ECONOMIE
Winkels verkopen
minder artikelen
Bijltjesdag voor bedrijven in Amer
Veenman wil 'herstelkoers' NS voortzetten
Licht hogere omzet Vendex KBB
Fruitplukseizoen weer begonnen
KPN: 100.000
i-mode klanten
IBM schrapt
15.613 banen
Meer aardolie
geproduceerd
Hogere winst
voor Wal-Mart
Detailhandel VS
drijft op auto's
Mosselsector wil
groter visgebied
Wegener ziet
winst fors dalen
Ford beloont
Reitzle vorstelijk
Belastingdienst blun
met terugvorderinge
Staat wordt gedagvaard
gebruik 'gestolen' bankfi
Bonden vragen tweede Noordzij
den haag - KPN zegt 100.000
abonnees te hebben voor haar
dit voorjaar gelanceerde mobie
le dienst i-mode. In Nederland
gebruiken 23.000 mensen het
mobieltje waarop internetpagi
na's te ontvangen zijn, in Duits
land bij KPN-dochter E-Plus
77.000. De aanwas verloopt niet
stormachtig. Medio juni telde
KPN 50.000 abonnees waarvan
11.000 in Nederland. Het tele-
combedrijf wil in 2003 één mil
joen klanten hebben. KPN ver
laagde onlangs de prijzen voor
de i-mode telefoons van 199 tot
99 euro.
armonk - Bij het Amerikaanse
computerconcern IBM moeten
eind september 15.613 van de
circa 320.000 banen zijn ver
dwenen. De maatregel moet de
efficiency en de productiviteit
verhogen. In juni werd al be
kend dat er banen zouden ver
dwijnen, maar het concern gaf
toen geen cijfers. Nu zijn de cij
fers gemeld aan de beurswaak-
hond. Er vervallen 1400 banen
in de divisie micro-elektronica.
den haag - De aardolieproduc-
tie in Nederland is in tweede
kwartaal van dit jaar met 118
procent gestegen ten opzichte
van dezelfde periode vorig jaar,
zo meldde het Staatstoezicht op
de Mijnen gisteren. Er werd 9
procent minder aardgas ge
wonnen in vergelijking met de
zelfde periode in 2001. De pro
ductie bedroeg 13,1 miljoen
kuub, een jaar eerder lag dat
nog 1,2 miljoen kuub hoger.
bentonville - Het Amerikaanse
Wal-Mart Stores heeft in het
tweede kwartaal van 2002 de
nettowinst zien stijgen met
ruim een kwart tot 2,04 miljard
dollar, aldus 's werelds grootste
detailhandelsconcern gisteren.
Volgens analisten heeft Wal-
Mart geprofiteerd van de eco
nomische onzekerheid in de
VS. Amerikanen gaan daardoor
in toenemende mate op koop
jesjacht in de enorme discount
zaken van Wal-Mart. Het be
drijf, dat ook in Duitsland en
Groot-Brittannië actief is, com
bineert warenhuizen en super
markten.
Washington - De omzet van de
detailhandel in de VS is vorige
maand vooral gegroeid door de
verkoop van auto's en een gro
tere vraag naar benzine. De
omzet nam 1,2 procent toe in
vergelijking met juni, maar ex
clusief auto's bedroeg de toena
me slechts 0,2 procent De
nieuwe cijfers werden gisteren
door het Amerikaanse ministe
rie van handel bekendgemaakt.
Analisten hadden gerekend op
een omzetgroei van circa een
procent.
yerseke - De mosselvissers wil
len op een groter deel van de
Waddenzee kunnen vissen.
Koepelorganisatie PO in Yerse
ke heeft bij het ministerie van
landbouw een vergunning ge
vraagd om mosselzaad te mo
gen opvissen van droogvallen
de platen. Uit onderzoek is ge
bleken dat in het westelijke deel
van de Waddenzee nauwelijks
mosselzaad is aangetroffen. De
platen zijn nu nog verboden ge
bied, omdat ze als voedselreser
ve voor de vogels dienen.
Apeldoorn - Krantenconcern
Wegener vreest dat de adver
tentie-inkomsten dit jaar har
der terugvallen dan het bedrijf
op kosten kan bezuinigen. De
winst zal daarom lager uitvallen
dan verwacht zo werd vandaag
bekendgemaakt. De winst in
het eerste halfjaar(voor afschrij
ving goodwill en bijzondere re
sultaten) is teruggevallen tot
18,3 miljoen euro. Over dezelf
de periode vorig jaar was dat
nog 34,7 miljoen euro. De om
zet daalde met 3,5 procent naar
486 miljoen. Zonder overnames
zou de daling 5 procent zijn.
Detroit - Autoconcern Ford
gaat zijn ex-topman van de
merken Jaguar, Volvo, Land Ro
ver en Aston Martin vorstelijk
belonen voor advieswerk. Wolf
gang Reitzle kan tot april 2004
rekenen op 2 miljoen euro. In
ruil daarvoor mag Reitzle geen
belangrijke informatie over
Ford naar buiten brengen en
twee jaar geen andere baan in
de auto-industrie aanvaarden.
Reitzle stapte in april op.
amsterdam/anp - Vendex KBB, moederbedrijf van
onder meer V&D en de Bijenkorf, heeft in de eer
ste helft van het boekjaar 2002 een 2,8 procent ho-
gere omzet geboekt.
Het warenhuizenconcern maakte vanochtend be
kend dat de totale netto-concemomzet 2,4 miljard
euro bedroeg. Het snel verslechterende econo
misch klimaat had in het tweede kwartaal een ne
gatieve invloed op het omzetverloop. Het concern
wijt dit aan het dalende consumentenvertrouwen
in Europa.
Bij de zeventig V&D's zakte de halfjaaromzet zelfs
met 3,6 procent tot 396 miljoen euro. V&D is bezig
oude voorraden op te ruimen. Vanaf september
worden in 22 van de 70 warenhuizen speciale
koopjesafdeling worden ingericht. Drie warenhui
zen zullen helemaal als outlet-store gaan functio
neren.
Ook de omzetgroei van de Bijenkorf viel halverwe
ge het voorjaar sterk terug. Na een omzetstijging
van 11 procent in het eerste kwartaal volgde een
groei van 4 procent in het tweede kwartaal, tot
een totaal van 173 miljoen euro. Daarentegen
deed HEMA het volgens Vendex uitstekend met
een omzetstijging van 4,8 procent tot 438 miljoen
euro, met name door groei in België. Na een stij
ging van 17 procent in het eerste kwartaal werd in
het tweede kwartaal 26 procent meer omzet be
haald.
Wat betreft speciaalzaken (Praxis, Hunkemöller,
M&S Mode) noteerde Vendex een omzetgroei van
5,4 procent tot 1 miljard euro. Ook hier viel de
omzetgroei in het tweede kwartaal terug. Door de
overname van Brico lag de omzet in de doe-het-
zelfsector in de eerste zes maanden van 2002 bij
na 41 procent hoger.
Bij de consumentenelektronica was sprake van
een omzetherstel in de tweede kwartaal omdat
Modem Electronics volledig werd geïntegreerd in
de It's-organisatie.
den haag/gpd - Winkeliers heb
ben in de eerste zes maanden
van het jaar minder verkocht. In
prijs steeg de omzet nog wel,
maar in aantal artikelen daalde
de omzet, exclusief de verkoop
van eten en drank, met een pro
cent. Het is de eerste verkoopda
ling sinds 1994, zegt het Centraal
Bureau voor de Statistiek. De prij
zen in de detailhandel zijn flink
gestegen.
De omzetdaling past bij de
kwakkelende economie. De
consument heeft minder ver
trouwen in de toekomst en
houdt de hand op de knip.
Ook blijkt dat de detailhandel
voor een groot deel verantwoor
delijk is voor de hoge inflatie in
Nederland. De prijzen stegen
gemiddeld 4,3 procent. De
grootste volumedaling deed zich
voor bij de winkels die meube
len, woningtextiel, lampen en
vloerbedeklang verkopen.
Deze winkels verkochten 4,7
procent minder. De geldomzet
bleef bij de woonwinkels nage
noeg onveranderd.
Meer dan gemiddeld is de geld
omzet het eerste halfjaar ge
groeid bij de drogisterijen, de
doe-het-zelfbranche en vooral
bij de textielsupermarkten. De
geldomzet bij laatstgenoemde
branche nam toe met bijna 8
procent. De winkels in huishou
delijke artikelen kennen een
omzetstijging van 1,2 procent.
Bij de winkels die voeding en
drank verkopen, is de omzet in
het eerste halfjaar van 2002 ten
opzichte van dezelfde periode
van vorig jaar gestegen met 0,9
procent. De geldomzet steeg
met 5,7 procent, terwijl de prij
zen 4,7 procent hoger zijn uitge
komen. Bij de supermarkten, de
grootste groep in de voedings
middelensector, is de omzet ge
stegen met 6,3 procent. Bij de
speciaalzaken, zoals groente
winkels, slagers en slijters, ging
de omzet 2,3 procent omhoog.
Als alle winkels in de detailhan
del (food en non-food) bij elkaar
op een hoop worden gegooid, is
er sprake van een daling van de
omzet met 0,4 procent.
De geldomzet in de detailhandel
is in de eerste zes maanden, ver
geleken met het eerste halfjaar
van 2001, met 3,8 procent ge
groeid.
eversduk/gpd - Het fruitplukseizoen begint op
gang te komen. De zomerrassen worden nu van
de bomen gehaald. De opbrengsten zijn volgens
de telers normaal. „We zitten op het gemiddelde
dit jaar", zegt voorzitter Slabbekoom van de Ne
derlandse Fruittelers Organisatie, kring Zeeland-
/Brabant. Wel hebben nogal wat telers te kampen
met hagelschade.
Bij de appels zijn de Discovery en James Grieve er
al af. Samen met Summer-red en Benoni zijn het
rassen waarvan de productie een bescheiden om
vang heeft.
Nu is de Delcorf aan de beurt, een ras dat zich
heeft ontwikkeld tot de belangrijkste zomerappel
in Zuidwest-Nederland. Van de peren wórdt de
Triomf de Vienne geoogst.
Eind augustus, begin september komt de pluk
echt op gang. Slabbekoom is niet ontevreden over
de beschikbaarheid van plukkers. De Zuidelijke
Land- en Tuinbouw Organisatie heeft er een spe
ciaal project voor opgezet. „Ik heb de indruk dat
dit goed loopt." De verslechterende economische
situatie speelt de telers overigens wel een beetje in
de kaart.
Dit jaar is voor het eerst een landelijk project op
gezet gericht op het aantrekken van plukkers van
buiten de Europese Unie. Telers worden geholpen
met het tijdig krijgen van tewerkstellingsvergun
ningen. Vooral in Oost-Europese landen is er vol
doende belangstelling om voor de pluk enige
maanden naar Nederland te komen. Een klein
deel van de vacatures wordt ingevuld door asiel
zoekers.
Het Instituut voor Rationele Suikerproductie ver
wacht een goed suikerbietenjaar. Een vooral zon
nig voorjaar zorgt ervoor dat de opbrengst 8 pro
cent hoger is dan de afgelopen jaren. De geraam
de opbrengst zal zo'n 63 ton wortels per hectare
bedragen, 10,1 ton suiker per hectare. De zware
regenval van de afgelopen weken heeft een be
perkt negatief effect gehad. De opbrengstprogno
se voor Flevoland en de Noordoostpolder is hoger
dan gemiddeld. West-Brabant en Zeeland zitten
op het gemiddelde.
De Amerikaanse president Bush(rechts) en zijn vice-president Cheney woonden gisteren op de Baylor University in het Texaanse W;
forum bij over de economische toekomst van de VS. Foto: AFPI/Paul J. Richards
door Rixt Albertsma
den haag - Ondernemingen met
een beursnotering in Amerika
staat een nieuw tijdperk te
wachten. Topbestuurders wor
den in de toekomst persoonlijk
aansprakelijk gesteld als blijkt
dat er moedwillig is geknoeid
met de cijfers. Hierop staan cel
straffen van maximaal 20 jaar of
zware boetes.
De Sarbanes-Oxley-wet, die
hiervoor in juni in snel tempo
door het Amerikaanse Congres
werd geleid, moet het vertrou
wen in de financiële handel en
wandel herstellen. Volgens wet
gevers in de VS is het de 'meest
radicale vernieuwing van fede
rale wetgeving sinds de jaren
dertig'. Ook Europese bedrijven
met een notering in Amerika
krijgen er mee te maken.
Het merendeel van de belang
rijkste bedrijven op de Ameri
kaanse beurs krijgt tot vandaag
de tijd om de verplichte verkla
ring te deponeren bij de beurs
toezichthouder SEC. In de ver
klaring staat dat hun boekhou
ding in orde is. Hierbij zullen de
topbestuurders en financieel di
recteuren zeer nauwkeurig te
werk moeten gaan.
Met het ondertekenen moet in
één klap schoon schip worden
gemaakt met de Amerikaanse
boekhoudschandalen. Tot giste
ren had echter nog maar zo'n 15
procent van de ruim 700 bedrij
ven de verklaring ondertekend,
waaronder kopieerapparatenfa-
brikant Xerox, die onlangs al
voor enkele miljarden aan 'fou
ten' in de boekhouding vond.
Analisten en beleggers wachten
met spanning af wat er vandaag
gaat gebeuren. Het zou kunnen
dat op het laatste moment nog
meer 'fouten' in de boekhou
ding bekend worden. De vraag
is ook of er onheil te verwachten
valt van ondernemingen die
(nog) niet tekenen. Beleggers
houden hun hart vast voor op-
Recordaantal bedrijven in problemen
Nog nooit zagen de VS zoveel beursgenoteerde bedrijven uitstel
van betaling aanvragen als dit jaar. Met de surseanceaanvraag
van US Airways werden alle records gebroken, blijkens bereke
ningen van BankruptcyData.com. In totaal is dit jaar al voor
267,6 miljard dollar aan activa uitstel van betaling of faillisse
ment aangevraagd. Over heel 2001 was dit nog 258,6 miljard
dollar. Ook al een record. Dit jaar kende tot nu toe drie van de
tien grootste surseances. Telecombedrijf Worldcom was met
103,9 miljard dollar aan bezittingen het omvangrijkste bedrijf
ooit dat omviel. Op goede afstand volgt de energiegigant Enron,
dat eind vorig jaar failliet ging nadat bleek dat het had gegoo
cheld met de boekhouding. Ook telecomonderneming Global
Crossings kwam in de faillissements-toptien terecht net als de
tailhandelsketen Kmart Van de 129 geturfde ondernemingen
waren er 22 actief in de telefoniebranche.
nieuw kelderende beu
door nieuwe boekhout
dalen.
Een beurshandelaar in
dam denkt dat het uit!
een verklaring niet dire
paniek zal zorgen. Hij
de vele mogelijke vom
uitstel. Een grote muit
kan volgens hem bijvo
nooit in een paar weke
hele bedrijf financieel
ten.
Een bestuurslid van de
landse beurstoezichth
AFM vreest dat topliec
verklaring ondertekent
haast misschien belofi
die ze niet kunnen nak
AFM vindt dat Nederli
dernemingen zich ten
dend moeten opstellei
ondertekenen van de
Amro heeft echter al g
wel te zullen doen.
Buitenlandse bedrijvei
nog enig uitstel voor
de wetgeving vallen. Ii
is inmiddels veel opsd
ontstaan over de wet.
hebben opgemerkt da
stuurders nooit voor d
en wandel van al hun
kers kunnen instaan et
soonlijke verantwoord
hiervoor onmogelijk is
tilburg/gpd - Het computersys
teem van de Belastingdienst
heeft nogal wat huisvrouwen de
stuipen op het lijf gejaagd. Zij
kregen zaterdag ten onrechte
een terugvordering in de bus
van 1.608 euro. Volgens de toe
lichting moest het bedrag voor
13 oktober worden terugbetaald
omdat 'uit de fiscale gegevens
van de partner is gebleken dat
het aan u uitbetaalde bedrag te
hoog is geweest'.
De Belastingdienst spreekt offi
cieel van een vergissing, maar
het belastingkantoor in Tilburg
liet zich tegenover een gedu
peerde de term 'enorme blun
der' ontvallen. Het gaat om een
terugvordering van de heffings
korting van 1.576 euro over 2001
vermeerderd met 32 euro rente.
De heffingskorting is in het
nieuwe belastingplan in de
plaats gekomen voor de 'belas
tingvrije voet' en is persoonsge
bonden. Vorig jaar he
buitenshuis werkendi
van een 'alleenverdi
het eerst dit bedrag
maandelijkse termijrn
maakt gekregen. De
dienst zegt na twee
derzoek nog geen
hebben in de omvai
'vergissing'. Belasfiii
verwijzen naar de o£6
voorlichter die meldt
dering 'ten onrechte
is gegaan en niet te
hoeft te worden'. Dai
gen de gedupeerden e
brief. Over de oorza
fout zegt de woordvi
de belastingen: „Er
brieven de deur uit ni
dieners die via een
teruggave meer had<
gen dan waarop ze
den. Aan dat adressei
ten onrechte een and
gekoppeld."
amsterdam/anp - De Amster
damse advocaten Lalji en Bha-
ratsingh dagen de Staat der Ne
derlanden voor de rechter voor
het gebruik van omstreden ver
kregen bewijs op microfiches
van een Luxemburgse bank te
gen belastingplichtigen. De zaak
dient op 27 augustus voor de
rechtbank in Den Haag.
„Het is een proefproces namens
één persoon, maar uiteindelijk
gaat het om een principiële zaak
die zo'n 10.000 Nederlanders
aangaat", aldus raadsman Lalji.
Volgens hem worden ze ten on
rechte achter de broek gezeten
door de Belastingdienst wegens
ontduiking van hun verplichtin
gen.
De advocaten beroep
een uitspraak van de
in Brussel. Die oordef
geheimzinnige microty
de KB Lux-bank, wa |j(
derlandse en Belgiscai
teiten belastingontdi 'f
sporen, als bewijsstr
doende zijn.
Halverwege de jarei
zijn microfiches ont\,r'
de Luxemburgse b j3
daarop de namen vïjc
die anoniem wilden b
ze documenten zijn y|
bekende route in han a
Belgische belastingdi q
men. Die heeft ze 1
weer doorgespeeld a 2
in Nederland.
door Dylan de Gruijl
utrecht - Met Aad Veenman
krijgt de Nederlandse Spoorwe
gen een nieuwe topman die is
gepokt en gemazeld in het be
drijfsleven, iemand die de mores
van de Haagse lobby kent. Maar
ook een techneut die de taal van
de werkvloer spreekt „Als men
sen het hebben over een draai-
stel, dan weet ik waar het over
gaat."
NS presenteerden gisteren
Veenman (55), topman-af van
machinebouwer Stork, als hun
nieuwe president-directeur. Hij
komt 1 november aan het roer
van het bedrijf te staan en volgt
daarmee Karei Noordzij op on
der wiens leiding de arbeidson
rust over het beruchte 'rondje
kerk' in een halfjaar werd beëin
digd. Veenman wil die 'herstel-
koers' voortzetten. De treinen
moeten beter op tijd rijden, de
reizigers moeten betere infor
matie krijgen, er moeten meer
zitplaatsen bijkomen in de trei
nen en reizigers moeten zich
weer veilig voelen op de sta
tions. „De reiziger moet zich
deeleigenaar van de NS voelen."
In de vervoerswereld is hij nage
noeg een vreemde. Zijn vertrek
bij Stork was daarentegen niet
geheel onverwacht. De topman
lag daar al langer onder vuur.
Aandeelhouders verwijten hem
ondoorzichtig beleid - de sa
menhang in het bedrijf zou zoek
zijn - en de doelen niet te halen.
De Vereniging van Effectenbe
zitters verweet hem dit jaar al
eens dat onder zijn leiding het
Stork-aandeel in drie jaar van 40
naar 9 euro is. „Er is verschil van
inzicht over het beleid", zegt
Veenman zelf. „Ik heb 17 jaar bij
Stork gewerkt en er een prachti
ge tijd gehad. Mijn vertrek moet
nu niet worden overgedramati-
De nieuwe president-directeur van NS, Aad Veenman.
Foto: ANP/Vincent Jannink
seerd." Bij de Spoorwegen wil
hij zich neerzetten als een 'men
sen-mens'. De net herstelde ar-
beidsverhoudigen binnen de NS
zijn nog broos en dat vraagt om
een sociale aanpak. „Ik ben ie
mand die zijn doel probeert te
bereiken in teamverband, niet
langs de weg van het conflict.
Een bedrijf wil ik niet van de ze
ventiende verdieping besturen.
Ik mag graag zien wat mensen
doen."
Die boodschap slaat aan bij de
NS. De Centrale Ondernemings
raad (COR) zegt daarom 'ont
zaglijk blij' te zijn met Veenman.
„Hij is een heel aardige, eerlijke
man en een teamworker. Wij
schatten hem zeer hoog in", al
dus vice-voorzitter van de COR,
Van Wamel.
Toch staat Veenman vooral be
kend als keihard werkende tech
neut die een indrukwekkende
opmars maakte in het zakenle
ven. De zoon van een tuinder
uit Bleiswijk begon ooit met een
lts-opleiding tot machinebank
werker. Via middelbare en hoge
re technische opleidingen
schopte hij het in 1984 tot doc
tor ingenieur aan de TU in Delft.
Aan die universiteit was hij tus
sen 1989 en 1999 ook deeltijd
hoogleraar.
Ondanks de kritiek die Veen
man bij Stork krijgt, heeft hij
door zijn Haagse lobby het be
drijf recent wel een historische
order bezorgd. Stork bouwt mee
aan de prestigieuze Joint Strike
Fighter (JSF), de opvolger van de
huidige gevechtsjager F-16. Van
de totale bouwkosten voor het
vliegtuig, ruim acht miljard eu
ro, wordt meer dan de helft aan
Stork gegund.
Dat raakvlak tussen publieke en
private sector interesseert hem,
vertelde Veenman gisteren. Het
binnenhalen van de JSF-orders
vond hij 'ontzettend spannend'.
Die raakvlakken ziet hij terug bij
de Spoorwegen, een bedrijf dat
verzelfstandigt met het rijk als
aandeelhouder. „Maar voor
mijn keuze heb ik eerst gekeken
naar de mensen bij de NS, daar
na pas naar de spullen, zoals de
balans en de verlies- en winstre
kening." Bovendien, voegt de
nieuwe topman er aan toe, ver
vult zijn nieuwe baan hem met
enige nostalgie. „Ik ben mijn
werkzame leven ooit begonnen
met het ontwerp van een trein
bij een Zwitsers bedrijf. Sinds
dien heb ik belangstelling gehad
voor de Spoorwegen."
utrecht/anp - „Een kopie wor
den van Noordzij kan je Veen
man niet vragen, maar hij moet
wel net zo dicht op het perso
neel zitten", aldus vakbondsbe
stuurder Berghuis van FNV
Bondgenoten. Vooral open en
duidelijk zijn, is het advies dat
ook WMC en de CNV Bedrij-
venbond verlangen. Alle bonden
geven Veenman het voordeel
van de twijfel maar waarschu
wen wel dat heel wat op stapel
staat bij NS: een grootscheepse
reorganisatie onder de 23.000
werknemers.
Het vertrouwen is de laatste
maanden net iets herstelt bij de
werknemers zeggen de bonden.
„Het personeel is weer trots om
bij het spoor te werken, maar
het is allemaal nog heel broos.
Het vertrouwen kan zo weer
weg zijn", zegt Berghuis. „De
beste man moet snel en duide
lijk knopen kunnen doorhak
ken", aldus bestuurder Vankan
van de WMC. Ook CNV-be-
stuurder Anker benadrukte dat
er bij het spoor behoefte is aan
goede sturing en een sterke lei
ding. „Zoveel tijd als hij bij Stork
kreeg, krijgt hij bij de NS niet",
waarschuwde Vankan.
„Het getuigt van doorzettings
vermogen dat de man zo is op
geklommen na de ambacht
school", aldus vice-voorzitter
Van Wamel van de centrale on
dernemingsraad. Dat Veenman
bij Stork is weggegaan interpre
teert hij 'als een teken van rug-
gegraad en staan voor je me
ning'. Veenman heeft toegezegd
dicht bij de werkvloer te blijven
staan. Van Wamel: „Hij heeft
beloofd niet in de ivoren toren
te klimmen."
