ECONOMIE
Qwest komt met nieuwe cijfers
'Snelle hap' vaker
concurrent horeca
Iedereen wil af van
autotax, maar hoe?
Beleggen in zaak van de baas blijft populair
Protest KLM in Brussel
tegen steun voor Alitalia
f-'superinkoper' AH
>rdt topman Laurus
rede' vervalsing
•eurobiljetten
2 cordwinst door
cks van Honda
SJ ziekindustrie
w unt hacken
igvaarding
or bankiers
ïrrill Lynch
Verdwijnen BPM heeft grote gevolgen
zwaartekracht
Belegger dient claim in tegen directie failliete dochter KPNQwest
burg - Zeven maanden na
itroductie zijn de eerste
essionele vervalsingen van
ibiljetten opgedoken. Daar-
aat het vooral om 50-euro-
rd tten, aldus de Duitse krant
°l am Sonntag. Volgens Ro-
Müller van de afdeling
rsralsingen van de Bundes-
l- t hebben vervalsers al hun
Me gestoken in het nama-
18 van de zilveren veiligheids-
R en op de biljetten. „Het
B€ de eerste vervalsingen die
cht serieus moeten ne-
k aldus Müller. Van de
M vervalsingen die in Duits-
:nl opdoken was de helft een
urobiljet.
it,
ijn
0 - Honda Motor Co, de
de autofabrikant van Ja-
heeft een recordwinst ge-
1 i in het afgelopen kwar-
1 d De stevige verkoop van
e trucks in de VS gaf een
««hls, hoewel de zwakkere
L1 r Honda zorgen begint te
b n. De nettowinst steeg
1 miljard euro op een to-
n s ian verkoopinkomsten van
miljard euro. Vorig jaar
te Honda in hetzelfde
sö taal 10 procent minder
:t Honda verwacht dat de
top verder stijgt door de
ieuwde Accord sedan -
la's topmodel in de VS -
ft in minivan.
XM ngeles - De Amerikaanse
ie' en muziekindustrie wil
lieuw wapen inzetten te-
Ie illegale verspreiding van
producten op het internet,
tulp van een Democrati-
volksvertegenwoordiger is
ing i wetsvoorstel opgesteld
industrie het recht geeft
treken bij computers die
le bestanden kunnen her
in. De industrie zegt dat
hade door piraterij op het
iet jaarlijks zo'n 4,3 mil-
iP f lollar beloopt. Als de wet
aangenomen dan mogen
n dememingen computers
indringen om hun 'bezit-
terug te halen.
►9.
'mg
igton/anp-rtr-afp - Het
Congres heeft
[bankiers van zakenbank
Lynch gedagvaard. Zij
morgen inzicht ver-
over de zakelijke ban-
ien Merrill en energie-
Enron, die mogelijk
geleid tot financiële
rsaties.
kiers, Tilney en Furst,
[den vrijdag vrijwillig voor
fcngres te verschijnen. Til-
ferd daarna op non-actief
door Merrill Lynch,
werkt niet meer voor de
I de positie van Tilney is
Zijn vrouw was mana-
Enron, dat eind vorig
onder ging nadat boek-
ndige trucs naar buiten
1 gekomen. In het Enron-
is al gebleken dat
renten van Merrill, JP
Chase en Citigroup,
meegewerkt aan de
iaties door dochteron-
jningen op te zetten die
jen van Enron ovema-
Lynch denkt dat zijn per-
juist heeft gehandeld in
itacten met Enron. Bij
ligt desondanks al sinds
een aanklacht van boze
•aandeelhouders die de
leschuldigen van betrok-
id bij de ondergang van
rgiereus.
maandag 29 JULI 2002
door James McConigal
den haag - De auto-importeurs
verenigd in de RAI, de autohan
del en de garages in de Bovag,
en de ANWB namens de auto
mobilist: alle woordvoerders
reageren verheugd op de me
dedeling dat in EU-verband op
termijn de belasting op auto's,
de BPM, zou moeten verdwij
nen. In Nederland bedraagt de
ze nu 45,2 procent van de
nieuwprijs van een auto.
Dat de fiscus niet werkeloos zal
toekijken als er drie miljard aan
inkomsten gaan verdwijnen, is
duidelijk. Wat er dan moet ge
beuren, daarover bestaan nog
geen duidelijke gedachten.
Bij de ministeries van financiën
en verkeer en waterstaat is een
paar jaar geleden al eens nage
dacht over verlaging van de
BPM in het kader van de dis
cussie over de kilometerheffing.
De gedachte was toen dat de
BPM een kwart omlaag kon, zo
dat er ruimte zou ontstaan voor
de variabele heffing per (spits-)
kilometer. Over de details van
de regeling heeft vervolgens
niemand zich meer het hoofd
gebroken, omdat het hele plan
van tafel werd geschoven.
Afschaffing heeft een aantal
grote gevolgen. Zo is er de
vraag hoe de overheid vervan
gende inkomsten krijgt van de
autobezitter. Kan dat, zoals
Bolkestein voorstelt, uit accijns
verhoging op brandstof, en/of
uit verhoging van de motorrij
tuigenbelasting?
Het eerste is lastig vanwege de
grensproblematiek. Als benzine
in Duitsland en België nog veel
goedkoper wordt, gaan auto
mobilisten meer kilometers
maken om maar niet in Neder
land te hoeven tanken. Slecht
voor het milieu. En de fiscus
wordt er niet veel wijzer van.
Het tweede is volgens de
ANWB strijdig met het streven
de belasting op auto's te ver
schuiven van bezit naar gebruik
ter ontmoediging van het auto
rijden. Bovendien zou een ver
hoging van de motorrijtuigen
belasting onrechtvaardig kun
nen uitpakken. De BPM is een
malig en wordt afgeschreven
tijdens de gebruiksduur van de
auto. De (hogere) motorrijtui
genbelasting komt elk jaar te
rug en dus, rekent de ANWB
voor, kan een autobezitter op
termijn in totaal méér kwijt zijn
aan belasting dan in de huidige
situatie. Wat is er dan per saldo
eigenlijk 'afgeschaft'?
De RAI heeft in het verleden al
eens uitgerekend dat de BPM
pijnloos kan worden afgeschaft
in acht jaarlijkse stappen. Be
zitters van een auto met hogere
bpm worden elk jaar gecom
penseerd met een korting op de
heffing die er ongetwijfeld voor
in de plaats komt. Deze globale
regeling stond toen nog in het
kader van de kilometerheffing
en is na het verdwijnen daar
van nooit meer exact uitgere
kend, aldus de RAI. Zo'n gefa
seerde afschaffing betekent dat
na die periode alleen nog oude
auto's rondrijden met een res
tant BPM - daar heeft niemand
veel pijn meer van, is de ge
dachte.
Ook de Bovag juicht de ver
dwijning toe: de BPM belem
mert de vrije handel in Europa
en brengt veel administratieve
rompslomp met zich mee. De
Bovag vindt dat er geen enkele
heffing, verhoging of belasting
voor de in de plaats hoeft te ko
men: de automobilist betaalt al
meer dan genoeg aan de staats
kas.
Na dit kloeke standpunt beseft
de woordvoerder ook wel dat
het niet waarschijnlijk is dat de
fiscus zo maar drie miljard euro
zal afboeken. Maar de Bovag
ziet zowel aan verhoging van
de brandstofaccijns als aan die
van de motorrijtuigenbelasting
nadelen kleven: pomphouders
in een steeds groter grensge
bied krijgen het moeilijk, de
motorrijtuigenbelasting is geen
kostenpost die varieert met het
feitelijk gebruik.
Alle betrokkenen zijn als de
dood dat bij een (gedeeltelijke)
afschaffing van de BPM de au
tomarkt verstoord raakt. Dat er
twee soorten auto's in Neder
land rondrijden: met volledige
BPM en zonder. Blijven de
mensen massaal een of twee
jaar langer in hun oude auto
doorrijden voordat ze een nieu
we kopen omdat zij denken
dan goedkoper uit te zijn? Dat
zou catastrofaal zijn voor de
dealers. Moet het nationale wa
genpark in een klap met tien
tallen percentages worden af
gewaardeerd, als de BPM uit de
prijsopbouw wordt gehaald?
En wat zou het betekenen voor
de tweedehands markt? Een
markt die immers, zeker in het
begin, geheel bestaat uit auto's
waarop ooit de volle BPM is be
taald. Terwijl gloednieuwe au
to's op de markt dankzij de af
schaffingvan de BPM een stuk
goedkoper zijn geworden.
hamburg/anp-dpa-afp - De
KLM heeft samen met vier an
dere Europese luchtvaartmaat
schappijen een boze brief ge
stuurd naar EU-commissaris
Loyola de Palacio (transport).
Het vijftal bekritiseert in het
schrijven de toestemming die
de Commissie in juni gaf voor
een publiek-private kapitaalin
jectie van 1,4 euro voor het
kwakkelende Italiaanse Alitalia.
Dat meldt de Duitse versie van
The Financial Times vandaag.
De Commissie eiste vorige
maand wel dat drie particuliere
banken, die deelnemen aan de
Italiaanse reddingsoperatie,
zich onvoorwaardelijk garant
stellen voor het succes daarvan.
De banken moeten minstens
38 procent van het verse kapi
taal verstrekken. Verder moet
de luchtvaartmaatschappij en
kele activiteiten afstoten. De lo
nen moeten omlaag, niet-kem-
activiteiten moeten worden ge
schrapt en het mes moet in het
lijnennet. De Italiaanse staat
doet voor 892 miljoen euro
mee.
Ondanks de strenge eisen was
het opmerkelijk dat Brussel zo
makkelijk akkoord ging. Enkele
jaren geleden kreeg Alitalia ook
al 1,4 miljard euro staatssteun,
in drie tranches. Normaal ge
sproken is de Europese Com
missie heel streng. Zo mocht
Ierland onlangs geen steun ver
lenen aan Aer Lingus.
De KLM, Lufthansa, British Air
ways, British Midland en SAS
vinden dat de Commissie het
besluit nog eens tegen het licht
moet houden. De vijf sluiten
eventuele juridische stappen
tegen Brussel niet uit.
door Jacqueline van Cinneken
arnhem - De AEX-index kon de 28-jarige
Madeleine Kremers nooit boeien. Toch be
sloot zij mee te doen aan het aandelenplan
dat ingenieurs- en adviesbureau Arcacüs in
januari introduceerde voor zijn personeel.
Omdat zij het 'leuk' vindt aandelen te heb
ben van een bedrijf dat ook haar werkgever
is. „Het heeft te maken met betrokkenheid",
zegt ze. „Je kijkt toch met iets andere ogen
naar Arcadis. Als de beurs daalt, dan denk
je: hé, verdorie! Maar ik ga nu niet ineens
meer energie besteden aan de beurskoer
sen, hoor. Daar heb ik geen tijd voor."
Zo'n 4880 ondernemingen in Nederland
(circa 9 procent van het totaal) bieden hun
werknemers de mogelijkheid voor een klein
deeltje eigenaar te worden van het bedrijf
waar ze werken, zo blijkt uit een onder
zoeksrapport van het Nederlands Participa
tie Instituut (NPR en het bureau Participa
tion Solutions. In de afgelopen vijf jaar is het
aantal bedrijven met een aandelenplan voor
zijn werknemers ruim verdubbeld. Maar
van een hype is geen sprake, zegt directeur
Henk Kool van het NPI.
Het beursklimaat was in de tweede helft van
de jaren negentig natuurlijk uitzonderlijk
goed. En dat zal de belangstelling voor dit
soort regelingen zeker hebben vergroot. Zo
als de huidige malaise op het Damrak nu
veel werknemers behoedzamer maakt.
Bij KPN krijgen werknemers spontaan jeuk
zodra het woord 'personeelsopties' valt. Bij
na de helft van de 37.000 werloiemers stapte
in 1999 in het personeelsaandelenplan van
KPN. De deelnemers rekenden zich al vele
duizenden euro's rijker, totdat de zeepbel in
de telecomsector uiteenspatte. KPN raakte
op de beurs in een vrije val: de koers duikel
de van ruim 60 naar 4,50 euro nu.
„Natuurlijk heb je als deelnemer aan een
personeelsaandelenplan te maken met psy
chologische effecten van de beursmalaise",
erkent Kool. „Maar het overgrote deel van
de ondernemingen met een aandelenplan
heeft geen beursnotering. De waarde van
het aandeel is in dat geval niet gerelateerd
aan de gekte op de beurs. De regeling is ge
baseerd op de feitelijke waarde van het be
drijf."
Zo'n 40 van de 165 beursgenoteerde onder
nemingen hebben een aandelenplan. Arca
dis is er één van. Het bedrijf is een aantal
weken op tournee geweest langs de 3000
medewerkers in Nederland om hen warm te
maken voor het plan. 725 werknemers, bijna
een kwart van het personeel, hapten toe. Elk
halfjaar bepalen de deelnemers hoeveel geld
ze maandelijks willen beleggen in het bedrijf
van hun baas. Dat bedrag varieert van mini
maal 40 tot maximaal 400 euro.
De overheid zette vorig jaar een bescheiden
stap om de financiële participatie van me
dewerkers te bevorderen door de spaarloon-
ruimte te verdubbelen voor mensen die in
vesteren in aandelen van het eigen bedrijf.
Maar in de plannen van het nieuwe kabinet-
Balkenende gaat de populaire spaarloonre
geling op de helling. Het Nederlands Partici
patie Instituut is daar niet blij mee.
Ook Arcadis zal zijn regeling moeten aan
passen. Madeleine Kremers wacht maar af.
Ze ontvangt jaarlijks een dividend van circa
4,5 procent (Arcadis keert tussen de 30 en
40 procent van de nettowinst uit in de vorm
van dividend). „Dat is een hoger rendement
dan op een gewone spaarrekening", zegt
George Kroon, de financiële man bij Arca
dis.
Het ingenieurs- en adviesbureau wil met het
aandelenplan niet alleen zijn medewerkers
laten meedelen in de winst, maar intern ook
grotere betrokkenheid kweken bij de strate
gie van de onderneming. Een aandelenplan
is in de optiek van werkgevers een uitste
kend middel om personeel te binden en te
belonen. Dat is des te belangrijker op een
krappe arbeidsmarkt.
ionden/anp* - Vliegtuigfabri-
kant Boeing verdiept zich in de
ideeën van een wetenschapper
die zegt dat het effect van
zwaartekracht kleiner kan wor
den gemaakt, meldt de BBC. De
omstreden Rus Podkletnov zegt
in 1992 op de universiteit van
het Finse Tampere te hebben
bevestigd dat voorwerpen ge
wicht verliezen als zij boven
een supergeleidende kerami
sche plaat worden gehouden
die ronddraait boven krachtige
elektromagneten.
De vermindering van de zwaar
tekracht is gering - circa 2 pro
cent - maar dat kan voor de
luchtvaart al een enorme be
sparing betekenen aan brand
stofkosten.
Ook de defensiepoot van het
Britse BAe Systems en het Ame
rikaanse ruimtevaartagent
schap NASA kijken of zij het ex
periment van de Rus kunnen
herhalen.
door Heieen de Bruijn
utrecht - Hoewel de verkoop
snel groeit, heeft het kant-en-
klaarmaal nog steeds een slecht
imago. Toch wordt de kwaliteit
beter. De trend van 'makkelijk
en snel' heeft zich vertaald in
een voortdurende vernieuwing
en verbetering van deze maaltij
den.
Snackbars en restaurants voelen
steeds meer concurrentie van de
'snelle happen' uit de super
markt. De laatste drie jaar is de
verkoop van versmaaltijden uit
de supermarkt sneller gegroeid
dan bij de horeca. „De detail
handel wordt steeds meer con
current van de horeca", merkt
brancheorganisatie Horeca Ne
derland. Vooral in gebieden met
veel supermarkten, hebben de
eetgelegenheden het zwaar.
De sleutelwoorden van het suc
ces lijken 'vers' en 'gezond'. Fa
brikanten stoppen steeds meer
groenten in de maaltijd en er is
meer keus. Niet langer zijn ze
standaard te zout, vitaminearm
en niet voedzaam genoeg.
Moesten we het tot voor een
jaar of tien geleden met de pizza
en bami doen, tegenwoordig lig
gen de maaltijden in tientallen
soorten en maten vers in het
koelvak.
Het huismerk Albert Heijn om
vat 120 verse maaltijden. Fabri
kant Abee heeft er 45. Variërend
van Hollands, Italiaans, Oosters
en streekgerechten. Volgens
woordvoerder Martens van
Abee is boerenkool erg populair,
zelfs in de zomermaanden. De
makkelijk op te warmen babi
pangang en de saté babi sma
ken de Nederlander even goed.
Ook kok Joop Braakhekke heeft
zich begeven op de markt van
versmaaltijden. Volgens zijn
website gaan lekker eten en
kant-en-klaar zeker samen.
Naast een halfjaarlijks wisselend
assortiment van kip curry, zalm
en chili, is er maandelijks 'Joops
Smulidee'. Een consumenten
panel vond vooral de spaghetti
erg lekker.
Huismerk Albert Heijn deelt zijn
maaltijden op in drie categorie-
en, allemaal koelvers. De stamp
potten, bami en lasagne vallen
in de categorie 'makkelijk en
lekker'. Je schuift ze tien minu
ten in de magnetron en klaar.
Daarnaast is er 'verrassend culi
nair'. Luxe maaltijden van res
taurantniveau, aldus de verko
per zelf.
Bewust en puur is de categorie
van stoommaaltijden: rauwe in
grediënten die pas in de magne
tron worden gaar gestoomd en
zo hun voedingswaarde behou
den. Een echte topper. Dat zegt
Albert Heijn zelf, maar ook de
consumenten zijn gecharmeerd
van deze maaltijden. Het speci
ale stoomventiel in het door
zichtige ovalen schaaltje met vis
of vlees zorgt dat de druk van de
Kant-en-klaarmaaltijden uit de fabriek worden steeds beter en daardoor een serieuze concurrent voor
snackbars en restaurants. Foto: ANP/Jasper Juinen
kokende waterdamp niet te
hoog oploopt. De groenten en
het sausje zien er vers en sma
kelijk uit.
Dat is ook de conclusie van een
test die de Consumentenbond
in maart deed. In een vergelij
kend warenonderzoek kreeg de
stoommaaltijd het predikaat
'lekker, mooi mager en uitnodi
gend' opgeplakt. Het kost wel
wat: vijf euro voor een éénper
soons avondmaaltijd is redelijk
prijzig, vindt het consumenten
panel. Ze vinden 3,5 euro voor
een kant-en-klaarmaaltijd rede
lijk, maar de meesten kosten
echter meer.
Toch weerhouden de hoge prij
zen voor een kant-en-klaarm-
aaltijd de liefhebber van gemak
er niet van ze te kopen. „De om
zet van gemaksmaaltijden groeit
zeer snel. Ten opzichte van vo
rig jaar is er een omzetstijging
van 20 procent. Daar zal de ko
mende tijd nog geen einde ko
men", zegt Martens van Abee.
De meeste maaltijden worden
door de 'kok' gekocht, als die
geen tijd of geen zin heeft om te
koken. „De consument besteedt
steeds minder tijd aan de door
deweekse warme maaltijd," zegt
hij.
Albert Heijn noemt een ver
koopstijging van 30 procent in
het afgelopen jaar. Tweeverdie
ners met weinig tijd waren de
belangrijkste doelgroep van de
super. Nu wagen ook andere
consumenten zich er aan. Ou
ders met kinderen, die een ki-
lopak lasagne met elkaar delen.
Een bakje sla erbij en klaar.
Iosch/gpd - Met Harry
naariks (46) krijgt een voorma-
de leiding bij
likte harktconcem Laurus. Op
lost hij de huidige
Jan-Michiel
dan te af. De Fransman Jean-
meniHemu staat als gedele-
et bal commissaris pal hem.
er slewas de afgelopen vijf jaar
;1 eenïi van Casino in Frankrijk.
I heeft sinds kort als
wam ^ndeelhouder de zeggen
de napver Laurus.
stranijks, tot begin dit jaar 'su
nken tJper' van Albert Heijn,
Bid. Hl onder meer de super-
gebiteten in Thailand met 45
heths en een omzet van 285
0» euro. Eind 2001 werd hij
n verifeen, in januari kwam een
nsipfean zijn 23-jarige dienst-
id met Ahold. Sinds 1992
cht, n$ Bruijniks deel uit van de
is oné van Albert Heijn. Vanaf
pt 2000 was hij verant-
Blijk voor het commercië-
id van Ahold, waaronder
de inkoop, verkoop en de win
kelformules vielen.
Hessels heeft als gedelegeerd
commissaris sinds begin maart
de teugels in handen nadat Ole
van der Straaten het veld moest
ruimen. Hij werd verantwoorde
lijk gehouden voor de mislukte
Konmar-operatie die het con
cern aan de rand van de afgrond
bracht. Hessels onderstreepte
zijn vertrouwen in de toekomst
van Laurus door 56.000 nieuwe
aandelen van zijn eigen bedrijf
te kopen.
Fortis kocht deze maand meer
dan 20 miljoen nieuwe aandelen
Laurus om zijn belang op 5 pro
cent te houden. Daarmee is de
bank-verzekeraar verantwoorde
lijk voor circa eenderde van de
aandelenaankoop door bestaan
de aandeelhouders. De animo in
die groep bleek gering. Ze koch
ten er samen 66 miljoen, 44 pro
cent van de 150 miljoen beschik
bare stukken. Fortis had recht op
circa 8 miljoen stukken.
denver/cruouius/vervolg van
voorpagina - Het Amerikaanse
telecomconcerm Owest trekt de
winstverwachtingen in die eer
der voor dit jaar zijn uitgebracht.
Gisteren werd in Denver bekend
gemaakt dat er nieuwe cijfers
komen die waarschijnlijk veel
slechter zijn.
„Als ik kijk naar de economie,
krijg ik te weinig vertrouwen
om enige voorspelling over her
stel te doen", aldus Qwest-top
man Notebaert. De nieuwe ac
countant KPMG is volgens hem
nog niet in staat deze herziene
cijfers over het tweede kwartaal
te presenteren. Notebaert ont
kent dat Qwest op het randje
van bankroet staat zoals telec-
omreus WorldCom. „We zijn
niet de volgende die valt. We
geloven er juist goed aan te
doen door deze kwestie op
open wijze te bespreken."
QWest heeft een schuldenlast
van 26,5 miljard dollar en het is
onduidelijk hoe zijn kredietver
schaffers op het nieuws over
het boekhoudgesjoemel reage
ren. „Banken weten dat er altijd
meer kakkerlakken in de keu
ken zijn, dan die ene", aldus
Susan Kalla, bankanaliste voor
de telecomsector, tegen de New
York Times.
Ook het inmiddels failliete
dochterbedrijf KPNQwest is
weer in opspraak. Miljonair
Beusenberg uit Cruquius stelt
de directie persoonlijk aanspra
kelijk voor ruim 800.000 euro
schade die hij leed op beleggin
gen in de kabelondememing.
De directie krijgt vandaag een
brief van het Haarlemse advo
catenkantoor Laus waarin de
directie wordt opgeroepen bin
nen twee weken te reageren.
Doet zij dit niet dan stapt het
kantoor namens de belegger
naar de rechter.
Beusenberg voelt zich 'besto-
Het hoofdkantoor van het failliete KPNQwest in Hoofddorp. Moederbedrijf Owest is nu ook in de problemen geraakt door boekhoudkundig
gesjoemel. Foto: ANP/Robin Utrecht
len' door KPNQwest, dat eind
mei ten onder ging door een
schuld van 1,8 miljard euro. Hij
kocht naar eigen zeggen vanaf
januari meer dan 450.000 aan
delen, waarvan de eerste 3000
tegen een koers van 6,67 euro.
Een aandeel noteert nu rond 10
eurocent.
Beusenberg verzamelde bewij
zen die zouden aantonen dat
KPNQwest beleggers bedroog.
„Toen ik de aandelen kocht
had KPNQwest volgens analis
ten nog een koersdoel van 14
tot 21 euro. Pas in april zag ik
dat het goed mis was." Beusen
berg neemt het KPNQwest
vooral kwalijk te lang een te
rooskleurig beeld te hebben ge
schetst.
Hij zegt inmiddels reacties te
hebben gekregen van 300 ande
re beleggers. Het is de bedoeling
om samen een claim neer te leg
gen die in de miljoenen zal lo
pen, aldus Beusenberg.
Harry Bruijniks. Foto: ANP
In totaal zijn deze maand 444
miljoen nieuwe aandelen uitge
geven tegen een prijs van 0,90
euro. Daarvan was de helft voor
Casino. De Fransen hebben na
afronding van de emissie 38,7
procent van Laurus. Een optie
op een ander pakket aandelen
dat bij de banken is geplaatst,
brengt dat percentage op 51
procent.
