Zo
op het eerste gezicht niet het
uiterlijk dat je met vrolijkheid
associeert. Maar de schijn be
driegt hier. De zestien vrouwen
van de Tuna Femenina Univer
sitaria de Leiden laten de zon
geregeld doorbreken met hun
zang en gitaarspel. Kijk maar
eens in de prijzenkast: daar
prijkt het klinkende tuna mós
tuna. Vrij vertaald, de meest
spontane tuna. Een onder
scheiding die het Leidse gezel
schap ten deel viel bij een
groot tuna-festival in Portugal.
Maar allereerst, wat is een tu
na? Laura de Graaff van de Tu
na Femenina Universitaria de
Leiden legt uit. „De tuna is een
eeuwenoude, Spaanse studen
tentraditie. In de middeleeu
wen trokken studenten van
universiteit naar universiteit,
van stad naar stad. Voor elk
nieuw vak moesten ze weer er
gens anders naar toe. Voor
geld, onderdak of eten speel
den sommigen muziek. Dan
brachten ze serenades op
dorpspleinen. Of ze speelden
op bruiloften. Die traditie is
nog springlevend. Elke Spaan
se universiteitsstad heeft wel
vijftig of meer tunas. De tunas
hebben zich ook over de we
reld verspreid. Je vindt ze ook
in Portugal, Zuid-Amerika,
Frankrijk, België. In Nederland
heb je er nu ook vijf."
Om die reden valt er ook ge
noeg te spelen voor de Leidse
tuna. Behalve optredens tij
dens promoties, bruiloften en
andere feestelijkheden in den
lande, trekken ze geregeld de
landsgrenzen over. En van veel
steden die ze hebben bezocht
is een embleem op de zwarte
cape genaaid. Die cape is dan
ook bezaaid met kleurige wa
pens en schilden.
En wie reist ziet veel. De tuna
was van oorsprong een aange
legenheid voor louter mannen,
leiden - De 3 oktoberfeesten, dat is tap
toe, kermis, haring en wittebrood, re
veille, koraalzang, optocht en vuur
werk. Maar natuurlijk ook muziek. Een
keur van artiesten geeft vandaag en
morgen weer acte de présence bij cafés
door de hele stad.
Een kleine greep uit het aanbod: Café
De Twee Spieghels heeft aan de Nieuw-
straat een buitenpodium neergeplant.
Vanavond vertonen daar De Beppies
(20.00 uur) en Vier Neven en een Nicht
(22.00 uur) hun kunsten. Morgen staat
daar Danny, onlangs nog derde gewor
den hij het Leids festival van het Le
venslied vanaf 15.00 uur te zingen, 's
Avonds is het vanaf 19.30 uur de beurt
aan de Hans Dulfer New Band om te
spelen. Iets verderop, in de Hoogland-
sekerkchoorsteeg, houdt café De Bon
tekoe zijn feestje. Wat kleinschaliger
dan vroeger, maar wel met muziek.
Vanavond spelen daar de Staartman
nen vanaf 22.00 uur. Morgen is er van
17.00 uur tot 21.00 uur disco.
De Leino's zorgen morgen voor de
sfeer in café De Tregter aan de Heren
straat. Ze spelen er van 13.00 uur tot
18.00 uur. Vanavond voorziet hetzelfde
duo de hutspotmaaltijd bij de Pieters
kerk van feestelijke klanken (van 17.00
tot 19.00 uur). Stadscafé Van der Werft
aan de Steenstraat doet het vanavond
met 'De foute discoshow', vanaf 21.30
uur, met oude dansklassiekers. Exoti
sche danseressen staan de dj's terzijde.
Het vernieuwde Focus, maar nog wel
met Thijs van Leer, staat morgen vanaf
17.00 uur op het podium. De Pasadena
Soul Society neemt om 20.30 uur het
stokje over. DJ Joost van Bellen sluit de
avond af om 22.30 uur.
Het LVC aan de Breestraat doet ook
een duit in het zakje. Met vanavond dj's
Steve Rachmad, Harold en Size. Onder
het motto 'Ontzet' draaien zij tech-
house en techno. Het motto van mor
gen is '3 Oktoberrr Special'. De pop
tempel is voor deze ene keer omgeto
verd tot Oud-Hollandsche Spellendoos.
Sjors en Sjimmie verzorgen de funky
tunes. De zaal is beide avonden open
vanaf 20.00 uur. De entree vanavond
bedraagt tien euro, die van morgen drie
euro.
Donker is het op de zolder van 't Keyzertje, maar de Tuna Femenina Universitaria de Leiden laat het er
wel zomers klinken. Staand, tweede van links, Laura de Graaff. Foto: Taco van der Eb
omdat vrouwen toen nog niet
studeerden. Maar dat is inmid
dels wel veranderd, heeft De
Graaff met tevredenheid ge
constateerd. Met de emancipa
tie van de vrouw zijn er in de
loop der tijd ook aardig wat
vrouwentunas ontstaan. „Maar
zo nu en dan stuit dat wel op
weerstand", zegt de Graaff. „Bij
oudere Spanjaarden. Hier in
Nederland merk je daar na
tuurlijk niet zo veel van, maar
we reizen nogal veel met onze
tuna. Als je dan in Sevilla of
Madrid komt - tunaplaatsen bij
uitstek - dan zie je dat sommi
ge ouderen moeite hebben met
het feit dat onze groep uit
vrouwen bestaat."
Maar goed, doorgaans vallen
de Leidse tuna slechts applaus
en waardering ten deel. Voor
hun levendige muziek. Met
vrijwel louter Spaanse teksten.
„Traditionele liedjes. Uit Span
je en Zuid-Amerika. Vaak pluk
ken we die van het internet of
we leren ze van tunas die we
ontmoeten." Traditioneel is
ook daadwerkelijk traditioneel.
En dat houdt in dat ook waar
mogelijk oude instrumenten
worden gebruikt. Naast gitaar,
bongo en castagnetten zijn dat
ook snaarinstrumenten als de
bandurria, de laüd, de mando
line, de charango en de pan-
dereta (een klein soort tamboe
rijn). „Die geven de muziek dat
tropische karakter, net dat
beetje extra."
En hup, daar gaan ze weer. Zo
als elke woensdagavond. Op
een zolder van café 't Keyzertje.
Het is er donker, maar het
klinkt er zomers.
De cd van de Leidse tuna is te
koop bij Universiteitswinkel
(Visitors' Centre), Stations
plein 3c in Leiden, Espaiïa
Aqul, Hogewoerd 71 in Leiden
of via internet: www.tunalei-
den.com
Herman Joustra
Harmen Siezen als verteller in Leidse Schouwburg bij 'Rocky over the Rainbow'
door Coen Polack
leiden - Hij is net een paar weken
met pensioen, maar dat betekent
allerminst dat hij de hele dag zit
te niksen. Dit klinkt als een cli
ché, maar voor ex-nieuwslezer
Harmen Siezen is het zeker van
toepassing. Deze herfst toert Sie
zen door het land in het kielzog
van de musical 'Rocky over the
Rainbow', een samensmelting
van The Wizard of Oz' en een be
kende horrormusical vol buiten
aardse travestieten.
Siezen praat hierin als verteller
de scènes aan elkaar en vertelt
de toeschouwers wat er van ze
verwacht wordt. 'Rocky over the
Rainbow" is immers een interac
tieve musical, waarin stevig
meegezongen, -gedaan en -ge-
danst dient te worden. Andere
celebrities die deze vertellersrol
op zich nemen zijn presentator
Gijs Staverman en cabaretier
Sjaak Bral.
Het moet strikt geheim blijven
welke verteller welke voorstellin
gen voor zijn rekening neemt,
want het schijnt dat Siezen een
harde kem fans heeft die hem
door het land volgt. Ook voordat
hij in het theater te zien was,
kon Siezen al rekenen op het
predikaat 'populairste nieuwslet
zer van Nederland'. Siezen: „Ik
begin soms als ik het podium
opkom met 'herkent u me nog
dames en heren, ik ben die
nieuwslezer'. Maar dat is hele
maal niet nodig. Als je zo lang
iedere avond op tv bent ge
weest, dan vergeten ze je nooit
meer. Sommige mensen zeggen
zelfs dat ze met mij zijn opge
groeid. Ik zeg ook wel eens 'u
kent me maar tot hier'." Siezen
houdt zijn hand voor zijn mid
del. „Vanavond kunt u zien dat
ik ook benen heb."
Het zal voor veel mensen geen
vanzelfsprekende combinatie
zijn, Harmen Siezen en musical.
„Het is overdreven om te zeggen
dat ik een liefhebber van musi
cals ben", zegt Siezen. „Maar ik
ben wel naar 'Miss Saigon' en
'Phantom of the Opera' geweest.
De musical waar deze voorstel
ling op gebaseerd is, kende ik
nog niet dus daar heb ik wat vi
deobanden van gekregen. En ik
ben naar de eerste voorstellin
gen van 'Rocky over the Rain
bow" in de Watertorenstudio in
Amsterdam geweest om de sfeer
te proeven."
„Ik krijg wel vaker verzoekjes
om aan allerlei dingen mee te
doen, maar tot nu toe heb ik dat
altijd afgehouden. Ik ben eigen
lijk heel terughoudend, ik hoef
niet zo op de voorgrond te tre
den. Eelco Claassen, een van de
producenten van 'Rocky over
the Rainbow", belde een keer
naar mijn huis op om te vragen
of mee wilde werken. Ik was op
dat moment niet thuis en ik had
ook weinig belangstelling, maar
mijn vrouw die de telefoon op
nam, vond Eelco zo'n aardige
jongen dat ze me overgehaald
heeft om een keer naar de voor
stelling te gaan kijken. Toen ik
het zag was ik eigenlijk meteen
verkocht."
Siezen had waarschijnlijk geen
onwaarschijnlijkere keuze voor
zijn theaterdebuut kunnen ma
ken. 'Rocky over the Rainbow" is
een pikante musical waarin
halfblote travestieten hoogge
hakt over het podium rennen en
waarin rondborstige zombies
met dildo's in de weer zijn. Sie
zen: „Ik vind het prachtig om te
doen. In de journalistiek is alles
zo serieus, iedereen neemt zich
zelf vooral heel serieus. Ik ben
blij dat ik, nu ik met pensioen
ben, tijd heb om dit soort din
gen te doen. Deze groep men
sen is heel leuk om mee te wer
ken. Ze hebben me heel snel
opgenomen in hun midden. Dat
vind ik bijzonder, omdat ik van
iedereen minstens de vader had
kunnen zijn. De sfeer in zo'n
theater is heel vrij, artistiek. Ik
Harmen Siezen met de andere spelers van 'Rocky over the Rainbow'. „Ik had van iedereen de vader kunnen zijn." Foto: Taco van der Eb
zie het ook echt als een soort
toetje. Ik heb echt het gevoel
alsof ik nu iets terugdoe voor de
mensen. Ik heb 33 jaar lang el
lende over hen uitgestort, door
iedere avond weer in het Jour
naal over oorlogen en hongers
noden te vertellen. Nu kan ik ze
laten lachen."
„Misschien heb ik de verkeerde
carrière gekozen. Ik vind het
heerlijk om op het podium te
staan. Het is fijn om na je werk
ook eens applaus te krijgen. In
de studio van het Journaal zit je
alleen met een geautomatiseer
de camera en iemand die de au
tocue bedient. Misschien had ik
cabaretier moeten worden.
Maar ik ken mijn eigen beper
kingen ook wel, ik kan niet echt
acteren, ik kan alleen lezen."
Rocky over the Rainbow, 4, 5
en 6 oktober, Leidse Schouw
burg, Oude Vest 43, Leiden.
Harmen Siezen is op 4 en 6 ok
tober de verteller.