BUITENLAND
Turkije nog
dit jaar naar
de stembus
IRA maakt excuses
voor doden burgers
Bewaking Golden Gate
na arrestaties in Spanje
Israël stopt
Palestijnen
overleg met
na aanslag
Bush komt met plan tegen terreur
Doek valt voorpolitieke overlevingskunstenaar Ecevit
ambtenaren
n voor loon
fing op
er bij Aruba
schiet vrouw
iigeluk dood
i wapendepot
IA ontdekt
giiand jaagt
w-nazi's
stromingen in
,0i en-Europa
5 kc
el ontdekt
ildpadden
Uitgezette jonge
crimineel terug
naar Duitsland
Een andere skyline
Nederlaag voor premier Ecevit
I - Ongeveer een miljoen
,aren in Groot-Brittan-
;en vandaag uit protest
iet bod voor een loons-
rngvan 3 procent. De
oiers eisen 6 procent, en
daarom gedurende 24
werk neer. Het is de
ationale staking sinds
ilgens de Britse omroep
ven onder anderen
jersoneel, bibliotheek
erkers en sociaal wer-
hoor aan de oproep van
den om niet aan de slag
Medewerkers van de
i Londen beginnen van
en staking als protest
jkt privatiseringsplan van
tAD - Door een explosie
«tanker bij de kust
ja zijn twee mensen
leven gekomen en heeft
n ernstige brandwon-
>elopen, heeft de kust-
anochtend gemeld. De
fing vond plaats toen
pop zo'n twaalf kilo-
an de kust lag. Zeven
waren op dat moment
rd van de MV Crude
lit Liberia. De kust-
df tuurde reddingssche-
een helikopter naar het
)e brand is geblust. Ver-
jkis de explosie het ge-
een niet goed functio-
elektrische generator.
Een 61-jarige inwoon
de Brusselse deelge-
Evere is gistermiddag
en aan de schotwond
echtgenoot haar zon-
ongeluk toebracht. De
penverzamelaar en
ervan een schietvereni-
eg zondag op een fami-
- komst een antiek wa-
pn het begin van de 20ste
- deau. Toen hij het ter
un, ging per ongeluk
)t af. Hem wacht ver-
wegens onopzettelijke
De Franse politie
irochtend vroeg nabij
*ranse stad Bayonne in
ten steenfabriek een
lenopslagplaats van
itistische Baskische
fgETA ontdekt. De poli-
is Spanjaarden aan-
voor verhoor. Vol-
ise onderzoekers
om een depot dat bij
tmder de schuilnaam
Tsjemobyl' bekend is.
e hoeveelheid wapens,
Dkilo explosieven, ra-
fen machinegeweren
reslag genomen.
f i De Duitse politie
leren een grootscheep-
uitgevoerd tegen ver-
neo-nazi's. Meer dan
roningen in zeven deel-
erden binnengevallen,
politie. Volgens de au-
ii was de actie specifiek
jje egen 29 personen die
eer verdacht worden
c Bdmaatschap van een
n organisatie. Het gaat
u it de Verenigde Staten
x nde beweging van
rskins'. Zij beschouwen
z,{ de elite van de skin-
iep 'de 'blanke racistische
schap'.
law Noodweer heeft de af-
1(ja dagen in Centraal-Eu-
il overlast veroorzaakt.
0 echische provincie
vonden drie mensen
door overstromingen.
3(je woningen kwamen on-
ite staan, waarvan en-
nstorten staan. In
30! lalië kwamen twee per
il n. Een 76-jarige man
iet dorp Chiusa Pesio
eni irt van Turijn in zijn
•r het wassende water
•eek meegesleurd,
later kwam een 30-ja-
uurder van een scooter
een vallende muur.
JA ik
De Indonesische
leeft op het intematio-
yeld van Jakarta ruim
- ildpadden onder-
Te voor de soep waren
of tot medicijn zouden
etvverkt. Dat heeft de
sche krant The Jakarta
laag gemeld. De
tóen waren afkomstig
antan en hadden Chi-
aak stemming. De hande-
,on( chikten niet over de
Ie papieren voor de ex-
de dieren. Voor ver-
a zeldzame schildpad
en geldt in Indonesië
iet» lerverbod.
belfast/afp-rtr - Het Ierse Re
publikeinse Leger (IRA) heeft
gisteren voor het eerst in ruim
dertig jaar strijd zijn excuses
aangeboden aan de burgers die
het slachtoffer van aanslagen
zijn geworden en aan hun nabe
staanden.
De excuses staan in een verkla
ring over een aanslag met een
autobom die dertig jaar geleden
zeven mensen in het centrum
van Belfast het leven kostte.
Tientallen mensen raakten ge
wond. Het was een van de bloe
digste aanslagen van de IRA, die
bekend staat als Bloody Friday.
De verklaring is gepubliceerd
door de in Dublin gevestigde re
publikeinse krant An Phoblacht.
Van protestantse kant is er de
afgelopen tijd bij de IRA en Sinn
Féin, de politieke vleugel van de
beweging, op aangedrongen dat
zij de bevolking excuses zouden
aanbieden voor de aanslagen in
de burgeroorlog in Noord-Ier-
land, die in 1968 begon. „Terwijl
het niet onze bedoeling was om
niet-strijders te verwonden of te
doden, is het de werkelijkheid
dat het bij deze (de aanslag in
1972, red.) en andere gelegenhe
den het gevolg van onze acties
was", erkent de IRA in zijn ver
klaring.
De IRA is verantwoordelijk voor
bijna de helft van de 3.600 do
den in het conflict, onder wie
640 burgers. Sinds 1997 neemt
de beweging een staakt-het-vu-
ren in acht. In 1998 werd het
Goede Vrijdag-akkoord gete
kend. Die overeenkomst moet
voor vrede zorgen tussen de
Noord-Ierse protestantse meer
derheid, die deel wil blijven uit
maken van het Verenigd Ko
ninkrijk, en de katholieken, die
eerueenheid willen vormen met
de republiek Ierland.
De Britse minister voor Noord-
Ierland John Reid roemde de
verklaring en zei dat die moest
worden verwelkomd. Ook Alex
Maskey van Sinn Féin, sinds
kort burgemeester van Belfast,
was blij met de verontschuldi
gingen, die hij 'heel belangrijk'
noemde.
Jeffrey Donaldson, lid van de ge
matigde protestantse UUP en
tegenstander van het Goede
Vrijdag-akkoord, nam er echter
geen genoegen mee. Hij zei dat
de verklaring wel erg laat komt
Bovendien gaat die hem niet ver
genoeg. „We willen zekerheid
dat niet nog meer onschuldige
mensen omkomen door toe
doen van de IRA", zei hij. De
protestanten zijn steeds scep
tisch geweest over de waarde
die de republikeinen aan het
vredesproces hechten. De IRA
heeft slechts een klein deel van
zijn omvangrijke illegale wapen
arsenaal buiten werking gesteld.
san francisco/rtr - De gouver-
neur van Califomië heeft giste
ren opdracht gegeven tot een
verscherpte bewaking van de
monumentale Golden Gate
Bridge in San Francisco, naar
aanleiding van de arrestatie eer
der op de dag in Spanje van drie
mannen die mogelijk lid zijn
van het terreurnetwerk al-Qae-
da. Een van de opgepakte man
nen beschikte over videopna
mes van de brug.
Een speciale adviseur van gou
verneur Gray Davis van CaÉLfor-
nië zei dat het aantal mensen
dat belast is met de bewaking
van de brug is verdubbeld. Ver
der zei hij dat er binnen een uur
leden van de Califomische Na
tionale Garde en andere veilig
heidsmedewerkers bij de Gol
den Gate Bridge kunnen zijn als
dat nodig is.
De Spaanse minister van bin
nenlandse zaken Angel Acebes
maakte gisteren bekend dat in
Madrid en de oostelijke stad
Castellon drie mannen zijn ge
arresteerd die ervan worden
verdacht lid te zijn van al-Qae-
da, het netwerk van Osama bin
Laden. De autoriteiten namen
onder meer videomateriaal in
beslag.
De bewindsman zei dat de ver
dachten van Syrische herkomst
waren en dat een van hen 'be
trokken was bij de financiële in
frastructuur van al-Qaeda'. Ace
bes zei dat 'extreem belangrijk'
materiaal in beslag was geno
men, waaronder drie videoban
den met daarop gebouwen en
monumenten in de Verenigde
Staten.
Op twee tapes staan opnames
van het World Trade Center in
New York, geschoten vanuit alle
hoeken. Volgens de minister is
het videomateriaal 'duidelijk
van een soort dat een toerist zou
filmen'. Op de andere video
staan beelden van 'extreem ge
weld' in de opstandige Russi
sche republiek Tsjetsjenië, als
ook scènes van trainingen van
terroristen.
tel aviv/gpd - Het Israëlische le
ger op de Westelijke Jordaanoe-
ver, vanuit de lucht gesteund
door helikopters, heeft de hele
nacht vergeefs gezocht naar drie
Palestijnse militanten die gister
middag het vuur hadden ge
opend op een Israëlische bus.
Bij die aanslag, in de buurt van
de nederzetting Immanuel op
de Westelijke Jordaanoever,
kwamen zeven mensen om.
Twintig raakten gewond, van
wie zes ernstig.
Israël heeft nu laten weten dat
het een voor vandaag geplande
bespreking op hoog niveau met
de Palestijnen heeft afgelast. Mi
nister van buitenlandse zaken
Shimon Peres, die de Israëlische
delegatie zou leiden, zei dat de
Palestijnen hun eigen zaak
schade berokkenen: „In plaats
van een regering met een meer
derheid hebben ze een regering
met een geweer."
De Aksa-brigade van Yasser Ara
fats Fatah-beweging en de isla
mitische verzetsorganisatie Ha
rnas hebben laten weten geza
menlijk verantwoordelijk te zijn
voor de aanslag. Het Democra
tisch Front voor de Bevrijding
van Palestina zegt in een verkla
ring dat 'de heldhaftige aanval
op een bus met kolonisten' het
werk is van zijn aanhangers.
Het was voor de tweede keer in
zeven maanden dat de plaats
het toneel was van een terreur
actie. Op 12 december schoten
Palestijnen er tien mensen
dood. De passagiers die gisteren
gedood werden of gewond raak
ten zaten in een gepantserde
bus, maar de Palestijnse aanval
lers hadden daar duidelijk reke
ning mee gehouden.
Tegen drie uur bereikte de bus
de ingang van de nederzetting.
Op dat moment ontplofte een
langs de weg geplaatste bom,
waardoor de voorbanden klap
ten. De bus kwam tot stilstand
langs de kant van de weg. Door
de explosie kwam de deur vast
te zitten, en de passagiers bin
nen konden geen kant meer uit.
De Palestijnen, gestoken in Isra
ëlische legeruniformen, wierpen
handgranaten naar binnen door
de bovenramen en schoten hun
automatische wapens leeg. Ook
een voor de bus gestopte auto
werd doorzeefd. Daarna vlucht
ten ze richting Nablus. Onder de
doden waren drie leden van een
familie uit Tel Aviv: een vrouw,
haar schoonzoon en haar negen
maanden oude kleinzoon.
berlijn/dpa-afp - De Turkse
jongen Mehmet, die in 1998 op
14-jarige leeftijd wegens tiental
len misdaden Duitsland werd
uitgezet, mag terugkomen. Dat
heeft een federale rechtbank in
Berlijn gisteren bepaald.
De uitzetting zorgde vier jaar
geleden voor grote beroering.
Mehmet is in Duitsland gebo
ren en opgegroeid, maar in de
Duitse wet is het staatsburger
schap gebaseerd op afstam
ming. Zijn beide ouders zijn
Turks.
Vorig jaar november besliste
het Beierse gerechtshof al dat
de uitzetting onterecht was ge
weest. De stad München, waar
Mehmet had gewoond, moest
hem toen weer een verblijfsver
gunning geven. München ging
daartegen in beroep bij de fe
derale rechtbank in Berlijn, die
de stad gisteren in het ongelijk
stelde.
Mehmet kon de uitspraak in
Berlijn niet bijwonen. Hij had
daarvoor wel een verblijfsver
gunning voor drie dagen gekre
gen, maar de Turkse mare
chaussee in Istanbul liet hem
niet gaan, omdat zijn paspoort
niet op tijd was verlengd:
washington/ap - President
Bush van de Verenigde Staten
heeft gisteren een langverwacht
beleidsplan op het gebied van
terrorismebestrijding en natio
nale veiligheid gepresenteerd
aan het Congres. De belangrijk
ste maatregel in het plan is de
oprichting van een ministerie
van binnenlandse veiligheid.
Ook wil de regering de wetge
ving in de Amerikaanse staten
uniformer maken en de be
voegdheden van de president
uitbreiden.
Bush noemde de bescherming
van de VS de belangrijkste na
tionale prioriteit „De huidige
structuur van onze regering is
een op z'n best een lappende
ken van overlappende verant
woordelijkheden. Dat hindert
ons vermogen om het land te
beschermen", aldus Bush.
De oprichting van het ministerie
is volgens het Witte Huis de
grootste verandering op rege
ringsniveau sinds de Tweede
Wereldoorlog. Voor het nieuwe
ministerie zullen 169.000 men
sen werkzaam zijn. De kust
wacht, de immigratiedienst en
de douane zullen onder het mi
nisterie komen te vallen. Het zal
ook de werkzaamheden van de
CIA en de FBI gaan coördineren.
Het beleidsplan stelt verder voor
dat de voorwaarden voor het
behalen van het rijbewijs in de
verschillende staten dezelfde
worden, om te verhinderen dat
terroristen onrechtmatig in het
bezit komen van dit document.
Daarnaast moet het sluiten van
een terrorismeverzekering in al
le staten makkelijker worden, en
moet de president toegang krij
gen tot een antiterrorisme-bud-
get
Ook wil de regering de voorra
den aan vaccins vergroten, de
onderzoekscapaciteiten van de
FBI uitbreiden en de veiligheid
van computernetwerken verbe
teren. Tevens moeten de uitle
veringsovereenkomsten met an
dere landen worden uitgebreid.
Het Congres zal deze week de
batteren over het voorstel.
new york - In New York zijn gisteren de plannen
gepresenteerd voor de bestemming van Ground Ze
ro, de plek waar het World Trade Center heeft ge
staan. Geen van de zes ontwerpen, waarvan er hier
één te zien is, voorziet in de bouw van nieuwe to
rens die zo hoog zijn als het WTC. De Twin Towers
telden no verdiepingen. De komende maanden
kiest New York welk plan zal worden uitgevoerd. In
alle ontwerpen is een monument opgenomen voor
de slachtoffers van de aanslagen van 11 september.
Twee gekaapte vliegtuigen boorden zich toen in de
torens van het WTC, die kort daarna instortten. Een
kleine 3.000 mensen kwamen daarbij om. Een an
der gekaapt vliegtuig kwam terecht op het Penta
gon, een vierde stortte vroegtijdig neer. De presen
tatie van de plannen kwam een dag nadat forensi
sche teams het zoeken naar menselijke resten op
Ground Zero officieel hadden gestaakt.
Foto: AP/Lower Manhattan
Development Corporation
Bizarre details
in proces tegen
Britse 'vampier'
londen/ap - Een Britse tie
ner die geobsedeerd was
door vampiers heeft zijn
hoogbejaarde buurvrouw
vermoord en haar bloed op
gedronken om zelf onsterfe
lijk te worden. Dat stelde
het openbaar ministerie gis
teren bij de opening van het
'vampierproces' tegen een
17-jarige verdachte uit
Wales.
De 90-jarige Mabel Leyshon
werd op 24 jaar november
in haar huis in Llanfair in
Noord-Wales op gruwelijke
wijze vermoord. Het toege
takelde lichaam van de
vrouw werd een dag later
ontdekt door een medewer
ker van de lokale 'Tafeltje
Dekje'.
Nadat de vrouw met mes
steken om het leven was ge
bracht, werd haar borstkas
geopend en het hart uit
haar lichaam gehaald. Ver
volgens heeft de moorde
naar, volgens het OM de 17-
jarige buurjongen van de
vrouw, haar bloed gedron
ken.
De verdachte, die de aan
klacht ontkent, had een gro
te interesse in vampiers en
heeft zijn butwrouw 'geof
ferd' om tot net vampieren-
dom toe te kunnen treden
en onsterfelijk te worden,
aldus de aanklager. Uit de
woning was ook een groot
geldbedrag ontvreemd.
Wat misschien begonnen is
als een grap of een bizarre
interesse is volgens de aan
klager uitgemond in een af
schuwelijke moord. Een
maand voor de moord op
Leyshon was de verdachte
aangehouden omdat hij een
Duitse uitwisselingsstuden
te met geweld had gepro
beerd te dwingen hem in
zijn nek te bijten. De nu van
moord verdachte jongen
dacht dat het Duitse meisje
een vampier was, aldus de
aanklager. Het proces wordt
vandaag voortgezet.
rijswuk/anp - Zijn enorme politieke
overlevingsdrang heeft de Turkse pre
mier Bülent Ecevit uiteindelijk niet kun
nen redden. Zijn slechte gezondheid en
de politieke beroering die daardoor ont
stond, zijn hem als premier fataal gewor
den na een politieke carrière van meer
dan vier decennia waarin hij een aantal
malen de regering leidde.
De 77-jarige Ecevit moest aftreden, om
dat ook zijn politieke vrienden vonden
dat het zo niet langer meer kon. Zij ver
weten hem de regering vleugellam te
hebben gemaakt, terwijl krachtig optre
den gewenst was in verband met de eco
nomische crisis en de politieke hervor
mingen die nodig waren om Turkije ac
ceptabel te maken als lid van de Europe
se Unie.
Vasthoudendheid karakteriseerde de po
litieke loopbaan van Ecevit. Op tal van
punten weigerde hij water bij de wijn te
doen. Daardoor kreeg hij de reputatie
niet gemakkelijk toe te geven. Tot het
laatst toe bleek dat dat niet ten onrechte
was. Terwijl ministers en parlementsle
den van zijn partij het voor gezien hiel
den en hem opriepen af te treden, bleef
hij zitten. Hij weigerde vervroegde verkie
zingen uit te schrijven, maar gisteren
werd een vroegere stembusgang onont
koombaar, nadat zijn regeringscoalitie
haar meerderheid in het parlement had
verloren.
Bülent Ecevit was bijna de verpersoonlij
king van de Turkse republiek van 1923,
die twee jaar voor zijn geboorte werd uit
geroepen. Hij was gematigd links en fel
voorstander van de scheiding van gods
dienst en staat.
Ecevit werd in 192!p in Istanbul geborep
als zoon van een hoogleraar geneeskun
de en een schilderes. Al jong werkte hij
voor Ultis, het blad van de gematigd link
se Republikeinse Volkspartij (CHP). Dat
is de partij van de stichter van de Turkse
republiek, Mustafa Kemal Atatürk (1881-
1938). Atatürks vertrouweling Ismet Inö-
nu haalde Ecevit de politiek binnen. Hij
werd in 1957 in het parlement gekozen,
en was vanaf 1961 vier jaar lang minister
van arbeidszaken. Een jaar later werd hij
partijvoorzitter.
In 1974 werd Ecevit premier van een coa
litieregering en hij zou dat ambt in de ja
ren zeventig nog twee keer vervullen, fri
dat jaar gaf hij het bevel tot de invasie
van het noordelijk deel van het eiland
Cyprus, waarmee hij het respect van zijn
volk en van de in Turkije zeer belangrijke
en invloedrijke strijdkrachten verwierf.
Toch kreeg Ecevit het na de militaire
staatsgreep van 1980 met die militairen
aan de stok. Hij werd, terwijl hij weer
premier was, enkele malen gearresteerd
voor hoogverraad en zijn onomwonden
kritiek op de onderdrukking en belandde
in de cel.
In 1985 stapte hij uit de CHP, wegens de
richtingenstrijd die deze partij verlamde,
en stichtte hij met zijn vrouw Rahsan de
Democratische Partij van Links (DSP).
Toen de bejaarde Ecevit twee jaar gele
den voor de vierde keer premier werd,
leek de DSP moeite te hebben om bij de
verkiezingen het resultaat van 1995 (14,6
procent) te herhalen. De arrestatie echter
van PKK-leider öcalan, die de Turken als
hun grootste vijand beschouwen, maakte
de kleine premier bij het volk zeer bijzon
der populair.
Ook buiten de politiek was hij actief. Hij
schreef tal van boeken en vertaalde veel
buitenlandse literatuur in het Turks, zo
als gedichten van de Nobelprijswinnaars
T.S. Eliot en Tagore. Ecevit studeerde on
der meer Engelse literatuur in Ankara en
Sanskriet en Bengaals in Londen. Ecevit
genoot ook veel waardering, omdat hij in
tegenstelling tot vele andere Turkse poli
tici niet corrupt was en er een eenvoudi
ge levensstijl op nahield. Hij liet zijn
hond zelf uit, deed boodschappen en
reed in een oude wagen van Turkse ma
kelij.
ankara/anp - Turkije gaat nog
dit jaar vervroegd naar de stem
bus. Tot de vervroegde verkeizin-
gen op 3 november werd beslo
ten nadat gisteren opnieuw zes
parlementariërs de partij van pre
mier Ecevit de rug hadden toege
keerd. De regeringscoalitie ver
loor daardoor haar meerderheid
in het parlement.
De vervroegde verkiezingen ko
men niet onverwacht. De 77-ja-
rige premier heeft sinds vorige
week te maken met een flinke
leegloop van zijn partij, de DSP.
De regeringscoalitie heeft nu
nog maar 275 zetels in het parle
ment, dat 550 zetels telt.
Premier Ecevit werd in mei ern
stig ziek, net op het moment dat
Turkije een aantal politiek be
langrijke knopen moest door
haken om in aanmerking te ko
men voor het lidmaatschap van
de Europese Unie. Op de rol
staan onder meer de afschaffing
van de doodstraf en het toe
staan van de Koerdische taal.
De vervroegde verkiezingen be
tekenen een nederlaag voor
Ecevit, die ach tot op het laatste
moment hiertegen bleef verzet
ten. Oorspronkelijk zouden de
verkiezingen pas in april 2004
worden gehouden.
Behalve het voldoen aan de ei
sen voor een EU-lidmaatschap
staat Turkije ook voor de opgave
om in beter economisch vaar
water te komep. Het land kampt
met een een enorme inflatie en
een gigantisch begrotingstekort.
Het voert momenteel bespre
kingen met het IMF om een mil
jardenlening te krijgen.
Een ander heikel punt op dit
moment is de kwestie Irak. De
Amerikanen zien Ankara als be
langrijke steunpilaar in de oor
log tegen het terrorisme. De
Amerikaanse onderminister van
defensie Wolfowitz is op dit mo
ment in Turkije om medewer
king te krijgen voor mogelijke
toekomstige acties tegen buur
land Irak.
Ankara staat hier echter afkeu
rend tegenover. Het vreest dat
een aanval negatieve gevolgen
heeft voor de Turkse economie.
Door het internationale embar
go tegen Irak na de Golfoorlog
van 1991 heeft de Turkse econo
mie een schade geleden van on
geveer 40 miljard dollar.
Vergezeld door lijfwachten verlaat de zieke premier Ecevit zijn kantoor in de Turkse hoofdstad Ankara.
Foto: Reuters