KUNST CULTUUR
Een verademing van soberheid
Een showman die de
vibrafoon het swingen
'Overdreven aandacH
voor speciale effectei
De Dijk stuitert voS
plezier op Swetpog
Box met 'souvenirs' als monument voor Snip Snap
Eminem maakt
filmdebuut
Eerste school voor
scenarioschrijven
Springsteen
snel uitverkocht
Hazes na 20
jaar weer op 1
Boek Fortuyn:
nominatie voor
Publieksprijs
Festival Oude
Muziek trekt
ruim 50.000
bezoekers
Leids Rapenburgconcert evenaart Amsterdamse Prinsengracht
Legende in het 'Stedelijk'
Organisator
doet aangifte
wegens smaad
maandag 2 SEPTEMBER 20CT-
Foto: AP/Mark J. Terrill
tos angeles - Zanger Eminem
maakt zijn filmdebuut. Hij
speelt een rol in de film '8 Mile'
(fie op vrijdag 8 november in
première gaat op het interna
tionale filmfestival van Toronto
in Canada. De rapper Eminem
is omstreden vanwege uitspra
ken die hij geregeld doet over
onder meer vrouwen en ho
mo's.
Amsterdam - Nederland krijgt
volgend jaar een school voor
scenarioschrijven. In januari
begint in Amsterdam de Script-
school, de eerste twee jaar du
rende HBO-opleiding voor toe
komstige scenaristen. Het initi
atief komt voort uit een groei
ende behoefte bij tv-producen-
ten en omroepen aan vakkun
dige scenarioschrijvers voor
langlopende Nederlandse dra
maseries. De school biedt jaar
lijks plaats aan twaalf studen
ten. De docenten zijn gerenom
meerde scenarioschrijvers als
Pieter van de Waterbeemd
(Pleidooi), Hugo Heinen (De
zomer van 45) en Peter Römer
(Diamant). De school is een ini
tiatief van Script Studio, de
grootste Nederlandse produ
cent van tv-scenarios. De stu
dio, die fulltime vijftig scenaris
ten in dienst heeft, levert scripts
voor onder meer Goede tijden
slechte tijden, Westenwind, Ro
zengeur wodka lime en Trau
ma 24/7.
delft - De kaarten voor het
concert van Bruce Springsteen
in Ahoy* zijn afgelopen zater
dagochtend binnen een kwar
tier uitverkocht. Tienduizend
fans wisten binnen korte tijd
een toegangskaart te kopen
voor het concert op 22 oktober
in Rotterdam. Het is voor het
eerst sinds 1992 dat Spring
steen weer samenwerkt met de
E Street Band. Naar aanleiding
van hun album The Rising ma
ken ze een tournee langs zeven
Europese steden. De kaarten
werden verkocht via de voor
verkoopadressen, via internet
en telefonisch. Bij verschillende
voorverkoopadressen hadden
fans zich al in de nacht van vrij
dag op zaterdag geposteerd om
op tijd te zijn.
vinkeveen - Na twintig jaar
staat André Hazes vanaf deze
week voor de tweede keer in
zijn carrière op nummer een in
de Album Top-100 met zijn
nieuwe album 'Strijdlustig'. De
vorige keer dat hij bovenaan
stond op de hitlijst was in fe
bruari 1982 met 'Gewoon An
dré'. Het nieuwe album van
Hazes stijgt deze week van de
29ste plek naar nummer een.
Hij verslaat De Dijk, die vorige
week met 'Muzikanten dansen
niet' op de hoogste plek bin
nenkwam. De groep staat deze
week op de tweede plaats.
amsterdam/anp - 'De puinho
pen van acht jaar Paars' van Pim
Fortuyn en 'De ontdekking van
de hemel' van Harry Mulisch
zijn genomineerd voor de NS
Publieksprijs. Samen met vier
andere titels dingen de boeken
naar de prijs, die bestaat uit een
sculptuur van Jeroen Henne-
man en een geldbedrag van
6807 euro. Dat heeft de stichting
Collectieve Propaganda van het
Nederlandse Boek (CPNB) giste
ren bekendgemaakt
In de week van 14 tot 26 oktober
kunnen lezers hun stem ook uit
brengen op 'Een vuurplaats in
steen' van Jean Auel, 'De be
woonde wereld' van Nicci
French, de debuutroman van
Judith Koelemeijer, 'Het zwijgen
van Maria Zachea' of deel 1 van
'In de ban van de ring1, 'De reis
genoten' van J.R.R. Tolkien.
De lezers kunnen hun stem uit
brengen in boekhandel of bi
bliotheek, via internet of met
een stemformulier. De uitslag
wordt bekendgemaakt op 31 ok
tober.
De NS Publieksprijs voor het
Nederlandse boek is een initia
tief van de stichting CPNB. Vorig
jaar won J.K. Rowling met 'Har
ry Potter en de vuurbeker'. Eer
der kregen onder anderen Con
nie Palmen, Adriaan van Dis en
Geert Mak de prijs.
utrecht - Meer dan 50.000 be
zoekers hebben dit jaar de 21ste
editie van het Holland Festival
Oude Muziek in Utrecht be
zocht Het aantal uitverkochte
concerten lag hoger dan vorig
jaar, meldde de organisatie gis
teravond. Er waren tijdens het
wereldwijd hoog aangeschreven
muziekevenement ruim hon
derd concerten door enkele
tientallen topensembles uit de
hele wereld. Het festival, dat 23
augustus begon, eindigde zon
dag. Volgend jaar is het evene
ment van 29 augustus tot en
met 7 september. Dan staat het
driehonderdjarig bestaan van
Sint-Petersburg centraal met
muziek uit de achttiende eeuw,
de tijd van de tsaren. In samen
werking met muziekfestivals in
Sint-Petersburg en Potsdam zal
een opera van componist Pai-
siello worden uitgevoerd. Ande
re thema's zijn 'Sturm und
Drang", gewijd aan de muziek
tussen Bach en Mozart en de
herdenking van de vierhonderd
ste sterfdag van renaissance-
meester Philippe de Monte.
muziek recensie
Lidy van der Spek
Rapenburgconcert: Hans Dulfer, Trijntje
Oosterhuis, The Young Sinatras, Mathilde
Santing en (1/9) een klassiek programma
door studenten van het Koninklijk
Conservatorium m.m.v. o.a. Maartje
Rasker, mezzo, en Maarten Rozing,
piano. Gehoord: 31/8 en 1/9,
Rapenburg, Leiden.
De programmering is perfect.
Hoe kleiner de geluidsverster
king hoe groter de klasse. De
grote saxofonist Hans Dulfer
maakt met z'n band een onge
looflijke vrolijke pestherrie. Bij
gestaan door de vitale Leidse
entertainer alias rapper John
Helder fungeert hij als trom-
melvliesverscheurende opwar
mer. Trijntje Oosterhuis krijgt al
duidelijk meer fans op de been.
Ze moet het bepaald niet heb
ben van haar oersaaie 'small
talk' waarmee zij de songs ver
bindt. Maar met haar stem van
een heilig edelmetaal zingt ze
nummer na nummer, gepolijst
en helder, zo hier en daar gelar
deerd met een zwoele kopstem.
Als de avond is gevallen en het
aantal luisteraars gigantisch is
opgelopen, treden "The young
Sinatras" op die afgestudeerd
aan Nederlandse conservatoria
niets liever willen dan de sfeer
van Count Basie's Big Band en
Frank Sinatra oproepen. De
blazerssectie krijgt dat nog be
ter voor elkaar dan de zanger
Tom Gabel die een wel heel
jonge Sinatra op de planken
zet, zonder doorleefd ver
schroeide sound.
Dan komt la Santing op in een
geraffineerd zilvergrijze, zwab
berende robe met in haar kiel
zog een wel heel grote grijze
lobbeshond. En dan pas gaat
Leiden helemaal plat. Onmid
dellijk creëert zij een super-per
soonlijk sfeertje om zich heen,
duikt met haar hele wezen in
muziek en tekst, betovert het
volk al in haar eerste song
'What a wonderful world'. Haar
achterban speelt verrukkelijk
uitgebalanceerd, totaal betrok
ken bij haar hoogwaardige en
tertainment. Schitterend speelt
de accordeonist op Santing in;
de vleugel mag deze dag voor 't
eerst een vleugel zijn en geen
knallend slagwerk. De verster
king die aan 't begin van de
middag ten hemel schreiend
schetterde, is nu een verade
ming van soberheid, en zo
wordt 'Love only love, wonder
ful enough'.
Zondagmiddag zijn de weergo
den Leiden nóg gunstiger ge
zind. Op een zonovergoten Ra
penburg zet Maarten Rozing de
toon met een glanzende Noc
turne van Chopin. De stem van
londen/anp - De Franse film
ster Catherine Deneuve heeft
gisteren op het filmfestival
van Venetië de overdreven
aandacht in Hollywood voor
speciale effecten in films ge
hekeld. Volgens haar is „de
ziel uit het filmmaken ver
dwenen", doordat er meer
aandacht is voor technologie
dan voor goed acteren.
De nieuwe film van Deneuve
(58), 'Au Plus Prés Du Para
dis', dingt op het festival mee
naar de Gouden Leeuw. Ook
in deze film worden speciale
effecten gebruikt, dit keer om
een vroegere minnaar tevoor
schijn te halen en als een
geest te laten verdwijnen. De
film is speciaal voor de Franse
filmster geschreven. De vedet
te is nu in de Nederlandse
de
bioscopen te zien in '8 tfo<
mes' van regisseur Frarigf
Ozon. or
Deneuve erkende tegen >e<
slaggevers dat de film een ;D<
jonge kunstvorm is die l h
bijzondere technieken en
dnikwekkende speciale elp
ten gebruik kan maken, n®
het lijkt er volgens haar ong
regisseurs hun technisch 1
nen veel belangrijker viivu
dan het acteren. „Er zijn ia
steeds acteurs met de k\»ij
teiten van Cary Grant ofm
therine Hepburn, maar fjsti
zijn tegenwoordig andenpi
de rollen vragen heel anttfc
dingen van hen", aidu^m
Franse filmster, die in ac
doorbrak met het klassivo
geheel gezongen Les ParajJei
es de Cherbourg. ia i
Een geraffineerde Mathilde Santing betovert het volk met 'Wonderful World'. Foto: Mark Lamers
Maartje Rasker staat als een
stoere Korinthische pilaar. Van
boven naar beneden vol en mo
numentaal, in het hoogste re
gister wendbaar en kleurrijk,
sober en functioneel begeleid
door Rozings pianospel. Flam
boyant beeldend zingt zij 'The
speech of Lady Billows' uit Brit-
tens opera 'Albert Herring'.
De Leidse Maartje Kraan speelt
twee delen uit Prokofievs Viool
sonate nr 2. Aanvankelijk is
haar toon wat droog, maar
naarmate het samenspel met
Maarten Rozing vordert wordt
haar spel interessanter, spitser,
Amsterdam - Colin McCahon, in Nieuw-Zeeland en
Australië een legende, in Europa nagenoeg onbe
kend. Een grote retrospectieve tentoonstelling van
het werk van deze schilder in het Stedelijk Museum
in Amsterdam, moet daar - in ieder geval in Neder
land - verandering in brengen. Op de tentoonstel
ling, die morgen wordt geopend, zijn 77 doeken te
zien, waarmee zijn complete schildercarrière is ge
documenteerd.
Foto: ANP
bevlogener. Als intermezzo tre
den drie accordeonisten op die
de show onmiddellijk stelen. Ze
leven zich ontzettend lekker uit
op hun zuchtende, zingende of
jankende instrument. Als klap
op de vuurpijl treedt tenslotte
de Haagse Brassband op van
het Koninklijk Conservatorium.
Ze spelen het zonnegoud van
de hemel. Eerst in Liszt waarin
een spectaculaire Alpenhoom-
solo is verwerkt die door nie
mand minder dan Herman Jeu-
rissen (hoornist van het Resi
dentie Orkest) wordt vertolkt.
Zelfs het Zwitserse koeiengelöei
alkmaar/anp - De organisator
van de voortijdig beëindigde
Chagall-expositie in de Grote
Kerk in Alkmaar, P. van Glab-
beek, heeft wegens smaad aan
gifte gedaan tegen de Amster
damse galeriehouder P. Zuid-
ema. Een woordvoerder van de
politie in Alkmaar bevestigde
dat Zuidema beweerde vorige
week dat Van Glabbeek op de
tentoonstelling veertien werken
als echte Chagalls te koop aan
bood, terwijl deze niet door
Marc Chagall zijn vervaardigd.
Hij constateerde ook valse
handtekeningen op werken en
kleurenplaatjes uit boeken. Naar
aanleiding van deze beweringen
is de expositie vroegtijdig stop
gezet. Van Glabbeek stelt dat
Zuidema valse beschuldigingen
via de pers naar buiten heeft ge
bracht. Van Glabbeek spant na
mens zijn organisatiebureau
Cultureel Culinair Passe-Partout
(CCP) tevens een kort geding
aan tegen de galeriehouder. Op
die manier wil hij rectificatie van
diens uitlatingen afdwingen.
wordt ons niet onthouden.
Het jazzoctet Tribute Band'
staat onder leiding van Rolf
Delfos, die ook zaterdag al het
Rapenburg-concert opent met
een gekke, grappige show voor
kinderen 'Delfos en de Aurato-
nes'. De muziek swingt soepel,
organisch en puur nostalgisch.
Allerhande stijlen worden door
elkaar geklutst.
Dan behoort het Rapenburg
concert weer tot het verleden.
Leiden evenaart Amsterdams
Prinsengrachtconcert met ver
ve, wat betreft kwaliteit, sfeer,
en organisatie.
muziek recensie
Herman Joustra
Concert: De Dijk. gehoord: 31/8,
feestterrein Swettherhage, Zoeterwoude.
De Dijk speelt in Zoeterwoude,
maar de sfeer van een gewoon
popconcert hangt er niet. Het is
meer een kermissfeer, zonder
kermisattracties. Goed, er staat
een poffertjestent. Maar het
reuzenrad, het spookhuis en al
lerhande rondraaiende en op
en neer zwiepende machines
ontbreken. Wat er wel is, op het
grote grasveld achter Swetter-
hage, is zo'n beetje half Zoeter
woude. Duizenden mensen zijn
afgekomen op Swetpop, de
opening van de feestweek, ter
gelegenheid van het 725-jarig
bestaan van het dorp. Ze wan
delen in het rond op zoek naar
familie en bekenden. Ze keuve
len wat met elkaar. En ze drin
ken een biertje. Totdat het tijd
is om de reusachtige feesttent
binnen te gaan.
Daar fungeert de plaatselijke
Barrie Hooi Blues Band als op
warmertje. Een prima opwar
mertje overigens. Stevig stam
pende blues. Met teksten over
boterhammen met kaas, koeien
en de polder. Strak en swin
gend. Het publiek raakt al snel
in hoger sferen. De Dijk treft
het dan ook, met zulk goed ge
luimd publiek, dat bij het min
ste of geringste al juicht en
springt.. En de band, die on-
del
langs op feestelijke wijz^n,
twintigjarig bestaan vierdUf
concerten in Ahoy" en de ee
neken Music Hall, heeft «jai
ook veel zin in. Dat blijZ(
vanaf de eerste tonen. fa e
man Huub van der Lubbe po
zijnen spelen met aanst(te.
enthousiasme, hun ha|
merk. 'Muzikanten danseit sj
heet het meest recente aen.
Dat doen de heren van D
ook niet, maar ze stuitere
vol plezier over het podiu»
Prettige muziek, prettigéH
sten. Open en direct. big*
hun nieuwste nummers f
ren uiteraard ook hun groj^,
de revue, zoals 'Als ze er r^,uj
'Binnen zonder kloppen'en
kan het niet alleen'. En rvi
tekst van dat laatste nu;n
wil Huub van der Lubbgnt
wel even stilstaan. Het gaorg
ter dan ooit met de bancjgn
hij. Hun cd is van niejjgl
nummer één binnengek^ r
in de Album Top 100. ^tii
kan alleen dankzij de fany0(
hij. Dus klapt hij nu voqee
publiek in plaats van a^m
om. iëni
Daarna is het weer de betjen
de band om te worden
juicht. Eén van die fan^et
verstandelijk gehandicappte
woner van Swetterhage,Bn
de avond van zijn leve vai
mag van Van der Lubtg 1
nummer 'Groot hart' aanJj^
gen. Even later mag hij o-jat
podium op om mee te z
En als klap op de vuurpijl
hij na afloop van het c
ook met de bandleden
achter de coulissen.
door Jacques d'Ancona
Groningen - De revue is een uitgestorven
fenomeen. André van Duin was de laat
ste die zich er mee bezighield met Joop
van den Ende als producent. De combi
natie van show, glamour en humor was
bij het publiek nog steeds populair, toen
Van Duin het voor gezien hield. Hij had
het helemaal gehad. Voelde er niets meer
voor om vijf of zes avonden per week op
te treden, een seizoen lang. Anderzijds
speelde de kostenfactor mee: ondanks
sterk verhoogde toegangsprijzen vielen
de exploitatiecijfers negatief uit.
Op het terrein van de revue was produ
cent René Sleeswijk de voorganger van
Joop van den Ende. Bijna dertig jaar wa
ren Willy Walden en Piet Muyselaar met
hun sketches en komische samenspra
ken de trekkers van de Snip en Snap Re
vue. Miljoenen Nederlanders hebben dit
specifieke facet van het theater beleefd.
Snip en Snap stonden vaak vijf maanden
per jaar in Carré in Amsterdam en in bij
na alle schouwburgen van enig formaat.
Toegegeven, zoveel concurrerends was er
niet in die tijd, maar in de amusements
geschiedenis van ons land nam de Ne
derlandse Revue onbetwist een unieke
plek in. Ja, dat was revue luidde de titel
van de tune, de herkenningsmelodie die
voor velen het verkneuterende effect had
van 'dit wordt leuk'.
Als eerbetoon aan de twee komieken
(Muyselaar en Sleeswijk stierven in 1978,
Walden loopt tegen de honderd) heeft de
journalist, criticus en kleinkunstkenner
Henk van Gelder een box samengesteld,
Snip en Snap Souvenirs. Het is een pak
ket met een video van hun beste sket
ches, een cd met liedjes en een geïllus
treerd boekje dat de geschiedenis vertelt
van de revue, de geboorte van het da
mesduo, de lichtpuntjes in de duistere
oorlogsjaren, de latere successen en ook
de voor het theaterbezoek bepaald niet
stimulerende rol van de televisie. Het af
scheid kwam in 1973. De revue draaide
toen al enkele jaren in afgeslankte vorm
in kleinere theaters.
Henk van Gelder heeft een halfjaar gespit
in archieven van de omroepen en verza
melaars om materiaal boven tafel te krij
gen. Maar de beroemdste sketch, De
mop, staat niet op de video. Van Gelder:
"Dat is de dialoog met het zinnetje Het is
niet mijn broer... We zijn ervan overtuigd
dat die sketch er móét zijn. Helaas, on
vindbaar. We hebben hem alleen op ge
luidsdrager. Nu is besloten De mop als
bonus op de cd te zetten."
De presentatie van de box is op 4 sep
tember in Carré in Amsterdam. Joop van
den Ende neemt het eerste exemplaar in
ontvangst. Een aantal oud-medewerkers,
onder wie Teddy Scholten en de hoogbe
jaarde Berry Kievits en Gerard Walden, is
van plan er bij te zijn. De 97-jarige Willy
Walden niet Vele jaren geleden nam Wil
ly Walden zich al voor nooit meer een
voet in Carré te zetten.
Voor wie hem ooit zag op het
North Sea Jazz Festvial was hij
'de man die het licht uitdeed'.
Want vibrafonist en drummer
Lionel Hampton was niet van
het toneel te slaan. Zijn optre
dens werden onder Paul Acket
vaak aan het eind van de avond
geprogrammeerd en als alle
andere musici al onderweg
naar huis of de bar waren,
speelde 'Hamp the Champ' zijn
steeds latere noten in het Ne
derlands Congres centrum:
open mond, het zweet langs
z'n wenkbrauwen gutsend,
steunend en kreunend tijdens
z'n solo's. Tot het moment dat
het onvermijdelijke 'Hébabare-
bop' kwam, de zaal meebrulde
en hij met When the saints' en
de kem van zijn big band door
de zaal trok. Totdat de schuife
lende pas van zijn ouderdom
hem aan het toneel kluisterde.
Lionel Hampton was een
showman van de eerste orde.
Nederland kan er van mee pra
ten. In de jaren vijftig markeer
den zijn concerten in Europa
een overgangsmoment. De
vloer van de Amsterdamse
Apollo-hal begaf het onder het
stampende geweld van zijn ge
hoor. In het Concertgebouw
moest de politie hem naar de
kleedkamer dwingen omdat
men bang was voor een pande
monium in het heiligdom der
klassieken. Kranten schreven
verontwaardigd over het 'kan-
nibalische ritme', impresario
Lou van Rees klaagde over ver
nielzuchtige vandalen in de
Apollo-hal, en paternalistische
scribenten waarschuwden dat
jazz voor normale mensen was
en niet voor 'artistiek en ge-
Lionel Hampton
1908-2002
Lionel Hampton.
Foto: AP
exalteerde nosempies' (met een
s).
Wie nu nog beelden van de
toeschouwers van destijds ziet,
kan er alleen maar om lachen.
Een zaal vol aankomende vet-
kuiven, kippenkontjes, hevig
schokkende kauwgumkauwers.
Maar wel met een stropdas, al
ging die een beetje los.
Hamptons band zou dit soort
reacties voor de laatste maal
voor de jazz teweeg brengen.
Nederland was niks gewend, en
de frenetieke ritmes, de scheu
rende blazers (saxofonist Chris-
tent
dtijc
k i
as d
topher Solomon moest zeltiekt
z'n rug op het podium ligglanl
spelen, dat stond in z'n codat
tract) waren blijkbaar een Ibaa
vrijding. En tegelijkertijd diRoe
maat voor de rock 'n roll d
daarna zou losbarsten, vociwsj
Haley en z'n Comets en alfcn h
wat er verder kwam. Die Ak. E
sterdamse taferelen bleveiiack,
voortaan voorbehouden art 'di
popmuziek. ijks
Je zou er bijna door vergeteihaj
dat Hampton wel degelijkt voc
grote en belangrijke artistitters
figuur is geweest. Als kranen V
jongen bij de zwarte Chicauit
Defender kreeg hij de kanyam.
een bandje te spelen, begüer i
ren twintig. Eerst drums, lam t
de vibrafoon. Hij was de aks, j
eerste die van dat instrumit op
een solo-instrument zou noor;
ken, vóór het orkest. Met d de
combinatie van de dynarrierva
en het percussie-element iproi
de drums, met een grote Itboa
monische kennis altijd ori|28-j<
neel en melodieus improv! al v
rend. Hij zette de toon vodds t
wie later kwam: Milt Jacksi mie
Bobby Hutcherson, Terry |elijk
Gibbs. de
Hampton zou vóór alles e(d. „E
swinger blijven. Zelfs toen zie j
lichamelijk al lang niet me elka
staat was tot de fameuze ijken
sprongen en shuffles over'
podium. In 1994 speelde hsen
een jamsessie in de New Vr vai
jazzclub Iridium. Op de pizelfs
Met twee vingers. Wie er beken
was kan navertellen hoe hlkate
oude Hamp daar de jonge36st<
garde moeiteloos onder t#rder
swingde. rijk g
Benlij
Bert Jansma val is
let rc
iNed
1", ze:
