BUITENLAND EU wil dataverkeer burgers vastleggen Vóór zeeleeuw Gaston kende de tamme Elbe geen legendes -1 betaalde wél ir videobanden uwe verdachte aanslagen 11-9 1 ikte passagier tormt cockpit - ibisch als ;ische taal' er India doodt nfiltranten' gabe door eïsoleerd belasting op tic tas succes Gegevens fax, gsm en internet zeker jaar bewaard Den Haag was spil in geheim vredesoverleg Abu Nidal waarschijnlijk vermoord door Irak Iraakse ambassade ontzet Explosie in flat roept angstige vermoedens op 'Even een Matterhorntje pikken9 levensgevaarlijk Problemen met water Duitsland over hoogtepunt Broer terroristenleider doodgeschoten york - De Amerikaanse jszender CNN heeft onge- 0.000 euro betaald voor ntallen videobanden van rroristennetwerk al-Qaeda ian de zender deze week vertoont. CNN had eer- >zegd niet te hebben be- De woordvoerster zei te- fieNew York Times dat de id siezender niet over bedra- nt ad willen praten waarmee O, journalisten soms op pad omdat daardoor de veilig- ran de medewerkers in ge- an komen. De nieuws- )c er zegt ervan overtuigd te d at het geld niet in handen I amen van iemand die o ?cties heeft met Osama in iden of al-Qaeda. 11ncton - De Amerikaanse ig ie recherche FBI heeft het signalement ver- 5, van een verdachte van 3l ïslagen van 11 september jaar. Het gaat om een een v ige Saudiër. De verdachte ne ivapend en gevaarlijk'. De 9 eet niet waar hij zich op- di Het paspoort van de ili chte is gevonden tussen n, iaal dat aan enkele van de tien plegers van de aan- toebehoorde, zo meldde n el - Een vliegtuig van Air e heeft maandagavond in el een tussenlanding ge- 91 [omdat een naakte man :kpit probeerde binnen te n. Het toestel was op weg ro arijs naar Oslo. Boven Bel- ik een 31-jarige man uit sië op zijn stoel al zijn kle- t en stormde vervolgens ig cockpit. De piloot daarop toestemming om 1 den. Na aankomst in el werd de man opgepakt, tijd later werd hij weer aten. Over de reden van - :tie is niets bekend. rpen - Een Antwerpse nleider wil dat het Ara- wordt erkend als officiële che taal. Volgens Abu zijn er nu zó veel mensen gië die Arabisch als moe- - 1 hebben, dat het logisch i taal dezelfde positie te als de andere talen die in worden gesproken. Bel- it nu al drie officiële ta- iderlands, Frans en Jahlal vindt dat Arabisch e lijst moet worden toe- ;d. Problemen met de in- ie hoeft dat niet op te le- denkt hij, omdat de klei- Duitstaligen in België geïntegreerd is. R - Het Indiase leger teren in het Indiase Kashmir 18 moslimex- ten gedood, waarmee het ^fvan de afgelopen drie da- 26 komt. Volgens India- iwoordvoerders ging het gevallen om infiltranten Pakistaans Kashmir. De n doden vielen bij vier lerlijke incidenten. De infiltranten hadden eitsbewijzen of andere lenten bij zich waaruit it het ging om Pakista- andere buitenlanders, ichuldigt Pakistan er- Itranten over de grens te voor provocaties. woensdag 21 AUGUSTUS 2002 ■.ton - De Verenigde ichouwen Robert Mu- iet als de legitieme leider abwe. Zij werken met :a, Botswana en Mo- 1e samen om hem te en de oppositie tegen id te versterken. Dat in hoge ambtenaar van tenlandse Zaken in Was- gisteren tegen jouma- jd. Al na de omstre- identsverkiezingen van waarbij Mugabe voor Jüwe ambtstermijn werd efl n, zei president Bush dat niet aanvaardde er was gefraudeerd. Het heffen van 15 eu- belasting op plastic tas- ift het gebruik ervan in doen afnemen met naar ing 95 procent. De in 96 ngevoerde belasting le- ue schatkist 3,5 miljoen maakte de regering n bekend. De tassentax is erd om consumenten moedigen niet langer plastic tassen te gebrui- ït aantal plastic tassen [spectaculair, van naar O ng 500 miljoen naar dan 25 miljoen in vijf ten. door onze correspondent Hetty van Rooij brussel - Alle gegevens over pri- vé-communicatie via fax, e-mail en mobiele telefoon moeten ze ker een jaar en maximaal twee jaar worden bewaard. Internet- providers en telefoonmaatschap pijen dienen de gegevens ter be schikking te stellen als politie of openbaar ministerie erom vraagt in verband met een misdrijf. Alle lidstaten van de Unie moe ten hun wetgeving veranderen waardoor het opslaan en bewa ren van zogenaamde 'traffic da ta' verplicht wordt. Dat is de kem van een ontwerp-voorstel dat het Deense EU-voorzitter schap heeft gedeponeerd bij de vijftien lidstaten. Het plan heeft nog een lange weg te gaan voor het belandt bij de vijftien ministers van justitie, maar tegenstanders zijn woe dend. „Ondoordacht", zegt Ka- thalijne Buitenweg, europarle mentariër voor Groenlinks. „Als dit plan werkelijkheid wordt, leidt het onvermijdelijk tot meer macht voor de veiligheidsdien sten", vreest Statewatch, de Britse privacy-waakhond. Het Deense plan stelt dat er in derdaad sprake is van een in breuk op de privacy, maar voegt er aan toe dat 'de internationale regels niet worden overtreden'. De traffic data worden nu door gaans gewist wanneer een abonnee de rekening van zijn telefoonmaatschappij of inter- netprovider heeft betaald. Het Deense voorstel is een uit vloeisel van 11 september. Daar na besloten de EU-lidstaten on der Amerikaanse druk om veel nauwer samen te werken op het gebied van criminaliteitsbestrij ding. Volgens het plan moeten telecombedrijven alle gegevens bewaren die het mogelijk maken na te gaan waar, op welke dag en hoe laat een fax, sms'je, e- mail of telefoontje is verzonden, wie het bericht ontvangen heeft en hoe de communicatie pre cies is verlopen. Als bijvoorbeeld de Duitse of Griekse politie die gegevens via de Nederlandse justitie op vraagt, kan dat verzoek niet om privacyredenen worden gewei gerd. Ieder land mag zelf uitma ken voor welke misdrijven het openbaar ministerie toegang kan krijgen tot de traffic data. Het Deense voorstel hanteert hiervoor wel een minumum-lijst van 34 zware misdrijven. Die stemt grotendeels overeen met de opsomming van misdaden waarvoor het Europese arresta tiebevel van kracht is. Naast ter rorisme gaat het onder meer om wapen- drugs- en mensenhan del, kinderpornografie, racisme, corruptie, fraude, moord, roof, sabotage en de illegale handel in radioactief materiaal. De EU-landén worden niet ver plicht de inhoud van de bood schappen te bewaren, verzekert het voorstel. Maar dat stelt Bui tenweg niet gerust. „Straks staan alle gegevens over alle telecom municatie van alle EU-burgers twee jaar lang in een computer. Het is maar een kleine stap om politie en veiligheidsdiensten ook inzage te geven", vreest zij. ramallah - Palestijnen voeren het stoffelijk over schot van Mohammed Saadat weg, nadat de broer van de leider van het radicale Volksfront voor de bevrijding van Palestina door Israëlische soldaten was doodgeschoten. De soldaten hielden Saadat aan toen hij op weg was naar zijn huis in Ramallah. De Palestijn trok zijn pistool en verwondde drie mi litairen voor hij dodelijk werd getroffen. Moham- meds broer Ahmed zit in een Israëlische gevange nis, op verdenking van terroristische activiteiten. Er vielen gisteren nog vier andere doden, drie Palestij nen en een Israëlische soldaat. Onder de Palestijnse slachtoffers zou ook een hoog lid van Yasser Arafats Fatah-beweging zijn. Foto: AFP/Jamal Aruri amsterdam/anp-rtr-dpa - Isra ëliërs en Palestijnen hebben de afgelopen jaren geheim overleg met elkaar gevoerd in Den Haag. Dat heeft voormalig top ambtenaar Marcel Kurpershoek van het ministerie van buiten landse zaken onthuld in Vrij Ne derland van deze week. Het mi nisterie speelde achter de scher men een belangrijke rol. De vredesonderhandelingen tussen beide partijen kwamen in het slop na het aantreden van de rechtse premier Sharon in fe bruari 2001. Oud-minister van buitenlandse zaken Van Aart sen ontving vooral het afgelopen jaar zijn Israëlische ambtgenoot Peres en de Israëlische onder handelaar Yossi Beilin. Namens de Palestijnse leider Arafat kwa men onder anderen Nabil Shaath en Saeb Erekat naar Den Haag. Ondanks het toegenomen ge weld bleven beide partijen stre ven naar uitwerking van het plan dat Sharons voorganger, Ehud Barak, tijdens de confe rentie van Camp David in juli 2000 had gepresenteerd. Hij er kende onder meer het recht van de Palestijnen op een eigen staat Daarvoor zouden de Pa lestijnen het recht op terugkeer van de vluchtelingen naar het huidige Israël moeten opgeven. door onze correspondent Ad Bloemendaal tel aviv - Het lot van Abu Nidal is nog in raadselen gehuld, maar belangrijke Ara bische media gaan er nu van uit dat de Palestijnse terroristenleider is vermoord door de Iraakse veiligheidsdienst. Vol gens Palestijnse bronnen, geciteerd in het Saudische dagblad Asharq al-Awsat, is zelfmoord uitgesloten omdat zijn li chaam vier kogelgaten zou vertonen. Ze zeggen dat agenten van de veilig heidsdienst zich afgelopen vrijdag meld den bij het huis in Bagdad waar Abu Ni dal samen met vier getrouwen woonde. Ze drongen er binnen en schoten in een kort vuurgevecht de terroristenleider dood. Twee van zijn kameraden zouden gewond zijn geraakt en andere aanwezi gen zouden zijn aangehouden. Irak heeft een andere lezing. Nidal heeft zichzelf in de mond geschoten, en is acht uur later overleden. Dat zei het hoofd van de Iraakse inlichtingendienst van morgen. De Palestijn zou zelfmoord heb ben gepleegd toen hij op het punt stond gearresteerd te worden. Ondertussen blijven woordvoerders van Nidals organisatie, de Fatah Revolutio naire Raad (FRC), beweren dat hun leider nog altijd gezond en wel in Bagdad woont. „Het nieuws over zijn dood is verzonnen door de inlichtingendiensten van de vijand", zei gisteren een zegsman in Libanon. Hij doelde op Israël en de Verenigde Staten. „Het is niet de eerste keer dat de vijand dergelijke geruchten in het leven roept." Volgens de woordvoer der zal de FRC snel een officiële verkla ring uitgeven om 'het gerucht' te ont krachten. Abu Nidal zou al aan het begin van zijn verblijf in Irak, drie jaar geleden, onder huisarrest zijn gesteld omdat de Iraakse regering hem niet vertrouwde. De FRC- leider werkte na zijn afscheiding van de PLO, in 1974, onder patronage van de Iraakse veiligheidsdienst. Maar hij wekte de wraak op van Saddam Hussein toen later bleek dat hij ook voor de Syriërs werkte. Hij kon nog maar net op tijd het land verlaten. Hetzelfde patroon herhaalde zich vol gens de Arabische krant de afgelopen week. Dit keer zou de Iraakse veiligheids dienst tot de ontdekking zijn gekomen dat Abu Nidal contacten onderhield met agenten uit Koeweit. Volgens 'een goed ingelichte Arabische bron', geciteerd in het Koeweitse dagblad Al-Rai al-Am, stond Abu Nidal op het punt Irak te ont vluchten wegens zijn verstoorde relatie met de veiligheidsdienst. De moord - de bron twijfelt er niet aan of dat was het geval - zou zijn uitgevoerd als wraak voor zijn dubbelspel in verleden en heden. Bovendien zou Abu Nidal een schat aan delicate - en voor Irak onaan gename - geheimen meenemen in zijn graf. De bron vraagt zich af wat er zal gebeu ren met de enorme bedragen die Abu Ni dal op een aantal plaatsen in de wereld op geheime bankrekeningen heeft gede poneerd. Het grootste deel van het geld is afkomstig van het chanteren van Arabi sche regimes. Arabische leiders betaal den liever dan doelwit te worden van de moordenaars van de FRC. moskou/gpd - Een flatgebouw in een buitenwijk van de Russi sche hoofdstad Moskou is gis teravond bij een explosie gro tendeels verwoest. Er zijn zeker vier doden gevallen, een aantal dat waarschijnlijk nog zal oplo pen. De Russische autoriteiten menen dat een gaslek de explo sie veroorzaakte, maar de bewo ners vermoeden een aanslag. Een vijftal mensen is met zware brandwonden in het ziekenhuis opgenomen. Reddingshonden zoeken nog steeds naar overle venden onder het puin. Ver moedelijk zitten er nog zo'n twaalf mensen vast onder de brokstukken. De explosie roept onmiddellijk herinneringen op aan de aansla gen op flats in 1999, waarbij honderden doden vielen. Tsje tsjeense terroristen zouden vol gens Moskou destijds verant woordelijk zijn geweest, maar de daders zijn nooit gepakt. Het neerschieten van een helikopter in Tsjetsjenië, eerder deze week, heeft de Russen er aan herin nerd dat de rebellen nog lang niet verslagen zijn. De brandweer meent dat een gaslek op de derde verdieping de oorzaak was van de explosie. Bewoners zeiden echter nooit gas te hebben geroken. berlijn/gpd - Speciale eenheden van de Duitse politie hebben gisteravond de Iraakse ambassa de in Berlijn bestormd, en een einde gemaakt aan de gijzeling van een aantal mensen, onder wie de Iraakse zaakgelastigde. Vijf gijzelnemers werden ingere kend. Zij verzetten zich niet. Bij de actie van de politie raakten twee ambassademedewerkers lichtgewond. De daders om schrijven zich als leden van de 'Democratische Iraakse Opposi tie in Duitsland'. De gijzelnemers bezetten de ambassade rond half drie 's middags. Ze beweerden vreed zame bedoelingen te hebben. De bezetting zou tijdelijk zijn en bedoeld 'om te laten zien dat ons volk de wil heeft om vrij te zijn'. Het regime in Bagdad kriti seerde de gijzelname scherp. De bezetters werden door het Iraakse bewind bestempeld als 'huurlingen van de Amerikaanse en zionistische inlichtingen diensten'. Ook het oppositionele Iraakse Nationale Congres (INC) veroordeelde de actie, en noem de de gijzelnemers 'leden van een obscure groep, die de Iraak se oppositie niet vertegenwoor- digt'. Waarnemers zien de gijzeling als onderdeel van de spanning rond een mogelijke aanval op Irak. Bondskanselier Schroder heeft zich onlangs uitgesproken tegen een militaire bijdrage van Duitsland als de VS besluiten opnieuw de wapens op te ne men tegen Saddam Hussein. Een soldaat en een brandweerman houden de wacht bij het verwoeste flatgebouw in Moskou. Foto: EPA/Sergej Tsjirikov door onze correspondent Bob Kroon zermatt - De Matterhom, Zwit- serlands fraaiste en beroemdste berg, is 's zomers zó in trek bij alpinisten dat er een levensge vaarlijke filevorming op deze 4.478 meter hoge rotspiramide is ontstaan. Jaarlijks vallen op de Matterhom 15 klimmers te plet ter, en ook gisteren weer stortte een Franse alpinist duizend me ter de afgrond in. Verder moeten per jaar 1.200 in problemen geraakte waaghalzen door de reddingsdiensten van de berg worden 'afgeplukt', om met berggids Martin Lehner te spreken. De vijftien man van reddingsbrigade en de helikop terpiloten zijn het beu om hun eigen leven te riskeren voor roe keloze bergtoeristen. Daarom hebben de gidsen be sloten voortaan aspirant-klim mers aan een aantal tests op een 'proefwand' te onderwerpen al vorens ze de Matterhom op te gaan. „Voor ons en de klant is het zinloos en bovendien riskant om halverwege terug te moeten, omdat hij het niet aankan", door onze correspondent Wierd Duk berlun - Als Gaston, de zeeleeuw die met gebruik van het hoge water ontsnapte uit de dierentuin van Praag, zijn zwemtocht over de Elbe had kunnen doorzetten, was hij ergens in september bij Cuxha- ven de Noordzee ingedreven. Meer dan 250 kilometer had Gaston afgelegd, van Praag in Tsjechië naar het Duitse Wittenberg, de stad van Luther, toen hij maandag uitgeput en ziek uit het water werd gevist. De twee meter lan ge, 250 kilo zware zeeleeuw bezweek op de terug weg aan inwendige verwondingen en de stress. Hij werd slachtoffer van de ernstigste overstro mingen die de mensen in Bohemen en deze delen van Duitsland zich kunnen herinneren. Ongetwijfeld wordt het lot van de arme Gaston een van de verhalen die de historische waters nood van 2002 in de toekomst zullen begeleiden. De Elbe heeft, anders dan de Wolga - die in ontel bare liedjes als 'Moedertje' wordt bezongen - of bijvoorbeeld Mark Twains Mississippi maar wei nig legendes voortgebracht. Tot deze zomer was de traag voortstromende ri vier te tam om het lot van mensen en dieren in Midden-Europa een beslissende wending te ge ven. Voor de binnenscheepvaart is ze meesten tijds te ondiep, voor recreatie nog altijd te vies. Slachtoffers van de overstromingen spreken zel den over de Elbe. Ze hebben het over 'het water'. De Elbe, die ontstaat in het Reuzengebergte in de Tsjechische Republiek en 1.100 kilometer verder op voorbij Hamburg uitmondt in de Noordzee, was nooit onderwerp van mythes. De geschiede nis voltrok zich niet op de rivier, maar rond haar. De hervormer Luther woonde aan de Elbe, even als Bismarck. De beroemde Bauhaus-kunstschool werd in Dessau aan de Elbe opgericht. En de Elbe was natuurlijk decennialang het symbool van de scheiding tussen Oost en West. Er bestaat een fascinerend verslag van de Ameri kaanse oorlogsjoumaliste Martha Gellhorn over de gebèurtenissen in april 1945, toen het Rode Le ger bij Torgau de Elbe overstak. Wat aan haar oog voorbij trok, was kolossaal: een schijnbaar onein dige stroom blonde Russen, donkere Mongolen en Kaukasiërs, kozakken met reusachtige snorren, boertige vrouwelijke scherpschutters op gammele trucks, wagens vol met beddengoed, rammelende potten en pannen en munitie, die werden voort getrokken door verwaarloosde paarden. Er waren in verband gewikkelde gewonden, vete ranen met medailles van de verschrikkelijke slag om Stalingrad, complete gezinnen - Sovjetman nen die naar het front trokken, mochten hun vrouwen en kinderen meenemen - soldaten op motorfietsen van vreemde, onbekende merken, vermoeide kinderen van een jaar of veertien, vijf tien met kleine pistolen in hun holsters. 'My God', hoorde Gellhom een onthutste Amerikaanse sol daat mompelen. 'Het was totaal anders dan alles wat we ooit eerder hadden gezien', schreef de journaliste. De Elbe werd vanaf dat moment de grens tussen die vreemde Sovjetwereld, waar dit schijnbaar on gedisciplineerde leger vandaan kwam, en het Westen. Achter de Elbe, zo kon men in Bonn en Washington optekenen, begon Siberië. Als prins Claus, die opgroeide in Hitzacker aan de Elbe, op een heuvel in het dorp ging staan, ving hij een glimp op uit een andere werkelijkheid. Vijfentwintig miljoen mensen wonen tegenwoor dig aan de Elbe, die in Tsjechië de Labe heet De betrekkingen tussen Berlijn en Praag zijn nog al tijd kil wegens de weigering van de Tsjechische autoriteiten om de Benes-decreten in te trekken, waarmee na de oorlog de verdrijving van de Sude- tenduitsers uit hun woongebieden in Bohemen werd geautoriseerd. Maar tijdens de overstromingen van de afgelopen week waren die irritaties vergeten en vielen ook de landsgrenzen weg. Via druk radioverkeer tussen Praag en Ustf nad Labem (Aussig aan de Elbe), Usti en Dresden, Wittenberg en Maagdenburg werden de waterstanden aan elkaar doorgegeven, tot aan Hamburg toe. Ooit gebruikten de communistische machtheb bers de Elbe/Labe om hun westerse buren dwars te zitten. Zware metalen, fosfaten en nitraten en andere schadelijke stoffen werden door de vervui lende fabriekscomplexen in Tsjechoslowakije en de DDR in de rivier geloosd, in de wetenschap dat die troep in het Westen weer naar boven zou ko men. Oostduitsers herinneren zich dat het water soms zwart was. Ten tijde van de hereniging was de Elbe dan ook de meest vervuilde rivier van Eu ropa. Berucht waren de Tsjechische chemiefa briek Spolana - die ook tijdens de huidige waters nood als een groot vervuilingsrisico werd be schouwd - en het chemiecomplex bij het Oost- duitse Bitterfeld, dat deze week de dans net ont sprong. Maar het water werd de afgelopen jaren een stuk zuiverder, niet in het minst door de reus achtige afname van de industriële bedrijvigheid in de voormalige DDR-gebieden. Voordat de watersnood Duitsland en Tsjechië ver raste, was het 'Flusslandschaft Elbe' door natuur liefhebbers op de kaart gezet als één van de inte ressantste natuurgebieden van Europa, waar el ders bedreigde dier- en plantensoorten floreren. Dat landschap - inclusief een deel van het cul tuurgoed langs de Elbe, zoals de historische bin nensteden van Grimma en Dresden - staat nu grotendeels onder water. Opgeslokt door die an ders zo kalme rivier, die slechts een week nodig had om een verwoestende reputatie op te bou- meent Kurt Lauber, chef van het gidsencollectief. „Momenteel bestijgen dagelijks zo'n 150 mensen de Matter hom. Omdat er nauwe passages zijn, waar maar één persoon doorheen kan, moeten anderen wachten en krijg je filevorming. Dat verlengt de klim naar de top, die toch al tien tot twaalf uur in beslag neemt", zegt Lau ber. „Het leidt tot vermoeidheid en verhoogt het gevaar van val lend gesteente. Sommigen wil len rechtsomkeert maken, maar door die opstoppingen kan dat niet." Voor ervaren klimmers is de Matterhom technisch geen moeilijke, maar door de hoogte wel een uitputtende klus. „Toe risten komen twee of drie dagen naar Zermatt om even een Mat terhorntje te pikken", scham pert Lehner. „Voor zoiets moet je fit zijn en zeker een week uit trekken. Ik heb een Japanner meegemaakt die op zijn moun tainbike wilde afdalen. Dat ging dus niet en hij moest met bike en al abseilen. Of die Brit, die in de mist naar boven wilde, want in Engeland waren ze wel met mist vertrouwd." berlun - dpa-rtr-anp - Hoewel de regering asteren nog extra militairen naafëe hoogwaterge- bieden in het oosten van Duits land stuurde, lijken de ernstigste problemen voorbij. Magdeburg, hoofdstad van de deelstaat Sak- sen-Anhalt, is gespaard geble ven. Het water van de Elbe kwam daar tot 6,70 meter, niet zo hoog als gevreesd. Dorpen in de buurt zijn wel ontruimd. Deskundigen zeggen dat Mag deburg, 130 kilometer ten wes ten van Berlijn, de dans is ont sprongen door een 150-jaar oud netwerk van kanalen die het wa ter om de stad hebben geleid. De dijken hebben het goed ge houden. Magdeburg is de op een na laatste grote stad aan de Elbe voordat die in de Noordzee uitmondt. Over 150 kilometer passeert de rivier nog de haven van Ham burg, maar experts verwachten dat het water dan zijn kracht heeft verloren.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2002 | | pagina 5