ECONOMIE
Weinig oog kabinet voor gevaar werkloosheid'
luropese luchtvaartreus serieuze bedreiging voor VS
ÉVM
en tijdelijke kostganger over de vloer
Wereldmerk kan zich
met moeite handhaven
ntal passagiers
liphol daalt iets
Een baan met een uitzicht
ei autolease
k verminderd
Werkgeversvoorman Schraven
vreest voor golf van ontslagen
I is ook bond
ECONOMIE WIJZER
imes McGonigal
ag - European Aeronau-
4 ence and Space Compa-
aan de Amsterdamse
;enoteerde EADS, heeft
stverwachting voor heel
eze week met 20 procent
gd. Ruggegraat van het
:rans-Spaanse conglome-
4 et een stevige Britse in-
s Airbus. Ondanks de
nen in de burgerlucht-
aagt deze tweede vlieg-
ïwer van de wereld - in-
s bijna even groot als
;ider Boeing in de VS -
n zowel de productie op
houden als de kosten te
jn.
begint bovendien profijt
Ivan de strategie om de
e poot te versterken. Het
is al de grootste produ-
wereld van raketten en
wapens, maar begint
de markt voor militaire
gen een speler van for-
worden. Het project
n gevechtsvliegtuig, Eu-
;r 'Typhoon', is in de
ti^fase gekomen, wat be-
dat de kassa begint te rin
kelen.
Verder verwacht het concern
veel van het nieuwe viermotori
ge transportvliegtuig A400M.
Weliswaar wordt in Duitsland
nog gesteggeld hoeveel toestel
len de Luftwaffe krijgt, maar dat
er een grote order uitkomt, is al
zeker. In totaal zullen negen Eu
ropese landen deze toestellen in
gebruik nemen, wat volgens
EADS de komende 20 jaar 18
miljard euro in het laatje brengt.
EADS meldde deze week dat de
halfjaarwinst voor belastingen
was uitgekomen op 775 miljoen
euro, tegen 764 in de eerste helft
van 2001. Het bedrijf heeft bo
vendien nog steeds een goed ge
vulde kas van 1,4 miljard euro.
Kortom, ondanks alle tegenwind
in de economie gaat het dit be
drijf voor de wind.
EADS is een interessant experi
ment in Europees zakendoen.
Het bedrijf is twee jaar geleden
opgericht door een samenvoe
ging van Duitse (DASA), Franse
(Aerospatiale Matra) en Spaanse
(Casa) vliegtuig-, raket- en wa-
penbedrijven. Er werken we
reldwijd ruim 100.000 mensen
met een jaaromzet van ruim 30
Het gevechtsvliegtuig Eurofighter 'Typhoon' zit in de productiefase.
Archieffoto GPD
miljard euro.
De bedrijven maken verkeers
vliegtuigen, helicopters, jacht
vliegtuigen en geleide wapens.
De raketpoot is het meest be
kend vanwege de Ariane, die ge
bruikt wordt om satellieten te
lanceren. Geen onderdeel, maar
wel een zware partner van EADS
is British Aerospace, dat 20 pro
cent van de aandelen van doch
termaatschappij Airbus in han
den heeft.
Het Duitse concern Daimler-
Chrysler bezit 30 procent van de
aandelen van EADS, net als een
Franse houdstermaatschappij,
die op zich weer eigendom is
van de Franse staat en het con
cern Lagardère (elk 50 procent).
De Spaanse staat bezit vijf pro
cent van de aandelen en de rest
wordt verhandeld op de Amster
damse beurs. Statutair is het be
drijf gevestigd op Schiphol. In
Nederland heeft het concern
Niemand weet eigenlijk wat hij
precies verdient. Het zou han
dig zijn als op je salarisstrookje
stond wat je in totaal uit je baan
ontvangt. Het strookje vermeldt
alleen de pecunia, het harde
geld. Maar er zijn ook opbreng
sten die je niet kunt uitgeven.
Daar vallen de secundaire ar
beidsvoorwaarden onder, zoals
pensioen, auto van de zaak,
ziektekostenregelingen, verlof,
kinderopvang,
goedkope lunches,
etcetera.
De waarde daar
van is niet zo
moeilijk te achter
halen. Je kunt ge
woon uitrekenen
wat je er anders
voor had moeten
betalen. Wat zou
de auto kosten als
ik hem zelf moest
kopen of huren,
wat zou de com
merciële pensi
oenpremie zijn,
het tarief van de
crèche. Het zou
ook voor de fiscus
wel handig zijn als
de totale waarde van al die
voordelen op het strookje stond
vermeld.
Er is een veel moeilijker catego
rie omstandigheden die het ge
not van een baan beïnvloeden,
zowel positief als negatief. Een
evident voordeel zit in de kwali
teit van de werkomgeving. Staat
het bedrijf in een elegant opge
zet park, makkelijk toegankelijk,
of in een troosteloze slopersom
geving, tussen het oud ijzer van
een verloederd havengebied?
Heb je een werkkamer met ma
jestueus overzicht over een
prachtige stad als Amsterdam of
zit je uit te kijken op een grauwe
muur met irritante graffiti? Niet
voor niets wordt in bedrijven
vaak miezerig geïntrigeerd voor
het genot van favoriete en sta
tusverhogende kamers.
Aan de negatieve kant staan bij
voorbeeld de gevaren van een
baan. Dat zijn dus aftrekposten
op je salarisstrookje. Wegwer
kers die in razend verkeer het
asfalt weer op orde brengen.
Schilders die op twintig meter
hoogte de overspanning van
een brug verven. Werknemers
in chemische bedrijven met ge
mene giftige stoffen en ontplof
fingsgevaar. Managers in stress
posities met verhoogde kans op
hart- en vaatziekten.
Als een arbeidsmarkt goed
werkt, met voldoende keuzemo
gelijkheden en concurrentie,
worden de plussen en de min
nen in geld vertaald en zo opge
nomen in het salaris. Stel dat
mensen in alle vrijheid uit twee
bedrijven kunnen kiezen. De
banen zijn precies hetzelfde.
Het ene bedrijf ligt in zo'n idyl
lisch park, aangename huizen
in de buurt, met mooie fietspa
den verbonden zodat op de trip
naar het werk ook nog enige
aangename lichaamsbeweging
meekomt. Het andere bedrijf
ligt in zo'n troosteloos verloe
derd industriegebied, ver van de
woonwijken, verbonden met
een onbetrouwbaar spoor en
een verstopte autoweg.
Voor het eerste be
drijf staan mensen
in de rij, voor het
tweede bedrijf trekt
iedereen zijn neus
op. De consequen
tie is dat het tweede
bedrijf alleen maar
mensen kan werven
door extra salaris te
bieden. Pas als het
extra salaris op
weegt tegen de
smoezeligheid van
het tweede bedrijf
zijn mensen bereid
ook daar te werken.
In feite zijn werkne
mers in beide be
drijven dan even
goed af. Het salaris
verschil compenseert immers
het verschil in arbeidsomstan
digheden. Werknemers in het
mooie bedrijvenpark betalen
zelf, met verlaagd salaris, voor
de betere omstandigheden. Het
lagere salaris stelt het bedrijf in
staat om die plek in het duurde
re park te financieren. Eigenlijk
koopt het bedrijf dus namens
de werknemers de plek in dat
mooie park. Je zou bij hun sala
ris de extra huurwaarde van de
mooie werkplek moeten optel
len, en op het loonstrookje ver
melden.
De wereld is natuurlijk ingewik
kelder dan mijn voorbeeld.
Maar economisch onderzoek
kan indicaties geven van de
waarde van de non-pecuniaire
arbeidsvoorwaarden. Dat ge
beurt ook, wanneer bedrijven
door adviesbureaus laten uit
zoeken hoe ze met hun arbeids
voorwaarden in de markt lig
gen. Het komt ook iedere keer
weer naar boven bij vergelijkin
gen tussen overheid en bedrijfs
leven.
Zonder volledigheid op de sala
risstrookjes kun je alleen maar
gissen naar het ontbrekende
deel. Ik vermoed in de loop der
tijden een niet te verwaarlozen
welvaartsstijging in de aangena
mere werkplekken, verhoogde
veiligheid, mooiere bedrijfsau
to's, en smakelijker bedrijfsres
taurants. Tegenover die winst
staat mogelijk een verlies als ge
volg van verhoogde werkdruk.
Maar ik houd het, uit de losse
pols, op een substantieel posi
tief saldo.
JOOP HARTOG
hoogleraar
micro-economie
Universiteit
van Amsterdam
n k - De uitbundige groei
autoleasebedrijven is
8; ide. Het aantal leasewa-
71 s het eerste halfjaar van
net slechts 1 procent toe-
ren tot 589.300 stuks. Vo-
r kwamen er nog ruim 8
6 it leasewagens bij. Dat
tit de kwartaalenquête
Vereniging van Neder-
i Autoleasemaatschappij-
3 Ier de 58 grootste aange-
leasemaatschappijen.
5 aris Corporaal spreekt
eperkte dijkbewaking',
leze resultaten lijkt de
ie een voorlopig verzadi-
lunt te hebben bereikt."
geen productiebedrijven.
De high tech-wereld waarin het
bedrijf opereert, was tot voor
kort het domein van de Ameri
kanen. Boeing, Lockheed Mar
tin, Northrop Grumman, Gene
ral Dynamics domineerden in
zowel de militaire als de burger
luchtvaart. Vanwege de enorme
thuismarkt, zullen Amerikaanse
bedrijven nooit hun vooraan
staande positie op de wereld
markt kwijtraken, maar zij moe
ten nu wel veel meer rekening
houden met Europa dan vroe
ger ooit het geval was.
De cijfers wijzen dat uit EADS
heeft 50 procent in handen van
de wereldmarkt voor verkeers
vliegtuigen en 60 procent van de
markt voor ruimtelanceringen.
De helft van de markt voor com
merciële ruimtesatellieten is ook
van EADS.
De grootste exportmarkt voor
Amerikaanse luchtvaartbedrij
ven is Europa en daar kunnen
zij niet meer om EADS heen, ze
ker niet in combinatie met het
gelieerde British Aerospace. Ook
op de thuismarkt beginnen zij
de Europese reus te vrezen, nu
die aast op samenwerkingsver
banden met, of zelfs overname
van, Amerikaanse bedrijven. De
politieke afscherming van de gi
gantische Amerikaanse thuis
markt wordt daardoor bedreigd,
menen analisten van de lucht
vaartindustrie aan beide zijden
van de Atlantische Oceaan.
Bovendien dreigt EADS qua
technologie de VS te overvleuge
len: het is straks de enige vlieg
tuigbouwer die een superjumbo
aanbiedt: de Airbus A380, een
vliegtuig voor ruim 500 passa
giers, verdeeld over twee dek
ken. Boeing durft die geldver
slindende concurrentie niet aan
met de ontwikkeling en lance
ring van een eigen groter ver
keersvliegtuig dan de bestaande
747. De Amerikaanse vliegtuig
bouwer richt zich nu op een
kleiner, maar sneller toestel, de
Sonic Cruiser (200-250 passa
giers).
Er is nóg een verschil: Airbus
heeft al tegen de 100 orders bin
nen voor de A380 en is aan de
bouw begonnen, Boeing zit nog
in de ontwikkelingsfase van de
Sonic Cruiser. Het optimisme
van EADS komt niet uit de lucht
vallen.
hol - Het aantal passagiers
ia Schiphol reist, is het eer
aar van 2002 iets ge-
ten opzichte de eerste
2001. In totaal reisden
met juni 19.071.031 pas-
via de luchthaven, 0,9
it minder dan vorig jaar.
rachtvervoer steeg wel
„6 procent en kwam uit op
80 ton. Volgens Schiphol
de luchthaven gunstig af
concurrenten in Londen,
72 en Frankfurt. Bijna 80
;nt van de toestellen kwam
aan en bijna 70 procent
>k op tijd. Een stijging met
32 ictievelijk 4 en ruim 5 pro-
1 tt ondernemers
2
3 ht - FNV Bondgenoten
41 ondernemersorganisa-
44 p eigen terrein te verslaan.
25 ikbond maakte gisteren
13 id dat het ledental van
Zelfstandige Bondgenoten
half jaar tijd verdubbelde
3 im 3000. De belangenver-
4 ig voor zelfstandige on-
iQ imers zonder personeel
2 icht nog dit jaar ruim 4000
te hebben. „Bij MKB Ne-
30 id en VNO-NCW voelen
3;h niet thuis", aldus alge-
manager Van Noort.
5 NCW bestrijdt de FNV-vi-
i meldt 15.000 leden te
;n via het gelieerde Plat-
i Zelfstandige Onderne-
door Sylvia Marmelstein
en Hans van Soest
den haag - De jongste cijfers van
het Centraal Bureau voor de Sta
tistiek liegen er niet om: elke
maand komen er tussen de 7000
en de 8000 werklozen bij. Gere
nommeerde loopbaanadviesbu
reaus waarschuwen dat er in de
nabije toekomst nog veel meer
ontslagen vallen. Omdat bedrij
ven vooralsnog veel overtollige
werknemers vasthouden, in de
hoop dat de economie zich bin
nenkort herstelt. Blijft dat uit,
dan volgt onvermijdelijk een golf
van reorganisaties en ontslagen.
„Ik ben daar ook bang voor",
zegt Jacques Schraven, voorzit
ter van Nederlands grootste
werkgeversvereniging VNO-
NCW „Want ik krijg die signa
len vanuit mijn achterban. Ie
dereen heeft het maar steeds
over de personeelstekorten.
Maar die krapte geldt voorna
melijk nog voor specifieke be
roepen, zoals hoog opgeleide
technici."
Minister Hoogervorst van finan
ciën sprak deze week de ver
wachting uit dat de werkloos
heid in Nederland omhoog zal
'spuiten'. Maar die verwachting
van zwaar weer op de arbeids
markt, komt volgens Schraven
onvoldoende tot uitdrukking in
het regeerakkoord van het kabi
net-Balkenende. „Dat staat bol
van de maatregelen om mensen
te stimuleren een baan te ac
cepteren. Dat is goed als bedrij
ven ook genoeg banen te verge
ven hebben. Maar die tijd is
echt voorbij. Het kabinet zou
zich beter kunnen richten op
behoud van bestaande werkge
legenheid."
De eenzijdige visie op het ar
beidsmarktbeleid verontrust de
werkgeversvoorzitter. Zo gaat dit
kabinet de Melkertbanen
schrappen en in fases de loon
kostensubsidie voor het aanne
men van langdurig werklozen
afschaffen. Schraven: „Dat laat
ste is niet slim. Want gevolg zal
zijn dat langdurig werklozen
nog lastiger werk vinden. Terwijl
de werkloosheid oploopt, wordt
een maatregel die deze trend
moet tegengaan geëlimineerd."
.Ander verhaal zijn de Melkert
banen. Die moeten voor een
deel verdwijnen omdat ze hun
doel, doorstroming, niet hebben
bereikt. Behalve die in de zorg
en de kinderopvang, dat moeten
reguliere banen worden", vindt
Schraven. Het afschaffen van de
subsidies voor het aannemen
van langdurig werklozen heeft
volgens hem nog een ander
'naar' gevolg voor het bedrijfsle
ven. „Als ondernemers die ba
nen willen behouden, moeten
ze deze werknemers in het ver
volg volledig gaan betalen.
Daardoor lopen de loonkosten
onmiddellijk op."
En dat is volgens Schraven desa
streus voor de werkgelegenheid.
Hogere loonkosten gaan in een
verslechterende economie di
rect ten koste van het aantal ba
nen. „En de loonkosten zijn de
laatste tijd al omhoog gevlógen.
Mede doordat de overheid de
hoogte van de sociale premies te
hoog heeft vastgesteld."
Ook is de overheid de laatste tijd
te gul geweest met loonsverho
gingen in de collectieve sector,
meent de werkgeversvoorzitter.
In verschillende grote CAO's zijn
salarisstijgingen afgesproken
van meer dan 4 procent. „Dat is
onverantwoord. Natuurlijk is
het goed dat verpleegsters meer
salaris krijgen, maar moet dat
gelden voor alle mensen die in
de zorg werkzaam zijn? Ook
voor de portiers en administra
tief personeel van ziekenhuizen?
„We hebben de afgelopen jaren heel mooie akkoorden met de vakcentrales kunnen sluiten. Foto:GPD/Phil Nijhuis
Het probleem van CAO's over
overheidspersoneel is dat ze
voor iedereen gelden, terwijl dif
ferentiatie nocüg is. Want als in
de collectieve sector de lonen
stijgen, moet het bedrijfsleven
wel mee.
Natuurlijk kunnen ondernemers
'nee' zeggen tegen een te hoge
looneis, maar een staking kost
sommige ondernemers zo veel
geld dat ze dan maar liever wat
meer loon betalen."
Steeds vaker merkt hij dat on
derhandelaars bij vakbonden
eerst willen praten over poen en
dan pas over scholing en kin
deropvang ongeacht of de vak
centrales een verantwoorde
looneis adviseren aan de bon
den. Het lijkt erop dat de koe
pelorganisaties geen grip heb
ben op hun eigen vakbonden.
Of dat de bonden geen invloed
hebben op hun eigen onder
handelaars."
Na de vakantieperiode gaat
Schraven bij FNV-voorzitter Lo-
dewijk de Waal op bezoek voor
een stevig gesprek over het on
derwerp loonkosten. Overigens
zit het de werkgeversvoorman
niet lekker dat De Waal onlangs
suggereerde dat de werkgevers
samen met dit centrumrechtse
kabinet één blok vormen. De
vakbeweging zou daardoor bui
tenspel komen te staan. „Dat is
onzin", zegt Schraven. „Juist nu
willen wij geen draagvlak bij de
vakbeweging verspelen. We
hebben de afgelopen jaren hele
mooie akkoorden kunnen slui
ten, zoals het WAO-advies."
Grote zorgen maakt Schraven
zich ook over de betaalbaarheid
van de pensioenen. „Dat thema
vormt samen met de stijgende
werkloosheid een van de groot
ste bedreigingen voor de Neder
landse economie. Om de pensi
oenen betaalbaar te houden en
de lasten voor bedrijven niet
verder te laten oplopen, moeten
de loonkosten niet verder stij
gen."
De oplossing is simpel, meent
Schraven: „Lastenverlichting
voor het bedrijfsleven." Hij
snapt best dat het kabinet daar
nu even geen geld voor heeft,
maar vindt ook dat het kabinet
dat deels aan zichzelf te wijten
heeft. „De regering houdt erg ri
gide vast aan een overschot op
de rijksbegroting van 1 procent.
Ze zouden dat geld nu beter
kunnen gebruiken als steuntje
in de rug voor het bedrijfsle
ven."
Discipline in de overheidsuitga
ven is prima, erkent Schraven,
maar dat uitgangspunt moet
volgens hem niet ten koste gaan
van ondersteuning van het be
drijfsleven. „In andere Europese
landen wordt soepeler omge
gaan met dit soort zaken. De
Europese regels bieden daar
voor best ruimte. Maar wat dat
betreft is Nederland het braafste
jongetje van de klas."
fikomende studenten die
einde van deze zomer op
willen, zullen hun vaak
verlangen naar vrijheid
nog even onvervuld
Igens de Landelijke Stu-
Vakbond is de woning-
ider studenten dit jaar
lan ooit. Wachttijden van
r of langer zijn geen uit-
ng. Ook niet in die steden
udenten in voorgaande
)g vrij gemakkelijk een ka
lden vinden.
bij de ouwelui blijven
Js niet voor iedereen een
lan is het een uitkomst
t>ij voorkeur in of nabij
waar de studie zich zal
1 voltrekken - een tijdje
jlie of vrienden in huis
)nen. Tegen vergoeding,
(elf denken. Maar hoe
joet zo'n bedrag voor
inwoning eigenlijk zijn?
lud (Nationaal Instituut
idgetvoorlichting) krijgt
ig elk jaar weer voorge
le meeste mensen die
een student in huis ne-
ischouwen dit als een
ndienst. Ze willen er per
iets aan verdienen", ver-
igetconsulente' Renate
Bij een normaal kostgeld moet
je denken aan een vergoeding
voor huur, water, energie, hef
fingen, telefoon, voeding, was-
kosten en dergelijke. „Maar om
dat de student
meestal een goe
de bekende is,
weinig inkomen
heeft en maar een
korte periode in
huis woont, zul
len de meeste
mensen niet alle
kosten doorbere
kenen", schat Van
MU.
De student zal in
elk geval extra
water en energie
verbruiken. Komt
hij of zij bij een
alleenstaande te
recht, dan kan
zonder bezwaar
een derde deel van de energie
nota in rekening worden ge
bracht. Bij grotere huishoudens
kun je uitgaan van een tiende
deel.
Voeding is waarschijnlijk de
grootste kostenpost. Voor drie
maaltijden, inclusief tussen
doortjes, koffie, thee en dergelij
ke kan een bedrag van zeven eu
ro per dag worden aangehou
den. Telefoonkosten kunnen vrij
eenvoudig achteraf aan de hand
van de nota in rekening worden
EIGEN
BEURS
gebracht. Maar gelet op de
enorme populariteit van de mo
biele telefoon onder jongeren is
het waarschijnlijk handiger als
de tijdelijke huisgenoot zijn of
haar eigen mo
bieltje gebruikt.
Zit de student
regelmatig op in
ternet te surfen,
dan kan de tele
foonrekening
natuurlijk aardig
oplopen. In dat
geval is het niet
meer dan rede
lijk om die kos
ten achteraf te
verrekenen. Dan
is er nog de vuile
was. Het draaien
Brenda van Dam
van een wasje op
60 graden kost
ongeveer één eu
ro per wasbeurt.
Een wasje op 40 graden is circa
tien eurocent goedkoper.
De huur zal niet zo snel worden
doorberekend. Anders is dat
wanneer de kostgever in kwestie
een bijstandsuitkering, een
AOW-uitkering voor een alleen
staande, een nabestaandenuit-
kering of huursubsidie ontvangt.
Als uitlekt dat er een kostganger
in huis woont, zal de gastvrij
heid van de kostgever waar
schijnlijk worden afgestraft via
een korting op de uitkering of de
subsidie. In dat geval is het niet
meer dan redelijk om een deel
van de huur in de vergoeding
voor kost en inwoning op te ne
men.
„Wij adviseren om in zo'n geval
even contact op te nemen met
de betreffende instanties en te
informeren wat precies de ge
volgen zijn", zegt het Nibud.
Dat zal tegenwoordig meer dan
ooit noodzakelijk zijn, want stu
denten krijgen per 1 september
te maken met de zogeheten
koppelingswet. Die wet maakt
een koppeling mogelijk van de
adresbestanden van diverse in
stanties, met de bedoeling frau
de te voorkomen.
Voor studenten betekent dit dat
het woonadres voor de studiefi
nanciering identiek moet zijn
aan het woonadres zoals dat in
het databestand van de Ge
meentelijke Basisadministratie
staat vermeld. Gaat het om ver
schillende adressen, dan krijgt
de student geen basisbeurs voor
uitwonende studenten, maar
een beurs voor thuiswonende
studenten. Dat scheelt de stu
dent in kwestie 140 euro per
maand.
Meer informatie:
www.nibud.nl
Vragen of reacties? Stuur een
e-mail naar
brendavandam@planet.nl
rijswijk/anp - Slechte markt
omstandigheden hebben ertoe
geleid dat de merkwaarde van
producten van multinationals
erodeert. Dat blijkt uit de jaar
lijst die het Amerikaanse week
blad Business Week heeft gepu
bliceerd.
Vooral financiële schandalen en
veranderingen in de voorkeuren
van consumenten zorgden er
voor dat zeker de helft van de
geselecteerde 100 topmerken in
waarde zijn gedaald. Volgens
het blad was het dit jaar voor
een onderneming al een hele
toer zich in de lijst te handha
ven.
De volgorde van de eerste vier
merken bleef onveranderd.
Nummer een, Coca Cola, wist
zijn merkwaarde zelfs nog licht
op te voeren van 69 tot 69,6 mil
jard dollar. Dat gebeurde door
uitbreiding van het afzetgebied
en de presentatie van een nieuw
product, Diet Coke with Lemon.
De plaatsen twee, drie en vier
werden bezet door Microsoft
(64,1 miljard dollar), IBM (51,2
miljard) en General Electric
(41,3 miljard dollar). Maar al de
ze concerns zagen de waarde
van hun merk een paar procent
dalen. Intel en Nokia ruilden
van plaats omdat de Finse tele-
reus nog meer in waarde afnam
(-14 procent) dan de Ameri
kaanse chipproducent (-11 pro
cent).
Disney, McDonalds en Marl
boro sluiten de rij. De waarde
van de sigarettenfabrikant steeg
met 10 procent. Om in de lijst te
komen moet onder de merk
naam meer dan 1 miljard dollar
omzet zijn geboekt die voor ze
ker eenvijfde in het buitenland
is behaald. Bovendien moeten
cijfers vrij beschikbaar zijn. Ne
derland is vertegenwoordigd
met Philips (60ste), Shell (83ste)
en Heineken (88ste) genoteerd.
Coca Cola nummer i. Foto: AP
