KUNST CULTUUR
Tk speel met mijn eigen nachtmerries'
Zwevend wonder van glas, staal en ruimte
Schrijfwedstrijd om achtste Leidsch Dagblad Pennetje
Night Of The Proms
groeit nog verder door
Oprichter Van Gogh overleden
'Meer geld voor
monumenten'
David wordt
gerestaureerd
Ay ay kapitein!
Sok
kken!
rotterdam/gpd - Night Of The
Proms heeft de groeigrens nog
steeds niet bereikt. Bij de ko
mende editie van de jaarlijkse
ontmoeting tussen pop en klas-
siek zullen de recordlijstjes op
nieuw moeten worden aange
past.
Wat betreft Nederland staat
straks in Ahoy' het ongekende'
getal veertien centraal: de veer
tiende aflevering telt evenzovele
avonden, waarbij ruim 140.000
bezoekers worden verwacht.
Voornaamste publiekstroef is
Marco Borsato. die vorig jaar tij
dens de Vlaamse variant in Ant
werpen viel voor het evene
ment. Roxette, Pointer Sisters,
Petra Berger, viooltalent David
Garrett zijn tussen dinsdag 19
november en zondag 1 decem
ber de andere smaakmakers in
het Rotterdamse sportpaleis,
naast vaste waarden als symfo
nie-orkest II Novecento, mega
koor Fine Fleur, John 'Music'
Miles en gastheer Carl Huy-
bregts. Wat Borsato via The
Proms' aan zuiderburen voor
zich won, hoopt het tweede stuk
Hollandse inbreng Petra Berger
over ruim een maand in Ahoy'
aan landgenoten te gaan 'ver
overen'. Haar solo-debuutal
bum Eternal Woman' is met
een afeet van 50.000 exemplaren
het afgelopen jaar al uitgegroeid
tot een verrassende verkoophit,
alleen wil 'Hilversum' nog
steeds niet aan haar semi-klas-
sieke geluid en zijn ook haar
'speelkansen' tot op heden zeer
beperkt geweest.
amsterdam/anp Conservator
Emilie Meijer (81) is vorige week
donderdag op vakantie in Italië
overleden. Dat is gisteren be
kend gemaakt. Meijer was de
oprichter en eerste directeur van
het Van Gogh Museum in Am
sterdam.
Als museumdirecteur hield
Meijer het twee jaar uit. Zijn uit
gavenpatroon was zo uitbundig,
dat de directie hem in 1975
dwong op te stappen. Hij had
een overschrijding van zeven
ton gemaakt op een budget van
1 miljoen gulden.
Zonder hem was het museum er
echter nooit gekomen. Vijf jaar
lang zette hij zich er voor in. In
1973 opende het museum de
deuren en in twee jaar tijd zag
hij kans het Van Gogh jaarlijks
650.000 bezoekers te bezorgen.
Alleen het Rijksmuseum trok
destijds meer bezoekers. Meijer
was een non-conformistische
museumdirecteur die een voor
stander was voor sponsoring
door het bedrijfsleven en foto
grafie als kunstvorm beschouw
de.
Meijer, geboren in Rotterdam,
volgde eind jaren veertig de stu
die Kunstgeschiedenis aan de
Universiteit van Amsterdam. Hij
werkte in 1962 als conservator
op de afdeling schilderijen van
het Rijksmuseum in Amster
dam, voordat hij aan het grote
avontuur begon van het Van
Gogh Museum. Na zijn ontslag
gaf hij vele lezingen, publiceerde
hij en werd hij meerdere malen
gevraagd als gastconservator.
zaterdag 14 SEPTEMBER 2002
hoevelaken - Voorzitter mr. Pie-
ter van Vollenhoven van de
Stichting Nationaal Restauratie
fonds wil dat het nieuwe kabinet
meer geld uittrekt voor monu
mentenzorg. Het rijk zou het te
kort waarmee de monumenten
zorg kampt, via een lening kun
nen voorfinancieren, zodat het
geld nu al beschikbaar komt.
Die suggestie deed Van Vollen-
hoven vrijdag aan de vooravond
van de Open Monumentendag.
Hij herinnerde eraan dat de
overheid vanaf het begin van de
jaren tachtig vijftien jaar lang
heeft bezuinigd op onderhoud
en restauratie van monumen
ten. Daardoor liep de achter
stand in restauraties op tot 1,6
miljard euro. De vorige kabinet
ten hebben het financieringste
kort van monumentenzorg te
ruggebracht tot ongeveer 180
miljoen euro nu.
„We kunnen in Nederland zeer
emotioneel spreken over het be
houd van 'ons' cultureel erfgoed
en tegelijkertijd de subsidie
kraan met groot gemak dicht
draaien", constateerde Van Vol
lenhoven. Hij waarschuwde
voor een explosieve verhoging
van de toekomstige kosten voor
monumentenzorg als restaura
ties door gebrek aan subsidie
steeds worden uitgesteld. „Een
restauratie die nu 100.000 euro
kost, vergt na vijf jaar ongeveer
het dubbele."
Florence - Het wereldberoemde
standbeeld David van Michelan
gelo in het Italiaanse Florence
wordt gerestaureerd. Het vijf
honderd jaar oude marmeren
beeld van een staande jongeling
wordt vanaf maandag van vuil,
afzettingen en andere 'kwetsu
ren' bevrijd. De opknapbeurt
neemt ongeveer zeven maanden
in beslag en kost rond de
150.000 euro. Het publiek kan
de restauratie dagelijks in het
museum volgen.
Het is volgens het dagblad La
Repubblica de eerste vakkundi
ge schoonmaakbeurt voor de
naakte man, die na bijna vier
honderd jaren buiten te hebben
gestaan in 1873 in het museum
werd geplaatst. Vandaag de dag
staat nog slechts een kopie van
het beeld op de Piazza della Sig-
noria. Een opknapbeurt in het
midden van de 19de eeuw liep
uit op een klein drama. Het
beeld raakte beschadigd door
dat het met een chloorhoudend
zuur werd schoongemaakt.
Maar David kreeg in de loop van
de jaren meer over zich heen.
Kort na de voltooiing van het
beeld beschadigde een woeden
de menigte de linkerarm. Hon
derden jaren later werden aan
vingers en tenen vernielingen
aangericht. Michelangelo Bu
onarroti werkte van 1501 tot
1503 aan het beeld dat uit één
stuk marmer werd gehouwen.
Ongeveer 1,2 miljoen mensen
komen jaarlijks naar het muse
um om het kunstwerk te aan
schouwen.
icifie I
van Beek
en e^M - Glas en staal zijn
liënten van het nieuwe
inale hoofdkantoor van
Sroep in Amsterdam,
rerp voor het kunstig
ïigh-tech architectuur
reacties op. Nooit eer
een gebouw zoveel
Aanstaande maandag
kroonprins Willem-
het ING-House.
risen met hoogtevrees
baslstap op het glas enige
deels glazen vloer in
it' op de tiende verdie-
dt een duizelingwek-
k in de diepte. De ver
voor de Raad van Be
de ING-Groep, mag
runst spectaculair he-
ritzicht biedt een weid-
eent ver voorbij Schiphol,
rdam en in het nabij
lin tympisch Stadion,
•trouw geeft de Am-
ier elk nieuw en bij-
ebouw een bijnaam,
der waren er zoveel als
ieuwe ING-House aan
7% in Amsterdam: boot,
schoen, kruimeldief,
•schaats, bolide, spike,
erliikr °P stutten of klomp
s. De meningen over
3 rvverk zijn sterk ver
een vindt het een con-
monster, de ander
t bouwwerk als het
•taaltje van high-tech
ur dat Nederland
architecten Roberto
Jeroen van Schrooten
let ING-House een in-
le doorbraak. In ar-
kringen heeft het
oofdkantoor van de
p inmiddels wereld-
Het nieuwe hoofdkantoor van de ING-Groep heeft al vele bijnamen: strijkijzer, schoen, kruimeldief of klapschaats. Foto: GPD/Phil Nijhuis
wijd de aandacht getrokken.
Van Schrooten waagt zich liever
niet aan een officiële bijnaam.
„Maar klapschaats spreekt me
wel aan. Dat is ook een Neder
landse uitvinding."
Innovatief en transparant was
de architectonische opdracht.
Bank- en verzekeringskantoren
waren tot nu toe altijd zware,
solide bouwwerken. De burch
ten moesten vertrouwen uitstra
len als bewaarplaats voor geld.
In de ING-filosofie zijn die tij
den veranderd. Geld is alleen
nog virtueel aanwezig, nu gaat
het om hoe een bank zich profi
leert. De uitstraling van be
trouwbaarheid moet tegen
woordig synoniem zijn met
transparantie. Een glashelder
gebouw moest het worden."
Het bouwwerk is dan ook uit
sluitend opgetrokken uit glas en
staal. Hoge, V-vormige poten til
len het bijna zwevend in de
lucht. De opvallende vorm heeft
volgens de architecten alles te
maken met de ligging langs de
ringweg AIO. Komend vanaf
Schiphol vormt het gebouw het
eerste landmark van de prestigi
euze Zuidas, de Amsterdamse
toplocatie voor internationale
bedrijven. Van Schrooten: „De
neus van het gebouw grenst aan
de kleinschalige ontwikkeling bij
het landelijk gelegen Nieuwe
Meer. Om daar goed op aan te
sluiten hebben we ervoor geko
zen daar ook laag te beginnen.
Vervolgens loopt het gebouw
schuin omhoog waardoor het
aansluit op het extreem hoge
bouwvolume van de Zuidas."
Beneden, in de 'neus' bevindt
zich het auditorium. De 250 zit
plaatsen kijken uit op een enor
me glaswand met zicht op het
oer-Hollandse landschap van
het Nieuwe Meer. Het zicht op
het water met een romantische
ophaalbrug en een museum
tramlijn doen bijna vervreem
dend aan.
Aan de buitenkant van het
bouwwerk met dubbele glazen
gevels, doet niets vermoeden
van de enorme ruimtelijkheid
binnen. De enorme glazen ont
vangsthal op de begane grond
biedt een al even duizelingwek
kend uitzicht omhoog, als de
'cockpit' naar beneden. Tuinen,
patio's en loggia's vormen de
holtes van het gebouw, waar
kastanjes, palmen, sparren,
bougainville en bamboe groei
en. Een riant dakterras biedt uit
zicht op de onafgebroken ver
keersstroom van de AIO, dat op
zijn buurt dwars door het bouw
werk heen kijkt.
Voor de vierhonderd mensen
die in het gebouw werken is kli
maatbeheersing tussen al dat
glas essentieel. Het is maar goed
dat de zomer voorbij is, want de
automatische zonwering werkt
nog niet zoals het moet. De
ruimte tussen de twee glazen
gevels zijn niet alleen benut
voor looppaden en een cascade
van trappen, maar dient ook
voor een ingenieus ventilatie
systeem en als milieuscherm.
Leidenaar Eric Schreurs: de meester van menselijke verdorvenheden
I van Vliet
en voor Unicef
(AG - Paul van Vliet heeft
n zijn leven en carrière
[uwe wending te geven:
leden stelt hij 'zijn talent
itiviteit volledig in dienst
jjcefVan 1 oktober tot 1
ii 2003 geeft hij een reeks
Tllingen onder de titel
[ond met Paul van Vliet
hicefDe opbrengst gaat
'naar onderwijsprojecten
bladesh. Paul van Vliet
b donderdag 21 en vrij-
fnovember in de Leidse
'burg.
ert op
knapt orgel
en - Na een grondige
laakbeurt en een totale
itie van het hoofdorgel
irpskerk in Voorscho-
metfdt het instrument op
ecreig30 september weer in
(genomen. Rijk Jansen,
van de Dorps-
landsjWassenaar, geeft een
:oncert met werk van
ideren Arauxo, Pasqui-
idriessen. Het gratis
jbegint om 20.15 uur.
zoekt
ve zangers
nte [j
ellin
ringf
(schjvouDE - Christelijke
Vereniging Hazers-
2 sel<jtot voor kort bekend als
'riendschap', zoekt
igers. Het koor heeft
aan zangers uit alle
;pen. Geïnteresseerden
;omen luisteren en
maandagavond 16
•r vanaf 19.45 uur in
met formeerde Kerk aan de
afófolenlaan in Hazers-
07 f
"it tussen
Hes in Konmar
Klanten van de
[in het vroegere Entre-
iw op Rotterdam-Zuid
taf volgende week
st bij de koekjes vin
openen het Wereld
en het Historisch Mu-
tterdam in de Konmar-
een atelier. Met het
nde Loket op Zuid wil-
ee musea een nieuw
•ereiken dat niet zo
ir een museum gaat.
ïlier, ingericht bij de
fdeling van de super
orden bijvoorbeeld
ken gemaakt die geïn-
zijn op de collecties
tide musea. Het Loket
s tot en met 10 no-
eopend.
leiden - Het Leidsch Dagblad
houdt voor de achtste achter
eenvolgende keer een schrijf
wedstrijd voor kinderen van de
basisschool in de leeftijd van
acht tot en met twaalf jaar. Dat
gebeurt in het kader van de Kin
derboekenweek die van 2 tot en
met 12 oktober wordt gehou
den. Het thema Ay ay kapitein!
is ook het uitgangspunt van de
wedstrijd.
In de Kinderboekenweek staan
dit jaar boeken over water, bo
ten en zeehelden centraal. Denk
aan 'Paddeltje' of de serie boe
ken over de Kameleon, maar
ook aan Pippi Langkous die op
zoek ging naar haar varende va
der. Het kinderboekenweekge
schenk is geschreven door Rin-
dert Kromhout en heet 'Boris en
het woeste water'. Kinderen
worden uitgedaagd zelf iets
leuks te schrijven dat aansluit bij
dit thema. Vorm (gedicht of ver
haal) en onderwerp zijn vrij, wel
is er een beperking in de lengte,
namelijk maximaal 300 woor
den. Korter mag ook.
Klassikaal kiezen voor een on
derwerp is toegestaan. Het is
ook aardig om de tekst te voor
zien van een tekening (die wordt
door de jury buiten de beoorde
ling gelaten, maar kan wel als il
lustratie dienen in het Leidsch
Dagblad). De wedstrijd kent
twee leeftijdsgroepen: van 8 en 9
jaar en van 10,11 en 12 jaar. Een
jury, bestaande uit redacteuren
van het Leidsch Dagblad, kiest
de beste tien inzendingen uit;
vijf in elke categorie. De verha
len van de winnaars worden ge
publiceerd in de krant op 26 ok
tober. Daarbij komt ook hun
(pas)foto. Op woensdag 30 okto
ber is de prijsuitreiking in het
gebouw van het Leidsch Dag
blad. Naast het Leidsch Dagblad
Pennetje ontvangen de win
naars een T-shirt met daarop
him verhaal of gedicht, een oor
konde, een poster en een verras
sing.
Inzendingen moeten worden
gericht aan: Schrijfwedstrijd
Leidsch Dagblad, Postbus 54,
2300 AB Leiden, onder vermel
ding van naam, leeftijd, adres en
school. Pasfoto bijsluiten. De
verhalen dienen uiterlijk maan
dag 7 oktober binnen te zijn.
fteètea aver feotefi
- it-»m
door Rinus van der Heijden
leiden/den bosch - Striptekenaar
Eric Schreurs krijgt vandaag in
Den Bosch de Stripschapprijs uit
gereikt. Dat had volgens de lau
reaat veel eerder moeten gebeu
ren. „De jury had zijn nek moeten
uitsteken toen er echt wat aan de
hand was." Niettemin blijft de
Leidenaar scheppen uit zijn eigen
afgrond. „Het kan nóg smeriger."
Er zitten vele dubbele lagen in
het oeuvre van Eric Schreurs,
maar minstens ook één twee
slachtigheid. Als je de moed
kunt opbrengen een Klepzeiker
album van hem in één ruk uit te
lezen, ben je psychisch volledig
uitgeput. Zó dringen alle perver
siteiten zich aan je op. Ander
zijds zitten er onder alle sper
ma-, stront-, speeksel- en bloe-
derupties zoveel kunstzinnige
details verborgen, dat elke pagi
na van een Schreursalbum lang
durig plaatjeskijken rechtvaar-
digt.
De 44-jarige Eric Schreurs heeft
met zijn Klepzeiker-strips de
meeste roem vergaard. Het is
ook deze stripfiguur die hem na
ruim twintig jaar eindelijk de
Stripschapprijs oplevert. Einde
lijk, en dat is vreemd, want
Klepzeiker is inmiddels wel over
zijn hoogtepunt heen. Van de
zeventien albums zijn meer dan
een miljoen exemplaren ver
kocht. Pieken doen zich niet
meer voor, de schare fans heeft
zich al jaren gestabiliseerd.
Eric Schreurs is de zelfbenoem
de meester geworden van men
selijke verdorvenheden, die zelfs
in de vrije(re) jaren tachtig van
de vorige eeuw hun gelijke niet
kenden. Het leek de tekenaar
slechts te gaan om choqueren,
de smerigste kant van mensen
naar boven te halen. „Het zijn
de knopen in mijn eigen hersen
pan die ik in beeld breng. Ik
speel met mijn eigen nachtmer
ries. Bovendien, als je je eigen
stront niet erkent, moet je je
aars maar dicht laten schroei
en", zo vatte hij zijn werkwijze
ooit samen.
Die typering werd subliem beli
chaamd door zijn geesteskind
Joop Klepzeiker, een schlemiel
die zich slechts tussen hoeren,
junks en psychiatrische patiën
ten thuisvoelt. Gapende vagi
na's, onstuimig geërecteerde pe
nissen, straatvuil, spermastro
men, agressie, hondenstront,
braaksel, gebruikte condooms,
het trekt in een bonte verzame
ling aan deze kleine burgerman
én aan de lezer voorbij.
Naast Klepzeiker kwamen ook
de super-macho Dick van Bil, de
viespeuk Adrianus en de schiet
grage Adrian Backfish van de te
kentafel van Eric Schreurs. In
feite dezelfde perverselingen als
Joop Klepzeiker, losers van deze
consumptiemaatschappij. Toch
heeft de bedenker ervan er nooit
een boodschap mee willen uit
dragen. „Wat ik teken zijn zaken
waar ik bewust of onbewust
voor mezelf mee bezig ben en
Eric Schreurs: „Ik heb de dringende behoefte serieus genomen te
worden." Foto: Mark Lamers
die ik projecteer op papier." Om
er snel aan toe te voegen: „Het
tekenen van viezigheid is in elk
geval geen uitlaatklep voor een
frustratie."
In het werk van Schreurs gaat
het altijd om de overdrijving en
daarmee wordt de nuance aan
de kant geschoven. Neem zijn
kijk op het zwarte deel van de
wereldbevolking. Schreurs
schuwt dan geen enkel cliché:
dikke lippen, grote tanden,
monstrueuze geslachtsdelen,
zonder enige vorm van gêne
vloeit alles uit zijn tekenpen.
Sommigen zien het werk van Er
ic Schreurs als dat van een psy
chopaat. Zelf leidt hij zijn voor
keur voor alle smerigs terug
naar zijn jeugd en latere jaren,
waarin hij tijden door het leven
ging als alcoholist. Schreurs'
overgrootvader heeft zeker wat
van zijn eigenaardigheden op
hem overgebracht. De oud-wal
visvaarder placht bromvliegen
die op de vensterbank hun laat
ste adem uitbliezen in zijn
mond te stoppen. Dan mocht
de kleine Eric zijn oor tegen 's
mans wang drukken om te ho
ren hoe de insecten tussen over
grootvaders tanden knapten en
kraakten. En hoe hij ze dan
doorslikte.
Inmiddels lijkt ook Eric Schreurs
echter gearriveerd bij de jaren
der mildheid. „Ik had vroeger de
houding van een angry young
man. Nu vind ik het allemaal
wel best. Tegenwoordig kun je
niet meer choqueren. Wat moet
ik? Nog gierender door de
bocht? Ik slalom overal tussen
door en doe gewoon wat ik leuk
vind."
Dat leuke heeft inmiddels een
vervolg gekregen in een nieuwe
stripfiguur: Kleppie. In feite is
dat joch de puber Joop Klepzei
ker. Kleppie's avonturen lijken
op die van Klepzeiker, maai- ze
zijn puntiger weergegeven. Het
zijn nog steeds de strips die de
schoorsteen van huize Schreurs
doen roken. Maar zijn absolute
voorkeur gaat uit naar zijn vrije
grafische werk.
Daarin ligt ook zijn hartewens
besloten: „Ik heb de dringende
behoefte serieus genomen te
worden. Ik zou beduidend liever
erkenning krijgen voor mijn
vrije werk, dan voor Joop Klep
zeiker."
Illustratie uit het stripboek 'Klepzeiker* van Eric Schreurs. Foto: GPD
