GESPREK VAN DE DAG Inslag tot op enkele honderden meters te berekenen Kratten als fundament van privé-zwembad Leidse sterrenkundige Icke heeft eigen tuintje in heelal Willem-Alexander en Maxima pakken Antillentoer weer op Fans herdenken Marilyn Monroe Songfestival 20' telt 26 deelnen Gifbiggen DINSDAG 6 AUGUSTUS 2( MENSELIJK Het kan niet gek genoeg op het RARITEITENFESTIVAL in Edin burgh. Een onbekende deelne mer van het Circus of Horrors probeert met papierklemmen zijn gezicht op te leuken. Foto:AP/David Cheskin R. Kallenbach rijdt vanaf morgen met zijn MOTORTAXI door Amsterdam. De taximotorrijder is herkenbaar aan zijn motorhelm, waarop hij een daklichtje met taxi heeft ge monteerd. ledereen die mee wil, kan hem aanhouden. „Rijden is sneller dan stilstaan", legt Kallenbach uit, zelf een grote fan van de motor. Vaak snelt hij de files op de Amsterdamse ringen Amsterdamse grachten voorbij. Nu heeft hij twee weken vrijgenomen om te kijken of het ex periment met de motortaxi werkt. Als hij ervan kan leven, gaat hij er mee door. Regen moet volgens hem geen pro bleem zijn. Kallenbach: ,,De Fietsersbond heeft ooit uit gerekend dat je maar 4 procent van de tijd niet kunt fiet sen vanwege de regen." Kallenbach zegt geen vergunning nodig te hebben. De aankomend aartsbis schop van Canterbury, Ro wan Williams, heeft onder de naam Ap Aneurin de eretitel van 'WITTE DRUÏ DE' in ontvangst genomen, tot ongenoegen van conser vatieven in de Anglicaanse kerk. Williams, momenteel nog aartsbisschop van Wales, ontving de titel van de Gorsedd of Bards, een organisatie die zich inzet voor de Welshe taal en cul tuur, maar niets te maken heeft met godsdienst. Druï den waren priesters en rechters in de voor-christe lijke Keltische samenle ving. Desondanks vinden critici dat Williams een ver keerd signaal afgeeft. ,,Het helpt niet echt dat hij zo iets doet terwijl Afrikaanse bisschoppen en priesters juist proberen mensen te bekeren en van het heiden dom af te brengen", luidde het commentaar van Angus Macleay, actief in de Angli caanse Evangelical Reform Group. Maar volgens ande ren betreft het een on schuldige ceremonie die verder niets te betekenen heeft. Witte druïde waren onder meer acteur Richard Burton en de koningin moeder Elizabeth. Foto:AP/Barry Batchelor In het weekeinde worden aanzienlijk minder KINDEREN geboren dan op een doordeweekse dag. Vorig jaar vonden op zaterdag 15 procent en op zondag zelfs 20 procent minder bevallingen plaats dan op andere dagen, zo blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Dit komt vooral doordat ziekenhuizen en kraamcentra bij voor keur geen kinderen 'halen' in het weekeinde als daarvoor geen medische noodzaak bestaat. Voor kinderen die thuis worden geboren, zijn de verschillen een stuk kleiner. Vijf tig jaar geleden was er nog nauwelijks verschil. Op iedere dag van de week werd een zevende van alle kinderen ge boren. Sindsdien is het percentage zaterdags- en zondags kinderen sterk gedaald. Ook op feestdagen komen minder kinderen ter wereld. In Enschede hebben studenten een manier gevonden om snel af te koelen bij heet weer. Ze bouwden een zwembad van bierkratten in hun tuin. Foto: GPD/Petra Brouwer Er moest even flink gedronken worden om de plannen te kun nen realiseren, maar sinds een aantal dagen poedelen de elf be woners van twee Enschedese studentenhuizen in hun eigen verwarmde zwembad. Het fundament van het privé- zwembad vertegenwoordigt een waarde van circa 300 euro, reke nen de bouwers voor. Aan sta tiegeld. Precies 78 kratjes bier van de bekende brouwerij uit de eigen stad vormen de onder grond voor het ruim twee bij drie meter grote bassin, dat is verrezen achter een blok stu dentenwoningen aan de Ben- trotstraat in Enschede. De studenten van de UT en de Hogeschool Enschede die de beide woningen bevolken, zijn trouwens in zijn algemeenheid creatief met kratten. Ook de bar, onmisbaar 'meubel' in een stu dentenhuis, is gebouwd van kratten. En tot voor kort stond in de huiskamer een uit bierk ratjes opgebouwde tribune, die plaats bood aan iedereen die te levisie wilde kijken. De derdejaars student techni sche natuurkunde Joris Spikker, met Jan-Willem van Wanning 'hoofdarchitect', legt uit dat de kratten aan de binnenkant zijn bekleed met hout en dat de gaatjes en kieren zijn dichtge- stopt. Met behulp van een professio nele zwembadpomp en de no dige chloortabletten wordt de 1300 liter water regelmatig ge zuiverd en met een zelf gebouw de verwarmingsketel kan het badwater worden verwarmd. „We hebben de temperatuur van het water in het zwembad een keer opgestookt tot 39 gra den, zeven graden warmer dan het water al was", grijnst stu dent Maarten Zeegers. De piano uit een van de studen tenhuizen werd verzaagd tot brandhout. Nu het klavier is ver stookt, zoeken de zwemmers naar nieuw brandhout om hun privé-bad mee te verwarmen. „Wie houten pallets voor ons heeft, kan zich melden", zegt Zeegers. GPD Prinsessen en artiesten worden soms geëerd met een tulp of een straat. Slimme astronomen of as- trofysici gaan de eeuwigheid in omdat er een ruimtelijke rotsblok naar hen wordt vernoemd. Vin cent Icke, hoogleraar sterrenkun de en verbonden aan de Sterre- wacht in Leiden, is zo'n geluksvo gel. De asteroïde 7508 Icke is zijn eigen tuintje in het heelal. De kosmische klomp Icke pendelt rustig tussen Mars en Jupiter en nadert de aarde niet. Enige weken terug werd bekend dat op 1 februari 2019 een aste roïde de aarde gaat raken. Dat zou catastrofale gevolgen heb ben, want een dergelijke inslag is te vergelijken met de ontplof fing van tienduizenden kern bommen. Binnen een week kwamen er geruststellender ge luiden: de bewuste aardscheer der die luistert naar de weinig romantische naam van 2002 NT7 wordt niet eerder dan in 2060 verwacht en misschien gaat-ie wel helemaal de aarde niet raken. Aldus NASA. Betekent dat de voorspellers maar een bdetje uit de losse pols hun beweringen de wereld in sturen? En moet de leek al die rampscenario's maar naast zich neerleggen? Vincent Icke, hoog leraar sterrenkunde in Leiden, weet zeker van niet. „De voor spellingen zijn echt extreem nauwkeurig, op enkele honder den meters kan de baan worden berekend, maar er is altijd enige onzekerheid in de gemeten po sitie en snelheid zodat er een ze kere marge in zit Vergeet niet dat deze dingen en onze aarde, astronomisch gezien, ontzet tend klein zijn. Er is zoveel ruimte." Er zijn daarom nog veel meer metingen nodig om de exacte baan van de 2002 NT7 te meten. De eerste bekendmaking was ook alleen bestemd voor astro nomen om erop te wijzen dat er serieus naar deze meteoriet ge keken moet worden. Het ge vaarte is nu enkele maanden zichtbaar, maar zal dan weer Sterrenkundige Vincent Icke Foto: Loek Zuyderduin ruim een jaar niet te zien zijn. En hoe meer waarnemingen nu, hoe béter de baan die het twee kilometer grote gevaarte maakt, bestudeerd kan worden. De aardscheerder, ook wel NEO (Near Earth Objects) genoemd, wordt daarom nu door zowel beroeps- als door amateur-as tronomen over de hele wereld nauwkeurig in de gaten gehou den. De baan van de rotsklomp is te berekenen als de afstand en de snelheid bekend is. Die kun nen met radar worden gemeten. De zogeheten Arecibo-radiotele scoop in Puerto Rico is daarin gespecialiseerd. De kans dat op een kwade dag er eentje op de aarde te pletter valt, is echt niet ondenkbaar. In de twintigste eeuw waren er twee, waarschijnlijk drie - kleine - inslagen, terwijl ook in de 6de en de 15de eeuw aardscheerders dood en verderf zaaiden. De as- teroïdes worden daarom gezien als de exponenten van het Grote Sterven. Zoals dat beschreven staat in Armageddon, het bijbel boek Openbaringen, waarin de ondergang van de wereld wordt voorspeld. De bekendste inslag is echter die van 65 miljoen jaar geleden op het Mexicaanse schiereiland Yucatan. Deze meteoriet moet een grootte hebben gehad van 5 tot 10 kilometer en sloeg een gat met een doorsnede van drie honderd kilometer, de Chicxu- lub-krater. De dreun deed conti nenten op hun grondvesten schudden en werd gevolgd door kolossale vloedgolven, verwoes tende luchtschokken, vulkanis me en aardschokken die over de hele wereld moeten zijn ge voeld. Het was daarna jaren duister, omdat het opgeworpen stof het zonlicht verduisterde. Hierdoor daalde de temperatuur met vijftien tot twintig graden en verdween veel leven, inclu sief de dinosaurussen. Vandaag de dag zijn er tegen in slagen voorzorgsmaatregelen te nemen. Een daarvan is er een raket op af te sturen, maar de kans dat de meteoriet uiteen spat en de kleinere brokstukken alsnog de aarde raken, is niet denkbeeldig. Beter is het een Kroonprins Willem-Alexander en prinses Maxima reizen ko mend weekeinde af naar de An tillen om hun kennismakings- toer te hervatten. Begin mei moest het echtpaar de eilanden trip al op de tweede dag afbre ken wegens de moord op Pim Fortuyn. „Wij begrijpen dat de teleurstel ling groot is. Maar ik beloof: wij komen snel terug", zei Maxima nog vlak voor vertrek. Zondag wordt die belofte ingelost met de aankomst van het paar op vliegveld Hato van Curapao. Het officiële bezoek gaat de volgen de dag van start. Tien dagen lang 'hoppen' de prins en prin ses langs de vijf Antilliaanse ei landen en Aruba. Het programma verschilt niet wezenlijk van de vorige plan ning. De reis vormt het tropi sche slot van de Maxima-toer, en is dus geen werkbezoek. De meeste programma-onderdelen zijn dan ook vrij luchtig van ka rakter. Zo is het programma doorspekt van 'culturele mani festaties'. Naast hoogwaardig heidsbekleders staat het beken de rijtje van gehandicapten, kunstenaars, sporters, jongeren, schoollönderen en ouderen klaar om het paar de hand te schudden. Toch zal Méxima wel geconfronteerd worden met de nijpende problemen van de An tillen, zoals de hoge werkloos heid, criminaliteit en uiteraard de drugssmokkel. Het paar spreekt immers - achter geslo ten deuren - met onder meer de gouverneur en minister-presi dent van de Nederlandse Antil len en leden van het Arubaanse parlement en ministerraad. Ook brengt het paar een bezoek aan het Queen Beatrix Medical Cen ter op St.-Eustatius, het zieken huis dat in erbarmelijke staat verkeert Onlangs is een hulpac tie van start gegaan voor deze instelling, met 14 bedden het enige hospitaal voor ruim 3000 eilandbewoners. Tijdens het vorige bezoek van het paar bleek Maxima, onder meer door haar Zuidamerikaan- se achtergrond, al behoorlijk ge liefd op de eilanden. Op de dag van hun aankomst liepen de straten van Willemstad behoor lijk vol met mensen die een glimp van de prinses wilden op vangen. Honderden mensen, van wie sommigen uit Europa waren overgekomen, hebben gisteren op een kerkhof in Los Angeles de veertigste sterfdag van filmster Marilyn Monroe herdacht. Ongeveer vierhonderd fans van Monroe verzamelden zich op het kerkhof waar de ster begraven ligt om een twee uur durende dienst bij te wonen. Op die bijeenkomst werd gesproken door zeventien voorzitters van verscheidene Marilyn Monroe- fandubs. Onder de toehoorders was ook Robert Slatzer. De man claimt korte tijd met de filmster getrouwd te zijn geweest. Hij schreef een boek over haar leven en mysterieuze dood. De filmster kwam op 36-jarige leeftijd om het leven door een overdosis slaapmiddelen, maar geruchten houden aan dat Monroe zou zijn vermoord. Foto: AP/Ric Francis Bekende inslag 248 miljoen jaar gel( inslag in Australië va klomp groter dan de Everest, begin 'Grote ven', gevolg verdwijn» vrijwel alle levensvol 65 miljoen jaar geli slag van 200 kilomet roïde op schiereiland tan Mexico, gevolg uil ven van 70 procent va diersoorten, waarondi dinosaurus ie 580, in Midden-Fr gevolg veel zware at schokken 1490, Ching-Yang in na, gevolg 8.000 dode 30 juni 1908 in Mid< berië, 70 meter grote waarschijnlijk een koi gevolg krater ter groot provincie Utrecht 13 augustus 1930 in lië, 60 meter grote kloi gevolg verwoesting in sche wouden h 1986, ontploffing boyc Stille Oceaan, enorme ie plosie in dampkring, gn niet bekend 1 ruimteschip het heelal in de brengen en die met kernenergie bewapende stuurraketten uit te rusten. Die moeten het ruimte- blok van koers veranderen zodat het 'onze deur' voorbij gaat. De Leidse hoogleraar heeft de kans dat een klap werkelijk ge beurt, voorgerekend. Die is net zo groot als een vliegramp. Icke komt hieraan door er van uit te gaan dat er eens in de 10 mil joen een echte klapper is, waar bij een miljard mensen omko men. Dat is dus 1 miljard ge deeld door 10 miljoen, hetgeen uitkomt op 100 doden per jaar. Asteroïde zijn overblijfsels van planeten en draaien net als de aarde, Venus en Jupiter, hun rondjes rond de zon. De groot- il 1 ste nu gemeten is 400 kil( de kleinere zijn soms maP paar honderd meter. Die!) tjes' zijn uiteraard veel tap Als ze de dampkring bin# men, verbranden ze en vP gen ze hun bestaan als v^ ster. Alleen de 'grote jonjjc zorgen voor dood en ver# Geschat wordt dat er vanl groten zo'n duizend zijn,!' van er vijftig ooit gevaar ij opleveren. c L Irene Nieuwenhuijse P http://neo.jpl.nasa.gov.orb its http://photojoumal.jpl.nasa.gov/cgi-- CenPlanetPage.pl E http://sherpa.Sandia.gc et-lmp^ Oekraïne treedt volgend jfi, zesentwintigste land aan j Eurovisie Songfestival in se hoofdstad Riga. Daarrnj breekt het 48 jaar oude Eijr se liedjesfestival opnieuw|c cords. Vier nieuwe landen haddt voor de editie van 2003 ar meld: Servië-Montenegro» kraïne, Albanië en Wit-Rtr In afwachting van wijzig de reglementen, verzochl ropese Omroep Unie (EB! Genève de landen nog eeJ geduld te hebben. Waaroi kraïne nu toch al in 2003 deelnemerspodium mag den, is onduidelijk. De belangstelling in Oostj pese landen om mee te d< aan het Songfestival is si gin jaren negentig van de eeuw enorm groot. De zoekt sindsdien naar mo^ heden om zo veel mogelij den deel te laten nemen, meest recente plannen v< in Europese voorrondes, winnaars daarvan gaan d< door naar de finale. Nederland mag na een jaa|o afwezigheid weer meedoe GPD Vijftigduizend biggen hebben iets ver keerds binnengekregen en moeten nu wor den vernietigd. Rep en roer in de wereld van de dierenbeschermers. Albert Heijn, niet te beroerd voor een loos gebaar, ver klaarde de biggetjes misschien alsnog te willen. Ze hoefden niet stuk voor stuk getest te worden, een steekproef was voldoende. En dan mochten alle vijftigduizend biggen alsnog aan stukjes worden gehakt en twee da gen nagenieten in het koelvak. Het woord reddingsplan viel en een die- renbeschermster bracht varkens vriend Albert Heijn daarvoor open baar hulde met een groot spandoek. Helaas, te vroeg gejuicht. Al snel moest de supersuper op zijn schreden terugke ren omdat Europa eiste dat dlle toekom stige karkassen werden getest, en dat werd te duur. Dus helaas, onze arme biggetjes moeten toch naar de verbran dingsoven en missen zo op tragische wijze hun levensvervulling. Niet geslacht, maar verbrand. Niet uitgebeend, maar uitge strooid. Het woord onmenselijk viel. Hoezo dan toch? Voor het varken zélf maakt het niet uit of hij na zijn dood wordt opgegeten of gecremeerd. Je kan zeggen dat weggooi en zonde is, en dat is het ook, maar met het belang van het dier heeft dat niets te ma ken. Dieren zijn na hun dood niet meer be- schermbaar, zo simpel is het. Er zijn voor dierenvrienden dus nuttiger zaken om zich mee bezig te houden. Bijvoorbeeld het or ganiseren van boycots tegen de harde bio- industrie, zodat varkens prettig leven vóór ze worden geslacht. En wie werkelijk alle varkensverdriet wil uitbannen moet het ve getarisme gaan preken. Ook goed. Allemaal helder en prima uit te leggen. Maar nu die vijftigduizend gifbiggen: wat maakt het voor een varken uit wat er na zijn dood met zijn stoffelijke resten gebeurt? Volgens sommige varkens-activisten en dierenrech ten-vechters is er dus toch verschil. Een big is gelukkiger, denken ze blijkbaar, als zijn dood zin heeft gehad. Zoals een frontsol daat liever sterft in een eerlijk gevecht, dan dom op een mijn te lopen, zo wil ook een varken zijn droeve taak op de nobelste ma nier volbrengen. Neem mijn lichaam, smeekt Biggie Dikmans, dan is mijn lijden niet voor niets geweest. Hoe anders te ver klaren dat dierenbeschermers blij zijn als Albert voorstelt de diertjes alsnog onderdak te verschaffen? Per pond en apart verpakt, okay, maar in ieder geval hebben onze knorretjes zo nog eer van hun werk. Zou het? Het varken zelf kan het niet schelen. Dood is dood en dat was het dan. Varkens zijn geen mensen die hun leven overzien en bij de dood zorgvuldig een balans op maken. Varkens zijn dieren, intelligente dieren, en laten we lief voor ze zijn, maar vergeet nooit: juist dankzij onze onstuitba- 11 re eetlust werd het varken een van de cesvolste diersoorten op aarde. Het v :r overleefde door zich eetbaar op te ste1 De oeros verdween, de rinoceros staa het punt, maar het varken wist wat g( voor hem was. Hij sloot zich aan bij l machtigste roofdier op aarde. In ruil1 gratis en voldoende eten, in het diere f een zeldzaamheid, stelde het vet gewi varken zijn lichaam ter besphikking alz gastgezin. Maar wél na zich uitbundij11 hebben voortgeplant en dan mag je 01( dood, volgens Darwin: de soort leeft, I 'c individu kan sterven. Of het lijk vervo 11 gegeten wordt of wegrot in de modde is voor de dode van geen enkel belan| d er maar is voortgeplant Zoveel mede a hoeven we met varkens dus niet te he t In het wild redden ze het niet meer, huisdier zijn ze te groot. Hun grootste dreiging, als soort, is het vegetarisme.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2002 | | pagina 2