ECONOMIE
Heinsbroek legt privatisering stil
Beleggers worden nerveus voor 11 september
Opgestapte topman Nuon geeft ook 'groene' prijsgarantie
vindt Rabo te traag
Samenwerking Aegon
met Franse verzekeraar
02 zet nieuwe stap in
slag om mobiel bellen
wordt steeds verfijnder
'Actieplan' om meer lading
naar Rotterdam te trekken
Voorlopig geen verkoop regionale energiebedrijven
Hamerstuk voor nieuwe HSL-brug Menu honden en katten
moerdijk - Het eerste hamerstuk op een pijler van de nieuwe brug voor de hoge-snelheidslijn over het Hollands Diep is gisteren op zijn pijler geplaatst. In totaal komen er tien van
dergelijke 45 meter lange en 500 ton wegende driehoekige stalen constructies die straks het dek van de brug gaan dragen. De brug, die naast de klassieke Moerdijkbrug komt, moet
halverwege volgend jaar klaar zijn. Het ontwerp van de brug is van Van Benthem Crouwel Arch'itekten en Ove Arup Partners. Zij sleepten de opdracht indertijd in de wacht na een
prijsvraag. Foto: GPD/Ben Steffen
utrecht/anp - De Rabobank is
een trage en logge organisatie,
die niet snel genoeg vernieuwin
gen kan doorvoeren. Dat vindt
de maandag onverwachte opge
stapte Rabobank-topman Hans
Smits.
De officiële lezing van zijn ver
trek was een verschil van me
ning over hoe de strategie van
de bank moest worden doorge
voerd. De logge structuur van de
bank zat hem echter ook dwars,
zo blijkt uit een interview dat
Smits begin juli gaf en dat deze
week in het tijdschrift 'Thema'
verscheen.
In het vraaggesprek werpt Smits,
tussen de regels door, meer licht
op de problemen bij de coöpe
ratieve bank. Hij ziet vooral een
gebrek aan besluitvaardigheid.
Door de coöperatieve structuur
krijgen de individuele kantoren
veel zelfstandigheid. Oekazes uit
Utrecht, waar Rabobank Neder
land zit, sijpelen te langzaam
door tot de balie.
„Het probleem is het snel verta
len naar acties", meent Smits.
En: „Het duurt te lang, er is te
veel overleg en doordat er veel
stappen hodig zijn loop je dan
wat weg van de oorspronkelijke
oplossing", aldus Smits in het
blad, een halijaarlijkse uitgave
van managementbureau Rijn-
consult
Smits voerde een nieuwe struc
tuur in bij de bank. Zo kreeg de
raad van bestuur waar Smits
voorzitter van, was een deel van
de taken die voorheen bij de
raad van beheer, de vertegen
woordiging van de leden, lag.
Een goede stap in Smits' ogen,
omdat het een verzakelijking
van de relatie met de leden met
zich meebrengt: „geen gedoog
beleid meer, als dat nodig is
wordt hard maar rechtvaardig
opgetreden, mensen worden af
gerekend op hun prestaties", zo
somt hij op. „We kunnen veel
slagvaardiger zijn."
Over de raad van bestuur zegt
Smits: „Natuurlijk hebben we
wel eens verschil van opvatting,
maar als we tot een lijn komen
is dat een unanieme." De aller
lastigste, „en soms ook de ver
moeiendste", kant van zijn werk
vond Smits de complexiteit en
omvang van de organisatie en
de noodzaak om snel te hande
len en zaken te implementeren.
„Daarin verbetering brengen is
heel moeilijk."
rotterdam/anp - Met een 'ac
tieplan' wil de Rotterdamse ha
venwethouder W. van Sluis gaan
proberen meer lading naar de
haven te krijgen. Onderdelen
van het actieplan zijn tariefskor
tingen en investeringen in ach
terlandverbindingen.
Van Sluis ontvouwde het plan
gisteren in de raadscommissie
voor havenzaken, die er overi
gens nog wel op onderdelen
haar goedkeuring aan moet
hechten. Van Sluis wil onder an
dere voor het tweede achtereen
volgende jaar de zeehavengel
den, kadetarieven en binnenha-
vengelden bevriezen.
Verder wil de havenwethouder
dat het havenbedrijf de moge
lijkheid krijgt meer individuele
tariefsafspraken te maken. Van
Sluis ziet de maatregelen als
'signaal aan de markt'.
Ook in de dienstverlenende
sfeer komen er maatregelen. Zo
neemt het havenbedrijf de ko
mende twee jaar de kosten op
zich van het vervoer van contai
ners van en naar de contai
nerscan van de douane. En on
der regie van diezelfde douane
zullen de controles van de vijf
tien inspecterende instanties in
de haven beter op elkaar wor
den afgestemd. De maatregelen
kosten bij elkaar 9 miljoen euro.
amsterdam/rotterdam/gpd
Na Essent heeft nu ook energie
bedrijf Nuon besloten de prijs
van groene stroom op hetzelfde
niveau te houden als de prijs
van normale ('grijze') stroom.
Nuon neemt de extra kosten van
'enkele miljoenen euro's, voor
eigen rekening.
Het besluit van Nuon komt een
dag nadat Essent beloofde dat
de prijs van 'groen' dezelfde zou
blijven als die van 'grijs'. „We
hadden diverse scenario's. De
campagne die we nu beginnen
was al in voorbereiding," aldus
de woordvoerder. „Maar ik kan
niet ontkennen dat het besluit
van Essent een rol gespeeld
heeft. We willen onze klanten
ervan overtuigen dat Nuon blijft
geloven in groene energie".
De prijsgarantie van Nuon geldt
alleen voor de 120.000 klanten
van 'GroenStroom', elektriciteit
die uit biomassa wordt opge
wekt. Wat er met de prijs van de
duurdere 'Natuurstroom' (opge
wekt uit wind, water en zon) ge
beurt, hangt van de definitieve
kabinetsplannen omtrent de
ecotax. N a tuurstr oomklant en
die willen overstappen naar de
goedkopere GroenStroom wordt
geen strobreed in de weg gelegd.
Vorige week vrijdag werd be
kend dat groene stroomklanten
voortaan 3,5 eurocent aan ecot
ax per kilowattuur gaan betalen.
Tot 1 januari 2003 geldt voor ie
dere groene stroomverbruiker
een volledige vrijstelling van de
ecotax,
Eneco, na Nuon en Essent, in
grootte de derde leverancier van
groene stroom in Nederland-
geeft nog geen prijsgarantie af.
Eind deze week ontvangen de
200.000 afnemers van
'Ecostroom' een brief waarin
staat dat Eneco de definitieve
maatregelen van de regering en
de politieke besluitvorming
daarover wil afwachten.
Het aantal afnemers van groene
stroom is geen één miljoen, zo
als tot dusverre werd aangeno
men, maar 1,3 miljoen. Dat
blijkt uit onderzoek dat het Cen
trum voor Marktanalyse in op
dracht van EnergieNed heeft
verricht.
ruswuk/anp - Honden en kat
ten worden echte fijnproevers.
Hun baasjes verwennen de
huisdieren steeds vaker met
hoogwaardig en duur eten. De
exquise diners voor de viervoe
ters betekenen kassa voor de
dierenspeciaalzaken
Zij boekten in 2000 een omzet
van 350 miljoen euro, bijna 4
procent meer dan in 1999. Vol
gens voorlopige cijfers is ook in
2001 de omzet met 2,9 procent
gestegen.
Dat heeft het Hoofdbedrijfschap
Detailhandel (HBD) bekendge
maakt.
De dierenspeciaalzaken doen
het al jaren goed. Dat komt me
de door de steeds luxere maaltij
den die de honden en katten
krijgen voorgeschoteld. In het
aankooppatroon is een ver
schuiving geweest van blikvoer
naar droogvoer en van goedko
pe naar de zogenaamde 'super-
premiumproducten'. Mede
hierdoor steeg de omzet van
hondenproducten met bijna 18
procent en kattenvoer met 17
procent.
„Een hond of kat is echt lid van
het gezin. Mensen willen hun
dier het beste geven", zegt
woordvoerster M. Bos van
groothandel M"asterfoods in
Veghel. „Superpremiumvoedsel
is gemaakt met duurdere grond
stoffen. Het is geconcentreerder,
energierijk en beter verteerbaar.
Het aantal smaakvarianten is
wel minder dan bij gewoon
voedsel."
De dieren eten exclusiever,
maar wel minder. Het volume
van de omzet is gedaald. Van
het luxe voer hebben de beestjes
simpelweg hun buik eerder vol.
Mensen kopen hun honden- en
kattenvoer overigens meer in de
supermarkt (46 procent beste
dingen) dan in de speciaalzaak,
het tuincentrum en winkels van
Boerenbond/Welkoop (36). De
laatste categorie heeft wel
marktaandeel gewonnen door
de toegenomen verkoop van
luxe voer.
door Chris Drillenburg
amsterdam/anp - Met nog enke
le dagen te gaan voor de eerste
verjaardag van de aanslagen in
de VS van vorig jaar, beginnen bij
beleggers de zenuwen op te spe
len. Wat gaat er rond die dag ge
beuren? Gaan terroristen op een
eigen manier de dag 'luister bij
zetten'? „Het is volstrekt irratio
neel, maar die angst zal de ko
mende dagen zeker een rol op de
effectenbeurzen spelen", aldus
Mare Pauwels van Fortis.
Pauwels en andere betrokkenen
bij de financiële markten wijzen
erop dat de dreiging van nieuwe
acties van de terrreurorganisatie
al-Qaeda niet denkbeeldig is.
Steeds duidelijker wordt dat de
organisatie nog lang niet dood
is. Echter, ook de veiligheids
diensten in de VS en elders on
derkennen het belang van 11
september en zijn extra alert.
„Er zal sprake zijn van een volle
dig alarm rond 11 september",
aldus een handelaar van Fries
land Bank.
Hoe groot de psychologische in
vloed van de verjaardag zal zijn,
is moeilijk in te schatten. Er spe
len op dit moment veel meer
factoren een rol op de beurzen,
zoals de kwestie-Irak, boek
houdschandalen in de VS en
een nog steeds haperende we
reldeconomie. Beleggers zijn hy
pergevoelig geraakt voor slecht
nieuws, het allerslechtste
nieuws zou een nieuwe terreur
daad zijn. Het zou de lichte aan
zetten tot economisch herstel,
die zich hier en daar aankondi
gen, voor een lange tijd kunnen
doen verdampen.
Een belangrijk feit is dat veel
kleine beleggers de aandelen
markten intussen zijn ontvlucht.
Daardoor wordt de markt ster
ker dan voorheen beheerst door
de grote jongens. Deze profes
sionals zijn wel stressbestendi
ger, maar werken wel met grote
re 'brokken'. Als zij door welke
oorzaak ook in paniek raken,
dan leidt dat al gauw tot een
sneeuwbaleffect, zo schatten
handelaren de huidige situatie
in.
Het ingewikkelde samenspel
van factoren voor het kwakkelen
van de aandelenbeurzen, speel
de al een jaar geleden. Het wa
ren niet de aanslagen op het
WTC in New York en het Penta
gon alleen die de huidige malai
se veroorzaakten. Al voor 11
september was de economische
motor in diverse Westerse lan
den, waaronder die in de VS en
al eerder Japan, beginnen te
stotteren. Ook de ict-luchtbel
Beurzen na aanslagen 11 september
7.000
6.000
5.000
4.000
slot-
koers -7,1
10.9.2001 17.9.2001*
tors
MWHEM llJIilllii
11 9.2001 12.9.2001
tors V -8,5%
y* 10.9.2001 11.9.2001
*8,9%
2001 11 september X™
10.9.2001 11.9.2001
handel tussentijds gestopt
begon leeg te lopen. Langzaam
drong het tot beleggers door, dat
schraalhans bezig was koning te
worden. De aanslagen in de VS
duwden de beurzen echter over
de rand.
De aanslagen in Amerika zetten
de financiële wereld wel op haar
kop, zo bleek uit de heropening
na enkele dagen van Wall Street
Ook in Europa vielen rake klap
pen. Het koers peil in Parijs was
eind vorig jaar 22 procent lager
dan een jaar eerder, Frankfurt
zakte 20 procent weg en Am
sterdam 25 procent, na zelfs een
dip van 40 procent.
Na 11 september regeerde de
angst en de beurzen gaven een
sterk en snel wisselend beeld te
zien. De Dow Jones-index kende
dit jaar een hoogste punt van
10.673 punten en een laagste
van 7533. De Amsterdanjfc
AEX- index kende uitersten van
531 en 304 punten.
Wat de markt de komende da
gen te wachten staat, durft nie
mand in de markt te voorspel
len. Beleggers hebben echter
een olifantsgeheugen. De ver
jaardag van de beurskrach van
oktober 1987 dreunde nog drie
jaar door. Vooral in oktober
1988 bleek de schrik het publiek
nog flink in de benen te zitten.
Zij dumpten pp grote schaal
aandelen. Een lichtpuntje is. dat
bij dalende koersen grote insti
tuten zoals pensioenfondsen, de
neiging hebben juist te gaan bij
kopen om hun vermogensver-
liezen snel teboven te komen.
Dat kan een al te snelle prijsda
ling afremmen.
donderdag 5 SEPTEMBER 2002
-lOOPD/Charel van Tendeloo
7oo"oó|e actie bij
in Hengelo
4,60
li7.30p - Bij de fabriek van Ak-
257'50pl Hengelo hebben
i3!32imers gisteren in een wil-
29Mi l het werk neergelegd.
9;3 j |er vierhonderd van de
429,00 (0 werknemers van de
'|j>fstiging hebben meege-
35]25üi de werkonderbreking.
43.68evoerders eisten duide-
4it oo|°ver toekomst,
25i!53onder druk van de lan-
556,00pofitiek de chloorpro-
"Jlijmidt overgeplaatst naar
191,251 Na de lunch hebben de
1|8*ioT[nerS ^1Un wefk weer Op-
45;54 omdat Akzo de bonden
463,50pdaag heeft uitgenodigd
1 °g goiter te praten over een
48,7 5 plan.
10,00!
298.75,
■lagen bij
Kabel
10,02
763,3opAM/GOUDA - Kabelpro-
tgQ'ggbraka schrapt in Neder-
154I00I banen bij de vestigin-
ii,60)elfzijl, Gouda en Eind-
j4 ggDat is 12 procent van
49i4ole personeelsbestand,
17 48®vaste en 59 tijdelijke
n'49n omvat. Draka kondig
is, 3ngustus aan wereldwijd
ll®®-||j»nderd banen te schrap-
696!40id vorig jaar kromp het
io,oo;elsbestand al met 350
22'|f plaatsen. Draka lijdt on-
427oinvallende telecom-
544 42®'! Presentatie van de
7o;55cijfers vorige maand
40^85 de kabelproducent een
17j O®"11.2 miljoen euro be-
3i2!ooi dezelfde periode vorig
i2.87|roeg die nog 59,1 mil-
57-60ro
1,06
621,00
wakkers
minder tillen
216,25 D
1063,571® - Bouwvakkers mo-
i02,50rtaan tijdens hun werk
l4l}|gal 25 kilo tillen. Hun
55!9ofers moeten ervoor zor-
7.82Ze sowieso zo min mo-
36o|o5^en- Staatssecretaris
403'ooin sociale zaken heeft
«■^stèren een beleidsre-
54 edibliceerd in de Staats-
4,12. Werkgevers en werk-
2j,2ghadden al eerder afge-
397^0 maatregelen te nemen
i02,50wvakkers zo min moge-
4^en tillen.
i34^ele gebruikt
3sch uranium
65.90
11.62® - De kerncentrale m
95,25jwse Borssele gaat van-
120,0CW jaar uranium uit
l gebruiken. Het urani-
30gstwaarschijnlijk af-
uit ontmantelde Russi-
46.80 nkoppen en uit nucle
oli lerzeeërs zoals de
52.6b Doordat het kabinet-
51.50 nde de kerncentrale
5375 enhouden, moest
82]oo op zoek naar nieuwe
41.35 pf. via het Russische
ïoiöi dSZ krijgt de centrale
3374 randstofstaven geleverd,
3*-|| Bns de strenge Duitse
51^85 ven zijn gefabriceerd.
3^68 I
37,64
46.88 rance
45,50 L
21:11 It beter
34.89
8,89 Air France heeft het in
te kwartaal van het op 1
22,50 gonnen boekjaar beter
58.oo 5 dan was verwacht. De
luchtvaartmatschappij
66^55 gisteren een nettowinst
13.96 van 159 miljoen euro.
62*90 131 *s dat *8,5 procent
35! 14 dan in dezelfde periode
3317 r°rige boekjaar, maar
16;92 t is een stuk hoger dan
84^40 niljoen euro die de
|3-|| analisten hadden ver-
2479 Het concern wist in Eu-
41.89 ji marktaandeel te be-
7155 i31117,5 procent en
35^60 tarmee naar eigen zeg-
15 21 !e re^° S100*816- De
427 a ionizet nam af van 3,37
45!90Atot 3,32 miljard euro.
2,68 j
iter verbiedt
oop Hershey
13,10 B
15,15 gton - Een rechter in de
24^0 aanse staat Pennsylva-
1975 ft de verkoop van zoet-
foducent Hershey voor-
23*35 jrboden. Eerst moet
10,15 I onderzocht welke ge-
3|-4| ge verkoop van het be-
13^60 arktleider voor chocola -
14 59 'herenigde Staten, heeft
1370 'stad Hershey, waar de
44)50 ijkste fabrieken van het
24 23 staan- He liefdadig-
28! 53 Storing Milton Hershey
5,00 Se 31 procent van het
|°-|71 en 77 procent van het
4170 Hit in de onderneming
17.85 jtte de zoetwarenprodu-
i69!oo Pte koop* Zij wil met
'engst de hulp aan ver-
isde kinderen verster-
t de gegadigden horen
tserse Nestlé en het Brit-
»ury Schweppes.
den haag/gpd/anp - Minister Heinsbroek
van economische zaken wil de privatise
ring van de regionale energiebedrijven tij
delijk stilleggen. Daarmee komt hij tege
moet aan de wens van de Tweede Kamer
die vlak voor de verkiezingen hard in aan
varing kwam met Heinsbroeks voorganger
Jorritsma.
Aanleiding was toen de toestemming die
Jorritsma gaf voor de verkoop van het
Oost-Brabantse energiebedrijf Obragas
aan het Duitse concern RWE. De Kamer
was daar woest over, omdat er toen nog
geen duidelijke wet was die de verkoop
van energiebedrijven regelt.
Heinsbroek zal morgen in de minister
raad voorstellen voorlopig geen toestem
ming meer te geven voor verdere verko
pen van energiebedrijven. Die zijn nu in
handen van gemeenten en provincies die
hun bezit graag in klinkende munt willen
omzetten. Heinsbroek wil eerst hardere
garanties dat de energiebedrijven (die ei
genaar zijn van de elektriciteitskabels in
de grond) wel aan hun publieke taak blij
ven voldoen om iedereen van stroom te
voorzien. In de huidige regels is vastge
legd dat bij de verkoop van energiebe
drijven, de infrastructuur (het hoofdgas-
of elektriciteitsnet) in handen moet blij
ven van de overheid. Zo moet worden
voorkomen dat een commercieel bedrijf
het onderhoud van de leidingen verwaar
loost, of andere aanbieders van energie
van het netwerk weert.
Heinsbroek vraagt zich af of deze voor
waarde wel hard genoeg is. Volgens de
minister moet gegarandeerd zijn dat
consumenten het licht aan kunnen blij
ven doen en het gasfornuis aansteken.
Nadat er een duidelijker regelgeving is
gemaakt, zou de verkoop van energiebe
drijven in 2004 weer kunnen worden her
vat. Het is nog niet duidelijk of het kabi
net met het voorstel van Heinsbroek in
stemt Regeringspartij WD vindt de hui
dige regelgeving al streng genoeg.
EnergieNed, de brancheorganisatie van
energiebedrijven in Nederland, zegt in
een voorlopige reactie het vreemd te vin
den als de regulering en het toezicht op
nieuw zouden worden aangescherpt.
„Het publieke belang is al goed geregeld
in de huidige wet- en regelgeving^', aldus
een woordvoerder. Verder wil de bran
cheorganisatie pas nader op de zaak in
gaan als er een definitief voorstel ligt.
Energiebedrijf Nuon liet in een voorlopi
ge reactie weten „liever een goede dan
een snelle regeling" te hebben. Het con
cern zegt baat te hebben bij een eenvou
dige en effectieve regeling van de privati
sering. Die moet wel zijn afgestemd op
die van omringende en andere Europese
landen, verduidelijkte een woordvoerder.
„Wij wachten graag het definitieve voor
stel af."
den haag/anp - Aegon neemt
een belang van 20 procent in de
Franse pensioen- en levensver
zekeringsgroep La Mondiale. De
verzekeraar wilde vanochtend
niet zeggen welk bedrag hier
mee is gemoeid. De Fransen ne
men op hun beurt een belang in
de toekomstige Europese pensi
oenactiviteiten van Aegon.
Aegon kondigde gisteren al aan
een alliantie aan te gaan met La
Mondiale. De twee willen sa
men de Europese pensioen-
markt op en profiteren van el-
kaars ervaring en middelen. Ae
gon is in Europa vooral actief in
Nederland en Groot-Brittannië,
La Mondiale in Frankrijk.
La Mondiale is gespecialiseerd
in pensioenen en pensioenver
zekeringen. De onderneming
staat op de tiende plaats op de
lijst van Franse levensverzeke
raars. La Mondiale boekte in
2001 een omzet van 2,9 miljard
euro. Het bedrijfsresultaat was
83 miljoen euro. De Franse on
derneming heeft 700.000 klan
ten.
amsterdam/anp - Telecombe-
drijf 02 biedt vanaf 16 septem
ber nog maar één soort abonne
ment aan. Alle gesprekken kos
ten 15 cent per minuut. Ook de
subsidie op telefoontoestellen
verdwijnt. Andere telecombe-
drijven kijken met argusogen
naar 02. „Dit riekt naar zelf
moord", aldus een woordvoer
der van Dutchtone.
02 komt met de gisteren gepre
senteerde plannen tegemoet
aan de klacht van onder meer
de Consumentenbond, dat mo
biele telefoonaanbieders de ta
rieven opzettelijk vaag houden.
Het bedrijf geeft geen korting
meer op de mobiele telefoon,
maar biedt behalve het nieuwe
standaardabonnement wel de
mogelijkheid om met een speci
ale bundel goedkoper te bellen
naar vastelijnen en andere 02-
klanten. Die kost 5 euro per
maand voor 500 belminuten. Al
le andere belbundels vervallen.
Het nieuwe abonnement kost
7,50 euro per maand. 02 Neder
land directeur T. aan de Stegge
zegt dat is gezocht naar een mo
gelijkheid om het bellen zo sim
pel mogelijk te maken. 02, on
derdeel van het Britse telecom-
bedrijf mm02, heeft in Neder
land ongeveer 1,3 miljoen klan
ten.
De Consumentenbond is blij
dat er meer duidelijkheid komt
in de mobiele telefoonmarkt
„We weten nog niet of het echt
voordeliger is, dat gaan we bin
nenkort berekenen. Maar de
weg is open naar transparantie
en meer concurrentie", aldus
een woordvoerder.
Dutchtone noemt de plannen
van concurrent 02 'een laatste
wanhoopspoging'. Een woord
voerder zegt met enige verba
zing te hebben kennisgenomen
van de plannen. „Hier gaan ze
niet rijk van worden. Zeker ge
zien de positie van 02 riekt dit
naar zelfmoord."
Concurrent Ben heeft ook twij
fels. „In eerste instantie klinkt
het wel interessant, maar ik ver
wacht dat de rekening achteraf
voor klanten toch tegenvalt", al
dus commerciëel directeur M.
van Damme.
Vodafone vindt dat 02 erg on
doorzichtig te werk gaat. „Ze
noemen het transparant, maar
doordat bellen met het eigen
netwerk anders wordt berekend
dan met andere netwerken,
zaaien ze verwarring." KPN wil
de niet reageren.
Medio september biedt 02 het
nieuwe abonnement aan via
hun internetwinkels en vanaf 1
oktober in de reguliere winkels.
