GESPREK VAN DE DAG
'Hemel is niet leuk zonder onze kinderei
Canal Bike beheerst de Amsterdamse gracht met waterfiets
Mormonen hebben eigen tempel in Zoetermeer
Jaarlijks stappen 125.000 toeristen op
een waterfiets om de grachten van Am
sterdam te verkennen. Canal Bike is
met het milieuvriendelijke vervoermid
del al bijna twintig jaar alleenheerser
op het water van de hoofdstad.
Een Amerikaan stapt gemakkelijker op
een waterfiets dan een Japanner. En
een Engelsman eerder dan een Duitser.
En de Nederlander? Die doet helemaal
niet moeilijk over een tochtje per fiets
op de Amsterdamse grachten.
Toch ligt een ritje per waterfiets in Am
sterdam niet voor iedereen voor de
hand, weet Felix Guttmann, oprichter
en eigenaar van Canal Bike. Van de
jaarlijkse drie miljoen betalende toeris
ten op de grachten kiezen de meesten
toch voor 'gevaren worden'. Dus liever
een ritje in een rondvaartboot dan zelf
trappen.
Guttmann kan het weten. Al bijna twin
tig jaar is hij met zijn ruim honderd wa
terfietsen (nagenoeg) alleenheerser op
de grachten van Amsterdam. Toen hij
zijn bedrijf in 1984 begon, zat de eco
nomie in het slop, was de binnenstad
van Amsterdam onaantrekkelijk en was
het toerisme naar de hoofdstad nog in
opkomst. Niet gehinderd door de
slechte economische omstandigheden
begon Guttmann, terug van een we
reldreis en klaar met zijn studie, finan
ciers te zoeken voor zijn onderneming.
„Je kunt het je bijna niet voorstellen,
maar begin jaren tachtig waren de
grachten nog doodstil", blikt Guttmann
terug. „Je zag alleen de traditionele
rondvaartboten. Ik vroeg me af waarom
niemand bootjes verhuurde." Het kost
te Guttmann een jaar om vergunning
en financiering voor zijn plan rond te
krijgen. Een venture capitalist, een sa
menwerkingsverband van onder ande
re Rabobank en Delta Lloyd, financier
de mee voor 200.000 gulden. „Zo'n be
drag is nu natuurlijk peanuts", lacht
Guttmann. „Maar toen was ik er blij
mee." Guttmann trok zijn financiers
over de streep met een doorwrocht be
drijfsplan. Vanaf het begin wilde hij de
zaken groot aanpakken: hij koos ervoor
om met honderd waterfietsen te starten
vanaf vier locaties in de binnenstad.
„Honderd bootjes zijn leuk, maar dui
zend: dat is een plaag op de grachten.
Met die honderd bootjes namen we
toch in een keer een dominante positie
Een toeriste wurmt zich uit een waterfiets. Foto: GPD/Harmen de Jong
in. We waren heel zichtbaar. Als we
klein waren gestart, hadden we meteen
een ander bedrijf op onze nek gehad.
Of had de gemeente later kunnen zeg
gen: 'waarom wil je uitbreiden, het gaat
toch goed?'."
Inmiddels is de binnenstad van Am
sterdam aardig opgeknapt en stromen
toeristen het hele jaar door toe
Bike breidde uit met Canal Bus
lijndienst per boot door de grai
Het bedrijf biedt nu werk aan 1
sen. Guttmann voelt er niets vt
activiteiten in het buitenland vi
zetten. Exploitatie naar andere
evenmin; hij vond alleen Utred
genoeg en verhuurt daar nu vei
fietsen.
Op het water is het de afgelope
tig jaar veel drukker geworden,
mann: „In het begin stapten m
nog spontaan op een waterfiets
de zomer 's avonds het Prinseij
concert bij te wonen. Nu ligt di
al drie dagen van tevoren vol.
op straat maken mensen ookti
waai of zijn er boten die overlai
gen. Maar Amsterdam vanaf h(
dat verveelt nooit."
Ook in de winter kan op de gra
gefietst worden: twintig procen
waterfietsen blijft 'in de vaart'.1
ten hoeven niet bang te zijn on
worden: bij regen wordt er gew
dakje op de fiets gezet.
Miranda Megens
Het doopvont, waar ook de overleden voorouders plaatsvervangend kunnen worden gedoopt. Rechts de hemelse kamer ofwel de Celestiale-zaal. Publiciteitsfoto's
Door keihard muziek van JANIS JOPLIN te spelen en op
pannen te slaan hebben twee bejaarde vrouwen zich drie
dagen lang in de Australische woestijn een kudde wilde
kamelen van het lijf gehouden. Volgens het Australische
televisiestation ABC maakten Judy Davidson en Fay Ho
ward ongeveer 150 kilometer ten zuiden van Alice Springs
een trektocht per kameel, toen 35 wilde dieren opdoken
en hun de weg versperden. Om de beesten op een afstand
te houden draaiden zij op volle sterkte cassettes met mu
ziek van de in 1970 aan een overdosis heroïne overleden
Amerikaanse zangeres. Pas na drie dagen kwam hulp op
dagen. Foto: UPI
Het kijken naar geweld op rapport uitbrengt over vi-
televisie en het spelen van deo- en computerspelletjes,
gewelddadige videospelle- Het rapport stelt dat kinde-
tjes maakt KINDEREN niet ren die in hoge mate wor-
alleen agressiever maar den blootgesteld aan ge-
zorgt er ook voor dat ze GE- welddadige televisiepro-
MENER en wantrouwend gramma's en spelletjes zich
worden. Dat stellen Ameri- vaker schuldig maken aan,
kaanse onderzoekers in een wat de onderzoekers noe-
onlangs uitgebracht rap- men, relationele agressie,
port. Het rapport is opge- Hieronder vallen onder
steld door onderzoekers van meer scheldpartijen en het
twee universiteiten en door uiten van dreigementen,
het Nationaal Instituut voor Ook hebben deze kinderen
Media en Gezin, een media- de neiging andere mensen
waakhond die jaarlijks een te wantrouwen.
Een Chinees met bijna drie meter LANGE HAREN wil een
vermelding in het Guinness Book of Records. De man die
meent de langste haren in de wereld te hebben is de 62-
jarige Huobushayi. Hij woont in midden-China en maakt
deel uit van de Yi-minderheid. Onder de Yi is het traditie
extreem lang haar te dragen, omdat dit geluk zou brengen.
De man moet voortdurend iemand in de buurt hebben, die
zijn haren draagt. Ook bij het wassen heeft hij assistentie
nodig. Hij schakelt daarvoor meestal een van zijn drie kin
deren in. Bijna drie weken geleden overleed een Thaise
man die tot dan toe in het recordboek vermeld stond om
zijn lange haren. Zijn haar was 4,8 meter lang.
Het gen dat een belangrijke schrift Nature. Gorilla's en
rol speelt in het TAALVER- chimpansees houden er
MOGEN van de mens, is in vernuftige communicatie-
de afgelopen 200.000 jaar systemen op na, maar al-
gemuteerd. Aan die veran- leen mensen beschikken
dering heeft de mens mo- over een wereld van taal.
gelijk zijn taal voorsprong De mutatie of mutaties van
op de dieren te danken. Dat het gen zouden samenval-
stellen Duitse en Britse on- len met het ontstaan van de
derzoekers in de deze week moderne mens, de Homo
verschenen editie van het Sapiens,
wetenschappelijke tijd-
De politie heeft een 48-jarige Tilburgse ondernemer ge
dwongen zes POSTERS uit zijn etalage te halen. Op de
posters staat de tekst 'Pas op voor de parkeercontroleurs,
er lopen echte debielen tussen'. Parkeerwachters voelen
zich beledigd en hebben woensdag de politie ingescha
keld. „Volgens de officier van justitie kan-de tekst als
smaadschrift of belediging worden beschouwd. Toen we
de ondernemer lieten weten dat hij zou worden aangehou
den als hij de posters niet verwijderde, koos hij eieren voor
zijn geld", zegt een politiewoordvoerder. De eigenaar van
'Goods 4 you', een winkel in nieuwe, gebruikte goederen,
erkent dat de tekst beledigend is. ,,lk wilde eindelijk eens
wat terugdoen voor alle keren dat ik of mijn klanten wor
den beledigd."
De Bruidskamer.
Publiciteitsfoto
nen. Een bezegeld huwelijk is
niet 'tot de dood ons scheidt'
maar zet zich voort in het hier
namaals. „De bezegeling van
mijn huwelijk in de tempel van
Utah was een wonderful glo
rious experience", zegt HiUan
ontroerd. „De hemel zou niet zo
leuk zijn zonder onze kinderen
erbij", voegt zijn vrouw Carol
daaraan toe.
Niet alleen het huwelijk, alle fa
miliebanden blijven bestaan na
het graf. De mormonen spreken
de 'verzegeling', de rituele be
krachtiging van die verbintenis,
ook met terugwerkende kracht
uit. Want, denken de mormo
nen, het zou niet rechtvaardig
zijn als voorouders uit een tijd
dat geen tempels waren in het
geestenrijk te horen krijgen dat
hun gezinsbanden daar niet
meer gelden.
Hillan laat de ruimte zie
plaatsvervangers namei
overleden voorouders
gedoopt. Het doopvont
klein zwembad, gedragi
twaalf stenen ossen. Jez
hannes de Doper kijken
een schilderij toe.
Dan gaat het door naar
melse kamer. Deze cel&
room moet zwijgend w<
betreden. In wat een lui
huiskamer lijkt, hangt e
sprookjesachtige ernst.
lestial room is the place
we reach for heaven. He
net zo rustig als in het h
maals. Hier krijg je een
van hoe het daar is."
Silvan Schoonhoven
Twee AGENTEN van de Til
burgse politie zijn er gister
middag tot drie keer toe van
door gegaan met een auto
van iemand anders. De
agenten zijn niet aangehou
den en ze worden ook niet
ontslagen. Ze wilden de ei
genaren van de auto's alleen
duidelijk maken dat hun
voertuig zó weg kan zijn als
deze onbewaakt met draai
ende motor langs de weg
staat. Tijdens hun surveil
lance zagen de agenten drie
auto's waarbij dit het geval
was. Het waren wagens van
mensen die even moesten
pinnen of snel een bood
schap deden. Tot grote hila
riteit van omstanders namen
de agenten de auto's een
stukje mee om vervolgens
een geschrokken eigenaar
achter zich aan te krijgen.
De uitvinder van het BLAASPIJPJE, de Amerikaan Robert
F. Borkenstein, is zaterdag op 89-jarige leeftijd overle
den. Borkenstein vond het blaaspijpje in 1954 uit, toen
hij in een laboratorium van de politie in de staat Indiana
werkte. In 1962 leidde hij een onderzoek naar de rol van
alcohol in verkeersongelukken. Ook was hij voorzitter van
de Internationale Commissie voor Alcohol, Drugs en Ver
keersveiligheid.
Onder het wakend oog van be
veiligingsmensen konden giste
ren voor het eerst buitenstaan
ders een kijkje nemen in de nieu
we Mormonen-tempel in Zoeter
meer. Subtiel is het gebouw niet
te noemen. Het lijkt meer aan het
Amerikaanse dan aan het Neder
landse schoonheidsideaal te be
antwoorden. Kroonluchters, drie
duizend vierkante meter marmer
en duur kersenhout bepalen er
de sfeer. „Tja, de tempel van Sa
lomo was ook niet goedkoop."
Als smurfen, met blauwplastic
hoezen om de schoenen om het
maagdelijke tapijt niet te bevui
len, schuifelen de belangstellen
den door de gangen. Fotografe
ren of filmen in de tempel is
streng verboden. Stevige beveili
gingsmannen met oortelefoon
tjes houden in de gaten of niet
iemand toch een camera naar
binnen smokkelt.
Alleen tot 31 augustus kunnen
niet-leden een Idjkje nemen in
de tempel van de mormonen,
beter gezegd de 'Kerk van Jezus
Christus van de Heiligen der
Laatste Dagen'. Daarna wijdt de
geloofsgemeenschap de tempel
tot Huis des Heren en mogen al
leen leden van de kerk in het be
zit van een pasje van goed ge
drag nog naai' binnen.
De Amerikaan Harold G. Hillan,
sereen en begripsvol sprekend
als de televisieschilder Bob Ross,
doet voor de bezoekers zijn best
alle hardnekkige misverstanden
over de Kerk de wereld uit hel
pen. De gebiedspresident voor
West-Europa hééft al zo vaak
moeten uitleggen dat de Kerk
niets meer met veelwijverij van
doen heeft, maar vertelt het met
liefde nog een keer. Met zachte,
maar dringende hand leidt hij
de verzamelde pers door de se
reen verlichte zalen. „Merken
jullie dat het licht in elke zaal
wat intenser wordt?" fluistert
Hillan, zoals alle church officials
strak in het pak. „En dat elke
zaal een stukje hoger ligt dan de
vorige?"
Geld heeft duidelijk geen rol ge
speeld bij de aanleg van dit
wonderlijke nieuwbouwpaleis.
De buitenmuren zijn beplaat
met drieduizend vierkante me
ter Italiaans marmer. De deur is
van koper. Binnen werpen bom
bastische kristallen kroonluch
ters en schemerlampen hun
zacht licht op het tapijt.
Goudomlijste spiegels en schil
derijen van bijbelse afbeeldin
gen in zoete tinten versieren de
wanden. Her en der staan uitno
digende sofa's. Eén enkele
boom leverde de twaalfhonderd
vierkante meter Amerikaans
kersenhout die in de tempel zijn
verwerkt.
„Inderdaad, de beste materialen
zijn verwerkt in deze tempel",
zegt Hillan. „Het is geen alle
daags gebouw. Ach, de tempels
van Salomo en van Herodes wa
ren ook niet goedkoop. Zie je
dat tapijt, met tulpmotieven in
reliëf? En dat glas in lood in de
kleur van Delfts blauw? Je ziet
dat overal typisch Nederlandse
elementen in zitten verweven."
„We vinden het belangrijk dat
de tempel de heerlijkheid van de
Heer weerspiegelt", zegt ook
Ronald Rasband, kerkbestuur
der voor Centraal-Europa.
Daarom geven we er veel geld
aan uit. Maar wat is veel? De ge
middelde kathedraal die jullie
hier in Europa hebben staan,
heeft veel meer gekost dan deze
tempel."
De Kerk van Jezus Christus heeft
een opmerkelijk verhaal te ver
tellen. Eens, zo geloven de mor
monen, leefde in Amerika een
blanke beschaving. Jezus, die na
zijn kruisiging en hemelvaart
naar Amerika vertrok, predikte
onder dit volk. Maar het noodlot
sloeg toe en in het jaar 420 hak
ten de voorouders van de
Maya's en de Inca's de blanken
in de pan. De laatste legeraan
voerder, Mormon, vatte de bi
bliotheken van zijn volk samen
op gouden platen en liet die
door zijn zoon Moroni begraven
in de heuvels bij New York. An
derhalf millennium later, in
1827, verscheen Moroni als en
gel aan de Amerikaanse tiener
Joseph Smith. Op aanwijzing
van de engel groef Smith de pla
ten op. Nadat hij de Egyptische
hiërogliefen had vertaald, moest
hij de platen weer inleveren bij
Moroni. Smith verspreidde de
vertaling als het Boek van Mor
mon. Tegenwoordig heeft de
Kerk 11 miljoen volgelingen.
„Kom eens hier staan", wenkt
Hillan de bezoekers. „Precies
tussen deze twee grote spiegels.
Wat zie je? Juist, oneindigheid.
We know about forever."
Forever is een belangrijk thema
in de Kerk van Jezus Christus.
Gezinsbanden zijn sterker dan
de dood. Een belangrijke functie
van tempels is daarom het beze
gelen van huwelijken en gezin-
De gezondheidstoestand van PRINS CLAUS is voóralsnog
niet zo zorgwekkend dat overwogen wordt de kennisma-
kingstoer van Willem-Alexander en Maxima op de Antillen
af te breken. Gisteren bevestigde de Rijksvoorlichtings
dienst dat de prins-gemaal deze week weer naar de inten
sive care van het AMC in Amsterdam is overgebracht. Dat
zou echter alleen 'om praktische redenen' zijn gebeurd.
Gisteren zijn Willem-Alexander en Méxima op Bonaire
aangekomen. Vandaag worden ze op Sint-Maarten ver
wacht. Het weekend is ingeruimd vooreen kennismaking
met de andere Bovenwindse eilanden, Saba en St. Eusta-
tius. Na een rustdag op maandag wordt dinsdag en woens
dag nog Aruba bezocht. Volgens de planning vliegt het
paar pas woensdagavond terug naar Nederland. Foto: ANP
