Disneyland voor koopjesjagers
De zeebonk
Henk overzomert op het cricketveld
Menselijke vlieger valt als gevleugelde baksteen
Uitgelachen
Een zomer op
de zonnebank
Batavia Stad: winkels, winkels en nog eens winkels
Henk, heet hij. Maar dat weet
hij zelf nog niet. En hij luistert
er ook niet naar. Henk is een
jonge meeuw, die woont op
het cricketveld van Ajax in
Oegstgeest.
Leden van de cricketvereni
ging merkten drie weken gele
den voor het eerst dat een
mascotte is komen aanwaai
en. Twee jongetjes van drie,
die naar de wedstrijd van een
oude broer (5) kwamen kij
ken, zagen een vogel slapen
naast het veld. Onverschrok
ken stapten zij erop af. De
meeuw bleef zitten en trok (fi
guurlijk, want hij heeft ze niet)
één ooglid op. Hallo daar.
Sindsdien is Henk helemaal
ingeburgerd bij Ajax. Alleen
de naam, daarover lopen de
meningen uiteen. Henk krijgt
kruimels op het terras, terwijl
daar vier teams na de wed
strijd nog even wat met elkaar
drinken. Henk loopt zelfs af
en toe het clubhuis binnen,
om te kijken of daar wat te ha
len valt. (Hij vliegt zelden,
doet alles liever wandelend.
Kuierend, eigenlijk, want
haast heeft hij niet.)
Henk eet zelfs uit de hand van
de vriendin van een van de
eerste-elftalspelers, Aat. Van
wege die gelijkenis noemen
sommigen hem Aatje.
Tijdens wedstrijden, als de bal
- zo hard als een rots - rond
vliegt, proberen de teams re
kening met Henk te houden.
Hij wordt eerst met zachte
drang van het veld gebracht,
kuierend, maar meestal komt
hij toch weer binnen de lij
nen. En dan moet een van de
veldspelers zijn normale posi
tie verlaten om voor Henk te
gaan staan, in een poging de
bal tegen te houden.
Het enige waar de cricketers
van Ajax zich een beetje zor
gen om maken, is de winter.
Straks wordt het koud, en dan
is de club maandenlang verla
ten. Dat betekent geen krui
mels meer voor Henk, en ook
geen beschutting. Handige le
den hebben al een bouwteke
ning gemaakt voor een win
terverblijf. Zij denken aan
Henk.
Voorlopig hoeft dat nog niet,
en doezelt de meeuw lekker in
het gras op het cricketveld.
Lekker rustige sport. Dat be
valt hem prima.
'Lekker kleurtje!' Wie op zomer
vakantie gaat, rekent bij terug
keer minimaal op een paar
complimentjes over de gebrons
de huid. Sommigen maken er
een sport van: met de eierwek
ker naast de handdoek keren ze
zich elk kwartier om en laten
zich zo aan alle zijden goud
bruin bakken. Maar wat als je
vakantiebestemming niet buiten
de landsgrenzen ligt? Dan ben je
overgeleverd aan de grillen van
de Hollandse zomer. Omdat ook
de buitenlandse toerist niets
menselijks vreemd is, hebben
zonnestudio's langs de Neder
landse kust zelfs in juli en au
gustus een volle agenda. Waar
de natuur faalt, daar brengt de
techniek redding. Een zomer op
de zonnebank.
„Als het hier slecht weer is",
zegt Mariëlle Notenboom van
zonnestudio Jetfit aan de Paral
lelboulevard in Noordwijk, „dan
komen de toeristen hier hun
kleurtje halen. Niemand wil
thuiskomen met een witte
huid." Het lijkt een beetje
vreemd om hartje zomer binnen
de uv-buizen op te zoeken,
maar Notenboom heeft niet
over klandizie te klagen. Zelfs als
buiten de zon schijnt, is er ani
mo voor een indoor-hiurtje.
„Het gebeurt wel eens dat ze
tweehonderd meter verderop op
het strand liggen te bakken en
dat we hier toch volle zonne
banken hebben. Dat zijn dan
mensen die zelf overdag moeten
werken, maar die toch bruin
willen worden. Die nemen tus
sen de middag even een zonne-
bankje. Ze zeggen wel dat een
uur op de zonnebank gelijkstaat
aan een hele dag zonnen op het
strand. Ik weet niet of dat echt
i zo is, maar feit is dat de zonne-
i bank sneller bruint dan de na-
tuurlijke zon."
Desondanks brandt de 'echte'
I zon vaak nog te fel voor mensen
met een bleke huid of zonneal-
lergie. En dat is dan meteen de
derde groep die de zomer op de
zonnebank doorbrengt. Noten
boom: „Op de zonnebank kun
je de huid vast laten wennen
aan de zomerzon. Het is natuur
lijk geen garantie dat je niet ver
brandt, maar als het pigment in
de huid vast is opgewekt, is de
kans op problemen kleiner." Als
de schoonheidsspecialiste zelf
de kans krijgt, steekt ze trou
wens meteen de weg over naar
het strand. Gezelliger dan de
zonnebank. En het levert toch
net even een beter kleurtje op
dan onder de hoogtezon. „Een
zongebruinde huid is levendi
ger, roder. De zonnebankkleur
is vaak een beetje grauw."
ZATERDAG 27 JULI 2002
Verslaggever Gerard Baas overzomert op een
woonboot. Zijn ervaringen beschrijft hij in
een drieluik, waarvan eerder deze week deel
een en deel twee verschenen. Vandaag het
slot.
Eigenlijk is het nog maar net begonnen,
mijn tijd als bootbewoner. Maar nu voel ik
me al een watermens, een zeebonk. Als ik
in de spiegel kijk, dan denk ik soms dat
daar iemand anders staat. Iemand met een
gebronsd gelaat, karaktergroeven rond de
ogen, verwaaid kapsel, overhemd net een
knoopje te ver open. (Binnenkort schaf ik
een tatoeage aan. Drie keer raden wat. Een
anker, natuurlijk, met 'moeder' erin, of een
zeemeermin.)
Ik woon op het water.
Ik ben een waterman.
Het Water is van mij.
Ook al is het dan maar een plekje aan de
kade vlakbij de Leidse binnenstad.
Het is grappig om te merken hoe snel ik ge
wend ben aan mijn nieuwe leefomgeving.
Ik ging er de eerste dagen zo van uit dat het
rustig zou moeten zijn, dat ik me stoorde
aan alles wat voorbijvoer. Een enorm ver
moeiende bezigheid op een woonboot, kan
ik iedereen verzekeren.
Gelukkig ben ik daar nu van af. De bootjes
varen nog steeds, maar de ontspanning van
het water is ook mijn ontspanning gewor
den. Kwestie van aanpassen aan je omge
ving, go with the flow. En het waterleven
kan dan pas echt goed beginnen.
De beesten op en rond het water neem ik
voor lief, als ik hier mag zijn, mogen zij dat
ook. Zij weten dat te waarderen, merk ik.
Zelfs de ratten.
Op de kalender streep ik een voor een de
dagen af dat ik nog op deze woonboot mag
zitten. Ik heb nog een week of drie, het lijkt
nu al te kort.
Verder ben ik van mening dat de grachten
in Leiden weer open moeten, te beginnen
met de Lange Mare.
Geef woonboten de ruimte.
door Eric de Jager
„Dit hangt ook in Amsterdam in
de rekken, maar dan duurder. Zo
simpel is het." De jonge verkoop
ster van de Dept-winkel in Bata
via Stad vat kort en krachtig sa
men wat de aantrekkingskracht
van haar werkomgeving is. Dure
merken voor lage prijzen, meer
werving heeft een echte Hollan
der niet nodig. En dat hebben ze
in Lelystad goed begrepen, getui
ge de drukte in de straten van
het kleurrijke, degelijk vormgege
ven winkeldorp.
Heerlen, Ede, Zandvoort, Lei
den, Lisse: de nummerborden
op de grote parkeerplaatsen
rond Batavia Stad laten zien dat
koopjesjagers bereid zijn een
paar kilometer om te rijden. Vo
rig weekeinde stond er zelfs een
file van tien kilometer voor de
poorten van Batavia Stad. Outlet
shopping, spullen kopen direct
van de fabrikant, een van oor
sprong Amerikaans concept,
slaat aan in Nederland. Bekende
merkhuizen als Adidas, Levi's,
Mango, Matinique, Timberland
en Lagerfeld bieden hun over
tollige voorraad aan via de outlet
stores. De fabrikanten tevreden:
ze vangen geld voor een deel
van hun winkeldochters en ze
bieden nieuwe klanten een lage
instapdrempel voor hun duur
dere producten. En de klanten
tevreden: merkartikelen voor
een bedrag dat dertig tot zeven
tig procent onder de normale
winkelprijs ligt.
De entree door de grote poort
doet een beetje denken aan de
binnenkomst in Main Street
USA, Disneyland. Een drukke
promenade, geflankeerd door
gelikte facades, in dit geval in
een mix van Oud-Hollandse en
Scandinavische stijlen. Achter
de houten geveltjes ligt de mode
van vorig jaar hoog opgestapeld.
En niet alleen de mode in kle
ding. Ook zonnebrillen (Sung-
Borg-ondergoed graaien, hei
ook wel weer iets knus. En on
dat dat het uitverkoopgevoel
leen maar versterkt, blijft de
stemming erin. Zeker als één
van de koopjesjagers het heft
handen neemt en na een paa
minuten de medespeurders
rond de grote, vierkante bak
olijk verzoekt: 'En nu allemaa
een kwart slag verder'.
Wie genoeg gekocht heeft, de
creditcardlimiet heeft bereikt
toch niets kon vinden, hoeft
zich overigens niet te vervelei
In de omgeving van Batavia S rs s
is genoeg te doen. Op loopaf
stand liggen de Bataviawerf eien
het Sportmuseum en de ANV
Nieuwlandroute voor fiets en
auto loopt erlangs. lde
Waar: Bataviaplein 60, Lelys i2™c
Openingstijden: Zeven dage
per week van 10.00 tot 18.00 wer
(in juli en augustus tot 19.00uirr
uur).
JolOC
Bereikbaarheid: Vanaf de A6 n f
met borden aangegeven, vai i
station Lelystad met speciali-
bus en vanaf Amsterdam per,
boot.
Internet: www.bataviastad.
Bijzonderheden: Honden, fijht:
sen en skates zijn verboden
binnen de muren van Batav
Stad.
•16;
ïeft
Ruim aanbod, ri ;k^
lijke prijzen. G t(
bereikbaar (als
geen file staat,
minste). Leuk vormgege
schoon. Eten en drinken te
hi
in
normale prijzen,
hulpzaam person y,
(EN
n vj
Don
Snel druk, snel warm in de w j
kels, wisselend aanbod.
Batavia Stad: veel voor weinig in een pretparkomgeving. Publiciteitsfoto
lass Time), lichaamsverzor
gingsartikelen (The Body Shop)
en porselein (Villeroy&Boch) en
cd's zonder hoesjes (Free Facto
ry) liggen in de aanbieding.
Winkelen als familie-uitje, je
moet het maar durven. Maar als
het om koopjes gaat, dan zijn
Nederlanders zoals gezegd niet
snel bang. Voor de echte winkel-
dieren is Batavia Stad een uit
komst. Een pretpark voor de
koopzieke. Je bent binnen, je
blijft binnen en de attracties be
staan uit winkels, winkels en
nog eens winkels. Shop till you
drop, het kan in Lelystad. Voor
dreinende kleintjes die niet het
uithoudingsvermogen van hun
koopgrage familieleden hebben,
is er een kinderhoek. Dat winke
len hard werken is, wordt daar
treffend uitgebeeld door uitge
zakte ouders, die in een rijtje op
de bank hun kinderen op het
luchtkasteel of de kleurtafel in
de gaten houden. Wie de zater
dagse winkelbeurt door het ei
gen stads- of dorpscentrum al
een crime vindt, heeft in Batavia
Stad dan ook niets te zoeken.
Vooral voor de jongere klanten
heeft Batavia Stad een ruim as
sortiment. Wie rijn tienerkinde
ren in merkkleding wil steken
voor een schappelijke prijs, kan
het best eens een ochtendje of
een middagje proberen in het
dorpje. Het blijft altijd proberen,
want garanties rijn er niet in de
wereld van de outlet. Het is net
als in de uitverkoop: tegen
koopjes loop je aan.
Zoals het winkelcentra en pret
parken betaamt, valt er in Bata
via Stad ook voldoende te eten
en te drinken. Van snack tot
luxe broodje, van koffie tot exo
tisch bier. Op de consumpties
geen dertig tot zeventig procent
korting, maar ook geen hoge
pretparkprijzen.
Hoewel ruim opgezet, is het in
het koopdorp snel druk. Rijen
voor de rekken, rijen voor de
eettentjes. Ook hier dringt zich
de vergelijking met Disneyland
op. Maar waar het druk, is het
kennelijk goed toeven. En sa
men in de bakken met Björn
Vervlogen is de tijd van het hou
ten kruis, beplakt met krakend
vliegerpapier en een eind vislijn
om het geheel de wind in te
trekken. Vliegerbouwers ritten
niet stil en vandaag de dag be
heersen enorme staketsels,
wendbaar als F16's het lucht
ruim boven het strand. Ook rijn
er levensgrote matrassen aan de
hemel verschenen. Vliegerbou
wers kijken de techniek af van
parachutefabrikanten voor een
uitgekiend vleugelprofiel en de
beste vliegeigenschappen. Die
zelfde parachute zorgt nu voor
een nieuwe overwinning van de
mens op de zwaartekracht. De
moderne vliegeraar laat geen
vlieger meer op, nee, hij trekt
hem éan. En springt ermee uit
een vliegtuig.
Goedkoop is hij niet, de zoge
naamde Birdman suit. Achthon
derd euro betaal je voor deze
felgekleurde overall. Tussen de
romp en ledematen spant zich
een vlies van parachutestof. Als
een levensgrote vleermuis stap
je ermee in het vliegtuig; op vier
kilometer hoogte stap je uit en
de menselijke vlieger is een feit.
De menselijke vlieger in actie. Publiciteitsfoto
„We maken op een winderige
dag wel eens het geintje van:
maak even een lijntje vast aan
mijn borstband, dan gaan we
vliegeren", vertelt vogelman
Meivin de Groot. Hij maakte 70
sprongen in het pak. „Het voelt
alsof je een zweefvliegtuig bent.
Je riet de grond echt verschrik
kelijk hard onder je door schie
ten. Een heel
bijzonder ge
voel."
De vliezen
tussen armen
en benen zijn
dubbelwan
dig uitge
voerd, net als
matras vlie
gers of para
chutes. De
comparti
menten bla
zen zich vol
lucht en ge
ven door het
profiel een
opwaartse
dnik als een
vliegtuigvleu
gel. Maar de
moderne Icarus moet zich geen
illusies te maken: hij valt nog
steeds als een baksteen uit de
lucht. In plaats van de gebruike
lijke 200 kilometer per uur waar
mee een gewone skydiver uit de
lucht valt, weet de vogelman
rijn neerwaartse snelheid tot
een kilometer of tachtig terug te
brengen. Genoeg om alsnog een
aanzienlijke krater te slaan.
Daarom hoort behalve het
vleermuispak ook de parachute
tot de onmisbare bagage van de
vogelman.
Doordat de birdman rijn val
snelheid voor een deel weet om
te zetten in voorwaartse snel
heid, kan hij lange glijvluchten
maken. Met een daalhoek van
zo'n veertig procent lijkt het wel
een spaceshuttle, zegt Meivin.
„Die heeft ook een daalhoek van
veertig procent."
Een kilometertje of 150 per uur
is haalbaar als voorwaartse snel
heid. Bij de introductie van de
Birdman suit vloog een vijftal
Nederlandse parachutisten als
stunt over het Marsdiep tussen
Texel en Den Helder. „Gaaf is
ook om onder elkaar door te
vliegen, achter elkaar aan", zegt
Meivin.
Een Birdman suit uitproberen is
niet zo simpel als een keertje
gaan vliegeren op het strand.
Het vleermuispak is slechts weg
gelegd voor zeer ervaren para
chutisten met tenminste vijf
honderd sprongen in hun log
boek.
Door rijn studiegenoten wordt
hij voor gek verklaard, maar
daar zit Jonne (18) niet mee. Hij
werkt in de vakantie als thuis
hulp voor alleenwonende senio
ren en dat werk bevalt hem op
perbest. „De rest van de klas
staat in een winkel of loopt op
een terras. Ik wil dit werk doen.
Het is dankbaar werk en nog ge
zellig ook."
Vijf weken werkt hij als thuis
hulp. 's Ochtends en 's middags
een dienst van drie uur, en dat
van maandag tot en met vrijdag.
„Het valt echt mee hoe moe ik
ben aan het eind van de week.
Volgende zomer doe ik het
weer." Of hij het werk zou aan
bevelen aan vrienden? „Dat doe
ik al. Maar zoals ik al zei: ze la
chen me keihard uit. Ze doen
maar. Ik weet zelf wel hoe leuk
het is."
Ook de 17-jarige Eva zou zo in
willen schrijven voor de zomer
van 2003.Als het aan mij ligt
zeker. De werktijden bevallen
me goed, beter dan die van de
horeca. Ik houd er niet van om
's avonds laat te werken en ik
ben er aan gewend om huishou
delijke klusjes te doen. Vrien
dinnen van mij werken in een
supermarkt, maar die verdienen
lang niet zoveel als ik."
De meeste van Eva's 'klantel
rijn leuk en vriendelijk, zegtretr
„De familie heeft in de zomi
geen tijd meer voor ze en sol
zien ze de hele week niemaa
Dan rijn ze heel blij als ik bih
langskom. Van de drie uur d
betaald krijg, hoef ik er meej
maar anderhalf tot twee te
ken. De rest van de tijd zittel
gezellig te kletsen. Volgens n
vinden die mensen dat va; 1
belangrijker."
Arie en Ineke van Rijn, beheerders van parkeerplaats De Kuil in Wassenaar. Foto: Jan Scheerder
