EU-landen pakken uitzetten
illegalen gezamenlijk aan
BUITENLAND
'Popster Jörg Haider
wil terug op het toneel'
Diplomaat, brandweerman en krijgsheer
m
VS keren zich
tegen Rusland
inzake Georgië
Nieuw Europees fonds voor kosten charters en noodopvang
Rusland wil meewerken
aan VN-resolutie Irak
oning Fahd weigert
\tserse btw te betalen
Dorpje onder modderlawine bedolven
Onderzoek na
aanhoudingen
in Florida
;i|<
[Ni
irgi
p-
jjt Frankrijk
n drugsbeleid
[rankrijk gaat opnieuw
land protesteren over
ileid. Zo zal de Fran-
iister Perben bij
•rlandse collega Don-
igen op een nog ver
ing van de hoeveel-
igs die vrijelijk zijn
Op termijn wil
dat Nederland het be-
tdrugs weer strafbaar
»n zal Donner hierop
tn in de marge van in-
/erleg van de Europe
es, dit weekeinde in
;en, aldus de Franse
«ie bij
in Texas
j- Bij een fabriek van
iet zuiden van de
staat Texas heeft
ren een krachtige ex-
irgedaan. Er waren
lingen van slachtof-
omwonenden wer-
Vde politie gemaand
-OOjuis te blijven. „Het
pf de hele stad werd
len", zei een vrouw
adio. In juni heeft het
oederbedrijf aange-
ien van de drie fabrie-
eQ6 jeport te zullen slui-
toontjes naar de fa
b den beantwoord met
1 aajs^P ^at z*ck een ex"
voorgedaan, maar
jzonderheden werden
ven.
te v zwembad
1 "i Seine
ijzenaren kunnen
tijd weer in het hart-
ranse hoofdstad een
:n in het zwembad,
ite succes van 'Paris
00 jstranden die in het
ezoen langs de Seine
aabgelegd, heeft de ge-
psloten tot de bouw
vvembad in een boot.
en 25 meter lang
komt er ook een fit-
io, een sauna en een
Naar verwachting
hot 12,9 miljoen euro
kan hij in 2005 wor-
75fend. Parijs had al eer-
rijvend zwembad op
^.fl<piaar dat zonk in 1993
poot lek was geraakt.
zaterdag 14 SEPTEMBER 2002
washington/moskou/afp/dpa -
De Verenigde Staten hebben
gisteren Rusland gewaarschuwd
dat Washington de territoriale
onschendbaarheid van Georgië
steunt. „Wij zijn tegen iedere
unilaterale militaire actie in Ge
orgië", zo liet een woordvoerder
van het Amerikaanse ministerie
van buitenlandse zaken weten.
De Russische president Poetin
denkt hardop het Amerikaanse
voorbeeld ten aanzien van de
politiek tegenover Irak te volgen
in Georgië. Hij heeft dat buur
land ervan beschuldigd niets te
ondernemen tegen Tsjetsjeense
terroristen die er de Pankisivallei
als uitvalsbasis gebruiken. Dat
roept om actie in de strijd tegen
het terrorisme en rechtvaardigt
volgens Poetin eenzijdig militair
ingrijpen.
De Georgische president Sje-
vardnadze heeft volgens het
Russische persbureau Interfax
Poetin uitgenodigd voor overleg
over alle problemen tussen de
twee landen. Sjevardnadze zei
dat hij er zeker van is dat de
Amerikanen 'de belangen van
Georgië zullen verdedigen.' Er
zijn overigens sinds vier maan
den Amerikaanse militairen in
Georgië gelegerd die helpen
zoeken naar extremistische
moslimstrijders langs de noord
grens.
Het is volgens diplomaten niet
duidelijk of Poetin echt van plan
is actie te ondernemen of dat de
dreiging aan het adres van Ge
orgië een poging is de Ameri
kaanse politiek ten aanzien van
Irak in verlegenheid te brengen.
Rusland is tegenstander van
aanvallen op Irak, een land dat
een enorme schuld heeft aan
Moskou.
Georgië heeft gisteren in een re
actie op de dreiging uit Moskou
de Organisatie voor Veiligheid
en Samenwerking in Europa
(OVSE) uitgenodigd te komen
kijken hoe de situatie langs de
Russische grens is. In de OVSE-
delegatie kunnen ook Russen
zitting nemen, aldus Tbilisi.
door onze correspondent
Hetty van Rooij
kopenhagen - De landen van de
Europese Unie komen met een
gezamenlijke aanpak om illegale
en uitgeprocedeerde asielzoekers
snel uit te zetten. De kosten van
de terugkeerprogramma's wor
den betaald uit een nieuw Euro
pees fonds, waar volgens minis
ter Nawijn van vreemdelingenza
ken ongeveer 300 miljoen euro
per jaar in zal gaan.
De eerste zorg van de EU-lan
den is het terugsturen, zo nodig
met dwang, van zoveel mogelijk
Afghanen zonder verblijfsver
gunning.
Het plan voor een Europese
aanpak kwam gisteren op tafel
tijdens een informele bijeen
komst van EU-ministers in Ko
penhagen. „Het is de beste ma
nier om illegalen duidelijk te
maken dat ze beter uit Europa
kunnen vertrekken", aldus de
initiatiefnemer, de Franse mi
nister van binnenlandse zaken
Sarkozy.
LPF-minister Nawijn bejubelde
het idee als 'de oplossing van
een probleem waar alle EU-lan
den mee kampen'. „Iedereen
smeekt om praktische maatre
gelen", constateerde de minis
ter, die gisteren voor het eerst in
het gezelschap van zijn Europe
se collega's verkeerde.
Nawijn had gisteren geen idee
of de EU-lidstatèn extra aan
Brussel moeten betalen om het
nieuwe 'terugkeerfonds' op te
richten. Als dat zo is, kan hij re
kenen op problemen met zijn
collega van Financiën Hooger-
vorst die geen cent extra naar
'Brussel' wil zien gaan. De Ne
derlandse bijdrage zou circa 15
miljoen euro per jaar bedragen.
Volgens Europees Commissaris
Vïttorino moeten uit het fonds
niet alleen de chartervluchten
worden gefinancierd, maar is
het geld ook bedoeld voor de
eerste opvang van teruggestuur
de illegalen in hun eigen land.
Volgende maand komt de Euro
pese Commissie met een uitge
werkt voorstel.
Illegalen zonder geldige papie
ren moeten volgens Nawijn
eventueel de beschikking krijgen
over een Europees reisdocu
ment, een 'laissez-passer', om
daarmee terug te kunnen reizen
naar hun land van herkomst.
„Een Europese aanpak zal veel
meer indruk maken dan wan
neer Nederland zoiets alleen
doet", aldus de minister.
Voor de uitvoer van hun plan
roepen de Europese landen de
hulp in van Ruud Lubbers, de
Hoge Commissaris voor de
vluchtelingen van de VN, die
gisteren in Kopenhagen bij de
discussie aanwezig was. Lub
bers legt de nadruk op de nood
zaak om landen van herkomst te
helpen, terwijl minister Nawijn
de landen die niet meewerken
juist wil straffen. „We moeten
uit die negatieve spiraal. Er valt
heel veel te bereiken als de
mensen in de regio mee willen
werken", aldus Lubbers.
new york/rtr-afp - Rusland is
bereid mee te werken aan een
onvoorwaardelijke terugkeer
van de wapeninspecteurs naar
Irak. Dat heeft de Russische
minister van buitenlandse za
ken Ivanov gisteren zijn colle
ga's van de Europese Unie toe
gezegd tijdens een besloten
ontmoeting in New York.
Volgens minister De Hoop
Scheffer van buitenlandse za
ken heeft de Europese Unie er
bij de Russische Federatie op
aangedrongen meer invloed
aan te wenden om het Iraakse
regime te bewegen aan de VN-
resoluties te voldoen. Rusland
overlegde gisteren binnen de
VN informeel met de andere
vier permanente leden van de
Veiligheidsraad over een nieu
we resolutie.
De Amerikaanse president
Bush heeft gisteren gezegd dat
Irak 'dagen en weken' en niet
'maanden' de tijd krijgt om te
voldoen aan de eisen van de
VN. Bush en minister van bui
tenlandse zaken Powell ver
wachten dat in de VN-resolutie
PR_
correspondent
ar).
'ermoedelijk had ko-
van Saudi-Arabië nog
btw gehoord. Dat zijn
terke gevolg tijdens de
an hun vorst in Genè-
Ikaar zo'n 100 miljoen
l doorgejaagd in de
^•-hotels waar zij drie
SSferbleven, vond de
it 0|inelijk welletjes. Hij
arover geen belasting
Nu is de btw in Zwit-
jchts 7,6 procent,
WUcaar ging het toch wel
^•Jjke 7,6 miljoen euro
®*lnsten de hotels niet
draaien. Zij klopten
O federale regering in
oor een 'speciale ont-
n sprake van, zei
iment van Financiën.
Zwitser of buitenland-
Leiitr, betaalt op hotel- of
Le^ekeningen btw. Ove
rigens wel met uitzondering van
diplomaten, die op werkbezoek
zijn bij de VN in Genève.
Maar deze democratische klets
koek schoot Fahd in het ver
keerde keelgat. Tenslotte had de
woestijnmonarch in zijn zomer
paleis aan het Meer van Genève
de presidenten van Frankrijk en
Egypte, plus een leger Arabische
hoogwaardigheidsbekleders in
audiëntie ontvangen. Het was
dus een 'werkbezoek' geweest
en geen vakantie, liet Ifij vanuit
zijn tweede zomerpaleis in Mar-
bella weten. Maar de Zwitsers
bleven onvermurwbaar. „Het
verblijf van Zijne Majesteit in
Genève werd ons als een strikt
privébezoek aangemeld", zei
een regeringswoordvoerder
koeltjes. „Hij heeft trouwens
nooit een van onze autoriteiten
ontvangen. Voor ons was dus
het geen werkbezoek en regels
zijn regels, zelfs voor vorstelijke
verlofgangers."
guatemala-stad - Bewoners van El Porvenir in Guatemala brengen lijkkisten voor de
slachtoffers van de natuurramp die het het dorpje gisteren trof. Door hevige regen raak
te een stuk berghelling los en werden dertig huizen bedolven. Zeker zeventien bewoners
kwamen om in de modderlawine, onder wie veel kinderen. Een aantal mensen wordt
nog vermist en veertien raakten gewond. In afwachting van tractoren begonnen honder
den omwonenden met de handen in de aarde te graven naar slachtoffers.
Foto: EPA/Orlando Sierra
duidelijk een datum komt te
staan waarop Irak zich aan de
wil van de internationale ge
meenschap moet hebben on
derworpen. Volgens de Britse
omroep BBC zal Washington
Groot-Brittannië, ook perma
nent lid van de Veiligheidsraad
en Amerika's trouwste bondge
noot, vragen de resolutie op te
stellen.
Bush zei nog wel te hopen,
maar er sterk aan te twijfelen,
dat de Iraakse president Sad
dam Hussein de ontwape-
ningseisen van de VN en de VS
zal inwilligen. „Hij heeft daar
elf jaar de tijd voor gehad", al
dus Bush.
De twijfels van Bush werden
versterkt door uitspraken van
de Iraakse vice-premier Tareq
Aziz. Die verwierp in een inter
view met een Arabische televi
siezender de mogelijkheid dat
Irak onvoorwaardelijk weer
wapeninspecties zal toelaten.
Volgens hem zou de terugkeer
van wapeninspecteurs de VS
toch niet weerhouden van een
militaire aanval.
miami/anp/dpa - De drie man
nen die gisteren werden aange
houden in het zuiden van Flo
rida, zijn niet verdacht en er is
kennelijk geen sprake van een
terroristische dreiging. Het on
derzoek wordt nog wel voort
gezet. Dat heeft gouverneur Jeb
Bush (broer van de Amerikaan
se president) van de staat giste
ren verklaard.
Drie mannen in twee auto's
waren eerder op de dag aange
houden nabij de moerassen
van zuidelijk Florida, uit vrees
voor een terroristische aanslag.
De reizigers reden op de snel
weg die Florida van oost naar
west doorsnijdt. De autosnel
weg werd afgesloten.
Aanleiding voor het onderzoek
was een verklaring van een ser
veerster in een wegrestaurant
in Georgia. Zij zei donderdag
tegen de politie dat ze mannen
met een 'Midden-Oosters' ui
terlijk had horen zeggen: .Als
ze op 11 september hebben ge
rouwd, kunnen ze op 13 sep
tember weer rouwen Ze zou
den meer dingen hebben ge
zegd die wijzen op een aanslag
in Miami op vrijdag.
De politie was sindsdien op
zoek naai' de mannen en de
auto's die aan de beschrijving
van de vrouw voldeden. Ze
werden vrijdag getraceerd op
de 'Aligator Alley', de hoofdweg
dwars door zuidelijk Florida.
De drie arrestanten zijn gena
turaliseerde Amerikanen. Twee
van hen zijn inderdaad gebo
ren in het Midden-Oosten, van
de derde man is de geboorte
plaats niet bekendgemaakt. Ze
zijn naar eigen zeggen alledrie
student medicijnen.
Vrijwel alle nieuwszenders op
de Amerikaanse televisie waren
de hele ochtend vol van de af
faire.
■jfchej
ïapp-:
op
fat 2i
voud
Nederlander krijgt commando over NAVO-vloot in Middellandse Zee
berBHnk
gerekend in een tijd
-J oorlog tegen Irak
Jt de Nederlander Phi-
_et commando over de
it in de Middellandse
itrouillegebied ver-
twaarts. Maar nie-
gt zich aan speculaties.
icht eraan, maar nie-
ldir
lElKear
HUfeUa
erover op de Turkse
)s in Aksaz. Vlakbij de
badplaats Marmaris
ederlander Philip
xen het commando
tmanente NAVO-zee-
iding Naval Force
ïan (Stanavformed)
ïllandse Zee. En net
atrouillegebied oost-
lERchoven. Speuren in
\Aöe behoort voortaan
mogelijkheden. Maar
tast er wel voor op
rjjb/ ie lopen op de mo
reel1 zeemacht
s zjlituatie escaleren. „De
leeft veel onzekerhe-
Ozien van onze ta-
irth voorzichtig tij-
overdracht
0lJiete kade.
00ïes naar de Golfoor-
aar geleden, waarbij
rokken als comman-
ïn luchtverdedigings-
'9 %n wisten we ook niet
er zou kunnen ge-
tar we zijn goed voor-
wm
Philp Wirth (rechts) neemt van zijn Amerikaanse voorganger het commando over van de NAVO-vloot in
de Middellandse Zee. Foto: GPD
bereid", aldus Wirth.
De bezetting van de permanen
te NAVO-zeemacht Stanavfor
med varieert van acht tot zestien
schepen. Naast Nederland wor
den fregatten geleverd door de
Verenigde Staten, Engeland,
Duitsland, Griekenland, Italië,
Turkije en Spanje. Duitsland zal
Nederland assisteren met een
onderzeeboot. Wirth voert het
bevel vanaf het vlaggenschip Hr.
Ms. Witte de With. Aan boord
van dat fregat bevinden zich 174
Nederlandse opvarenden. Veer
tig van hen zijn nog met hun
opleiding bezig.
Stanavformed ging in 1992 van
start om snel te kunnen optre
den in crisissituaties. Sinds de
aanslagen van 11 september vo
rig jaar wordt de vloot ook inge
zet bij de internationale strijd
tegen het terrorisme in de
NAVO-operatie 'Active Endea
vour'. Dit had alles te maken
met bezorgdheid over de stabili
teit in het Midden-Oosten na de
terroristische acties in de Ver
enigde Staten. Ook wilde het
militair bondgenootschap de
belangrijke scheepvaartroutes in
de Middellandse Zee beter in de
gaten houden.
Dick Barth, secretaris-generaal
van het ministerie van defensie-
die gisteren als ere-gast aanwe
zig was bij de commando-over
dracht, zei dat de bemanning
van de Witte de With verschil
lende rollen gaat vervullen.
„Soms als diplomaat. Soms als
brandweerman en soms als
krijgsheer."
De rol van krijgsheer is voorlo
pig zeer beperkt. En Wirth
wenste niet te speculeren over
de vraag wat de mogelijkheden
zijn als de situatie rond Irak es
caleert. „Dat is aan de politiek."
De Britse commandant Angus
Somerville, voorganger van de
Nederlandse commandeur, be
nadrukte het belang van alert
heid. .Anders maken terroristen
daar misbruik van." Juist daar
om was niet de hele vloot pre
sent tijdens de streng bewaakte
overdracht, een deel ging ver
van de basis gewoon door met
patrouilleren. De enige dreiging
bleek gisteren alleen van de zon
te komen: Ongeveer tien matro
zen, uit allerlei landen, bezwe
ken onder de hitte tijdens de ce
remonie. Met sponzen van het
Nederlandse fregat werden zij
weer op de been geholpen.
door onze correspondent
Wierd Duk
berlun - Hij bracht afgelo
pen week de regering ten val
die hij zelf had helpen for
meren. Geen wonder dat ve
len zich afvragen wat Jörg
Haider, gouverneur van de
Oostenrijkse landstreek Ka-
rinthië, nu weer bezielt.
Volgens de Weense politico
loog Peter Ulram zijn Hai
ders beweegredenen simpel.
„Hij kan het niet verkroppen
niet meer in het middelpunt
van de belangstelling te
staan. Hij is een narcistische
popster die wil terugkeren
op het landelijke toneel en
die media-aandacht wil."
Haider verzette zich tegen
uitstel van een voorgeno
men belastinghervorming.
Ministers uit zijn FPÖ waren
hiermee akkoord gegaan. Sa
men met de conservatieve
coalitiepartner ÖVP, de par
tij van bondskanselier
Schüssel, wilden zij de voor
2003 geplande belastingver
laging opschorten en zo geld
vrijmaken om de schade als
gevolg van de recente wa
tersnood te betalen. Toen
Haider bleef protesteren en
dreigde de partijleiding weer
over te nemen, traden de
FPÖ-ministers onder aan
voering van partijvoorzitster
en vice-kanselier Susanne
Riess-Passer af.
Als Jörg Haider, zoals ver
wacht, op 20 oktober door
het speciale partijcongres
van de FPÖ opnieuw tot
voorzitter wordt gekozen,
zijn alle camera's weer op de
omstreden rechtsbuiten ge
richt. Of Haider zijn partij bij
de vervroegde verkiezingen
op 23 november kan behoe
den voor een dramatische
nederlaag is echter de vraag.
„Hij kan niet nogmaals te
keer gaan tegen het oude
politieke establishment zoals
hij dat in 1999 deed", aldus
Ulram tegen Der Spiegel.
„Het oude systeem bestaat
immers niet meer."
In 1999 behaalde de FPÖ bij
de parlementsverkiezingen
26,9 procent van de stem
men. Internationaal werd
geschokt gereageerd op het
succes van Haiders rechts-
populistische partij, dat
deels kon worden verklaard
als een protest tegen de eeu
wige coalitie van sociaal-de
mocraten en conservatieven
in Oostenrijk.
De FPÖ staat in de laatste
opiniepeilingen rond de zes
tien procent, tien procent
minder dus dan in 1999.
Volgens waarnemers zal
Haider proberen de kiezers
terug te winnen door een
felle anti-EU campagne te
voeren. Veel Oostenrijkers
zijn bezorgd over de toetre
ding van landen als Tsjechië,
Slowakije, Hongarije en Slo
venië tot de Europese Unie.
Zij vrezen hun banen te ver
liezen aan goedkope ar
beidskrachten.
Haider heeft al gedreigd de
toetreding van Tsjechië met
een veto te blokkeren intfen
Praag de onveilige kemcffi-
trale in Temelin niet sluit.
Ook moeten de Tsjechen
van Haider de gewraakte Be-
nes-decreten, waarin de ver
drijving van Duitse en Hon
gaarse minderheden na de
Tweede Wereldoorlog wor
den gelegitimeerd, herroe
pen.
De komende EU-uitbreiding
is, volgens de Oostenrijkse
EU-commissaris Frahnz
Fischler 'een uitstekend the
ma om te misbruiken'. Hai
der, verlost van regeringsver
antwoordelijkheid, kan zich
nu ook in alle vrijheid sterk
maken voor belastingverla
gingen of het buitenlanders-
vraagstuk weer inzetten.
