'Houd de verkeerstoren altijd aan de rechterkant'
De reiger en de rat
Over zomeren in de Leidse Hout
haken, dammen en voetbal verenigd in een bordspel
Het dak eraf
Fietsen, shoppen en eindeloos turen: een dagje uit op luchthaven Schiphol
rbod op bonkende auto's
HDC970
DINSDAG 23 juli 2002
door Nancy Ubert
Vreemde vogels. Daar stikt
het van in de Leidse Hout. Je
hoeft maar een wandeling te
maken over de velden, door
de bossen of langs het water
om dat te zien. Behalve door
de voetballers, fietsers, slen
teraars, zitters en liggers van
divers pluimage, wordt de
aandacht vandaag vooral ge
trokken door vreemde vogels
in de letterlijke betekenis van
het woord. Zo loopt er bij het
Diaconessenziekenhuis aan
de overkant een haan rond,
die zich heeft opgeworpen
als pleegvader van een jong
konijntje. Of de haan zijn ou-
derrol geheel vrijwillig op
zich heeft genomen, is niet
duidelijk. Hij kan het jonge
huppelding in elk geval niet
afschudden. Misschien dat
„Of mensen met vakantiegeld
op zak makkelijker auto's ko
pen?", herhaalt de Leidse Ford-
verkoper Carl Verburg de vraag.
Hiermee wint hij bedenktijd
voor zijn antwoord, maar het is
tijd die Verburg ook wel nodig
heeft. Zijn uitvoerige antwoord
bestaat uit drie delen, hier ver
kort weergegeven: 1. Ik zou het
nooit doen, want ik wil op va
kantie. 2. Ik vraag nooit aan
mijn klanten hoe ze aan hun
geld komen. 3. Nee.
Verburg verkoopt het hele jaar
door auto's. Een piek in mei en
juni heeft hij nooit meegemaakt.
„Zoiets is toch meer van vroe
ger. Mensen hebben tegenwoor
dig al een idee hoe ze het een en
het diertje zich een kleine
haan waant Dat zijn vader
niet op hem lijkt, weet het
niet eens. Er staan maar wei
nig spiegels in de struiken. Of
het deert het pluizenbolletje
niet In elk geval is de keuze
voor een potige bescherm
heer niet onverstandig. Want
de natuur is wreed, en ook in
de Leidse Hout spelen zich
drama's van Discovery- en
National Geographic-achtige
proporties af. Jonge konijn
tjes vallen regelmatig ten
prooi aan grote, krijsende
meeuwen. Die wanen zich op
hun beurt als een condor in
de Andes en plukken hun
weerloze prooi in duikvlucht
van de grasmat
Nee, dan de Canadese gans
die op diezelfde grasmat resi-
ander financieren en de storting
van het vakantiegeld heeft daar
niet zoveel mee te maken.
„Waar we in de zomer wel een
piek in hebben", zegt Verburg,
„is het aantal kijkers naar die
daar." En hij wijst naar buiten
waar al een maand of twee een
cabriolet staat. „Kijkers, hè. En
geen kopers. Zo gauw het zon
netje doorbreekt kun je er op
staan wachten. Dan komen ze
weer. Hebben net getankt, laten
deert. Het beest maakte ooit
eens een noodlanding voor
het theehuisje. Vleugelpech,
onherstelbaar. Sindsdien
woont hij tussen zijn Neder
landse soortgenoten. Maar
uit het oog is in dit geval niet
uit het hart. Elk jaar krijgt de
vleugellamme gans bezoek
van zijn overwinterende fa
milie, die onderweg naar
warmer oorden even komen
kijken hoe het met de verlo
ren zoon gaat Meevliegen
kan hij niet meer, maar in de
Leidse Hout is het best uit te
houden, zeker als je vriendjes
het park als jaarlijkse stop
over gebruiken, 's Zomers is
er aandacht van de wande
laars, 's winters familiebe
zoek. Gedwongen overwinte
ren én overzomeren.
hun eigen auto even staan en
lopen een rondje om de cabrio
heen. We zijn er onderhand aan
gewend."
Maar hij staat er nog steeds. „Ja
dit is Nederland hè. Met iets te
nuchtere mensen en iets te wei
nig mooi weer. Maar misschien
gaat hij komend weekeinde wel
weg. Tijdens de Summer Sale
Actie. Wel even opletten, want
het is 'sale' van verkopen, niet
'sail' van zeilen. Dank je."
schiphol - Het is droog, de zon
laat zich regelmatig zien en als je
de wind wegdenkt, is het ideaal
fietsweer deze maandagmiddag.
Nu eens geen traptochtje door
polderlandschap of bos, maar een
rondje Schiphol. Schiphol: in ruim
85 jaar tijd uitgegroeid van mili
tair vliegveld in een drassige pol
der tot energieke bedrijvenstad.
Miljoenen mensen komen en
gaan en duizenden mensen wer
ken hier. De bedrijvigheid trekt
dagjesmensen aan. Wie wil, kan
dankzij 'De ronde van Schiphol'
de Airportcity eens op een andere
manier leren kennen.
Fietsen kun je niet huren in de
vliegstad. Dat is jammer. Het rij
wiel moet dus mee in de trein of
met de auto. De routebeschrij
ving begint bij Aviodome, het
nationaal luchtvaartmuseum.
Eerst maar even daar naar bin
nen. „Gemiddeld blijven men
sen hier anderhalf uur", vertelt
Peter van de Noort, hoofd PR en
Marketing. „Vooral gezinnen
met kinderen onder de twaalf
komen bij ons de geschiedenis
van de luchtvaart ontdekken."
Overigens kan dat nog tot eind
van dit jaar. Want op 31 decem
ber sluit Aviodome voorgoed.
„We kunnen hier niet uitbrei
den, we hebben al ruim dertig
jaar dezelfde grootte." Het mu
seum verhuist naar Luchthaven
Lelystad en gaat daar als natio
naal luchtvaartthemapark ver
der. „Met een R in de naam.
Aviodrome. Airodrome betekent
vliegveld. Bovendien gaat een
lang gekoesterde wens in ver
vulling en worden we in de
volksmond al Aviodrome ge
noemd."
Het is vrij rustig in Aviod(r)ome.
Tim (9) en Bas (11) hebben de
geschiedenis van Fokker en de
inzet van de helikopter Sikorsky
tijdens de Watersnoodramp
achter de rug en kijken met
open mond naar een filmpje
over kunstvliegen. „Gymnas
tiekles in de lucht", concludeert
de oudste. Of ze later soms pi
loot willen worden, vraagt hun
opa. „Nee archeoloog", meldt
Bas gedecideerd. „Ik geloof ik
ook", zegt zijn broertje.
Op de fiets. Met de gouden tip
in het achterhoofd: 'Houd de
verkeerstoren altijd aan de rech
terkant, dan fietst u vanzelf om
Schiphol heen'. Terwijl auto's
langs suizen, echte en machina
le vogels in de lucht zijn, is het
een levendig, afwisselend stukje
trappen naar de zogenoemde
spotterspromenade voorbij het
'lang parkeren'. Hier zijn de
vliegtuigen die gebruik maken
van de Buitenveldertbaan van
dichtbij te bewonderen. „Maar
vandaag is het veel te rustig",
moppert Brandon (12) die met
zijn vader ook de achttien kilo
meter tellende ronde fietst
Brandon is gek van alles wat
maar met luchtvaart heeft te
maken en is vaak op Schiphol te
vinden. „We staan vierde in de
top tien van Europese lucht
vaartsteden", weet Brandon.
„De vijfde baan is in aanbouw.
Op het panoramaterras kun je
heel goed zien hoe druk het hier
is en hoe hard er gebouwd
wordt. We doen het heel goed."
Pa grinnikt. „Hij praat alsof hij
hier al
werkt."
De tocht
gaat verder.
Via Schip-
hol-Noord,
Schiphol-
Oost (met
hangars van
de KLM,
Martinair
en Transa-
via) en Ou
de Meer kom je bij een tweede
officiële spottersplek, de grote
parkeerplaats langs de Kaag
baan. De Kaagbaan is een van
de meest gebruikte start- en lan
dingsbanen. Het is behoorlijk
druk; zowel op de baan als op
de spottersplek. Tientallen au
to's staan met de neus naar de
landingsbaan geparkeerd. Kin
deren joelen langs het groene
hek. Een jonge vrouw, gekleed
als stewardess, luistert een
handscanner af. Is ze een door
gedraaide vliegtuigspotter of
vervult ze een officiële taak?
„Geen van beiden", antwoordt
Kassandra
Zandstra uit
Zoetermeer.
„Ik ben al
sinds mijn
tiende gek
van vliegtui
gen. Nu heb
ik een va
kantiebaan
tje op
Schiphol.
Op weg
naar huis, pik ik nog even de
sfeer mee. Even kijken hoe alles
er uitziet, nu het extra druk is. Al
die vliegtuigen die de lucht in
gaan. Het klinkt lekker, het voelt
vanbinnen lekker, zelfs de kero
sinelucht vind ik lekker." Nu ze
het zegt, de brandstofdampen
zijn inderdaad te ruiken. „Ik ben
aangenomen bij de vliegschool
van Martinair. Het is mijn grote
droom piloot te worden. Ik
moet alleen een bank zo gek
zien te krijgen om mijn oplei
ding te betalen."
Weer op de route is vanaf fiets
pad Rijkersstreek de verkeersto
ren te zien die Kassandra en an
dere spotters met handscanners
aan het afluisteren zijn. Weer bij
Aviodome aangekomen in
Schiphol-Centrum gaat de fiets
terug in de kofferbak van de au
to. Het is tien minuten lopen
naar de Terminal met onder
meer winkelcentrum Schiphol
Plaza, informatiecentrum Schip-
holscoop en het Panoramater
ras. „Eens zien hoe extra duur
het hier in de winkels allemaal
is", zegt een vrouw tegen haar
metgezel als ze de draaideur
binnengaan.
Bijna inspirerend is het om te
ontdekken hoeveel mensen op
reis gaan of zojuist gearriveerd
zijn. Boven, op het brede Pano
ramaterras, kijken tientallen
mensen opstijgende vliegtuigen
na. Een meisje koopt een kaartje
voor de vluchtsimulator die daar
al jaren achtereen is te vinden.
„De aantrekkingskracht van de
luchtvaart is groot", vindt haar
moeder.
Waan Schiphol, gemeente
H aar lemmermeer
Prijs: Fietsroute is gratis te be
machtigen via internet, kaartje
Aviodome kost 6,80 euro of
5,70 euro (afhankelijk van leef
tijd of kortingspas), op Schip
hol Plaza kun je zoveel geld
uitgeven als je wilt, het Panora
materras is gratis toegankelijk.
Alleen mensen kijken op
Schiphol is al leuk, fiets
tocht is zonder sterke
wind prima te doen.
Fietsen zijn niet te huur,
parkeren op Schiphol is
schreeuwend duur en kerosine
lucht kan misselijk maken.
mg/ANP - De Schevening-
ulevard is vanaf vanmid-
erboden terrein voor per-
die geluidsoverlast ver
ken. Burgemeester Deet-
van Den Haag heeft een
rerordening ingesteld we
de aanhoudende klachten
eiharde muziek uit gepar-
t auto's. Het verbod op
oemde bonkende auto's en
en het rondhangen
ij geldt tot 1 oktober op de
oulevard.
ijn voornamelijk jongeren
hinder veroorzaken. En-
weken geleden ergerden
omwonenden zich zo, dat de
politie nog net een vechtpartij
kon voorkomen. „De openbare
orde was daar in gevaar", aldus
Deetman. De jongeren veroor
zaken ook overlast door te drin
ken en te voetballen tussen het
wandelend publiek. Het is vol
gens de gemeente voor het eerst
dat Scheveningen met het pro
bleem wordt geconfronteerd.
Wel ontstonden eerder moeilijk
heden door alcoholmisbruik.
Vorig jaar zomer stelde de bur
gemeester een drankverbod in
op de boulevard. Dit jaar her
haalde hij dat wegens succes.
Verslaggever Gerard Baas overzomert op
een woonboot. Zijn ervaringen beschrijft
hij in een drieluik. Vandaag deel twee.
Rust is het belangrijkste kenmerk van
het dagelijks leven, nu de woonboot
voor anderhalve maand van mij is. Af
gezien van de luidruchtige motorboot
jes en hun dito bemanning, is het over
wegend stil. Het lichte gegrom van het
autoverkeer op honderd meter afstand
neem ik op de koop toe.
Omdat ik er geen been in zie om het
fijnste aan mijn nieuwe omgeving te
verstoren, is het in huis ook stil. Geen
radio, geen muziek, geen TV. Dat laat
ste is overigens meer geluk dan wijs
heid, want de afstandsbediening is aan
gort en de bedieningsknopjes op de te
levisie zijn onvindbaar. Gelukkig heb ik
weinig last van ontwenningsverschijn
selen en kan ik proberen het nadeel om
te zetten in een voordeel. Waarom ook
niet?
Ik heb de tijd om rustig om me heen te
kijken, om eens goed te zien wat ik als
verwende stadsjongen allemaal mis of
ben vergeten te waarderen. Of om het
rauwe gevoel van 'terug naar de natuur'
op te roepen. Toegegeven, met de ver
trouwde stad en al zijn gemakken bin
nen loopafstand, mag ik het woord
ontbering slechts met het allerkleinste
lettertype opschrijven. Maar ik doe
mijn best en het is een begin.
Observeren. 'Wie zich meester wil ma
ken van een vreemde omgeving doet er
goed aan eerst een grondige observatie
te plegen', citeer ik uit een survivalboek
dat ik nooit gelezen heb, maar dat on
getwijfeld geschreven is. Om zoveel
mogelijk te kunnen zien, observeren
dus, nestel ik me aan de eettafel. Met
de rug naar de wal, dat is de meest stra
tegische plek voor mijn onderzoek
Kopje thee bij de hand en een krant
binnen bereik Want wie weet, denk ik
stiekem, heb ik het allemaal in drie mi
nuten wel gezien en slaat de verveling
toe.
Ik begin links en ik eindig links, want ik
kom niet verder dan links. Mijn blik
wordt gevangen door een reiger. Die
reiger, een prachtige grijswitte die ik
meteen maar Willem doop, zit daar
stokstil, stoïcijns en onverstoorbaar.
Het is niet de eerste reiger die ik zie,
maar wel die eerste die ik - waarschijn
lijk door de stilte - lang in de gaten kan
houden. Willem de Reiger is fascine
rend en ik denk er niet aan ergens an
ders naar toe te kijken. Wat is de natuur
mooi en wat bijzonder dat je er op een
woonboot middenin zit.
Dan gaat de telefoon. Of ik zin heb om
wat te komen drinken. Natuurlijk Twee
minuten later sluit ik de voordeur ach
ter me. Aan het einde van de loopplank
hoor ik een zware plons. Plons? Een rat
Help! Ik trek een sprintje. Weg uit die
vreselijke natuur. Terug naar de veilige
stad.
las Pronk
naar - Een zomerdag
ij de regen met bakken uit
nel komt Juist op die mo-
:n doet het ontbreken van
il op televisie pijn. Maar
aop niet: Wassenaarder
yLim vond na tien jaar
zoek een bordspel uit dat
al, schaken en dammen
ineert: Zetbal. Volgend
dat de uitdaging op een
rige vakantiedag,
rhet bord verlang je niet
naar goed weer. Voor je
n groenwit speelbord met
p zichtbaar de contouren
sn doel, een doelgebied,
ïitvakken en een speel-
ien doelverdediger, vier
ligers, vier libero's (een
niddenvelders) en twee
1 vormen het team. In het
n van het veld ligt de bal.
igint.
ferste zet: de middenvel-
e net als de toren bij scha
leen vooruit en achteruit
ewegen, plaats ik vooruit.
'Lim trapt af met zijn li-
lie net als de loper diago-
lag bewegen. Na vier zet-
steert Lim zijn libero zo,
met mijn libero de bal wel
voeten moet schieten,
libero kan hierna scoren,
nijn doelman dekt de kor-
kniet. „Ja, het lijkt zo
lijk Maar er zit een hele
[ie achter", lacht Lim ont-
en.
ilfvertrouwen begin ik aan
eede potje. Want de regels
nvoudig en zo moeilijk
!t toch niet zijn? De zweet-
els breken uit als Lim na
ten de bal weer in het
hiet. Nu is het zijn spits
doelman verschalkt Weer
spannen lach. En op
kan ik daar niets tegen-
ellen.
irdt duidelijk waar Lim
ir lang aan bezig is ge-
Want het spel kan door
ftijden worden gespeeld.
Schaakliefhebbers kunnen er
een dag overdoen om de bal in
het doel te schieten. Maar ook
de haastige bordspeler komt aan
zijn trekken. Want snelle zetten
en voetbalgevoel zorgen voor
een bordspel vol actie en snel
heid. „Het komt op strategie aan
en niet op de geluksfactor", zegt
Danny Lim. De nederlagen die
Lim lijdt tegen zijn 12-jarige
zoon en schaaktalent Dustin be
wijzen dat.
In 1988 vertrok de Chinese Lim
vanuit Indonesië naar Neder
land om daar met zijn vrouw
een bestaan op te bouwen.Als
je de taal niet spreekt, ga je au
tomatisch meer denken." Het
4
idee voor Zetbal werd zo gebo
ren. Zijn werk als postbezorger
en verkoper in de supermarkt
brachten hem hier niet vanaf.
„Mijn handen werkten, maar in
mijn hoofd dacht ik aan het
spel."
Ook ruzies bleven niet uit: soms
zat Danny tot drie uur 's nachts
in de huiskamer voor zich uit te
kijken, terwijl zijn vrouw Tanya
zich in bed afvroeg waar hij toch
bleef. Dat piekeren resulteerde
in een bordspel waarvan hij de
patenten inmiddels in negen
landen in bezit heeft. Tientallen
jongeren hebben enthousiast
gereageerd op Zetbal. Er is
slechts één probleem: het spel is
nog niet op de markt. Grote
spelfabrikanten toonden inte
resse, maar werden niet con
creet. „Ik vermoed dat ze wach
ten tot ik de patenten moet ver
lengen in 2006", zegt Lim.Als
ik dan niet meer in het spel ge
loof, kunnen hun de rechten zo
overnemen." Voorlopig gelooft
Lim er wel in. Hij hoopt in Zuid-
Korea een bedrijft te vinden dat
het spel op de markt wil bren
gen. „Sinds de prestaties van
Guus Hiddink met het nationale
team zijn Nederland en voetbal
daar populair." Als dat ook niet
lukt, gaat de Wassenaarder zelf
over tot productie in het najaar.
Navraag leerde dat Lim mini-
Danny Lim met
echtgenote en
zoons aan Zetbal:
„Het komt op
strategie aan en
niet op de geluks
factor." Foto: Dick
Hogewoning
maal 2.500 stuks moet laten fa
briceren. De kosten bedragen
hiervoor ongeveer 20.000 euro.
„Ik moet daar een lening voor
afsluiten. Maar als dat de kans is
om het spel op de markt te
brengen, dan moet het maar. Ik
geloof hier heilig in. In die tien
jaar heeft deze hobby me ook al
14.000 euro gekost. Het moet nu
slagen. Zetbal wordt achter
schaken en dammen het derde
bordspel. Ik zie het al helemaal
voor me."
Hoe dan ook is het spel in het
najaar te koop. Actuele ontwik
kelingen zijn te volgen op de
website http://home.wana-
doo.nUd.lim
Eindeloos gratis turen op het Panoramaterras van Schiphol. Publiciteitsfoto