BINNENLAND 2
Psychiaters: Volkert wilsbekwaam
verras
PRIJS
'Geen verdere verscherping debat strafhof
Strijd voorzitterschap
CDA is losgebarsten
Medische instellingen vinden dwangvoeding onwettelijk
Veel prostituees
zijn slachtoffer
mensenhandel
'Overlevingscriminaliteit'
onder illegalen neemt toe
Ziekenhuis: Affaire rond
schijndode 'misverstand'
dinsdag 10 september 2002
amsterdam/anp-gpd - Twee forensisch psy
chiaters hebben vastgesteld dat Volkert van
der G., de vermoedelijke moordenaar van Pim
Fortuyn, volledig wilsbekwaam is. Zij hebben
hun conclusie neergelegd in een rapport dat
is overhandigd aan de inrichtingsarts van het
huis van bewaring Demersluis, onderdeel van
de Bijlmerbajes, waar Van der G. verblijft.
De advocaten van Van der G. hebben het
bestaan van het rapport gisteren bevestigd.
Tevens bevestigen zij dat Van der G. inmid
dels een zogeheten wilsverklaring heeft ge
tekend waarin staat dat hij dwangvoeding
weigert. Van der G. is sinds 12 juli in hon
gerstaking, uit protest tegen zijn detentie
omstandigheden, in het bijzonder tegen het
permanent cameratoezicht in zijn cel.
Vier deskundigen - twee psychiaters, de in
richtingsarts en Van der G.'s vertrouwens
arts - hebben nu vastgesteld dat Van der G.
wilsbekwaam is. De vaststelling is van be
lang voor het geval Van der G. volhardt in
zijn weigering voedsel tot zich te nemen en
daarmee grote gezondheidsrisico's gaat lo
pen.
Onlangs zei minister van justitie Donner dat
de Penitentiare Beginselenwet van na 1985
mogelijkheden biedt om tot dwangvoeding
over te gaan. Volgens die wet kan een gede
tineerde verplicht worden een geneeskundi
ge behandeling te ondergaan.
De Inspectie voor de Gezondheidszorg
(IGZ) meent dat artsen in beginsel niet mee
mogen werken aan het toedienen van
dwangvoeding aan een gedetineerde die
vrijwillig en bij zijn volle verstand heeft be
sloten in hongerstaking te gaan. Een dwang-
behandeling is alleen mogelijk indien er
sprake is van een geestesstoornis, aldus de
IGZ
De Koninklijke Nederlandsche Maatschap
pij tot bevordering der Geneeskunde (KN-
MG) heeft artsen inmiddels geadviseerd niet
mee te werken aan dwangvoeding van wils-
bekwame gedetineerden. De KNMG gaat uit
van het zelfbeschikkingsrecht van de pati
ent.
Geen beroep vriendin
Het openbaar ministerie
(OM) in Amsterdam gaat
niet in beroep tegen de vrij
lating van de vriendin van
Volkert van der G.. De 39-ja-
rige vrouw werd vorige week
dinsdag aangehouden na de
vondst van chemicaliën in
het schuurtje bij hun Har-
derwijkse woning. Vrijdag
wees de rechter-commissa-
ris het inbewaringstellings-
verzoek nog af. Het OM
heeft nu afgezien van een
beroep daartegen omdat dat
weinig kans zou maken. Wel
gaat het onderzoek door.
new york/anp - „De discussie
tussen de Verenigde Staten en
Europa over het Internationaal
Strafhof heeft behoorlijk scherpe
kanten", aldus minister De Hoop
Scheffer van buitenlandse zaken.
Hij acht het zijn taak te voorko
men dat er een verdere verscher
ping van het debat plaatsvindt
Dat zei hij gisteren in New York
na zijn rede voor de voltallige ver
gadering van deelnemende lan
den.
Het was de eerste keer dat de
landen die het statuut voor het
strafhof (ICQ hebben onder
schreven, bijeenkwamen. In zijn
rede deed De Hoop Scheffer een
beroep op landen als de VS, om
het hof een kans te geven zich te
bewijzen. Nederland heeft als
gastland van het hof een bijzon
dere verantwoordelijkheid om
de integriteit van het hof te
waarborgen. Het nieuwe college
moet echter de kans krijgen aan
te tonen dat het niet partijdig is
en geen behoefte heeft aan poli
tisering, stelde de bewindsman.
De VS hebben grote moeite met
het strafhof, dat is opgericht om
oorlogsmisdaden te vervolgen.
Zij vrezen dat landen Ameri
kaanse militairen die aan crisis-
operaties deelnemen, uitleveren
aan het hof. Om dat te voorko
men proberen de VS, die het
statuut van het hof weigeren te
ratificeren, afzonderlijke verdra
gen te sluiten met landen die
het ICC wel steunen.
De druk van de VS op deelne
mende landen om geen Ameri
kaanse onderdanen aan Den
Haag uit te leveren, maakt de
start van het nieuwe internatio
nale instituut bijzonder lastig.
Niet in het minst voor landen
als Bulgarije en Roemenië die
graag lid willen worden van de
EU, maar door de VS van het
Europese pad worden afgehou
den.
De Hoop Scheffer beseft dat 'het
een hele toer zal worden om de
EU op één lijn te krijgen'. Italië
en het Verenigd Koninkrijk heb
ben dissidente geluiden laten
westerbork/anp - De campag
ne van de twee kandidaatvoor
zitters voor het CDA ging gister
avond van start in het Drentse
Westerbork. Marja van Bijster-
veld (40) en Jan Krapels (50) wa
ren daar aanwezig op een partij
bijeenkomst.
De kandidaten stelden zich eerst
voor aan ongeveer zeventig lo
kale en regionale CDA-bestuur-
ders. Daarna was het de beurt
aan zo'n 250 partijleden.
De verschillen tussen beide kan
didaten zijn groot, zo werd met
een benadrukt. Van Bijsterveld
werd al op haar 28e wethouder,
terwijl Krapels politiek een on
beschreven blad is.
Waar Van Bijsterveld zich pre
senteerde als een politiek dier,
deed Krapels zijn uiterste best
zichzelf als pragmaticus neer te
zetten. Hij kwam meteen met
enkele concrete voorstellen,
waaronder de vestiging van een
CDA-winkel in elke provincie.
„Om het CDA een duidelijk ge
zicht te geven", zei hij.
Krapels wil parttime partijvoor
zitter zijn. „Om met twee poten
in de maatschappij te blijven
staan", lichtte hij toe. Van Bijs
terveld, die het voorzitterschap
als een dagtaak ziet, haastte zich
te stellen dat zij als moeder en
vrijwilligster ook zeker midden
in het leven staat
horen. Inmiddels heeft echter
iedereen beloofd zich tot eind
september stil te houden en ju
ridisch advies in te winnen voor
een afsluitende discussie over
een gezamenlijk Europees
standpunt in Brussel.
Als gastland moet Nederland
zijn uiterste best doen om dat
doel te bereiken, vindt de CDA-
bewindsman. „Het hof heeft tijd
nodig om zich in te bedden in
de internationale structuur. Dat
gaat niet vanzelf. Het zou even
wel goed zijn als niet iedereen er
de hele tijd bovenop zit, maar
het hof wat tijd gunt."
In zijn rede kondigde De Hoop
Scheffer aan dat Nederland be
reid is om anden die moeite
hebben met het verwerken van
het statuut in de nationale wet
geving, technische en financiële
steun te verlenen. Verder heeft
Nederland aangeboden de grif
fier van het hof te leveren. Vol
gens de minister kan een Neder
landse griffier een bijdrage leve
ren aan een soepel verkeer tus
sen het hof en zijn gastheer.
den haag/gpd - Een vijfde van
de ongeveer 17.500 prostituees
in Nederland is het slachtoffer
van mensenhandelaars. Het
gaat zowel om Nederlandse
meisjes die door 'loverboys' zijn
geronseld als om illegaal in Ne
derland verblijvende vrouwen
die door buitenlandse bendes
naar ons land zijn gehaald. Dat
blijkt uit een rapport van de Na
tionale Recherche Informatie
dat vanmiddag wordt aangebo
den aan de Haagse burgemees
ter Deetman. De onderzoekers
baseren hun bevindingen op ge
gevens van 81 politieonderzoe
ken naar mensenhandel. In ver
houding komen veel slachtoffers
uit Midden- en Oost-Europa.
Tijdens een bijeenkomst in New York spreekt minister van buiten
landse zaken Jaap de Hoop Scheffer de lidstaten van het internatio
naal strafhof toe. Foto: AP/Osamu Honda
den haag/gpd - Illegalen maken
zich in toenemende mate schul
dig aan kleine criminaliteit. In
de meeste gevallen gaat het om
zogenoemde 'overlevingscrimi
naliteit', gepleegd om aan eten
en kleding te komen. Door de
invoering van de Koppelingswet
is het voor illegalen nauwelijks
mogelijk aan werk te komen. Dit
concludeert een team weten
schappers na een onderzoek in
opdracht van het ministerie van
justitie.
Uit het onderzoek, waarbij on
der meer werd gesproken met
156 illegale vreemdelingen,
blijkt dat 26 procent zich schul
dig maakt aan diefstal. Het gaat
in de meeste gevallen om dief
stal uit winkels, huizen en au
to's. Bij een eerder onderzoek
was dat percentage nog 18,5.
Het aantal illegalen wordt mo
menteel geschat op 112.000 tot
163.000. Buiten de grote steden
zijn ze vooral te vinden in Ken-
nemerland, Brabant-Zuidoost,
Limburg-Noord en Limburg-
Zuid. Hun aanwezigheid daar
wordt waarschijnlijk verklaard
door de mogelijkheid illegaal
werk te verrichten.
Volgens het onderzoeksteam
onder leiding van de Rotter
damse hoogleraar Engbersen en
de Utrechtse wetenschapper
Van der Heijden verblijven veel
illegalen slechts kort in ons land.
Eenderde blijft korter dan een
jaar, 18 procent langer dan vijf
jaar. Het gaat meestal om man-
nen tussen de 20 en 40 jaar oud,
met een laag opleidingsniveau.
Ze komen voornamelijk uit
Oost-Europa, Afrika, Azië en
West-Europa. Uitgeprocedeerde
asielzoekers verlaten sneller ons
land dan illegalen die de proce
dure niet hebben gevolgd, aldus
de onderzoekers.
Minister Nawijn van vreemde
lingenzaken en integratie erkent
dat de strenge wetgeving en de
Koppelingswet voor een toena
me van de criminaliteit kunnen
zorgen. Maar niet versoepeling
van de regels, maar uitzetting
moet de oplossing zijn. „Opspo
ren, vervolgen en uitzetten", zo
karakteriseerde hij in een eerste
reactie de aanpak die nu nodig
is. Uitwijzing volgde in slechts
37 procent van de gevallen
waarin illegalen werden aange
houden, concludeerde de on
derzoeksgroep.
zwolle/gpd - De Isala Klinieken
in Zwolle zijn een onderzoek
begonnen naar de gebeurtenis
sen rond een 50-jarige 'schijn
dode' Zwollenaar. In het onder
zoek worden de betrokken art
sen, verpleegkundigen en ande
re personeelsleden de komende
dagen gehoord, evenals familie
van de patiënt. Ook is de In
spectie voor de Gezondheids
zorg op de hoogte gebracht.
In de veronderstelling dat de
man was overleden aan twee
hersenbloedingen, had de fami
lie al toestemming gegeven voor
orgaandonatie toen bleek dat de
man nog in leven was.
Het ziekenhuis spreekt van een
'misverstand'. Bij de Isala Kli
nieken weigerde men vorige
week in te gaan op de feiten
rond de gebeurtenis. De Raad
van Bestuur vindt dat in de be
richtgeving enkele zaken 'on
juist zijn verwoord'.
„Bij de betreffende patiënt is
geen sprake geweest van een or
gaandonatieprocedure", zegt
men in een schriftelijke verkla
ring. „In dat geval zou er uitge
breide diagnostiek hebben moe
ten plaatsvinden naar de her-
senactiviteit van de patiënt. Dit
is niet gebeurd. De patiënt vol
deed niet aan de criteriaiiie aan
een potentiële orgibdonor
worden gesteld." Wat er wel is
gebeurd, doet het ziekenhuis
ook nu niet uit de doeken.
De ziekenhuisdirectie denkt dat
er een misverstand is gerezen
doordat de patiënt van De Wee-
zenlanden naar locatie Sophia
werd overgeplaatst. „Deze over
plaatsing was nodig door een te
kort aan IC-capaciteit. De Isala
Klinieken betreuren dit misver
stand."
Eind vorige week is door de
klachtenfimctionaris van het
ziekenhuis gepraat met de fami
lie. Toen deed men het dringen
de verzoek niet in de publiciteit
te treden. „Gezien de berichtge
ving zijn wij genoodzaakt dat nu
wel te doen'zegt het Des tuur.
„We betreuren het ten zeerste
dat de zaak nu toch op deze wij
ze in de publiciteit is gekomen."
