ste stuurlui zitten onder de motorkap
■ft
WEG WIEL 2
Averkeerskrant
Windtunnel voor
stilte en zuinigheid
■Mh
erse verkeersmaatregelen rond
jiviteiten Leidens Ontzet
HOC 308
vrijdac 20 SEPTEMBER 2002
ig: een relatief eenvoudig kastje tussen de standaard stuurbekrachtiging en het stuurmecha- Actieve besturing verbetert comfort én veiligheid.
b's CPD
- BMW heeft de wereldpri-
[actieve besturing. De 'Akti-
helpt volautomatisch mee om
I koers te houden. Dat kan
in. Zo maakt de 21e eeuwse
:hniek een razendsnelle te-
iging wanneer de auto op
legdek uitbreekt. En vangt ook
amde tweede slip op.
id jaar te lanceren nieuwe ge-
V 5 wordt uitgerust met ac-
ing. De futuristische veilig-
k kan actief ingrijpen door
ladwerkelijk meer of min-
s of rechts te laten draaien
je chauffeur te bruusk in-
je auto bijvoorbeeld achter
I Het lijkt een duidelijk geval
pf rij ik?', maar toch dient het
p even hoog niveau ingeschat
Ts de uitvinding van abs.
ing kun je ver doortrekken,
jde gevallen gaat het erom
tuurbaar te houden en is er
nerende techniek, die
zo ongelooflijk snel ingrijpt dat het pro
bleem doorgaans al is opgelost voor de
stuurman zelf merkt dat er iets mis is
met het contact tussen banden en weg
dek.
Zelfs zeer geoefende rijders zijn geen
partij voor de pijlsnel reagerende en
nimmer slapende elektronische stuur
lui in het vooronder, zo blijkt tijdens
een eerste testrit met de revolutionaire
techniek. Op de doorgaans hermetisch
afgesloten BMW ontwikkelingsafdeling
kregen we opdracht in een prototype
met hoge snelheid een kletsnat gespo
ten bochtencombinatie af te raffelen.
De auto in kwestie schudde wat, maar
zigzagde met ogenschijnlijk speels ge
mak door de proef.
Handen en voeten
Geen probleem, zo lijkt het. Tot we de
zelfde testbaan opgaan met uitgescha
kelde actieve besturing. Handen, voe
ten en alle andere toevallig even be
schikbare ledematen komen er opeens
aan te pas om de grote BMW 530 (nog
van het huidige type helaas) op het as
falt te houden.
BMW heeft
wereldprimeur van
actieve besturing
Een soortgelijk resultaat levert een dub
bele uitwijkproef op. Naturel rijdend
stuiteren de rood-witte pylonnetjes in
het tweede gedeelte van de chicane alle
kanten op. Maar mét hulp van actieve
besturing vraag je je even later af waar
al die drukte nu over ging.
„Je zou het zo kunnen omschrijven: we
hebben de reflexen van een extreem
goede autorijder in de elektronica ge
programmeerd", meldt een van de ont
wikkelingstechneuten. „Dat betekent
dat het systeem niets doet wanneer je
zelf de juiste dingen doet.
Maar dreigt de auto de koers kwijt te
raken dan stuurt de techniek letterlijk
bij. Stapt de achterkant bij gladheid
plotseling opzij, dan sturen de wielen
automatisch mee in die richting. Ze
sturen tegen, zoals je dat ook op een
antislip-cursus leert. Ook de zoge
naamde tweede slip die daar steevast
op volgt omdat de auto terug zwiept,
wordt automatisch opgevangen. Als je
dat zelf tenminste niet doet."
Op vergelijkbare wijze houdt actieve
besturing de auto op koers in een wat
al te enthousiast ingedoken bocht. De
techniek maakt op dat moment gebruik
van de extra mogelijkheden die driften
biedt. Maar zoals BMW zelf ook al aan
geeft: er zijn grenzen. Op een zeker
punt houdt het op, met of zonder elek
tronica.
Comfortabel
Saillant detail is het feit, dat de nieuwe
generatie besturing ook op comfortge-
bied goede diensten doet. Het bijna on
zichtbare kastje tussen de stuurkolom
is namelijk ook in staat een enorme va
riatie in de besturing op te roepen. Par
keren? Een kwestie van één keer draai
en en de wielen staan meteen zo dwars
dat de auto vlot indraait. Rijden op de
binnenweg?
De besturing reageert nu zo direct dat
door Rien van der Steen
auburn hills - In de VS heeft
DaimlerChrysler een nieuw
windtunnelcomplex bij Aubum
Hills in gebruik genomen. De
windtunnel is de stilste die de
auto-industrie op het moment
kent Dankzij geluiddempende
materialen en een geavanceerd
ontwerp zijn praktisch geen
achtergrondgeluiden te horen
en daardoor is het mogelijk om
het windgeruis rond de auto's
precies te analyseren. De tem
peratuur in de tunnel wordt
constant gehouden, zodat de
uitkomsten van verschillende
akoestische metingen goed met
elkaar te vergelijken zijn.
De aëro-akoestische windtunnel
moet een auto tijdens de ont
wikkeling op drie wezenlijke
punten verbeteren: aërodyna
mica (lager brandstofverbruik
en betere prestaties), akoesti
sche prestaties (minder windge
ruis) en functionele eigenschap
pen (het beoordelen van carros
serieonderdelen bij verschillen
de snelheden).
De Duitser Dieter Zetsche, Mer
cedes' hoogste zetbaas bij
Chrysler zegt, dat het verminde
ren van de luchtweerstand mo
menteel de meest efficiënte ma
nier is om het brandstofverbruik
te verlagen. Het geluidsniveau
van motoren is al sterk afgeno
men. Dus is het terugbrengen
van andere geluiden belangrij
ker is dan ooit.
In het ruim 2.870 m2 grote
windtunnelcomplex passen
voertuigen tot zo'n 4.500 kg, die
op een draaiplateau van 5,5 me-
ter staan. De ventilatoren kun
nen windsnelheden tot 240
km/u genereren. De nieuwe
windtunnel heeft 37,5 miljoen
dollar gekost en er is drie jaar
aan gebouwd.
Chrysler bouwde in de jaren
twintig van de vorige eeuw met
adviezen van luchtvaartpionier
Orville Wright de eerste wind
tunnel die specifiek voor het tes
ten van auto's bedoeld was. In
1934 onthulde het Amerikaanse
merk de Chrysler Airflow en de
De Soto Airflow, die rechtstreeks
uit de windtunnel afkomstig wa- i
ren. Die windtunnel werd kort
na de Tweede Wereldoorlog af
gebroken.
Pas in de jaren zestig kreeg de
auto(sport)wereld echt aan
dacht voor aërodynamica als
middel om het brandstofver
bruik te kunnen verlagen.
je het stuur zelfs in korte bochten niet
hoeft over te pakken, je stuurt gewoon
een kwart slag naar links of rechts.
Snelwegtempo? De techniek gaat zelfs
nog een stapje verder en reageert nu op
stuurbewegingen alsof je in een grote
limousine zit. Rijden in een auto met
actieve besturing (AktivLenkung heet
dat bij de Duitsers) is door de variëren
de reactie op stuurbewegingen abso
luut wennen, maar biedt een niet eer
der vertoonde combinatie van wend
baarheid en stabiliteit.
Zoals gezegd is de productie-primeur
waarschijnlijk voor de volgend jaar te
lanceren nieuwe BMW 5.
Er is ook een kans is dat de nieuwe Z4
hem net voor is. Daarna wordt het als
accessoire leverbaar op alle BMWs
voor een prijs tussen 1.000 en 1.500 eu
ro. De klap is dus te overzien. Niet 20
raar, want het betreft een verbluffend
eenvoudig mechanisme. Een soort
traploos werkend (ZF-) versnellings
bakje tussen de stuurkolom, een elek-
tromotortje om het geheel aan te drij
ven en een kastje met Bosch elektroni-
Chrysler, onderdeel van het Duitse Daimler, heeft een nieuw wind
tunnelcomplex geopend in de buurt van Detroit. Foto: GPD
Ji-Vanaf donderdag 26 september tot zondag 6
Ier worden vanwege de festiviteiten rond de viering
pktober (Leidens Ontzet) diverse verkeers
pelen getroffen. Vanaf 26 september zijn delen van
B geheel of gedeeltelijk afgesloten. Het openbaar
er rijdt in deze periode aangepaste routes en tijden.
ienaarseweg (zie kaart hieronder. A) tussen de Niels
gen de rotonde naar de manege is vanaf donderdag 26
ter afgesloten. De afsluitingen worden geplaatst bij de
bhrweg, de Max Planckweg en de rotonde van de manege.
and met de te verwachten drukte in de binnenstad, verzoekt
tie uw auto thuis te laten. Als gevolg van de vele omleidingen
jiitingen is het centrum van de stad niet of zeer moeilijk
laar.
■ers die met de auto naar de stad komen wordt geadviseerd
jo op woensdag 2 en donderdag 3 oktober buiten de singels
ren. Een groot aantal parkeerplaatsen en parkeerterreinen
inenstad is afgesloten. Het betreft met name de Garenmarkt
:kt De parkeerterreinen Molen de Valk en Lammermarkt
ibruik als kermisterrein.
Inbaar vervoer wordt omgeleid. Busroutes van diverse lijnen
Jijzigd vanaf donderdag 26 september tot én met zondag
Ier. Vanaf maandag 7 oktober rijden alle bussen weer de
|e routes en dienstregeling.
Lisse
Lijn 50,51,52 en 55: Van 23
september 24.00 uur tot 30
september 12.00 uur zijn de
Hyacinthenstraat, Bondstraat
en de Ruishornlaan gestremd.
Informatie voor Leiden en de regio
dagelijks actueel: http://www.leidschdagblad.nl
B) Bondstraat
C) Ruishornlaan
De route in beide richtingen:
Lijn 50: Heereweg, r.a. Laan van
Rijckevoorsel, r.d. Gladiolen-
straat, r.d. Oranjelaan en verder
de normale route.
De route in beide richtingen
Lijnen 51,52 en 55: Oranjelaan,
r.d. Gladiolenstraat, l.a. Eerste
Poellaan, r.d. Uitermeer, r.a.
Ruishornlaan en verder de
normale route.
Vervallen haltes:
Hyacintenlaan, Bondstraat,
Vuursteeglaan, Poelpolder
Tijdelijke haltes:
Lijn 50,51,52 en 55: Gladiolen-
straat t.h.v. Shell tankstation.
Lijn 50: L.v. Rijckevorsel t.h.v.
Swaenendreef. Lijn 51,52 en 55:
Uitermeer.
Sassenheim
Lijn 52Zaterdag 21 september
vanaf 12.00 uur tot 19.00 uur is
de Wilhelminalan afgesloten
i.v.m. de wielerronde.
A) Wilhelmfnalaan
B) Westerstraat
C) Hoofdstraat
D) Parklaan
E) Van Pallandtlaan
3. Deel Noordeinde afgesloten
i. Spoorwegovergang Kijk voor meer informatie op
Burgemeester Smeetsweg de s*te van uw k*311* onder
's nachts afgesloten de knop verkeerskrant.
Zoeterwoude - In de periode 2- Herstel asfalt op het
van vrijdag 20 september tot en Ammonslaantje
met woensdag 25 september is
de spoorwegovergang van de
Burgemeester Smeetsweg drie
nachten afgesloten voor al het
verkeer inclusief voetgangers.
De geplande afsluitingen
vinden plaats vanaf 's avonds
20.30 uur tot 5.30 uur de
volgende ochtend.
Het betreft de volgende data:
Van vrijdag 20 op zaterdag 21
september, maandag 23 op
dinsdag 24 september en
dinsdag 24 op woensdag 25
september.
Het verkeer wordt via borden
en pijlen omgeleid.
A) Ammonslaantje
B) Deijlerweg
De route richting Noordwijk:
Hoofdstraat, l.a. Van Pallandt
laan, r.a. Parklaan en verder de
normale route.
De route richting Hoofddorp:
in omgekeerde volgorde
Vervallen haltes:
Teylingerlaan, Westerstraat
Vervangende haltes:
Van Pallandtlaan, Parklaan
Politiecontrole
Leiden - Vandaag houdt de
politie Hollands Midden brom
fietscontroles en wordt men op
alcoholgebruik gecontroleerd.
Wassenaar - Op het Ammons
laantje werkt men aan het
herstel van het asfalt en het
aanbrengen van een slijtlaag op
de rijbaan.
De rijbaan is afgesloten voor het
doorgaande verkeer. Als het
weer het toelaat, wordt voor 15
oktober de slijtlaag aange
bracht.
Het verkeer wordt omgeleid.
Vooraan de Deijlerweg en bij de
Maaldrift komen hekken met
borden "doorgaand verkeer
afgesloten" te staan. Bewoners
en leveranciers kunnen tot aan
de werkzaamheden rijden.
A) Noordeinde
B) Westeinde
C) Kerkweg
Roelofarendsveen - Vanwege
de kermis wordt op zaterdag 21
september, van 16.00 tot 24.00
uur een gedeelte van het
Noordeinde vanaf huisnummer
102 (Chin-Ind. Restaurant Hoi
Shan) t/m huisnummer 168
(Kerkbrug) afgesloten.
De afsluiting geldt voor al het
verkeer behalve voor
voetgangers.
4. Wilgenstraat afgesloten
A) Wilgenstraat
B) Alkemadelaan
C) Langeweg
s D) Stationstraat
Heeft u nog tips (geen vragen) over verkeershinder?
e mail dan naar: info@verkeerskrant.nl
Roelofarendsveen - In verband
met de kermis en oranjefeesten
wordt de Wilgenstraat op
zaterdag 21 september van
14.00 tot 17.00 uur afgesloten
voor al het verkeer behalve voor
voetgangers.
I A) Witte Singel Jf
-pH B) Stadhuisplein r?'
Bescheiden belangstelling gemeenten voor autovrije zondag
Om de autovrije dag tot een succes te maken, vragen de
Nederlandse overheid en het Projectbureau Autovrije Dag alle
gemeenten om op zondag 22 september 2002 hun binnensteden
af te sluiten voor het autoverkeer. In heel Nederland nemen circa
60 gemeenten deel aan de "Europese autovrije dag", maar slechts
37 gemeenten tellen officieel mee omdat ter plaatse een of meer
straten worden afgesloten voor rijdende auto's. In het
verspreidingsgebied van deze krant hebben alleen Leiden en
Leidschendam-Voorburg belangstelling voor het project
In Leiden wordt op zondag 22
september de Witte Singel af
gesloten voor rijdende auto's.
Bewonersgroepen worden
ondersteund door gratis bus
vervoer (Leiden en omstreken)
aan te bieden, door het ver
lenen van evenementen
vergunningen en door het af
sluiten van de straat. Verder
roept de gemeente bewoners-
groepen en individuele burgers
op iets te organiseren.
Overige activiteiten tijdens de autovrije dag: vrolijke fietsoptocht,
optocht van fietsen in het centrum van Leiden. Start 13.00 uur
Stadhuisplein. Literaire fietstocht: de deelnemers fietsen langs
locaties in Leiden en Oegstgeest beschreven in boeken van Maarten
't Hart, Jan Wolkers etc. Start Stadhuisplein, de hele middag.
Sprookjestocht: tijdens een wandeling door het historische hart
van Leiden ontmoeten de deelnemers allerlei sprookjesfiguren.
Start vanaf Stadhuisplein, de hele middag. Informatie- en
reparatiemarkt: de deelnemende organisaties informeren en
controleren de fietsen van bezoekers. Kleine reparaties worden
direct uitgevoerd. Stadhuisplein, van 13.00 tot 15.00 uur. Buurtfeest
Witte Singel: op het water en op de weg van de Witte Singel vinden
allerlei feestelijke activiteiten plaats.
Contactgegevens: bij onderstaande persoon/instantie kunt u meer
informatie opvragen over de autovrije dag in Leiden: Tjeerd
Roosjen, 071-5165790, Stadsbouwhuis, Langegracht 72, Leiden
Postbus 9100, 2300 PC Leiden.
In Leidschendam-Voorburg wordt opgeroepen zondag 22
september de auto te laten staan, maar er worden geen straten
afgesloten. Manier waarop openbaar vervoer gestimuleerd wordt:
er is overleg met HTM over gratis busvervoer per museumbus.
organisatie van een fietsersmarkt i.s.m. fietshandelaren voor
promotie van fietsaccessoires in de Herenstraat te Voorburg.
Overige activiteiten tijdens de U
autovrije dag: boottochten
over de Vliet in combinatie met
rondleidingen. Vertrek aan de
Delftsekade te Leidschendam
en bij Hofwijck te Voorburg
tussen 11.00 en 16.15.
Feest voor de automobilist die
ook bewijzen laat zien van
andere vervoerswijzen zoals
gebruikte strippenkaart, ov-abbonnement of fietssleutel (grasveld
naast raadhuis te Leidschendam).
LEIDSCHENDAM
Contactgegevens: bij onderstaande persoon/instantie kunt u meer
informatie opvragen over de autovrije dag in Leidschendam-
Voorburg: Anneke Smulders, 070-3009515, Postbus 905
2270 AX Voorburg.