ECONOMIE donSeipT Euro door barrière van één dollar 'Gefrustreerde piloot benadeelt Ryanair' Ex-manager Shell waarschirv voor risico's energie-opties tpg stapt in Schoolverlaters voelen dip Van vacatures in de metaal is weinig meer o\t Bedrijven willen meer studenten CNV gaat niet in op vergoeding Positiever oordeel NS Arbitrage bij HMC en Endemol reisbureaus Val aandelen in VS zet koers valuta onder druk Grolsch verli bioscopen Pa aan Heinekei Uitstel betaling voor Argentinië WorldCom presenteerde in 2000 valse jaarcijfers Senaat akko met aanpe van schand^ gevecht om vakantiekaart FME-voorzitter voorziet pas lichtpuntjes tegen het einde van het jaar CBS: Handel neemt verder af nn delft - Middelgrote en kleine bedrijven willen meer hoge schoolstudenten inschakelen om problemen op te lossen. De branche-organisatie MKB-Ne- derland streeft naar een lande lijk netwerk van contacten tus sen hogescholen en bedrijven. Op dit moment loopt een proef met de inzet van studenten in Den Haag, Deventer en Zwolle. Bedrijven krijgen een oplossing, de studenten ontvangen studie punten. De organisaties vragen het ministerie na de zomer om de subsidie te verlengen, zo mogelijk te verhogen. Het gaat om 113.000 euro per jaar per school. drachten - Het CNV gaat niet in op de schadevergoeding die de Nederlandse Melkveehou ders Vakbond (NMV) heeft aan geboden. De NMV wil de scha de vergoeden die door melk veehouders is aangericht op het CNV-kantoor in Drachten. Woedende boeren voerden er actie naar aanleiding van de zuivelstaking waarbij CNVers werden bedreigd en vernielin gen aangericht. Het CNV deed daar aangifte van. „Het gaat ons niet alleen om de materiële schade, het weegt voor ons zwaar dat onze mensen zijn be dreigd", aldus de CNV-woord- voerder. utrecht - Treinreizigers zijn het afgelopen kwartaal positiever geworden over de prestaties van de NS. Het spoorbedrijf kreeg van de reizigers het be- oordelingscijfer 6,4 waar dat in het eerste kwartaal nog een 6,1 was. In het tweede kwartaal van dit jaar reed een fractie minder treinen op tijd. Bedroeg het punctualiteitscijfer in het eerste kwartaal nog 82,2 procent, dat was in het tweede kwartaal 82 procent. De klanttevredenheid over het op tijd rijden van de treinen steeg evengoed met een halve punt tot 5,4. Amsterdam - De Holland Media Groep (HMG) en amusements concern Endemol verschillen van mening over de uitleg van een productieovereenkomst. Ze schakelen een arbitragecom missie in om het meningsver- dinsdag l6juu 2002 rijswuk/anp - Reisorganisaties wrijven zich in de handen door de opmars van de euro ten op zichte van de dollar. De grootste reisorganisatie van Nederland TUI en Amerika-specialist Jan Doets verwachten dat het reizen naar Amerika eindelijk een zetje in positieve richting krijgt. Volgens TUI, bekend van onder meer Arke Reizen en Holland International, durfden niet al leen door 11 september minder mensen de sprong over de oce aan naar de Verenigde Staten te maken. „De dure dollar telde voor veel mensen ook zwaar mee". Het reizen naar de VS bij TUI loopt vier procent achter in vergelijking met vorig jaar. Begin dit jaar was dat zelfs 20 procent. Bij Doets liggen de boekingen nog 12 tot 13 procent achter. „Een goedkopere dollar geeft zeker een zetje in de positieve richting", aldus Doets. Beide reisorganisaties stellen hun tarieven per seizoen vast. De gunstiger koers is pas merk baar vanaf de winter. den haag/gpd/anp - De euro heeft gistermiddag de barrière van één dollar genomen. Na en kele vergeefse pogingen in de af gelopen weken, werd de psycho logische grens genomen en stoomde de Europese eenheids munt door naar 1,0077 dollar, een dagwinst van meer dan ander halve dollarcent. De euro zet daarmee een op mars voort, die begin april be gon. Toen noteerde de Europese munt ruim onder de 90 dollar cent. De snelle waardestijging wordt door economen geheel toegeschreven aan het afne mende vertrouwen in de presta ties van het Amerikaanse be drijfsleven. Dat leidt tot een sterk verminderde vraag naar dollars, waardoor de koers van de Europese munt wordt opge dreven. Ook ten opzichte van de Japanse yen, de Zwitserse franc en het Britse pond verliest de dollar terrein. De grootste druk op de dollar wordt nu veroorzaakt door de dalende aandelenkoersen in de VS. Gistermiddag stond de toonaangevende Dow Jones In dex in New York na twee uur handel op een verlies van bijna drie procent, waarmee deze in dex in ruim een week al bijna tien procent in waarde heeft in geleverd. Ook de technologie index Nasdaq noteerde een ver lies van anderhalf procent. Het inzakkende vertrouwen in het Amerikaanse bedrijfsleven leidt er onder andere toe dat Europe se concerns nauwelijks bereid zijn tot investeringen in de VS. De euro zag op 1 januari 1999 het daglicht tegen een koers van 1,16675 dollar. Meteen daarna begon de munt aan een glij vlucht, die in oktober 2000 tot een dieptepunt leidde van 82,17 dollarcent. Mede door interven ties van de Europese Centrale Bank (ECB) herstelde de koers zich daarna en bleef min of meer stabiel tegenover de dollar tot aan dit voorjaar. De snelle opmars van de euro wordt met zorg gadegeslagen door de ECB en ministers van fi nanciën in de eurozone. Het maakt weliswaar de in dollars betaalde import (olie!) goedko per, maar de export komt onder druk te staan. Dat kan het voor zichtige herstel van de econo mieën van de twaalf eurolanden de kop in drukken. Analisten menen dat de euro definitief heeft afgerekend met de suprematie van de dollar. „Dit is gunstig voor het imago van de euro en ook voor Dui- senberg", zo vindt analist L. Blom van de Financiële Dien sten Amsterdam (FDA). Duisen- berg moest als president van de Europese Centrale Bank (ECB) met grote regelmaat de koers van de euro verdedigen. Terwijl de euro steeds zwakker werd, bleef de bankpresident stug vol houden dat de munt onderge waardeerd was. „Daar is nu mee afgerekend", aldus M. Middel dorp van de Rabobank. „De pa riteit is een bewijs dat de euro geen zwakke munt is." Dat de koers op korte teremijn slecht is voor in- en uitvoer is volgens Blom geen reden om te wanhopen. „De dollar heeft de afgelopen twintig jaar geschom meld tussen de 1,80 gulden en 3,60 gulden en we zijn van de schommelingen per saldo nooit veel slechter geworden. Op de lange termijn zijn we zelfs ge baat bij een duurdere euro doordat de kans op import van inflatie afneemt." De dollar zal de komende maanden onder druk blijven staan, verwachten Rabobank en FDA. Beide instellingen denken aan een niveau van 1,10 dollar voor de euro op de lange ter mijn. Blom: „Beleggers zijn nu toch schrikkeriger geworden ten opzichte van de dollar". Een schrikreactie is ook te verwach ten als Alan Greenspan het woord neemt. De Amerikaanse centralebankpresident geeft vandaag voor het Congres zijn 2001 anp bron: sgn halfjaarlijkse visie op het mone taire beleid en de economie in de VS. Vooral zijn woorden over het beursklimaat zullen op een weegschaaltje worden gewogen, aldus Middeldorp. den haag/gpd - Bierb Heineken heeft con Grolsch in het gevecht 01 meaandacht bij de con een gevoelige tik uitgede thé, de grootste bioscoc van Nederland, heeft Grc deur gewezen en scheni aan Heineken. Pathé Nederland heeft vestigingen waarvan de in de vier grote steden er in Groningen, Eindhoi Helmond. Jaarlijks trek zo'n acht miljoen bezoi „Internationaal zijn we tief in de filmwereld en ben we in Nederland 0 mooie partner gevond ons langs die weg te pro aldus een woordvoen Heineken. Grolsch is zeer teleu over de beëindiging van menwerking, maar wil niet reageren. Grolsch blijft wel diver festivals sponsoren en op televisie haar naam verbinden aan uit te speelfilms. oek vel den haag/anp - Een oud-werk nemer van Shell zegt dat er gro te risico's zijn verbonden aan Amerikaanse energie-opties van het bedrijf ter waarde van 7,4 miljard dollar. Een Shell-woord- voerder spreekt van 'ongefun deerde observaties'. Het gaat om termijncontracten die Shell drie jaar geleden sloot met exploitanten van nog te bouwen energiecentrales. Met deze tolling agreements koopt Shell de toekomstige stroom te gen een vastgestelde prijs en le vert daarvoor in de plaats de energie om de centrales te kun nen laten draaien. De opties lo pen waardeloos af als de kosten voor het verkrijgen van elektrici teit met de gasinstallaties van Shell hoger zijn dan de stroom- prijzen op de markt. Ex-Shell-manager Namur ver klaarde gisteren tegenover de Financial Times dat hem was opgedragen met optimistische vooruitzichten te komen. Verder zet hij vraagtekens bij de boek houdkundige verslaglegging van de contracten. „We houden ons keurig aan de regels. Die zijn helder en duidelijk. We zijn zeifs heel conservatief en voorzichtig over de toekomstige opbreng sten. Wij denken dat het goede business is.", reageert een Shell- woordvoerder. De aangegane opties van Shell hebben een looptijd van twintig jaar. De afspraken zijn groten deels drie jaar geleden gemaakt toen de elektriciteitsmarkt op zijn hoogtepunt was. Gasprijzen zijn vanaf die periode flink ge daald. schil op te lossen. Volgens de Ryanair onderhoudt sinds april ook een dagelijkse dienst tussen Londen Stansted en Eindhoven. Foto: Reuters/Stephen Hird overeenkomst neemt HMG ge durende tien jaar elk jaar voor gemiddeld 68 miljoen euro pro gramma's af van Endemol. HMG is het moederbedrijf van de televisiestations RTL4 en 5 en Yorin. De overeenkomst loopt in 2005 af. Beide partijen willen niet ingaan op de aard van het conflict. Washington - Argentinië hoeft het IMF, het Internationaal Mo netair Fonds, een bedrag van 985 miljoen dollar pas over een jaar terug te betalen. Het IMF heeft dat besloten om het eco nomisch geteisterde land tege moet te komen. Het geld zou morgen moeten zijn betaald. Argentinië had zelf om het uit stel gevraagd. eindhoven/dublin/gpd - Beschuldigingen over onveiligheid blijven de Ierse luchtvaart maatschappij Ryanair achtervolgen. Volgens een 'zwartboek' zouden de piloten onder extreme werkdruk staan en zouden vliege niers uit Oost-Europa zonder geldige papie ren in dienst zijn getreden. Ryanair doet de aantijgingen af als een eenmansactie van een gefrustreerde, vorig jaar ontslagen pi loot. Het is de tweede beschuldiging in korte tijd aan het adres van Ryanair. Twee maanden geleden meldde een luchtverkeersleider dat piloten van prijsvechters, waaronder Rya nair, in sommige gevallen instructies van de luchtverkeersleiding negeren om vertragin gen te voorkomen. Gisteren maakte dagblad De Telegraaf melding van een zwartboek, waarin zou staan dat piloten onder invloed van drank en drugs vluchten uitvoeren en dat ziek personeel gewoon doorwerkt uit angst voor ontslag. Ryanair gaat gerechtelijke stappen onderne men tegen de krant, omdat de berichtgeving 'in zijn geheel onwaar' is. Volgens de prijs vechter voldoen de bemanningsleden aan de hoogste Europese standaarden en wor den ze goed betaald. „We garanderen dat el ke piloot elke twee werkweken minimaal vijf vrije dagen heeft", aldus een woordvoerder, die verder niet op vragen ingaat. Sinds 4 april onderhoudt Ryanair een dage lijkse retourvlucht van Londen Stansted naar Eindhoven. De woordvoerster van Eindhoven Airport spreekt van een 'ernstige beschuldiging'. „Wij hebben nog geen enke le onregelmatigheid bespeurd in het gedrag van Ryanair. Het aanvliegen en de commu nicatie verlopen tot nu toe keurig." De Vereniging Nederlandse Verkeersvliegers (VNV) heeft het zwartboek twee weken gele den toegestuurd gekregen. De inhoud zal in de Europese koepelorganisatie ECA worden besproken. 'Als daar aanleiding voor is', moet de Europese Commissie volgens VNV- voorzitter De Vries een onderzoek instellen naar de arbeidsomstandigheden van goed kope luchtvaartmaatschappijen. „In het contract van Ryanair-piloten staat in ieder geval wel dat ze zomaar twee maanden on betaald verlof kunnen krijgen of naar een andere standplaats kunnen worden overge plaatst." De Vries kan niet beoordelen of de beschul digingen 'feiten of fabels' zijn, omdat het zwartboek ondertekend is door piloten 'die anoniem willen blijven'. Volgens hem kan de beschuldiging even zo goed van een con currerende maatschappij afkomstig zijn. In weerwil van alle tegenslagen bij andere luchtvaarmaatschappijen presenteerde Rya nair afgelopen boekjaar een winst van ruim 150 miljoen euro. washington/ap - De eerste on regelmatigheden in de jaarver slagen van de Amerikaanse tele- communicatiereus WorldCom dateren al uit 2000. De voorzit ter van de energie- en handels commissie van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden, Tau- zin, heeft dat verklaard. Volgens Tauzin hebben ver schillende managers melding gemaakt van de foutieve presen tatie van de cijfers en gepro beerd de onjuistheden recht te zetten. Zij werden echter tegen gewerkt door hun meerderen, aldus Tauzin, die eerder al zei ervan overtuigd te zijn dat de in middels opgestapte topman Bernard Ebbers zelf op de hoog te was van de valse boekhoud- praktijken. WorldCom gaf eind juni toe voor bijna vier miljard dollar aan valse opgaven te hebben verstrekt. De Amerikaanse beurswaakhond is een onder zoek gestart naar het bedrijf. WorldCom zelf heeft aangekon digd nog eens naar de jaarver slagen van 1999 tot en met 2001 te kijken. Op die manier hoopt de telecomgigant de geruchten dat er ook toen al valse jaarop gaven zijn gepresenteerd te kun nen ontzenuwen. De zaak-WorldCom is niet het enige boekhoudschandaal dat de stemming op de Amerikaan se effectenbeurzen drukt. De topman van de SEC, Harvey Pitt, kondigde zondag aan dat hij een grondig onderzoek zal laten ver richten naar het oude bedrijf van Dick Cheney, de huidige vi ce-president. Volgens Shell zou bij de elektriciteisprijzen in d en bij de hoeveelheid afneemt de waarde van! ket, dat Shell voor 7,4 dollar afsloot, nu 11,1 dollar bedragen. Je kunnen spreken van ei tische overwaarde van| jard dollar. De overeenkomsten men met de snelle Shells energiehandel Amerikaanse Houston Veel concurrenten hun activiteiten nu t< heeft mede te maken' Enron-affaire, waarin giebedrijf door dubiei houdpraktijken over 1 gegaan. Enron had zij kwartier in Houston. washington/anp/rtr/ai Amerikaanse Senaat 1 teren unaniem ingeste het wetsvoorstel van c cratische senator Pau] nes, dat is bedoeld om boekhoudschandalen j komen. Het voorstel v het instellen van een <1 sie die toezicht moetj op de boekhouding bijl kaanse ondernemingen! Verder zijn in het a palingen opgenon strengere straffen 1 ven die zich schuldig! aan boekhoudkundige Ook is het de bedoi controle op de boekhoil de ondernemingen te v pen. r0 UI hoofddorp/anp - Postbedrijf TPG probeert van de nood een deugd te maken. Om mensen te stimuleren een vakantiekaartje te sturen, gaat het bedrijf een proef houden met het elektro nisch versturen van echte va- kantiekaarten. TPG verliest sinds enkele jaren postvolume doordat mensen steeds vaker gebruik maken van andere communicatiemiddelen zoals internet en sms. Het post bedrijf zei er eerder vanuit te gaan dat het totale postvolume de komende jaren met 20 pro cent afneemt. Naast de proef met de elektronische verzendin gen trekt TPG deze zomer ook met een team TPG'ers langs al lerlei attracties om vakantiegan gers aan te sporen een foto kaartje van zichzelf te laten ma ken en te versturen. De proef met het versturen van elektronische kaarten die onder weg veranderen in tastbare kaarten loopt tot eind augustus. Het versturen van een dergelijk kaartje kost 1,15 euro. In de proefperiode mogen de eerste vijftig gegadigden elke dag een kaartje gratis versturen. Een TPG-woordvoerster kan niet precies zeggen hoe groot de markt van de binnenlandse va- kantiekaarten is. „In totaal wor den jaarlijks enkele tientallen miljoenen vakantiekaarten ver stuurd." Zowel in eigen land als in het^uitenland. maastricht/gpd - Het minder gunstige klimaat in de Neder landse economie wordt voel baar onder schoolverlaters. Voor het eerst in jaren is de werkloos heid onder laagopgeleide schoolverlaters toegenomen. Dat blijkt uit het rapport School verlaters tussen onderwijs en ar beidsmarkt 2001 van het Re searchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt van de Univer siteit Maastricht. Er zijn nog al tijd weinig schoolverlaters die geen baan vinden (3 procent), maar onder jongeren met een vbo-diploma is de werkloosheid vorig jaar gestegen van 4 naar 6 procent. Onder schoolverlaters van de beroepsopleidingsleer weg (bol) ging het van 4 naar 7 procent. Bovendien duurde het voor schoolverlaters van beide opleidingsniveaus in 2001 lan ger voordat ze een baan vonden. De resultaten van het onderzoek laten verder zien dat laagopge leide schoolverlaters relatief vaak in een flexibel dienstver band werkzaam zijn, bijvoor beeld als uitzend- of oproep kracht. Als 'flexwerker' hebben ze een lager aanvangssalaris, werken zij vaker onvrijwillig in deeltijd, zijn zij vaker op zoek naar ander werk. Ook zijn er aanwijzingen dat de laagst op geleide schoolverlaters op de ar beidsmarkt worden verdrongen door net iets minder laag ge schoolden. voorburg/anp - De waarde van de in- en uitvoer van goederen is in mei afgenomen ten opzich te van mei vorig jaar. Dat heeft het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) vandaag be kendgemaakt. De invoer daalde 11 procent tot 17 miljard en de uitvoer zakte 5 procent tot 19,9 miljard euro. De internationale handel is in mei weer sterker gedaald dan in de maand ervoor. Dat komt ten dele doordat mei een werkdag minder telt dan vorig jaar en april een werkdag meer. Daar naast zijn de handelsprijzen in mei harder gedaald dan in april. Sinds september vorig jaar zijn de im- en export elke maand la ger geweest dan dezelfde perio de in 2.001. Opmerkelijk is dat de invoer sterker terugloopt dan de uitvoer: daardoor is het han delsoverschot opgelopen tot de relatief hoge som van 2,9 miljard euro. Dat is het bedrag van de goederen die Nederland zelf maakt en van de waarde die aan producten wordt toegevoegd. Het CBS constateert dat vooral de uitvoer naar landen binnen de Europese Unie afneemt. Ne derland heeft in mei voor bijna 15 miljard aan goederen uitge voerd naar EU-landen, zo'n 9 procent minder. Naar niet-Eu- ropese landen is de export juist gestegen, met zo'n 7 procent totr bijna 5 miljard euro. door Rixt Albertsma den haag - De Nederlandse metaalindu strie heeft vorig jaar zwaarte lijden gehad onder de dip in de iet- en telecomsector. De jaarlijkse groei in de sector viel terug naar nul procent (tegen 5,2 procent in 2000). Ook dit jaar komt de groei maar langzaam op gang. Van de duizenden va catures waar de sector tot voor kort mee kampte is vrijwel niets meer over. Arie Kraaijeveld, voorzitter van de Vereniging FME-CWM, ondernemersvereniging in de metaal, voorziet voor eind dit jaar licht puntjes. „Als er politiek en internationaal geen gekke dingen gebeuren." De metaalindustrie zakte vorig jaar flink in. Door de sterk gedaalde vraag naar ict- producten (als mobiele telefoons, com puters en chipmachines) zagen veel toe leveranciers in de metaalsector hun om zetten slinken. Ook de verslechterde eco nomische ontwikkeling wereldwijd na 11 september deden de sector (met name door de beroerde situatie op de Ameri kaanse en Duitse markten) geen goed. Volgens een rapport van het Centraal Plan Bureau (CPB) over de Nederlandse metaalindustrie (uit april 2002) verdwij nen dit en volgend jaar in totaal 13.000 fulltime banen in de sector. Dat staat in schril contrast met de grofweg 15.000 va catures die vorig jaar juli nog open ston den. Kraaijeveld is volgens eigen zeggen 'iets minder somber' dan het CPB, maar hij denkt wel dat degenen die werkgele- genheidsverlies voorspellen, gelijk krij gen- de zomer. „En niet alleen in de 1 want de ontslagrondes hebben vloed óp andere sectoren." Veel x 2 ven hebben hun werknemers de pen maanden vastgehouden, tei minder werk is. „Daardoor zijn x 1. FME-voorzitter Kraaijeveld: „Het verwondert me keer op keer hoe weinig de politiek weet van bedrijven en industrie." Foto: GPD/Harmen de Jong De voorzitter waarschuwt, volgens eigen zeggen, al vanaf medio vorig jaar voor de snel achteruit hollende ontwikkelingen in de Nederlandse industrie. De kentering kwam begin 2001 toen de vraag naar computers en mobiele producten afnam. Veel bedrijfjes in de metaal leveren aan de geplaagde ict-sector, of vallen er zelf onder zoals ASML, Philips en Ericsson. Tijdens een rondgang langs bedrijven in zijn sector, signaleerde de voorman min der orders en een verschuiving van de productie onder meer richting Polen. „Later sijpelden de problemen door naar andere sectoren, zoals de scheepsbouw." Volgens Kraaijeveld vond hij echter wei nig gehoor in de politiek voor de signa len. „Het verwondert me keer op keer hoe weinig de politiek weet van bedrijven en industrie", verwoordt de voorzitter zijn onvrede. „Men wimpelde mij af als zwartkijker." Volgens het CPB vallen de hardste klap pen binnen de Nederlandse industrie in de metaalsector. Tussen de ondernemin gen onderling zitten echter wel grote ver schillen, merkt Kraaijeveld op. „Sommige branches in de metaal, waaronder de transport en de toeleveranciers, hebben het moeilijk. Anderen hebben juist weer nergens last van." Hij voorspelt een nieuwe ontslaggolf na kosten enorm opgelopen", zegt! veld. In het CPB-rapport concludes derzoekers dat de dip in de m< 2003 voor een deel opgelost als de arbeidsproductiviteit gaat, ten koste van de werkgele) Ontslagregels zouden hierdoor goed onder de loep moeten wo; nomen, meent Kraaijeveld. „Im saksische wereld krijgen werl zak met geld mee als ze niet mi zijn. Ik wil niet zeggen dat we moeten, maar we kunnen best ders naar de wetten kijken." T< kort konden de werkgevers de mers niet aanslepen. De werkgeversvoorman prijst die 'de ontwikkelingen dit jaar begrepen' en een 'gematigde' ben afgesproken. Dit in tegensl de 'torenhoge' CAO die de Duit taalwerknemers in de wacht he sleept. Hoewel de Nederlandse niets hoeven te vrezen van de nen - 'wat dat aangaat zitten hangt de Nederlandse metaal men met de Duitse metaalsecti „Veel producten van ons gaan Duitsland. Een achterklep van wagen kan bij wijze van sprek< Nederland komen. Als het dus land slecht gaat, hebben wij dt last van", zegt Kraaijeveld. „Er te veel zand in de Duitse macl

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2002 | | pagina 6