BUITENLAND
Situatie Duitsland blijft kritiek ÜÏ5
Pessisme over milieutop Johannesburg
Paus krijgt
miljoenen
op de been
India wil praten met
separatisten Kashmir
Jihad en Harnas wijzen
terugtrekkingsplan af
ntesoBïd®
uit elkaar
uw materiaal
>rdzaak Pearl
I doden door
ongelukken
en kopstukken
Guantanamo'
ongelukken
vliegtuigjes
de Britse dode
sranenziekte
[aeda oefende
gif op honden
Camera's volgen opbouw
Ground Zero op de voet
Blanke boeren
in Zimbabwe
toch opgepakt
- Ruimtevaartor-
tie NASA moet haar sinds
jdag vermiste ruimteson-
jtour als verloren be-
iven. Het kostbare appa-
vermoedelijk uit elkaar
zo blijkt uit beelden
De vorige
gelanceerde Contour
irige week zijn baan om
de moeten verlaten om in
an te komen bij de ko-
Incke. Daarbij is iets mis
i, maar nog onbekend is
ecies.
pi - Drie Pakistaanse mili-
hebben nieuw materiaal
bren gebracht in het on-
naar de moord op de
journalist Daniel
De drie mannen, die de
eerder naar het lichaam
van The
reet Journal hebben ge-
dat de journalist
door een Arabier,
je hebben toegegeven be-
p te zijn geweest bij de
[ring van Pearl, maar zijn
jniet aangeklaagd. Pearl
grde volgens hen te ont-
en, waarop besloten werd
[vermoorden.
- Door een busongeluk
van Turkije zijn
31 doden gevallen. Er
|34 gewonden. De bus
jsnel hebben gereden en
[een ravijn in. In Tsjoe-
deelrepubliek in het
Rusland, kwamen
23 mensen om, toen
met veel te veel
m aan boord bij een afda-
(etmeer kon remmen. In
Idwesten van Nigeria zijn
jag zeker zestien mensen
[verkeersongeluk op een
pg. Vijftien slachtoffers
|n een minibusje dat ver-
akte op een drukke weg.
juto's stopten om te hei
naar andere auto's reden
[eer op in.
geles - Tijdens de verho-
n gevangenen op de
kaanse militaire basis
aïlamo Bay zijn tot nu toe
opstukken van het terro-
le netwerk al-Qaeda geï-
ceerd. Dit meldde de
rhe Los Angeles Times gis-
ip basis van verklaringen
nerikaanse functionaris
een van de gedetineerden
icht nuttige informatie
ikt over de organisatie
Qaeda of de verblijf-
van de leiders van de ter-
oep. Het gaat om simpele
Idaten, aldus een rege-
inctionaris. „Sommige
ze jongens weten letter-
It dat de aarde rond is."
•Provence - Bij drie
igöngelukken in Europa
n en zaterdag zijn in to-
f mensen mensen omge-
i. Gisteren stortte nabij
d-Franse stad Aix-en-
ïce een privé-vliegtuigje
raarbij drie mensen om-
En en twee anderen
gewond raakten. In het
Zwarte Woud verloor za-
een 30-jarige piloot van
reefvliegtuig het leven
ij in botsing kwam met
timotorige Cessna. De pi-
in de Cessna redde zich
n parachute. Bij Bad Lie-
D stortte een zweefvlieg-
eer in een bos, waarbij de
omkwam.
n De uitbraak van vete-
riekte in Noordwest-En-
1 heeft gisteren een vierde
;eëist: een vrouw van in
entig die in het zieken-
in Barrow-in-Furness is
den. Volgens een woord-
'r liggen nog veertig pati-
in het ziekenhuis, maar is
erendeel aan de beteren-
nd, Meer dan 130 mensen
tsmet geraakt met de le-
labacterie, die vermoede-
spreid is via de aircondi-
gvan een buurthuis.
'ngton - Vermoedelijke
van het extremistische
rkvan Osama bin Laden
erden een dodelijk gifgas
aldelijk uit op honden,
volgens het Amerikaanse
iestation CNN te zien op
deoband, die is gevonden
;en journalist in een voor
schuil- of verblijfplaats
■arna bin Laden in Afgha-
Ook zijn trainingen voor
egen van moordaansla-
itvoeringen, het omgaan
plosieven en gevechts-
'gen te zien. CNN gaat de
n uitzenden.
dresden-berlijn/anp-dpa - Het
wassende water van de Elbe blijft
zich met nietsontziende kracht
een weg door Duitsland banen.
Het waterpeil in de stad Dresden
begon gisteren te dalen, maar
verder stroomafwaarts blijft de
situatie uiterst gespannen. Giste
ren braken nog op verscheidene
plaatsen dijken door, en moesten
opnieuw tienduizenden mensen
worden geëvacueerd.
In Dresden bereikte de Elbe za
terdag haar hoogste punt ooit:
krakow/dpa-afp-rtr - Miljoe
nen Polen hebben 'hun' paus
Johannes Paulus II dit weekein
de als een held onthaald tijdens
zijn achtste, nostalgische bezoek
aan zijn vaderland. Het hoogte
punt van de eerste drie dagen
van de vierdaagse reis was giste
ren een mis in de open lucht in
Blonie Park in Krakow, waar
ruim twee miljoen gelovigen op
af waren gekomen.
Tijdens het bezoek aan Polen lo
pen persoonlijke en kerkelijke
programmapunten door elkaar
heen. In Krakow bezocht de
paus gisteravond de kathedraal
waar hij in 1946 tot priester
werd gewijd en waar hij zijn eer
ste mis leidde, en het graf van
zijn ouders. De paus, geboren
als Karol Wojtyla, bracht in Kra
kow de oorlogsjaren door, die
zijn verdere leven hebben gete
kend. Hij was er aartsbisschop
toen hij in 1978 tot paus werd
gekozen.
Tijdens de mis in Blonie Park
waarschuwde de paus krachtig
tegen de gevaren van gentech
nologie. Door genetische mani
pulatie gaat de mens op de stoel
van God ritten, zei de 82-jarige
kerkleider. „De mens matigt
zich het recht van de Schepper
aan om in te grijpen in het mys
terie van het menselijk leven. Hij
wil door genetische manipulatie
over het menselijk leven be
schikken en de grenzen van de
dood vastleggen."
De kerkvorst verklaarde tijdens
de mis drie Poolse priesters en
een non zalig. Een van hen was
Zygmunt Felinski, een 19de-
eeuwse pionier van het rooms-
katholicisme in Rusland. Met
het eerbetoon aan Felinski
dreigt de RK-Kerk opnieuw de
toom van de Russisch-Ortho-
doxe Kerk over zich af te roepen.
Die verzet zich hevig tegen wat
rij ziet als zieltjeswinnerij op
Russisch grondgebied.
De kerkvorst toonde zich op
nieuw solidair met de armen en
werklozen in Polen, slachtoffers
van de vrije markt die na de val
van het communisme in 1989
zijn intrede heeft gedaan. Hij
waarschuwde tegen het verval
van waarden en normen in rijn
geboorteland. Zaterdag besprak
hij de moeilijke economische si
tuatie en de toetreding van Po
len tot de Europese Unie met
president Kwasniewski.
De paus sluit rijn reis vandaag
af met een bezoek aan het bede
vaartsoord Kalwaria Zebrzydow-
ska. Op de weg terug naar het
vliegveld van Krakow zal hij per
helikopter over rijn geboorte
plaats Wadowice vliegen. In
Krakow had de politie een ver
dachte metalen doos onschade
lijk gemaakt, waarin mogelijk
explosieven hadden gezeten.
9,40 meter. Daarna begon het
peil te zakken. De zwaar bescha
digde stad moet nu beginnen
met de wederopbouw. In een
groot deel van de stad is nog
steeds geen elektriciteit en er
zijn nog problemen met het
drinkwater. Zo'n 40.000 inwo
ners van Dresden hebben de af
gelopen dagen hun huizen
moeten verlaten.
Verder stroomafwaarts vreest
men voor dijkdoorbraken. In
Torgau moesten zo'n 10.000
mensen hun huizen verlaten.
Ook in Wittenberg moesten zo'n
40.000 inwoners worden geëva
cueerd. Het historische centrum
van Wittenberg, waar Luther
rijn stellingen aan de kerkdeur
spijkerde, wordt niet door het
water bedreigd omdat het op
een heuvel ligt.
Het gevaar dat het wassende
water een chemische fabriek bij
de plaats Bitterfeld overstroomt
lijkt geweken. Het water in de
Mulde, de rivier waar de stad
aan ligt, is aan het zakken. Bit
terfeld staat zelf voor een deel
onder water, maar de fabriek ligt
hoger. Ook lijkt vooralsnog geen
vervuiling te rijn opgetreden
door de overstroming van de
chemische fabriek Spolana in
Tsjechië.
In de Tsjechische hoofdstad
Praag, waar het water van de
Moldau al enkele dagen geleden
begon te zakken, kunnen veel
geëvacueerde inwoners nog
steeds niet naar huis. Gisteren
stortte een derde woonblok in
het centrum in. De autoriteiten
rijn bang dat nog meer huizen
het zullen begeven. In totaal
moesten 220.000 Tsjechen hun
huis verlaten.
Intussen trekt het hoogwater in
de Donau door Hongarije. De
inwoners van Boedapest en mi
litairen proberen met alle macht
eventuele overstromingen te
voorkomen. Volgens de autori
teiten zullen de waterkeringen
het houden. Er ontstaat pas ge
vaar voor de stad als het water
tot een peil van tien meter stijgt,
maar het komt vermoedelijk
niet hoger dan negen meter.
door correspondent
Hetty van Rooij
brussel-berlijn - Duitsland en
Oostenrijk krijgen zo snel moge
lijk geld van de Europese Unie
om de schade van de waters
nood te herstellen. Commissie
voorzitter Prodi wil een speciaal
Europees rampenfonds in het
leven roepen. De Europese in
vesteringsbank komt te hulp
met speciale leningen.
Dat bleek gisteravond tijdens
een speciale top in Berlijn, waar
bondskanselier Schroder de
gastheer was van Prodi, de com
missarissen Verheugen van uit
breiding en Barnier van regio
naal beleid, en de regeringslei
ders van Oostenrijk, Tsjechië en
Slowakije. De EU heeft al enkele
jaren geen 'rampenpot' meer.
Prodi heeft gisteren in Berlijn
toegezegd te zullen bekijken of
een dergelijk fonds er weer moet
komen.
Voor het herstel van de schade
kunnen de beide EU-landen re
kenen op geld uit de Europese
steunfondsen voor de ontwikke
ling van achtergebleven gebie
den. Van 2000 tot 2006 heeft
Duitsland voor het zogenaamde
srinagar/afp - De Indiase rege
ring heeft de belangrijkste af
scheidingsbeweging in Kashmir
aangeboden overleg te voeren
over de toekomst van de betwis
te deelstaat. Dat heeft de woord
voerder van de coalitie van se
paratisten zaterdag gemeld. Het
aanbod is positief ontvangen.
Leiders van de coalitie van sepa
ratistische groepen, de All Par
ties Hurriyat Conference
(APHC) overlegden zaterdag in
de zomerhoofdstad Srinagar
met een Indiase burgergroepe
ring over de toekomst van het
door India en Pakistan betwiste
Kashmir. De burgergroepering,
die geleid wordt door een voor
malige Indiase minister, sprak
met toestemming van de India
se regering met de APHC en
bracht de uitnodiging uit New
Delhi over.
'regionaal beleid' recht op onge
veer twintig miljard. Voor Oos
tenrijk gaat het om rond de 900
miljoen.
Een woordvoerder in Brussel zei
gisteravond dat er hard zal wor
den gewerkt om zo snel moge
lijk geld uit de pot voor regiona
le ontwikkeling naar Duitsland
en Oostenrijk te krijgen. Brussel
heeft laten weten zeer soepel te
zullen rijn met de regels voor de
steunverlening. Tsjechië en Slo
wakije, kandidaat-landen van de
Unie, kunnen ieder rekenen op
ruim vijftig miljoen euro.
Duitsland dreigt door de waters
nood in grote financiële proble
men te komen. Het Stabili-
teitspakt, de strikte begrotings
regels ter bescherming van de
euro, stelt grenzen aan het be
drag dat een land mag lenen. Al
voor de watersnood zat Duits
land tegen de kritieke grens. Een
woordvoerder in Brussel achtte
het gisteren 'hoogst onwaar
schijnlijk' dat Berlijn een uitzon
dering op de regel zal worden
toegestaan. Schroder noemde
gisteren geen bedragen, maar
volgens hem zal Duitsland de li
mieten van het Stabiliteitspakt
niet overschrijden.
In een gezamenlijke verklaring
na afloop van de ontmoeting
lieten de APHC en de burger-
groep weten dat rij in de nabije
toekomst een tweede gespreks
ronde zullen houden, cfitmaal in
New Delhi. Een datum voor de
ontmoeting is niet genoemd.
Ook verklaarde de voorzitter van
de APHC dat rijn beweging be
reid is de uitnodiging van de In
diase regering om onderhande
lingen te voeren over Kashmir
snel aan te nemen.
Vorig jaar sloeg de APHC nog
een uitnodiging voor gesprek
ken af. Toen vond de beweging
dat overleg zinloos was als niet
ook Pakistan daarbij betrokken
zou worden. De coalitie van se
paratisten van het overwegend
islamitische Kashmir willen dat
de deelstaat zich volledig los
maakt van India.
new york/anp - Zes filmca
mera's zullen de wederop
bouw van Ground Zero op de
voet gaan volgen. Vanuit om
ringende gebouwen maken ze
elke vijf minuten één opname
van het terrein, en dat min
stens zeven jaar lang. Op die
manier moeten zes unieke
films ontstaan, waarop de
nieuwe bestemming van het
gebied geleidelijk richbaar
wordt.
De producenten willen een
historisch document maken
van de 'wedergeboorte' van
het WTC-terrein. Het World
Trade Center stortte 11 sep
tember vorig jaar in nadat in
elk van de twee torens een ge
kaapt vliegtuig naar binnen
was gevlogen. Bijna 3.000
mensen kwamen om.
Drie van de camera's staan er
al. Op 11 september komen er
drie bij. Ze maken elke dag elk
288 opnames. Over zeven jaar
zullen dat er ongeveer 790.000
rijn. De beeldjes moeten een
film gaan vomien die onge
veer twintig minuten gaat du
ren. De makers hopen dat het
eindresultaat continu in een
museum te zien zal rijn, zo
meldt The New York Times.
Hoe het terrein er uiteindelijk
uit gaat zien, is nog onder
werp van discussie. Vorige
maand presenteerden de au
toriteiten van New York zes
ontwerpen, maar daar kwam
veel kritiek op. Veel mensen
stoorden zich aan de grote
hoeveelheid kantoorruimte.
Bovendien vinden ze de ont
werpen weinig vernieuwend,
en willen ze dat dat er meer
plaats wordt vrijgemaakt voor
een monument. Buitenlandse
architecten mogen binnen
kort ook met suggesties ko
men.
De paus beweegt zich in zijn 'pausmobiel' door een menigte van ruim twee miljoen Polen voor de openluchtmis. Foto: AP/Jockel Finck
gaza- tel aviv/afp-dpa-gpd - De
Islamistische Jihad en Harnas
wijzen het plan voor een gelei
delijke terugtrekking van de Is
raëlische troepen uit Palestijns
gebied af. De Jihad dreigt het
aantal aanslagen tegen Israël op
te voeren om het plan te torpe
deren. Ook Harnas zal de aan
slagen voortzetten.
De Israëlische minister van de
fensie, Benjamin Ben Eliezer, en
de Palestijnse minister van bin
nenlandse zaken, Abdel Razeq
al-Yahya, kwamen gisteravond
de terugtrekking van de Israë
liërs overeen. Vanavond zouden
de Israëlische militairen zich uit
de Gazastrook en de stad Beth
lehem op de Westelijke Jordaan-
oever terugtrekken. De Palestij-
nen zullen dan de verantwoor
delijkheid voor de veiligheid in
die plaatsen overnemen.
Harnas en de Islamitische Jihad
hebben beide de verantwoorde
lijkheid opgeëist voor een reeks
zelfmoordaanslagen in Israël en
de bezette gebieden.
Israël zou vanavond beginnen
met het terugtrekken van rijn
troepen uit de Palestijnse delen
van de Gazastrook en uit Bethle
hem op de Westelijke Jordaan-
oever. Het wil ook zorgen voor
verlichting van de beperkende
maatregelen waaronder de
plaatselijke bevolking gebukt
gaat. In ruil daarvoor zou het
Palestijnse Bestuur van presi
dent Yasser Arafat zijn politie
apparaat opdracht geven orde
en rust in de ontruimde gebie
den te handhaven en op te tre
den tegen gewapende milities.
Arafat heeft miljoenen dollars
aan internationale donatie aan
de Palestijnse Bevrijdingsorga
nisatie (PLO) op rijn eigen
bankrekening gezet. Dat zegt
een voormalige penningmeester
van de PLO, Jawad Ghussein,
die vorige week naar Groot-Brit-
tannië is gevlucht.
Volgens Ghussein zette Arafat
maandelijks zo'n 8 miljoen dol
lar op rijn privé-rekening. Op
hun beurt noemen de Palestij -
nen Ghussein een dief, die 6,5
miljoen dollar heeft gestolen.
Ghussein stond voor rijn vlucht
onder huisarrest in de Gaza
strook en slaagde erin te ont
snappen toen hij voor medische
behandeling in Oost-Jeruzalem
was.
door Merle Tip
wageningen - Volgend weekeinde komen
zo'n tweehonderd regeringsleiders en duizen
den vertegenwoordigers van landen, instellin
gen en bedrijven in Johannesburg bijeen om
te praten over het milieu. Hoofdthema is
'duurzame ontwikkeling': hoe de natuurlijke
bronnen van de aarde aan te wenden zonder
ze uit te putten.
Het milieu? Het is allemaal niet zo erg als
wordt geschetst. En bovendien, we doen al
zoveel. Volgens milieusocioloog Arthur Mol
en milieubeleiddeskundige Hans Bruy-
ninckx van de universiteit Wageningen is dit
tegenwoordig een veel gehoorde stelling.
Maar rij klopt niet. „De officiële cijfers ver
tellen het tegenovergestelde. Ondanks af
spraken over de reductie van C02 is het
kooldioxidegehalte in de lucht gewoon ge
stegen. Ondanks afspraken over terugdrin
gen van de visvangst, is overbevissing nog
steeds doorgegaan. En ook de ontbossing is
nog niet minder geworden", zegt Arthur
Mol.
„Bovendien is 'we doen al zoveel' absoluut
geen maatstaf als het om de natuur gaat. In
het ecologische systeem is ergens een punt
waarop geen weg terug is, waarop de scha
de niet meer hersteld kan worden. Als bij
voorbeeld verwoestijning in een gebied een
maal is ingezet, blijft dié grond voor altijd
onvruchtbaar. Dan rijn we te laat.", vult
Hans Bruyninckx aan.
Hoogste tijd dus dat de milieuproblematiek
weer bovenaan op de agenda komt, vinden
beide milieubeleiddeskundigen. Juist daar
om is de grote VN-top in Johannesburg be
langrijk: er wordt weer nagedacht over hoe
op een goede manier om te gaan met onze
planeet aarde. „Maar de verwachtingen
moeten niet te hoog gespannen rijn", nuan
ceert Mol. „Er rijn te veel groepen met te
gengestelde belangen, de geïndustrialiseer
de landen menen genoeg te doen - ook in
Nederland merkje dat het milieu minder
belangrijk wordt gevonden - en de Verenig
de Staten varen helemaal een eigen koers.
Het resultaat van de top zal rijn dat allerlei
vage afspraken worden gemaakt, die genoeg
ruimte laten om naar eigen dunken toe te
passen."
In Johannesburg wordt ook de balans opge
maakt van afspraken die rijn gemaakt op de
vorige grote milieutop, in Rio de Janeiro in
1992. Destijds is hard gewerkt een 'actie
plan' op te stellen voor duurzame ecologi
sche ontwikkeling, de zogenaamde Agen-
da21. Het dikke rapport omvat alle denkba
re terreinen op het gebied van milieu. Tast
bare onderwerpen als schone lucht en water
en het behoud van het regenwoud, maar
ook het ingewikkelde armoedevraagstuk
worden in allerlei hoofdstukken en paragra
fen uiteengezet.
„In Rio was iedereen nog begaan met het
milieu. We wilden er iets aan doen. Nu, tien
jaar later, blijkt dat we meer onvoldoendes
dan voldoendes hebben gehaald", zegt
Bruyninckx. „Die voldoende is met name
voor de Europese Unie. Er is een hele dyna
miek van milieubeleidsmaatregelen ont
staan: in elk document van de EU is een
hoofdstuk opgenomen met richtlijnen over
duurzame ecologische ontwikkeling."
Maar veel is blijven liggen. Hoewel een aan
tal met name Europese landen, waaronder
Nederland, het goed doet wat betreft de re
ductie van de C02-uitstoot, is internationaal
gezien de in Rio gestelde waarde bij lange
niet gehaald.
Nieuwe concrete afspraken zullen op de
massale conferentie in Johannesburg niet
worden gemaakt, denken de wetenschap
pers. De belangen verschillen daarvoor te
veel. Mol: „Wij, de westerse wereld, vinden
het klimaat belangrijk, de C02-uitstoot. En
dat is nu weer opnieuw in de belangstelling
door de overstromingen in Duitsland, Oos
tenrijk en Tsjechië. Wij vinden biodiversiteit
belangrijk. 'Redt de neushoorn', 'Redt het
oerwoud'. Maar in Brazilië bijvoorbeeld
hebben ze weer andere belangen. Voor de
Brazilianen, hoewel ze zeker ook heel mi
lieubewust zijn, is het Amazonegebied ook
een economische hulpbron. En de Derde-
Wereldlanden maken zich vooral bezorgd
om de waterkwaliteit en de verwoestijning.
En daarin wringt hem de schoen."
pretoria- bulawayo/gpd - De
situatie rond de blanke boeren
in Zimbabwe is dit weekeinde
geëscaleerd. De politie arres
teerde meer dan 200 boeren die
op hun !.u* waren gebleven,
ondanks een nu elf dagen oud
verbod daartoe. Ongeveer 80
van hen zitten nog steeds vast.
De aanvankelijke rust waarvan
sprake was na het verstrijken
van de deadline, is voorbij. Een
volledige willekeur is daarvoor
in de plaats gekomen. Boeren
die niet op de onteigeningslijst
stonden rijn opgepakt, anderen
die hun bedrijf al hadden verla
ten rijn in hun huis in de stad
gearresteerd.
In het vruchtbare Mashonaland
bij Harare rijn boeren opgepakt
die onlangs nog door de autori
teiten werden gevraagd op hun
land te blijven en te oogsten.
Boerenleiders noemen de laat
ste ontwikkelingen desastreus
voor de voedselsituatie, ook om
dat nog eens 600.000 landarbei
ders op straat zullen komen te
staan vanwege hun band met de
blanke boeren en vermeende
sympathie voor de oppositie.