Toestand
Claus nog
'zorgelijk'
Nieuwe regels bedreigen afsteken vuurwerk op 3 oktober
Leidsch Dagblad
Ministerie van landbouw verzoekt
om stop export en slacht varkens
Stewardessen vernederd
door douanepersoneel
Schrijver Chaim Potok overleden
145 avonden
Ie roulatie
irak duikt
ing 300
Prins ligt op intensive care
raketten op
II afgevuurd
Hoog water
Twee militairen
uit
Kabul vanwege
hakenkruisen
Zandhagedis blijft bouw
van bungalows blokkeren
KLM-directie woedend
Armstrong hoopt dat Ullrich blijft fietsen
Mill
Leidsch Dagblad
ade: pretpark
t educatief
akter
T WOORD
S AAN...
jl Hohenemser
lens zonder
t iUU
lopig vervelend
gelukkig bestaat
iort alleen op
I (TrnTB-fi
zw
4/d
ssiefwil
ch of England
ker schudden
eilanders
ken minder
Re, meer thee
ilsals
ydrug niet
- gevaar
pi-watertoren
I van Nuon
elijk open
van Viiet
t Zorgcentra
anden
NR. 42983 LOSSE NUMMERS 1,05 ZATERDAG 1,50
Leidsch
OPGERICHT 1 MAART 1860
Dagblad
woensdag 24 JULI 2002
door Jan Preenen
leiden/noordwuk - Het is uiterst onze
ker of het 3-oktoberfeest in Leiden dit
jaar kan worden afgesloten met vuur
werk. Nieuwe richtlijnen van het minis
terie van VROM maken in elk geval het
afsteken van luchtvuurwerk vanaf het
Ankerpark onmogelijk. De afstand tus
sen het publiek op de Zijlsingel en het
park is minder dan de voorgeschreven
165 meter. Als gevolg van de strengere
regels (en de harde wind) is het vuur
werk na de eerste Zomermarkt op 16
juli op het strand in Noordwijk al afge-
aan den rijn/leiden -
ïgrijpende werkzaamhe-
ii het spoor rijdt de trein
Alphen aan den Rijn en
vanaf maandag niet
avonds. De Nederland-
irwegen denken de rails
randen en nachten te
iwen. De onderhouds-
st acht miljoen euro.
lizigers moeten de ko
negen weken op door
avonden vanaf 20.00
bus nemen voor het tra-
ihen-Leiden.
R3
last. Ook de vuurwerken op 30 juli en
13 augustus gaan niet door.
Na de vuurwerkramp in Enschede,
twee jaar geleden, zijn de regels voor
het afsteken van vuurwerk aange
scherpt Vorig jaar werd voor groot,
professioneel vuurwerk een afstand van
minimaal 76 meter verplicht gesteld.
Met ingang van 1 juli dit jaar is daar bij
na honderd meter aan toegevoegd.
Van der Nat Kunstvuurwerkfabriek in
Steenwijk is met de 3-October Vereeni-
ging naarstig op zoek naar alternatie
ven voor Leiden. „Ook wij willen graag
dat deze traditie wordt voortgezet. Dat
zeg ik niet alleen om commerciële re
denen. Met Leiden heb ik een aparte
band. Tot vijfden jaar geleden woonde
ik nog in Leiden. Daar had ik geen mo
gelijkheden om een vuurwerkfabriek te
beginnen. Hier in Steenwijk wel. Maar
ook al ben ik verhuisd, ik weet hoe be
langrijk het vuurwerk op 3 oktober is",
aldus eigenaar Christiaan van der Nat.
Hij denkt aan 'iets passends' op de
grond. „Dat grondvuurwerk kan ook
heel aantrekkelijk zijn. Goed, de grote
jongens, dus de kogelbommen met een
doorsnede van 76 centimeter, kunnen
we niet meer afsteken, maar er blijft ge
noeg over. Mechanisch vuurwerk, zoals
zonnen en allerlei dingen die kunnen
draaien, bijvoorbeeld. Vanaf de Zijlsin
gel en bij de Zijlpoort is dat goed te
zien. Het lijkt me beter dan naar een
heel andere plek uit te wijken. In Lei
den vind je geen geschikte plek meer.
Dan zou je de stad uit moeten, maar
dan ben je de binding met Leiden
kwijt"
Jan Klijne, secretaris van de 3-October
Vereeniging, is het daarmee eens. Vol
gens hem staat het afsteken van grond-
vuurwerk echter nog helemaal niet
vast „De toeschouwers staan altijd rij
en dik. Als je achteraan staat, zie je
waarschijnlijk niets. We proberen dit
klassieke nummer overeind te houden,
maar het moet niet half gebeuren. Het
is duidelijk dat het luchtvuurwerk door
de nieuwe wettelijke regels niet meer
kan. Als ander vuurwerk geen goed al
ternatief blijkt te zijn, zullen we iets an
ders moeten. We zijn ons bijvoorbeeld
aan het oriënteren op het gebied van
licht- en lasershows. Die kunnen ook
heel spectaculair zijn. In de loop van
augustus zullen we een beslissing ne
men. Anders wordt de voorbereidings
tijd te kort"
door Bemice Breure
den haag - De gezondheidstoe
stand van prins Claus is nog
steeds zorgelijk. De prins-gemaal
heeft een 'goede nacht' gehad,
meldde de Rijksvoorlichtings
dienst (RVD) vanmorgen. Claus is
bij kennis en wordt niet be
ademd. Gistermiddag verslech
terde zijn toestand zodanig dat
hij moest worden overgebracht
naar de intensive care van het
Academisch Medisch Centrum in
Amsterdam. De 75-jarige prins
verblijft sinds zondag in dit zie
kenhuis.
De term 'zorgelijk' is nooit eer
der door de RVD gebruikt om de
situatie van Claus te omschrij
ven. Koningin Beatrix is vanoch
tend rond half elf in het zieken
huis aangekomen. De koninklij
ke familie bleef gisteravond tot
ongeveer 22.30 uur aan zijn
ziekbed. Claus kreeg naast Bea
trix bezoek van Willem-Alexan-
der en Méxima, zij hebben hier
voor hun vakantie in Italië on
derbroken. Constantijn met zijn
vrouw Laurentien waren verder
aanwezig. Ook prins Johan-Fri-
so, kwam over uit Londen.
Het is al de tweede keer deze
maand dat de echtgenoot van
koningin Beatrix in het AMC
verblijft. De prins lag afgelopen
voorjaar twee maanden in het
ziekenhuis wegens longembo-
lieën, bloedpropjes in de long-
slagaders. Tijdens dat verblijf
kreeg hij bovendien een licht
hartinfarct en werd hij gedot
terd. Direct na zijn ontslag, be
gin mei, haalde de prins fel uit
naar de roddelpers die hem na
genoeg had afgeschreven.
Toen de prins drie weken later
toch weer in het ziekenhuis be
landde, werd er alles aan gedaan
om geen paniek te zaaien. Om
dat, eenmaal thuis, zijn herstel
'niet optimaal' verliep, belandde
Claus zondag weer in het zie
kenhuis. Deze keer gebruikte de
RVD zelfs ongevraagd het predi
kaat 'zorgelijk' voor de om
schrijving van de algehele toe
stand van de prins.
Claus, die 6 september 76 jaar
hoopt te worden, kampt al jaren
met een slechte gezondheid. Hij
lijdt onder meer aan de ziekte
van Parkinson en in 1998 werd
bij hem prostaatkanker gecon
stateerd. Nabestralingen veroor
zaakten klachten aan zijn nieren
en darmen. Vorig jaar werd zijn
linkemier verwijderd.
- De AEX, de be
ste graadmeter van de
a Amsterdam, is vanoch-
fors tempo gedaald. Na
alf uur handel noteerde
ix een verlies van 6,2
t bij een stand van 310
Grote verliezers waren
financiële fondsen. Die
11 meer dan 9 procent,
as na een winstwaar-
ng de grootste daler met
lies van 11,5 procent,
andere Europese beur-
;en fors in de min.
- Drie zelfgemaakte
n zijn gisteravond op het
van Israël afgevuurd. In
eden heeft de radicale
nse beweging Harnas
rgelijke wapens veelvul-
Ise nederzettingen be-
Israël maakt zich op
n wraakactie van Harnas
quidatie door Israël van
1 de belangrijke leiders
beweging, gisteren in
)e Kassam-raketten wer-
evuurd vanaf de Gaza-
Ze veroorzaakten geen
Buitenland
door Anton Diedrich
noordwijkerhout - De zandha-
gedis blijft in Noordwijkerhout
de bouw blokkeren van 120 va
kantiewoningen. Het ministerie
van landbouw, natuurbeheer en
visserij heeft een verzoek van
initiatiefnemer Regiobouw
Haarlemmermeer afgewezen
om, ondanks de aanwezigheid
van het beschermde diertje, het
miljoenenproject te mogen bou
wen bij buurtschap De Ruigen-
hoek.
In augustus 2000 kwamen de
plannen voor het Dunimar-
complex voor het eerst naar bui
ten. Stichting Duinbehoud ging
er kijken en trof beschermde
diersoorten aan, waaronder het
hagedisje. „We hebben indertijd
al tegen de gemeente en tegen
het bouwbedrijf gezegd: pas op,
je kunt niet zomaar gaan bou
wen", zegt J. van Vliet van Duin
behoud. „Daar moet je eerst al
lerlei voorzieningen voor treffen.
Maar onze waarschuwingen zijn
in de wind geslagen." Een van
de mogelijkheden was een stuk
grond vlalcbij Dunimar aanko
pen en de beesten daarheen
brengen. Zo is ook de aanleg
van de derde haven van IJmui-
den mogelijk gemaakt. De hage-
noordwijk - Natte schoenen krijgen ze elk jaar, de deelnemers aan de strandzesdaagse. Maar als het zeewater bij eb achterblijft in de gaten
aan de vloedlijn wordt het voor wandelaars bijna wadlopen. Gistermiddag kwamen de duizend lopers aan in Noordwijk, na de tweede etappe
van de zesdaagse voettocht tussen Hoek van Holland en Den Helder. Vanmorgen vervolgden zij de barre tocht noordwaarts, met als eerste stop
Velsen-Noord. Foto: Dick Hogewoning
rotterdam/gpd - Twee Neder
landse militairen van de lucht
mobiele brigade in de Afghaan
se hoofdstad Kabul zijn per di
rect naar huis gestuurd omdat
ze materieel van Duitse colle
ga's hebben beklad. Zij zouden
afgelopen zaterdagnacht ha
kenkruisen hebben aange
bracht op enkele voertuigen.
Het duo komt vandaag aan in
Keulen. De Koninklijke Mare
chaussee heeft een onderzoek
ingesteld naar het incident
Volgens een woordvoerder van
het ministerie van defensie
hebben de twee 'Duits materi
eel beklad met ongepaste sym
bolen'. De marechaussee, die
ook met een afvaardiging in
Kabul is gevestigd, ontving
zondag een klacht van de Duit
se militairen over de beklad
ding. „Wij hebben de zaak daar
onderzocht en bij twee ver
dachten verklaringen afgeno
men", zegt de woordvoerster
van de marechaussee.
Het Nederlandse duo maakte
deel uit van de 226 Nederland
se militairen die gestationeerd
zijn in Afghanistan. Deze Ne
derlandse eenheid behoort tot
de International Security Assis
tance Force (ISAF), ie uit
meer dan vijfduizend militai
ren uit negentien landen be
staat. „De Duitsers uit ons pe
loton reageerden gelukkig
goed. Zij weten ook wel dat je
geen 226 militairen kan aan
spreken op het gedrag van
twee van hen. Het was een on
doordachte daad. Maar ze zijn
volwassen en dus verantwoor
delijk voor hun daden", zegt
majoor Weemering in Kabul.
De militairen zijn (nog) niet ge
arresteerd. „Dat kan pas wan
neer hen iets ten laste wordt
gelegd. Ook over de straf is nog
niets bekend", zegt de woord
voerster van Defensie. „Ontslag
is een mogelijke consequentie,
maar dat is een zaak van het
openbaar ministerie", zegt
Weemering.
De overige 224 Nederlandse
militairen vertrekken dit week
einde vanuit Kabul, om na drie
maanden terug te keren in Ne
derland.
Prins Willem-Alexander en prinses Maxima arriveerden gisteravond
bij het AMC in Amsterdam, waar zij prins Claus bezochten.
Foto: ANP/Evert Elzinga
den haag/anp - Het ministerie van landbouw
heeft de varkenssector dringend verzocht de ex
port van levende varkens en vlees en de slacht van
varkens op te schorten. Onderzoek heeft aange
toond dat met MPA verontreinigde melasse aan
een verwerkend bedrijf is geleverd. Het restpro-
duct van dit bedrijf, dat was verontreinigd met het
hormoon MPA, is geleverd aan 24 Nederlandse
veevoederbedrijven.
Waarschijnlijk duizenden varkenshouders in Ne
derland betrekken voer van deze bedrijven. Zij
worden met klem verzocht de export en slacht
stop te zetten. Het ministerie werkt nog aan een
lijst met varkenshouders die hun voer krijgen van
de 24 bedrijven, aldus een woordvoerster. De be
werkte melasse wordt teruggehaald. Dat geldt ook
voor het voer dat de veevoederbedrijven aan var
kenshouders hebben geleverd.
LTO-Nederland verzoekt zijn leden dringend mee
te werken aan de maatregelen, aldus C. van Gis
bergen. „Voor de zoveelste keer wordt door een
paar criminelen de sector grote schade toege
bracht De export ligt weer stü en het is ook slecht
voor het imago", aldus Van Gisbergen.
Eerder deze maand lag de export al korte tijd ge
heel stil wegens het MPA-hormoonschandaal en
mochten zevenduizend varkenshouders niet
slachten. Sinds 17 juli was export, onder voor
waarden weer toegestaan.
De grote boosdoener van het hormoonschandaal
is het bedrijf Bioland uit het Belgische Arendonk,
vermoedt de Belgische justitie. Dit verwerkte far
maceutisch afval uit Ierland in glucosestroop. Via
Nederlandse melasse- of suikerstroop is dat via
mengvoederbedrijven bij varkensbedrijven be
land.
dispopulatie daar is weggevan
gen en in het duingebied is een
nieuw habitat ingericht. „Zoiets
had hier ook gekund."
Het bouwen aan Dunimar be
gon ondanks de bezwaren van
de natuurvereniging, maar werd
op last van de rechter weer stil
gelegd. Regiobouw Haarlem
mermeer vroeg het ministerie
om ontheffing, maar kreeg dat
niet Voor Duinbehoud is dat
geen verrassing. Van Vliet: „Het
ministerie kon niet anders. Ze
moeten hun eigen en de Euro
pese richtlijnen volgen." Een
van de argumenten van de pro
jectontwikkelaar was dat het be
drijf failliet zou kunnen gaan, als
de bouw van de vakantiehuisjes
moet worden afgeblazen. Dat is
echter geen reden om de regels
aan te passen. „En 'een dwin
gende reden van groot open
baar belang1, wat wel een geldig
argument zou zijn, is er ook
niet", zegt Van Vliet. „In de re
gio zijn genoeg vakantiecom
plexen."
Regiobouw Haarlemmermeer
kan nog naar de Raad van State
om opnieuw ontheffing aan te
vragen. Vanwege de bouwvak
vakantie is bij Regiobouw nie
mand bereikbaar voor com
mentaar.
ingenomen met de bedoeling er
harder van te gaan fietsen.
Ullrich gaf toe twee pillen, ver
moedelijk exctasy, te hebben ge
slikt bij een bezoek aan een dis
co in München. De volgende
dag werd hij bij een onaange
kondigde dopingcontrole posi
tief bevonden. De test werd uit
gevoerd in een Beierse kliniek
waar hij herstelde van een knie
operatie. Ullrich werd vervol
gens door zijn ploeg Telekom
met vakantie gestuurd en ver
blijft tot het einde van de Ronde
van Frankrijk in Florida.
frankfurt/dpa - Jan Ullrich is
door de tuchtcommissie van de
Duitse wielerbond voor zes
maanden geschorst. De tour
winnaar van 1997 werd op 12
juni betrapt op het gebruik van
amfetaminen. Lance Armstrong
sprak gisteren in de Tour de
France de hoop uit dat Ullrich
blijft fietsen. De straf is volgens
Armstrong te zwaar, omdat Ull
rich niet de bedoeling had met
zijn dopegebruik harder te fiet
sen. „Het is een domme actie
geweest van een jonge vent die
uit was op een verzetje."
De schorsing van de 28-jarige
Ullrich gaat onmiddellijk in en
duurt tot 23 maart 2003. De
cember en januari gelden niet
door Carlo Nijveen
haarlem - Twaalf KLM-stewar-
dessen zijn deze week op het
Antilliaanse eiland Bonaire on
derworpen aan een vernederen
de bolletjesslikkerscontrole. De
stewardessen moesten zich voor
vertrek naar Nederland in het
bijzijn van een aantal mannelij
ke luchthavenmedewerkers ge
heel uitkleden. Vervolgens zou
den ze een uitgebreide inwendi
ge controle hebben ondergaan.
Daarbij moesten de naakte
KLM-stewardessen - die mee
vlogen op vlucht KL754 van Bo
naire naar Amsterdam - onder
meer bukken en een aantal an
dere posities innemen. De man
nelijke ambtenaren assisteerden
een team van vrouwelijke justi
tiemedewerkers. Volgens de ste
wardessen ging het om een
'beestachtige vertoning".
De KLM-directie is woedend
over het incident op Bonaire.
„Een schandalige blunder", rea
geert woordvoerder H. Baas.
„De controle was krenkend,
mensonterend en zeer bedrei
gend." Baas kan overigens niet
bevestigen dat de stewardessen
tijdens de controle inwendig
zijn onderzocht.
De KLM heeft het Nederlandse
en Antilliaanse ministerie van
justitie inmiddels om ophelde
ring gevraagd. Ook eist de lucht
vaartmaatschappij van de Antil
liaanse autoriteiten een keihar
de garantie dat een dergelijk in
cident zich niet nog eens zal
voordoen.
Over reguliere controles van
KLM-bemanningen - fouilleren
en het inspecteren van de door
hen meegenomen bagage - zijn
afspraken gemaakt, zegt de di
rectiewoordvoerder. „Maar deze
controle ging alle perken te bui
ten", aldus Baas.
De Vakbond van Nederlands
Cabinepersoneel heeft haar le
den vanochtend opgeroepen in
het vervolg te weigeren aan li
chaamscontroles mee te wer
ken.
als wielermaanden. Ullrich had
voor twaalf maanden uitgeslo
ten kunnen worden, maar het
werden er zes. Voorzitter Barth
zei gisteren dat zijn commissie
ervan overtuigd was dat Ullrich
het verboden middel niet had
Pagina Tour de France:
Botero uniek op
zijn eigen manier
merion/gpd - De Amerikaans-joodse schrijver
Chaim Potok, schrijver van bestsellers als De be
lofte, Uitverkoren en De familie Slepak, is gisteren
overleden in zijn huis in Merion in de Amerikaan
se staat Pennsylvania. Potok is 73 jaar geworden.
Bij de schrijver was twee jaar geleden kanker ge
constateerd.
Chaim Potoks schrijverschap hield rechtstreeks
verband met zijn jeugd. Hij groeide op in een or
thodox-joods gezin. Zijn ouders zagen niets in zijn
literaire ambities; ze hadden een heel andere toe
komst voor hem in gedachten. Het gevecht dat hij
tegen hen voerde, werd bepalend voor zijn the
matiek. Hij onderrichtte zijn miljoenen lezers in
weerbaar burgerschap, in hoe je erin kunt slagen
zelfs in onmenselijke omstandigheden mens te
blijven. Zijn lezers bewonderden hem zeer, maar
de literaire kritiek was hem - vanwege zijn 'simpe
le thematiek' - in het algemeen niet erg gunstig
gezind.
De bekendste roman van Potok is zijn debuut The
Chosen (Uitverkoren) uit 1967. Daarin schetst hij
de vriendschap tussen twee joodse jongens die in
verschillende religieuze milieus opgroeiden. Het
boek werd bewerkt tot een toneelstuk en een film.
Pagina Kunst en Cultuur:
Rabbijn zonder gemeente
Ja, ik word abonnee en ontvang de krant eerst 2 weken gratis.
Naam M V «N no.
Postcode
Telefoon
Ik neem een:
maandabonnement
automatische betaling 18,25
kwartaalabonnement
automatische betaling 52,00
betaling per acceptgiro 52,50
Handtekening:
Bij machtiging tot
automatische betaling
krijgt u bovendien een
1/5 staatslot met
jackpot cadeau
Bij automabscte betaling is rrtjn
712141
400114
Stuur deze bon in een envelop, V1
zonder postzegel, naar:
Leidsch Dagblad, abonneeservice,
Antwoordnummer 10050 2300 VB Leiden
www.leidschdagblad.nl
DE WERELD OM JE HEEN
