Londen en Rome dreigen Haider laat deur °p een kicr staan Strafhof te ondermijnen BUITENLAND Top Johannesburg worstelt zich naar finale Europa zet zichzelf opnieuw buitenspel op het wereldtoneel Powell: Wereld moet bewijs tegen Irak zien Rapporten over Japanse atoomcentrales vervalst Brandstofpomp Boeings vertoont mankementen elk i de en loi )r uw ind op veerboot ordzee geblust maandag 2 september 2002 erdam - Op de Noordzee de Engelse kust heeft van- jen brand gewoed op de >oot Norsea van de Britse imeming P O North Sea "jes. De 611 opvarenden, ^Br wie Nederlanders, bleven ^Boord. Niemand raakte ge- Het schip heeft op eigen pt de reis richting Zeebrug- •rvat. De boot was twaalf leter uit de kust van Great ïouth toen de brand in de machinekamer ont ij Volgens een woordvoer- L| jan P&O werd het vuur on- jellijk geblust. Het duurde _er tot half acht voor er ze- e"eneid was dat het ook werke- t wéitwas. kolk jntallen doden r tyfoon Korea bij: >leiding moet Ie Zee redden inesburg - Israël en Jor- lë gaan de Dode Zee red- i Een 320 kilometer lange leiding moet de beroemde lenzee van water uit de Ro- ee voorzien. De Dode Zee weTlt gevoed door de Jordaan. die rivier wordt inmiddels ''an iel water voor menselijke lumptie onttrokken dat de Der naar de Dode Zee niet r voldoende is om de ver- iping van water te compen- n. Het waterpeil daalt met or ïveer een meter per jaar. De utekiding gaat zo'n 800 mil- laati euro kosten. Het akkoord ;n gereikt in de marge van de igeij°P 'n Johannesburg, ikinj ens oeder gooit kind 1 raam van flat lc kong - Een Chinese moe- heeft haar zoontje van drie let raam van haar flat op de >un1ende verdieping gegooid, ma pleegde zij zelfmoord t er achteraan te springen. 'Ug^Jheeft de politie van Hong vandaag laten weten. De nl. e levenloze lichamen wer- gistermiddag bij het flatge- Jw aangetroffen. De vrouw ■depressief geworden nadat loor de vader van het kind I verlaten. door onze correspondent Wierd Duk - Zeker 88 personen zijn - Jeekeinde in Zuid-Korea lam let "even gekomen door 'tyfoon. De zware storm brzaakte overstromingen pdverschuivingen. Het !om de ernstigste tyfoon in r dan veertig jaar tijd in het Jische land. De autoriteiten tfoftn dat het aantal doden kan oplopen. De schade >n mf ïh de miljarden. De storm onder meer het voetbal- Jon van Seogwipo bescha- 3HJn[ Daar werden onlangs nog I Strijden voor het WK-voet- nl jespeeld. rrië liet strijders Oaeda gaan' viv - Syrië heeft de afgelo- maanden zo'n 200 strijders al-Qaeda toegestaan naar non te gaan. Het Israëli dagblad Ha'aretz meldt dit ibben vernomen bij de Is- sche inlichtingendiensten, aannen zijn ondergebracht m Palestijns vluchtelingen- p. De Israëlische krant pro- t ook andere banden tus- Damascus en de organisa- m Osama bin Laden aan te n. Zo zou Mohammed At- ider van de groep kapers egen de torens van het aanvloog, Syrië twee of keer hebben bezocht. m onschadelijk maakt in Bilbao to - De politie in Spaans lenland heeft gistermorgen jlbao een zware bom on- Idelijk gemaakt. Het explo it in een bestelauto, die rdag door leden van de ter- jtische afscheidingsbewe- ETA was gestolen. Volgens plitie had de bomauto ten ontploffen toen een pa- ille van de Baskische politie bij kwam. De politie kon de i onschadelijk maken dank- t eigenaar van de auto. Die 5 alarm, nadat hij zich los weten te maken van de n waaraan de drie dieven hadden vastgebonden. Zij len hem verteld dat zij lid in van de ETA. jnen doden e Afghanen il - Drie medewerkers van fghaanse mijnopruimings- st zijn gisteren omgeko- toen een ziekenwagen bij ichtmachtbasis Bagram op mijn reed. Er raakten 29 sen gewond. In Bagram en imliggende gebied zijn in iren tachtig veel mijnen ge- Sovjettroepen hielden Afghanistan bezet. Nabij roegere ambassade van de ïkP'%tunie in de hoofdstad Ka- costte een bomexplosie gis- 1 een Afghaan het leven. Hij te voorbij toen het explo- dat was geplaatst in een 6 houten kar, afging. door onze correspondent Hetty van Rooij helsingor - Groot-Brittannië en Italië dreigen het Internationale Strafhof (ICC) te ondermijnen door een belofte aan de VS dat ze geen Amerikaanse burgers zullen uitleveren. Daarmee schofferen ze het Deense EU-voorzitter- schap, dat zoekt naar een com promis om alle partijen tevreden te stellen. In het Deense Helsingor kwa men de vijftien EU-ministers van buitenlandse zaken afgelo pen weekeinde niet verder dan de afspraak om in elk geval tot eind deze maand geen afspra ken met de VS te maken. De kwestie van het ICC verdeelt de landen van de Europese Unie, en bedreigt de al onder druk staande relatie tussen Europa en de VS. De VS boycotten het Strafhof, en proberen zo veel mogelijk lan den de belofte te ontfutselen dat ze nooit Amerikanen aan het ICC zullen uitleveren. Volgens EU-juristen zijn zulke akkoor den in strijd met het internatio nale recht. De vijftien landen van de Europese Unie laten bin nenkort hun eigen juristen op de kwestie los. Minister De Hoop Scheffer zei zaterdag in Helsingor dat het oordeel van de Brusselse juris ten niet 'het finale woord' is. Hij sloot echter uit dat Nederland ooit een akkoord met de VS zal sluiten om geen Amerikanen uit te leveren. „Wij zijn gastland van het Strafhof en dat betekent dat wij een eigen verantwoorde lijkheid hebben. Als Nederland zo'n overeenkomst met Amerika zou sluiten, is het gedaan met het ICC." In Denemarken hebben de EU- ministers afgesproken om de rij en tot hun volgende bijeen komst op 30 september gesloten te houden. Ook de Italiaanse premier en minister van buiten landse zaken Berlusconi ging daarmee akkoord, hoewel hij de avond daarvoor publiekelijk ver klaarde dat hij niets met afspra ken binnen de Europese Unie te maken had. Het Deense voorzitterschap heeft nog een paar weken de tijd om een compromis te vinden. De kandidaat-lidstaten, die ver scheurd worden tussen zware druk uit Washington en hun verantwoordelijkheid als toe komstig EU-lid, moeten dat standpunt volgens de Hoop Scheffer 'beschouwen als een oproep om ook nog even te wachten'. berlun - Met zijn aangekondig de vertrek uit de landelijke Oos tenrijkse politiek heeft de ex treemrechtse Jörg Haider een crisis uitgelokt in zijn partij, de FPÖ. Haider nam zijn besluit vrijdag, nadat hij een lang sle pend conflict verloor met vice- kanselier Susanne Riess-Passer, die tevens partijleider is. Haider verzet zich tegen uitstel van een voorgenomen belas tinghervorming. De coalitierege ring van de FPÖ en de conserva tieve ÖVP wil de voor 2003 ge plande belastingverlaging op schorten en zo geld vrijmaken om de schade als gevolg van de recente watersnood te betalen. Haider dreigde met een volks raadpleging over de kwestie, maar haalde bakzeil. 'Om de partij niet te splijten' besloot hij zich daarop terug te trekken in zijn landstreek Karinthië, waar hij als minister-president de scepter zwaait. „Dit is defini tief', aldus de omstreden politi cus, die algemeen wordt erkend als de motor achter het electora le succes van de FPÖ. Het is niet de eerste maal dat Haider zijn aftocht uit de natio nale politiek bekendmaakt, en ook nu houdt hij de deur duide lijk op een kier. Mocht de FPÖ bij de eerstvolgende verkiezin gen een nederlaag lijden, dan is hij bereid om de partij weer uit het slop te trekken. Haider verwijt zijn opvolgster Riess-Passer dat zij niet hard ge noeg met de conservatieve coa litiegenoten van kanselier Wolf gang Schüssel heeft onderhan deld over het doorzetten van de belastingverlaging. Ook andere FPÖ-kopstukken in de regering zouden zich niet voldoende in spannen voor de belangen van 'de kleine man'. Waarnemers zien in de machts strijd een signaal dat de FPÖ on der Riess-Passer definitief af stand wil nemen van haar tradi tionele rol als protestpartij. Waar Haider zijn successen boekte met populistische aan vallen op het vastgeroeste Oos tenrijkse politieke establishment en met onverhuld xenofobe uit spraken, heeft de FPÖ zich on der Riess-Passer ontwikkeld tot een geaccepteerde en pragmati sche regeringspartij. Maar de ijdele Jörg Haider kan zich er moeilijk bij neerleggen dat de door hem naar voren ge schoven Riess-Passer een eigen koers vaart, zo menen commen tatoren. Komt het tot een open lijke confrontatie ten overstaan van de FPÖ-leden, dan kan Hai der volgens velen rekenen op de steun van een meerderheid. door onze correspondent Peter van Nuijsenburg tokyo - In Japan is een schan daal losgebarsten rond vervalste keuringsrapporten over de vei ligheid van kerncentrales. De leiding van het energiebedrijf van Tokyo gaf dit weekeinde toe dat de afgelopen twintig jaar de fecten aan vitale onderdelen van kerncentrales zijn verzwegen of gebagatelliseerd. De president-directeur en de bedrijfsleider hebben hun ver trek aangekondigd. Er loopt een intern onderzoek. Het schan daal werd onthuld door de in stantie die toezicht houdt op de veiligheid van kerncentrales, de NISA Die onthulde dat het be drijf in 29 gevallen de keurings rapporten van het Amerikaanse General Electric International (GEI), dat de centrales inspec teerde, heeft vervalst. De specialisten van GEI moes ten de rapporten herschrijven op last van het energiebedrijf. Een specialist trok aan de bel en speelde de NISA de oorspronke lijke rapporten toe. Het is niet bekend hoe ernstig het met de centrales is gesteld, maar ex perts sluiten niet uit dat Japan alleen bij toeval aan een of meerdere rampen is ontsnapt. De leiding van het energiebe drijf heeft de rapporten naar het zich laat aanzien om twee rede nen vervalst In de eerste plaats zou stilleggen van de centrales voor de noodzakelijke reparaties te duur zijn. Het tweede motief was dat men paniek bij het pu bliek wilde voorkomen. Berich ten over de defecten zou de be volking mogelijk nog sterker mobiliseren tegen de bouw van nieuwe kerncentrales. Het schandaal is niet het eerste dat de exploitanten van kern centrales een slechte naam heeft bezorgd. De afgelopen jaren hebben ze regelmatig gepro beerd ongelukken te verdoeze len. Drie jaar geleden vond in Tokaimura het ernstigste onge val plaats. Honderden werkne mers, reddingswerkers en inwo ners van de stad werden bloot gesteld aan straling. Twee van hen zijn uiteindelijk overleden. Een afgevaardigde staat in het Zuid-Afrikaanse Sandton tussen enkele van de 6.000 beelden die door actiegroepen zijn neergezet in de buurt van het congrescentrum waar de Wereldtop plaatsvindt. Het idee achter de beelden is dat ze staan voor alle mensen die bedreigd worden door armoede en milieurampen. Foto: AP/Saurabh Das door onze correspondent Eelco van der Linden Johannesburg - De Wereldtop over duurzaamheid in Johan nesburg is de laatste fase inge gaan zonder veel concrete resul taten. Vanaf vandaag is het woord aan staatshoofden en re geringsleiders, die de wereld woensdag moeten tonen dat tien dagen van praten en onder handelen ergens goed voor wa ren. Afgelopen nacht lukte het wel enkele obstakels uit de weg te ruimen. Er werden afspraken gemaakt over wereldhandel, toegang tot sanitaire voorzienin gen en goed bestuur als voor waarde voor ontvangen van ontwikkelingshulp. Het laatste belangrijkste geschilpunt betreft nog de doelstellingen rond duurzame energie. De kans is groot dat de leiders de zaak vlot moeten trekken. Premier Balkenende, die mor gen vijf minuten spreektijd krijgt, wilde gisteren niet voor uitlopen op resultaten. „Ook al zou er niet uit komen wat ik hoop, dan nog zendt deze top een belangrijk signaal aan de wereld." Balkenende deed zijn uitspraak tijdens een bezoek aan een aids-project in een township nabij Pretoria, waar aan Nederland een financiële bijdrage levert. De Europese Unie poogt voor duurzame energie een doel en een tijdschema in de tekst te krijgen: vijftien procent van alle gebruikte energie moet in 2010 duurzaam zijn. Nu is het bijna veertien procent, en dat is zo hoog dankzij de ontwikkelings landen (Nederland heeft een percentage van 1,9). Door hun economische groei loopt dat percentage nu echter terug. De Derde Wereld moet gehol pen worden wind en zon te ex ploiteren, maar het Westen moet ook actie ondernemen. Door obstructie van de Verenig de Staten, die allergisch zijn voor dergelijke afspraken, is er nog weinig gebeurd. Het ge rucht gaat dat de VS, de grootste vervuiler van de wereld, de steun van Japan en ontwikke lingslanden hebben gekregen. In ruil hiervoor zouden de Ame rikanen een andere doelstelling steunen: halvering van het aan tal mensen dat geen toegang heeft tot schoon water. Zaterdagnacht werd wel een ak koord over het klimaatverdrag van Kyoto bereikt. Er is een for mulering bedacht waarmee het verdrag, dat gaat over verminde ring van uitstoot van broeikas gassen, in de eindtekst kan wor den genoemd zonder dat de Verenigde Staten er onwel van worden. President Bush weigert dat ver drag te ratificeren, met het argu ment dat het de VS volgens hem 400 miljard dollar kost, zonder de garantie dat het milieu er veel beter van wordt. Er wordt nu slechts 'opgeroepen' het ver drag te ratificeren. De hoop is nu dat de wereldleiders - met uitzondering van Bush - een im puls kunnen geven. Gedemonstreerd werd er afgelo pen weekeinde ook. Circa 15.000 mensen togen gisteren van de Derde Wereld van de zwarte township Alexandra naar de Eerste Wereld van Sandton, waar de top plaatsvindt. Het was een van de weinige demonstra ties die waren toegestaan. De veiligheidsmaatregelen waren immens, maar het kwam niet tot geweld. De woede uitte zich vooral via teksten. Een ervan was 'Osama Bin Laden, bom bardeer alsjeblieft Sandton'. Washington - De Amerikaanse luchtvaartautoriteit FAA heeft luchtvaartmaatschappijen opge dragen de komende dagen 1.400 Boeings te inspecteren. Mogelijk is er iets mis met de brandstof- pompen, die daardoor een ex plosie kunnen veroorzaken. De FAA liet weten dat er geen ongelukken zijn gebeurd als ge volg van ondeugdelijke brand- stofpompen, maar bij inspecties zijn verkeerd aangesloten en be schadigde kabels aangetroffen in pompen die er tijdens een vlucht plotseling mee ophiel den. De beschadigde draden kunnen vonken of kortsluiting verooizaken. De opdracht tot inspectie van de FAA geldt voor de types 737, 747, en 757 van Amerikaanse maatschappijen. Wereldwijd gaat het om ongeveer 3.300 toe stellen. De FAA heeft over de he le wereld luchtvaartmaatschap pijen gewaarschuwd. De pompen zijn gemaakt door Hydro-Aire in Burbank in Cali- fomië. Ze zijn in ten minste 116 vliegtuigen gezet tijdens de bouw sinds januari van dit jaar. De FAA wil dat alle Boeings worden geïnspecteerd, omdat sommige verdachte pompen mogelijk ter vervanging zijn ge bruikt in oudere toestellen. De inspectie van verkeer en wa terstaat heeft contact opgeno men met alle Nederlandse luchtvaartmaatschappijen en hen gevraagd de brandstofpom- pen.van de betreffende vliegtui gen te controleren. Ze verwacht binnen drie dagen uitsluitsel. Volgens een woordvoerder is het niet nodig om de Boeings aan de grond te houden. door onze correspondent Hetty van Rooij helsingor - Het had niet op een beter passende plek kunnen ge beuren. Op driehonderd meter van kasteel Elsinore, waar Hamlet ten onder ging aan zijn eigen twijfels, bereikte zaterdag het buitenlands beleid van de Euro pese Unie een dieptepunt. Als oorzaak zijn dezelfde menselijke tekortkomingen aan te wijzen die in het toneelstuk van Shakespe are leiden tot de val van de Deen se prins: wantrouwen, twijfel, achterdocht en eigenbelang. De Europese ministers van bui tenlandse zaken, die het afgelo pen weekeinde bijeen waren in een hotel op een steenworp van Elsinorel, slaagden er niet in om de gelederen gesloten te hou den. Dat lijkt op het eerste ge zicht niet erg: het ging om een informele bijeenkomst en er werden geen besluiten voorzien. Maar het belang van de onder werpen op tafel maakt de diep gewortelde verdeeldheid wel de gelijk tot een serieus probleem. Als de vijftien lidstaten er niet in slagen om elkaar te vinden, be staat er immers domweg geen gemeenschappelijk buitenlands beleid, en staat de EU in de in ternationale gemeenschap bui tenspel. En als de landen van de Europese Unie het niet eens worden over een gemeenschap pelijke koers omtrent het Inter nationaal Strafhof of een moge lijke oorlog tegen Irak, waarom zouden de Amerikanen zich dan iets van de EU aan hoeven te trekken? Eerst het Strafhof, het parade paardje van de Europese Unie en een doom in het oog van de VS. De Britten neigen naar de kant van de Amerikanen. De Ita liaanse premier annex minister van buitenlandse zaken Berlus coni vraagt zich hardop af waar om hij zich eigenlijk iets van zijn Europese partners aan moet trekken. Het probleem is een maand naar de toekomst verschoven, en de kandidaat-landen krijgen het vriendelijke verzoek om even op een besluit te wachten. Maar die verdeeldheid brengt landen als Bulgarije, Slovenië of Letland in een onmogelijke po sitie. Zij krijgen uit Washington te horen dat militaire hulp of hun toekomstige NAVO-lid- maatschap in gevaar komen als ze niet doen wat de Amerikanen willen. Ze krijgen uit Brussel echter te horen dat ze zich moeten schik ken naar de koers van de Euro pese Unie. Na de bijeenkomst in Denemarken is het nog maar de vraag of die koers er komt. En als dat niet lukt, slaat de EU een dubbele flater: ze geeft haar eensgezindheid, het enige wa pen tegen de Amerikaanse boy cot van het Strafhof, uit handen, en slaagt er tegelijkertijd in de kandidaat-landen van zich te vervreemden. Dan de mogelijke aanval op Irak. De Duitsers en de Fransen wijzen een Amerikaanse aanval af, de Britten proberen de VS te vriend te houden en tegelijker tijd het Europese kamp niet van zich te vervreemden. Het 'alter natief dat de EU Amerika te bie den heeft, is broodmager: een oproep aan Saddam om VN-wa peninspecteurs toe te laten. De vraag wat te doen als dat niet lukt, wordt niet beantwoord. Dat kón ook niet, omdat de overeenstemming niet verder reikt dan die ene stap. Eén me ter verder, en het nationale be lang van de grote lidstaten zit in de weg. Om het anders te zeg gen: zolang de Britse premier Tony Blair de trouwste bondge noot van Amerika wil zijn, zal hij zich daar door zijn Europese vrienden niet van laten weer houden. En daar eindigt het ge meenschappelijke Europese buitenlands beleid, hoezeer bui tenlandgezant Solana ook zijn best doet. londen/afp-gpd - De Ameri kaanse minister van buitenland se zaken, Colin Powell, heeft zijn stilzwijgen in de kwestie-Irak gisteren doorbroken in een uit zending van de BBC. Daar zei hij dat de wereld de beschikbare bewijzen over de Iraakse bedrei ging moet zien, 'zodat iedereen zich er een oordeel over kan vormen'. Powell zei dat in antwoord op een opmerking dat er in de hele wereld grote twijfels zijn over de vraag of de VS Irak zouden moe- ten aanvallen. Volgens de minis ter is op dit moment de aan dacht te veel geconcentreerd op de positie van de VS en de dis cussie die binnen de Ameri kaanse regering wordt gevoerd, terwijl er nauwelijks aandacht is voor het Iraakse regime. Powell heeft zich tot dusver af zijdig gehouden, terwijl haviken in de regering-Bush als vice-pre sident Cheney en minister van defensie Rumsfeld zich hebben uitgesproken voor actie. Powell was ook niet aanwezig bij het beraad van Bush met zijn nauw ste adviseurs op zijn ranch in Texas. Powell is volgens ingewijden niet te porren voor een aanval op Irak zonder steun van de be langrijkste bondgenoten. Vice- president Cheney heeft welis waar afgelopen week verklaard dat hij de Amerikaanse bondge noten wil consulteren. Maar waarnemers zeggen dat Cheney er net zo over denkt als Rums feld, en dat hij instemming van President Bush poseert in het Texaanse Waco met de militaire poli tie, kort voor hij zijn vakantie afsloot en terugvloog naar Washing ton. Foto: AP/Rick Bowmer de bondgenoten van secundair belang vindt. Een mogelijke aanval op Irak houdt de lidstaten van de Euro pese Unie intussen volstrekt verdeeld. De vijftien ministers van buitenlandse zaken werden het er dit weekend in het Deen se Helsingor alleen over eens dat de Verenigde Naties de druk op Saddam Hussein moet op- voerep om wapeninspecteurs toe te laten. Maar over de vraag wat er moet gebeuren als dat niets oplevert, lopen de menin gen uiteen. Duitsland en Frankrijk wijzen een Amerikaanse oorlog tegen Irak af, en hebben de Bush ge waarschuwd voor de risico's van een aanval zonder de steun van de bondgenoten. Groot-Brittan nië, de trouwste bondgenoot van Amerika, lijkt beducht voor een mogelijk Amerikaans solo optreden. Volgens de Britse mi nister Straw moet een militaire actie wel een 'stok achter de deur' blijven, om te garanderen dat de wapeninspecteurs naar behoren hun werk kunnen doen. In Londen zei premier BI air zaterdag dat voor een aan val 'de grootst mogelijke inter nationale steun' moet bestten. Irak zelf heeft aangekond^B dat het gezanten gaat sturen naar diverse Europese landen om hun steun te verwerven tegen de dreiging van een aanval door de Verenigde Staten. De Iraakse vi ce-president Taha Yassin Rama dan zei dat de gezanten zullen uitleggen hoe Amerika de we reldvrede en veiligheid be dreigt'. Volgens de BBC is het nu de strategie van Irak zo veel mo gelijk steun te winnen uit zo veel mogelijk gebieden. Bagdad ziet de ongerustheid van Europa over de sterke taal van de VS voor een militaire actie. Iraakse autoriteiten proberen de kloof die zich nu vormt tussen de Eu ropeanen en de Amerikanen te verdiepen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2002 | | pagina 5