GESPREK VAN DE DAG
'Vrouwen zijn druk genoeg met zichzelf:
Tina, dé vriendin voor tienermeiden is 35 jaar
Nu in de speelgoedzaak:
kweek je eigen zee-aapje
HET GROOTSTE
WEEKBLAD
VOOR MEISJES!
Weduwnaars redden zich ieder op hun eigen manier
Wat mij opviel op de Floriade
ZATERDAG 24 AUGUSTUS 2(
MENSELIJK
Leden van een gezin vin
den eikaars GEUR meest
al onprettig. Dit blijkt uit
een onderzoek dat is uit
gevoerd aan de universi
teit van het Amerikaane
Detroit. De aversie tegen
eikaars geuren zou moge
lijk een natuurlijke be
scherming bieden tegen
incest. Bij de studie wer
den leden van 25 gezin
nen met kinderen tussen
de zes en vijftien jaar ge
vraagd om te ruiken aan
gedragen t-shirts van FA
MILIELEDEN die bewaard
werden in een plastic zak.
Ook mochten ze hun neus
steken in een zak waar
een kledingstuk van een
vreemde in lag. De mees
ten konden de geur van
hun familieleden wel her
kennen, maar gaven over
het algemeen aan de geur
van een vreemde 'te pre
fereren'. Dit gold met na
me voor moeders. Kinde
ren vonden vooral de geur
van hun vaders vies. Foto:
Hans van Weel
Een APK-KEURING
VOOR RELATIES?
Het lijkt merkwaar
dig, maar het Alge
meen Maatschappe
lijk Werk (AMW) in
Coevorden biedt zo'n
test aan. ,,Het maakt
niet uit om wat voor
relatie het gaat: of
het nu met je partner
is, je goudvis of je
hond", zegt maat
schappelijk werker
Zeno Roos, die de
APK-keuringen heeft
bedacht. Geïnteres
seerden kunnen de
APK-keuringop 7 september, op de Slenermarkt in
Sleen, gratis ondergaan. Zij krijgen in het openbaar aller
hande vragen over hun relatie voorgeschoteld, waarna ze
een keuringsrapport mee naar huis krijgen. Daarin staat
of de relatie met een jaar verlengd kan worden of dat de
uiterste houdbaarheidsdatum is overschreden. Volgens
Roos, die hiermee de drempel tot het maatschappelijk
werk wil verlagen, gaat het om een 'serieuze zaak in een
luchtige verpakking': ,,Hoe kun je een relatie goed hou
den, dêér gaat het om. De goudvis of hond gebruik ik als
metafoor voor de echte relatie." Foto: Archief
Hindoes en sikhs in Groot-
Brittannië krijgen mogelijk
binnenkort hun eigen 'hei
lige' rivier in West-York-
shire. De autoriteiten be
zien daar momenteel of in
de rivier Aire as van gecre
meerde personen mag wor
den uitgestrooid. Daardoor
zouden veel hindoes en
anderen een dure reis naar
de Ganges in India kunnen
uitsparen, aldus de BBC.
Voor hindoes en sikhs is de
Ganges heilig, maar ze ge
bruiken ook andere rivie
ren voor het verstrooien
van as en voor andere ritu
elen, De Aire bij Bradford
zou een goed alternatief
kunnen zijn. De rivier
stroomt snel op de plek
waarde as dan uitge
strooid zou moeten gaan
worden. Daardoor is een
eventuele milieuvervuiling
gering. Het is nog niet be
kend wanneer er een be
sluit valt over de 'BRITSE
GANGES'. Het ministerie
van milieu zal ook een oor
deel moeten geven.
'Deze beestje hebben geen ze
nuwstelsel' staat er op de ver
pakking van het kleine rode
aquarium. Altijd fijn om te we
ten datje sea-monkeys, want
dat zijn de diertjes waarover het
gaat, niet eens per ongeluk pijn
kunt doen.
Sinds een paar weken zijn de
zee-aapjes, een soort pekel-
kreeftjes, te koop bij speelgoed
zaken en dierenwinkels. Daar
mee zijn de wezentjes gepromo
veerd naar de status van huis
dier. Voorheen werden ze alleen
gebruikt als visvoer.
Dit nieuwtje op de markt oogt
volledig ongeloofwaardig. Vro
lijk getekende gedrochtjes met
varkensneuzen en menselijke
zoenlippen bevolken het aquari
um-etiket, dat trouwens tevens
een levensverzekeringspolis
blijkt te zijn. 'Absolutely guaran
teed to grow! Absolutely guaran
teed to five. This is not a toy.
They are real fife pets'. Allemaal
in het Engels, want dit product
komt, hoe kan het ook anders,
uit de Verenigde Staten.
In het veertien centimeter hoge
en tien centimeter brede aquari
um zitten wel drie zakjes, maar
geen levende have. Zakje één
blijkt een 'water purifier' om het
kraanwater veilig te maken voor
de inhoud van het tweede buil
tje, dat volgens de intrigerende
tekst de 'instant fife eggs' bevat.
Dit zakje kan na een zuivering
van 24 uur in het water worden
gegooid. Binnen twee dagen
moet er dan leven in de brou
werij komen. In het laatste zakje
zit voedsel. Bijgevoegd is tevens
een klein geel schepje waarmee
de juiste hoeveelheid eten kan
worden gegeven.
Uiteindelijk kunnen uit de eitjes
diertjes van ongeveer anderhal
ve centimeter komen. Heel ver
standig zijn er dan ook voor het
gemak van de sea monkey-eige-
naar in het aquarium vergroot
glazen gemonteerd. Wat heb je
immers aan een huisdier dat je
niet kunt zien? De levensduur is
r anderhalf a twee iaar
Het meidenblad Tina bestaat 35 jaar. Al
heel wat generaties puberende meiden
hebben het magazine verslonden. Tina
blijft dé vriendin voor meiden van ne
gen tot vijfden jaar, zegt hoofdredactrice
Ingrid Kluvers.
De Tina houdt zich goed staande tussen
het televisiegeweld van muziekzenders
MTV en TMF en de sexy magazines
Break Out en Hitkrant. Het blad staat
vol met strips, modedps en VIPs.
In 1967 begon het magazine met een
strip over Tina, een tienertje dat allerlei
avonturen beleeft. Vijf jaar later kwam
ook stripheldin Noortje in de Tina.
Naast een aantal vaste karakters, zijn er
de afgelopen 35 jaar veel series en losse
verhalen gemaakt. Inmiddels is het blad
ook uitgebreid met veel mode, inter
views met bekende film- en muziekster-
ren en een vragenrubriek.
„De jeugd wordt tegenwoordig over
spoeld met impulsen van televisie en in
ternet", zegt Kluvers. „Maar toch hech
ten veel meiden zich erg aan de Tina.
Het magazine wordt erg veel gelezen.
De meest gehoorde klacht is dat het
blaadje te dun is."
„Veel lezers komen met moeilijke vra
gen bij ons", vertelt Kluvers. „Tussen
hun negende en vijftiende jaar worden
meisjes voor het eerst ongesteld. Het is
een onzekere, maar ook spannende pe
riode. In deze tijd is de Tina eigenlijk ge
woon een goede vriendin voor die mei
den. Het blad staat vol met verhalen van
lezers die hetzelfde meemaken en zo
kunnen ze elkaar steunen en helpen."
Volgens Kluvers zijn de meisjes in die 35
jaar wel erg veranderd. „De jeugd is veel
opener geworden en er zijn weinig ta
boes. Veel kinderen hebben te maken
met scheidingen en krijgen stiefvaders
en -moeders. Daar gaan veel vragen
over."
„Over seks praten we niet in de Tina.
We gaan niet verder dan zoenen, omdat
er al genoeg andere bladen zijn waar
veel over seks wordt geschreven. Op de
website van Tina willen we geen chat-
box, omdat we bang zijn dat er van die
enge idioten met gore teksten de boel
komen verzieken. De Tina voelt zich
verantwoordelijk voor de lezertjes en wil
ze een veilig gevoel geven, zonder over-
beschermend te worden."
De stripverhalen zijn steeds eigentijds
gebleven, vindt de hoofdredacteur. Ze
gaan meestal over actuele onderwerpen.
In de laatste edities verzette Tina zich
tegen de bouw van een chemisch afval
bedrijf en tegen kinderarbeid in ontwik
kelingslanden.
Ook de lezers van Tina kunnen niet te
gen onrecht en zijn zelf heel betrokken
bij de maatschappij. Vanwege het 35-ja-
rig jubileum organiseerde Tina een
wedstrijd wie het beste verhaal kon
schrijven met het thema 'Vriendschap'.
„En daar waren opvallend veel verhalen
over vriendschappen met asielzoekers
kinderen bij", aldus Kluvers. Het win
nende verhaal komt over vijf weken als
strip in de Tina.
Tina is een blad dat door ontzettend
veel meisjes is gelezen. Kluvers: „Veel
van de 'Tina-meiden' hebben moeders
die vroeger ook de Tina lazen. In al die
jaren is de Tina een afspiegeling van on
ze samenleving geweest. Meiden identi
ficeren zich met de karakters in de
strips. Het zijn altijd stoere, avontuurlij
ke, maar ook romantische meiden.
Geen meisjes in een slachtofferrol of die
altijd in de keuken moeder helpen."
Voor de toekomst hoeft Tina niet te vre
zen. In de afgelopen jaren heeft het mei
denblad alle concurrentie weten te
overleven. „Het concept blijft de au
tochtone en tegenwoordig ook allochto
ne meisjes aanspreken", zegt Kluvers.
„We gaan rustig door naar het veertigja
rigjubileum. Meisjes van negen tot vijf
tien jaar oud zullen altijd blijven be
staan."
ANP
Zo zag de Tina er uit in 1968, de tweede jaargang. Het grootste weekblad v I,
meisjes kostte toen twee kwartjes. Foto: ANP/Comm
De benodigdheden voor het tot
leven wekken van sea-monkeys.
Foto: GPD/Theo Bohmers
waarin ze, aldus het etiket, tien
tallen lieftallige baby's produce
ren.
Nu is de 'verwekking' van de
diertjes al apart te noemen,
maar dat het nog gekker kan be
wijst het 32 pagina's tellende
'official sea-monkey handbook'.
Daar is te lezen hoe de wezen
tjes, zeer simpele levensvormen
uiteindelijk, trucjes geleerd kun
nen worden en dat de eigenaar
ze zelfs kan hypnotiseren.
Distributeur en importeur David
Shalev verwacht dat de zee-aap
jes aan het eind van het jaar,
rond Sinterklaas en Kerstmis,
over de toonbanken zullen vlie
gen. De nu 37-jarige zakenman
kent de beestjes al vanaf zijn
kinderjaren. Toen en nu ook
nog, stond artemia salina - de
officiële naam - bekend als vis
voer. „In een aquarium zoals wij
dat hebben gemaakt leven ze
dus veel langer dan wanneer ze
geproduceerd worden als vis-
voeding."
Shalev vindt zijn product zeker
geen rariteitenkabinet. „Het is
juist heel leerzaam. Kinderen
kunnen zo zelf leven maken,
zien hoe iets groeit en hoe het
zich voortplant."
Steeds meer mannen overleven
hun vrouw. Wim Steenbergen en
Hein Dingjan zijn beiden sinds
kort - ruim een jaar - weduwnaar.
Steenbergen heeft na een huwe
lijk van 60 jaar zijn vrouw begra
ven, terwijl voor Dingjan door de
dood van zijn vrouw een eind
kwam aan een 66-jarige verbin
tenis. De een heeft weer een
vriendin, voor de ander hoeft
'dat' niet meer.
In Zorgcentrum Roomburgh in
Leiden wonen momenteel 113
bewoners, waarvan-21 mannen.
Dat is in vergelijking met vijf
jaar temg zes heren meer.
Wim Steenbergen is 83 jaar en
heeft een kamer aan de stadzij-
de. Deze morgen drinkt hij al
leen koffie, maar de andere och
tenden gaat hij altijd naar zijn
vriendin Corry, die drie jaar ou
der is. Over samenwonen met
haar piekert hij niet. „We zou
den dan alletwee weer moeten
verhuizen, terwijl we nu beiden
een kamer naar ons zin hebben.
Ik houd van klassieke muziek,
zij houdt van rust. Maar het al
lerergste is dat je, als de ander
overlijdt, nog een extra klap
krijgt. Dat wil ik nooit meer
meemaken."
Steenbergen is anderhalfjaar te
rug weduwnaar geworden. Zijn
vrouw had de ziekte van Altzhei-
mer en hij heeft haar de laatste
tien jaar van haar leven ver
zorgd. Twee jaar hebben ze nog
samen in Roomburgh gewoond,
maar toen ging het kaarsje defi
nitief uit. „Ik viel in zo'n enorm
diep gat, dat ik dacht zelf van
verdriet te overlijden. Ik deed
niets meer, bleef op bed liggen,
luisterde niet meer naar muziek.
Het leven hoefde van mij niet
meer."
Dankzij de liefdevolle opvang
van zijn kinderen en het perso
neel van Roomburgh, vooral
Helen en Yvonne, begon hij een
beetje op te krabbelen. „Maar
De heren Dingjan (links) en Steenbergen zijn weduwnaar na een huwelijk van respectievelijk 66 en 60 jaar. Foto: Hielco Kuipers
als ik bij mijn kinderen was ge
weest, kwam ik wel weer alleen
thuis." Op een avond kwam
Corry langs. „Roomburgh heeft
ons samen gebracht, want ze
hadden haar verteld dat ik me
ook erg alleen voelde. We heb
ben avonden en avonden ge
praat, want een lang huwelijk,
zij is 62 jaar getrouwd geweest,
vlakje niet zomaar uit."
Ze maken nu dagelijks een wan
delingetje, gaan af en toe op be
zoek bij kennissen en ze zijn sa
men op vakantie geweest. „Ze is
echt mijn godsgeschenk, want ik
had het alleen niet gered. Som
migen vinden haar hoogmoe
dig, maar dat is ze niet. Ze loopt
alleen heel erg fier rechtop."
Het vreet aan hem dat zijn kin
deren zijn vriendin niet lijken te
accepteren. „Als ze bellen, vra
gen ze alleen of ik het goed
maak. Ze doen haar nog niet
eens de groeten. Dat doet pijn,
want als je 83 bent, leef je met
de dag. Als ik 40 was geweest,
zou ik best een paar jaar kunnen
wachten, maar op mijn leeftijd
is het anders. Mijn kinderen be
grijpen niet dat als ik 's morgens
opsta, ik weer gelukkig ben. Ik
zou dat gevoel met ze willen de
len."
Hein Dingjan heeft vanuit zijn
kamer een uitzicht over het wa
ter. Hij is 97 jaar en piekert er
niet over weer een relatie aan te
knopen. Hij verwerkt het verlies
van zijn vrouw onder met 1
deel te nemen aan allerlei
teiten die in Roomburgh
den georganiseerd. Kaartf i
bingo en het bekijken van 11
stellingen. Daarnaast is hi i
van de schaakvereniging ue
fietst hij elke dag nog zekf
kilometer. „Mijn vrouw ei
zijn in 1997 samen op de:
hier in Roomburgh aange i
men. Ze was toen al wel
maar ze had een enorme 1 a
kracht. Verleden jaar mei n
overleden." Vlak na haar f]
den bemerkte hij dat hij n
gelmatig tegen haar praat
was zo gewend om als iki
had gelezen dat met haar
spreken. Die stilte is het
ergste."
Hij koestert de herinnerin u
Aan de keer dat ze op hur d
vanuit Eindhoven in een
naar Leiden zijn gefietst. 1
keer dat ze met een busda
het IJsselmeer rond toerd
was ijzersterk." En ook hl
kanties in Turkije, Israël e
geland waren hoogtepunt r
Het alleen zijn probeert h t
op te lossen door veel 'na li
apparaat' - hij wijst naar 1 d
levisietoestel - te kijken.
ren was er op Discovery e 11
herhaling van de berging r
Koersk. Ik heb bij de Nedi 1
se Vereenigde ('wilt u dat
e's schrijven') Touwfabrie
gewerkt en als de fabriek 1
was opgeheven, hadden
ker de kabels voor Smit Ir
üonale, het bedrijf dat de
heeft geborgen, gemaakt
zo'n programma geniet ik
vindt het jammer dat er ei
geen mannen zijn om ovt
soort onderwerpen te disi
ren. Vrouwen hebben eer
re belevingswereld en om
zomaar een praatje aan te j
ziet hij niet zo zitten. „Vrt
zijn al druk genoeg met zi
en elkaar."
Irene Nieuwenhuijse
lijk niet één tuinbeeld, meer gezien
dat ik mooi vond maar zonder
tivijfel heb ik er een aantal gemist.
III Er staat een gebouw dat laat
zien hoe je de tuin naar binnens
huis kunt halen. Ik liep daar op
een terras over een ijzeren rooster
met daaronder mos en bloemetjes.
Een aardige manier om de tuin op
je balkon te krijgen.
IV De ijsco-limonadestalletjes zijn
ingebouwd in heuvels van vier a
vijf meter hoog, gemaakt van ge
stapelde aluminium bloembakken
vol kleurige bloemen. Leuk.
V Goedkoopste ijsje: 2. Duur
vind ik. Wat geld betreft: ik sprak
een jongen die vogelfluitjes 1)
verkocht. Zijn oom luid
3 rrC- gepacht en op drie verschil
lende plekken van 1 m2 per plek
liet hij neefjes vogelfluitjes verko
pen. Totalepachtkosten voorde
duur van de Floriade: 50.000! Dit
verklaart de dure prijzen voor eten
en drinken. Neem brood mee.
VI Bij de Big Spotters Hill heb je
elektrische wagentjes die je naar
boven brengen 2,50 pp) via een
weg die om de heuvel heen cirkelt.
Je ziet de autootjes vol passagiers
vertrekken en leeg weer terugko
men. Een bizar gezicht. Ik dacht
aan Hotel California van the Eag
les: You can check out any time
you like but you can never leave!' Je
kunt ook net als ik naar boven lo
pen. Hier en daar onderweg even
zitten, 150 treden. Geen centje pijn.
Bij Big Spotters Hill linksaf rich
ting meer. Weer met de klok mee
gelopen.
VII Grote bloemen- en plantentui
nen die tuuir het meer toelopen.
Mooi.
VIII Aan de overkant van het meer
de afdeling Verre Oosten. Pakistan,
India, Thailand etc. Nogal com
mercieel. Veel winkels zoals je ze
ook wel in de Amsterdamse Dam
straat ziet. Veel kitsch. Zag in de
Japanse tuin een mini-watervalle
tje gemaakt van holle bamboestok
ken. Beetje dun hoogtepunt.
IX Oostenrijkse wijngaard vol bar-
bierspalen en molentjes. Al te toe
ristisch.
X Hongaarse tuin tegen een hel
ling. Langs het bovenpad staat een
bord met onder meer deze zin: „De
tuin wordt door de boerenlevens
stijl symboliserende, uit volks
sprookjes goed bekende elemen
ten alsmede de in huidige bouw
kundige vormen herformulerende
traditionele boerderij geconstru
eerdMaakt u zich geen zorgen,
de schrijver wordt gezocht door In
terpol.
XI Aardige kleine Duitse tuin die
doorloopt in het water.
XII Mooie architectuur van het
Haarlemmermeer Paviljoen. Leuke
entree met watervalwanden.
XHI Bij het Zuid-Holland pavil
joen zag ik een kruising tussen een
grote badkuip en een mini zwem
badje. Lijkt me wel wat voor in
mijn tuin.
XIV Bij (W)onderwaterland tijdje
in de rij gestaan voor film of voor
stelling. Het wachten duurde me te
lang. Weggelopen.
XV Bij een bioscoopje sluw het in
de rij staan vermeden. Ik gli
naar binnen toen de film ui 1
met de smoes dat ik slecht te e
was. Toen even later een lief
mij een stoel kwam brengen
(„Gaat u maar lekker zitten
neer") schaamde ik me diep.
filmpje trouwens over het gr\
hart in de Randstad. Moest l
weggaan hinkepinken om 11
domme komedie vol te hout
XVI Overdekte tentoonstelli1
ingang c.q. uitgang Noord. 1
met Mondriaanmotieven vu
op. Mooi, maar misschien ix
die motieven op de duur. Mt
denk ik bij het werk van Mo
aan nogal gauw.
Dat was het. Ik heb het gehe
clusief drinkpauze in vier ui
daan. Maar ik was alleen en
schiet lekker op. Bovendien I
natuurlijk lang niet alles tot
tail bekeken. Leuke ochtend
Zeker de 17 entreegeld wa
Ten slotte dit:
XVn Slecht wegdek bij het vt
parkeerterrein.
WAT VOORAF GING: een leven
zonder kennis der natuur. Ik kan
nog net een tulp van een roos
maar nauwelijks een eik van
een beuk onderscheiden. Ik
ben er niet trots op maar
het is niet anders. Vorige
week naar de Floriade
geweest. Hieronder het
verslag van wat me
daar opviel. Dagboek
van een leek. Het geheel
is nogal in de stijl van
een kinderopstel geschre
ven, maar ik weet zo
gauw geen betere vorm. Ik
ben aan de Noordzijde
binnengekomen en heb het
hele terrein met de klok
mee gelopen.
I Slecht wegdek bij het betre
den van het parkeerterrein.
II Aardige beelden van vogels,
gemaakt van plantaardig ma
teriaal in vijver vlak bij in
gang. Wat leuke beelden betreft
bleef het daarbij. Ik heb eigen-