ECONOMIE
Extra beveiliging woningen p|
moet autodiefstal tegengaan
Georgisch wonderwater bezorgt Nederlanders kopzorgen
Supermarkten en producenten
vechten om smallere marges
Sleutels dure auto's steeds vaker uit huis van eigenaar gestolen
Duizelingwekkende rampoefening
Baggeraars van
zandsmokkel
beschuldigd
Dierenwinkels ontraden
'kreeftjes' als speelgoed
'Banenmarkt Amsterdam mislukt'
00
4,00
2,72
0,50
3,46
2,70
7,50
0,00
2,80
0,20
2,29
2,09
8,32
6.00
8,90
9,85
4,20
18,00'
16,01
3,66
1,60
2.96
5,54
11.94
8,57
'8,00
10,00
18,19
>4,10
>3,13
9,76
16,00
'8,00
9,59
5.01
4,61
8,20
77.16
98,00
7,31
14,90
59,00
40.94
5,38
94.95
71,65
38,54
1,44
36,00
13,13
57,40
0.98
55,35
14,23
es Abvakabo
D niet door
ier - De voorgenomen
derbrekingen onder
van de FNV-vakbond
gaan niet door. Gis-
jd is alsnog een akkoord
[over een nieuwe CAO
grootste vakbond in de
sector. De circa zes
werknemers krijgen er
leriode van negentien
>n totaal 5,5 procent sa-
Daarnaast zijn afspra-
naakt over andere ar-
onvaarden. De onder-
ngen over een nieuwe
bo-CAO, die 1 juli had
ingaan, liepen al lange
F. De werknemers kon-
niet verkroppen dat ze
hun werk voor 3,5 pro-
onsverhoging moesten
terwijl ze zelf minder
ing zouden krijgen.
iegeld op
werpflesjes
endam - Klanten kun-
ns statiegeld krijgen
jgwerpflesjes. Het gaat
neer om de wegwerp-
iniz en Heineken long
lis die in een krat wor-
ïgeboden aan bepaalde
flessenautomaten, wor-
ïerkend als bierflesjes
statiegeld zit. Het Cen-
reau Levensmiddelen-
(CBL) heeft supermark-
voor gewaarschuwd. De
bij sommige oudere ty-
omaten.
Maandag 23 september 2002
35,15
52,88
95,00
11,00 hiertoe, nadat de direc-
ing, hebben gisteren
hervat. Het personeel
.25
4,76
5.54
3,58
3,29
5.50A
2,45
4,95
5,40
4,75
3,50
1,95
De omzetgroei van
0-producten neemt
ks nog toe. De groei
',75 s af: van 23 procent vo-
.os aar 13 procent volgend
is onderzoeksbureau
\4Ö dservices Benelux dit
le. De onderzoekers
- aardoor dat over twee
ïuit 2,7 procent van de
omzet ecologisch zal
loelstelling van de
ligt op 5 procent. Op
ent maken de EKO-
n 2,1 procent uit van
ïgsomzet. Een klein
de Nederlandse huis-
blijkt hiervoor verant-
k: 14 procent van alle
ens is goed voor 83
'an de EKO-omzet.
;ieverbruik
tweederde'
Iet energieverbruik
;ens de jongste prog-
het Internationaal
gentschap (IEA) in de
drie decennia drama-
5030 hebben de men
eerde meer energie
nu, vooral olie, gas
ooi. Dat voorspelt het
1 jaarrapport over de
diten voor het ener-
ik in de wereld, dat
[17 Sn Osaka in Japan
resenteerd. Volgens
het zeer zorgelijk dat
lelijkheid van de grote
asproducenten, de
iden in het Midden-
1 Rusland, telkens gro-
DaarmeeWrden de
merende landen
etsbaarder voor een
sis.
den haag/gpd - Kopers van een
dure auto moeten hun woning
extra gaan beveiligen. Verzeke
raars proberen zo de trend in te
dammen dat dieven autosleutels
uit de woning stelen om er met
de auto vandoor te gaan.
Door allerlei preventieve maat
regelen bij dure wagens is het
voor autodieven haast niet meer
mogelijk auto's te stelen zonder
de originele sleutel.
Volgens het samenwerkingsor
gaan van de assuradeurs, het
Verbond van Verzekeraars, zijn
een paar grote verzekeraars be
zig de polisvoorwaarden van au
toverzekeringen bij te stellen.
Nationale-Nederlanden is al zo
ver. De beveiligingseisen gelden
voor wagens met een catalogus-
waarde van 75.000 euro en
meer.
In de eerste zes maanden van
het jaar zijn 350 woninginbra
ken gepleegd waarbij autosleu
tels werden gestolen en daarna
ook de auto. In een aantal geval
len was de eigenaar gewoon
thuis en lag hij in bed te slapen.
In een enkel geval werd de eige
naar verdoofd. De daders ma
ken vaak deel uit van nietsont
ziende Oost-Europese of Afri
kaanse bendes.
De diefstal van autosleutels in
woningen volgens het Vermiste
Auto Register (VAR) plots in
2001 opzetten.
In 2000 waren dergelijke inbra
ken op de vingers van één hand
te tellen. Het VAR beheert een
databank met kentekens van ge
stolen auto's.
De minimale eisen die verzeke
raars kunnen stellen aan de be
veiliging van het huis zijn de ei
sen van het 'Politiekeurmerk
Veilig Wonen'. Daarbij moet on
der andere het hang- en sluit
werk deugdelijk zijn, dieven
klauwen en buitenverlichting
zijn aangebracht en het zo goed
als onmogelijk zijn via de bui
tenkant naar boven te klauteren.
In sommige gevallen kan de ver
zekeraar ook een inbraakalarm
eisen.
De verzekeraars beraden zich
nog over het verplicht stellen
van een zogenaamd voertuig
volgsysteem (GPS) voor dure
bolides. Bij dit systeem zit er een
peilzender op de auto en kan via
een satelliet gepeild worden
waar de wagen is. Nadeel van
een verplicht GPS-systeem is dat
de verzekerde ook verplicht
wordt een abonnement te ne
men op die dienst en dat willen
de verzekeraars eigenlijk niet.
Het totaal aantal autodiefstallen
varieert. Vorig jaar werden in to
taal 23.090 personenwagens ge
stolen tegen 25.187 in 2000. Dat
lijkt een forse daling maar in de
jaren voor 2000 bedroeg het
aantal diefstallen tussen de
23.000 en de 24.000 stuks. Uit
deze getallen blijkt dat dieven
steeds inventiever worden want
het aantal verplichte maatrege
len om diefstal tegen te gaan is
in de loop der jaren al flink ge
stegen. Zo moeten alle nieuwe
auto's sinds 1997 voorzien wor
den van een startonderbreker.
Andere maatregelen zijn de in
de deurpost verzonken sloten
en alarmsystemen.
Populaire merken bij de dieven
zijn: Opel, Mercedes en BMW.
Acht op de duizend Opeis, ze
ven op de duizend Mercedessen
en zes op de duizend BMWs
worden gestolen. Bij merken als
Peugeot, Nissan, Toyota en Vol
vo ligt dat aantal op één, hoog
uit twee op de duizend.
uitgaven
(amperen
ic - Nederlanders geven
neer geld uit aan sport-
n, tenten en caravans,
e uitgaven zijn sinds
it 70 procent gestegen,
vanochtend gepubli-
ijfers van het Hoofdbe-
lap Detailhandel gaven
enten vorig jaar 860
euro uit aan kampeer-
:n 887 miljoen aan
ikelen.
ng bij Boeing
inde
71.oo^phia - De 1400 werkne-
acht dagen geleden in
12! 15 ;ingen bij een fabriek
3Q oorstel had ingetrokken
6^44 eren flexibeler te laten
54,oo Belangrijk was ook een
35 ran enkele politici, die
37^65 uwden dat door de sta-
80.50 ;ele overheidsopdrach-
4;o4 len kunnen vervallen.
15,10 riek in Philadelphia
1 le CH-47 Chinook heli-
82^00 ïhet V22 Osprey vlieg-
7.60 aakt.
4,16
8,34
'12,50
30,20
5f:S11
170,50
60, CO
13,00
88,6:
sel inleveren
fU-grens
Reizigers die van bui-
Europese Unie in wil-
24.25 ten vanaf 1 januari vol-
r al hun voedsel van
herkomst bij de doua-
:ren. In meegebrachte
hammen kunnen dier-
'jï itten. Alleen voedsel
van veterinaire certifi-
de landen van her-
al straks kunnen wor-
voerd. Verder wordt
[34 mdering gemaakt voor
'.72 broken baby- en dieet-
rheid haalt
doel niet'
kuala lumpur - Leden van een Maleisisch reddingsteam zijn in de
weer met een stretcher tijdens een verrassingsoefening in de hoogste
gebouwen ter wereld, de Petronas-torens in Kuala Lumpur. Een groot
deel van het kantoorpersoneel moest de gebouwen verlaten om de
evacuatie bij een ramp te oefenen. Het was de eerste oefening in de
Petronas-torens na september vorig jaar. Foto: AP/Vincent Thian
papendrecht/anp - Nederlandse
baggeraars zijn tijdelijk gestopt
met de landaanwinning bij Sin
gapore. De bedrijven kunnen
voorlopig niet aan het benodig
de zand komen om de kust uit
te breiden, omdat Indonesië de
grens voor zandwinning heeft
gesloten. Indonesië beschuldigt
enkele baggeraars uit andere
landen van 'diefstal van zand'
en heeft een aanklacht inge
diend.
Onder andere het Nederlandse
Boskalis heeft twee schepen te
ruggetrokken uit het grote pro
ject, aldus financieel directeur R.
Berends dit weekeinde. De Sea
way is naar een project in Nige
ria gedirigeerd; de Fairway gaat
naar een scheepswerf in Singa
pore om te worden verlengd.
„Het is allemaal niet leuk", vindt
Berends. „Dit zorgt voor uitstel
van onze inkomsten. We ver
wachten wel dat we later weer
aan de slag kunnen. We rekenen
erop dat we dan in Indonesië
opnieuw zand kunnen winnen.
Alternatieven zijn in de nabij
heid niet te vinden. Dan zouden
we dan heel wat verder moeten
varen om zand te halen."
De uitbreiding van de stadstaat
Singapore is twee jaar geleden
begonnen. Doel is om de kust
op te hogen om het haven- en
woongebied van Singapore te
kunnen vergroten.
Het project lag dit voorjaar erg
voor op schema. Boskalis had
daarom eerder al vijf schepen
teruggetrokken om elders in te
zetten. Directeur Berends ver
wacht niet dat het project, dat in
2005 klaar moet zijn, vertraging
oploopt door de actie van Indo
nesië. „We liepen al voor en we
hebben genoeg capacateit voor
een inhaalslag als die nodig zou
zijn. Nee, daar ben ik absoluut
niet bezorgd over."
amersfoort/anp - De verkoop
van pekelkreeftjes als speelgoed
voor kinderen, stuit op fel verzet
van de landelijke organisatie
voor dierenwinkels Dibevo.
Eitjes van de waterdiertjes zijn
in enkele speelgoedwinkels en
dierenspeciaalzaken te koop on
der de naam 'Sea Monkeys'. De
doosjes gaan gepaard met een
bakje en een vergrootglas, zodat
kinderen de kreeftjes goed kun
nen zien. De diertjes kunnen tot
1,5 centimeter groot worden.
De vereniging Dibevo ontraadt
winkeliers de verkoop van dit
product, aldus een artikel in het
eigen vakblad dit weekeinde. „Je
moet deze diertjes toch be
schouwen als huisdieren, die je
verantwoord moet houden", al
dus Dibevo-voorzitter J. de
Jongh. Volgens hem gaan de
diertjes namelijk al na enkele
dagen dood in het bijgeleverde
bakje. De diersoort heeft een
temperatuur van 22 graden no
dig. „In welk huis is die tempe
ratuur er constant? Bovendien
vinden wij dat levende dieren
geen speelgoed kunnen zijn",
aldus De Jongh.
De importeur voor Nederland,
D. Shalev, ziet dat volgens het
vakblad anders. Volgens hem le
ren kinderen zo met dieren om
gaan en leven ze langer dan
wanneer ze als aquariumvoer
worden verkocht. In de Verenig
de Staten en Groot-Brittaniës
zouden kinderen dol zijn op de
'The amazing live Sea Monkeys'.
Kinderen kunnen de eitjes van
de pekelkreeftjes in dit mini-
aquarium kweken. Foto: CPD
De Dierenbescherming, ffie
eveneens tegen de verkoop van
pekelkreeftjes in speelgoedwin
kels is, zegt al geruime tijd veel
klachten te ontvangen over de
verkoop van de pekelkreeftjes.
De geboycotte artikelen van Unilever zijn nog in de AH-schappen te vinden zolang te voorraad strekt.
Foto: ANP/Ed Oudenaarden
door Hans Gertsen
den haag - Er dreigt een hevige
strijd om de schappen in de win
kels. Er komen steeds meer pro
ducten voor supermarkten, ter
wijl de ruimte in de schappen
niet of nauwelijks toeneemt.
Officieel is er weinig aan de
hand. Woordvoerders van Albert
Heijn en Unilever geven in offi
ciële reacties toe dat ze 'een
probleempje' met elkaar heb
ben, maar dat er ondertussen
nog steeds gepraat wordt en dat
uiteindelijk iedereen baat heeft
bij een redelijke oplossing.
In werkelijkheid zijn er achter
de schermen keiharde onder
handelingen gaande tussen het
grootste supermarktconcern
van Nederland en diverse grote
producenten. Want behalve met
Unilever ligt Albert Heijn, of be
ter gezegd moederconcern
Ahold, ook al geruime tijd met
Coca Cola in de clinch.
Net als Unilever nu, werd Coca
Cola onlangs door Ahold onder
druk gezet met een gedeeltelijke
boycot van zijn producten. Coca
Cola's nieuwste drankje, Coke
Light Lemon, staat nog steeds
niet in schappen. Dat doet pijn
bij de frisdrankgigant, temeer
omdat de grootgrutter wel
schapruimte reserveert voor
Pepsi Twist, een vergelijkbaar
drankje van de Coca Cola's
aartsrivaal Pepsi Cola.
Inzet van dit soort conflicten
zijn de zogenaamde inkoop-
voorwaarden die Ahold stelt aan
producenten. Albert Heijn moet,
gedwongen door de economi
sche recessie, steeds meer op de
kleintjes gaan letten. De marges
in de supermarktbranche zijn
zeer klein. Wie 2 procent winst
maakt over de omzet, doet het
goed. „Als je in economisch
slechte tijden de marges op peil
wilt houden, moet je naar de in
koopkant kijken. En dat is nu
precies wat Albert Heijn aan het
doen is", aldus marketing-spe
cialist Rob Benjamens.
Dat Albert Heijn het daarbij op
durft te nemen tegen bedrijven
als Unilever en Coca Cola, toch
geen kleine jongens, heeft alles
te maken met de niet geringe
machtspositie van de grootste
supermarktketen van Neder
land. De afgelopen tien jaar is
het aantal producten in de ge
middelde supermarkt in Neder
land verdubbeld tot zo'n 20.000.
De totale schapruimte daarente
gen is nauwelijks gegroeid. Pro
ducenten moeten daarom
steeds harder vechten om ruim
te voor hun producten. En geen
enkele producent kan het zich
permitteren dat een of meerdere
van zijn A-merken op het schap
van marktleider Albert Heijn
ontbreekt.
Ahold, het moederbedrijf van
Albert Heijn, is zich van die
machtspositie heel goed bewust.
Steeds vaker probeert Ahold via
de centrale inkooporganisatie
voor al zijn supermarkten in Eu
ropa of zelfs wereldwijd in te ko
pen tegen de allerscherpste prij
zen en voorwaarden.
Op zich is dat heel gewoon in de
supermarktbranche. „Iedereen
onderhandelt scherp omdat de
marges nu eenmaal ontzettend
klein zijn.
Maar Ahold gaat echt een stap
verder dan alle anderen", zo
heet het in het wereldje.
De uitkomst van het conflict
tussen Albert Heijn en Unilever
wordt ondertussen door alle an
dere grote supermarktketens
met argusogen gevolgd. „Als
Unilever toegeeft, staan partijen
als Laurus, Schuitema en Super
unie (de inkooporganisatie van
een twintigtal regionale super
marktketens-red.) morgen ook
met eisen bij hen op de stoep",
aldus marketeer Benjamens.
„Het poldermodel in de retail-
branche is uitgewerkt", zo vat
zijn collega-marketingdeskundi
ge Jaap Holla het samen. „De al
langer sluimerende oorlog om
de schapruimte staat op uitbar
sten."
amsterdam/anp - De FNV
noemt de Megabanenmarkt in
Amsterdam mislukt. Van de op
geroepen werklozen hebben
slechts enkelen een baan gekre
gen. Bovendien zijn de admini
stratieve problemen van de Am
sterdamse Sociale Dienst niet
opgelost.
Dat heeft regiobestuurder M.
Laboui van FNV Regiowerk
Randstad dit weekeinde mede
namens de Bijstandsbond, Am
sterdam tegen Verarming en het
comité Vrouwen en de bijstand.
Van de 40.000 werklozen die in
totaal bij de banenmarkt zijn
opgeroepen, hebben circa 2000
personen (5 procent) een baan
gekregen. Totaal zijn 6600 uitke
ringen stopgezet, aldus de
nieuwste cijfers van de Amster
damse Sociale Dienst.
„Dat is teleurstellend, gezien de
50 miljoen euro die de Megaba
nenmarkt heeft gekost", aldus
Laboui. „Van degenen die aan
het werk zijn geholpen, is bo
vendien onduidelijk of ze een
vaste baan hebben. Vermoede
lijk is een deel alweer terug bij
de Sociale Dienst."
De organisaties hebben de in
druk dat het niet erg de bedoe
ling was om werkzoekenden aan
een baan te helpen. „Het doel
leek te zijn beperkt tot het op
schonen van de dossiers, waar
bij de klanten van de Sociale
Dienst de dupe werden van de
chaos die hier in het verleden
was ontstaan."
De directie van de Sociale
Dienst zelf is daarentegen erg
tevreden over het resultaat. Te
voren was de verwachting dat
5000 uitkeringen zouden wor
den stopgezet. „Dat zijn er 6600
geworden en hebben we het
doel ruimschoots gehaald", al
dus algemeen directeur A. Jan
sen van de Sociale Dienst.
Hij ontkent dat veel bezoekers
ontevreden zijn over hun be
handeling. De enquêtes van on
der meer de FNV zouden niet
representatief zijn. Bij onder
zoek in opdracht van de Sociale
Dienst gaven de bezoekers een
7,5 als waardering. „Dat is ver
bluffend hoog voor een ver
plicht bezoek", aldus Jansen.
Hij benadrukt dat naast de 2000
mensen die naar een baan zijn
bemiddeld, nog eens zo'n dui
zend tot 2000 uit eigen bewe
ging een baan hebben gevon
den. „Daarmee kom je op zo'n
10 procent van ons bestand. Ik
denk niet dat er steden zijn die
ons daarmee kunnen overtref
fen." De Amsterdamse wethou
der R. Oudkerk (sociale zaken)
laat weten dat de opmerkingen
van de FNV 'passen in twintig
jaar stemmingmakerij over de
Sociale Dienst van Amsterdam.
Daar willen we nu juist vanaf.
Als je ziet wat er in een jaar is
gepresteerd, heeft de FNV geen
oog voor de feiten.'
De Amsterdamse dienst staat al
jaren onder zware kritiek we
gens het functioneren. In het re
cente verleden is een wethouder
afgetreden en een nieuwe direc
teur aangesteld.
Staatssecretaris Rutte van socia
le zaken zei in het tv-program-
ma Knei>el op zaterdag dat hij
schrikt van het geringe aantal
mensen die op de markt een
baan hebben gevonden.
door onze correspondent
Frank Hendrickx
Tbilisi - Frankrijk heeft Perrier, Duitsland
koestert zijn Karlsquelle Heilwasser en
België zweert bij Spa, maar voor de Rus
sen kan niets tippen aan Borjomi, het
mineraalrijkste water ter wereld. Met de
ondergang van de Sovjet-Unie leek ook
het Georgische wonderwater ten dode
opgeschreven. Het zijn Nederlanders die
Borjomi nu weer aan de man brengen.
Eenvoudig is dat niet. „Er gebeuren hier
soms dingen die te absurd voor woorden
zijn."
Ruud van Heel dreunt de verkoopcij
fers zonder moeite op. In 1997 werden
16 miljoen flessen Borjomi verkocht,
twee jaar later waren het er al 27 mil
joen, vorig jaar 56 miljoen flessen en dit
jaar rekent de Nederlandse financieel
directeur op 88 miljoen flessen. „We
kunnen de vraag niet aan", aldus de in
Rotterdam geboren en getogen Van
Heel. En dat terwijl het befaamde Bor
jomi mineraalwater tien jaar geleden
nog op de ondergang leek af te steven.
Verouderde produktietechnieken, geen
investeringen, gebrekkige distributie en
politieke chaos: „Borjomi was zo goed
als dood", aldus Van Heel.
De ommekeer kwam toen de Neder
landse investeerder Bob Meijer tijdens
een autotocht rond de wereld ook Ge
orgië aandeed.
Onder de indruk van de schoonheid
van de voormalige sovjetrepubliek be
sloot Meijer 'iets' te gaan doen in Geor
gië. De keus viel op Borjomi. Het mine
raalwater heeft een legendarische
naam sinds officieren van de Tsaar
rond 1829 de bronnen in de idyllische
Borjomi-vallei ontdekten.
Voor de revolutie werd het water nog
op beperkte schaal als geneesmiddel
verkocht in apotheken, maar met het
communisme kwam de massaproduk-
tie op gang. In de Sovjet-Unie gingen er
naar verluidt 400 miljoen flessen per
jaar over de toonbank.
„Borjomi staat bij de mensen hier in
het geheugen gegrift", aldus Van Heel,
die sinds 1997 in Georgië werkt. Russen
zien het zoutige mineraalwater uit de
bergen van de Kaukasus nog steeds als
het ideale recept tegen maagproble
men, huidaandoeningen en, bovenal,
katers. Van Heel: „Uit onderzoeken
blijkt dat mensen drie merken uit de
Sovjet-Unie koesteren: Aeroflót, Wolga-
auto's en Borjomi."
Ondernemen in het notoir corrupte
Georgië is minder makkelijk dan ge
dacht. Zo bleek al snel dat de Georgi
sche staat ten onrechte de Borjomi-fa-
brieken aan Van Heels bedrijf 'Georgi
an Glass and Mineral Water' in bruik
leen had gegeven. Een rechtbank oor
deelde dat de werknemers van Borjomi
de werkelijke eigenaren waren en niet
de staat. „Moesten we opeens als een
gek die aandelen gaan opkopen", zucht
Van Heel.
Bijkomend probleem vormt een dorpje
in de Borjomi-vallei. De bewoners tap
pen al jaren water af van een nabijgele
gen Borjomi-bron. Het Georgische par
lement oordeelde dat daar niets tegen
mag worden ondernomen. „Te absurd
voor woorden natuurlijk", zegt Van
Heel. „Die mensen stoppen ons water
gewoon in een badkuip waar eerst hun
schoonmoeder in heeft gezeten en vul
len er daarna de flessen mee. We kun
nen er niets tegen doen. Toen we een
keer de bron afsloten, brak er een
volksopstand uit."
Verder is er een levendige handel in de
karakteristieke ronde flessen van Borjo
mi.
Ondernemende types kopen de lege
flessen op om ze te vullen met gewoon
kraanwater voorzien van koolzuur en
aangelengd met wat zout. „WeJpbben
een speciaal team dat non-stopuezig is
met het zoeken naar vervalsingen",
zegt Van Heel. „Het gebeurt op de gek
ste plekken. We hebben zelfs al een fa
briek gesloten op een legerbasis."
Van Heel is er ondanks alles van over
tuigd dat het Georgische water ook in
ternationaal een succes kan worden.
„Op een warme dag gaat er eigenlijk
niets boven Borjomi", aldus de Neder
lander, die minstens een keer per
maand naar zijn gezin in Hellevoetsluis
vliegt.
In landen als Israël en de Verenigde
Staten haalt het Georgische water nu al
behoorlijke verkoopcijfers.
De financieel directeur wil proberen
Borjomi ook in Nederland te introdu
ceren. Maar voorlopig blijft hij nog in
Georgië werken, ondanks de moeilijk
heden. „Voor mij geldt: hoe groter de
puinhoop, hoe leuker ik het vind."
