LEIDE
Onderzoekers schrikken van zwakte Leiden
'Groot deel centrum
voetgangersgebied'
Spanning en sensatie in de binnenstad
Plan Luifelbaan
is onderweg
Dwangsom dreigt voor winkeliers Beatrixstraat
REGIO
R1
Leidse gen-therapie verlengt
leven van Duchenne-patiënt
dinsdag 24 SEPTEMBER 2002
m-
lUdden in
nsburg staat
'raar huis'
lud-wethouder
irmond boos
het Jegstgeest
OOS-
nfietsers
hept
ich-
isen
;che
vooi
ten
toe-
In
nke-
en.
Een 16-jarige bromfiet-
riden is gisterochtend
oshuizerkade geschept
n auto. Later op de dag
am een even oude
ïtser uit Benthuizen het-
de Kanaalweg. In bei-
len ontstonden de on-
11 doordat de bromfiet-
Jr in voorrang kregen van
bilisten. De bromfietser
huizen raakte door het
gewond aan zijn knie
I. De Leidenaar liep let-
arm en schouder op.
wat achtoffers zijn overge-
laar het Rijnland Zie-
in Leiderdorp.
door Robbert Minkhorst
vervolg van voorpagina
leiden - Burgemeester en wet
houders van Leiden herkennen
zich grotendeels in het beeld dat
de bestuurskrachtmeting van de
gemeente schetst: een stad die -
voor een belangrijk deel door ei
gen falen - haar problemen niet
de baas kan.
„We zijn ondervoed, bewegen
niet genoeg en onze buren hou
den ons uit onze slaap, en wij
hen", zei wethouder R. Hille-
brand (regiozaken) gisteravond
tegen de gemeenteraad.
De raad kreeg een presentatie
over het eindrapport van Atos
KPMG Consulting, de Universi
teit Leiden en Dirk Louter Ad
vies Management over de
slagkracht en de kwaliteit van
het bestuur. Hun belangrijkste
aanbevelingen zijn een cultuur
omslag en een reorganisatie bij
het ambtelijk apparaat, het te
rugschroeven van ambities en
het versterken van regionale sa
menwerking. Ook moet Leiden
in overleg met buurgemeenten
een oplossing verzinnen voor de
gebrekkige, ondemocratische
bestuurlijke structuur van de re
gio. Overigens melden B en W in
een begeleidend schrijven aan
de raad dat zij al het nodige in
gang hebben gezet.
„Leiden en de regio staan er niet
goed voor", stelde Hillebrand
vast. „We hebben onszelf een
spiegel laten voorhouden. Je
kunt dan denken: 'wat een wal
len, wat een bleekheid', en de
spiegel de schuld geven. Dat
hebben we in ieder geval niet
gedaan. Alle veranderingen wor
den een gezamenlijke opgave
van college, raad en partners."
Op één punt hebben B en W kri
tiek op het rapport. De onder
zoekers willen dat de gemeente
haar ambities intoomt. Wat B en
W missen, is hoe Leiden wat dat
betreft afsteekt bij vergelijkbare
steden en in hoeverre geldge
brek een probleem is. „Wij zijn
ook nog niet zover dat we vin
den dat ons ambitieniveau te
hoog is. Wel zijn we overtuigd
dat we beter prioriteiten moeten
stellen", aldus Hillebrand. On
derzoeker Louter bekende dat
hij en zijn collega's zelf zijn ge
schrokken van hun bevindin
gen. „We hadden op een gege
ven moment even reflectie no
dig. We hadden de vraag: wat
kunnen wij nog toevoegen aan
de resultaten? Hoe komt Leiden
zo zwak, en hoe komt het toch
dat daarin zo weinig verandert?"
De sleutel naar het vinden van
oplossingen ligt misschien wel
in de regio, vermoeden zowel
Louter ais Hillebrand. Leiden
moet ophouden de schuld van
zijn problemen bij anderen
(waaronder de regio) neer te
leggen. Zo'n houding is niet 'op
lossingsgericht' en jaagt andere
gemeenten de gordijnen in. De
regio moet stoppen met wat
Louter het alibi-denken noemt:
„Zolang ze zich in Leiden zo ge
dragen en ze hun zaken niet op
orde hebben, hoeven wij niet de
kastanjes voor ze uit het vuur te
halen." De stad en de regio kun
nen niet zonder elkaar, stellen
de onderzoekers met klem in
hun rapport.
Zij bevelen een regionalejoe-
komstvisie aan die QQk een op
lossing geeft voor de gebrekkige
bestuurlijke structuurvan de re
gio. De samenwerking met de
streek moet verbeterd en Leiden
dient daarin het voortouw te ne
men. Daarvoor heeft de regio
een begeleider, supervisor no
dig volgens de onderzoekers
'een externe autoriteit', 'een
buitenboordmotor'.
dag als dank
gastouders
De gastouderbureaus
jo houden morgen als
waardering voor alle
ers in de regio Leiden
elijke middag onder de
ippen aan het dansen',
luders uit de regio
iet hun kinderen en
ren uitgenodigd om
aen aan de activitei-
itouders worden met
lelijk versierde paar-
bij station Leiden Cen-
;ehaald. De paarden-
(t vanaf 13.30 uur, de
:n beginnen om 14.00
ilaats van de gastou-
'Tante Pollewop', Ma-
in Leiden.
hankelijken
en Leefbaar
- Leefbaar Zuid-Hol-
lt de nieuwe naam
ictie van de Onafhan-
IZH) in Provinciale
ier die naam doet de
imenteel een zetel -
iaan de statenverkie-
volgend jaar. Een
;id van de leden van
ingestemd met de
jziging. Zij vindt de
laar aansluiten bij
ambitie: de politiek
aan de kiezer; een
zijn dat democrati-
ipes vooropstelt'. De
van de partij blijft on-
Leefbaar Zuid-Hol-
een federatie van on-
;e lokale partijen, 'ge-
Dnderlinge hulpverle-
lolitieke belangenbe-
op provinciaal ni-
Ideeën verkeersdeskundige enthousiast ontvangen
door Wim Koevoet
vervolg van voorpagina
leiden Het Noordeinde, de Prin-
sessekade en de Turfmarkt
moeten in de toekomst zo goed
als autovrij worden. Leiden
moet het stationsgebied en het
parkeerterrein van Stichting
Stadsparkeerplan vergroten,
waardoor het een nog belangrij
kere rol kan spelen. Dat zijn en
kele belangrijke onderdelen van
de visie van de Vlaamse ver
keersdeskundige U. Keppler, die
is ingehuurd door de project
groep Aalmarktgebied. De leden
van de projectgroep ontvingen
zijn ideeën gisteren enthousiast.
Keppler wil het Leidse centrum
groter maken en zo laten aan
sluiten op het terrein van Stich
ting Stadsparkeerplan aan de
Haagweg. Daartoe moeten in
zijn visie het meeste autoverkeer
uit het Noordeinde, de Prinses-
sekade en de Turfmarkt worden
geweerd. Alleen auto's van be
woners en bevoorradend ver
keer zijn nog toegestaan. Voor
het overige moeten deze cen-
trumstraten in aansluiting op de
Breestraat als voetgangersgebie
den worden ingericht. De ver
wachting is dat zo'n 'opwaarde
ring' de vestiging van 'de betere
winkel' met zich meebrengt.
Op deze manier, denkt Keppler,
hebben bezoekers van de bin
nenstad die hun auto aan de
Haagweg achterlaten, niet meer
het gevoel dat ze aan de rand
van de binnenstad moeten par
keren maar er middenin. En
door het stationsgebied, waar
dagelijks 60.000 mensen vertoe
ven, bij het centrum te betrek
ken, boort Leiden een gigantisch
potentieel aan dat het nu links
laat liggen.
Zijn plan heeft grote gevolgen
voor de ondergrondse Boom-
m ar kt garage in het Aalmarkt
plan. Die is niet meer zo nodig
voor de bezoekers van de bin
nenstad maar voor de bewoners
van het gebied; de huidige en de
nieuwe, want het Aalmarktplan
bevat ook vele tientallen wonin
gen. De Boommarktgarage is
meer bedoeld om 'het blik van
straat te halen' dan om de be
reikbaarheid van het centrum
op te krikken. Van de 350 autop-
lekken in de autostalling zijn er
dan ook nog maar 150 voor be
zoekers bedoeld. Keppler pleit
ervoor om deze flink duur te
maken en de verkoop van de
parkeerkaartjes in arrangemen
ten onder te brengen, waarbij
bezoekers van concerten of con
gressen in de Stadsgehoorzaal
alles in één keer kunnen beta
len.
Het Noordeinde moet, als het aan verkeersdeskundige Keppler ligt, een rustig voetgangersgebied worden. Archieffoto: Dick Hogewoning
Gemeente constateert illegale bouw en horeca
leiden - De ondernemers aan de
Beatrixstraat krijgen een maand
de tijd om hun winkel zodanig
op te knappen dat deze voldoet
aan alle voorschriften van ge
meente, politie en brandweer.
Doen zij dat niet binnen die ter
mijn, dan gaat de gemeente be
stuursdwang toepassen. Hoe
hoog de dwangsom wordt, is
nog niet bekend.
Eind augustus hield de gemeen
te Leiden samen met brand
weer, politie en de eigenaar, wo
ningbouwvereniging Zijl en
Vliet, een inspectie in de Bea
trixstraat. In drie dagen tijd wer
den twaalf winkels gecontro
leerd op brandveiligheid en ille
gale horeca- en bouwactivitei
ten.
Dat laatste bleek bij kapsalon
Abdulah het geval. Achter deze
kapperszaak werd een aanbouw
gemaakt voor een theeschenke-
rij. De verbouwing klopte echter
niet met de vergunning van de
gemeente en de zaak kreeg di
rect een bouwstop opgelegd.
Ook bij de overige elf winkels
klopt het een en ander niet,
blijkt uit het schouwrapport dat
de afgelopen weken is samenge
steld. De gebreken bij deze za
ken hebben vooral betrekking
op de brandveiligheid, laat ge
meentelijk woordvoerder T.
Roosjen weten.
De ernst van de gebreken vari
eert sterk. Bij sommige zaken
ontbreken brandblussers, ande
re ontberen een goede ventilatie
en weer andere moeten hun
dragende balken brandvertra
gend maken.
De twee ondernemers die hun
balken moeten aanpassen, wor
den als eersten aan het werk ge
zet door de gemeente. Roosjen:
„Alle winkeliers krijgen afzon
derlijk te horen wat er verbeterd
moet worden in hun zaak. We
beginnen bij de zaken waar de
brandveiligheid het meest in het
geding is. Zij krijgen deze week
nog te horen wat van hen wordt
verwacht. Hiervoor krijgen ze
vervolgens een maand de tijd."
Als bij een tweede controle blijkt
dat ze niet voldaan hebben aan
de eisen, dan legt de gemeente
een dwangsom op.
De gemeente kwam in de Bea
trixstraat in actie na aanhou
dende klachten van buurtbewo
ners. De bewoners klaagden
over overlast van de verbouwing
achter kapsalon Abdulah. Ook
stoorden zij zich aan nachtelijk
bezoek aan twee zaken in de
straat. De kapsalon en het paar
panden verderop gelegen res
taurant, zouden tot diep in de
nacht open zijn als café. Tevens
staan de auto's van de bezoe
kers soms driedubbel gepar
keerd. Hierop en op het vele
straatvuil worden alle onderne
mers aangesproken, meldt
Roosjen.
d voor Six Flags dit jaar?
ld voor Phantasialand?
uit. Dicht bij huis is
enoeg spanning en sen-
vinden, en het is nog
ik.
iakerssteeg/Waag-
rug/Stille Mare heet dit
en het bevat een
tan, een adventure en
zame, niet zo hoge,
rom niet minder sen-
achtbaan. Het is pri-
>en met de fiets en nog
voet. Wie het echt niet
kan zelfs een deel
luto afleggen - een
kje weliswaar, maar
niet minder spannend,
belangrijkste kenmer-
dit opwindende stukje
Leidse binnenstad, zijn het vrij
wel volledig ontbreken van re
gels en een verraderlijke schijn-
overzichtelijkheid. Verkeersbor
den zijn er nauwelijks te vin
den, stopstrepen, haaientanden
en overige wegmarkeringen in
het geheel niet. Dat lijkt ook
niet nodig, zo zal een argeloze
wandelaar of fietser denken, als
hij zich aan de zijde van de
Haarlemmerstraat in de attrac
tie stort: een eenvoudig wegge
tje met brug pal langs het oud
ste gedeelte van Leiden.
Ha!
De wandelaar of fietser merkt al
gauw dat helemaal niet duide
lijk is wéér hij zich moet voort
bewegen. Leiden heeft van deze
straat namelijk een waar klin-
8. lo
craal;
1. ra
De Blauwe Steen, die al 700 jaar in de
Breestraat ligt, is het symbolische
middelpunt van de stad.
Onder redactie van
Tïmoteus Waarsenburg en Eric-Jan Berendsen
TELEFOON 0 71 - 53 56 424
kerfestijn gemaakt. Drie ver
schillende soorten liggen er
maar liefst. Niet door elkaar,
maar netjes in verschillende
stroken. Wie lopend de klinkers
volgt die nog een beetje op trot
toirstenen lijken, kan op de
kruising met de Apothekersdijk
op diezelfde klinkers tegen een
de hoek om scheurende auto
knallen. Fietsers die daarente
gen op de rijbaan blijven, al
thans op het wegdek dat daar
voor doorgaat, koersen recht op
het trappetje van Schuitje Vaart
af. Leuk, zo'n rondvaart, maar
de schipper stelt het wel op
prijs dat de deelnemers hun rij
wielen aan de wal laten.
Bij de Waaghoofdbrug lijkt de
verkeerssituatie aanmerkelijk
duidelijker. Een houten brug
waar mensen hooguit met z'n
drieën naast elkaar kunnen lo
pen, dat moet het domein van
voetgangers zijn.
Niet dus.
Fietsers en scooters mogen er
ook op. Met hoge snelheid, des
noods. Geen bord dat het hun
verbiedt. Zelfs zware motoren
zijn erop gesignaleerd. En geef
dit verkeer eens ongelijk. Het is
een lekkere snelle route naar V
&D.
Een voetganger die de brug
schadevrij overkomt, en in de
smalle Mandenmakerssteeg een
beetje op adem hoopt te ko
men, blijkt alweer stevig op het
verkeerde been te zijn gezet. De
steeg hoort tot een van de
hoofdfietsroutes in Leiden, wat
inhoudt dat wielrijders er bij
voorkeur stevig doortrappend
doorheen jakkeren. Vooral van
af de Breestraat lukt dat goed,
aangezien het wegdek redelijk
door Robbert Minkhorst
leiden - De gemeente Leiden wil
over een maand het aangepaste
plan voor winkelcentrum De
Luifelbaan presenteren. Of het
lukt, is nog twjjfelachtig partner
Bouwfonds durft geen termijn te
noemen. Het geduld van de
winkeliers raakt ondertussen op.
Het vorige plan om het winkel
centrum uit te breiden en op te
knappen, dateert van 2000. De
gemeente en de projectontwik
kelaar rekenden erop dat dit
plan - na een aantal eerdere ge
strande versies - wel de eind
streep zou halen, maar ze kwa
men bedrogen uit.
Bewoners waren niet of nauwe
lijks betrokken bij de totstand
koming ervan, bleek op een in
formatieavond in november
2000. Daarna werd het stil.
Sindsdien is wel met de buurt
gesproken.
De verwachting is dat mede
door de inbreng van omwonen
den het plan wordt aangepast.
Wat de wijzigingen zijn, wil geen
van de partijen zeggen. De
buurt heeft grote moeite met de
woningen die gepland zijn langs
de Vijf Meilaan, en met de
woontoren (met op de begane
grond de nieuwe Albert Heijn)
op de plek waar nu Etos en
Blokker zitten.
Wel is inmiddels duidelijk dat de
verkeersafwikkeling rond het
'winkelcentrum en het vinden
van een goede plaats voor het
laden en lossen bij Albert Heijn
voor enige vertraging hebben
gezorgd.
„Een ding kan ik wel zeggen: ik
word het goed zat", meldt S.
Scheffer, die namens de winke
liers de onderhandelingen met
de gemeente en met Bouwfonds
voert. „De laatste loodjes, die
vormen nog steeds het pro
bleem. En het ligt niet aan ons.
Er moet een samenwerkings
overeenkomst tussen Bouw
fonds en de gemeente komen.
Die had al voor de zomer onder
tekend moeten zijn."
De winkeliers zijn nog altijd niet
bereid om bij te dragen aan de
renovatie - een ander heet
hangijzer uit het vorige plan.
Leiden verlangt ruim 200.000
euro van de ondernemers. Dat
bedrag is nodig om een transpa
rante luifel te bouwen van het
Vijf Meiplein naar het Bevrij
dingsplein. „Die eis is zeer onre
delijk, aangezien er veertig jaar
niks gebeurd is", vindt Scheffer.
„Het argument van de gemeen
te is dat wij ervan zullen profite
ren. Maar dat doen de bewoners
dan toch ook? Daar kun je het
geld nooit halen, dat snap ik
wel. Maar waarom zou je dat
vervolgens wel bij de winkeliers
halen?"
De gemeente vraagt om nog
enig geduld. „We willen het
eerst aan alle betrokkenen pre
senteren", zegt een woordvoer
der. Eind oktober gaat het naar
buiten. Dan komt er ook een
nieuwe informatieavond voor
alle omwonenden."
Een topattractie in Leiden: de Waaghoofdbrug. Foto: Taco van der Eb
steil naar beneden gaat Stoe
pen om enige veiligheid op te
zoeken zijn er niet en aan waar
schuwingsborden wordt al
evenmin gedaan. Aan de zijde
van de Breestraat staat slechts
een bordje dat de steeg dood
loopt. Voor autoverkeer, welte
verstaan. Er staat niet dat wa
gens er niet in mogen. Dus de
wandelaar die heeft moeten
wegduiken voor de ene na de
andere fietser, heeft eigenlijk
nog geluk gehad. Voor hetzelfde
geld had hij op de vlucht ge
moeten voor een automobilist.
Denk overigens niet dat de fiet
sers zo goed af zijn. Hun hoofd
fietsroute kruist halverwege de
steeg een van de bevoorra-
dingsroutes van V&D. Het wa
renhuis heeft een van zijn op
slagruimtes namelijk aan de
overzijde van de steeg. De fiet
ser loopt zodoende het risico
hardhandig met de V&D-aan-
biedingen kennis te maken, als
de containers met spullen door
het personeel iets te enthousi
ast naar buiten worden gerold.
De fietsroute kruist bovendien
het winkelgebied van de Bree
straat en de drukste route van
busmaatschappij Connexxion.
En daar wacht de ware sensa
tiezoeker nog een mooi hoogte
punt Duwend en trekkend
door een haag boze, shoppende
Leidenaars wacht hem bij het
oversteken - als hij even niet
oplet - nog een afsluitende
dreun met bus 42 naar Noord-
wijk, of een van die andere
Connexxion-voertuigen die met
z'n zestigen per uur door de
Breestraat roetsjen.
Niet voor mensen met rug
klachten, kinderen beneden de
1,20 meter of hartpatiënten!
Wim Wegman
leiden - Kinderen met de le
vensbedreigende spierziekte van
Duchenne kunnen jaren langer
leven door een nieuwe gen-the
rapie die ontwikkeld is door het
Leids Universitair Medisch Cen
trum (LUMC). Dat heeft het Du
chenne Parent Project, een in
ternationale stichting die onder
zoek naar de spierziekte stimu
leert, gisteren bekendgemaakt.
De Leidse onderzoeker J. van
Deutekom heeft een techniek
bedacht om het genetische de
fect dat de spierziekte van Du
chenne veroorzaakt, te repare
ren. Het Duchenne Parent Pro
ject spreekt van 'baanbrekend
gen-onderzoek met hoopgeven
de resultaten'. „Hiermee zou de
levensverwachting van de kin
deren die lijden aan deze le
vensbedreigende ziekte belang
rijk kunnen worden verbeterd",
aldus de stichting. Nu worden
patiëntjes vaak niet ouder dan
twintig jaar. De ziekte van Du
chenne is een spierziekte die
één op de 3500 jongetjes treft.
Een genetische fout vermindert
de spierkracht en breekt het
spierweefsel af. Omdat ook de
hartspier wordt aangetast, zijn
ze al op jonge leeftijd afhankelijk
van kunstmatige ademhaling.
De resultaten van de Leidse
gen-therapie worden op 5 en 6
oktober in Amsterdam op een
internationaal Duchenne-con-
gres gepresenteerd.
