Brein achter
11 september
nog in leven
BUITENLAND
Arafat veroordeelt in
rede zelfmoordacties
'Terrorismebestrijding gaat ten koste van de burger'
Vermoeide Schroder
klopt arrogante Stoiber
4
ïi
Mahathir: Westen pakt
terrorisme verkeerd aan
Belgische arts helpt bij
keuze van geslacht baby
Zimbabwe pakt blanke
boeren nog harder aan
Kerncentrales waren ook doelwit
Chinese reuzengolf
NIEUW: de Ford Transit Business
en Cool Edition TDCi BESTELAUTO VAN HET
Oostenrijkse
regering valt
na crisis FPÖ
se verdachten
i lid al-Oaeda
Lrf - De donderdag door
te politie opgepakte
ïdiens Amerikaanse ver-
ljie worden verdacht
[beramen van een aan
een Amerikaanse leger-
"Heidelberg, hebben
jiijnlijk geen banden met
^a. Wel zijn de twee be
ars van Osama bin La-
toesteren ze een diep-
Ëde haat tegen joden,
feter blijken dat er toch
[s van banden met al-
_n neemt de federale
te het onderzoek over
Autoriteiten in de deel-
i tden-Württemberg.
itie verijdelde
■lag VN-top'
ISBURG - De Zuid-Afri-
lolitie zoekt een aantal
:hts-extremisten die
[slag wilde plegen op de
roor Duurzame Ont-
g in Johannesburg. Vol-
guid-Afrikaanse Sun-
verijdelde de veilig-
ïst het plan om tijdens
[20 bommen in gasfles-
fa rond het congrescen-
[Sandton tot ontploffing
jen. Meer dan 20.000
§erden, onder wie
n regeringsleiders, na-
Ji de bijeenkomst deel.
■de politie maakt de
"el uit van een netwerk
^lid-Afrikaanse samen-
il vernietigen'.
I Molukken
opnieuw op
I - Het geweld op de
fan is weer opgelaaid en
fer levens geëist. Gisteren
-fop het eiland Saparua
Jslimmeisjes doodge-
I terwijl ze aan het
len waren. Toen hun li-
n naar het moslimzie-
I in Ambon werden ge
viel een geëmotioneer
de drie door christe-
taurde auto's aan. Een
rerd in brand gestoken,
kwam een vrouw om en
twee anderen gewond,
ari sloten de strijdende
een bestand na drie
burgeroorlog waarbij
r 9.000 doden vielen.
maandag 9 SEPTEMBER 2002
nen gedood
it bericht
In de Afghaanse
ist in de oostelijke pro-
iktia zijn gisteravond
evechten uitgebroken
als bericht over de ar-
door Amerikaanse troe-
de lokale krijgsheer
iKhan Zadran. Zeker
nensen kwamen om.
mtkende het bericht
was na 11 september
dgenoot van de VS in
op al-Qaeda en de Tali-
werd later gouverneur
tia. Hij viel echter uit de
ten hij protesten tegen
ing in Kabul organi-
In februari werd Zadrah
imir toneel
rgevechten
India en Pakistan heb-
2ar gisteren langs de be-
[n in de door beide lan-
iaimde regio Kashmir
Uerievuur bestookt. Een
soldaat en een burger
rbij omgekomen. Vol-
dia probeert Pakistan de
de verkiezingen in het
deel van Kashmir te sa-
Pakistan richt vooral
gen en wegen, zei de
politie gisteren, zodat
ngsfïinctionarissen be-
ïlaatsen niet kunnen
n. Pakistan ontkent met
te zijn begonnen en
liaas vuur te hebben be
rd.
ellen Nepal
en stad aan
indu - Maoïstische re-
Bi Nepal hebben afgelo-
cht de stad Sandhikhar-
honderd kilometer ten
van Kathmandu, aange
ver slachtoffers is nog
ikend, maar veiligheids
narissen vrezen dat
in 200 mensen zijn ge-
aterdagnacht kwamen
aanval van de rebellen
osten zeker 49 agenten
'nals 70 rebellen. De op
togen willen dat Nepal
inistisch wordt. Tot nog
er zo'n 5.000 mensen
veld.
liet schuldig
{doden bruiloft
•gton - De VS betreuren
|bij een luchtaanval in
Afghanistan onschuldi-
h gedood, maar de be
ng van het vliegtuig heeft
ft gehandeld. Dat is de
sie van een Amerikaanse
onderzoek naar het in-
arbij tientallen brui-
en omkwamen. Het
erd volgens het onder-
hoten. De bemanning
'geheel volgens de
r terug te schieten.
tel aviv/gpd - In een toespraak
tot het voorlopige Palestijnse
parlement zal president Arafat
vandaag een veroordeling van
zelfmoordaanslagen uitspreken
en bevestigen dat de Palestijnen
de staat Israël erkennen. Dat
blijkt uit de tekst van zijn toe
spraak, zoals die is verstrekt aan
het persbureau AP.
Het parlement is officieel bij
eengeroepen om het door Arafat
nieuw samengestelde kabinet
goed te keuren, maar het is de
vraag of het dat zal doen. Vol
gens de parlementsleden is er te
weinig veranderd en zitten er
nog teveel van corruptie ver
dachte ministers op hun stoel.
De veroordeling van zelfmoord
aanslagen heeft volgens Pales
tijnse bronnen te maken met
een debat over de vraag of het
zin heeft de opstand op de hui
dige voet voort te zetten. De Pa
lestijnse minister van binnen
landse zaken Yechiyeh zei vori
ge week dat de Palestijnen 'een
historische fout' hebben begaan
door de wapens op te nemen te
gen Israël.
Volgens premier Sharon bestaat
nu de kans op een doorbraak in
het diplomatieke proces, omdat
de Palestijnen tot de conclusie
zouden zijn gekomen dat ze Is
raël met geweld niet op de knie-
en kunnen krijgen.
kuala lumpur/ap - Als het Wes
ten wil dat er ooit een einde
komt aan het terrorisme, moet
het de islamitische wereld beter
behandelen. Dat zei premier
Mahathir Mohamad van Malei
sië zaterdag in een toespraak.
„Het kan toeval zijn, maar het is
een feit dat de meeste slachtof
fers van aanvallen en onder
drukking moslims en islamiti
sche landen zijn", zei Mahathir.
„Is het een wonder dat moslims
overal ter wereld zich onder
drukt en kwaad voelen, en dat
ze verbitterd en gefrustreerd
zijn?"
De gematigde moslim Mahathir
steunt de 'oorlog tegen het ter
rorisme' en Maleisië heeft een
groot aantal vermoedelijke le
den van al-Qaeda opgepakt. Te
gelijkertijd heeft Mahathir zich
uitgesproken tegen de Ameri
kaanse interventie in Afghanis
tan en een eventuele aanval op
Irak. Internationale ontwikkelin
gen, zoals de bezetting van de
Palestijnse gebieden door Israël
en de sancties van het Westen
tegen Irak, Iran, Libië en Sudan,
hebben sommige moslims ertoe
gebracht 'terug te slaan met ter
reurdaden, blindelings gericht
tegen zowel de onschuldigen als
de schuldigen', zei Mahathir.
„De oplossing waarmee het
Westen komt is het fysiek be
strijden van de vijand, de islami
tische beschaving, terwijl het
nauwelijks moeite doet de mos
lims voor zich te winnen. Zo
blijft er een constante stroom
rekruten voor het terrorisme
blijft bestaan", aldus de pre
mier.
brussel-gent/anp - Een arts uit
het Belgische Gent helpt ouders
die op bestelling een jongen of
meisje willen. Onder zijn patiën
ten bevinden zich ook koppels
uit Nederland, Duitsland,
Groot-Brittannië en Frankrijk.
Hij vraagt hen 6.300 euro per
behandeling. Momenteel be
handelt de androloog Comhaire
zo'n tien aanstaande moeders.
Het gaat vooral om ouders die al
overwegend zonen of dochters
hebben en nu een kind van een
ander geslacht willen.
België heeft de praktijk nog niet
goedgekeurd. Comhaire zegt dat
hij echter niet in strijd met de
wet handelt. Hij zegt vooral ou
ders te helpen die komen voor
het in evenwicht brengen van
het aantal jongens en meisjes in
hun gezin. De slaagkans voor
jongens is volgens hem 75 pro
cent. Bij meisjes ligt het resul
taat zelfs op 85 procent. Als een
koppel nog eens 6.000 euro be
taalt, plant Comhaire geen eicel
maar een embryo in. Daardoor
is de slaagkans 100 procent.
pretoria/gpd - Zimbabwe heeft
de blanke boeren in het land dit
weekeinde de duimschroeven
verder aangedraaid. Honderden
boeren hebben van de politie en
de veiligheidsdienst opdracht
gekregen hun land te verlaten.
Een veertigtal heeft daaraan tot
nu toe gehoor gegeven.
Leiders van boerenorganisaties
spreken van complete chaos,
vooral omdat de autoriteiten
hun eigen criteria voor onteige
ning negeren. „Of je nu ooit een
ontruimingsbevel hebt gekregen
of niet, het maakt niet uit. Alleen
de kleur van je huid telt", zegt
voorman Terence Nicolle.
De autoriteiten hebben nieuwe
ultimatums gesteld en duidelijk
gemaakt dat er geen pardon zal
zijn als er boeren op hun land
blijven. Een van die deadlines
verliep gistermiddag. Veel boe
ren weigeren echter te vertrek
ken, omdat ze van de rechter
respijt hadden gekregen.
De desoriëntatie is totaal. Wat
de onzekerheid vergroot, is dat
de regering vorige week heeft
bekendgemaakt dat boerderijen
van buitenlanders van de lijst
mogen. Dit is goed nieuws voor
de Nederlandse boeren. Zij gaan
echter door met de rechtszaak
tegen Zimbabwe om compensa
tie te krijgen voor hun investe
ringen. Het proces wordt ge
voerd in een rechtbank van de
Wereldbank in Washington. De
Nederlandse regering heeft hier
voor financiële steun toegezegd.
hangzhou - Chinese toeristen slaan gehaast op de vlucht voor een reuzengolf die zich verheft uit de rivier
de Ointangjiang. Die stroomt bij de plaats Hangzhou in zee, en bij hoogwater in de rivier en de zee geeft
dat elk najaar spectaculaire golven die veel kijkers lokken. Dit jaar was het effect echter veel heviger door
de typhoon Sinlaku, die China de afgelopen dagen trof. De reuzengolf verwondde tien toeristen, elders in
het land kwamen zeker 24 mensen om door de gevolgen van de storm. Foto: Reuters
door onze correspondent
Henk van den Boom
Barcelona - De twee mannen
die de aanvallen van 11 septem
ber op New York en Washington
hebben georganiseerd en geleid,
leven nog en zijn in vrijheid. Dat
zegt Josri Fouda van de Arabische
nieuwszender cil-Jazeera in de
Spaanse krant El Mundo en de
Britse Sunday Times. De kranten
publiceerden gisteren delen van
een exclusief interview dat Fouda
met de twee al-Oaeda-leiders
had.
Het gesprek vond in juni plaats
in een flat in een buitenwijk van
Karachi in Pakistan, waar Fouda
twee dagen zat opgesloten met
de twee mannen. Het gaat om
topmensen van al-Qaeda, sjeik
Khaled Mohamed uit Koeweit
en Ramzi Binalshibh uit Jemen,
voor de FBI twee van de meest
gezochte terroristen. De Jeme-
niet woonde samen met enkele
van de vliegtuigkapers in Ham
burg. Hij wist na 11 september
te ontkomen.
In een gedetailleerd interview
vertellen de Arabieren dat de
voorbereidingen voor de aansla
gen tweeënhalf jaar hebben ge
duurd. „Toen we zaten te praten
over de doelen, hebben we eerst
de mogelijkheid overwogen om
nucleaire installaties aan te val
len, maar daar hebben we toch
van afgezien uit vrees dat het uit
de hand zou lopen", zegt Kha
led. De verslaggever beschrijft
vervolgens hoe hij verbluft
vraagt of ze wat meer details
willen geven, waarop de twee
mannen antwoorden: „Op dit
moment is het niet nodig hier
meer over te weten. Voorlopig
hebben we afgezien van het idee
om kerncentrales aan te vallen."
Verslaggever „Wat wil dat zeg
gen, voorlopig?" Khaled: „Voor
lopig betekent voorlopig. We
hebben de aanvallen zó gepland
dat ze zo veel mogelijk doden en
zo veel mogelijk chaos zouden
veroorzaken, om Amerika in ei
gen land een zo groot mogelijke
klap toe te brengen."
Ramzi vertelt gedetailleerd hoe
de kapers hun opleiding hebben
gekregen en welke hulpmidde
len zijn gebruikt. Er waren kan
didaten genoeg voor de zelf
moordacties. Khaled had graag
zelf mee willen doen, maar hem
werd drie keer een visum gewei
gerd toen hij naar Amerika wilde
om er vlieglessen te nemen. „Ik
voelde me teleurgesteld omdat
ik niet kon meedoen.
De twee vertelden Fouda ook
dat het doelwit van het vierde
gekaapte toestel, dat in een veld
in Pennsylvania neerstortte, het
Capitool was. Daar was al op ge
speculeerd, maar er werd ook
rekening gehouden met het Wit
te Huis. In het Capitool zetelt
het Amerikaanse parlement.
Fouda moest na het interview
dat hij met de twee had zijn vi
deobanden bij hen achterlaten.
Khaled en Ramzi zouden er voor
zorgen dat hij ze terug kreeg na
dat hun gezichten onherken
baar waren gemaakt De ver
slaggever ontving een tijd later
echter alleen de geluidstapes te
rug.
Vermoedelijk hebben de al-Qae-
da-leiders op die manier willen
voorkomen dat de hele wereld
weet hoe ze er nu uitzien. Op
het hoofd van Khaled staat een
Amerikaanse prijs van 25 mil
joen dollar.
door onze correspondent
Hetty van Rooij
brussel - Met de aanhouding van twaalf
mogelijke al-Oaeda-aanhangers in Neder
land komt het internationale terrorisme
opeens griezelig dichtbij. Weg is het com
fortabele, maar valse idee dat de strijd te
gen terreur zich ver weg afspeelt en dat er
alleen maar buitenlanders bij betrokken
zijn.
Tony Bunyan, de voorman van de Euro
pese burgerrechtenorganisatie Stale-
watch, waarschuwt dan ook dat de aan
slagen van 11 september gevolgen heb
ben voor iedereen. Aan de vooravond
van de herdenkingen is hij diep bezorgd:
„De terrorismebestrijding gaat ten koste
van ons privé-leven."
Onder druk van de VS heeft de Europese
Unie het afgelopen jaar er in hoog tempo
een groot aantal maatregelen doorge
jaagd, die er zonder 11 september nooit
zouden zijn gekomen of oneindig veel
meer tijd hadden gekost. De nadruk op
'terrorismebestrijding' is steeds meer
verschoven in de richting van 'criminali
teitsbestrijding'. Het voorlopig hoogte
punt is het Europees aanhoudingsbevel,
waardoor de uitlevering tussen EU-lan
den van verdachten - en niet alleen van
mogelijke terroristen - bijna een kwestie
wordt van een pennenstreek
In hun haast om hun goede wil te tonen
en het de VS naar de zin te maken, verlie
zen de EU-landen de zorgvuldigheid uit
het oog, constateert Bunyan. „Daar
wordt de burger de dupe van, omdat er
met zijn privacy en met zijn rechten
wordt gesold. Bovendien hapert de de
mocratische controle, omdat de nationa
le parlementen buitenspel staan en het
Europees parlement niet goed oplet
Begrijp me goed: ik ben geen tegenstan
der van strenge maatregelen. Ook ik wil
graag veilig vliegen en als bagagecontro
les scherper moeten, doe het dan maar
meteen. Maar 11 september 2001 is aan
gegrepen om van alles in gang te zetten
en door te drukken wat met terrorisme
bestrijding niets te maken heeft. Daarbij
wordt onvoldoende nagedacht over de
vraag in wat voor soort samenleving we
eigenlijk willen leven, en waar de contro
le op de burger stopt. Er staat geen rem
meer op. En dat is levensgevaarlijk."
Voorbeelden om zijn stelling te illustre
ren zijn er genoeg. Zo nam de EU onder
het motto 'het doel heiligt de middelen'
direct na 11 september het besluit om
precies bij te houden welke buitenlan
ders een visum voor een EU-land krijgen
en wanneer dat verloopt. Vóór de aanval
len op de VS registreerde de computer
uitsluitend gezochte misdadigers en ver
misten, nu wordt iedereen in de gaten
gehouden.
Ander voorbeeld. Het Deense EU-voor
zitterschap wil dat internetproviders en
telefoonmaatschappijen alle gegevens
over privé -communicatie via fax, e-mail
en mobiele telefoon minstens een jaar
opslaan en bewaren. Inderdaad, dat gaat
ten koste van de privacy, maar 'gezien
het belang van de criminaliteitsbestrij
ding' vinden de Denen dat 'niet onrede
lijk'.
Niet onredelijk? In Nederland is het op
slaan en bewaren van gegevens over ie
mands surf- en belgedrag verboden, ten
zij er sprake is van een misdrijf en cje
rechter commissaris uitdrukkelijk toe
stemming geeft. „Het recht op de ver
trouwelijkheid van onze privé-communi-
catie via e-mail, telefoon en fax wordt
ons hier bijna achterloos afgenomen",
zegt Bunyan. „En het heeft met de be
strijding van terrorisme niets te maken.
'Terrorisme' is het toverwoord dat wordt
gebruikt om ons allemaal onder perma
nent toezicht te plaatsen. Het betekent
alleen maar veel meer macht voor de vei
ligheidsdiensten, zeg maar voor Big Bro
ther."
Vlak na 11 september, toen de hele we
reld pal stond achter Amerika, deponeer
de Washington in Brussel een wensen-
lijstje van 47 punten. De VS verlangt niet
alleen invloed op de Europese aanpak
van het terrorisme, maar wil ook mee
praten over de aanpak van de 'gewone'
misdaad. Een losse afspraak om nauwer
samen te werken is uitgemond in brede
onderhandelingen die moeten leiden tot
een nieuw verdrag tussen de EU en de VS
over criminaliteitsbestrijding.
Het gaat onder meer om de uitlevering
van verdachten, het opzetten van ge
meenschappelijke 'undercover' politie
teams, het blokkeren van banktegoeden,
de versnelling van juridische procedures
en de uitwisseling van gevoelige informa
tie. Het grootste struikelblok voor de EU-
landen is het feit dat Amerika de dood
straf uitvoert, en dat verdachten die aan
de VS worden uitgeleverd mogelijk in de
dodencel terecht kunnen komen.
De beelden van al-Qaeda-gevangenen
achter prikkeldraad in Guantanamo Bay
roepen ongemakkelijke vragen op over
de manier waarop de VS omspringen
met de rechten van gevangenen. De vori
ge minister van justitie Korthals vond het
zelfs nodig om te waarschuwen voor al te
veel Europese ijver. Bunyan zegt het hem
na. „Europa heeft in vijftig jaar na de
Tweede Wereldoorlog een eigen stelsel
van normen en waarden opgebouwd,
met eigen principes over mensenrech
ten, privacy en de bescherming van ver
dachten.
De fundamentele bescherming van de
burger, ook als hij verdacht wordt van
een misdrijf, is een recht waar je niet zo
maar aan mag tomen.
De afwijzing van de doodstraf is een
vorm Vein beschaving en een van de fun
damenten onder de Europese Unie. Over
de doodstraf valt niet te sjacheren. Ook
niet met de VS. En ook niet na 11 sep
tember."
(advertentie)
tot €1.200,- introduktie voordeel 2002
Ford Transit
Business Edition TDCi
O 92 kW (125 pk) TDCI motor
O stuurbekrachtiging
O zeer comfortabele verwarmbare
bestuurdersstoel met lendesteun
O 6,6 m3 laadruimte en lage laadvloer
Business Edition TDCi
normaal 17.045,-
Buslness Edition voordeel 700,-
TDO Introduktie vc
nu voor
15.845,-
Ford Transit
Cool Edition TDCi
O 92 kW (125 pk) TDCI motor
O alrcondltlonlg
O 16 Inch licht metalen velgen
9 2 airbags
O centrale dubbele portiervergrendeling
met afstandbediening
3 metaal lak
9 radlo/cd-speler
Cool Edition TDCi
normaal 22.095-
Cool Edition voordeel 400,-
TDCI Introduktie voordeel 500,-
nu voor
21.195,-
n Ford Transit voor
13.995>
2 «or,K© km ven 8.2-11.0 COj gr.km vi
door onze correspondent
Wierd Duk
berLijn - Zou het tweede tv-duel
tussen de Duitse bondskanselier
Gerhard Schroder (SPD) en
diens uitdager Edmund Stoiber
(CDU/CSU) vuriger en emotio
neler worden? De kijkers, zo'n
15 miljoen gisteravond, hoopten
op een feller debat, nadat het
eerste duel te lijden had onder
de strenge vorm. Wellicht dat de
twee vrouwelijke presentatoren
van de publieke omroep de twee
kemphanen wel eens goed uit
de tent konden lokken.
Schroder en Stoiber waren in
derdaad een stuk losser, ze trok
ken zich minder van de regels
aan, en richtten ditmaal zelfs
rechtstreeks het woord tot el
kaar. Op sommige ogenblikken
werd iets van een intens politiek
conflict tussen beide mannen
zichtbaar. Dan zei Schroder bij
voorbeeld 'u moet wel op een
bepaald niveau blijven discus
siëren', of schudde Stoiber weer
eens vol afgrijzen zijn hoofd.
Schroder dreef op de uitstraling
van zijn ambt Hij oogde als een
staatsman en pareerde de mees
te aan-^illen adequaat. Maar ook
Stoiber deed het uitstekend. De
Ghristen-democratische voor
man en wist de discussie telkens
terug te brengen tot zijn centrale
thema: de hoge werkloosheid is
oorzaak van vele grote proble
men in Duitsland.
Stoiber koketteerde bovendien
met een aantal competente mi
nisterskandidaten, en wist dui
delijk te maken waarom Schrö-
ders afwijzing van militaire
steun aan de VS in een oorlog
tegen Irak de Duits-Amerikaan
se betrekkingen schaadt. En ook
op het gebied van onderwijs,
waarin Stoibers deelstaat uit
blinkt, kon de CSU-leider suc
cessen voorleggen.
Desondanks kwam Schroder,
die nogal vermoeid oogde, vol
gens de peilingen als overwin
naar uit de bus. Volgens com
mentatoren een bewijs dat de
kijkers niet zozeer worden beïn
vloed door argumenten, maar
door de wijze waarop die naar
voren worden gebracht. Stoiber
leek geagiteerd in zijn aanvallen
op Schröders rood-groene rege
ring. De kanselier noemde zijn
uitdager 'arrogant' en formu
leerde daarmee waarschijnlijk
de nu* ling van veel kijkers.
wenen/anp-dpa - De Oosten
rijkse coalitie van conservatie
ven en extreemrechts is gister
avond uiteengevallen. Algemeen
wordt verwacht dat hierdoor
vervroegde verkiezingen nood
zakelijk zijn in november.
Vice-bondskanselier Riess-Pas-
ser, tevens partijvoorzitter van
de extreemrechtse FPÖ, heeft
samen met de FPÖ-ministdÉvan
financiën Grasser de regering
verlaten. Riess-Passer treedt ook
af als partijvoorzitter.
Riess-Passer en Grasser houden
het voor gezien, omdat ze een
politieke nederlaag leden in ei
gen gelederen. Er was een ern
stig conflict tussen Riess-Passer
en ex-partijleider Jörg Haider
over belastingverlagingen die de
FPÖ had beloofd en over de
door Haider vermaledijde uit
breiding van de EU.
Volgens de coalitie is voor belas
tingverlaging door de overstro
mingen van deze zomer nu geen
geld. De radicale tak van de
FPÖ, aangevoerd door Haider, is
ontevreden over de koers van de
partijgenoten in de coalitie en
dreigde met een congres om
nen tot de orde te roepen.