Premier: Geweld
op tv aan banden
Cosmeticabedrijf Koninklijke Sanders vertrekt na 151 jaar uit Leiden
25% korting!
Hoogwaardig shoppen vanuit KLM-vliegtuigen
Senegal erkent schuld scheepsramp
Ier overleden
>y is spoorloos
Balkenende praat met omroepen
rekers binden
..«raker vast
Op de bres voor Unicef
Veldslag in Archeon
Masterplan Noordwijk
Verdient een kans'
N
OKTOBER
U
1
Z
N
ERA
0
U
T
£tos
Leidsch Dagblad
BBSEfTrrrTb
z
18/19°
a/3
ijor blijkt
«vindende
nnaar
NR. 43040 LOSSE NUMMERS €1,05 ZATERDAG €1,50
Leidsch
OPGERICHT 1 MAART 1860
Dagblad
maandag 30 september 2002
VRAGEN
door Ma rijn Kramp
leiden - De Koninklijke Sanders sluit
na 151 jaar zijn deuren in Leiden. Het
kantoor aan de Zoeterwoudseweg ver
huist over een half jaar naar het Bra
bantse Vlijmen, waar de fabriek van
Sanders staat De Leidse werknemers
wordt daar een baan aangeboden.
In 1993 verloor het Leidse cosmetica
bedrijf zijn zelfstandigheid. Het bedrijf
kwam in handen van het Ierse IWP,
een beursgenoteerd bedrijf dat huis
houdelijke artikelen, haarverzorgings-
producten en verpakkingen maakt
Sanders produceert een uitgebreid as
sortiment aan cosmetica- en schoon
maakartikelen. Dit varieert van tradi
tionele blokken ossengal- en kame-
melkzeep, tot toiletverfrissers en par
fums waaronder de geurlijn Maxima.
In de fabriek in Vlijmen werken onge
veer 300 mensen.
Sanders is het enige Leidse bedrijf dat
het predikaat Koninklijk mag voeren.
Nicolaas Sanders, de grondlegger van
het bedrijf, ontving dit predikaat in
1874 van Willem DL De Leidse apo
theker begon ongeveer dertig jaar
daarvoor in de kelder van zijn huis
aan de Breestraat met de vervaardi
ging van medicinale zepen. Dit bleek
een gat in de markt. De productie ging
gepaard met een dusdanige stank
overlast dat het wonen er boven zeer
onaangenaam werd. De apotheker
week daarom uit naar het Levendaal
waar hij in 1851 de Sanders en Cie.
Stoom - Zeep Fabriek opende. Tot
1940 bleef het bedrijf in handen van
de familie. En tot halverwege de jaren
zestig bleef de fabriekshal in de bin
nenstad draaien. Ruimtegebrek en
strengere milieuwetgeving maakten
het werken op die plek steeds moeilij
ker en besloten werd om de productie
te verhuizen. De nieuwe vestiging
kwam in Vlijmen te staan, waar meer
arbeidskrachten voorhanden waren
en de grond goedkoper was.
In 1978 werd de fabriekshal aan het
Levendaal definitief afgestoten en ver
trok ook het resterende personeel
naar Vlijmen en Haarlem, waar San
ders in 1962 de stoom-zeepfabriek
Het Klaverblad had gekocht Na zes
jaar keerde het bedrijf weer terug naar
zijn geboortestad in de vorm van een
hoofdkantoor in de oude wolfabriek
Neveda aan de Zoeterwoudseweg.
le Zweedse onderneming,
ior de malaise in de tele-
iranche in problemen is.
ties.
led
se l>y
rev1uag - De politie Haaglan-
naptoekt de moeder van een
2; ïboren meisje dat gi-
>ed< 'chtend in Den Haag werd
iden. De baby overleed la-
het ziekenhuis. Omstan-
vonden het kindje in de
r Lastmanstraat, waar het
andieken gewikkeld in een
lag. Het is volgens een po-
raordvoerder nog onbe-
Jf waaraan de baby is ge-
Pen.
hilversum/anp - Premier Balke
nende wil in het kader van het
debat over normen en waarden
met de omroepen in gesprek over
het geweld op tv. In het tv-pro-
gramma Kruispunt zei hij gister
avond dat wat hij soms op tv
ziet, elke beschrijving tart
Hij wil daarom het thema 'ge
weld' op de agenda zetten in het
overleg met de omroepen. De
minister-president wees overi
gens ook op de eigen verant
woordelijkheid van omroepen,
de vrijheid van meningsuiting
en de verantwoordelijkheid die
ouders voor kinderen hebben.
Uit een representatieve enquête
die Kruispunt onder vijfhonderd
Nederlanders liet houden, blijkt
dat bijna alle Nederlanders (93
procent) het goed vinden dat er
een debat wordt gevoerd over
normen en waarden. Ruim de
helft (57 procent) ziet Balke
nende als de man om dat de
bat te leiden, noteerde het on
derzoeksbureau IntomarL
Een overgrote meerderheid (88
procent) van de Nederlanders
vindt dat steeds minder men
sen zich aan normen en waar
den houden. In de topvijf van
ergernissen staat agressie op
straat bovenaan. Daarna vol
gen onbeschoft gedrag, onver
draagzaamheid, voetbalgeweld,
en het negeren van verkeersre
gels.
Balkenende zei verder het een
'uitstekende sugggestie' te vin
den dat ziekenhuizen worden
voorzien van videocamera's ter
bestrijding van agressie. Hij
vindt het een manier om agres
sievelingen die onder invloed
van alcohol en drugs het per
soneel lastig vallen, later met
hun gedrag te confronteren.
„Ik ga me er hard voor maken
omdat dit te maken heeft met
het verbeteren van gedrag van
mensen", aldus Balkenende.
„Nu zijn er nog juridische be
lemmeringen, is er de privacy
wet. Maar mensen mogen en
moeten met de gevolgen van
hun eigen gedrag worden ge
confronteerd."
Pagina Binnenland:
Commentaar
Zeker 950 doden, mogelijk twee Nederlanders omgekomen
nairobi/afp/rtr/gpd - President Wade van Sene
gal heeft erkend dat de overheid verantwoorde
lijk is voor de ramp donderdag met een overvolle
veerboot, die volgens de jongste schatting zeker
950 levens heeft geëist Het schip was niet ge
bouwd om op zee te varen, zei Wade. Nabestaan
den zijn woedend.
Het schip Le Joola ging ten onder in zware zee.
Het vaartuig had maximaal 55Ö opvarenden aan
boord mogen hebben, maar er waren volgens de
Senegalese regering 1034 passagiers, onder wie
vermoedelijk 21 buitenlanders en mogelijk twee
Nederlanders.
Ruim 350 stoffelijke overschotten zijn naar de ha
venstad Dakar gebracht Volgens premier Mama
Madior Boye hebben slechts 64 mensen de ramp
overleefd.Het schip, van Duitse makelij, is bijna
tachtig meter lang. Volgens overlevenden was het
binnen enkele minuten gebeurd. De boot lag in
minder dan vijf minuten ondersteboven in het
water. Daardoor konden veel passagiers geen
kant meer op.
De twee Nederlanders die op de passagierslijst
staan van de veerboot die donderdagnacht voor
de kust van Senegal verging, komen uit Gronin
gen. Het gaat om muziekfotograaf Roel Arends
horst en zijn zus Lisette. Hun namen komen niet
voor op de lijst van geredde passagiers, die aan
de Nederlandse ambassade in de Senegalese
hoofdstad Dakar is verstrekt Omdat het tweetal
na de ramp nog geen contact heeft gezocht met
de naaste familie, vreest deze het ergste.
in aan den rijn - Een 18-
medewerker van een be-
ngsbedrijf uit Alphen aan
ijn is gistermorgen tijdens
rerk in het Alphense
kantoor vastgebonden
drie overvallers. De man
te pakken genomen toen
n ronde deed op de
plaats bij het in aanbouw
e Alphense stadhuis aan
stellumstraat. De man
de er in om via zijn mobie-
ifoon de politie te alarme-
)e politie rukte na het
luit met acht agenten en
olitiehond, maar wist de
s niet op te sporen. Ook is
idelijk of er in het stadhuis
ermist wordt. De beveili-
man kwam met de schrik
Esson sluit
itiging Twente
«ede - Telecombedrijf
son sluit haar vestiging in
hede. Hierdoor komen 300
nemers op straat te staan,
aakten de vakbonden De
en CNV Bedrijvenbond
aag bekend. Eurolab
erlands hield zich bezig
5 onderzoek en ontwikkeling
almere - Tientallen baby's zijn zaterdagmiddag in de raadzaal van het Almeerse stadhuis ter afsluiting van
het jaar 'Almere Unicefstad' op de foto gezet. De gemeente Almere maakte ruim honderd baby's voor een
jaar donateur van Unicef. Alle baby's die in februari in het bevolkingsregister van Almere zijn ingeschreven,
in totaal 165, werden uitgenodigd om mee te doen aan het baby-adoptieplan. Ruim honderd ouders rea
geerden op de uitnodiging. Zij zijn elk goed voor een bijdrage van 120 euro. Dit geld wordt door Unicef ge
bruikt om kindsoldaten in Zuid-Sudan te kunnen vrijkopen. Foto: Ton Kastermans
f
.1re
alphen aan den run - Ruim vierhonderd leden van het landelijk plat
form Levende Geschiedenis lieten het afgelopen weekeinde in archeo
logisch themapark Archeon hun eigen favoriete periode uit de vader
landse geschiedenis herleven. Romeinen, Kelten, Franken, Friezen, Vi
kingen en middeleeuwers traden voor het voetlicht. Op de foto spelen
leden van de artillerie de tijd van Napoleon na. Het weekeinde met le
vende geschiedenis vormde het absolute hoogtepunt van het jaar in
Archeon. Volgens directeur Jack Veldman kwamen er tussen de 4000
en 5000 bezoekers op af, drie maal zo veel als in een normaal week
einde. Pagina R5: Historisch onderonsje. Foto: Henk Bouwman
(advertenties)
door Anton Diedrich
noordwijk - Op het Vuurtoren
plein zijn nog maar een paar
winkeltjes open. De meeste zijn
al jaren leeg, dichtgetimmerd, of
er is - zoals bij het ooit succes
volle Bounty Beach - sinds de
zaak zijn deuren sloot, nooit
meer iets gebeurd. Vastgoed
magnaat Ronnie van de Putte
heeft de zaak laten verslonzen,
roepen de ondernemers al ja
ren.
„Van de Putte is niet altijd het
braafste jongetje van de klas ge
weest, dat klopt", zegt Victor
Salman, oud-wethouder Ruim
telijke Ordening van Noordwijk
en tegenwoordig voorzitter van
de Noordwijkse Ondernemers
Vereniging (NOV). Maar zijn
Masterplan, dat van de bad
plaats een nog chiquere bad
plaats moet maken, verdient in
zijn ogen een kans. „Het belang
rijkste is, dat we ons allemaal
moeten uitspreken of we dit
plan willen. Als dat zo is, moe
ten we maar eens een streep
zetten onder het verleden. En
met Van de Putte overleggen
over hoe we het met z'n allen
gaan aanpakken."
Ronnie van de Putte zette hal
verwege de jaren '80 zijn eerste
schreden in de Noordwijkse on-
dememerswereld. Hij bouwde
The Grand op De Grent, de al
lereerste bar/dancing 'nieuwe
stijl', indertijd de mooiste tent
van dit uitgaansgebied. Sinds
dien verwierf Van de Putte meer
en meer grond in Noordwijk.
Grond waar, zoals bijvoorbeeld
op het Gat van Palace, het oude
hotel Noordzee of het Vuurto
renplein, jarenlang niets mee
gebeurde. Tot Van de Putte af
gelopen week 'zijn' Masterplan
aan de wereld liet zien. Samen
met de Luxemburgse architec-
t/urbanist Léon Krier en het Bel
gische stedenbouwkundig bu
reau Areas Groep. Torentjes, tra
ditionele architectuur, meer
winkeltjes en een algehele face
lift voor Noordwijk.
Salman heeft als wethouder
meermaals te maken gehad met
Van de Putte, en betwist dat de
ondernemer en grootgrondbe
zitter van Noordwijk onbe
trouwbaar zou zijn. „Hij heeft
met mij nooit een afspraak ge
maakt die hij niet is nageko
men." Natuurlijk, het Vuurto
renplein is geen toonbeeld ge
weest van een vriendelijke huis
baas. De ondernemers aan het
plein hebben de laatste jaren in
een constant conflict geleefd
met Van de Putte, de eigenaar
van de winkeltjes die zij pach
ten. „Maar nu begrijp ik een
beetje waarom hij dat zo gedaan
heeft", zegt Salman. Hier moet
hij al langer mee hebben rond
gelopen. En dan is het makkelij
ker om te zorgen dat de winke
liers daar al weg zijn, dan wan
neer je de boel mooi bijhoudt
en ze tegen een fors bedrag
moet uitkopen. Maar het is na
tuurlijk vervelend voor die on
dernemers, dat zeker."
Op het Vuurtorenplein is naast
scepsis ook veel enthousiasme
over het Masterplan van Van de
Putte. Martha Baalbergen van
Boekhandel Van der Meer „Je
zult wel met Van de Putte in zee
moeten, want hij bezit hier de
grond. Als je niks doet, dan blijft
het zoals het is. En dat is ook
niks."
Pagina R2:
'Het lijkt wel of er
verkiezingen aankomen'
5
P
E
7
2002
R
www.era.nl
2
0
0
2
Toft, Gliss Kur, Junior
of Junior Power styling
olie varianten
per stuk
25% korting!
door Cees van Hoore
schiphol - Hoog boven de wolken op je
gemak de nieuwste videorecorder uit
zoeken en die dan enkele dagen later
thuisbezorgd krijgen. Dat kan vanaf
morgen bij de KLM. Dan begint de
luchtvaartmaatschappij met de verkoop
van hoogwaardige consumentenartike
len aan boord van haar toestellen.
Dekpassagiers krijgen naast de kotszij^
en het taxfree-boekje voortaan aan
boord ook een glossy catalogus van de
KLM Shop, waarin exclusieve KLM-pro-
ducten, zoals audio- en videoappara
tuur, schoonheids-, huishoudelijke en
doe het zelf-artikelen worden aangebo
den. De passagier plaatst via een for
mulier zijn bestelling. Enkele dagen la
ter wordt die bij hem thuisbezorgd door
Neckermann Business Service. Bezor
ging is mogelijk in zestien ffcuropese
landen. Bij dat alles geldt een 'niet goed,
geld terug'-garantie.
De KLM heeft het idee een beetje afge
keken van de Amerikaanse partner
Northwest Airlines, die al enige tijd een
identieke service heeft onder de naam
Skymall. KLM-woordvoerder Youssef
Eddini: „We beginnen met een proefpe
riode van drie maanden. Als de formule
aanslaat, gaan we ermee door. We heb
ben onder de passages een onderzoek
laten uitvoeren en het is gebleken dat
hiervoor grote belangstelling bestaat. Ie
kunt aan boord rustig de tijd nemen om
tot aankoop van een hoogwaardig pro
duct over te gaan."
Naast het bestellen per formulier is er
ook de mogelijkheid om via www.kim-
.com artikelen te bestellen. Daarnaast is
er een telefonische helpdesk beschik
baar voor aspirant-kopers die vragen
hebben.
Ja, ik word abonnee en ontvang de krant eerst 2 weken
NaamDMD V
Straat
PostcodePlaats
Telefoon (Lvm ccrtroie
Ik neem een:
maandabonnement
automatische betaling 19,60
kwartaalabonnement
automatische betaling 55,00
betaling per acceptgiro 54,50
Handtekening:
Bij machtiging tot
automatische betaling
krijgt u bovendien een
1/5 staatslot met
jackpot cadeau
aunmafcehe betting 6 mji
712141
400114
Stuur deze bon in een envelop,
zonder postzegel, naar
V1
Antwoordnummer 10050 2300 VB Leiden
•lA'.'HHrri'lVAHTl
den zal
ijd feesten
3 oktober
mpenplannen
or Kaag
Braassem
t Lisse en
vijk delen
punten
enoord
er terug
1 aarde
fEg«y
t zich in zijn eentje
reelt, is in
•Ischap vervelend
ologische
binnen
gemaakt'