KUNST CULTUUR
Affaire Singh
Varma ontrafeld
in sleutelroman
Uitgever verbiedt Friestalige
'alternatieve' Kameleonfilm
5Het begon toen holenmensen
lappen leer aan elkaar naaiden9
iuwe roman
udewijn BQch
isicals op
flitmarkt
nk terug
podium
Drie genomineerden voor
oeuvreprijs beeldhouwkunst
Beelden ontdekt in museum
Hans en Candy Dulfer voor
de eerste keer samen op cd
Spetterend feest
in zwarte doos
De La Guarda
jewijn Büch. Foto: ANP
haag - 'Het geheim van
wein' is de titel van de
we roman van Boudewijn
die in 2003 wordt uitge-
t. Volgens uitgeverij De
iderspers is deze roman
jee 1 manieren direct gerela-
aan 'De kleine blonde
Büchs bestseller uit 1985
de dood van zijn zoontje,
lewijn Büch schrijft ook
de vier essays voor de
enweek 2003 met als the-
e dood. De auteur heeft
ime tijd gezegd geen ro-
meer te zullen schrijven,
emin ligt naast de 22ste
van 'De kleine blonde
komend voorjaar de
we roman in de winkel.
rdam - Tijdens de R'Uit-
in Rotterdam zijn voor-
jes te zien van de musicals
ïsketiers' en 'The Blues
ers'. De R'Uitmarkt in het
weekeinde van septem-
het begin van het culture-
zoen in Rotterdam. '3
etiers' gaat in maart 2003
imière in het Nieuwe
Theater in Rotterdam.
Blues Brothers' gaat op 30
mber in première, maar
an deze musical krijgt het
ik een voorproefje tijden
Jitmarkt. Behalve van
:als kunnen bezoekers van
tmarkt genieten van mu-
BEEF!, Birgit, Postmen en
ter New Cool Collective
q er op.
door Jan Kuys
haarlem De affaire rond Tara
Singh Varma is 'wel lachwekkend
maar niet bepaald om te lachen'.
Dit schrijft Mala Kishoendajal in
haar sleutelroman 'Het boeg
beeld' over de kwestie rond het
gevallen kamerlid. De Haarlemse
uitgeverij In de Knipscheer brengt
de roman op 19 september in de
boekhandel.
Een aankomend onderzoeker
die over tien jaar de kwestie na
der beschouwt en zich uitslui
tend zou moeten behelpen met
journalistieke rapportages, zou
volgens Kishoendajal een ver
keerd beeld krijgen. „Dan zou
alleen het absurde, het hilari
sche van een omhooggevallen
icoon in de geschiedenisboeken
komen. Dat zou een regelrechte
vernedering zijn van migranten
in het algemeen en de Hin-
doestaanse cultuurgroep in het
bijzonder." 'Het boegbeeld'
moet volgens Kishoendajal het
beeld compleet maken.
Tara Singh Varma, die namens
Groenlinks in de Tweede Ka
mer zat, deed vorig jaar alsof zij
kanker had en nog slechts korte
tijd te leven. Haar verhaal bleek
verzonnen. Voorts had ze grote
bedragen toegezegd aan een te
huis voor Indiase weeskinderen
zonder over geld te beschikken.
De roman 'Het Boegbeeld' geeft
een gedetailleerd verslag van de
kwestie. De namen van de
hoofdpersonen zijn gefingeerd.
Volgens uitgever Frank Knip
scheer heeft de affaire veel stof
doen opwaaien, maar is aan
veel facetten van de zaak des
tijds onvoldoende aandacht ge
schonken. De roman gaat bij
voorbeeld uitvoerig in op de af
wachtende houding van politiek
voorman Paul Rosenmöller van
Groenlinks (in het boek Saul
Mulder geheten) en op de mal
versaties van Singh Varma met
betrekking tot het weeskinde-
renproject.
De schrijfster onthulde een jaar
geleden het web van verzinsels
van de politica. Zij deed dat des
tijds door anoniem op te treden
in het Tros-programma 'Opge
licht'. Kishoendajal zou als be
geleidster met Singh Varma
meegaan naar India. Tijdens de
voorbereidingen van de reis
kwam zij achter het bedrog van
Singh Varma en bracht de zaak
in de openbaarheid.
Kishoendajal heeft besloten
haar bevindingen op schrift te
stellen, omdat veel facetten vol
gens haar niet uitvoerig zijn be
sproken. De schrijfster plaatst
het verhaal in de museumwe
reld. De hoofdpersoon is de
kunstconservator Sitara Sharma,
die een boegbeeld is voor een
grote groep migranten in Neder
land. Saul Mulder is de hoofd
conservator van het museum.
Het verhaal wordt in het boek
verteld door de schrijfster Vijaya
Ramdyal (lees: Mala Kis
hoendajal). Zij doet in het boek
indringende pogingen Mulder
op de hoogte te brengen van de
leugens en verzinsels van Shar
ma. Mulder geeft geen gehoor,
waarop de schrijfster de zaak in
de openbaarheid brengt.
Zanger Bennie Jolink
ichterhoekse rockgroep
laai kan weer optreden.
:ert donderdag 29 augus-
ior het eerst terug op het
ïm tijdens de Corso week
de. Jolink vloog eind juli
ijn motor over de kop. Hij
!n klaplong en een gebro-
b op. De 55-jarige zanger
de afgelopen tijd vervan-
oor Hendrik-Jan Lovink
ivink The Voederbietels.
ges en reliëfs. In zijn latere werk
staan vooral de plantenwereld
en de menselijke figuur centraal.
Het latere werk van Piet Siegers
(1923) kenmerkt zich door een
geometrisch gekleurde abstrac
tie, in roestvrijstalen sculpturen.
Sinds enkele jaren maakt hij ook
ruimtelijk werk in papier en
hout. Centraal thema van Jan
van Munster (1939) is energie, te
zien in werken over warmte en
kou, licht en donker, plus en
min, magnetisme en radioactivi
teit. Van recente datum is de se
rie Brainwaves, waarin met ne-
onlijnen de hersenactiviteit van
de mens wordt weergegeven.
APELDOORN/GPD - De kunste-
naars Arie Berkulin, Jan van
Munster en Piet Siegers zijn ge
nomineerd voor de Wilhelmina-
ring 2002, de tweejaarlijkse oeu
vreprijs voor Nederlandse
beeldhouwkunst.
De Wilhelminaring, deze keer
een creatie van de edelsmid Jan
Matthesius, wordt maandag 26
augustus uitgereikt. De oeuvre
prijs bestaat uit de ring zelf, een
geldbedrag van 7500 euro en
een opdracht van de gemeente
Apeldoorn voor een sculptuur.
Arie Berkulin (1939) is bekend
geworden met grote geometri
sche staalstructuren, assembla-
Cairo - Het Egyptisch Museum in Cairo begint iets weg te krijgen van
een archeologische vindplaats. Tijdens het uitmesten van de kelders
onder het museum, dat is volgestouwd met antieke vondsten, kwa
men twee 4500-jaar oude beelden te voorschijn waarvan het bestaan
niet bekend was. De twee figuren, de één in een zittende houding, de
ander in kleermakerszit, zijn vanaf december te zien op de speciale
tentoonstelling ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van het mu
seum. Foto: del Naby
1 :j eiden en de regio bestaat grote belangstelling voor profes-
2(i ele en amateuristische kunstbeoefening. Heilig Vuur volgt
ko en regiogenoten die musiceren, zingen, dansen, toneel-
e en, fotograferen of op andere wijze actief zijn. Vandaag:
)n tster Nelleke Snijder.
is waarschijnlijk begonnen
lolenmensen voor het
•jes leer aan elkaar naai-
Nelleke Snijder heeft het
[uilting, dat wereldwijd
honderdduizenden rrien-
'ordt beoefend. Snijder is
iroductief quiltster: zij
er wel twaalf per jaar.
[quilters komen jaarlijks
verder dan één stuk. „Het
ïr arbeidsintensief',
i imt Snijder. „Het moeilijk-
i misschien wel een werk-
ook af te maken, tot het
e toe door te zetten."
ibliotheekvan Oegstgeest
1 ttot september een aantal
'oide quilts van Snijders
p Steekje los uit Rijnsburg.
anks het naaiclubjesimago
lilting in veel landen een
assen kunstvorm. In de
ligde Staten wordt voor
7 'erk van een bekend quilt-
st wel 160.000 dollar neer-
el. Daar wordt dan ook
zes a zeven maanden aan
rkt. Het gaat om grote
01 ion van wel twee meter
ni
i culturen hebben een
e quilttraditie', vertelt Snij-
apan quilts bijvoorbeeld
ad en een heel eigen stijl,
vi ook Nederland heeft een
'v am aan quiltpatronen. De
Amsterdamse ruit bijvoorbeeld,
of het Hindelooper doopdeken-
ontwerp. Het Tilburgs textiel
museum heeft verscheidenene
oud-Nederlandse quilts in huis,
maar de oudste bevindt zich in
het Fries Museum. Zoals de
meeste quilts uit die tijd is deze,
uit 1670, van zijde. „Zulke oude
quilts krijgt het publiek niet te
zien", licht Snijder toe. „Textiel
vergaat relatief snel, dus de ou
de stukken moeten in een afge
sloten, donkere ruimte worden
bewaard."
Oorspronkelijk waren quilts ge
woon gebruiksvoorwerpen: de
kens, spreiën, kleden voor over
kisten. Pas de laatste jaren han
gen ze ook aan de muur. Zoals
zoveel disciplines is het moder
ne quiltwezen doordesemd van
een Engelstalige terminologie,
om te beginnen met het woord
'quilt'. Andere begrippen zijn
'charm', 'zampler' en 'crazy
quilt'. „Een 'charm' is zoals elke
quilt samengesteld uit honder
den stukjes stof', legt Snijder
uit, „waarbij slechts één soort
stof een tweede keer is gebruikt.
Je kunt er een spel mee spelen,
door het tweemaal gebruikte
stofje op te zoeken. Enige tijd
geleden had je de millennium
quilt, waarin tweeduizend ver
schillende stukjes stof moesten
Nelleke Snijder: „Het moeilijkste is een werkstuk ook af te maken, tot het einde toe door te zetten."
Foto: Mark Lamers
zijn verwerkt. Een 'zampler' is
een oefenlap voor leerling-quil-
ters. En een 'crazy quilt' is een
vriendschapsquilt of een goede-
doelenquilt."
Een quilt bestaat gewoonlijk uit
drie lagen: top, vulling en ach
terkant. Het geheel wordt met
garen tot een geheel gestikt.
„De generatie voor ons was he
lemaal weg van patchwork",
vertelt Snijder, „Maar ik vind
het eigenlijke naaiwerk het inte
ressantst."
Met het doorstikken krijgt de
quilt een reliëf. Er hangt bij
voorbeeld een tulpenquilt in de
bibliotheek, met in het midden
tulpen van patchwork in rechte
lijnen en aan de zijkant andere
tulpen, gestikt in gebogen lij
nen. In totaal hangen er zo'n
vijftien quilts, van ongeveer half
zoveel quiltsters.
Het quilten is vaak een sociaal
gebeuren. De quiltgroep 'Steek
je los' komt maandelijks bijeen
en telt nu dertig leden. „Dertig
is het maximum: er is een le
denstop", vertelt Snijder. Zelf
maakt ze quilts sinds 1993,
sinds 1997 geeft ze er les in. „Ik
zelf heb er zo'n 150 gemaakt",
zegt Snijder trots. „Ik maak wel
eens iets in opdracht, maar niet
commercieel. Het is gewoon
een passie, die begint met het
afstruinen van stoffenwinkels in
binnen- en buitenland en het
bekijken van de catalogi van
postorderbedrijven. Laatst was
ik op de Leidse markt en daar
hadden ze dertig rollen met
stof. Van elke rol een stukje',
zeg ik dan."
De expositie in de bibliotheek
van Oegstgeest, aan de Flo
ralaan 50, is te zien t/m 31 au
gustus, ma. t/m vr. 14.00 -
20.00 uur en zaterdag 10.00 -
13.00 uur. Voor meer informa
tie over de quiltgroep 'Steekje
los': tel. 071-4026636.
Wijnand Noot
Rijswijk - Vader en dochter
Dulfer hebben voor het eerst
samen een album opgenomen
onder de noemer 'Dulfer/Dul-
fer'. De cd van de saxofoon
spelende gezinsleden komt op
21 september uit in Japan en
pas later in Europa. Wanneer
de cd in Europa te verkrijgen
is, is nog niet duidelijk. Candy
werkt inmiddels ook aan een
nieuw solo-album. Ze neemt
de cd op in Engeland en
schrijft nieuwe nummers met
de Engelse producers John
Kingsley Hall en George Ste
ward en met haar vaste produ
cer Thomas Bank. Ze werkt
ook samen met de Nederland
se rapper Brainpower.
theater recensie
Martin Hermens
Voorstelling. De La Guarda. Idee en regie:
Pichon Baldinu en Diqui James. Gezien:
20/8, Amsterdam Docklands, T T
Neveritaweg 15, Amsterdam. Meer
informatie: www.i-godelaguarda.nl of
0900-3005000.
Je stapt een grote, zwarte doos
in zonder te weten wat je te
wachten staat. Goed, je hebt
wat gelezen of gezien over
mensen die boven je hoofd
vliegen, over de kans dat je
kletsnat naar buiten komt en
dat je zo'n zeventig minuten
moet staan. Geen doorsnee
theatervoorstelling dus, maar
een spektakelstuk waarvoor een
oude loods op een Amsterdams
industrieterrein tijdelijk is om
gebouwd tot een soort van eve
nementenpaleis.
Dan doven de lichten. De span
ning onder de honderden be
zoekers stijgt elke seconde met
grote sprongen. Een soort van
schimmenspel boven je hoofd
voegt thrillerachtige elementen
toe. Schrikreacties en gulle
lachbuien wisselen elkaar in ra
zend tempo af. En dan scheurt
plotseling de hemel open. Eerst
op een paar plekjes, maar al
snel is er geen houden meer
aan en barst een sensationeel
feest los.
Inderdaad: er vliegen mensen
boven je hoofd. Soms zelfs hele
groepen tegelijk. En het water
spettert menig keer in het rond.
Maar er gebeurt meer, veel
meer. Je komt ogen en oren te
kort, bang als je bent om ook
maar een onderdeeltje van deze
energieke Argentijnse show te
missen. Op bescheiden wijze
mee mogen doen aan dit door
dachte stukje theatertechniek is
een eer.
De La Guarda presenteert een
bonte mengeling van muziek,
dans, theater, circus, licht en
feest. En het mooie is dat je er
als publiek middenin staat. Al
les gebeurt boven en om je
heen. De ene keer kijk je naar
de adembenemende stunts van
de artiesten, de andere keer
wordt de aandacht getrokken
door de technici die gewoon
tussen het publiek in hun werk
doen. Elke toeschouwer wordt
min of meer uitgedaagd een ei
gen rol in het spektakelcircus te
spelen. Dat kan heel beschei
den op je eigen vierkante me
ter, maar ook groots en heftig
midden in die zwarte doos.
Acht jaar geleden kreeg Argenti
nië de eerste indrukwekkende
show van De La Guarda te zien.
De reeks voorstellingen in Am
sterdam geldt als het begin van
een omvangrijke Europese
tournee. De combinatie van Ar
gentijnse passie, oerritmes, veel
stuntwerk, een enorme stoot
adrenaline en een fraaie lichts
how verbaast, verrast en be
koort je. Met als resultaat dat er
alleen maar vrolijke en enthou
siaste mensen na afloop die
eens zo sinistere zwarte doos
verlaten. Laat je gevoel spreken
en je beleeft een ongekend
spetterend feestje tijdens dit
bijzondere staaltje van heden
daags theater. Een verplicht
nummer voor iedereen die eens
wat anders wil!
alkmaar/gpd - De Friestalige
'alternatieve' Kameleonfilm zal
niet meer worden vertoond. De
Alkmaarse Uitgeverij Kluitman
heeft daarover schriftelijke af
spraken gemaakt met de Gro
ningse studentenvereniging
Bemlef. Kluitman heeft lang de
grap kunnen inzien van de uit
de hand gelopen ludieke actie,
maar vindt het nu welletjes.
Bemlef is een studentenvereni
ging voor Friezen die in Gronin
gen studeren. Het plan voor de
verfilming van 'De Schippers
van de Kameleon' in het Neder
lands, was voor deze club reden
een 'protestfilm' te maken in het
Fries. Aanvankelijk een geintje
dat een twintig minuten durend
amateurfilmpje zou opleveren.
Maar het geintje liep uit de
hand. De film is veertig minuten
lang, met professionele midde
len gefilmd en heeft beroemde
hoofdrolspelers als Hans Wiegel,
schaatser Ids Postma, weerman
Piet Paulusma en voetbaltrainer
Foppe de Haan.
De Nederlandstalige Kameleon
film, die volgend jaar in premiè
re gaat, wordt gemaakt door re
gisseur Steven de Jong. De op
names zijn nog gaande in Fries
land, de tweeling Sietse en Hiel-
ke Klinkhamer wordt gespeeld
door Jos en Koen van der Donk
uit Schagen. De Jong kocht de
filmrechten van uitgeverij Kluit
man in Alkmaar, die sinds de ja
Studenten die acteren in de Friese film over een Kameleonavontuur
van de tweeling Hielke en Sietse. Foto: ANP/Jacob van Essen
ren zestig 63 Kameleon-boeken
heeft uitgebracht.
„Dat gaat gepaard met dikke
contracten", zegt Annemarie
Hormann van de uitgeverij.
„Het vercommercialiseren van
de Friestalige versie, kan dus
niet. De Friestalige film was
aanvankelijk bedoeld om aan de
nieuwe studenten in Groningen
te vertonen. Dus wij zeiden: ga
je gang maar. Maar het is in een
stroomversnelling geraakt. Op
een gegeven moment was het
mogelijk via de website van de
vereniging kaarten te bestellen
voor de voorstellingen. En toen
vonden we dat we maar eens
met elkaar om de tafel moesten
gaan zitten."
Dat is inmiddels gebeurd.
Schriftelijk is vastgelegd dat de
film acht keer mag worden ver
toond in Groningen. Deze voor
stellingen zijn inmiddels ge
weest en waren allemaal uitver
kocht.
Op de site van de Friese Kame
leonfilm (www.fryskekameleon-
film.nl) staat onder de rubriek
'nieuws' nog wel tip voor dege
nen die de film nog een keer
willen zien: bellen met een
nummer in Alkmaar en vragen
naar 'Drs. P. Stanco'. Het num
mer is van uitgeverij Kluitman,
Stanco is daar directeur. „We
beschouwen het maar als een
grapje", aldus woordvoerster
Hormann.
