'Ouders verwachten wel erg veel van schoo| 'De hele binnenstad moet autovrij worder GELOOF SAMENLEVING/MENINGEN Bezinningsavond over euthanasie geeft geen antwoorden F Krant ook boodschapper van lelijk nieuws Sombere troonrede van het vierde rijkste land ter wereld woensdag 2 OKTOBER 200| =ie 'Kranten doen maar raak. Ze gooien alles op straat. En wat ze daarmee aanrichten, zal ze een zorg zijn.' Hier één van de meer populaire opvattingen over de dagbladjournalistiek. 'Kranten doen maar raak, jour nalisten doen maar raak.' Het klinkt gemakkelijk en als je het als geprangde krantenlezer een aantal malen herhaalt, ga je het nog geloven ook De buitenwereld zou eens qioeten we ten welke zorgvuldig heid kran ten door gaans be trachten bij publicaties, zeker bij publicaties rond gevoe lige onder werpen. En zeer zeker bij onderwerpen, waarbij de reputatie van personen in het geding is. 'Ex-pastor Regen boogkerk verdacht van aan randing", was vorige week zo'n bericht, waarmee de redactie van het Leidsch Dagblad ui terst zorgvuldig is omgespron gen. Het bericht stond bovenin de voorpagina van die dag en kon dus moeilijk iemand ont gaan. Waarom stond het er zo pro minent en hoe ging de redactie hierin te werk? Allereerst de plaats van het be richt De redactie van deze krant oordeelde dat de aan klacht tegen de ex-pastor een gewichtig feit was. De persoon en de functie van de verdachte maakten dat het hier om meer dan een doorsnee zedenzaak ging. Met de discussie binnen dé rooms-katholieke kerk over ontuchtzaken van priesters had de rechtszaak bovendien een bredere betekenis. Vooropgesteld: journalisten zijn geen liefhebber van ze denzaken. De ervaring leert dat in veel gevallen dader en slachtoffer allebei in een tragi sche situatie verkeren. Zo ook de ex-pastor van de Leidse Re genboogkerk die op gevorder de leeftijd moest voorkomen als verdachte van een zeden misdrijf. Als oude man beken de hij ontucht met een paro chiaan die al lang geleden was begaan, maar waarvan het slachtoffer pas veel later last had gekregen en waarvoor de pastor wel degelijk nog altijd de volle verantwoordelijk droeg. Enkele lezers reageerden ont zet naar de krant. Zij vonden het 'onbegrijpelijk', 'stijlloos' en 'sensationeel' dat het Leidsch Dagblad het bericht sowieso en ook nog zo promi nent had gebracht. Het feit dat het bericht vermeldde dat de pastor zeer geliefd was ge weest, een belangrijke pionier was van de oecumene in de Merenwijk en voor zijn ver diensten ook nog koninklijk was onderscheiden, zagen de critici als aanwijzingen dat de redactie 'de persoon in kwestie publiekelijk wilde afbranden." Het tegendeel is waar. In lijn met de interne regels in dit soort zaken noemde krant naam noch initialen van de verdachte. Natuurlijk heeft ook de redactie zich gerealiseerd dat het noemen van 's mans UITGELICHT functie, zijn activiteiten en zijn verdiensten de anonimiteit van de pastor aantastte. Maar voor het vermelden van die gege vens waren volgens de redactie goede gronden aanwezig. De verdachte stond terecht wegens verdenking van on tucht van een parochiaan, dus van ontucht in zijn functie ge pleegd. Hij stond voor de rech ter met een puike reputatie als zielszorger en met een onbe smet bla zoen, waarvan de redactie dus terecht melding maakte. En hij bleek ook nog eens ko ninklijk onder scheiden, een gege ven waaruit bleek dat niet al leen de kerk, maar ook de ge meenschap in brede zin hem verdienstelijk vond. Nogmaals, het vernoemen van deze gegevens gaf aan dat het hier om een verdienstelijk me deburger ging. Maar het ver noemen van deze gegevens gaf de verdachte voor sommigen, vooral voor parochianen van de Regenboogkerk in de Leidse Merenwijk, tegelijk een ge zicht. De redactie oordeelde het als haar taak deze omstandighe den te melden zonder de pas tor met naam en toenaam te noemen. Is dat hypocriet? Nee, dat is zakelijk en zorgvuldig, want een verdachte heeft vol gens goed journalistiek gebruik geen naam, hoogstens initia len. Was het bericht sensatio neel? Nee, de redactie meldde hier op afgewogen wijze en bovendien met ingehouden toon. Was de berichtgeving vervelend? Ja, zeker voor die genen die een goede en warme herinnering hadden aan de be trokken zielszorger. En nog meer voor de betrokken pas tor. Maar het meest vervelend was deze zedenzaak voor het slachtoffer. Want, hem over kwam ontucht door een pastor die zijn grenzen als zielszorger niet kende. Zedenzaken zijn nooit leuk. Voor geen enkele partij. Maar een krantenredactie heeft de plicht te rapporteren wat in een openbare rechtszaak pas seert. Dat kan schokkend zijn om te lezen, zeker voor die le zers die betrokkene goed ken nen of goed meenden te ken nen. Ook de redactie begrijpt dat sommige lezers boos en ontstemd reageerden. Maar le zers die de zaak rustig overwe gen, zullen onvermijdelijk tot de conclusie moeten komen dat de krant hier niets anders dan een boodschapper is. Nieuws heeft vele kanten, maar als het de duistere kan ten van het menselijk hande len betreft, is niet de krant daarvan de schuld. Onze taak is de juiste feiten en de precie ze omstandigheden te melden. Deze taak is voor journalisten niet altijd gemakkelijk, maar voor een samenleving wél van het grootste belang. Kees van der Malen, hoofdredacteur. Scholen weinig behoefte aan vak Normen en waarden De toon van de troonrede van J15 september was somber. Be grijpelijk, vanuit Nederlands perspectief gezien. Wat echter mijns inziens onderbelicht werd, is dat we met ons allen ons wel mogen realiseren dat wij het vierde rijkste land ter we reld zijn. Een en ander zou wat mij be treft eens wat meer in dat per spectief onder de aandacht mo gen worden gebracht. Zeker in hét licht van de eerste herden king van 11 september en de plannen om eventueel Irak 'pre ventief aan te vallen (terwijl vanuit vele kanten, waaronder Amerikaanse, zo'n aanval wordt uitgelegd als wraak van presi dent Bush jr. voor waar zijn va der niet in slaagde en/of als middel om Amerikaanse belan gen veilig te stellen). Wij, inwoners van welvarende landen, zouden meer het besef moeten krijgen hoe arm het grootste deel van de wereldbe volking is. En ons trachten te verplaatsen in de positie van hen die het minder hebben dan wij, zodat er wereldwijd wat meer gelijkheid kan worden be werkstelligd. Het is toch schrijnend om te be seffen hoe ongelijk de welvaart en de macht nu is verdeeld. (Er schijnen overigens vijf wereld bollen nodig te zijn wanneer ie dereen zo welvarend zou zijn als wij.) Wanneer de hele wereldbevol king zou worden teruggebracht tot een dorp met maar honderd inwoners, en we zouden de be staande percentages handha ven, dan zouden we het volgen de resultaat krijgen: 57 Aziaten, 21 Europeanen, 14 van het Amerikaanse continent en 8 Afrikanen. 52 Vrouwen en 48 mannen. 30 Zouden er van het witte ras zijn en 70 zouden er van een ander ras zijn. 30 Christenen en 70 van andere godsdiensten. 89 Hetero's en 11 homo's. Verder zouden 6 mensen 59 procent van alle rijkdom bezit ten en deze mensen zijn van de Verenigde Staten. 80 Mensen zouden in krotten wonen, zon der elektriciteit, water etcetera. 70 Mensen kunnen niet lezen en schrijven. 50 Mensen lijden aan ondervoeding. 1 Zou er sterven en 1 zou er geboren worden. 1 Heeft er aan de universiteit ge studeerd en 1 bezit een compu ter Om maar wat te noemen. Ik zou het erg op prijs stellen als u in uw berichtgeving daar wat meer aandacht aan zou willen schen ken. Miijam Ates-Snijdewind, Zoeterwoude. door Ilse Keuenhof leiden/regio - 'Interesse onder wijs groeit na succesvol Rotter dams project. Normen en waar den vak op school', kopte De Te legraaf maandag. In het artikel werd beweerd dat basisscholen in ons land meer belangstelling hebben voor het herstel van nor men en waarden. Vijf basisscho len in Rotterdam gaven de afge lopen vier jaar het experimentele 'vak' sociale competentie. Hierin komen thema's als 'luisteren naar elkaar*, 'omgaan met respect' en 'omgaan met ruzie' aan de orde. De Rotterdamse scholen advise ren andere scholen ook 'sociale competentie' in te voeren. Drie scholen in de Leidse regio vertel len of zij zitten te wachten op dit vak. Willy Grijze van de Protestants Christelijke Schoolvereniging in Leiderdorp waar basisscho len 't Bolwerk, de Regenboog, de Driemaster, de Willem de Zwijger en de Kastanjelaan on der vallen: „Ik erger me een beetje aan de aandacht die nu opeens voor normen en waarden is. Denk je nu echt dat wij nu pas aandacht geven aan normen en waarden? Wij hebben een methode voor sociaal emotionele ontwikkeling voor leerkrachten. We zitten daarmee al in het derde school jaar. We begonnen de methode met een project over normen en waarden. Nu is het opeens in de 'mode' en roept heel Nederland hoe belangrijk dit is. Als christelijke scholen halen wij het antwoord op dit soort pro blemen vaak uit de bijbel. Dat klinkt zwaarder dan het is, veel verhalen geven gewoon een mooie aanleiding voor aandacht voor respect. Uiteindelijk gaat het om het voorbeeld dat je geeft. Als we met z'n allen met de bus naar een museum gaan dan geven wij aan dat het heel normaal is om voor iemand op te staan. Dat er aandacht aan besteed wordt op school is goed, maar je bereikt alleen iets als ouders en school samenwerken. Anders heeft het geen enkele zin. Ou ders verwachten wel erg veel Directeur Mohamed Gafar Ozir van de Islamitische basisschool An Noer in Alphen aan den Rijn: „Normen en waarden, tja, hoe definieer je dat? Wij vinden res pect voor ouderen en de mede mens in het algemeen heel be langrijk. De andere dingen zijn daar allemaal afgeleide van. Leerlingen mogen bij ons niet eens zeggen dat het rotweer is of dat ze het eten vies vinden. Het is allemaal van de schepper. Met je handen in de zak praten, dat doe je niet. Heb respect, het komt in de les, op de gang, in gesprekken, overal voor. We hebben er geen speciale vak voor, daar komen de leerkrach ten niet aan toe. Ik ben bang dat 'normen en waarden' een ver plicht vak wordt. Je moet dat wel kunnen inpassen. We beste den nu vijftig procent van het lesprogramma aan talen omdat kinderen vaak met een achter stand komen. Ik vind veel goed maar kom niet aan mijn taai uren. We praten veel met ouders over verantwoordelijkheid, organise ren thema-avonden. Het draait allemaal om samenspel. We leic lep Zu toi icti rts» hebben een pedagogische \ei dracht maar nemen geen o^ voeding over." acj ate: Locatieleider Carel Verdegn j van de openbare basisschy^ De Achtbaan in Voorhout:en „We zijn echt niet van plamn j een vak normen en waardeest te voeren. Wat is het toch e en hype. In Voorhout valt hetp; maal wel mee met het gebr[,er aan normen en waarden. E|e n altijd wel incidenten maar waren er vroeger ook. eec We besteden natuurlijk wel ons gewone lesprogramma dacht aan respect. Kinderei kunnen hier bijvoorbeeld dienstonderwijs op vrij basis volgen. Negentig pro<_ 1 van de leerlingen doet dit. er voorvalletjes zoals ruziet 1 scheldpartijen zijn, wordt dU meteen aandacht aan gege1 - Dat mag hier niet. 1 Ik merk wel dat ouders stee makkelijker hun verantwoa -1 lijkheden op school afschuiiza Zo van; de school lost het vide op. Zo werkt het niet, schoivai gels moeten een wisselwerhor met de thuissituatie hebheDt1 500 ipn door Monique Witteman noordwukerhout - Euthanasie blijft een moeilijk, veelomvattend en indringend thema. Dat bleek uit de stortvloed van vragen die de tientallen bezoekers gister avond stelden tijdens een bezin ningsavond in De Maasgaarde van Noord wij kerhout. Ondanks de aanwezigheid van een domi nee, een pastor, een arts en een verpleegkundige konden ze lang niet allemaal worden beant woord. Is het leven gegeven door God, of toch door de mens of door al lebei? Dit vraagt spreker domi nee G. Binnendijk van de Witte Kerk zich af. „God is de schep per, dat staat vast. Wij zijn schepselen van God, maar we hebben ook allemaal een biolo gische vader en moeder. Het menselijk handelen komt bij de geboorte zeer nadrukkelijk aan de orde." Binnendijk vraagt zich hardop af of het menselijk handelen dan wel in strijd kan zijn met het feit dat het 'leven gegeven is door God'. „De Heer heeft gege ven en genomen, horen we vaak, maar dat zegt nog niets over de oorzaak van de dood." Een oordeel over euthanasie wil en kan Binnendijk niet geven. Toch stellen mensen hem regel matig de vraag: wat vindt u nu van euthanasie, mag het? „Mijn antwoord is dan vaak een aantal tegenvragen. Wat betekent het 'Wie beschikt: God of mens?' geloof voor u, wat is uw relatie tot God en wat is de worsteling waar u mee kampt? Een pas klaar antwoord heb ik niet. Dat is meer en meer een kwestie van deze tijd." Dat kan oud-burgemeester van Noordwijkerhout J. Andel - die voor het eerst in de openbaar heid treedt na zijn afscheid op 1 april vorig jaar - direct beamen. „Een aantal jaren geleden had de kerk overal een direct en dui delijk antwoord op. Dit mag wel en dat mag niet. Er was maar één catechismus. Dat is niet meer het geval." Wilt u naar die tijd terug, is zijn vraag aan het publiek. De toehoorders hullen zich in stilzwijgen. Het lijden van de mens, bijvoor beeld tijdens een slopende ziek te, heeft niet bij voorbaat nut of betekenis. Volgens dominee Binnendijk is het zeer zeker ook een taak van de kerk om men sen nabij te zijn, hun gevoelens en gedachten te respecteren, aandacht voor elkaar te hebben. Klinisch geriater G.J. Hafkamp, gespecialiseerd in diagnostiek en behandeling van oudere mensen, ziet de moeilijkheid van euthanasie ook nog in ge heel andere hoeken. „Wat is lij den, wanneer is een situatie uit zichtloos, wanneer is medisch handelen niet meer zinvol?" Hij geeft het voorbeeld van de de mente moeder waarvan de kin deren zeggen: 'moeder zou dit niet hebben gewild'. Hoe ga je daarmee om? Moeder is in dit geval wel de hoofdpersoon. Lijdt zij echt, of kan zij nog genieten, van haar kinderen dié bij haar zijn bijvoorbeeld." Om de situatie nog moeilijker te maken kan de moeder voor haar ziekte een euthanasieverklaring hebben opgesteld, maar nu zij dement is niet meer bepalen of zij echt wil sterven. „Het gebeurt heel vaak dat mensen die ziek zijn, hun grenzen bijstellen. Voor dementie is dit heel moei lijk in te schatten", geeft Haf kamp toe. „Veel mensen met een spierziekte zoals MS willen voor hun ziekte absoluut niet af hankelijk zijn en zeker niet ach teruit gaan. Als dit toch gebeurt, kunnen zij echter nog veel goe de momenten hebben. Ze kun- KLANKBORD Het NoordeinÜe, de Prinsesseka- de en de Turfmarkt moeten zo goed als autovrij worden. Dat is althans het voorstel van de Vlaamse verkeersdeskundige U. Keppler. Ook stelt hij voor het parkeerterrein van Stichting Stadsparkeerplan te vergroten, waardoor het een nog belangrij kere rol kan spelen. Op deze ma nier, denkt Keppler, hebben be zoekers van de binnenstad die hun auto aan de Haagweg ach terlaten, niet meer het gevoel dat ze aan de rand van de binnenstad moeten parkeren maar er mid denin. Heeft Keppler gelijk? Ho ren auto's inderdaad niet thuis in de binnenstad? Peter Labruijere, ondernemer en stuwende kracht achter het Stadsparkeerplan: „Ik ben ui teraard van mening dat het Stadsparkeerplan moet worden uitgevoerd. De hele binnenstad moet autovrij worden. Dit kan wél pas beginnen wanneer er genoeg parkeergelegenheden zijn is in het centrum. Er is in ie der geval plek genoeg voor. Ik hoop dat de gemeente het plan binnenkort een keer serieus gaat bespreken. Er moeten ballen ge toond worden." Joris Wijnhoven, campagnelei der verkeer van Milieudefensie: „Natuurlijk zouden wij dit initi atief toejuichen. Het vergroot de leefbaarheid in de binnenstad en zorgt voor een schonere lucht. Het zou echter jammer zijn als Leiden de automobilist vervolgens weer tegemoetkomt door grote parkeerplaatsen aan de rand van de binnenstad aan •rn; hee )n nen genieten en nog helei%Vo niet dood willen.,ns( Een moeder uit de zaal verl de dat zij zeker niet dement vr j5 worden en die wens inmid^" vele malen met haar kindein besproken heeft en ook eei,rot met haar huisarts. Haar we^n> euthanasie moet worden gi 0n pecteerd, vindt zij. Het klin7e simpel maar blijkt nog een^e moeilijk punt, omdat het v^ge artsen ook een zeer ingrijpin z beslissing is om mee te we>jjn aan zo'n wens of niet. „Veqieri sen weten jaren later nog phu cies wie, in welke situatie e^ei wanneer zij iemand euthar;c|is hebben verleend," reageer^or pleegkundige M. Waling-Hgh( sen. „Het laat wel zien hoeve impact euthanasie heeft. Jqe I moet toch iemand doden.',m eer ogi Ve iaP n i Ze «er So vai huil ïp£ >vo] Moet de Leidse binnenstad autovrij worden of is dat een utopie? Archieffoto: Wim Dijkman te leggen, zoals die aan de Haagweg. De gemeente moet automobilisten een goed alter natief bieden: gratis openbaar vervoer of een fietsenplan. Doet Leiden dat al? Geweldig dan moeten ze daar mee doorgaan. In Hasselt, de hoofdstad van Belgisch Limburg, werkt het ook." Marc Veragten van de Belgi sche gemeente Hasselt (68.000 inwoners): „Wij doen dat inder daad. We proberen het cen trum autoluw te houden door zoveel mogelijke alternatieven te bieden. We hopen dus dat^ mensen niet al te snel mee^^ de auto zullen grijpen. Liey001 voet, met de fiets of met he™ tis openbaar vervoer.vc Heieen Rijnkels, woordvoiver] van 3VO: „3VO is een voor. m der van het autoluw makeq j binnensteden. Het leidt tot^ der autoverkeer en een pre^j verblijfsklimaat in de stad. ,n waarde is wel dat het operqee vervoer goed geregeld moepyj, en dat het duidelijk blijft w de mensen wél en niet met auto mogen komen. Goede keervoorzieningen zijn eei must. Op commentaar mensen tijdens een event overgang moetje voorben zijn. Mensen hebben nu eé maal een hekel aan veran< Maar de aanhouder wint g| kig altijd." I Ton Elderhorst, voorrittei®?.A keliersvereniging BreestraJ.r „Iedereen is laaiend enthorj®P over de plannen zoals dies??1 zijn. Ik vind het een fantast initiatief. Wanneer wordt e eens over gediscussieerd ii Leidse politiek? Ik hoop erj want er zijn vrijwel geen te standers van de plannen. I hoop dat er een goede niet parkeemota komt. Daarmi de stad evengoed bereikba blijven en mensen kunnen auto dichtbij het centrum 1 BP, Leiden is een grote stad, mjjs gelukkig niet zo groot dat i 'P sen tientallen minuten me P* boodschappen moeten lopret" Dat is al een groot voordee Thijs Jaski wi] tent Tei Ben de De stelling 'Auto's horen niet thuis in de Leidse binnenstad' kan rekenen op de steun van een kleine meerderheid van de bezoekers van de Leidsch Dag blad-internetsite. Een greep uit de reacties die binnenkwamen via www.leidschdagblad.nl: M. van de Kasteelen, Leiden: „Natuurlijk horen auto's niet thuis in een historisch centrum als dat van Leiden. Het cen trum is uitstekend bereikbaar met het openbaar vervoer en met de fiets." H. Hermsen, Leiden: „Met de ze stelling ben ik het niet eens. Omdat het openbaar vervoer slecht is en ik geen zin heb om tussen stinkende mensen te zitten. Bovendien, hoe moet je dan je aankopen meenemen. Er is immers geen ruimte voor in een bus of trein." J. Witteman, Noordwijk: „Ui teraard horen auto's wel in het stadscentrum. Deels omdat het openbaar vervoer te duur is en omdat als men grote bood schappen doet, zoals witgoed, het nu eenmaal praktischer is om dat in je auto te laden dan een koelkast de bus in te zeu len." Kim Dooper, Leiden: „Eens. Laat ze maar parkeren in de parkeergarages en op de Haag weg. Zonder auto's zie je pas hoe mooi de stad is. Denk je eens in: het Rapenburg zonder blik." Frans Niet, Leiden: „Onzin. Ik betaal toch wegenbelasting." Marja de Kooker, Lisse: „On eens. Je zal maar ondernemer zijn in de binnenstad van Lei den. Daar moet je toch onder hand doodziek van worden." P.J. Schuur, Leiden: „Met deze stelling ben ik het van harte eens. In zo'n prachtige monu mentale binnenstad zijn auto's een smet. Dus als je al met een auto komt: aan de rand parke ren en met gepast vervoer weer verder. Dat wil zeggen: benen wagen, fiets, watertaxi of met aan de stad aangepast open baar vervoer." Bram Pater, Leiden: „Oneens. Auto's zijn overal. Als men ze niet in de binnenstad wil, zal men voor goede en goedkope parkeermogelijkheden moeten zorgen. Leiden is niet meer de stad van koetsen en trekschui ten. We leven wel in 2002." Jaap Kotter, Amsterdam: „On eens. Auto's horen overal. Lei den moet maar zorgen dat het toegankelijk is en dat er betaal bare parkeerruimte is." Koos Glasbergen: „Er zouden juist meer parkeerplaatsen moeten zijn. Als je iets zwaars koopt, moet je de halve stad door sjouwen voor je bij je auto bent." Ron Bouwmeester, Noordwij kerhout: „Eens. Maar zorg wel voor goede parkeervoorzienin gen aan de rand van de stad, met pendelbussen." De stelling van deze week haakt in op de grote plannen die vast goedmagnaat Ronnie van de Putte vorige week lanceerde voor Noordwijk. Samen met ar- chitect/urbanist Léon Krier ont wikkelde hij grootscheepse bouwplannen voor diverse loca ties in de badplaats. De stelling waarop u tot en met maandag kunt reageren - via www.leid- schdagblad.nl of via de post - luidt: Het masterplan voor een chiquer Noordwijk is een luchtkasteel Auto's horen niet thu in de Leidse binnensto

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2002 | | pagina 14