GESPREK VAN DE DAG
Inslag tot op enkele honderden
meters te berekenen
Kratten als fundament
van privé-zwembad
Leidse sterrenkundige Icke heeft eigen tuintje in heelal
Willem-Alexander en Maxima
pakken Antillentoer weer op
Fans herdenken Marilyn Monroe
Songfestival 20'
telt 26 deelnen
Gifbiggen
DINSDAG 6 AUGUSTUS 2(
MENSELIJK
Het kan niet gek genoeg op het
RARITEITENFESTIVAL in Edin
burgh. Een onbekende deelne
mer van het Circus of Horrors
probeert met papierklemmen
zijn gezicht op te leuken.
Foto:AP/David Cheskin
R. Kallenbach rijdt vanaf morgen met zijn MOTORTAXI
door Amsterdam. De taximotorrijder is herkenbaar aan zijn
motorhelm, waarop hij een daklichtje met taxi heeft ge
monteerd. ledereen die mee wil, kan hem aanhouden.
„Rijden is sneller dan stilstaan", legt Kallenbach uit, zelf
een grote fan van de motor. Vaak snelt hij de files op de
Amsterdamse ringen Amsterdamse grachten voorbij. Nu
heeft hij twee weken vrijgenomen om te kijken of het ex
periment met de motortaxi werkt. Als hij ervan kan leven,
gaat hij er mee door. Regen moet volgens hem geen pro
bleem zijn. Kallenbach: ,,De Fietsersbond heeft ooit uit
gerekend dat je maar 4 procent van de tijd niet kunt fiet
sen vanwege de regen." Kallenbach zegt geen vergunning
nodig te hebben.
De aankomend aartsbis
schop van Canterbury, Ro
wan Williams, heeft onder
de naam Ap Aneurin de
eretitel van 'WITTE DRUÏ
DE' in ontvangst genomen,
tot ongenoegen van conser
vatieven in de Anglicaanse
kerk. Williams, momenteel
nog aartsbisschop van
Wales, ontving de titel van
de Gorsedd of Bards, een
organisatie die zich inzet
voor de Welshe taal en cul
tuur, maar niets te maken
heeft met godsdienst. Druï
den waren priesters en
rechters in de voor-christe
lijke Keltische samenle
ving. Desondanks vinden
critici dat Williams een ver
keerd signaal afgeeft. ,,Het
helpt niet echt dat hij zo
iets doet terwijl Afrikaanse
bisschoppen en priesters
juist proberen mensen te
bekeren en van het heiden
dom af te brengen", luidde
het commentaar van Angus
Macleay, actief in de Angli
caanse Evangelical Reform
Group. Maar volgens ande
ren betreft het een on
schuldige ceremonie die
verder niets te betekenen
heeft. Witte druïde waren
onder meer acteur Richard
Burton en de koningin
moeder Elizabeth.
Foto:AP/Barry Batchelor
In het weekeinde worden aanzienlijk minder KINDEREN
geboren dan op een doordeweekse dag. Vorig jaar vonden
op zaterdag 15 procent en op zondag zelfs 20 procent
minder bevallingen plaats dan op andere dagen, zo blijkt
uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Dit
komt vooral doordat ziekenhuizen en kraamcentra bij voor
keur geen kinderen 'halen' in het weekeinde als daarvoor
geen medische noodzaak bestaat. Voor kinderen die thuis
worden geboren, zijn de verschillen een stuk kleiner. Vijf
tig jaar geleden was er nog nauwelijks verschil. Op iedere
dag van de week werd een zevende van alle kinderen ge
boren. Sindsdien is het percentage zaterdags- en zondags
kinderen sterk gedaald. Ook op feestdagen komen minder
kinderen ter wereld.
In Enschede hebben studenten een manier gevonden om snel af te
koelen bij heet weer. Ze bouwden een zwembad van bierkratten in
hun tuin. Foto: GPD/Petra Brouwer
Er moest even flink gedronken
worden om de plannen te kun
nen realiseren, maar sinds een
aantal dagen poedelen de elf be
woners van twee Enschedese
studentenhuizen in hun eigen
verwarmde zwembad.
Het fundament van het privé-
zwembad vertegenwoordigt een
waarde van circa 300 euro, reke
nen de bouwers voor. Aan sta
tiegeld. Precies 78 kratjes bier
van de bekende brouwerij uit de
eigen stad vormen de onder
grond voor het ruim twee bij
drie meter grote bassin, dat is
verrezen achter een blok stu
dentenwoningen aan de Ben-
trotstraat in Enschede.
De studenten van de UT en de
Hogeschool Enschede die de
beide woningen bevolken, zijn
trouwens in zijn algemeenheid
creatief met kratten. Ook de bar,
onmisbaar 'meubel' in een stu
dentenhuis, is gebouwd van
kratten. En tot voor kort stond
in de huiskamer een uit bierk
ratjes opgebouwde tribune, die
plaats bood aan iedereen die te
levisie wilde kijken.
De derdejaars student techni
sche natuurkunde Joris Spikker,
met Jan-Willem van Wanning
'hoofdarchitect', legt uit dat de
kratten aan de binnenkant zijn
bekleed met hout en dat de
gaatjes en kieren zijn dichtge-
stopt.
Met behulp van een professio
nele zwembadpomp en de no
dige chloortabletten wordt de
1300 liter water regelmatig ge
zuiverd en met een zelf gebouw
de verwarmingsketel kan het
badwater worden verwarmd.
„We hebben de temperatuur
van het water in het zwembad
een keer opgestookt tot 39 gra
den, zeven graden warmer dan
het water al was", grijnst stu
dent Maarten Zeegers.
De piano uit een van de studen
tenhuizen werd verzaagd tot
brandhout. Nu het klavier is ver
stookt, zoeken de zwemmers
naar nieuw brandhout om hun
privé-bad mee te verwarmen.
„Wie houten pallets voor ons
heeft, kan zich melden", zegt
Zeegers.
GPD
Prinsessen en artiesten worden
soms geëerd met een tulp of een
straat. Slimme astronomen of as-
trofysici gaan de eeuwigheid in
omdat er een ruimtelijke rotsblok
naar hen wordt vernoemd. Vin
cent Icke, hoogleraar sterrenkun
de en verbonden aan de Sterre-
wacht in Leiden, is zo'n geluksvo
gel. De asteroïde 7508 Icke is zijn
eigen tuintje in het heelal. De
kosmische klomp Icke pendelt
rustig tussen Mars en Jupiter en
nadert de aarde niet.
Enige weken terug werd bekend
dat op 1 februari 2019 een aste
roïde de aarde gaat raken. Dat
zou catastrofale gevolgen heb
ben, want een dergelijke inslag
is te vergelijken met de ontplof
fing van tienduizenden kern
bommen. Binnen een week
kwamen er geruststellender ge
luiden: de bewuste aardscheer
der die luistert naar de weinig
romantische naam van 2002
NT7 wordt niet eerder dan in
2060 verwacht en misschien
gaat-ie wel helemaal de aarde
niet raken. Aldus NASA.
Betekent dat de voorspellers
maar een bdetje uit de losse pols
hun beweringen de wereld in
sturen? En moet de leek al die
rampscenario's maar naast zich
neerleggen? Vincent Icke, hoog
leraar sterrenkunde in Leiden,
weet zeker van niet. „De voor
spellingen zijn echt extreem
nauwkeurig, op enkele honder
den meters kan de baan worden
berekend, maar er is altijd enige
onzekerheid in de gemeten po
sitie en snelheid zodat er een ze
kere marge in zit Vergeet niet
dat deze dingen en onze aarde,
astronomisch gezien, ontzet
tend klein zijn. Er is zoveel
ruimte."
Er zijn daarom nog veel meer
metingen nodig om de exacte
baan van de 2002 NT7 te meten.
De eerste bekendmaking was
ook alleen bestemd voor astro
nomen om erop te wijzen dat er
serieus naar deze meteoriet ge
keken moet worden. Het ge
vaarte is nu enkele maanden
zichtbaar, maar zal dan weer
Sterrenkundige Vincent Icke Foto: Loek Zuyderduin
ruim een jaar niet te zien zijn.
En hoe meer waarnemingen nu,
hoe béter de baan die het twee
kilometer grote gevaarte maakt,
bestudeerd kan worden.
De aardscheerder, ook wel NEO
(Near Earth Objects) genoemd,
wordt daarom nu door zowel
beroeps- als door amateur-as
tronomen over de hele wereld
nauwkeurig in de gaten gehou
den. De baan van de rotsklomp
is te berekenen als de afstand en
de snelheid bekend is. Die kun
nen met radar worden gemeten.
De zogeheten Arecibo-radiotele
scoop in Puerto Rico is daarin
gespecialiseerd.
De kans dat op een kwade dag
er eentje op de aarde te pletter
valt, is echt niet ondenkbaar. In
de twintigste eeuw waren er
twee, waarschijnlijk drie - kleine
- inslagen, terwijl ook in de 6de
en de 15de eeuw aardscheerders
dood en verderf zaaiden. De as-
teroïdes worden daarom gezien
als de exponenten van het Grote
Sterven. Zoals dat beschreven
staat in Armageddon, het bijbel
boek Openbaringen, waarin de
ondergang van de wereld wordt
voorspeld.
De bekendste inslag is echter
die van 65 miljoen jaar geleden
op het Mexicaanse schiereiland
Yucatan. Deze meteoriet moet
een grootte hebben gehad van 5
tot 10 kilometer en sloeg een gat
met een doorsnede van drie
honderd kilometer, de Chicxu-
lub-krater. De dreun deed conti
nenten op hun grondvesten
schudden en werd gevolgd door
kolossale vloedgolven, verwoes
tende luchtschokken, vulkanis
me en aardschokken die over de
hele wereld moeten zijn ge
voeld. Het was daarna jaren
duister, omdat het opgeworpen
stof het zonlicht verduisterde.
Hierdoor daalde de temperatuur
met vijftien tot twintig graden
en verdween veel leven, inclu
sief de dinosaurussen.
Vandaag de dag zijn er tegen in
slagen voorzorgsmaatregelen te
nemen. Een daarvan is er een
raket op af te sturen, maar de
kans dat de meteoriet uiteen
spat en de kleinere brokstukken
alsnog de aarde raken, is niet
denkbeeldig. Beter is het een
Kroonprins Willem-Alexander
en prinses Maxima reizen ko
mend weekeinde af naar de An
tillen om hun kennismakings-
toer te hervatten. Begin mei
moest het echtpaar de eilanden
trip al op de tweede dag afbre
ken wegens de moord op Pim
Fortuyn.
„Wij begrijpen dat de teleurstel
ling groot is. Maar ik beloof: wij
komen snel terug", zei Maxima
nog vlak voor vertrek. Zondag
wordt die belofte ingelost met
de aankomst van het paar op
vliegveld Hato van Curapao. Het
officiële bezoek gaat de volgen
de dag van start. Tien dagen
lang 'hoppen' de prins en prin
ses langs de vijf Antilliaanse ei
landen en Aruba.
Het programma verschilt niet
wezenlijk van de vorige plan
ning. De reis vormt het tropi
sche slot van de Maxima-toer,
en is dus geen werkbezoek. De
meeste programma-onderdelen
zijn dan ook vrij luchtig van ka
rakter. Zo is het programma
doorspekt van 'culturele mani
festaties'. Naast hoogwaardig
heidsbekleders staat het beken
de rijtje van gehandicapten,
kunstenaars, sporters, jongeren,
schoollönderen en ouderen
klaar om het paar de hand te
schudden. Toch zal Méxima wel
geconfronteerd worden met de
nijpende problemen van de An
tillen, zoals de hoge werkloos
heid, criminaliteit en uiteraard
de drugssmokkel. Het paar
spreekt immers - achter geslo
ten deuren - met onder meer de
gouverneur en minister-presi
dent van de Nederlandse Antil
len en leden van het Arubaanse
parlement en ministerraad. Ook
brengt het paar een bezoek aan
het Queen Beatrix Medical Cen
ter op St.-Eustatius, het zieken
huis dat in erbarmelijke staat
verkeert Onlangs is een hulpac
tie van start gegaan voor deze
instelling, met 14 bedden het
enige hospitaal voor ruim 3000
eilandbewoners.
Tijdens het vorige bezoek van
het paar bleek Maxima, onder
meer door haar Zuidamerikaan-
se achtergrond, al behoorlijk ge
liefd op de eilanden. Op de dag
van hun aankomst liepen de
straten van Willemstad behoor
lijk vol met mensen die een
glimp van de prinses wilden op
vangen.
Honderden mensen, van wie sommigen uit Europa waren overgekomen, hebben gisteren op een kerkhof in
Los Angeles de veertigste sterfdag van filmster Marilyn Monroe herdacht. Ongeveer vierhonderd fans van
Monroe verzamelden zich op het kerkhof waar de ster begraven ligt om een twee uur durende dienst bij te
wonen. Op die bijeenkomst werd gesproken door zeventien voorzitters van verscheidene Marilyn Monroe-
fandubs. Onder de toehoorders was ook Robert Slatzer. De man claimt korte tijd met de filmster getrouwd
te zijn geweest. Hij schreef een boek over haar leven en mysterieuze dood. De filmster kwam op 36-jarige
leeftijd om het leven door een overdosis slaapmiddelen, maar geruchten houden aan dat Monroe zou zijn
vermoord. Foto: AP/Ric Francis
Bekende inslag
248 miljoen jaar gel(
inslag in Australië va
klomp groter dan de
Everest, begin 'Grote
ven', gevolg verdwijn»
vrijwel alle levensvol
65 miljoen jaar geli
slag van 200 kilomet
roïde op schiereiland
tan Mexico, gevolg uil
ven van 70 procent va
diersoorten, waarondi
dinosaurus ie
580, in Midden-Fr
gevolg veel zware at
schokken
1490, Ching-Yang in
na, gevolg 8.000 dode
30 juni 1908 in Mid<
berië, 70 meter grote
waarschijnlijk een koi
gevolg krater ter groot
provincie Utrecht
13 augustus 1930 in
lië, 60 meter grote kloi
gevolg verwoesting in
sche wouden h
1986, ontploffing boyc
Stille Oceaan, enorme ie
plosie in dampkring, gn
niet bekend 1
ruimteschip het heelal in de
brengen en die met kernenergie
bewapende stuurraketten uit te
rusten. Die moeten het ruimte-
blok van koers veranderen zodat
het 'onze deur' voorbij gaat.
De Leidse hoogleraar heeft de
kans dat een klap werkelijk ge
beurt, voorgerekend. Die is net
zo groot als een vliegramp. Icke
komt hieraan door er van uit te
gaan dat er eens in de 10 mil
joen een echte klapper is, waar
bij een miljard mensen omko
men. Dat is dus 1 miljard ge
deeld door 10 miljoen, hetgeen
uitkomt op 100 doden per jaar.
Asteroïde zijn overblijfsels van
planeten en draaien net als de
aarde, Venus en Jupiter, hun
rondjes rond de zon. De groot-
il
1
ste nu gemeten is 400 kil(
de kleinere zijn soms maP
paar honderd meter. Die!)
tjes' zijn uiteraard veel tap
Als ze de dampkring bin#
men, verbranden ze en vP
gen ze hun bestaan als v^
ster. Alleen de 'grote jonjjc
zorgen voor dood en ver#
Geschat wordt dat er vanl
groten zo'n duizend zijn,!'
van er vijftig ooit gevaar ij
opleveren. c
L
Irene Nieuwenhuijse
P
http://neo.jpl.nasa.gov.orb its
http://photojoumal.jpl.nasa.gov/cgi--
CenPlanetPage.pl E
http://sherpa.Sandia.gc
et-lmp^
Oekraïne treedt volgend jfi,
zesentwintigste land aan j
Eurovisie Songfestival in
se hoofdstad Riga. Daarrnj
breekt het 48 jaar oude Eijr
se liedjesfestival opnieuw|c
cords.
Vier nieuwe landen haddt
voor de editie van 2003 ar
meld: Servië-Montenegro»
kraïne, Albanië en Wit-Rtr
In afwachting van wijzig
de reglementen, verzochl
ropese Omroep Unie (EB!
Genève de landen nog eeJ
geduld te hebben. Waaroi
kraïne nu toch al in 2003
deelnemerspodium mag
den, is onduidelijk.
De belangstelling in Oostj
pese landen om mee te d<
aan het Songfestival is si
gin jaren negentig van de
eeuw enorm groot. De
zoekt sindsdien naar mo^
heden om zo veel mogelij
den deel te laten nemen,
meest recente plannen v<
in Europese voorrondes,
winnaars daarvan gaan d<
door naar de finale.
Nederland mag na een jaa|o
afwezigheid weer meedoe
GPD
Vijftigduizend biggen hebben iets ver
keerds binnengekregen en moeten nu wor
den vernietigd. Rep en roer in de wereld
van de dierenbeschermers. Albert Heijn,
niet te beroerd voor een loos gebaar, ver
klaarde de biggetjes misschien alsnog te
willen. Ze hoefden niet stuk voor stuk
getest te worden, een steekproef was
voldoende. En dan mochten alle
vijftigduizend biggen alsnog aan
stukjes worden gehakt en twee da
gen nagenieten in het koelvak. Het
woord reddingsplan viel en een die-
renbeschermster bracht varkens
vriend Albert Heijn daarvoor open
baar hulde met een groot spandoek.
Helaas, te vroeg gejuicht. Al snel moest
de supersuper op zijn schreden terugke
ren omdat Europa eiste dat dlle toekom
stige karkassen werden getest, en dat
werd te duur. Dus helaas, onze arme
biggetjes moeten toch naar de verbran
dingsoven en missen zo op tragische wijze
hun levensvervulling. Niet geslacht, maar
verbrand. Niet uitgebeend, maar uitge
strooid. Het woord onmenselijk viel. Hoezo
dan toch? Voor het varken zélf maakt het
niet uit of hij na zijn dood wordt opgegeten
of gecremeerd. Je kan zeggen dat weggooi
en zonde is, en dat is het ook, maar met het
belang van het dier heeft dat niets te ma
ken. Dieren zijn na hun dood niet meer be-
schermbaar, zo simpel is het. Er zijn voor
dierenvrienden dus nuttiger zaken om zich
mee bezig te houden. Bijvoorbeeld het or
ganiseren van boycots tegen de harde bio-
industrie, zodat varkens prettig leven vóór
ze worden geslacht. En wie werkelijk alle
varkensverdriet wil uitbannen moet het ve
getarisme gaan preken. Ook goed. Allemaal
helder en prima uit te leggen. Maar nu die
vijftigduizend gifbiggen: wat maakt het
voor een varken uit wat er na zijn dood met
zijn stoffelijke resten gebeurt? Volgens
sommige varkens-activisten en dierenrech
ten-vechters is er dus toch verschil. Een big
is gelukkiger, denken ze blijkbaar, als zijn
dood zin heeft gehad. Zoals een frontsol
daat liever sterft in een eerlijk gevecht, dan
dom op een mijn te lopen, zo wil ook een
varken zijn droeve taak op de nobelste ma
nier volbrengen. Neem mijn lichaam,
smeekt Biggie Dikmans, dan is mijn lijden
niet voor niets geweest. Hoe anders te ver
klaren dat dierenbeschermers blij zijn als
Albert voorstelt de diertjes alsnog onderdak
te verschaffen? Per pond en apart verpakt,
okay, maar in ieder geval hebben onze
knorretjes zo nog eer van hun werk. Zou
het? Het varken zelf kan het niet schelen.
Dood is dood en dat was het dan. Varkens
zijn geen mensen die hun leven overzien
en bij de dood zorgvuldig een balans op
maken. Varkens zijn dieren, intelligente
dieren, en laten we lief voor ze zijn, maar
vergeet nooit: juist dankzij onze onstuitba-
11
re eetlust werd het varken een van de
cesvolste diersoorten op aarde. Het v :r
overleefde door zich eetbaar op te ste1
De oeros verdween, de rinoceros staa
het punt, maar het varken wist wat g(
voor hem was. Hij sloot zich aan bij l
machtigste roofdier op aarde. In ruil1
gratis en voldoende eten, in het diere f
een zeldzaamheid, stelde het vet gewi
varken zijn lichaam ter besphikking alz
gastgezin. Maar wél na zich uitbundij11
hebben voortgeplant en dan mag je 01(
dood, volgens Darwin: de soort leeft, I 'c
individu kan sterven. Of het lijk vervo 11
gegeten wordt of wegrot in de modde
is voor de dode van geen enkel belan| d
er maar is voortgeplant Zoveel mede a
hoeven we met varkens dus niet te he t
In het wild redden ze het niet meer,
huisdier zijn ze te groot. Hun grootste
dreiging, als soort, is het vegetarisme.