De Burcht: markant én onbekend
Protest tegen commerciële 'Groter risico Op geweld'
universiteit leidt tot paniek
UB heeft weer zeeën van ruimte
Twee hallen vol dieren
op 27ste Beestenspul
REGIO
Wereldtop criminologie bijeen in Stadsgehoorzaal
Minder parkeerplaatsen, veiliger fietsen
Parkeren bij 'Rijnland' kan
voortaan ook doordew^ks
Weg vrij voor
ntrumplan
ssenheim
Leiderdorp tikt
ilieudienst
de vingers
ietpartij in
iensteeg
- In de Clarensteeg tus-
Invossensteeg en Lange
heeft zaterdagavond rond
cht een schietpartij
igevonden. De aanleiding
raarschijnlijk een ruzie
1 een aantal mannen,
bnenden hebben schoten
ird en diverse personen
iregrennen. Onbekend is
ilachtoffers zijn gevallen,
ilitie kon vanochtend al-
1 levestigen dat er een aan-
[uigen is gehoord, dat er
li zijn gevonden en dat de
partij in onderzoek is.
denking bij
ië Monument
- Bij het Indië Monu-
laast molen De Put vindt
tnavond om 20.00 uur de
;e herdenking plaats van
ilitairen uit Leiden die
1945 en 1952 in het
alig Nederlandsch-Indië
:e|ek&sneuveld. De muzikale
endejting wordt verzorgd door
krant |per-ensemble van K&G.
gendas het défilé dat daarna
gehouden is er de gele
lid tot het leggen van
;uralis wacht
/{tier Herman
- Zijn stal is klaar, maar
er stier Herman naar Na
komt, kon voorlichtster
Hertog gisteren nog niet
Hermans nieuwe 'huis'
irpen door architect
'erheijen en heeft 210.000
'ekost. Bovenop dit be
tomen nog de verzor-
osten, 45.000 euro per
aast Herman komen de
mde koeien Holly en Bel-
:aan. In tegenstelling tot
zullen zij ook op het
foplde stal gelegen grasveld te
ijn. Herman moet binnen
Buiten openingstijden
n de dieren gevolgd wor
de live-uitzending van
ibcam.
LEI DE
dinsdag 3 SEPTEMBER 2002
R1
Studenten uit Uitrecht verstoren opening academisch jaar
door Wilfred Simons
leiden - Universitair onderwijs
moet een publieke dienst zijn en
mag niet door 'de markt' wor
den aangetast. Dat vinden de
Kritische Studenten, die gister
middag bij de opening van het
academisch jaar demonstreer
den bij de ingang van de Pie
terskerk. De demonstratie, die
op zichzelf een braaf karakter
had, leidde tot schrikachtigheid
bij universitaire medewerkers en
studenten. Huismeesters van de
universiteit en medewerkers van
de Pieterskerk probeerden loop
paden op het Pieterskerkhof vrij
te houden en loodsten met gro
te armzwaaien de paniekerige
studenten de kerk in.
De uit Utrecht afkomstige Kriti
sche Studenten willen de Ne
derlandse universiteiten in hun
huidige vorm sluiten. Die zijn
immers niet meer 'commercie-
vrij'.
„Het binnenhalen van zoveel
mogelijk studenten en het aan
trekkelijk maken van het onder
wijs- en onderzoeksaanbod voor
investeringen vanuit het be
drijfsleven staan centraal", staat
te lezen in een folder die de stu
denten verspreidden.
Ondanks hun provocerende
spandoeken en hanenkammen
blijken de Kritische Studenten
niet erg anders te denken over
academisch onderwijs dan
voorzitter Vredevoogd van het
College van Bestuur van de
Leidse universiteit. Met instem
ming begroeten zij zijn voorne
men om meer ongebonden on
derzoek te doen en minder op
drachten van het bedrijfsleven
aan te nemen. Ook zijn zij het
zeer eens met zijn oproep voor
meer geld van het rijk zodat de
universiteiten niet meer op 'de
markt' zijn aangewezen.
Vice-Chancellor Colin Lucas van
de University of Oxford waar
schuwde tijdens de opening van
het academisch jaar voor de im
mense kosten die de universitei
ten te wachten staan in vooral
de biowetenschappen. Het
nieuwe inzicht in de genen van
mensen, dieren en planten
maakt de beantwoording van
zeer veel wetenschappelijke vra
gen mogelijk. Alleen kost dat
onderzoek meer dan nagenoeg
alle westerse universiteiten kun
nen betalen, op één of twee in
de Verenigde Staten na. Leiden
is daarom toegetreden tot een
Liga van twaalf universiteiten,
die voor onderzoeksgeld gaan
lobbyen bij de Europese Unie
en die met nauwe samenwer
king de kosten willen drukken.
Woordvoerder Komee van der
Haven van de Kritische Studen
ten staat positief tegenover het
plan van de Liga om de EU om
subsidiegeld te vragen om zo de
klauwen van het bedrijfsleven te
ontlopen. Anderzijds vindt hij
ook dat de EU-fondsen voor on
derzoek en onderwijs niet klak
keloos aan biotechnologie mo
gen worden uitgegeven. Hij ver
langt eerst een democratisch
besluit op Europees niveau.
„Het belang van de bioweten
schappen moet worden afgewo
gen tegen andere noden", vindt
hij. „Ik denk aan de bedreigde
Kleine Letteren zoals Duits en
Engels of aan het gebrek aan le
raren en verpleegkundigen.
Daar is dat geld misschien nog
wel meer nodig."
Komst Prentenkabinet maakte verbouwing mogelijk
door Thijs Jaski
leiden - „In verband met ver
huizing van het Prentenkabinet
worden in de Leidse Universi
teitsbibliotheek (UB) het ge
kluisd magazijn en de bijzonde
re studiezalen heringericht. Dit
zal zorgen voor de nodige ge
luidsoverlast", meldt de website
van de UB. De overlast blijkt
achteraf te zijn meegevallen, nu
de werkzaamheden zo goed als
voltooid zijn. De indeling van de
UB heeft een metamorfose on
dergaan. Nu maakt de UB zich
op voor de volgende megaklus:
de overkomst van het Prenten
kabinet van het Rapenburg naar
de Witte Singel.
De UB besloot om de werk
zaamheden in de zomer te plan
nen vanwege het relatief lage
aantal bezoekers. Ook werd er
voor gezorgd dat de plaatsing
van enkele draaibare kasten -
een lawaaiig karweitje - zoveel
mogelijk op tijden plaatsvond
waarop er weinig studenten in
de UB waren.
Hét nachtmerriescenario voor
de leiding van de UB was dat de
naslagwerken in de collectie
langdurig niet beschikbaar zou
den zijn. Van de vijf maanden
die de werkzaamheden nu on
derweg zijn, hebben de bezoe
kers slechts zeven weken zonder
deze essentiële boeken gezeten.
Volgens Jos Damen en André
Bouwma van de UB is de over
last voor de gebruikers van de
UB tot een minimum beperkt
gebleven.
De komst van het prentenkabi
net is de reden geweest van de
grondige herindeling van de UB.
Damen: „Dat was voor ons de
'trigger'. De universiteit heeft 1,6
miljoen euro beschikbaar ge
steld om het Prentenkabinet
naar ons toe te halen. Van dat
geld hebben we de UB logischer
en compacter kunnen indelen.
door Silvan Schoonhoven
leiden - Burgers lopen in de toe
komst een steeds grotere kans
slachtoffer te worden van een ge
weldsmisdrijf. Dat verwacht Ger-
ben Bruinsma, hoogleraar crimi
nologie in Leiden. Bruinsma sprak
op een congres van criminologen,
gisteren en vandaag in de Stads
gehoorzaal. Met dit congres en
de nieuwe studie criminologie wil
Leiden zich profileren op een ter
rein waarvoor de belangstelling
enorm groeit.
Hoewel het totale misdaadcijfer
daalt, stijgt het aantal gewelds
misdrijven. Volgens Bruinsma
komt dat door de toegenomen
beveiliging bij instellingen als
banken. Niemand pleegt meer
een bankoverval, zegt Bruinsma.
De nieuwe slachtoffers zijn win
keliers die zich geen dure bevei
liging kunnen veroorloven. Om
eenzelfde buit bij elkaar te krij
gen moet een crimineel meer
overvallen plegen. Vooral de ar-
meren lopen in de toekomst
meer risico, omdat die geen be
roep kunnen doen op de parti
culiere beveiligingsdiensten 'die
zich trouwens aan elke demo
cratische controle onttrekken'.
De criminologen, waaronder de
tien meest vooraanstaande in de
wereld, bogen zich gisteren en
vandaag in de Stadsgehoorzaal
over de laatste thema's op hun
vakgebied. „De criminologie
heeft jarenlang in de put geze
ten", zegt de Leidse hoogleraar
strafrecht Theo de Roos, „maar
nu blijkt er een enorme behoef
te te zijn aan onderzoek. Bij
voorbeeld naar de evaluatie van
nieuwe wetgeving rond DNA-
onderzoek. Of naar de opbreng
sten van de pluk-ze-wetgeving.
Maar ook naar de vraag hoe je
het beste kunt omgaan met
jeugdcriminaliteit. Gaat het
daarbij om een harde kem of
om een vage groep?"
De groeiende belangstelling
voor criminologie loopt parallel
aan de stijgende interesse in
thema's als criminaliteit en vei
ligheid op straat. Voor de nieu
we studierichting criminologie,
die dit jaar in Leiden van start
gaat, zijn al 58 inschrijvingen
binnen, 'veel meer dan ver
wacht', zegt De Roos. De Uni
versiteit Leiden werkt voor de
nieuwe bachelor en master-op
leiding criminologie samen met
de Erasmus Universiteit Rotter
dam en de Vrije Universiteit in
Amsterdam. Verspreid over de
drie locaties zijn meer dan twee
honderd nieuwe studenten te
verwachten. Binnen de drie uni
versiteiten zijn al hoogleraren
criminologie, maar die geven nu
alleen keuzevakken. In de nieu
we studie worden deze gecom
bineerd en aangevuld met nieu
we vakken. Hoewel een aantal
strafrechtgeleerden in Neder
land criminologie als specialis
me heeft, bestond een dergelijke
opleiding nog niet
Dat is maar goed ook, want er is
zelfs een keer geopperd om het
hele Prentenkabinet maar van
de hand te doen. Dat zou ver
schrikkelijk zonde zijn geweest."
Zonder de komst van het Pren
tenkabinet was een herindeling
onmogelijk geweest, aldus Da
men. „Daar was simpelweg
geen geld voor. De overplaatsing
van het kabinet vindt over een
maand plaats. De UB heeft al
een ruimte geschikt gemaakt
voor de waardevolle stukken. De
ruimte, die voorheen nog als
opslagruimte voor de naslag
werken van de UB diende, biedt
over een maand onderdak aan
zowel het Prentenkabinet als de
eigen naslagwerken. „Voorheen
maakten we gebruik van norma
le kasten. Met de nieuwe draai
bare compactuskasten besparen
we veel ruimte omdat de gang
paden tussen de kasten verdwij
nen. Het is allemaal een stuk ef
ficiënter ingericht."
leiden - Drie parkeerplaatsen op de kruising Hoge Rijndijk - Zoeterwoudsesingel verdwijnen om plaats te maken voor een veiliger fietspad. De
gemeente wii op een aantal plaatsen langs de Hoge Rijndijk meer ruimte voor fietsers. Dat gebeurt door het fietspad te verbreden, op te hogen
of vrij te maken van de hoofd rij baan. Foto: Dick Hogewoning
ot 17
0,
iet in al z'n eenvoud niet
nooiste gebouw van Leiden
nl an is het toch op z'n minst
peest markante bouwsel in
ot 17 iad. We hebben het over de
se Burcht. Gebouwd voor
leiden een stad was, deed
TIES mposante fort eeuwenlang
>t als veilige haven voor de
andse en Leidse burggra-
Inmiddels is de burcht een
icht programmapuntje
toeristen die Leiden be
en en een geliefde hang-
ling vtvoor iedereen die op een
ijven ie dag in de stad van de
/vil genieten. En niet te ver-
een prachtig Rijksmonu-
t. Waarom is er dan zo wei-
>ost (tpformatie over dit bouw-
te vinden?
ge Gussenhoven vroeg zich
inge tijd af en nam ten slot-
ETTEBjlf de pen en een camera ter
siecburt om bezoekers én inwo-
ïre lee
ig van
agblac
inf<
Grai
van
gebri
I doo
t
sservj
ners van Leiden wat meer infor
matie te geven over de burcht
en de andere opvallende pan
den in de stad. Twee jaar gele
den kwam zijn boekje uit: Pa
norama Leiden. Zicht vanaf de
Burcht. In twee talen verkrijg
baar bij de VW en boekhandel
Kooyker. Al in de jaren zestig
fotografeerde hij de hele stad
vanaf de burcht. Al die foto's
plakte hij aan elkaar met als re
sultaat een echt panaroma. In
het begeleidende boekje be
schrijft hij kort en bondig de ge
schiedenis van de Burcht en
veertig andere gebouwen die
vanaf de burcht zichtbaar zijn
of waren. Want Leiden is sinds
dien natuurlijk weer aardig ver
anderd. En zo is Panorama Lei
den een informatief en luchtig
boekje met allerlei aardige ver
halen over onze stad.
„Hoe oud de Burcht precies is,
De Blauwe Steen, die al 700 jaar in de
Breestraat ligt. is het symbolische
middelpunt van de stad.
Onder redactie van
Timoteus Waarsenburg en Eric-Jan Berendsen
TELEFOON O 71 - 53 56 424
kan niemand met zekerheid
zeggen", zegt Gussenhoven.
„Wel is zeker dat de Burcht ou
der is dan de stad Leiden. Het
ronde verdedigingsbouwwerk
dat op een kunstmatige heuvel
ligt, precies daar waar de oude
en Nieuwe Rijn samenkomen,
werd naar alle waarschijnlijk
heid rond het jaar 1150 ge
bouwd. Maar het is zeer goed
mogelijk dat het burchtterrein
al in de vierde of vijfde eeuw
deel uitmaakte van een veel
groter verdedigingswerk. De
huidige Burcht is waarschijnlijk
na verwoesting en verval van
het eerdere complex gebouwd.
Maar archeologisch onderzoek
heeft inmiddels uitgewezen dat
de burcht wel op 'eigen benen'
staat. Het gebouw staat dus niet
op fundamenten van een ouder
bouwwerk."
Dat archeologisch onderzoek is
in de jaren zestig van de vorige
eeuw uitgevoerd. Toen is ook
de hele muur grondig gerestau
reerd. „Er is wel een aantal an
dere wetenswaardigheden dui
delijk geworden tijdens dat on
derzoek. Midden in de Burcht
stond in die dagen een donjon,
een kleine woontoren waar de
verdediger zich met zijn familie
in kon terugtrekken tijdens ge
vechten. Daar zijn resten van
teruggevonden. En in de heuvel
zaten grote waterreservoirs die
ervoor zorgden dat de fontein
aan de vismarkt het op markt
dagen deed."
Tot 1651 was de burcht eigen
dom van burggraven. Diverse
families hadden de burcht in
bezit en maakten er bij tijd en
wijle dankbaar gebruik van om
te schuilen als ze weer eens in
moeilijkheden verkeerden. In
1651 kocht de gemeente Leiden
de burcht van de laatste 'echte'
burggraaf, Claude Lamoral,
De burcht Markant middelpunt van de stad op de plek waar de Oude en Nieuwe Rijn samenkomen.
Foto: George Gussenhoven
Prins de Ligne. Niet te verwar
ren met de pas drie eeuwen la
ter bekend geworden Prince de
Lignac. In datzelfde jaar aan
vaardde een van de van Leidse
burgemeesters, Johan Pietersz.
van der Maersche, als eerste
niet-eigenaar de titel van Burg
graaf. „De sierpoort die nu nog
altijd bestaat, is door de ge
meente aangelegd in 1683. In
het hek werden de wapens aan
gebracht van de vier burge
meesters die Leiden toen had.
Tot die tijd was de enige ingang
een klein poortje aan de huidi
ge achterkant van de Burcht"
Het moge duidelijk zijn, wat
Gussenhoven betreft, verdient
de burcht meer aandacht. „Pa
norama Leiden is het eerste
boekje over de burcht voor het
publiek", weet Gussenhoven.
„Bovendien geeft het een aardig
inzicht in een groot aantal ge
bouwen in Leiden. Want Leiden
is slecht uitgerust als het om in
formatieve boekjes over deze
prachtige stad gaat. Maar een
paar maanden nadat het uit
kwam, lag het bij de VW al bo
ven op de kast, uit het zicht van
de klanten."
En zo blijft de Leidse burcht
een onbekend gebouw, vindt
Gussenhoven. Hij benadrukt te
zeggen dat het hem niet gaat
om de opbrengst van het boek
je. De gepensioneerde banket
bakker heeft een enorme liefde
voor de stad en fotograferen.
dergebracht - kampioenschap
pen waar trouwens ook enige
buitenlandse inzenders aan
deelnemen. In totaal staan er op
deze tentoonstelling 2500 die
ren, van Iberische sierduiven,
tot Vlaamse Reuzen en rood- en
blauwoogpolen - het kleinste
konijnenras.
Op Beestenspul is ook de Ver
eniging ter bevordering der Bij
enteelt in Nederland aanwezig,
met een bijenpresentatie. Ook
de Nederlandse muizenfokkers-
club is present, terwijl de Ripse
Ruiters verschillende takken van
de ruitersport presenteren.
Daarnaast zijn er ook raskatten
te bewonderen van de oudste
onafhankelijke kattenvereniging
in Nederland, de NWK. Een
reeks organisaties is aanwezig
om de bezoekers het welzijn van
dieren onder de aandacht te
brengen.
Beestenspul is zaterdag 21 en
zondag 22 september geopend
van 10.00 tot 18.00 uur.
leiden - De dierenmanifestatie
Beestenspul strijkt eind deze
maand weer neer in de
Groenoordhallen. Op zaterdag
21 en zondag 22 september
kunnen bezoekers in twee hal
len de meest uiteenlopende
diersoorten bekijken. Het is de
27ste keer dat deze manifestatie
in Leiden wordt gehouden.
Aan Beestenspul doet dit jaar
onder meer de vereniging van
exotische diersoorten mee, die
diersoorten toont als rolstaart-
beren, wasbeerhonden, stok
staartjes en zwarte nijl stekel
muizen. Verder is er een hon-
denring waar verschillende hon
denrassen bewonderd kunnen
worden en geeft de kynologen-
vereniging Rijnland informatie
over de aanschaf, het onderhou
den en africhten van deze die
ren. De kleindierensportvereni-
- ging Rijnland houdt gedurende
Beestenspul een nationale ten
toonstelling, waar de landelijke
kampioenschappen in zijn on-
te foto's van Leiden over
schrijdt op dit moment de
35.000 al. „Ik wil gewoon de
burcht promoten. Er bestaan
wereldwijd maar twee van dit
soort gebouwen. Een daarvan
staat bij ons midden in de stad,
verscholen tussen de huizen.
Indrukwekkend, schitterend om
te zien, een uniek tijdsdocu
ment Maar als je er wat over te
weten wilt komen, kan nie
mand je helpen.
Panorama Leiden is te koop bij
Leiden Promotie/VW en boek
handel Kooyker.
Timoteus Waarsenburg
leiden - Automobilisten kunnen
voortaan ook doordeweeks hun
auto kwijt op het voormalige
terrein van het Hoogheemraad
schap van Rijnland aan de
Boommarkt. Nu kan dit alleen
op koopavonden en zaterdagen.
Als het plan van de gemeente
Leiden doorgaat, kunnen auto
bestuurders ook van maandag
tot en met zaterdag van 09.00
tot 20.00 uur terecht, op koop
avonden tot 21.00 uur en op
zondagen van 13.00 tot 20.00
uur. De regeling geldt zowel
voor vergunninghouders als
voor betaald-parkeerders.
De maatregel maakt deel uit van
een reeks wijzigingen in het ge
bied. Op de Lange Mare heft de
gemeente een aantal vrije par
keerplaatsen op ten gunste van
vergunninghouders. Het gaat
daarbij concreet om het ver
plaatsen van vijf betaald-par
keerplaatsen aan de Lange Mare
nabij de Vrouwenkerkkoorstraat
naar de Lange Mare ter hoogte
van nummer 69. Bij deze plaat
sen komt een rode-kopmeter te
staan, wat inhoudt dat automo
bilisten er 24 uur per dag moe
ten betalen. De betaald-parkeer
plaatsen die zo vrijkomen wor
den bestemd voor houders van
een vergunning. Betrokkenen
kunnen nog tot 27 september
reageren op de maatregel.
