KUNST CULTUUR
Een lesje bukken door de jaren heen
Gezelligheid verdrijft avontuur op Lowlands
Harmonie in het
Noordwijkse open veld
Piia Ollikka sluitstut
van 'Vreemde Voge
Gratis Openluch
Filmvoorstelling
Knallend einde
museumfestival
Cursussen
Expressie 70
Festival in
oude schepen
Boekenfeest in
Noordwijk
Van waterballet tot toneelbordeel op de 25ste editie van de Amsterdamse Uitmarkt
Bijzondere, nieuwe bandjes in Biddinghuizen op vingers van één hand te tellen
maandag 26 AUGUSTUS 20;
FotO: DPA
frankfurt - Een gigantisch
vuurwerk vormde gisteravond
het einde van het Museumfesti
val in Frankfurt. Er kwamen to
taal 2,5 miljoen mensen kijken
bij de exposities in de 22 musea
die de stad rijk is.
alphen aan den run - In sep
tember beginnen bij Expressie
70 in Alphen aan den Rijn een
aantal nieuwe cursussen. Het
gaat om: 'creatief schrijven'
(voor gevorderden en begin
ners), 'schrijven van levensver
halen' en een basiscursus foto
grafie. Voor inschrijvingen of
meer informatie, tel. 0172-
493737.
amsterdam - Rond het Ooster
dok in Amsterdam wordt voor
de eerste keer een festival voor
oude muziek gehouden. Musici
uit binnen- en buitenland tre
den op 14 en 15 september op
in de historische schepen van
de Vereniging Museumhaven
Amsterdam, in het grote ruim
van het VOC-schip en op de
binnenplaats van het Scheep
vaartmuseum. Het festival, dat
vermoedelijk jaarlijks zal terug
keren, vormt een opmaat voor
het op de kop van de Oostelijke
Handelskade geplande Muziek-
gebouw, dat medio 2004 open
moet gaan.
noordwijk - Kinderboeken, ro
mans en thrillers. Zaterdag 31
augustus vindt in Noordwijk
weer het jaarlijkse Boekenfeest
plaats. Op het vissershofje
Lombok zal antiquariaat Moby
Dick talloze boeken voor een
halve euro aanbieden. Ook
Boekhandel Van der Meer aan
het Vuurtorenplein gooit oude
voorraden voor een prikkie in
de uitverkoop. Voor boekenlief
hebbers en snuffelaars een bui
tenkansje dus. Het Boekenfeest
duurt van 10.00 uur tot 17.00
door Marjolijn de Cocq
Amsterdam - Wat wél doorging
zaterdagavond op het verdron
ken Museumplein: 'Waterlanders'
van dansgroep Krisztina de Cha-
tel, toepasselijke choreografie
voor twee duiksters in met water
gevulde cilinders. Van waterballet
tot toneelbordeel op de 25ste edi
tie van de Uitmarkt in Amster
dam. En een lesje bukken door de
jaren heen, met Beatrix-buk, Wil-
leke Alberti-buk en - 'kunstjesma
ker stort zich in de orkestbak' -
Herman Brood-buk.
„Als je gek bent, ben je wat. Als
je gek bent, ben je gek." Acteur
Jacques Commandeur, leesbril
letje halverwege de neus, draagt
zijn monoloog als 'Keefman'
voor. Eén toeschouwer heeft hij
in de kleedkamer van de Am
sterdamse Stadsschouwburg.
De toi-toi-briefjes en rode rozen
van de première van Ivo van
Hoves 'Carmen' de avond tevo
ren liggen nog in de gang achter
het toneel. Een roze spot wijst
de weg. Commandeur houdt to
neelbordeel, één euro voor een
monoloog. In andere 'peeska
mertjes' Henk van Ulsen, Cas
Enkelaar, Adelheid Roosen.
Laat je cultureel bevredigen op
de Uitmarkt. Het toneelbordeel
is onderdeel van het twaalf uur
durende programma De Ope
ning waarmee het Nederlandse
toneelwereld het seizoen
2002/2003 inluidt. Eén op één
met een acteur, spannend en
ook een beetje eng. Roosen
'doet iets met pindakaas', klinkt
het. „Ik vermoed dat het alle
maal wel vaklui zijn", stelt een
oudere heer in de rij gerust. Een
bordeelbezoekster wil als ze
naar buiten komt 'nog wel een
keertje'. „Heel bijzonder om
met Henk van Ulsen in één
kleedkamer te zitten. Het is toch
dé Henk van Ulsen."
Tegenover het klein en intiem
van de kleedkamervoorstellin
gen in de Stadsschouwburg,
staat op de Uitmarkt het groot
en massaal van de jubileums
how met 'mega-musical-med-
ley" en Tsjaikovski - inclusief ka
nonschoten van de Gele Rijders
- tijdens het slotconcert van het
Nederlands Philharmonisch Or
kest met zijn nieuwe chef-diri
gent Yakov Kreizberg. Op een
kleine dertig binnen- en buiten
podia rond het Leidseplein zijn
driehonderd voorstellingen in
gepland, nieuw aanbod voor
een nieuw seizoen of, speciaal
voor de gelegenheid, terug in de
tijd.
Zo tonen toneelcriticus Hein
Janssen en 'cultureel correspon
dent' Michaël Zeeman als semi-
komisch presentatieduo, geflan
keerd door twaalf topacteurs,
met fragmenten van Vondel tot
Gerardjan Rijnders, hoe de Ne
derlandse toneelbibliotheek ge
vuld is. Want, zegt Zeeman,
'vanaf de Middeleeuwen wordt
geklaagd over het vermeende
feit dat er geen Nederlandse to
neelschrijftraditie bestaat'. Henk
van Ulsen doet Bredero, om
daarna op te biechten dat hij uit
de nieuwe Van den Ende/Thea-
tercompagnie-productie Requi
em voor een Zwaargewicht is
gestapt. „Niets van moeilijkhe
den, helemaal niet deze keer.
Maar het kostte me zoveel tijd,
die wilde ik anders, en wat rijker
verdelen."
Te groot voor het benauwde bo
venzaaltje van Paradiso dat hem
zaterdag wordt toebedeeld, is
inmiddels liedjeszanger Maar
ten van Roozendaal. Een dag la
ter staat hij wél op het grote
sponsorpodium op het Muse
umplein. In Paradiso stijgt de
temperatuur richting de veertig
graden als hij, begeleid door
bassist Egon Kracht, zijn optre
den besluit met Water': „Als de
hemel valt/en het water komt."
Even later valt de hemel. De in
formatiemarkt spoelt weg en het
Museumplein loopt onder.
Danny Malando met zijn twin
tigkoppige tango-orkest moedigt
de laatste paraplu's voor het
Promenadepodium aan: „Hou
door Rob Broere
biddinghuizen - Eigenlijk maakt
het niet meer zoveel uit wat je
op een popfestival neerzet, van
daag de dag. De massa komt
toch wel, en de moderne muzi
kale omnivoor gaat net zo hard
uit zijn dak bij Kom en Flip
Kowlier als bij Brainpower of
Ronnie Tober. Dat neemt niet
weg dat een popspektakel dat
zich blijft profileren als avon
tuurlijk en vernieuwend dat ook
waar moet maken in de pro
grammering.
De voorgaande edities van Low
lands boden al veel gevestigde
namen en herhalingen, op de
tiende aflevering waren de nieu
we, bijzondere bandjes waar
achtig op de vingers van één
hand te tellen. De nieuwkomers
die er op dit moment echt toe
doen, zoals The Strokes, The Vi
nes en Jazzanova, stonden op
de Engelse festivals in Leeds,
Glastonbury en Glasgow en op
het - geheel verregende - Belgi
sche Pukkelpop. De zestigdui
zend bezoekers van het festival
in Biddinghuizen moesten het
doen met Stereo MC's, Jon
Spencer Blues Explosion, Arid
en Underworld, om maar eens
wat inkoppertjes te noemen.
Black Rebel Motorcycle Club,
eerder te zien op Pinkpop, was
de enige vertegenwoordiger van
de nieuwe rock-'n-roll bewe
ging. En het aandeel Nederland
se bands was dit jaar onevenre
dig groot. De nationale produc
ten deden het, onder de vlag
van Essent Awards, erg goed,
dat wel, maar iedereen heeft ze
de laatste maanden in zijn of
haar directe omgeving aan het
werk kunnen zien.
Echte muzikale verrassingen
waren, zoals gezegd, dun ge
zaaid. Vrijdag zorgde de psyche
delische Britrock van The Coo
per Temple Clause voor de no
dige opwinding en konden de
heupen los op de verfrissende
tangodance cross-over van Go-
tan Project. Zaterdag waren het
de Arabisch getinte worldbeats
van Ekova, de lounge en reggae
van The Bees en de wonderlijke
mengeling van ballads, chan
sons en hiphop van Gonzales
die opvielen. Ook het kinder-
Ook Biddinghuizen ontkwam niet aan de regen. Het festivalterrein van Lowlands veranderde in een modderpoel. Foto: GPD/Harmen de Jong
koor Scala, dat a capella num
mers zong van Muse en Björk,
zorgde voor een bijzondere er
varing.
Het festival begon gisteren sterk
met dynamische gitaarpop van
Saybia en filmische, jazzy post
rock van Jagga Jazzist. Muziek
voor fijnproevers. Heel wat an
ders dan de knetterharde nu
metal van Kom, de poppy grun-
gerock van Nickelback en Incu
bus en de massahysterie van
Junkie XL. Het werd allemaal
strak en vakkundig gespeeld,
maar voegde weinig toe aan wat
we al wisten.
Als het festival op muzikaal ge
bied zo weinig te bieden heeft,
waar komt men dan voor, vraag
je je af? Vast niet voor de thea
ter- en dansvoorstellingen, de li
teraire lezingen en de stand-up
comedy. Want zoals gebruikelijk
was er bij de Juliet, Foxtrot en
Echo-tent weer geen doorko
men aan. En wie wil nou een
uur in de rij staan? Dan mis je
weer een van die spaarzame
leuke bandjes.
Nee, vraag een doorsnee Low-
landsbezoeker naar de reden
van zijn komst, en hij zal zeggen
'de gezelligheid'. Voor het bier,
het rijke, door talloze dj's opge
luisterde nachtleven, het naar
elkaar kijken, mee trommelen in
de percussieworkshop en om
met zijn duizenden in het stro te
zitten kijken naar de film Ali G
Indahouse. Voor het lekkere
eten, ook. Want de catering
wordt elk jaar beter, dat moet
Voor de gezelligheid, dus. Daar
voor staat men met liefde drie
dagen opeen gepropt op de
camping, waadt men door de
modder en laat men zich geld
uit de zak kloppen. (Wordt het
niet eens tijd om stil te staan bij
de absurde bedragen die moe
ten worden neergeteld voor
sommige drankjes en een sma
kelijke, maar eenvoudige maal
tijd?).
vol, we gaan een zonnig liedje
voor jullie spelen."
De zaterdagavond zou op het
Museumplein in het teken staan
van de dans. Maar al kijken de
dansers van het Internationaal
Danstheater op het Doenpodi-
um nog een half uur hoopvol
naar de donkere hemel, de
meeste voorstellingen worden
geschrapt. Bij het over de vijver
gebouwde podium waar het Na
tionale Ballet 'op water' wilde
dansen, wagen twee verregende
jongens zich uit arren moede
aan de in het programmaboekje
beschreven 'Uitmarktshuffle':
„Zet uw rechtervoet voorlangs
naar rechts. Sluit aan met de lin
kervoet en klap éénmaal in uw
handen."
Een enorme rij vormt zich voor
'tijgerin op sloffen' en 'diva in
de dop' Mylène d'Anjou, lekker
binnen maar weinig kans in dat
ongelukkige bovenzaaltje van
Paradiso. Op het Max Euwe-
plein kijken de technici het een
half uurtje aan en besluiten als
de hoosbui iets afzwakt 'het
voorzichtigjes maar de probe
ren'. Kasper van Kooten, voor
heen drummer van Acda en de
Munnik, kan zijn debuut maken
als zanger met eigen liedjes en
eigen band. Op de zonniger
zondag mag hij weer, maar dan
als cabaretier in Bellevue. Het
Museumplein doet dan ook
weer mee met publiekstrekkers
als Di-rect en Racoon.
In de Stadsschouwburg oreert
'bukmeester' Hajo Bruin zater
dagnacht over de geschiedenis
van het buigen, toneelterm
'bukken'. „Buigen met enige
sierlijkheid kunnen Nederlandse
acteurs niet. Het buigen is teloor
gegaan." Pierre Bokma demon
streert de Beatrix-buk ('onder
het motto De leugen regeert, ta
melijk arrogant'), de WÜleke Al-
berti-buk ('Samen Zijn met héél
veel uitgestrekte armen'), de
Herman Brood-Buk ('kunstjes
maker stort zich in de orkest
bak'). Gijs Scholten van Aschat
kontdraait de Freddie Mercury-
buk, Marlies Heuer wankelt de
Anneke Grönloh-buk. De Juli-
ana-buk CWie ben ik dat ik dit
mag doen') is voor Joop Admi
raal. De enige soort die buigt en
klapt in de natuur is de mens,
constateert spreekstalmeester
Titus Muizelaar. „Waarom roept
u nou niet: leuk, mooi? Dan roe
pen wij terug: hartstikke graag
gedaan."
Piia Ollikka op de vijver achter Raadhuis De Paauw.
Foto: Hielco Kuipers
door Wijnand Noot
wassenaar - Onbeweeglijk staat
Piia Ollikka in het water. De lan
ge grijze jurk valt als een laken
over haar kleine en tengere ge
stalte. Van de oever doemen
ambient-klanken op. Piia komt
in beweging. Een tovenares uit
Finse moerassen, maakt ze ge
baren die betekenis suggereren,
als een Balinese dans, vol con
centratie. Ze reikt in het water
met haar arm, brengt er met de
hare een witte hand uit om
hoog. De hand is verbonden
aan een touw. Meter voor meter
komt het touw naar boven, en
kele keren losgetrokken uit de
diepte. Elke keer dat dat ge
beurt, borrelt het rood uit het
water op. Tenslotte ontknoopt
ze het touw vanonder haar jurk.
Ze maakt het los als een na
velstreng. De hand drijft weg op
het water. Piia loopt op de oever
toe. De klanken sterven weg, het
is voorbij.
Met de performance 'Abyss'
sloot Piia Ollikka gisteren de
beeldententoonstelling 'Vreem
de vogels' af, die vanaf 2 juni te
zien was in en rond het Wasse-
naarse raadhuis De Paauw.
'Abyss' was het laatste deel van
het voor de gelegenheid gecom
poneerde 'Echo in the void', dat
twee eerdere delen had. Het eer
ste was 'Monument', waarmee
"Vreemde vogels' opende, en het
middelste 'Nucleus', dat op
midzomernacht plaatshad. Eén
van de dingen die je erover kunt
zeggen, is dat het 'over identiteit
gaat': Ollikka, die ook vertegen
woordigd is op de beeldenten
toonstelling op het Haagse
Voorhout, heeft meermalen
aangegeven dat haar inmiddels
vijfjarig verblijf in ons lan
geconfronteerd heeft m
vraag: Wie ben ik?
De opdracht die kunst
meekregen van de Com*
Beeldententoonstelling w
te doen met het thema 1 lii
de vogels'. Piia Ollikka voem
een vreemde in ons land n
identiteit problematiscl ;r
noemt men een vreemde
De vogels die de afgelop e
mer zijn neergestreken
park van Raadhuis De ftt
hebben de trek weer aai
Niet alleen de vijver achi (1
raadhuis, waar 'Echo
void' plaatshad, ook hetDi
veld en het bos tot aan de
straatweg zullen verlaten D
Maar niet voorgoed; de
missie is zo te spreken 01 v
succes van "Vreemde
dat zij overweegt de tentoi
ling tot een drie-, vierj.
evenement te maken.
Bij een herhaling van he
cept hopen de organisato
een even grote participatl
verschillende kunstvorm
dit jaar - niet alleen voj
draagvlak in Wassenaar
voor de uitwisseling in d
sten. Vermelding verdiei
initiatief van een aantal1
naarse en Leidse dichte
naar aanleiding van de bfl
elk een gedicht te schrijv
midzomerdag droegen zi
de beelden voor, gistereif'
de bundel gepresenteerd n
ze door boekhandel De Kkc
verzameld. Wie iets blijvei
overhouden aan "Vreemi
gels', kan hier de woord'v
zij losmaakten vangen er
ven of gedichten bij beeld
los van die beelden kt
staan. e
muziek recensie
Lidy van der Spek
Concert: Trio Frans de Wijs, met
gastoptredens van Pia Beek, piano en
Eddy Doorenbos, zang. Gehoord: 25/8,
Palaceplein, Noordwijk aan Zee.
Het Palaceplein in Noordwijk
aan Zee: een magische cirkel
van overwegend middelbaren,
gebiologeerd door het vitale
Trio Frans de Wijs. Hoe is dat
zo gekomen?
Dit openlucht-concert is ont
staan in samenwerking met de
Stichting tegen Zinloos Geweld.
„Wij willen toch allemaal zon
der geweld, in harmonie leven.
En wat kunnen we dan beter
doen dan naar goede harmoni
sche muziek luisteren." Zo in
troduceerde Jurgen Wonder-
gem, directeur van het splinter
nieuw herbouwde Palace Hotel,
het Trio Frans de Wijs, in de sa
menstelling Ruud Jacobs, bas,
Joost Potoka, drums en De Wijs
zelf achter de (Yamaha-) vleu-
gel.
De Wijs wordt lyrisch als hij
spreekt over de pianist Errofi
Gamer. Zijn hele leven is door
trokken van deze beroemde
jazzpianist. Elke dag opnieuw
probeert hij Gamer te benade
ren, zowel in techniek als in
muzikaliteit. Bij Gamer zit het
in het slagwerk van constante
akkoordvariaties in subtiele of
schrille verkleuringen in de
rechterhand. Waarop de linker
hand traag reageert, dus steeds
een beetje achterblijft. Ruud Ja
cobs speelt daar voorbeeldig re
laxed op in. Met lange chroma
tische lijnen op en neer
deinend, op onverdachte ogen
blikken inhouden en met een
paar intervallen uithalen, en
weer onnavolgbaar soepel
doorplukkend. De niet rivalise
rende speeltrant van het drietal
is bijzonder opvallend. Joost
Potoka streelt en striemt de
bassdrum als vanzelfsprekend.
Hij laat het geveeg en geklop
geraffineerd vallen in de prettig
aangetaste, verbrokkelde of ver
sierde melodie. Dit trio speelt
met heel weinig versterking in
opperste harmonie, en dat 'in
het open veld'.
Bekende krakers als 'Lullaby of
Birdland', 'Autumn Leaves' (be
ter bekend als het Franse chan
son 'Les Feuilles Mortes'),
'Cheek to Cheek' en 'Misty' ma
ken de mondaine voetjes los.
Ritmisch deinen de hoofden en
verzaligd wordt er naar elkaar
gekeken. Een feest van her- en
erkenning.
Na de pauze introduceert De
Wijs op genereuze wijze 'the
Flying Duchess', Pia Beck, die
het hele concert al aandachtig,
met de vingers ritmisch knip
pend, heeft zitten luisteren. In
prachtig geel mantelpak, gou
den genopte schoenen en met
haar eeuwige sigaret laat ze
zich stralend in het voetlicht
plaatsen. En als ze dan bm
spelen, met haar bloedeijtr
tro 'Lullaby of Birdland', |g
er geen houden meer al
kort bestek laat zij haar tts
de revue passeren mét hi>(
gen oude bassist Henk If
hoek. Net als vroeger in SN
ningen (de Flying Dutte
bar) méékt zij dit feestjejk
opzwepend, lachend, de P
twee als het héér uitkae
ruimte gevend.
En om het helemaal 'O.Sp
maken haalt Frans de
dy Doorenbos, vocalist \f
aloude 'Millers' sextet
kring, die als een waai
Frank Sinatra 'The Ladfe
Tramp' zingt, licht hees, fe
tig onderkoeld, als 'eenj
god de zee ontstegen'.
(advertentie)
Donderdag 29 augustus 2002
21.15 uur - Beestenmarkt - Leid^
mot George
Loidtch Dagblad Opaalucbtbloscoap
Op megascherm van 15x7 meter
