'Ik ben soms wel
jaloers op vrouwen'
OOG in OOG
J)Q5
De vragen
De regels
ZATERDAG
IB JULI
2002
ER
BIJ
Jan Zoet, van 21 april 1958,
woont al zijn hele leven in Ou
de Wetering. Hij studeerde Ne
derlands en theaterweten
schappen in Leiden. Regisseer
de, acteerde en maakte theater
in het LAK en op andere plaat
sen in Leiden. Werkte vervol
gens onder meer in het Mickery
Theater in Amsterdam, als do
cent aan het Haagse conserva
torium en als zake-
lijk directeur
voor theater-
JÊL groep Hollandia.
Sinds vier jaar is
hij directeur van
WJ de Rotterdamse
Schouwburg, 'de mooi
ste van Nederland'. Hij is
getrouwd en heeft een zoon
van 13.
door Job de Kruiff
Jan Zoet: „Ik zou een tentoonstelling kunnen maken van dingen die niet doorgegaan zijn." Foto: Hielco Kuipers
20. Wat is uw slechtste eigenschap?
„Dat ik te vaak ja zeg en te weinig nee. Ik
ben heel gauw enthousiast voor iets, zie
heel vaak mogelijkheden. Dan zeg ik altijd:
'Dat gaan we doen'. Ook als het hele pro
gramma al vol is. Dat kan wel eens beteke
nen dat je mensen flink dwarszit. En dat je
iets niet goed, of maar half doet.
Ik zou een tentoonstelling kunnen maken
van dingen die niet doorgegaan zijn. Aan
dit gebouw hangt een kunstwerk van Rik-
key, en daar kun je een heel mooi podium
van maken, dat boven het schouwburg
plein uittorent. Over zo'n plan zeg ik eerst:
'Dat wil ik, dat ga ik maken'. Maar uiteinde
lijk kom je er niet aan toe.
Het geldt ook in mijn privé-leven. Dan
heeft mijn vrouw Karin me drie dagen niet
gezien en dan heb ik weer een vergadering
van de Bonte-Koe-spelen, of van een poli
tieke partij.
Sinds kort heb ik een bestuursfunctie bij
Mooi Alkemade. Ik vond het heel goed dat
die partij er kwam en heb de campagne
met een aantal mensen ontworpen en uit
gevoerd. Het is een club die zich er zorgen
over maakt dat een dorp in veertig jaar in
grijpend van uiterlijk verandert, en dat een
kleine groep mensen bepaalt hoe het
wordt, met maar één oogmerk: zo weinig
mogelijk kosten en zoveel mogelijk winst.
Dat gaat ten koste van het dorpsgezicht, de
esthetiek. Soms moet je iets meer geld uit
geven voor een mooi plein of iets langer
nadenken over watje wilt met een polder;
je kunt hem maar één keer volbouwen.
Dit was niet iets waar ik nee tegen had
moeten zeggen, hoor. Ik vind het te belang
rijk. En die campagne is mooi geweest - het
ging echt om de inhoud - en geslaagd. We
hebben 8 van de 15 zetels. Gemeentepoli
tiek draait om de belangrijkste plek op aar
de, namelijk om waar je woont. Ook al is
dat een open deur, toch gaan veel mensen
er gelaten mee om. Al die mensen die den
ken: 'Ze doen toch niet wat wij willen'."
24. Op welke terreinen heeft volgens
u de andere sekse het
gemakkelijker?
„Ik ben soms wel jaloers op vrouwen, om
dat ze heel goed kunnen organiseren. Ze
maken daarbij geen gebruik van macht,
maar van een combinatie van verleiding,
overtuigingskracht en helderheid. De ideale
manager heeft eigenlijk veel meer vrouwe
lijke eigenschappen nodig: goed luisteren,
goed dingen onder woorden kunnen bren
gen, geen rigide scheiding aanbrengen tus
sen gevoel en inhoud. Die kwaliteiten ko
men nog onvoldoende tot hun recht. Het
probleem is dat veel vrouwen die door de
glazen plafonds heendringen, juist vrou
wen zijn die zich van mannelijke en
macho-eigenschappen bedienen en met
hun ellebogen werken.
De vrouwen in het vorige kabinet bijvoor
beeld hebben niet de eigenschappen die ik
bedoel. Maai- die móéten natuurlijk ook wel
gehaaid zijn. Ik weet zo gauw geen voor
beeld dat we allemaal kennen. Nou, de ko
ningin, die heeft het wel een beetje. Die
blijft, ondanks alle tradities en keurslijven,
heel erg zichzelf. Ze heeft er natuurlijk ook
niet op eigen kracht hoeven komen, maar
dat bewijst alleen maar hoe moeilijk het
voor vrouwen nog is om op belangrijke
plekken te komen. Misschien moet dat ook
niet, hoor. Misschien is het wel heel ver
standig om niet eens te wülen doordringen
tot de macht.
Hier werken aardig wat vrouwen, ik denk
fiftyfifty. Op de technische dienst zijn het
allemaal mannen, bij de publieksservice en
in het productiehuis bijna alleen vrouwen.
Dat is wel redelijk traditioneel, ja. We pro
beren daar wel een beetje verandering in te
brengen, maar niet ten koste van alles. Het
moet vanzelfsprekend gaan."
33. In welke andere periode had u
graag geleefd?
„In het Italië van de Renaissance, het Vene
tië of Florence van Leonardo da Vinei en
Dante. Daar werden de klassieken heront
dekt. Die bleken een bron van rijkdom voor
wetenschap en kunst te zijn. En daar bleek
dat er niet alleen een God is, of andere
heersers, maar dat de mens een ik heeft en
zich kan ontplooien. Het lijkt me heel in
spirerend om dat mee te maken. Het besef
dat een cultuur zich op een breekpunt be
vindt, dat wordt bevochten en veroverd,
daar stel ik me een grote euforie bij voor. Ik
heb er allerlei romantische associaties bij.
Schoonheid en kennis werden als het
hoogste goed gezien. Dat gold misschien
maar voor een kleine elite, maar die had
het dan ook redelijk eenvoudig voor het
zeggen. Het corrumpeert vast ook direct
weer, maar als ideaal mis ik het soms wel.
Tegenwoordig zijn schoonheid en kennis
alleen interessant als het een financieel of
economisch nut heeft. Dat doet me wel
eens pijn."
2. Op welke plek buiten Nederland
zou 11 een jaar willen wonen?
„In Berlijn. Ik vind het een hele vitale stad.
Er wordt gebouwd, het is hartstikke failliet,
er schuilen conflicten en er is nog steeds
veel engagement.
Ook in het Duitse theater is veel aan de
hand. Dat komt door een mengeling van
traditie, grote regisseurs, Nederlandse en
Vlaamse invloed - die bestaat uit veel aan
dacht voor subtiliteit en kleinschaligheid -
en engagement. De Volksbühne uit Berlijn,
die in september ook hier in Rotterdam te
zien is, is daar een mooi voorbeeld van. Die
zitten op het Rosa Luxemburg Platz in een
stalinistisch theater dat tot tien jaar gele
den nog op de nominatie stond om te wor
den gesloopt. In plaats van een symbool
van het mislukte oosterse systeem is het nu
het best lopende theater van Berlijn, waar
veel jonge mensen uit zowel Oost- als
West-Berlijn heen gaan. Het is vitaal, hu
moristisch theater. Daar zou ik wel een
poosje willen werken.
In Duitsland wordt literatuur en toneel in
de pers en in het debat ook belangrijk ge
vonden. Mensen maken zich boos over wat
regisseurs doen. Dat mis ik in Nederland.
De trend is hier wel heel erg gericht op
amusement. Iets waar je over na moet den
ken of waai' je de naam niet van kent, is te
veel gevraagd. Terwijl wij heel bijzondere
dingen hebben, die het verdienen om nog
meer mensen te bereiken.
Dit is de mooiste schouwburg van Neder
land. Hoe het er uitziet, daar kun je over
twisten. Sommigen houden meer van een
zeventiende-eeuwse schouwburg, ik vind
dit een heel mooi gebouw. Maar zeker de
programmering, het eigen productiehuis,
het internationale theater dat je hier kunt
zien, daar kan Nederland, en zeker Rotter
dam trots op zijn."
17. Van wie zou u een toegestoken
hand weigeren?
.Alleen van iemand die echt slecht is, voor
wie ik geen enkel respect heb. Dan kom je
in het genre Osama Bin Laden, of een
kampbeul uit Kroatië. Laat ik eens wat ge
vaarlijkere zeggen: Sharon. Ik ben erg voor
de staat Israël en het bestaansrecht daar
van. Maar de minachting, de tactieken van
vernedering, de arrogantie die hij bezigt, en
de rücksichtslosheid van de maatregelen -
ook al vind ik het afgrijselijk wat er tegen
over staat van Palestijnse kant - maken dat
ik Sharon echt verdenk'van haat. Hij zoekt
niet de oplossing. Er zit iets onder wat ik
niet vertrouw. Arafat vertrouw ik gevoels
matig wel, al ben ik de eerste om toe te ge
ven dat ik daar niet echt goed over kan oor
delen."
28. Mogen partners geheimen voor
elkaar hebben?
„Ja, dat mag. Waarom niet? Dat houdt het
leuk. Je moet wel zo open mogelijk zijn,
maar het is geen eis. Wij kunnen elkaar al
les vertellen over andere relaties of verliefd
heden. Dat soort geheimen deel je soms, en
soms ook helemaal niet. Dat is juist een
van de mooie dingen van onze relatie, de
ruimte en de vrijheid die je elkaar geeft.
Daarbinnen is er heel veel liefde en komt
het zelden of nooit voor dat er iets misgaat.
Ik vind dat je geheimen mag hebben, want
dat is leuk. Als ik iets heb dat iemand an
ders niet weet, is dat spannend. Stel: ie
mand anders is verliefd op haar. Nu vertelt
ze dat soort dingen juist, maar ik zou het
oké vinden als ze het niet zou vertellen. Al
leen als het een geheim is waarvan de ont
hulling tot een groot conflict of een breuk
zou leiden, dan deugt het niet. Als ik me
beledigd of niet vertrouwd voel, dan zijn
het verkeerde geheimen. Maar op zich
moet het kunnen. Ik houd van geheimen."
38. Wat mist u in het buitenland het
meest aan Nederlatul?
,,'s Ochtends de krant lezen is wel een hele
dierbare gewoonte. Verder zou ik niet zo
veel missen, en trouwens: in het buitenland
zijn ook leuke kranten. Eten kun je er min
stens zo lekker als hier. De taal ben je niet
kwijt; die denk ik wel, die zit in me.
Ik mis wel plekken, zoals in mijn dorp aan
het water, maar die mis ik ook als ik lang in
Rotterdam zou zijn. Ik woon nog naast het
huis van mijn ouders, mijn broer woont er
ook naast, mijn zus woont niet ver weg.
Niet dat we zo'n kliekerige familie zijn, het
is gewoon een hele plezierige buurt om te
wonen. Er wonen behalve onze familie nog
een heleboel andere leuke mensen. Als je
bedenkt dat ik in Rotterdam werk, en mijn
vrouw meestal in Amsterdam, is er geen
betere plek om te wonen."
49. Denkt u te weten wat uw
partner in u ziet?
„Ik dénk het wel. Mijn levenslust en ener
gie stelt ze erg op prijs, en een soort speels
heid die ik op mijn goede momenten aan
de dag leg, het jonge-honderige. En mijn
optimisme, dat je dingen gewoon moet
aanpakken, datje veel kan bereiken als je
maar wil.
Wat we delen is gevoeligheid, oog voor de
tail en voor schoonheid. Ik kan heel erg van
het voetballen of het wielrennen genieten,
van een gesprek met mijn buurman over
het weer, maar ook van klassieke muziek,
en de volgende dag gaan we met zijn drie-
en naar Rammstein. Die combinatie van
dingen die ik mooi vind, die staat haar wel
aan. En daar herkent ze zichzelf in.
We denken elkaar ook te begrijpen, zonder
het in woorden uit te drukken. We voelen
een lotsverbondenheid. Hoe je kijkt naar de
wereld en wat je ervan vindt. Dat zou aan
leiding kunnen zijn voor cynisme of de
pressie. Zij kan weieens helemaal verdrietig
worden, maar ik vertaal het graag in: We
gaan er wat aan doen. Ten aanval!' Ik doe
ook echt bewust dit werk omdat ik denk
dat kunst belangrijk is om iets toe te voe
gen aan de andere kant van de weegschaal,
die anders doorslaat naar materialisme."
3. Als u nu een ander beroep zou
mogen kiezen, wat zou u dan
worden?
„Ik zou wel iets heel anders, namelijk met
mijn handen willen doen: meubels bou
wen. Mooie dingen, heldere vormen, die ik
zelf ontwerp en met veel tijd en aandacht
maak. Van hout, maar ook metaal, glas en
steen. Natuurlijke materialen dus. Ik heb
dat van huis uit wel een beetje geleerd,
maar zou het graag echt goed kunnen.
Ik heb altijd het beeld dat ik dan een werk
plaats heb, naast mijn huis, zodat ik niet
hoef te reizen. En daar werk ik in een ritme
dat veel minder hectisch is dan wat ik nu,
als manager met ook nog eens artistiek-in-
houdelijke verantwoordelijkheid, ervaar.
Soms, als ik vakantie heb, bouw ik een kast
of een deur. Dat wil niet zeggen dat het die
kwaliteit heeft. Maar als ik het altijd zou
doen, zou ik er best ver in kunnen komen."
16. Welke rol in welke film luid u
willen spelen?
„Ik ga iets heel raars zeggen: kapitein Jean-
Luc Picard, uit de Star Trek films. Omdat je
dan iedere dag helemaal in zo'n kunstmati
ge sciencefiction-wereld moet zijn. Die se
rie heeft een romantiek waar ik van houd.
Ik weet dat er veel op tegen is, dat er een
soort moralisme onder ligt, maar het is met
zóveel toewijding gedaan. Die wereld klopt
tot in de kleinste details, dat is het fascine
rende. Het gaat niet alleen om de buiten
kant.
Zo ging ook de grote toneelvernieuwer Sta-
nislavski begin vorige eeuw te werk. Op het
toneel zag je de acteurs zeg maar in de
huiskamer, maar achter die huiskamer was
een heel huis gebouwd. Acteurs waren dus
niet 'af, ze waren in de keuken. En ze kon
den ook naar de slaapkamer. Het publiek
zag er niets van, maar het spel ging door
buiten wat je zag. Star Trek heeft dat ook.
Een soort complete vlucht uit de werkelijk
heid in een gecreëerde ideale wereld. Dat
trekt me aan."
finish
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
Wanneer bent u voor het laatst enorm boos
geweest?
Op welke plek buiten Nederland zou u een
jaar willen wonen?
Als u nu een ander beroep zou mogen
kiezen, wat zou u dan worden?
Wat zult u nooit weggooien?
Welk kunstwerk (boek, schilderij, beeld, lied,
cd) zou u gemaakt willen hebben?
Waarover heeft u in uw leven het meeste
verdriet gehad?
Gaat u liever om met mannen
of met vrouwen?
Wordt u met het ouder worden
optimistischer of pessimistischer?
Van welk bedrijf of welke instelling zou u
directeur willen zijn?
Wanneer was u voor het laatst
zenuwachtig?
Als u vandaag ineens alles zou durven, wat
zou u dan als eerste doen?
Wat zou u willen veranderen
aan uw jeugd?
Gelooft u in liefde op het eerste gezicht?
Wat kan u in mensen vreselijk ergeren?
Wanneer heeft u voor het laatst te veel
gedronken?
Welke rol in welke film had
u willen spelen?
Van wie zou u een toegestoken hand
weigeren?
Wat vindt u opwindend?
Vindt u zichzelf aantrekkelijk?
Wat is uw slechtste eigenschap?
Heeft u een euthanasieverklaring getekend?
Waar geeft u het meeste geld aan uit?
(Woning en auto buiten beschouwing
gelaten)
Heeft u wel eens een
belangrijke vriendschap verbroken?
Op welke terreinen heeft volgens u de
andere sekse het gemakkelijker?
Zijn er onderwerpen waarover tegen u geen
grappen gemaakt mogen worden?
Is seksualiteit belangrijk in het leven?
Welk tv-programma moet meteen van het
scherm worden gehaald?
Mogen partners geheimen
voor elkaar hebben?
Van welke beroemdheid greep de dood u
het meest aan?
Wat was de gelukkigste fase
van uw leven?
Welke dag zou u willen overdoen?
Wat is de karaktertrek waarvan u wilt dat
mensen zich u erom herinneren?
In welke andere periode had u graag
geleefd?
Wanneer was u voor het laatst verliefd?
Bent u trouw?
Bent u gelovig?
Wat zou u graag beter kunnen?
Wat mist u in het buitenland het
meest aan Nederland?
U mag vier mensen - onder wie ook
overleden personen - uitnodigen voor een
dinertje. Wie kiest u?
Welke kus zou u willen overdoen?
Waar krijgt u kippenvel van?
Wie bewondert u?
Gaat u wel eens alleen uit?
Wat was uw slechtste beslissing?
Wat is in uw werk uw grootste frustratie?
Wat was uw angstigste moment?
Wanneer hebt u voor het laatst een Éugen
(tje) gebruikt?
Wat is de grootste wetsovertreding die u
heeft begaan?
Denkt u te weten wat uw partner in u ziet?
Wanneer beschouwde u zichzelf
als volwassen?
De geïnterviewde gooit telkens een dobbelsteen
met twintig vlakken, om te bepalen welke vraag
hij (of zij) krijgt voorgelegd. Voor de eerste vraag
wordt gerekend vanaf nul. Bij de volgende
negen worpen wordt er doorgeteld, waarbij na
vraag 50 weer vraag 1 volgt. Komt iemand op
een vraag die hij al heeft beantwoord, dan moet
die worp over.
<1
