BINNEN- BUITENLAND
Gretta Duisenberg laat zich niet afschrikken door dreigbrieven
I
Foto van een aangekondigde dood
Opvoedtelefoon bestaat dinsdag tien jaar
jngst voor 'autoritaire republiek'
Nederlander in economische zone
van Noord-Korea benoemd
zaterdag 28 SEPTEMBER 2002
Mick Salet
2 en
Hajta Duisenberg, de vrouw-van,
mannen als bisschop Mus
oud-premier Van Agt te
een voor haar politieke strijd
11sraël. Hoe? Waarom? Een
[esprek met een vrouw die
riiet monddood laat maken
dreigbrieven.
te
>YAi|c«
TY
70<
ilaa
veet dat veel mensen me al
maar zien als de vrouw
maar dat weerhoudt me er
van om mijn mond open te
l Ik heb recht op een eigen
ing. Mijn man kan geen po-
uitspraken doen. Ik wel."
Duisenberg is de vrouw
Tim Duisenberg, de presi-
van de Europese Centrale
Alleen door zijn baan
zij wereldwijd in het
ws met haar protesten te-
de Israëlische politiek,
ealiseer me dat, maar ik kan
rder niet veel mee. In mijn
demonstratie tegen het
len van het Israëlische le-
ik ook net als alle ande-
ïee. Anoniem. Als een ge-
e demonstrant. Er was nie-
d die kon zien: kijk, daar
t de vrouw van Wim Dui-
erg!"
n 0[
D,
nr
gel
e 22 a
Uns (Vin
lotte
oort de
Pla eP
ppen<
002
lustip'i
likt u de positie van uw
om invloed uit te oefenen?
Ik maak er geen gebruik
in zeker geen misbruik."
als hij u meeneemt naar
\ijeenkomst met invloedrijke
ien, dan spreekt u die toch
over de Palestijnse zaak aan?
„Ja, maar dat doe ik altijd. Of ik
nou op een gewoon verjaar
dagsfeestje ben of op een offici
eel diner met mijn man; ik heb
het er altijd over. Met iedereen.
Natuurlijk heb ik mijn netwerk
wel gebruikt om prominente
Nederlanders te vinden die be
reid waren om een actie tegen
de Israëlische bezetting te steu
nen. Zo heb ik Dries van Agt een
brief geschreven. Of hij een ver
klaring wilde ondertekenen die
van Israël onder meer vraagt
zich terug te trekken uit alle ge
bieden die het sinds 1967 bezet.
Ik kreeg een ontzettend aardige
brief terug. Dries van Agt wilde
dat graag doen. Dat vond ik fan
tastisch. Niet alleen omdat hij
minister-president is geweest,
maar ook omdat hij een promi
nent lid van het CDA is. We wil
len niet dat het op een actie van
één politieke partij lijkt. Daarom
ben ik blij dat we steun van
mensen uit allerlei politieke par
tijen krijgen. Van de SP tot de
WD."
Als premier vroeg Van Agt niet
van Israël wat hij nu als oud
premier wel verlangt. Komt zijn
steun niet een beetje laat?
„Het is nooit te laat. Ik vind het
positief dat hij nog bereid is om
zijn mening te veranderen. Het
is toch vreselijk als mensen stil
blijven staan in hun denken? Ik
denk dat je ook rekening moet
houden met de positie die hij
toen had en nu heeft. Ik vind het
geweldig dat Dries van Agt nu
zo duidelijk zegt dat hij niet lan
ger lijdzaam wü toezien welk
„De Palestijnen lijden veel meer dan de Israëliërs." Foto: ANP/Olaf Kraak
onrecht de Palestijnen wordt
Heeft u de huidige premier ook
een brief geschreven?
„Ja, en ik heb ook antwoord ge
kregen. Heel beleefd, maar het
was wel het befaamde kluitje in
het riet. Ik snap niet waarom de
Nederlandse regering accepteert
dat Israël allerlei resoluties van
de Verenigde Naties niet uit
voert. Irak mag dat niet, maar
Israël mag het al 35 jaar. Het
onze correspondent
ide
jidet"" B,oere
vt
ig - Yang Bin, één van Chi-
rijkste ondernemers en in
ezit van een Nederlands
6 Dort, is door het rigide
nunistische regime in
v d-Korea aangewezen om
ig te geven aan een te creë-
peciale economische zone
=BInoordwestenvyan het
In de regio, die-grenst aan
3 1 zal kapitalisme de lei-
rb)j. I zijn, zo liet Yang eerder
week tegenover CMV we-
eatie van de speciale zone
benoeming van Yang zijn
itste in een serie maatrege-
e er op lijken te duiden dat
:gime van Kim Jong H dit
>erieus de weg naar econo-
ïe hervormingen heeft in-
»en. Westerse diplomaten
ongyang verbazen zich
ie voortvarendheid waar-
Ie ene na de andere veran-
de laatste weken is door-
:onome enclave in Sinuiju
naar het voorbeeld van de
itische proeftuinen' zo-
inzhen waarmee China in
Ie poorten opengooide,
enster naar het Westen
Yang Bin (rechts) geeft een vuurtje aan de Noord-Koreaanse onder
minister van economische zaken tijdens een banket eerder deze
week in Noord-Korea. De 'Nederlander' gaat leidinggeven aan een
speciale kapitalistische zone in het noordwesten van het communis
tische land. Foto: Reuters/Mark Ralston
ns Yang krijgt de regio ver-
Ie eigen bevoegdheden
er inmenging van de cen-
egering in Pyongyang.
Sinuiju is gekozen vanwe-
nabijheid van China en
gging aan de monding van
ier Yalu en de baai van Ko-
oedkope arbeid en land
en de rest doen.
noeming van Yang Bin
(39) is opmerkelijk want de Ne
derlander, die een kapitale villa
bezit in Wassenaar, is de laatste
tijd vrijwel alleen negatief in het
nieuws. Yang bouwde met zijn
bloemenhandel zijn bedrijf Eu
ro-Asia Agriculture in een rela
tief korte periode uit tot een
concern dat in 2001 goed was
voor 900 miljoen euro. Het blad
Forbes plaatste hem in 2001 op
de tweede plaats van rijkste per
sonen in China. Maar na een
golf van publiciteit kwam er snel
de klad in zijn business. Vooral
het tijdschrift Far Eastern Eco
nomie Review plaatste vraagte
kens bij de handel en wandel
van Yang.
Yangs troetelkindje is de bouw
van het Holland Village in de
Noord-Chinese stad Shenyang.
Daar worden beroemde Neder
landse gebouwen levensecht
nagebouwd, als toeristische at
tractie en onroerend-goedpro-
ject. Maar volgens FEER is er de
angst dat financiële tegenslagen
bij het project gedicht zullen
worden met geld van het aan de
beurs genoteerd Euro-Asia Agri
culture.
In de Chinese media deden ge
ruchten de ronde dat Yang in
verband met belastingfraude de
wijk zou hebben genomen naar
Noord-Korea. Yang kwam
hoogstpersoonlijk naar een
persconferentie in Hong Kong
om dat tegen te spreken. Hij zou
slechts voor zaken Noord-Korea
hebben bezocht. Nu is pas dui
delijk geworden welke zaken het
betrof.
Advocaten vrezen inperking rechten Franse burgers
inze correspondent
iGlimmerveen
- Meer bevoegdheden voor
litie; inperking van de rech-
Jn advocaten. Dat is volgens
Janse dagblad Le Monde van
jen de kern van het binnen-
b veiligheidsbeleid van de
|re Franse regering.
ilgens minister Sarkozy
ienlandse zaken sprake
:uwe vormen van mis-
die veel spanning in de
leving veroorzaken,
loor Jean-Marie Le Pen is
ongen tot de tweede
van de presidentsverkie-
Hij zei dat 'de regering
heeft de Fransen hun vei-
terug te geven.'
t aan de nieuwe minister
nnenlandse zaken ligt,
in Frankrijk buitenlan-
ïoeren, bedelaars en zwer-
ls eersten met de ver-
ite wetgeving te maken
krijgen. Zij kunnen sneller in
voorlopige hechtenis worden
genomen. Advocaten krijgen
veel later dan thans toegang tot
hun cliënten en de controlemo
gelijkheden van de onderzoeks
rechter worden geringer. Agen
ten zijn ook niet langer verplicht
minderjarigen aan de onder
zoeksrechters voor te geleiden.
Ze krijgen bovendien de be
voegdheid alle dossiers van de
verdachten in te zien zonder dat
daar eerst 'tijdrovende' proce
dures aan te pas komen, terwijl
ook de DNA-gegevens van de
arrestanten door de agenten
kunnen worden bekeken zonder
dat daar al te veel administratie
ve rompslomp bij komt kijken.
De mogelijkheden om huiszoe
king te doen of telefoons af te
luisteren, worden uitgebreid.
Een aantal maatregelen was
overigens al sinds november vo
rig jaar van kracht De socialisti
sche regering van Lionel Jospin
had in het kader van de strijd te
gen het terrorisme een noodwet
geproduceerd. De wet was
evenwel tijdelijk en zou op 31
ontbreekt aan politieke durf. De
Nederlandse regering loopt aan
de leiband van de Verenigde
Staten."
U voert uw actie misschien niet
als vrouw-van, maar als uw
man er last van krijgt, dan
neemt u wel gas terug. U vond
het toch goed dat hij de Pales
tijnse vlag van uw huis haalde
toen er heibel over ontstond?
„Ja, maar waarom had ik die
vlag uit het raam gehangen? Ik
voelde me dit voorjaar heel ver
drietig over het lot van de Pales
tijnen. Ik dacht: ik moet wat
doen. Ik las dat er in Amsterdam
een demonstratie zou worden
gehouden tegen de Israëlische
bezetting van de Palestijnse ge
bieden. Qc heb, via internet, een
Palestijnse vlag besteld. Met die
vlag ben ik naar die demonstra
tie gegaan. Ik kwam met een
goed gevoel thuis en dacht: ik
hang die vlag aan het balkon
van mijn studeerkamer. Daarna
ben ik naar het buitenland ge
gaan. Een week later kwam ik
terug en zat er een brief van een
overbuurman bij de post. Hij
was kwaad over die vlag. Ik bel
de hem op en zei dat ik erover
wilde praten, maar dat ik eerst
op reis moest. Ik zei: over een
maand ben ik terug, dan praten
we. Hij vroeg: haal je in de tus
sentijd dan wel die vlag weg? Ik
zei: nee. De vlag is blijven han
gen en de zaak is in de publici
teit gekomen. Een advocaat zou
me aanklagen wegens antisemi
tisme. Een Amerikaanse senator
zou mijn man en mij in de VS
tot persona non grata willen
verklaren. Het werd een hele rel.
Ik kreeg mijn man aan de tele
foon. Hij zei: het staat vol jour
nalisten voor ons huis. Ik zei:
haal die vlag dan maar weg. Ik
wilde niet dat hij last van mijn
actie zou krijgen. Het was mijn
actie, niet de zijne. Ik heb die
advocaat en die senator daarna
nog geschreven, maar ik heb
nooit meer wat gehoord. Ze
hadden ook geen poot om op te
staan, want ik héb geen antise
mitische dingen gezegd. Na
tuurlijk niet. Ik ben niet tegen
joden, ik ben tegen de staatster
reur van Israël. Dat is heel iets
anders."
U bent daarna bedreigd, maar
vóélt u zich ook bedreigd?
„Nee, helemaal niet. Ik heb
meerdere dreigbrieven gekre
gen. Allemaal laf anoniem. Ik las
die brieven en dacht: wat een
zieke geesten. Ik deed er verder
niks mee. Tot ik mijn man ver
telde wat er in één van die brie
ven stond. Dat was echt smerig.
Hij heeft meteen de politie ge
beld. Die kwam de brief halen
en vroeg of ik er werk van wilde
maken. Ik zei: nee. Dat kost me
te veel tijd én die briefschrijvers
zouden het idee kunnen krijgen
dat ik ze serieus neem. En dat
wil ik niet."
U bent niet de enige die dreig
brieven krijgt. Steeds meer men
sen krijgen zulke brieven, al dan
niet met kogels. Dat is toch niet
iets om je schouders over op te
halen?
„Nee, het is niet iets om je
schouders over op te halen,
want voor je het weet ontstaat er
een klimaat waarin mensen niet
meer voor hun mening uit dur
ven te komen. Dat zou heel ern
stig rijn. Daarom moeten politie
en politiek er alles aan doen om
dat te voorkomen. Ik wil graag
blijven leven in een democratie
waarin iedereen iets kan en mag
zeggen."
Wat heeft u de laatste keer ge
stemd?
„Hoewel ik niet voor Ad Melkert
was, heb ik toch op de Partij van
de Arbeid gestemd. Omdat ik de
partij groot wilde houden om al
dat rechtse gedoe tegen te hou
den. Maar ja... het was meteen
de laatste keer dat ik PvdA heb
gestemd."
De volgende keer stemt u op de
SP?
„Ja, en ik word ook lid van de
Socialistische Partij. Omdat ik
Jan Marijnissen uitstekend vind
én omdat ik me ook in het ge
dachtegoed van de SP kan vin
den."
Nederland staat vanouds te boek
als pro-Israel. Veel mensen heb
ben het er emotioneel moeilijk
mee om Israël nu te laten vallen.
„Dat heeft te maken met de ho
locaust. Wij voelen ons als
maatschappij medeverantwoor
delijk voor het lijden van de jo
den in de Tweede Wereldoorlog.
Dat gevoel is niet onterecht,
maar moeten we er niet eens
mee ophouden? Het is lang ge
leden. We moeten het niet ver
geten, maar we kunnen niet
zwijgen om er de schending van
de mensenrechten door Israël
omdét we ons schuldig voelen
over wat er in de oorlog met de
joden is gebeurd."
Vergeet u niet naar de terreur
van de Palestijnen te kijken?
„Natüürlijk ben ik tegen de Pa
lestijnse zelfmoordaanslagen
waarbij onschuldige Israëlische
burgers het slachtoffer worden.
Maar de strijd is ongelijk. De Pa
lestijnen hebben geen F-16's en
geen tanks, de Palestijnen heb
ben alleen hun handen en hun
stenen. De Palestijnen lijden
veel meer."
U haalt nu handtekeningen op
en overweegt boycotacties. Denkt
u dat het effect zal hebben?
„Ik kijk naar de strijd tegen de
apartheid in Zuid-Afrika; die
heeft ook lang geduurd. Maar
uiteindelijk is de apartheid wel
afgeschaftHet is een kwestie
van lange adem."
Indiër overleefde dagen van hysterie in door wraak geregeerde deelstaat
door onze correspondent
Harald Doornbos
ahmedabad - De Indiase deelstaat Gujarat
wordt geregeerd door bloed en wraak.
Moslims vermoorden hindoes, hindoes ne
men wraak en op deze week was het weer
de beurt aan de moslims die 30 hindoes
vermoordden in een tempel. Ondertussen
leeft de 'gewone man' in totale angst, zo
bewijst het verhaal én de foto van Ouata-
buddin Ansari.
Ansari staarde in de camera van een fo
tograaf op het moment dat hij dood
dacht te gaan. Smekend voor z'n leven
keek de 29-jarige moslim in de lens. De
handen gevouwen, de ogen waterig van
het huilen en bloedvlekken op z'n over
hemd. Bijna twee dagen probeerden
Ansari en een handvol medemoslims
zich vanuit een winkel te verdedigen te
gen een meute van enkele duizenden
hysterische hindoes die hen omsingeld
hadden en hen wilden vermoorden met
zwaarden. Ansari voelde dat het einde
nabij was. En als er iets uit rijn foto
spreekt, dan is het precies dat: doods
nood.
De foto werd uiteindelijk het symbool
van de bloedige rellen tussen hindoes en
moslims in februari van dit jaar. Tussen
de duizend en tweeduizend mensen -
voornamelijk moslims - kwamen hierbij
om het leven. De moordenaars waren
hindoes die wraak namen voor de dood
van 48 geloofsgenoten die stierven nadat
moslims een trein in brand hadden ge
stoken. Iedere Indiase krant of tijdschrift
drukte de foto van Ansari af op de voor
pagina's. En ook de internationale media
gebruikten het beeld veelvuldig. Ansari's
doodsnood werd het beeld van de gevol
gen van religieuze haat in India.
Een halfjaar later laait in Gujarat op
nieuw het geweld op nadat op woensdag
twee vermoedelijke moslim extremisten
een waar bloedbad aanrichtten onder
hindoes in een tempel in Gujarat. Ten
minste 3000 soldaten rijn naar de deel
staat gestuurd jam een herhaling van fe
bruari te voorkomen.
De vraag op vele lippen is: heeft Ansari
het overleefd? Ja. Na een dag speuren in
Ahmedabad, de drukke en chaotische
hoofdstad van Gujarat, kun je hem vin
den, rittend achter een naaimachine in
een kledingatalier in het centrum van de
stad nabij de rivier. Hier maakt hij lange
dagen in een met tl-balken verlichte kel
der zonder ramen. Maar Ansari hoor je
niet klagen. „Ik dacht dat ik dood zou
gaan", vertelt hij nadat hij toestemming
van rijn baas krijgt om even te stoppen
met werken.
„Ik zag een fotograaf onder bescherming
van een tiental politiemannen aan ko
men rijden. Ze stopten bij de plek waar
wij zaten. Ik smeekte de politiemannen
om bescherming. Wij waren met een
tiental moslims, de hindoes waren met
z'n duizenden. Dus ik vouwde mijn han
den ten teken dat er niets meer was dat
wij konden doen. De situatie was volledig
hopeloos. Tot mijn enorme schrik ver
trokken de politiemannen twee minuten
later weer. Ook de fotograag ging met
hen mee. Ze lieten ons achter. Alles leek
definitief verloren."
De regering in Gujarat deed in februari -
in tegenstelling tot nu - heel weinig om
de anti-moslimrellen te voorkomen. Als
Ansari vertelt over de rellen en de angst,
moet hij af en toe huilen. Het is moeilijk
zo'n gruwelijk verleden te vergeten. „De
eerste dag hielden we het vol", vervolgt
hij, „We hadden geen wapens, konden
alleen stenen en spullen uit de winkels
terug gooien. De volgende dag bleven de
hindoes maar terugkomen. Ze hadden
zwaarden bij zich en gooiden met gas
flessen, waardoor er enorme explosies
ontstonden. Ook staken ze een nabijgele
gen fabriek in brand." Uiteindelijk werd
Ansari gered door een eenheid van het
Indiase leger. „Zij bewaakten ons tien da
gen lang, aan hen heb ik m'n leven te
danken."
Al sinds februari ontploffen er met grote
regelmaat bommen in Gujarat. Moslims
hebben in veel gevallen muren en poor
ten om hun wijken gebouwd uit angst
dat de hindoes weer tot de aanval zullen
overgaan. De stad is opgedeeld in hin
doe, moslim en een paar christelijke wij
ken. Lukt het Ansari om het gewone le
ven weer een beetje op te pakken? Ach,
het gaat wel", zegt hij, „Maar het mooiste
was toen ik een paar van mijn hindoe
vrienden terugzag. Ze waren hartstikke
blij dat ik nog leefde. Dat doet je toch
Toen en nu. De 29-jarige Ouatabuddin Ansari houdt de foto vast waarop hij om hulp
smeekt omdat hindoes hem wilde vermoorden. „Ik dacht dat ik dood zou gaan."
Foto: GPD'
december 2003 aflopen.
Mensenrechtenorganisaties
hebben bezorgd en boos op de
nieuwe regeringsvoomemens
gereageerd. De Liga van de
Mensenrechten vreest dat de
wetsvoorstellen van Sarkozy
Frankrijk in de richting drijven
van een 'autoritaire republiek.'
Volgens de Liga schetst het plan
van de minister 'de contouren
van een samenleving waar poli
tieagenten het werk doen van
rechters, waar advocaten aan de
ketting worden gelegd en waar
het arm zijn een misdaad
wordt.'
De voorzitter van de vakbond
van Franse advocaten reageerde
bitter: „Het ministerie van justi
tie is verdwenen in dit land. Het
departement is de Registratieka
mer van het ministerie van bin
nenlandse zaken geworden", al
dus Bruno Marcuse.
Het is de bedoeling dat het
wetsontwerp van Sarkozy nog
deze week voor advies naar de
Staatsraad gaat, waarna het in
oktober in de voltallige minister
raad kan worden besproken.
'Mijn dochtertje eet niet, mijn zoon steelt'
den haag/gpd - „Mijn zoontje durft alleen te slapen als
hij bij ons in bed ligt. Wat moet ik doen?" Zomaar een
vraag van een moeder. Misschien helpt een verhaaltje
voorlezen in z'n eigen bedje. Of is het slechts tijdelijk,
omdat hij 's nachts een keer wakker is geworden uit een
enge droom. Jaarlijks bellen ruim vijfduizend verontrus
te ouders de opvoedtelefoon met vragen van gelijke
strekking. Dinsdag bestaat de telefoonlijn (0900-
8212205) tien jaar.
Het aantal telefoontjes vertoont nog altijd een stijgende
lijn, ondanks de vele opvoedkundige boeken in biblio
theken en de toegenomen ouderinformatie op het inter
net. Dat komt door de anonimiteit van de telefoonlijn.
Ouders geven geen persoonsgegevens af, zodat nie
mand komt te weten dat ze 'een lastig kind' hebben.
Het zijn vooral moeders die bellen, al neemt het aantal
vaders gestaag toe. Soms komen er telefoontjes binnen
van leiders van de peuterspeelzaal of leerkrachten van
de basisschool die even met hun handen in het haar zit
ten. De meeste vragen gaan over slaapproblemen van
kinderen. Bijvoorbeeld als ze vaak angst hebben (mon
sters onder het bed) of 's nachts meerdere malen wak
ker worden. „Maar ouders stellen ook vaak vragen over
eetproblemen", zegt José Savenije, één van de woord
voerders van de landelijke opvoedtelefoon. „Kinderen
van een jaar of twee hebben minder behoefte aan eten.
Ouders die hun eerste kindje minder zien eten, kunnen
daar ongerust over worden. Dan bellen ze."
Andere veelvoorkomende vragen gaan over de (licha
melijke) ontwikkeling van het kind, het niet willen luis
teren, of op welk moment de ouders 'nee' moeten ver
kopen - dus bepalen waar grenzen liggen. Savenije:
„Eén keer belde een moeder die samen het haar gezin
ging verhuizen van een gewoon huis naar een schip.
Haar kind moest naar een schippersintemaat en dat
bracht moeilijkheden met zich mee. Samen ga je dan
nadenken en op zoek naar een oplossing. Bijvoorbeeld
door te kijken of er boekjes over dit probleem in de bi
bliotheken zijn."
De tientallen medewerkers van de opvoedtelefoon (op
Limburg na heeft elke provincie meerdere deelnemers
die bij toerbeurt de telefoontjes opvangen) beschikken
allemaal over een sociale kaart. Daarop staan adressen
van instanties om ouders eventueel door te verwijzen,
zoals Bureau Jeugdzorg, de stichting Korrelatie en
adressen waar literatuur over opvoedkundige proble
men is te vinden. De meeste telefoontjes komen uit de
provincies Noord- en Zuid-Holland. Niet alleen omdat
daar de grote steden liggen, maar ook omdat de ver
schillende culturen (meer sociale achterstandswijken)
zorgen voor extra opvoedkundige vragen.
De medewerkers van de opvoedtelefoon hebben veelal
een pedagogische opleiding op hbo-niveau. De doel
groep van de lijn zijn ouders van kinderen in de leeftijd
tot achttien jaar. Savenije: „Vandaar dat de vragen heel
divers zijn. Het ene moment krijg je de vraag of de baby
al rechtop mag staan, het volgende moment krijg je een
moeder aan de telefoon die geld uit haar portemonnee
mist en denkt dat haar tienerzoon daar wiet voor
koopt."