BUITENLAND
'Niet toegeven aan chantage VS'
Sfeer wordt grimmiger in Franse steden
Nooit meer Koude-Oorlogspropaganda via Radio Liberty
President Iran haalt uit
naar Verenigde Staten
AzG trekt zich terug uit
Kaukasus na ontvoering
ment wil van
Nigeria af
rse neemt
ivoor zoon
beelden in
aangespoeld
se overlijdt
egionella
Jooms Azië
it stropers
Mensenrechtenorganisatie roept voorstanders van strafhof op stand te houden
Doorkijkbiechtstoel moet
misbruik tegengaan
tagenten
in in België
illegalen
'Ouderdom
begint pas
bij 85 jaar'
[et Lagerhuis in Nige-
jresident Obasanjo
en de tijd gegeven zijn
pakken. Blijft hij aan,
Ot het parlement een
fzettingsperiode. Een
ieid van het Lagerhuis
;ren een motie aan
öasanjo incompeten-
-niptie wordt verwe-
anjo kwam in 1999
acht, na vijftien jaar
ewind.
go - Dino Bouterse
ens zijn vader, de Su-
ex-legerleider Dési
niets te maken met
diefstal die twee we
en werd gepleegd in
van de Centrale In-
en Veiligheids-
VD. Tegen Dino, die
tie als hoofdverdachte
ipendiefstal wordt
kt, loopt een intema-
rnaleringsverzoek.Di-
se is eerder met de
aanraking geweest
een cocaïnekwestie.
ior het recente nood-
enkele stukken van
telden aangespoeld in
Het gaat om twee
»len van marmeren
Ikomstig van het
van keizer Nero uit de
iw na Christus. Het
lag ten zuiden van
een gebied dat nu
Ier water ligt. De villa
I Nero gebruikt als va-
plijf. De beelden, die
(vater poreus zijn ge
worden gerestaureerd.
n het Noord-Engelse
Fumess is een
in de vijftig overle-
e veteranenziekte. Zij
Ie slachtoffer van de
Noord-Engeland,
tot dusver 125 men-
erden. Meer dan zes-
liggen in het zieken-
[enomen wordt dat
ting veroorzaakt
1 de airconditioning in
inschapscentrum.
ids meer Aziatische
is zijn het slachtoffer
irij. Dat blijkt uit een
erschenen rapport
ereld Natuur Fonds
organisatie stelt dat
adia en Nepal stro-
s vaker toeslaan. Ze
de hoorn en andere
elen, die worden ge-
aditionele Oosterse
mtfi. Er zijn drie soorten
neushoorns, die sa-
naar ongeveer 2.900
en. Het leefmilieu van
oms staat ook zwaar
t door de houtkap en
de vraag naar land-
felid.
woensdag 14 AUGUSTUS 2002
new york/anp - De internationa
le gemeenschap moet niet toege
ven aan de druk vanuit Washing
ton om Amerikaanse burgers te
vrijwaren voor vervolging door
het Internationaal Strafhof (ICC).
Dit stelde de Amerikaanse men
senrechtengroep Human Rights
Watch (HRW) in een gisteren uit
gegeven verklaring.
De organisatie heeft alle regerin
gen die het ICC-verdrag hebben
ondertekend een brief gestuurd
waarin ze worden opgeroepen
'niet toe te geven aan de chanta
ge van de regering Bush'.
De Amerikaanse regering heeft
gedreigd de militaire hulp te sta
ken aan landen die niet beloven
geen Amerikanen te zullen uitle
veren aan het strafhof in Den
Haag.
Directeur Roth van HRW bena
drukt dat het niet waarschijnlijk
is dat de VS hun militaire be
trekkingen met andere landen
in de waagschaal zullen stellen
'vanwege de zeer kleine moge
lijkheid' dat een Amerikaanse
burger oneerlijk wordt aange
klaagd. „En zeker niet op een
moment dat Washington een
internationale oorlog tegen het
terrorisme voert."
Canada, Noorwegen, Slowakije,
Zwitserland en Joegoslavië heb
ben al aangekondigd dat ze er
weinig voelen Amerikaanse bur
gers te vrijwaren voor berech
ting.
De EU heeft duidelijk gemaakt
dat geen enkele lidstaat hier met
de VS over moet onderhande
len.
Kandidaat-lid Roemenië heeft
wel een dergelijke overeenkomst
gesloten met Washington, wat
het land op een uitbrander van
uit Brussel is komen te staan.
De afgelopen weken heeft de
Amerikaanse regering tientallen
landen benaderd over het slui
ten van zogeheten 'artikel 98 ak
koorden' om te voorkomen dat
Amerikanen aan het strafhof
worden uitgeleverd. Eerder
werd in de VS ook gesproken
over een invasie op het strand
bij Schevingen als burgers van
het land in Den Haag worden
berecht.
De Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken Powell pro
beert de Amerikaanse druk te
relativeren. „Geen van onze
vrienden wordt afgetuigd of be
dreigd om een akkoord te slui
ten." Hij wees erop dat het in
trekken van militaire hulp op in
stigatie van het Congres ge
beurt. Hij benadrukte dat Was
hington deze zaak 'zeer ernstig'
opvat.
Maar Roth zei dat het Ameri
kaanse dreigement eigenlijk niet
al te veel voorstelt „Het is een
loos dreigement. De wet maakt
een uitzondering voor militaire
hulp die in het Amerikaanse be
lang is. En de laatste keer dat ik
het heb gecheckt was het zo dat
Washington alleen militaire
hulp verstrekt als dat in het na
tionaal belang is."
londen-san jose/epd-rtr - De
Rooms-Katholieke Kerk in
Groot-Brittannië heeft doorkijk-
biechtstoelen ingevoerd om het
seksueel misbruik van minder
jarigen door priesters te voorko
men. Hiermee wil de kerk het
vertrouwen in de biecht herstel
len, aldus de Briste krant The Ti
mes. Tussen 1995 en 1999 wer
den in het land 21 rooms-katho-
lieke priesters veroordeeld we
gens seksueel misbruik.
In de nieuwe biechtstoelen is
zowel de biechteling als de
biechtvader van alle kanten te
zien. Omdat ze geluidsdicht
moeten zijn, kosten ze ongeveer
1.600 euro per stuk. De door-
kijkbiechtstoelen zijn al geïn
stalleerd in Liverpool, Notting
ham en Cardiff.
Sommige priesters hebben be
zwaren tegen de nieuwe biecht
stoelen, overigens niet op basis
van hun geloofsovertuiging die
onder meer inhoudt dat 'God
alles ziet'. „Veel mensen zullen
het gewoon niet op prijs stellen
wanneer zichtbaar is dat ze ter
biecht gaan", zei de priester Kit
Cunningham uit Londen. Vica
ris-generaal Robert Draper van
het bisdom Plymouth heeft in
middels andere ervaringen. „De
meeste mensen, vooral de kin
deren, vinden open biechtstoe
len een vooruitgang."
Het bisdom San Jose in Califor-
nië gaat binnenkort biechtstoe
len invoeren waarbij het gor
dijntje is vervangen door glas.
De biechteling kan dan het ge
zicht van de priester zien en
hem later zo nodig ook herken
nen.
In reactie op bezwaren verwees
vicaris-generaal Francis Cilia
naar de praktijk in de Sint Pie-
ter-basiliek in Rome.
kabul/rtr - De Iraanse presi
dent Khatami heeft gisteren tij
dens zijn bezoek aan Afghanis
tan uitgehaald naar de Verenig
de Staten. In de hoofdstad Ka-
bul zei hij dat Washington na de
aanslagen van 11 september in
de hele wereld 'een oorlogs
zuchtig klimaat' heeft gescha
pen.
Khatami vindt dat de Amerika
nen hun oorlog tegen het terro
risme misbruiken om hun be
leid en wil aan andere landen
op te leggen. Hij benadrukte dat
zijn land geen steun verleent
aan terroristen. „Wij hebben er
meer onder geleden dan de VS,
en die terroristen kregen een ze
kere mate van steun van Was
hington", zei Khatami in een
verwijzing naar het Talibanregi-
me.
Khatami overlegde in Kabul met
zijn Afghaanse collega Karzai.
Khatami wordt vergezeld door
een delegatie van belangrijke
politici en economen. De buur
landen zullen praten over de
veiligheid in de regio, de drugs
smokkel, de handel en de aan
wezigheid van een miljoen Af
ghaanse vluchtelingen in Iran.
Karzai begroette zijn collega op
het vliegveld, onder bescher
ming van onder meer Ameri
kaanse troepen. Iran is tegen de
aanwezigheid van buitenlandse
strijdmachten in Afghanistan,
vooral tegen die uit de VS. Het
land heeft zijn buurland 500
miljoen dollar beloofd voor de
wederopbouw.
Khatami prees het Afghaanse
volk dat het zich heeft verzet te
gen de Taliban, de vroegere fun
damentalistische heersers in het
land. Hij zei dat Afghanistan nu
op weg is naar vrede, stabiliteit
en 'een mooie toekomst'. Het
gaat om het eerste bezoek van
een Iraanse president aan Af
ghanistan in meer dan veertig
jaar. Beide buurlanden hebben
een gezamenlijke grens van zo'n
900 kilometer.
moskou/afp - Artsen zonder
Grenzen (AzG) staakt al haar ac
tiviteiten in het noorden van de
Kaukasus. Dat heeft de directeur
van de activiteiten van AzG in
Rusland, Michael Hofman, van
ochtend in Moskou meege
deeld.
De aanleiding voor het besluit is
de ontvoering van de Neder
landse cultureel antropoloog Ar
jan Erkel, maandag in Dagestan.
Hij is sinds vier maanden hoofd
van het Zwitserse team van AzG
in de Zuid-Russische republiek.
Drie mannen overvielen hem
aan de rand van de Dagestaanse
hoofdstad Machatsjkala, toen
hij op weg was naar zijn huis.
De chauffeur van Erkel wordt
verdacht van betrokkenheid bij
de ontvoering. Ook zijn tolk is
verhoord.
In Tsjetsjenië had de organisatie
vorige week al voor twee weken
haar werk neergelegd na de ont-
De ontvoerde Arjan Erkel.
Foto: AP
voering van een medewerkster
van de Russische hulporgansia-
tie Droejba, die samenwerkt met
Unicef. Ook de Verenigde Naties
schortten de hulp in het gebied
voor onbepaalde tijd op.
(advertentie)
door onze correspondent
Henk Glimmerveen
parus - Gestimuleerd door het aantreden
van een nieuwe rechtse regering heeft
een relatief groot aantal steden in Frank
rijk besloten de plaatselijke politieveror
dening aan te scherpen. Daardoor wordt
het mogelijk harder op te treden tegen
bedelaars, zwerfjongeren en prostituees.
Zelfs katten zijn hun bestaan niet meer
zeker.
De ene na de andere gemeente in Frank
rijk verandert zijn politieverordening. Het
aantreden van de nieuwe regering heeft
ook op plaatselijk niveau de weg vrijge
maakt voor een repressiever optreden
van de wetshandhavers. Het zijn niet de
allerkleinste gemeenten die het voortouw
hebben genomen: Metz, Bordeaux,
Grenoble, Mulhouse, Castres, Angoulê-
me, Straatsburg, Troyes, Quimper, Col-
mar en Orleans zijn flinke steden die alle
- volgens de burgemeesters - met 'echte
grote stadsproblemen' kampen.
Zoals het agressieve bedelen en de
stormachtige groei van het aantal prosti
tuees. Beide activiteiten, in hoofdzaak
uitgeoefend door Oost-Europeanen, heb
ben het stadsbeeld en de sfeer in veel ge
meenten drastisch veranderd en het ge
voel van onveiligheid bij veel burgers ver
groot De winst van Jean-Marie Le Pen
bij de recente presidentsverkiezingen
wordt voor een belangrijk deel toege
schreven aan deze onrustgevoelens.
De socialistische burgemeester van Mul
house, Jean-Marie Bockel, zegt onom
wonden dat de nieuwe maatregelen
vooral bedoeld zijn om 'de bewoners een
zekere rust te garanderen'. Bedelen in
zijn gemeente mag voortaan niet meer
tussen zeven uur 's ochtends en elf uur 's
avonds in voetgangersgebieden, bij ter
rassen en in parken, 's Nachts kunnen de
bedelaars gewoon hun gang gaan.
Zijn gaullistische collega van het nabijge
legen Metz, Jean-Marie Rausch, zegt klip
en klaar dat de zege van rechts bij de ver
kiezingen de opvattingen in het gemeen
tehuis hebben veranderd en dat maatre
gelen 'onontkoombaar' waren. Veel ge
meentelijke bestuurders hebben het
evenwel moeilijk om de nieuwe politie
verordeningen van correcte teksten te
voorzien. Zo kan het gebeuren dat in
Grenoble zwerfjongeren als groep niet
worden aangepakt. Zwerfjongeren die
een hond bij zich hebben, zijn daarente
gen de pineut.
In Orléans, een van de meest repressieve
steden van Frankrijk, heeft de burge
meester de openbare ruimte 's avonds
verboden gebied verklaard voor zowel
prostituees als voor jongeren onder de
dertien jaar. Dat alles gaat evenwel de
bestuurders van de gemeente Sens in het
departement Yonne nog niet ver genoeg.
Er is al een avondklok ingesteld voor jon
geren onder de dertien. Degenen die ge
luidshinder veroorzaken kunnen een ho
ge boete tegemoet zien, en bedelen is al
helemaal uit den boze.
Thans zijn de zwerfkatten aan de beurt.
Er lopen er zo'n 200 rond in Sens en dat
is veel te veel. „Iedere zwerfkat die de
veiligheid, de rust of de volksgezondheid
in gevaar brengt kan in een kooi worden
opgesloten", luidt artikel één van een
nieuwe gemeentelijke verordening. Hoe
dat moet gebeuren is niet duidelijk.
De dierenbescherming in Sens zegt geen
ruimte te hebben. Maar een kat is een kat
en geen mens, zegt burgemeester Marie-
Louise Fort ferm.
Een uitspraak die voor het voortbestaan
van de zwerfkatten in Sens niet veel
goeds voorspelt.
Belangrijke mededeling
voor bezitters van een klok met Chocomel, Extran of Fristi opdruk en neonverlichting
De fabrikant van klokken met neonverlichting en op de wijzerplaat gedrukt het logo
van Chocomel, Fristi of Extran heeft ons gemeld dat de klokken niet aan de Europese
regelgeving voldoen. De klokken voldoen wel aan de Amerikaanse regelgeving.
De klokken zijn tussen maart 2001 en juli 2002 uitgegeven aan horecagelegenheden.
Indien u deze klok in bezit heeft verzoeken wij u de neonverlichting buiten werking
te stellen door de stekker uit het stopcontact te halen. Het uurwerk loopt op een
batterij en kan gewoon blijven functioneren. De fabrikant heeft meegedeeld dat er
geen direct gevaar bestaat.
In samenwerking met de fabrikant van de klokken zullen wij de klokken vervangen.
Hiervoor verzoeken wij u op werkdagen tussen 0830 en 1730 uur telefonisch
contact op te nemen met
Riedel Drinks
tel. 0318 439283
Wij verontschuldigen ons voor het ontstane ongemak.
Ede, 14 augustus 2002
Riedel Drinks
?nfo - Groot-Brittannië
tiemensen naar België
stroom van illegalen
nen. De agenten gaan
roles uitvoeren in de
n Oostende en Zee
fee populaire opstap-
oor vluchtelingen die
Hal willen oversteken.
geldt voor het Zuids-
Brussel, waar de Euro-
naar London ver-
1 de haven van Oost-
in de eerste helft
r twaalf procent meer
"die als verstekeling in
'nte van een vracht-
ot-Brittannië pro-
bereiken - gevonden
stelde Groot-Brit-
op het standpunt
taak was van de bui
havens om vluchte-
rachtwagens te ont-
op te pakken.
:n gemiddeld 7.000
[en de oversteek Voor
die op een boot of
-..j wordt aangetrof-
ruim 3.000 euro wor-
ild door de verant-
transportfirma.
floed van het drama
X jaar geleden, toen 58
S hi een vrachtwagen
S inden, werd de bewa
st sopgevoerd.
0 lelgië erkent Groot-
nu eindelijk dat niet
buitenlandse havens
rdelijk zijn voor de
1van illegalen. Wat er
de opgepakte vluch-
6toe' gebeuren, is nog
Bmssel heeft al la-
t België er niet voor
elreservoir' van het
ninkrijk te worden.
door onze correspondent
Henk van den Boom
pais - De rood-witte zendmasten
van Radio Liberty aan de Spaanse
Costa Brava worden binnenkort
ontmanteld. Vijftig jaar lang be
stookten de Amerikanen van
hieruit de Oostbloklanden met
westerse propaganda. Op het
naaktstrand van Pais werd een
belangrijk deel van de Koude
Oorlog uitgevochten.
Veel Nederlanders brengen hun
zomervakantie door in de buurt
van het middeleeuwse dorpje
Pais in het centrale deel van de
Costa Brava. Meteen achter de
duinen langs het brede zand
strand pieken de hoge zend
masten van Radio Liberty hoog
boven de pijnbomen uit. In
slagorde opgesteld langs de wij
de baai, zonden ze tot voor kort
hun 'boodschap van hoop' uit
tot diep achter het IJzeren Gor
dijn. De badgasten op het
strand konden via de koptele
foon van hun draagbare radio's
luisteren naar geheimzinnige
uitzendingen in de meest
vreemde talen.
De plaatselijke bevolking, veelal
op hun rust gestelde rijstboeren,
is nooit zo gecharmeerd geweest
van de zwaar beveiligde anten
nes. Ze waren bang voor sabota
ge en zelfs raketaanvallen door
de communisten. Toen een re
gionale krant onlangs het aan
staande einde van de 'Ameri
kaanse bezetting' meldde, haal
de iedereen dan ook opgelucht
adem.
De radiostilte komt volkomen
onveiwacht, want nog geen
twee jaar geleden hadden de
Amerikanen het zendcontract
met 16 jaar verlengd. Nu blijken
De hoge zendmasten van Radio Liberty op het naaktstrand van het Spaanse Pais worden binnenkort ontmanteld.
Foto: CPD/Henk van den Boom
de antennes plotseling te zijn
verouderd. Via satellietverbin
dingen kan immers iedereen op
de hele wereld alles ontvangen
wat hij maar wil. Wat de echte
reden van de ontmanteling ook
moge zijn, de hoge kosten -
tientallen miljoenen dollars per
jaar - zullen zeker een rol heb
ben gespeeld.
Nu de 150 meter hoge masten
verdwijnen is een felle discussie
losgebarsten over wat straks met
het 34 hectare grote terrein
moet gebeuren. Projectontwik
kelaars zien grote mogelijkhe
den voor de toeristische indu
strie, maar milieubeschermers
lijken dit keer het pleit te win
nen. De gemeenteraad van Pais
heeft besloten dat er voorlopig
niet mag worden gebouwd. En
dat is uniek, want het strand van
Radio Liberty is een van de wei
nige strookjes zand aan de
Spaanse kust die niet zijn volge
bouwd.
Dictator Franco heeft een halve
eeuw geleden hoogstpersoonlijk
de CIA toestemming gegeven
om een locatie uit te zoeken. Ze
kozen voor Pais vanwege de
strategische ligging en omdat
het voor de korte-golfuitzendin-
gen op goede afstand van Oost-
Europa lag.
In het begin van de jaren vijftig
werd Radio Free Europe met
steun van de Amerikaanse rege
ring opgericht als compensatie
voor de aan banden gelegde
pers in de Oostbloklanden. Een
paar jaar later kwam daar zijn
broertje Radio Liberty bij, een
zender speciaal gericht op de
Sovjetunie. Aanvankelijk werden
de programma's in New York
gemaakt, later in München.
Vanuit de studio's ging de bood
schap naar de zendmasten van
Pais, die ze doorstraalden naar
de landen van bestemming. De
antennes waren de krachtigste
ter wereld.
De bedoeling van Radio Free
Europe/Radio Liberty was om
de mensen achter het IJzeren
Gordijn 'de waarheid te vertel
len', zo stond in de statuten van
de beide omroepen. Maar vol
gens de Amerikaanse president
Harry Truman waren het wa
pens in de 'strijd om de geest
van de mens'. Toen op 4 juli
1950 het eerste programma van
30 minuten voor Tsjecho-Slo-
wakije de lucht in ging, werd het
al na tien minuten door de Rus
sen gestoord. Ook de latere uit
zendingen voor Roemenië, Po
len, Hongarije en Bulgarije wer
den voortdurend door de Rus
sen vervormd. Er waren gere
geld aanslagen op de studio in
München en in 1954 werden
twee medewerkers vermoord.
Nadat de angst voor de Russen
in de jaren tachtig wat was weg
geëbd, ontstond er opnieuw pa
niek toen er berichten naar bui
ten kwamen over geheimzinnige
ziektes bij de medewerkers van
Radio Liberty. Er kwam een on
derzoek waaruit bleek dat een
aantal werknemers aan multiple
sclerose leed. Werd het veroor
zaakt door de straling van de
antennes? Ook dit keer deden
de Amerikanen geen medede
lingen over wat er zich precies
achter de hoge afrastering had
afgespeeld.
asjgabat/AP - De Turkmeen
se president Saparmoerat
Nijazov heeft een decreet uit
gevaardigd waarin hij de le
vensfasen herdefinieert. De
adolescentie eindigt volgens
hem pas op het 25ste levens
jaar en de ouderdom begint
bij 85, ver na de gemiddelde
leeftijd die een Turkmeen be
reikt.
De president verdeelt het le
ven in perioden van twaalf
jaar. De kindertijd wordt op
het 12de jaar gevolgd door de
adolescentie, de jongeren-
leeftijd duurt van het 25ste
tot het 37ste levensjaar en de
volwassenheid ligt tussen de
37 en 49 jaar. Daarna begin
nen perioden met de namen
'profetie', 'inspü^ie' en 'wijs
heid'. Nijazov, dw dit jaar 62
is geworden bevindt zich vol
gens deze indeling in zijn in
spiratie-jaren.
De ouderdom begint op het
85ste levensjaar, en de paar
Turkmenen die ouder dan 97
worden bereiken de Ogoez-
chanperiode, genoemd naar
de stichter van de Turkmeen
se natie, die 109 jaar werd.
Nijazov heeft een uitgebreide
persoonsverering rond zich
zelf gecreëerd. Zijn portret
hangt in bijna alle overheids
gebouwen. Hele steden en
een meteoriet zijn naar hem
genoemd. Vorige week stelde
hij voor om de maanden van
het jaar en de dagen van de
week nieuwe namen te ge
ven. Januari zou voortaan
Turkmanbasji moeten heten
(Vader van de Turkmenen),
de bijnaam van de president.
De Afghaanse president Karzai (links) ontvangt zijn Iraanse ambtsgenoot Khatami voor zijn paleis in de
hoofdstad Kabul. Foto: AP/Karei Prinsloo