LEIDEN REGIO
Leiden
iU'
dialect
Krijtschijter
MIDDEN
ZUID
NOORD
WEST
ALGEMEEN
Rijnland herdenkt verdrag
van acht eeuwen geleden
Verlenging
voorkeursrecht
Uitzendbureau Atlas betrekt Sijthoff-gebouw
Oegstgeestenaar kandidaat-lijsttrekker PvdA Zuid-Holland
Leiden
V
vrijdag 13 SEPTEMBER 20Q2
is»
IdDER Nieuws en berichten uit en over de Leidse wijken,
[buurthuizen en van de wijkverenigingen, gerangschikt
Ltadsdeel. Persberichten en wijkbladen kunnen worden
£ird naar Leidsch Dagblad, postbus 54, 2300 AB Leiden,
c 071-5321921; e-mail: redactie.ld@damiate.hdc.nl
Het Muziekhuis verzorgt ook dit seizoen weer cursussen
Jise dans en percussie. Deze cursussen worden gegeven
toina Adende uit Ghana, die al een aantal jaren met veel
[ursussen en workshops geeft. Voor de cursus Afrikaanse
le is er op dinsdag 24 september van 19.00 tot 20.30 mu
ls kennismakingsles in Het Muziekhuis aan de Middelste-
I. Instrumenten zijn aanwezig. Ook Afrikaanse dans blijkt
ipulairder te worden. In het Wachtgebouw bij de Mor-
(lorsstraat 62, is hiervoor een kennismakingsles op don-
9 september van 19.30 tot 21.00 uur. In Afrika is dansen
ier om religie, geschiedenis en emoties uit te beelden. Wie
jrmatie wil, kan even bellen: 5155159 of 5214661.
jwiJK Op het Pieterskerkhof is morgen van 12.00 tot 16.00
t de vierde keer een Vrijwilligersinformatiemarkt. De markt
lopend door waarnemend burgemeester Lemstra, waarna
lerdjarige harmoniekapel Werkmans Wilskracht een optre-
torgt. De eveneens honderdjarige gymnastiekvereniging
jr laat gymnastische kunsten zien en de vereniging Oud
tok 100 jaar, vertoont het een en ander over de historie
[en. Maar de bedoeling van deze markt is natuurlijk nieu-
Uigers te vinden voor de talloze organisaties en verenigin-
5 Liefhebbers van klaverjassen kunnen daarvoor zondag
b uur terecht in buurthuis de Pancrat aan de Middelste-
ïrenij
G
WIJK In zorgcentrum Van der Willigenhof aan de Apollo-
kunnen 55-plussers woensdag 18 september van 14.30 tot
bingo spelen. De entree bedraagt 3,20 euro, inclusief de
arten en een kopje koffie of thee. De zaal is om 14.00 uur
urmt
bsl.dis
d(
eme
IK In buurthuis Op Eigen Wieken wordt morgen om
een bingo voor volwassenen gehouden. De kosten voor
elronden bedragen 6 euro, de superronde kost 1,50 euro.
Op Eigen Wieken staat aan het Valkenpad 5, de zaal gaat
uur open.
'ARTIER De Leidse Welzijnsorganisatie verzorgt woensdag
wnginber om 10.00 uur een bingo in buurthuis Morschwijck
ipaaslaan 19. De toegang bedraagt 1,15 euro. Hiermee is
'bleefe ronde betaald en een kopje koffie. De kosten voor elke
óre ronde bedragen 50 eurocent.
per pa v.
118 is op donderdag 12 september weer begonnen met het
..ireekuur fondsenwerving bij WAVeS, Breestraat 15. Het
•reekuur is in de oneven weken te bezoeken tussen 18.30
uur. Er wordt informatie gegeven over de donatiecriteria
ds 1818, nadere informatie over andere fondsen, en het
tussen subsidie, donatie en sponsoring wordt uitgelegd.
Tkuur is gratis toegankelijk voor stichtingen en
gen uit Leiden en omgeving. Het is niet nodig om een
te maken. Fonds 1818 is een van de grotere charitatieve
'an Nederland en werkt op een breed terrein: cultuur,
gezondheid, kunsten, milieu, natuur, recreatie, sport en
Actuele informatie over spreekuren is ook te vinden op de
N? wvw.fondsl818.nl.
1
101 nandse CVA-vereniging 'Samen Verder' afdeling Leiden
beiaJ01# zaterdag 21 september van 14.00 tot 16.00 uur op de
van; a§e van verpleeghuis Zuydtwijck een bijeenkomst voor
ns kui irtners en andere belangstellenden die te maken hebben
chte Aet een 'beroerte'. Jaarlijks krijgen ongeveer 26.000
sn tenders een beroerte (ook wel een Cerebro Vasculair
dat genoemd). Al die mensen hebben van de ene op de
gUeven a8 een handicap, waarmee zij en hun omgeving moeten
istbusfgaan. Het doel van deze bijeenkomst is om allen die
te maken hebben, de gelegenheid te geven om lotgenoten
oeten en elkaar te steunen. Aanmelden voor deze gratis
iehoixiptst kan bij de contactpersoon van de afdeling Leiden,
j zuid effs-Lemming, telefoon 5133486. Verpleeghuis Zuydtwijck
de Aaltje Noordewierlaan 50.
-it- - all
leiden - Het Hoogheemraad
schap van Rijnland houdt op(8
oktober een symposium. Precies
acht eeuwen geleden tekenden
Holland en Utrecht namenlijk
een overeenkomst waarop het
bestaan van het hoogheemraad
schap van Rijnland is gegrond
vest
De geschiedenis van het Hoog
heemraadschap begint onge
veer in het jaar 1170 toen tijdens
een stormvloed de Rijnmond
van Katwijk verzandde. Er
moesten toen afwateringskana
len naar het noorden worden
gegraven. Goede afspraken met
de Utrechtse nederzettingen
over de afvoer van Utrechts wa
ter naar zee viai de watereu .en
sluizen op Rijhlands grondge
bied waren daarvoor onont
beerlijk. In 1202ikwam een defi
nitieve regeling met de Utrecht
se buren - de rechtsvoorgangers
van het huidige hoogheemraad
schap De Stichtse Rijnlanden-t-
tot stand. neflq nfg
De titel van het symposium is
'Rijnland onbegrensd*-^»-fc
vooral interessarht voor merisCTi
die geïnteresseeijlzijn ïSïfcfeèet
en waterstaatsgeschiedenis. LM
symposium, waarversChSUeiide
sprekers zullen11 komen; - vindt
plaats op het terrein van de Fto-
riade, bij Vijfhuizen in de< Haar
lemmermeer. 1
de*
leiden - Het offshore uitzendbureau Atlas Group gaat het pand van
Sijthoff aan de Doezastraat betrekken. Het is de bedoeling dat het be
drijf volgend jaar verhuist van de Dobbeweg in Voorschoten naar het
Sijthoff-gebouw.
Voordat het zover is, moet er echter nog wel het een en ander worden
aangepast in het uit 1908 stammende gebouw. Dit verbouwingsplan
ligt momenteel ter inzage. De nieuwe eigenaars willen onder meer
een tussenverdieping in het gebouw maken.
H. van der Kaay, een van de drie eigenaars van het uitzendbureau, is
buitengewoon trots op het nieuwe onderkomen waar voorheen de
Generale Bank in huisde. .Aanvankelijk was er een andere koper,
maar toen die problemen kreeg met de financiering hebben wij erg
ons best gedaan om het pand te verwerven. Want als zo'n kans zich
voordoet, moetje hem grijpen. Dit soort gebouwen komt tenslotte
maar zelden op de markt." Atlas Group heeft niet het hele pand no
dig. Minimaal een verdieping zal worden verhuurd.
Het uitzendbureau richt zich op de wereldwijde olie- en gaswinning.
Jaarlijks zendt Atlas 125 mensen uit naar met name de Mexicaanse
Golf. Dit is, aldus Van der Kaay, veelal hoogopgeleid personeel uit Ne
derland en Groot-Brittannië. Foto: Mark Lamers
1 /VARTIER De afdeling Rijnland van de Nederlandse Vereni-
r\k Belangstellenden in het Spoor- en Tramwegwezen
verzorgt woensdag 18 september een bijeenkomst waar
dia's worden vertoond van Europese trams uit de jaren '60
pen er in Europa nog een dicht netwerk bestond van inter-
;n stadstramlijnen. Deze voor iedereen toegankelijke bij-
st wordt gehouden in de zaal van busbedrijf Connexxion
gaajijnsburgerweg 1 (direct achter het NS-station). De toegang
mt 1,50 euro voor NVBS-leden en 2 euro voor niet-leden.
jr wil weten over de bijeenkomsten van de NVBS kan een
D)men op internet: www.nvbs.com
ct Fj
1 In buurtcentrum De Kooi aan de Driftstraat 49 is zondag
1, diei bingo. Er worden tien rondes en een superronde ge-
delinpe zaal gaat om 12.30 uur open en om 13.00 uur worden
e bujjes aan het rollen gebracht. Deze bingo wordt in een rook-
r Botnte gehouden, maar voor rokers worden rookpauzes inge-
siteit I
voor
hei Door de druk van het dagelijks leven hoopt spanning zich
genstlijk op in het lichaam. Het is dan prettig om op maandag-
sprejde week te beginnen met yoga in buurtcentrum De Kooi.
Zo jn voor 10 lessen bedragen 30,50 euro, de eerste les is gra-
lenisjmeer informatie kan contact worden opgenomen met
De Kooi, Driftstraat 49, telefoon 5221197, e-mail:
iodigii@wo.nl
l|
1 kijkSRKWARTIER In buurthuis 't Spoortje aan de Bernhardkade
euwadag van 10.00 tot 15.30 uur weer de bekende, gezellige
leb markt. De toegang is gratis
'KWARTIER Perron 11 van het Internetstation in buurt-
lortje aan de Bernhardkade staat de komende maanda-
10.00 tot 22.00 uur in het teken van administratie. Er zijn
e|ten, bedoeld om de vele mogelijkheden van de computer
Ipstreren. Maandag 16 september is het thema 'Microsoft
ir beginners'. Met het Officepakket kunnen diverse admi-
zaken worden gedaan, zoals de financiële administra-
nbestanden, brieven en folders. Tot en met maandag 4
ir wordt vervolgens elke week een ander thema behan-
ilname staat open voor mensen uit de wijken Groenoord,
'SUi'het Noorderkwartier en Slaaghwijk. De bijeenkomsten
oegstgeest/den haag - Jan-Evert Keman,
adviseur en mediator uit Oegstgeest, is een
van de kandidaten om de PvdA-lijst aan te
voeren bij de verkiezingen voor Provinciale
Staten, volgend voorjaar.
De sociaal-democraten mogen hun lijsttrek
ker zelf kiezen. De Zuid-Hollandse PvdA
houdt daarvoor een ledenraadpleging. De
uitkomst is geldig als ten minste 15 procent
van de 12.000 leden van het gewest Zuid-
Holland zijn stem uitbrengt. Leden dienen
het bij belangrijke besluiten voor het zeggen
te hebben, zei de Leidse voorzitter van het
gewest, Wil Hout, onlangs.
Kandidaten voor het lijsttrekkerschap kon
den zich tot 2 september opgeven. Keman
krijgt onder meer concurrentie van Mamix
Norder. Norder is gedeputeerde en in deze
regio vooral bekend van de Rijn Gouwe Lijn
en het opstellen van het nieuwe streekplan.
De Rijswijker volgde Jaap Wolf op die aftrad
tijdens de Ceteco-affaire, het provinciale
bankierschandaal. De andere PvdA-gedepu-
teerden, Edit Hallensleben en Lennie Hui-
zer, zijn niet beschikbaar voor het leider
schap.
Naast Keman en Norder zijn Arbind Sew-
balak, een ondernemer uit Zoetermeer, en
Willem Oranje, een projecdeider uit Vlaar-
dingen, kandidaat De vier gaan in oktober
met elkaar in discussie, onder meer in Lei
den. In december moet duidelijk zijn wie
het leiderschap van de partij krijgt.
5 T icri".
Burgemeester en Wethouders van Leiden maken bekend da); de
gemeenteraad van Leiden op 3 september 2002 (RV 0201J_7) heeft
besloten om ex artikel 2 lid 4 van de Wet voorkeursrecht gemeenten,
percelen in het Aalmarktgebied aan te wijzen als percelen yftarop der,
artikelen 10 tot en met 24. 26 en 27 van toepassing blijver) ftoor
middel van de verlenging van de aanwijzing die het voornqqipde
artikel biedt Juj qrrttM
Het besluit en verdere bijlagen, bevattende de kadastrale kaart en
perceelslijst met daarop de aangewezen percelen en de nanfcn van
eigenaren en/of zakelijk gerechtigden alsmede de overige relevante
gegevens, liggen met ingang van 10 september 2002 voor een ieder
ter inzage in de bibliotheek van het Stadsbouwhuis, Langegracht 72
(Atrium), geopend maandag t/m vrijdag 9.00-12.30 en 13.30-16.00 u
en bij de informatiebalie van het stadhuis, geopend ma;
vrijdag 8.30-17.00 uur en donderdagavond van 17.30-20.0
De eigenaren en/of zakelijk gerechtigden met betrekking tot de in de
aanwijzing begrepen percelen ontvangen één dezer dagen afzonder
lijk bericht JS1
Ingevolge het bepaalde in de Algemene wet bestuursrecht kruinen
belanghebbenden tot 24 oktober 2002 tegen het besluit van «ie
gemeenteraad een bezwaarschrift indienen bij de gemeenteraad.
Postbus 9100, 2300 PC Leiden.
Indien u tijdig een bezwaarschrift hebt ingediend, kunt u tevens op
grond van artikel 8.81 van de Algemene Wet Bestuursrecht de
President van de Arrondissementsrechtbank te Den Haag (Pideis want
Justitie, Postbus 20302, 2500 EH 's-Gravenhage) verzoekerreen c
voorlopige voorziening (schorsing) te treffen. n: In:,
:3ri »id e(£
9 Cl 3bic»y/
il3.30-16.00 imr
naandag,t/m
>20.0£uur.
Dienst Bouwen en Wonen
Soms kan ik intens verlangen naar een mooie ou
derwetse ruzie. Zo een waar de spetters vanaf vlie
gen. Waar met alle creativiteit die in iemand is,
getracht wordt de tegenpartij verbaal de onderuit
te halen. Een tijdje geleden was ik getuige van een
scheldpartij tussen twee meisjes van een jaar of
twintig. De een was blond en de andere had haar
dat zo zwart was als een maanloze nacht Ik ge
noot ervan. Van dat gescheld. De blonde verweet
de zwarte dat zij haar vriend had afgepikt. „Je mot
met je tengels van me vent blij-
ve, hoerepoep." Hoerepoep] Ge
niaal, toch? Ze had ook gewoon
hoer kunnen zeggen, maar dat is
te afgezaagd. Er moest een vari
atie worden aangebracht.
Toen ik mijn scheldwoorden-
boek ('Luilebol' geheten)
schreef, ontdekte ik dat zo'n va
riatie berust op het rijmprincipe
en wel op het principe van het
binnenrijm. Je scheldt iemand
niet gewoon voor 'hoer' uit,
maar je voegt er een woord aan
toe waar ook, net als in hoer,
een oe in zit: stoephoer bijvoor
beeld. En vervolgens ga je door
met rijmen en je verandert de
stoep in een andere locatie En
zo ontstaan de fiatsiet, de pol
dersnol en de greppeldel. Het
blonde meisje heeft hoogst
waarschijnlijk mijn scheldwoor-
denboek nooit gelezen, en zeker
mijn inleiding niet, maar toch kende ze instinctief
het principe van het binnenrijm en verzon ze,
misschien wel ter plekke, het woord hoerepoep.
Lang niet altijd zijn scheld- of spotnamen zo in
ventief. Jammer genoeg. Meestal zijn ze gewoon
gebaseerd op een kenmerkende eigenschap of
een kenmerkende handeling. Dat is het geval met
de spotnamen voor de Leienaar. Hij wordt peue-
raar genoemd, omdat hij met een peur vist en een
peur is een lijn waaraan van onderen een tros met
draden is bevestigd met daarboven een stukje
lood als gewicht. Sleuteldrager heet hij naar de
twee sleutels in het stadswapen. En glipper of
glibber omdat enige met de Spanjaarden collabo
rerende Leienaars de stad uitglipten ten tijde van
de 80-jarige oorlog. Die spotnamen kende ik alle
maal, maar van een blauwmuts had ik nog nooit
gehoord. En toch schijnt het vroeger een van de
gangbare benamingen te zijn geweest. Het is ei
genlijk de naam voor de Leidse wevers die volgens
de overlevering blauwe mutsen droegen, maar
vervolgens werden alle Leienaars ermee betiteld.
Ik vraag me af of dit woord in deze betekenis van
daag de dag nog gebruikt wordt.
Datzelfde geldt voor hondendoders. Tijdens het
7
beleg van Leiden was de hongersnood zo groot
dat de Leienaars ten einde raad hun eigen honden
gingen slachten om van het hondenvlees nog een
tijdje in leven te blijven. (Overigens: bijna ieder
een in Leiden denkt dat burgemeester Van der
Werft een moedig man was die gezegd zou heb
ben: 'als je honger hebt, hier is mijn arm. Neem
en eet!' Niets schijnt minder waar te zijn. Een
Leids historicus heeft mij ooit verteld dat die man
een aardslafaard was die zich verscholen hield om
zich aan de volkswoede van de
hongerende Leienaars te ont
trekken.) Iets minder gruwelijk,
maar wel bizar is de naam hon
denhangers. Toen een hond in
1596 een klein kind dodelijk had
verwond werd hij, als afschrik
wekkend voorbeeld voor alle
andere honden, veroordeeld tot
de galg. In de processtukken
zou gestaan hebben dat dit ge
schiedde 'met verbeurte van al
zijn goederen, indien hij er eeni-
ge mocht bezitten, ten behoeve
van de Grafelijkheid'.
Tenslotte is er nog de spotnaam
hondengravers. Deze benaming
gaat terug op de begrafenis van
de hond van de Leidse schout
Willem de Bont. De hond droeg
i de merkwaardige naam Tyter en
de schout was dol op het beest.
Toen Tyter stierf liet De Bont
hem plechtig begraven en daar
na volgde een zeer copieus lijkmaal. De schout
werd heimelijk gehaat door de Leidse bevolking,
maar na de begrafenis, waarover iedereen schan
de sprak, sloeg de haat om in algemene, openlijke,
blinde woede jegens De Bont
Allemaal nogal saaie spotnamen, zoals u ziet. Nee,
geef mij dan maar het mooie, binnenrijmende
woord krijtschijter voor een heel mager iemand.
Het klinkt lekker, want er zitten een paar krachtige
klanken in: de k, de t en de s. En bovendien: het is
zeer beeldend. Bij krijtschijter zie je als het ware
een lange, bleke magere man of vrouw voor je. En
als een woord zo plastisch is, is het geslaagd als
scheldwoord.
Met heel veel dank aan Willem Kooreman.
Hans Heestermans
Reacties en tips voor deze rubriek kunt u sturen
naar de redactie van deze krant, postbus 54,
2300 AB Leiden, onder vermelding van de ru
brieksnaam 'Leids dialect'. E-mailen naar de au
teur kan ook: heestermans@inl.nl
Leidsch Dagblad. Rl III li Y lü.\
ANNO 1902
1" 1
f<r«
•H'
Zaterdag 13 September
LEIDEN - Het alcoholgebruik onder de Leidsche fa
brieksarbeiders wordt groot genoemd, zoowel gedu
rende als na de werkuren. Ook vrouwen en kinderen
drinken mee. Hier heerscht nog het denkbeeld, dat
drank den werkman toekomt; "als mijn man maar
niet naar de kroeg gaat, wil ik graag een dubbel
maatje voor hem halen."
In een fabrieksgezin, waar man, vrouw érfïweernè'is-
jes te zamen 20 gulden verdienen, woVdf naar
schatting 6 a 7 aan drank besteed. Eén wever
met een weekloon van 6 a 7 bracht niet meer
dan 2.50 thuis. De 'matige drinkers' vendrinkenI
nog 1 a 3 van een weekloon van 5 a
gebruik schijnt op dezelfde hoogte te blij^n; mi?:,
schien vermindert het eenigszins door g(p/?ter ge- 1
bruik van bier.
ANNO 1977
LISSE - Een wedstrijd tussen twee debutanten In het nog jonge competitieseizoen kan ziyaar tegen
vallen. Dat hebben bijna vierhonderd toeschouwers in Lisse bij de ontmoeting Lisser Boys-ARC kunnen
beamen. De gehele wedstrijd hielden de Lissenaren en Alphenaren elkaar keurig In balans 1-1. Fotp: ar
chief Leidsch Dagblad 'lo.
Dinsdag 13 september
NOORDWIJK - Na een seizoen van 'gedwongen'
rust, een jaar waarin de Noordwijkse ingezetenen
verstoken bleven van cultuur, is Join (afdeling cul
tuur) weer aan het organiseren geslagen. Het pro
gramma voor het komende seizoen is weer rond en
vermeldt klinkende namen als de Houseband, Dimi-
tri van Tooren, Jules de Corte, het Residentieorkest,
Liesbeth List en Ivo de Wijs. Verder worden bijeen
komsten met schrijvers(sters) georganiseerd en zijn
er klassieke gezinsconcerten in de Hervormde Ka
pel.
De afdeling cultuur van Join, de vereniging die ook
jeugd-, jongeren- en volwassenwerk onder haar hoe
de heeft, staakte een jaar lang de organisatie van
culturele evenementen in de badplaats. Reden daar
voor was het inmiddels overbekende geschil tussen
CDA/WD raadsleden en het Join cultuur-bestuur
over optredens van Funhouse en Neerlands Hoop.
Optredens, die de goedkeuring van sommige raads
leden (en, volgens hen, van de bevoftyng) niet kon
den meekrijgen, omdat ze zouden 'shockertMToen
het Join cultuur-bestuur ook nog eens bij def*
meente aanklopte om verhoging varvsubsidrefyan
12.000 naar 19.000 gulden) was voor hen de rpaat
vol: ze weigerden mee te werken aan yerhog.rig
die subsidie omdat ze voor optredens als Funhouse
geen cent over hadden. Het Join cuft'uur-beslnór
voelde zich zo geriefd dat ze voornemens waren er
mee testoppen.
Althans voor een jaar, want inmldd.elè zijn étte dón
kere wolken weer weggetrokken. DetëamenwerWmg
tussen gemeente en Join cultuur is volgens voorzit
ter Nico van der List weer prima. Do culturele afde
ling heeft voor dit seizoen een subsidie van 20.yOQ
gulden van de gemeente losgepeuterd plus de ga-,
rantie dat eventuele specialiteiten apart bpLékeh
zullen worden, waarna wellicht eep 'aparte subsidie
regeling wordt getroffen. Een mogelijkheid Wdéf Jdi|*
(nog) geen gebruik vari heeft gemaakt.
iLaoögBfitóem'
m van plaat%litg) of door contante betaling aan de hrtttf t.ui fu
leidsch Dagblad, Rooscveltstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd.
