Met 2 pk door de waterleidingduinen vakantie trend Doe eens gek: ga in Katwijk niet naar zee Fietsen, eten, regels en stigma WÊÊ Oer-Hollandse kaasmarkt na 117 jaar ter ziele I In de trein zonder viool en tamboeri MAANDAG 5 AUGUSTUSp I ri M REI F De kaasmarkt van Woerden houdt na 117 jaar op te be staan. Vier grote handelaren haken af en daardoor heeft de markt volgens de Vereniging van Kaashandelaren geen be staansrecht meer. Op woens dag 28 augustus komt er een einde aan de laatste wekelijkse kaasmarkt in deze omgeving en daarmee gaat een jarenlan ge traditie verloren. Er is niets aan te doen. De Bo- degraafse kaasmarkt werd een jaar geleden al opgeheven. Het aantal zelfkazende boeren dat hun product nog via de markt verhandelt, loopt terug. En met de strenge hygiëne-eisen zijn de markten eigenlijk niet meer van deze tijd. Wie toch nog een keer getuige wil zijn van dit staaltje oer-Hollandse folklore en - letterlijk - handje klap, moet voortaan opletten. Eens per jaar is er nog een his torische kaasmarkt, waar boe ren in klederdracht en op ou derwetse kaasbrikken naar de markt komen, als show voor toeristen. Dit jaar is dat tijdens de laatste kaasmarkt Verslaggeefster Nancy Ubert is met een groep Leidse minima op vakantie. De ge zinnen, waarvan de meeste elkaar niet eerder hebben ontmoet, verblijven in het recreatiecentrum De Woensberg in Blari- cum. Vandaag deel één van een serie impressies: „Uitsluitend alleenstaande vrouwen met kinderen, dit keer", meldt gast vrouw Elly die samen met Carla de ko mende dagen het groepsproces be waakt, de vraagbaak is en hand- en spandiensten verleent. Mocht dat alle maal nodig blijken. „We hebben ook wel eens complete gezinnen of alleen staande mannen, hoor." De bus is zojuist gearriveerd. Negen eenoudergezinnen hebben zich verza meld in de grote huiskamer van het spiksplinternieuwe Arie Groenvelt Huis. Een voor een krijgen de vrouwen de sleutel van hun kamer. Oma Judith die met haar kleindochter vaker in Bla- ricum op minimavakantie is geweest, roemt wildenthousiast de moderne ac commodatie. „Wat een luxe. Het lijkt wel een tiensterren hotel hier. We heb ben een eigen douche en toilet Jon gens, wat hebben wij het rijk." Na de verdeling van de kamers is het tijd voor de rijwielen. Voor tien euro heb je de hele week een eigen fiets ter beschikking. De groep schaart zich om Carla heen die de fietssleuteltjes uit deelt. „Heerlijk", vindt Marian. „Zo ben ik niet afhankelijk van het openbaar vervoer en kan ik er met de kinderen op uit Voor haar dochtertje huurt ze er een kinderzitje bij, zoon Brian krijgt een eigen rijwiel. Niemand hoeft niemand zich druk te maken over het eten, krijgen de vrou wen te horen. De maaltijden zijn niet alleen bij de spotprijs van deze vakantie inbegrepen, het diner wordt ook nog eens voor ze bereid. Amal, geboren in Marokko en als kleine uk naar Neder land gekomen, maakt zich zorgen over Meesgerechten die een paar gezinnen van de groep niet mogen eten vanwege hun geloof, maar als Elly vertelt dat er 'gewoon' en vegetarisch wordt gekookt, is Amal gerustgesteld. De eerste geza menlijke maaltijd valt niet in de smaak. Zachtjes hoor je mopperen dat de ma caroni niet te eten is. „Maar ik ga niet zeuren voor tachtig euro per week", roept Marlies met de bedoeling dat ie dereen haar opmerking hoort En tegen haar buurvrouw zegt ze: „Ik kan er niet tegen als mensen gaan lopen zeiken, terwijl er nog zoveel is om blij mee te zijn." Na het avondeten somt Elly de regels op. Kinderen mogen 's morgens niet al leen de kamers verlaten. Voor tie. 's morgens heb je ontbeten metjl deren. Omstreeks half een wordj. zamenlijk geluncht maar wie erq' gaat, kan een lunchpakket meenj, Voor afwassen, tafels dekken ent men wordt een corveerooster oi steld. Wanneer 's avonds laat de kinde;, kinderen in bed liggen, komen ojj terras voor het huis de eerste veijj los. „Ik durfde me eerst niet op t{. ven voor deze vakantie", bekent' lies. „Ik moest echt een drempel} Best een stigma, zo'n minimavall] Ik heb echt mijn trots opzij moet^ ten. Maar dit is voor mij wel de a mogelijkheid om er met mijn kiii weekje tussenuit te gaan. Iets an(j kan ik echt niet betalen." I door Ruud Sep en Paul de Tombe Veel gekker moet het toch niet meer worden. Sinds de stad Am sterdam in haar Waterleidingdui nen tussen Zandvoort en Noord- wijkerhout oog heeft gekregen voor de 'groene klant', heten de boswachters er 'duingastheren'. Sinds die tijd ook rijdt uitbater Paul van der Stap van het bruine café De Doofpot in De Zilk bijna dagelijks een karrenvracht na tuurliefhebbers langs de flora en fauna van het uitgestrekte water wingebied. Met 2 pk en desnoods door weer en wind. Natuurlijk is er deze middag toevallig net geen ree te zien. Of nou ja, geen ree... Op een be paald moment ziet Van der Stap de contouren van iets dat op een etend hert lijkt, maar daar blijft het verder bij. De voerman weet precies waarom de dieren zich schuil houden nu de he melsluizen tijdens de rit met paard en wagen tweeënhalf uur lang weigeren dicht te gaan. „Herten en reeën hebben een dunne huid en hebben het dus snel koud. Die kijken wel uit om in de regen te gaan lopen. Ze blijven lekker in de beschutting van het bos en lachen zich ver moedelijk een ongeluk om die drie malloten die hier rijden." Naar schatting 600 reeën, 700 damherten en duizend vossen moeten er leven, maar met 3400 vierkante kilometer is het gebied zo groot dat het wild er moeite loos verstoppertje kan spelen. Maar zeifis als dat het geval is, valt er nog heel wat te zien in de Amsterdamse Waterleidingdui nen waar een loslopende kudde Drentse heideschapen voor het maaibeheer zorgt Terwijl de Franse Pyreneeënpaarden Faun en Belle stapvoets het mara thonkarretje trekken, vertelt Van der Stap lyrisch over de kleuren Paul van der Stap rijdt bijna dagelijks met paard en wagen door de Amsterdamse Waterleidingduinen. Foto: Dick Hogewoning groen waarmee het landschap is beschilderd. Dat land schap biedt afwisseling genoeg: van beboste bin- nenduin- rand, via het struweelrijke middenduin tot de open zeereep. Daartussen door lopen de kanalen waarin het drinkwater voor een paar miljoen me delanders op natuurlijke wijze wordt gezuiverd. Alleen dat infiltratiege- bied is om begrijpelijke redenen af gesloten voor het pu bliek, dat voor het overige overal vrij mag rondstruinen. Met of zonder 'duingastheer', maar in elk geval te voet. Want fietsen en ander rollend materieel zijn er niet welkom. Paul van der Stap (51) is de eni ge die met paard en wagen deze duinen mag doorkruisen. Vier jaar geleden kreeg hij toestem ming voor de natuurtochten, die hij nu bijna dagelijks maakt. Met drie verschillende karren, voor twee tot vijftien personen. Uit valsbasis daarvoor is zijn eta blissement aan de Zilkerduin- weg in De Zilk, zo'n lekker oud, bruin dorpscafé, waar hij tussen de ritten door nog steeds achter de toog staat. De natuurtochten door de na bijgelegen duinen zijn ongetwij feld de meest succesvolle pu bliekstrekker van de onderne mende kroegbaas, maar zeker niet de enige. Van der Stap orga niseert ook kano- en fietstoch ten, ponyritten, klootschietwed- strijden, kinderpartijtjes en voor groepen een complete 'doedag' waarin van alles wordt gecombi- >g neerd. „Na afloop kuf gasten dan in het café^ eten en drinken of bar|£ zegt hij tijdens de rit, ,s danks de barre weerf* digheden toch een belef" Een buizerd hangt te'r loerend naar een prfe doorweekt duinkonijntjL het struweel in, weg vat lopperende paarden. L senburcht ligt er verlF „En zelfs de karpers la vandaag niet zien", venf' digt de koetsier zich. ,1 je daar de wilde hop gr<rc de wilde kamperfoelie, i ,e laarsvarens? Er zijn hierL ten planten die bijna anders in Nederland men, en er zijn wel i soorten paddestoelen, cfr geen wild ziet, raak je h£ uitgekeken." Waar: Zilkerduinweg 2/' Zilk. Telefoon 0252-52T mail de.doofpot@planef serveren gewenst. Prijs: De tweeënhalf L. rende rondrit met p" wagen kost 9 euro per n Een kop koffie en een Él het café respectievelijk 1,50 en een daghap is ei, gen vanaf 8,50. BarbeciL 18 euro per persoon. n r tc i Bijzondere rond# deskundige leid# een prachtig na bied. Gids weet n vertelt leuk. De I heeft ook een br^l bod voor volwi en kinderen die F' bezig willen zij* tegen redelijke prf' f De kar is niet oi{ Maar bij slecht wfy je op het laatste 1^ nog annuleren. a Muzikanten in de trein. De één ergert zich kapot aan het onge vraagde kabaal, waar je ook nog eens geld voor in de pet moet gooien. De ander kan zich geen beter begin van de werkdag of zomertoer beden ken. Bij de Nederlandse Spoor wegen kwamen vooral klachten binnen over de Balkan-orkest jes die steeds meer opduiken in de trein. Tijd voor maatregelen, vinden de NS. Straatmuzikanten die in de trein musiceren, lopen voort aan de kans hun instrument kwijt te raken aan de spoor wegpolitie. Vorige week zijn ze daarvoor gewaarschuwd, door middel van een brief. Musice ren in de trein is verboden. Er staat een boete op van 22 euro. Wie na de eerste overtreding weer wordt betrapt, raakt zijn instrument kwijt De muzikanten komen voorna melijk uit Roemenië en Bulga rije, sinds zij na afschaffen van de visumplicht begin dit jaar vrij binnen de Europese Unie kunnen rondreizen. Ze kopen keurig een kaartje en stappen daarna met accordeon, vi en tamboerijn in, voor ee lijk optreden in het gangp Van berispingen van con< teurs trekken de muzikan zich weinig aan, volgens'dt Als de kaartjesknipper uit coupé is verdwenen, begii ze gewoon weer met spel( ze pakken een volgende a De spoorwegpolitie schat het een groep van ongevei vijftig muzikanten betreft opereren vooral op de lijn tussen de grote steden in randstad. Met welke look maak je het he lemaal deze zomer? Dat ligt er aan of je man, vrouw of hond bent Om de blits te maken op de boulevard of bij de buurtbar becue dien je respectievelijk de borst te ontharen, bruingebrand te zijn, nagels als een Schotse kilt te lakken of een blitse zon nebril te dragen met de tong uit je bek. Mannen, even de tanden op el kaar. Soft en silky gaat nu ook op voor jullie. Op de modeshows in Milaan vorige maand waren de gladde herenborsten de voorbo de van wat harig Nederland te wachten staat. Eigenlijk pas vol gend jaar zomer. Want een beetje laseren kost een jaartje tijd. Deze zomer knijpen we dus nog een oogje dicht. Maar zorg dan wel dat die torso een goudbruin kleurtje heeft. Melkflestypes zijn, tenzij ze Engels spreken, niet erg gewild, zo vertelt For Him Magazine ons deze zomer. Andere tips van het mannen blad: gymschoenen met sokken en bermuda zijn op het strand verboden (bij de barbecue kan dat weer wel) en op de boule vard doet hippe surfkleding het goed, strak om het lichaam, goed gecombineerd, maar toch een beetje rommelig. De dames gaan op de mannelij ke toer. Het kleurige Schotse ruitmotief komt in alles terug. Rokjes, schoenen, T-shirts en zelfs op de nagels. Een combi natie hiervan is helemaal top. Op www.beautyweb.nl wijst een simpel stappenplan de weg naar trendy nagelcreaties. Een paar flesje lak (knalrood, zwart, wit, oranje en groen), satéprikkers om lijntjes te trekken en klaar is Kees. Voor Bello is het helemaal snel gepiept De trouwe viervoa kan echt niet meer op pad[ der zonnebril. Geef toe, zot de cabrio als gewoon meti perende oren uit het opent draaide raam, staat het eeit blitser als de kwijlende bijij harmonieert met jouw Raw Voor een slordige 25 euros deze zomer voorzien van el designbril, die met een ban de kop wordt getrokken, zd dat ie er last van heeft. Net hip en comfortabel is de va lende hondenbandana. Eej doek met kristallen die nal halfuur in koud water voor koele nek zorgt op warme ij (zie www.hondtotaal.nl) En wie het zweet uitbreekt] gedachte aan zoveel te vol trends, knoopt de band. lekker zelf om. Ga nou eens niet naar het strand als je Katwijk bezoekt De Noordzee en het zand zien er overal hetzelfde uit Nee, dan het deel waar je op het badlaken met de rug naar toe zit Katwijk is méér dan zon en zee. Dus doe eens gek. Sla voor de verandering de Boulevard en winkels over en ga naar Katwijk aan den Rijn. Dat andere dorp. Dat verwoestingen door zee een oorlog bespaard is gebleven en dat schitterende historische plekjes kent Het boekje 'Wan delroutes door Katwijk', gete kend en geschreven door Cees Bamhoom, wijst de weg langs monumentale huizen en kerken en door pittoreske straatjes. Zoals de Kerklaan, waar de tocht begint onder een koel bladerdak van wilg en beuk. Rondom de Dorpskerk hangt een lichte bos geur, die door zon en regen uit een paar naaldbomen wordt losgeweekt. Boven het kerkhof scheren afgedwaalde zeemeeu wen hoog boven de hoofden van twee bezoekers en een hond, die stilletjes tuinieren. De kerk is volgens Bamhoom in al zijn eenvoud een van de mooiste in de omgeving. Na de stichting, eind dertiende eeuw, van een rooms-katholieke kapel, zijn er in de loop der jaren ge deelten bijgebouwd. Inmiddels behoort de kerk toe aan de Her vormde gemeente. De zware deur is dicht Maar met de uitvoerige beschrijvin gen uit het boekje is door het glas-in-lood een voorstelling te maken van het interieur, dat een kwart eeuw geleden zijn oor spronkelijk staat terugkreeg. In de Kerstraat waan je je met een beetje fantasie tussen de kroonlijsten en het pleisterwerk een paar honderd jaar terug in de tijd. Net als in de Rijnstraat In de Katwijkse Kerkstraat waan je je een paar honderd jaar terug in de tijd. Zoals hier bij het Koningshof, dat in 1805 speciaal voor vrouwen werd gebouwd uit de nalatenschap van de ongehuwde predikantsdochter Antonia Jacoba Koning. Foto: Dick Hogewoning het oude postkantoor met een romantische erker, de statige burgemeesterswoning en het opgeknapte voormalige ge meentehuis. Het blauwwitte An dreaskruis op de openstaande luiken, komt als wapen op veel gevels terug. De paardenbak naast het tolhuis bij de Sandtlaanbrug naar Rijns burg is modem, maar niet nieuw op die plek. In de Middel eeuwen bestegen ridders uit het huis van Wassenaer hun ros op kasteel 't Sandt, dat daar toen stond. Leuke weetjes vertelt Bamhoom ook over het Hof van Katwijk, aan de Overrijn. Voordat de be jaarden van De Wilbert er in 1964 introkken, woonden daar de afgelopen 250 jaar groot grondbezitter Jan van Wasse naer en katholieke jongeren in opleiding onder priester Come- lis Baron van Wijckerslooth, de Jezuïeten en Franciscanen. Verstopt achter een woning aan de Rijnstraat bevindt zich de ommuurde Joodse begraaf plaats. Jan van Rijn, 32 jaar lang beheerder, is toevallig aanwezig en geeft met alle plezier een rondleiding. Struint over de gra ven om een bijzondere plek aan te wijzen: het graf waar achttien Leidse schoolkinderen en hun juf liggen, omgekomen bij de ontploffing van het kruitschip in 1807. Ommuurd, voor het geval er tussen de verminkte slachtof fertjes ook niet-Joden liggen. Het is een bijzonder intermezzo, de grauwe begraafplaats in de kleurrijke wandeling die letter lijk en figuurlijk de 'andere kant' van Katwijk laat zien. 'Wandelroutes door Katwijk' is te krijgen bij de VW, het Kat- wijks Museum en boekhandel Van den Berg (Achterweg 12).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2002 | | pagina 10