GELOOF SAMENLEVING
Het einde der tijden
is en blijft nabij
Clowntjes nemen Noordwijkerhout over
De vage contouren
van Gods bedoelingen
ANNO 1902
ANN
O 1977
'Bron van schaamte'
U
maandag 29 juli 2002
uit de Leidsch Dagblad ARC II IE'VlïN to
wa
koi
kke
Dinsdag 29 Juli
RIJNSBURG - In 't laatst der vorige week is de
nieuw gebouwde zaal 'Concordia' in gebruik geno
men. 't Is een, zoowel in- als uitwendig net en sier
lijk gebouw, dat in een lang gevoelde behoefte voor
ziet. Ook de verlichting met acetyleen-gas, geleverd
door den heer H. Reekers, te Noordwijk, voldeed
zeer goed door de rustige vlam en volkomen hel -m
heid. I
Tegen a.s. Woensdag zijn een groot aantal inge
nen opgeroepen tot een vergadering in 'Concon
met het doel een 'Coöperatieve Voorschotbank
Spaarkas' op te richten. De heer PJ. Vergouwe
Leiden, zal als dan de vergadering van de nood
voorlichting dienen.
door Rob Berends
utrecht - De Jehovah's Getuigen
begonnen gisteren aan een drie
daags congres in de Jaarbeurs in
Utrecht. Eén ding weten ze zeker:
het einde der tijden is nabij. De
vraag is alleen: hoe nabij?
Evert van Eeuwijk is een bijzon
dere verschijning in de Jaar
beurshal. Hij twijfelt, en dat is
niet normaal temidden van 7705
overtuigde Jehovah's Getuigen.
Dit zijn geen gelovigen, deze
mensen weten zeker dat zij 'in
de Waarheid leven' en dat Jeho
vah reeds spoedig zal ingrijpen
in de poel vap ellende die deze
wereld is.
Van Eeuwijk, een 64-jarige vut
ter uit Utrecht, voelt zich wel
aangetrokken tot de Jehovah's.
„Het zijn vriendelijke mensen,
ze doen geen vlieg kwaad. Ik
kom geregeld op hun bijeen
komsten. En ik twijfel of ik me
bij hun zal aansluiten. Het is las
tig. Je moet er veel voor opoffe
ren. Ze vieren geen verjaarda
gen, je mag niet roken, niet
drinken. Het is een sober be
staan. En ik lust wel een borrel
tje. Als je er in bent opgegroeid,
is dat niet zo moeilijk Maar als
64-jarige..."
Maar dan heeft, zestig meter
verderop, een vijftienjarige Je
hovah's Getuige goed nieuws.
„Drinken mag wel, hoor. Jezus
dronk immers ook wijn. En wij
mogen wat Jezus ook mocht. Hij
rookte niet en dus mogen wij
ook niet roken. Maar drinken is
geen probleem, hoor."
De grootste angst van Van Eeu
wijk is dat hij langs de deuren
moet om het geloof te verkondi
gen. Daar voelt hij maar weinig
voor. En laat dat nou net de
kem van de Jehovah's Getuigen
zijn. Elk lid moet zijn velddien
sten draaien, een of twee keer
per week. Trouw met de Wacht
toren langs de deuren en telkens
diezelfde vraag: 'Mag ik u iets
vragen?'
Meestal mag het niet en gaat de
deur geïrriteerd dicht. „Maar dat
is niet erg", vindt Frans Croese
uit Leusden die al zestig jaar tot
de Getuigen behoort en een van
de organisatoren van het con
gres is. „Het gaat ons niet om
het bekeren, maar om het getui
gen. Dat deed Jezus ook, hij ge
tuigde van de waarheid."
Voor de ruim 7700 Jehovah's
Getuigen is dit congres een jaar
lijks uitje, een soort familiedag.
Ze zijn op komen dagen met
hun vertrouwde aktentassen,
maar ook met koelboxen en
plastic zakken vol etenswaren.
Bij dit sobere gezelschap valt
voor cateringservices niets te
halen. In de immense Jaar
beurshal is een koffiehoekje in
gericht, meer niet.
En het congres is ook een han
dige manier voor jonge Jeho
vah's om aan een geschikte
partner te komen. Een huwelijk
buiten de eigen gezindte wordt
'niet geadviseerd' en dus is dit
een ideaal jachtterrein. In de
pauze staan overal groepjes jon
gens en meisjes te sjansen en el
kaar op te nemen. Het is een
discotheek zonder disco.
De hal doet een beetje aan de
jaren '50 denken: lange rijen
stoelen, geluidsboxen en een
onafzienbare rij sprekers die het
ene bijbelcitaat na het andere
over de menigte uitstrooit. Velen
maken aantekeningen en als
naar de Heilige Schrift wordt
verwezen, ritselen de meege
brachte bijbeltjes. Dat het einde
der tijden nabij is, weten de Je
hovah's al decennia. Sinds 1914
leven we in de eindtijd.
De tekenen zijn overal: meer
oorlog, meer armoede, meer na
tuurrampen. Dat God gaat in
grijpen, lijdt voor de 31.000 Ne
derlandse Jehovah's geen twijfel.
De vraag is alleen maar gebeurt
dat binnen tien jaar of duurt het
nog een eeuwtje?
„Dit congres is een bron van
aanmoediging", weet Valerie
Kop, een hip gekleed zeventien
jarig meisje uit Best. „Je bent
niet altijd onder Getuigen en
hier kun je elkaar aanmoedigen
om door te gaan. We staan aan
veel verleidingen bloot, maar
moeten die weerstaan. Seks
voor het huwelijk mag bijvoor
beeld niet. Dat is best eens
moeilijk, maar ik weet dat ik er
veel voor terugkrijg. Het konink
rijk van Jehovah, een nieuwe
wereld."
Elke zaterdag trekt Valerie erop
uit om haar geloof te verkondi
gen: op straat of in een asielzoe
kerscentrum. Niet altijd leuk,
vindt ze. „Maar vaak ook wel. Ik
vind het niet erg om te doen.
Want ik weet dat ik het niet voor
niets doe."
Zo denkt ook Jo van Antwerpen,
een doorgewinterde Konink
rijksverkondiger, erover. Hij
komt eens informeren of de bui
tenstaander zelf al 'in de Waar
heid leeft'.
Het was natuurlijk onontkoom
baar in een zaal met 7000 men
sen wier lust en leven het ver
kondigen van de blijde bood
schap is. „U leeft niet in de
Waarheid? Dat kan toch niet
waar zijn? U gelooft toch niet in
de evolutietheorie? Dat is zo'n
flauwekul. Ze roepen allemaal
iets anders. Er waren van die
evolutiebiologen die riepen dat
de mens uit een vis is ontstaan.
Haha, ik heb nog nooit een vis
mens zien worden."
De vrolijkheid duurt maar even.
Dan gaat hij verder: „Weet u wel
wat er gebeurt als de nieuwe
wereld komt? Dan worden alle
sterfelijke cellen onsterfelijk. En
leven we in de heerlijke verruk
king van Jehovah. Moet u zich
eens voorstellen: eeuwig leven."
De kalende man in zijn grijze
pak kijkt er verlangend bij.
„Eeuwig leven! Nooit meer oor
log, nooit meer pijn. Een wereld
vol liefde. Weet u wat het is? Ik
kan zo een blaadje van uw klad
blok pakken en dat in brand ste
ken. Zo zal het ook gaan met de
mensen die niet in de Waarheid
leven als Jehovah komt. Ze ver
branden en gaan voor altijd ver
loren. Dat is toch afschuwelijk?
Dat kunt u toch niet willen?"
En dan, met een bemoedigend
klopje: „Denkt u er nog eens
over na."
OEGSTGEEST - In
de kindervakan
tieweek, die deze
week wordt ge
houden, leverde
de Oegstgeester
Brandweer met
haar materieel
een belangrijke
bijdrage tot het
welslagen door
brandspuitwed
strijden te organi
seren. Zeer fana
tiek wierpen de
deelnemers zich
op het omspuiten
van attributen en
het wegspuiten
van de skippy bal.
Foto: Archief
Leidsch Dagblad
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na plaatsing 2,50 (voor een exemplaar J
bij 18 in zwart wit) over te maken op gironummer 57055 Ln.v. Dagbladuitgeverij Damiate b.v. Postbus 507,2003 PA F
onder vermelding van leidsch Dagblad, ANNO d.d. (datum van plaatsing) of door contante betaling aan de balie v«
leidsch Dagblad, Rooseveltstraat 82 te leiden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd.
Toronto - Priesters die zich schuldig maken aan seksueel misbruik
van kinderen, zijn een 'bron van schaamte en droevigheid' voor de
Rooms-Katholieke Kerk. Dat zei paus Johannes Paulus II gisteren tij
dens de afsluitende mis van de Wereldjongerendagen in Toronto. De
kerkvorst vroeg de gelovigen echter zich te scharen achter de 'grote
meerderheid' van de geestelijken die zich wel deugdelijk gedragen.
„Als jullie van Jezus houden, houdt dan van de kerk", zei de paus.
„Laatje niet ontmoedigen door de zonden en tekortkomingen van en
kele van haar zonen." De paus sprak tijdens een mis voor zo'n
800.000 jonge rooms-katholieken, onder wie een groot aantal uit de
Verenigde Staten, waar een golf van seksschandalen van priesters aan
het licht is gekomen. Eerder had hij het probleem aangeroerd in schrif
telijke verklaringen en ontmoetingen met kerkleiders. Enkele vereni
gingen van slachtoffers van seksueel misbruik door priesters had te
vergeefs gevraagd om een ontmoeting met de paus in Toronto. Vele
aanwezigen hadden de nacht in het Downsview Park doorgebracht.
Zaterdag hadden naar schatting een half miljoen jongeren op hetzelf
de terrein een avondwake met de paus bijgewoond. De 82-jarige kerk
leider riep de jongeren op een 'beschaving van vrijheid en vrede' op te
bouwen. Foto: Reuters
DUIN BOLLENSTREEK
noordwijkerhout - Arme, arme
ouders. In de hitte, in de volle
zon staat een rij voor de ingang
van de Dorpsstraat in Noordwij
kerhout. Tot om de hoek. Alle
maal ouders met kleuters. En al
die kleuters wachten tot ze ge
schminkt worden. Clowntjesdag
in Noordwijkerhout, een traditie
van bijna tien jaar, was afgelo
pen zaterdag. Een horde van
meer dan vijfhonderd kleine
clowntjes trok door het dorps
centrum.
De Noordwijkerhoutse Onder
nemersvereniging (NOV) houdt
bijna wekelijks een evenement
om mensen naar het winkelcen
trum van het dorp te trekken.
De eerste keer dat clowns de
kinderen moesten lokken, een
decennium geleden, deden de
winkeliers alles nog zelf. Ballen-
gooien, kartonnen clowns in het
centrum, kleurplaten. En met
een de eerste keer stroomden de
kinderen al toe. Zo veel zelfs, dat
er te weinig versnaperingen wa
ren en de ondernemers op stel
en sprong op allerlei manieren
aan ijsjes moesten zien te ko
men.
Inmiddels weet de NOV dat
Clowntjesdag kinderen trekt.
Honderden. En ze hoeven zelf
niet meer alles te regelen. Een
professioneel bureau is inge
huurd. Met goochelclown, met
poppenkast („Ooo, zit Jan
Klaassen te jokkebrokken? Dan
krijgt hij een pak op zijn blote
billenkoek!" De kinderen: „Jaaa-
aaaaaa!"). Met het maken van
buttons, van sleutelhangers,
kleurplaten. En natuurlijk met
het grootste schilderij van
Noordwijkerhout, waar alle
clowntjes een lik verf aan mo
gen bijdragen.
Een half uur staat Peter al te
wachten. Met zijn dochter Anne
(6). Zij is bijna aan de beurt om
Het grootste schilderij van Noordwijkerhout, vier bij twee meter, krijgt kleur. Foto: Taco van der Eb
verf op haar gezicht te krijgen,
bij de vier dames die zich een
breuk aan het schminken zijn.
Een half uur wachttijd, „valt
best mee", zegt Peter. „We wa
ren er al vroeg." En het is maar
één keer per jaar clowntjesdag.
De Noordwijkèr weet wat dat
betekent vorig jaar deed Anne
voor het eerst mee. „Je zég haar
genieten, dus voorlopig zitten
we hier elk jaar aan vast", zegt
haar papa.
Anne krijgt een rode neus, een
rode mond en een zonnetje op
haar wang. Alsof ze zelf aan het
Noordwijkerhouts Eetfestijn gaat niet door
noordwijkerhout - De eerste aflevering van het
Noordwijkerhoutse Eetfestijn gaat definitief niet
door. Het was de bedoeling van de Noordwijker
houtse Ondernemers Vereniging (NOV) om op
zaterdag 17 augustus rond de Witte Kerk een cu
linair feest te houden, maar het aantal horeca
ondernemers dat mee wilde doen bleek veel te
klein. „We hadden minimaal zo'n vijftien ver
schillende standjes in willen richten", aldus Th.
Weerdenburg van de NOV, „om de bezoeker ook
echt iets te kunnen bieden. Nu waren dat er
slechts negen, na veel soebatten. Veel variatie en
lekkere hapjes was de bedoeling. Dat zit er niet
in. Volgend jaar proberen we het misschien nog
een keer."
Op 17 augustus is er waarschijnlijk niets te doen
in het dorpscentrum aan zomeractiviteiten. De
tijd is te kort om nog een nieuw evenement op
touw te zetten voor de NOV. De vereniging
kampt overigens toch al met een tekort aan ac
tieve (bestuurs-) leden, die meehelpen aan de
organisatie van de wekelijkse activiteiten.
schminken is, zo geconcen
treerd zit ze te kijken terwijl ze
in clown verandert. Dan krijgt ze
een stempellijst waarop ze kan
laten aantekenen wat ze al heeft
gedaan. Eerst met een clown op
de foto, dan naar een van de
knutselterrasjes. Straks mag ze
haar gratis lollie of ijsje gaan ha
len. Papa sjouwt er wel achter
aan. „Ach", zegt Peter. „In totaal
ben je een uurtje, hooguit an
derhalf bezig. Dit is een stuk
leuker dan op zaterdagochtend
boodschappen doen met een
kind dat geen zin heeft."
Jelle vindt het allemaal maar een
beetje eng. Jelle komt uit Voor
hout, en is vijf. De foto met de
clown verdient volgens zijn
moeder een ereplekje. „Kijk dan
eens! Dit is tenminste niet zo'n
standaardfoto." Klopt. De clown
lacht breeduit, Jelle kijkt hem
met een angstig gezicht aan,
pruillipje, traan op de wang.
„Straks gaat hij een tekening
maken, en dan heeft ie het weer
geweldig naar zijn zin", ver
wacht mama. Ze krijgt gelijk. Jel
le tekent een clown, de inge
huurde begeleiders - meisjes die
als clown zijn verkleed - zijn
stukken minder eng dan de fo
toclown en plakken de tekening
op een button. Jelle loopt de rest
van de dag met zijn eigen clown
op zijn borst.
Honderden clowntjes bevolken
Noordwijkerhout. Voor het
springkussen staat een rij, bij de
poppenkast zitten ze op bankjes
enorm mee te leven met Jan
Klaassen en het aapje, tong
puntjes priemen tussen lipjes
door in de knutselhoeken, bij
het grootste schilderij komt
meer verf op straat en in haren
terecht dan op het doek en de
NOV is weer gelukkig. Weer een
geslaagde clowntjesdag. Deze
traditie kan nog jaren vooruit.
Vrijdag 29 juli
LEIDEN - Er is in Leiden een kleine 'balletoorlog'
aan de gang. Een strijd tussen twee balletscholen
die voor een deel per advertentie wordt gevoerd.
Want oud-balletlerares mevrouw Hendrichs is boos
op Anneke Harting, die met alle leerlingen van de
Hooglandse Kerkgracht is vertrokken om binnenkort
een eigen school te beginnen. Hoewel mevrouw
Hendrichs zelf geen les meer geeft draait de school
nog steeds onder héar naam. Die voorwaarde heeft
ze namelijk gesteld, toen Anneke Harting de lessen
destijds van haar overnam. Er ontstonden echter vol
gens mevrouw Hendrichs met de jonge danslerares
'onaangenaamheden'. Mevrouw Hendrichs geeft
toe, dat deze onaangenaamheden voor haar aanlei
ding waren om de huur op te zeggen. Dat behalve
Anneke Harting ook alle leerlingen zouden vertrek
ken heeft ze kennelijk niet helemaal voorzien. Me
vrouw Hendrichs: "In het door Anneke en mij afge
sloten contract staat duidelijk dat de huurster niet
het recht heeft om de balletschool te verplaats t ujj
En in feite is dat laatste nu gebeurd. Bovendie
heeft zij onder de leerlingen van mijn balletschP1'
stencils verspreid, waarin ze aankondigt zelf «tken
school te zullen oprichten. Een handelwijze dn e^(
op z'n minst onsympathiek is te noemen! Er w«
verschillen van inzicht op pedagogisch gebied
waren ook financiële kwesties. Verder was het n Al
Anneke de klassieke lessen steeds meer afstoot
soms zelfs gewoon niet op kwam dagen. Dat zi
gen die de reputatie van mijn school alleen
naar de bliksem helpen".
Anneke Harting zelf ontkent moedwillig met
leerlingen van de balletschool te zijn vertrokki "r(
"Mevrouw Hendrichs heeft mij de huur opgez t"
zodat ik in haar zaaltje niet meer terecht kan.
dan zo vreemd dat ik nu voor mezelf begin? En
de leerlingen meegaan met degene van wie ze
les hebben gehad? Mijn opvolgster heeft boverln da
zelf op hooghartige toon verklaard geen prijs op e
leerlingen te stellen. K
uite
vori
iIovn
hen
lit v;
preek recensie
Onno van 't Klooster
Protestanten Bond Noordwijk, Dominee Koen Holtzapfel,
Aula aan de Oude Zeeweg
Het is de op één na laatste
bijeenkomst van de Noord-
wijkse Protestanten Bond.
Na bijna honderd jaar zijn
er nog zo'n acht kerkgan
gers over. Allemaal in de
tachtig. Er zit een zekere
ironie in dat de Bond kerkt
in de kleine aula van de Al
gen, want erg duidelijk is deze God niet. Hij
kan God nergens in herkennen, zoals zijn ou
de Afrikaanse stamgoden. Troost vindt hij bij
deze onzichtbare God niet en hij hoort Hem
niet spreken.
„Bij zo'n gedwongen emigratie", oreert Holt
zapfel „gaat er altijd iets verloren. Het nieuw
verworvene kan nooit helemaal het gemis
goed maken van dat wat verloren is gegaan.'
Dan maakt hij het verwachte sprongetje naai
een bijbelverhaal. De dominee kiest voor
Abraham, de stamvj
t, v
N
ne
em
gemene
Noordwijk.
Dominee Koen Holtzapfel
is gastspreker uit Rotter
dam en Oude Wetering. Hij
hoort bij die andere vrijzin
nige protestantse richting,
de Remonstrantse Kerk. Hij
zal in leeftijd ongeveer de
helft aan jaren hebben van
de gemiddelde kerkganger
in zijn gehoor.
Uiteraard stipt hij in zijn
preek het naderende af
scheid van de gemeente
aan. Maar het gaat wel met
een omweg. „Koning Wil
lem I", vertelt hij „kreeg in
1837 twee prinsjes aange
boden door de koning van
Ghana. De jongetjes dien
den als onderpand bij een
deal van Nederland met Ghana om ieder jaar
wapens te leveren, in ruil voor duizend sla
ven."
Eén van de prinsjes vindt Nederland maar
niets en houdt z'n eigen culturele erfenis ste
vig vast. De andere prins doet moeite om Ne
derlander te worden. Dat lukt nauwelijks. Er
gens in het boek 'De zwarte met het witte
hart', dat Arthur Japin over de Ghanese jonge
tjes schreef, vertelt de prins verguld te zijn met
de doop. Tegelijkertijd bekruipen hem twijfels
over de gelovigen die Gods woorden interpre
teren. Een ieder doet dat op z'n eigen manier.
Dat kan ook bijna niet anders, denkt de jon-
PREEKTIJGERS
der van de Arabien
die duizenden jareqU|
geleden 'wel' de stei9
van God hoorde. HjL
vertelde hem te emi lcj(
greren naar het land
Kanaan. Ook hierbij, (ja]
vertelt de dominee, -
ging iets van Abra
hams oude cultuur
en godsdienst verlo
ren en kon het nieu
we, ook al werd het
hem ingefluisterd
door God zelf, niet
verhinderen dat
Abraham twijfelde
aan zijn opdracht. [e]j
De contouren van
God's bedoelingen
blijven vaag, houdt
Holtzapfel zijn ver
grijsde gehoor vooi
„We laten iets achti
en weten niet pri
wat ons staat te
wachten. Je neemt]
scheid van ouders,
vrienden, of deze gi hoi
loofsplek. Telkens
nieuw moeten we afscheid nemen, ook van
aspecten van ons geloof. Je gelooft bijvoor
beeld niet meer op de wijze waarop je als kii Hel
in God geloofde. We geloven niet meer in di i Er
grote almachtige God die al het leven op aai an
naar zijn hand zet." Toch blijft het de moeit leei
volgens de dominee, want heel soms valt on ir).
Al]
ia]
D
.31
aar
De
jva
aar
iS
de
ver
'eci m
muf/
'Tut
oer
drr
eigen stem samen met die stem van buiten.
Holtzapfel preekt goed. Zijn verhaal bevat tyun
torische, bijbelse en actuele elementen en l. o
blijft toch begrijpelijk. De zeven dames en
heer die zijn gehoor vormden bedanken hei
allemaal persoonlijk, verlaten de begraafpla
en gaan op in de eindeloze stroom strandga [0
'g
udf
