De sprong van Herman Brood herdacht
KUNST CULTUUR
'De vrouw op zich fascineert me, in alles'
Honing en Metheny ontvangen jazz-Edison Pillenbezitters Lowlands
Vreemde vogels tussen de bomen
gv
krijgen direct werkstraf
Graceland
werkt nog
steeds voor
Paul Simon
R7
euwe tournee
iice Springsteen
igeles - Bruce Springsteen
i begeleidingsband de E
Band gaan na twee jaar
igheid weer op tournee,
ipeningsconcert is op 7 au-
is in East Rutherford in
iteens geboortestaat
sey. De band speelt ver-
nog 38 concerten in de
nigde Staten, voordat ze
iktober naar Europa ver-
P De zeven Europese speel-
en steden zijn nog niet be-
!n|ap/Beverly Bynum
esgitarist
linson dood
co - De Amerikaanse
[gitarist en -zanger Jimmie
obinson is op 71-jarige
jd overleden. Zijn lichaam
gevonden in een gepar-
le auto in zijn woonplaats
na igo. Volgens de Ameri-
ïal se nieuwszender ABC heeft
ge ilfmoord gepleegd. Hij had
gr ïgs te horen gekregen dat
or rtkanker had. In de jaren
ha ;maakte Robinson deel uit
he e Every Hour Blues Boys,
ap in hij speelde met Freddy
In die periode speelde hij
op net legendes als Elmore Ja-
ui Little Walter en Howlin'
rei Vanaf 1958 maakte hij so-
e i iten. Een van zijn bekend-
eld Is was 'All my life', later
j d ipgenomen door John
nument voor
Campert
g m
zii
nisse - Jan Campert wordt
geboorteplaats Spijke-
met een monu-
De Spijkenisser kunste-
Helen Ferdinand heeft
laatste hand gelegd aan
istwerk, waarin Cam-
Wgeroemde oorlogsgedicht
httien dooden' centraal
Het monument komt aan
2 ïCampertkade, waar de
honderd jaar geleden
eboren. Campert schreef
|jj :httien dooden' naar aan-
jgvan de executie van drie
iniaristakers en vijftien le-
^el in het Geuzenverzet. Jan
ert vond in 1943 zelf de
n concentratiekamp
y ïgamme.
een
d.I
kc"
lerd
edi
door Maijolijn de Cocq
Amsterdam - Een twee meter ho
ge engel markeert straks op'de
Amsterdamse begraafplaats
Zorgvlied de plaats waar zijn as
op 5 november vorig jaar, de ver
jaardag die hij niet meer wilde
halen, in besloten kring werd be
graven. Op de sokkel: Respect. Hij
gaf licht Herman Brood 5-11-1946
n-j-2001. In het Amsterdamse
Hilton werd gisteren Broods do
densprong van het hoteldak een
jaar geleden herdacht. Met 'I did
it my way", een boek, champagne
en op het precieze tijdstip een
minuut stilte.
„Zullen we een fles opentrekken
en de muziek even hard aanzet
ten in de auto?", roept een
meisje tegen haar vrienden, in
verweer tegen de tamme sfeer
onder de fans die donderdag
opnieuw voor Herman Brood
naar het Hilton zijn gekomen.
Bij lange na niet de menigte van
vorig jaar, zoals ook de bloe
menzee van toen nu beperkt
blijft tot een matje. Als weduwe
Xandra na de officiële herden
king naai' buiten komt om dank-
kaarten uit te delen en het her
inneringsboek 'De Sprong' te
signeren, dat ze met Broods zus
Beppie heeft samengesteld, gaat
een applausje op.
Ook de herdenking binnen, met
genodigden als Henk van der
Meijden en majoor Bosschardt,
verloopt vooral beschaafd. De
woorden 'hommage' en 'ode'
klinken. „De Sprong", zegt uit
gever Vic van de Reijt bij de pre
sentatie, „is met een reconstruc
tie van de droevige en dramati
sche dagen van vorig jaar een
waardig boek dat een groot kun
stenaar wil herdenken." Wan
neer hij aankondigt dat de mi
nuut stilte voor Herman 'om
ongeveer 13.28 uur' begint,
wordt gegiecheld. Maar zodra
Een fan van Herman Brood bezoekt de plek waar de zanger en schilder vorig jaar zelfmoord pleegde. Foto: ANP/Juan Vrijdag
Broods postume nummer 1 hit
'I did it my way" aanzwelt, klinkt
ingehouden snikken. Vriend en
biograaf Bart Chabot houdt zijn
gezicht krampachtig naar het
raam gewend, terwijl hij door
zijn vrouw en Broods dochter
Brenda in een houdgreep wordt
genomen. Xandra drukt doch
tertje Holly dicht tegen zich aan,
troost dan Chabot met een aai
over zijn wang.
Zonder de steun van Hilton-di-
recteur Roberto Payer, zegt Xan
dra, was het hotel een nare plek
voor haar en de familie geweest.
„En het is eigenlijk een hele
mooie plek geworden." Payer
beaamt: „Hij sprong naar bene
den, maar ook naar boven." Het
Hilton als herdenkingsplaats
klopt, zegt manager Koos van
Dijk. Nu pas was Van Dijk er
klaar voor om op het dak van
het Hilton te kijken, te staan op
de plaats waar Herman sprong.
„Kippenvel. Ik heb het een jaar
lang uitgesteld. Het was heel
eng, een heel diep gat. Ik vind
het zo moedig dat hij het ge
daan heeft. Ik had nooit gedacht
dat hij de ballen zou hebben."
In 'De Sprong' is Broods af
scheidsbriefje opgenomen, dat
hij na een leven als rock roll
junkie in de bar van het Hilton
schreef. Op weg naar zijn 'bun-
gy zonder elastiek'. „Lieve Xan
dra alle skatjes, deze snelheid
in plaats van opbranden. Dat
laat ik aan de crematie over."
Verder de processen-verbaal, fo
to's van de crematie - inclusief
puntige panterschoenen en de
fles Grand Mamier waarin
Brood als hij dood was geflam
beerd wenste te worden - het
herdenkingsconcert in Paradiso
op 5 november, condoléance-
brieven, de toespraken en beel
den van de begrafenis van de
asum, waarmee Xandra en Cha
bot en Broods kinderen Marcel,
Brenda, Lola en Holly poseren.
Briefje van Holly: 'Papa is lief,
heel erg lief, de liefste papa van
de wirold'.
„Of Herman het ziet... ik kan
niet in de eeuwigheid kijken",
zegt majoor Bosschardt als ze
donderdag bij het Hilton arri
veert. Broos en wankel ter been
is ze gekomen op verzoek van
de familie, want Broods moeder
is net op 29 juni overleden. Ze
kan niet zeggen dat haar leven
nou zo overstuur was van
Broods dood, al vond ze het erg
van de zelfmoord en voor zijn
moeder en vrouw en kinderen.
„Maar gekomme was het toch
wel."
Bart Chabot, die werkt aan deel
drie van vier Brood-boeken,
noemt de herdenking verstan
dig. .Anders ben je er toch de
hele dag mee bezig. Ik ben er
überhaupt de hele dag mee be
zig. Of ik hem mis? Dat is zwak
uitgedrukt. Voor mij is hij na
tuurlijk niet dood. Be hoor zijn
stem nog dagen achtereen want
ik had nog zeventig tapes waar
van ik er nog dertig moest uitty
pen."
Chabot weet niet of er een jaar
lijkse Brood-herdenking in het
Hilton moet worden georgani
seerd. „Nu klopt het. Maar je
moet het laten gebeuren. De
fans weten waar ze moeten zijn,
en naast het Hilton is er nu ook
het graf. Maar Herman hield erg
van improvisatie."
den haag - Jazzliefhebber en
voormalig WD-voorman Hans
Dijkstal heeft gisteren tijdens
het Midsummer Jazz Gala in
Den Haag de winnaars bekend
gemaakt van de Edison Jazz
Awards 2002.
Saxofonist Yuri Honing kreeg de
onderscheiding in de categorie
'instrumentaal nationaal'. Pat
Metheny trok aan het langste
eind in het genre 'instrumentaal
internationaal'. Het duo Paulien
van Schaik en Hein van der
Geyn kreeg na een internet-
stemming de publieksprijs over
handigd. Zij kregen die voor
hun album 'Tenderly". In diver
se album-categorieën werden
gisteren eveneens de diverse
winnaars duidelijk. Zo won
Susanne Abbuehl met haar al
bum 'April' de categorie 'vocaal
nationaal'.
Al eerder was bekendgemaakt
dat saxofonist Wayne Shorter de
winnaar is van de Edison Jazz
Oeuvreprijs. Hij kreeg de onder
scheiding gisteravond en is de
komende dagen Artist in Resi
dence tijdens het North Sea Jazz
Festival, dat vanavond begint en
tot en met zondag duurt. Dat
houdt in dat hij alle avonden in
uiteenlopende bezettingen op
treedt.
THEATERMAKERS
oren tot de toonaangeven-
jel^ngwekkende toneel-
is van ons land. Wat zijn
Qjen de belangrijkste drijf-
wat beogen ze met deze
rm? In een zelfanalyse
„een aantal van deze regis-
lg intwoord op die vragen. In
erde aflevering: Theu
ans van de Theatercom-
j. idam - Theu Boermans
rtistiek directeur en regis-
in de Theatercompagnie:
aag waarom ik zo gedre-
;t toneel en film bezig
in je het best aan een
ater stellen. Ik zal wel iets
1 compenseren, vrees ik.
iet heeft zeker te maken
r ijn nieuwsgierigheid naar
woord op de vraag waar-
stad het leven zijn
e zijn. Met een behoefte
ijé-Pl ''even inzichtelijker te
Je" Het is een continu leren,
evredigende antwoorden
nooit. Daar is ons be-
complex en te tegen-
1 voor."
lO n jeugd ben ik katholiek
led. Niemand geloofde zo
iGod als ik. Daardoor
1 alles te kloppen in mijn
beeld. Totdat ik op latere
ontdekte dat er absoluut
an klopte. Misschien is
op e t de drang ontstaan om
het theater te onderzoeken
berei nu allemaal in filosofi-
and sychologische en morele
1 de lkaar steekt."
stand lijn voorstellingen wil ik
ur h ds het wereldrepertoire
w duiden in zijn relevan-
nstigiieze tijd. Zoals ik met
vra 'De Kersentuin' en 'Ham-
tievogedaan. En zoals ik in
end nende seizoen met 'Hed-
de Ier' en 'De Meeuw' pro-
net doen. Anderzijds wil ik
neen 1 auteurs introduceren."
1 hij hk altijd naar streef, is dat
:rend voorstellingen een re-
;t lee [even van deze tijd. Aan-
en of ik mezelf als een kind van
houd d beschouw, hebben
f te vi irsoonhjke keuzes van
per definitie een maat-
Crifelijke relevantie. Ik denk
n voorstellingen steeds
Theu Boer
Het
mans:
leven is een
illusie, maar
een fantasti
sche illusie
Foto: GPD-
/Marc van
der Kort
persoonlijker worden."
„De werkelijkheid om me heen
is mijn inspiratie. Alles wat ik
meemaak, vloeit direct in mijn
werk door. Daar probeer ik het
te consolideren. Tegelijkertijd
wil ik het over aspecten van de
ze tijd hebben. 'Hamlet' gaat
over de invloed van de politiek
op individuen. 'Lulu' en 'Hedda
Gabler' zitten vol dilemma's van
hedendaagse vrouwen in deze
ogenschijnlijk geëmancipeerde
tijd. De vrouw op zich fascineert
me. In alles, in filosofische, bio
logische, emotionele zin. Ik ben
nieuwsgierig hoe het is om
vrouw te zijn. Wat voor ellende
het is om een man te zijn, dat is
me volstrekt duidelijk. Ik heb
het met 'Lulu' al gezegd: ik ge
loof dat de grondproblemen in
onze samenleving terug te voe
ren zijn tot de existentiële angst
van mannen voor vrouwen."
„Doorgaans hebben mijn voor
stellingen een nihilistische
strekking. Toch ben ik in het da
gelijks leven een vrolijk type. Ik
heb drie kinderen. Zij verper
soonlijken voor mij de hoop en
de liefde. Er zijn ondanks alle
rampspoed hele mooie en in
tense dingen die de mensen met
elkaar kunnen beleven. Maar
zeg me niet dat het leven zin
heeft; dat het ergens toe leidt.
Niet dat ik er dus depressief van
word. Integendeel, het activeert
me juist. Het leven is een illusie,
maar een fantastische illusie."
„Ik vind dat toneel ook troost
moet bieden. Dat doe je onder
meer met humor. Alleen moet je
de waarheid niet mooier maken
dan-ie is. Geluk bestaat niet
zonder ongeluk. Die paradox wil
ik altijd laten zien. In het 'Gil-
gamesh-epos' dat ik bij het Wie
ner Burgtheater heb geregis
seerd, gaat het om iemand die
naar het eeuwige leven streeft
en uiteindelijk inziet dat geluk
en schoonheid juist besloten lig
gen in het feit dat het leven niet
eeuwig is."
„Mijn zwartste voorstellingen
heb ik in mijn plezierige perio
den gemaakt en omgekeerd. Ter
afwisseling kies ik stukken van
Tsjechov, Shakespeare of van
Goetz en Schwab. Dat ik de twee
laatstgenoemde schrijvers in
ons land heb geïntroduceerd,
heeft niks te maken met een fas
cinatie van hun zwartgallige
thema's. Ze vertegenwoordigen
gewoon een belangrijke stro
ming in Duitsland."
„Wat ik zelf nauwelijks kan, is
genieten van succes. Het is net
of ik me dat verbied. Uit angst
dat succes me gezapig maakt. Ik
stoor me erg aan mensen die al
leen voor hun eigen carrière
gaan. Dat is zo relatief. Als het
eenmaal zover is, blijkt je hori
zon toch weer verder te liggen.
Het gaat me echt om het werk."
„Momenteel feliciteert iedereen
me met het grote succes van
'Gilgamesh' in het Wiener Burg
theater en met het feit dat ik de
eerste Nederlander ben die in
dat roemruchte theater mag re
gisseren. Maar ik zou niet op die
uitnodiging ingegaan zijn, wan
neer 'Gilgamesh' mij qua the
matiek niet geïnteresseerd had.
Ik moet iets hebben met een
stuk, wil ik het regisseren."
„Vergeet niet: je moet in dit vak
ontzettend hard werken en er
ontzettend veel voor inleveren.
Toen ik daar twee maanden in
Wenen zat, weg van mijn kinde
ren, heb ik me zo nu en dan af
gevraagd of dit alles wel kon op
wegen tegen dat gemis. Aan de
andere kant brengt dit intens
bezig zijn met toneel ook een
verdieping teweeg, wat alleszins
de moeite waard is."
In het seizoen 2002/2003 regis
seert Theu Boermans bij de
Theatercompagnie twee voor
stellingen. 'Hedda Gabler" gaat
14 januari 2003 in première in
de Stadsschouwburg Amster
dam en is 22 maart 2003 te
zien in de Leidse Schouwburg.
'De Meeuw" van Tsjechov be
gint 3 april 2003 en gaat aan
sluitend op tournee.
Max Smith
biddinghuizen/anp - Bezoekers
van het festival Lowlands die
pillen bezitten, kunnen daar
voor ter plekke een taakstraf
krijgen. Een gang naar de rech
ter is daarbij overbodig. Een of
ficier van justitie bepaalt ter
plekke, op het festivalterrein in
Biddinghuizen, wat een geschik
te straf is. Met deze proef is het
openbaar ministerie akkoord
gegaan, om een hoop admini
stratieve rompslomp te voorko
men.
Er wordt een formulier ingevuld,
de straftnaat wordt bepaald en
als de verdachte akkoord gaat,
kan die zijn taakstraf gaan doen.
Daarna wordt het dossier ver
nietigd. Een dagvaarding en
rechtszitting volgen alsnog, als
de taakstraf niet goed is verricht.
Bij lichtere overtredingen van de
wet volgt een boete, die gelijk
kan worden gepind. Lowlands
vindt plaats van 23 tot en met 25
augustus.
Bij zwaardere delicten als bezit
van XTC-pillen kan de officier
een taakstraf opleggen. Ge
woonlijk doet een rechter dat.
„Onze ervaring is dat er dan uit
eindelijk dienstverlening wordt
opgelegd", zegt persofficier van
justitie G.J. de Haas. „Sinds kort
kan een officier van justitie ook
taakstraffen opleggen. Dat is een
nieuwe mogelijkheid in de wet."
In de zwaarste gevallen krijgt
een Lowlandsganger wel een
uitnodiging om bij de rechter te
verschijnen. Waar de grens voor
de strafmaat ligt, wil De Haas
niet zeggen. „Maar we kijken ze
ker ook naar het strafverleden
van iemand."
muziek recensie
Hans Beider
Concert Paul Simon. Gezien: 11/7, Aho/
Rotterdam.
„Everybody here would know
what I was talking about",
schreeuwt Paul Simon een uit
gelaten Ahoy' toe. De 60-jarige
poplegende grijnst superieur
naar het publiek. „I was talking
about diamonds on the soles of
her shoes."
Het dwingende, opzwepende
ritme van deze 'Graceland'-hit
brengt het in leeftijd zeer gevari
eerde publiek in beweging. Uit
zonderlijk dat een artiest als
Paul Simon, wars van elke vorm
van show en uiterlijk vertopn,
het voor elkaar krijgt nieuw pu
bliek aan zich te binden.
De reden moet liggen in Simons
toewijding en vakmanschap.
Ondanks zijn bescheidenheid is
een zekere trots zichtbaar op het
gezicht van de New Yorker: de
magie van het album 'Grace
land' werkt nog steeds.
Tekenend voor Simons muzika
le gedrevenheid is dat hij, na
een afwezigheid van elf jaar,
zich er niet van afmaakt met een
glad 'best of programma Sa
men met zijn multiculturele
band steekt de kleine singer-
songwriter oude hits in nieuwe
jasjes.
Naast een rockversie van 'The
Boy in the bubble' opende Si
mon het concert verassend met
een exotische versie van 'Bridge
over troubled water'. Deze zet
heeft veel weg van een artistieke
revanche. Nooit zal Paul Simon
loskomen van dit nummer dat
inmiddels de status heeft van
'muzikaal behang'. Niet meer
spelen lijkt dan voor de hand te
liggen. Niet voor Simon. Uiterst
subtiel en verweven met alle
klanken die hij leerde kennen in
onder meer Zuid-Aftika en Bra
zilië levert hij een nieuwe versie
af.
Naast het album 'Graceland'
doet Paul Simon voor deze tour
ook een beroep op het hitdos
sier Simon Garfunkel. Tot gro
te tevredenheid van het publiek.
Moeiteloos krijgt hij de zaal stil
met een indrukwekkende versie
van 'The sound of silence' waar
bij slechts een cello Simons keti-
merkende stemgeluid onder
steunt Al dollend met rijn
bandleden trakteert hij de zaal
op sixties sentiment met vinyl-
klassiekers als 'The boxer' en
'Mrs. Robinson'.
Na bijna twee uur vindt Paul Si
mon het mooi geweest. On
danks dat rijn stem het uitste
kend heeft gehouden, grijpt hij
bij aanmoedigingen uit de zaal
om nog een toegift veelzeggend
naar rijn keel. Simons jaren mo
gen inmiddels gaan tellen, zijn
virtuositeit en gedrevenheid blij
ven onaangetast.
beeldende kunst recensie
Esther Barfoot
Expositie: 'Vreemde vogels', beelden in
en om De Paauw, Raadhuislaan 22,
Wassenaar. Te zien: t/m 25 augustus.
Open: dagelijks 12-16 uur. Het park is vrij
toegankelijk. Ook in galerie De Greef
De Greef, Van Hogendorpstraat 16a,
Wassenaar. Te zien: t/m 4 september, di
t/m vr 10-18 uur en za 10-17 uur-
Zo hoort kunst in de buitenlucht
te rijn. Niet op een sokkel op
een gazon, maar kniehoog tus
sen de begroeiing. De omrin
gende planten worden meer
dan de omgeving van het kunst
werk; ze worden onderdeel van
het mysteriê. De beelden 'Zon
der titel' van Theo Niermeijer
herhalen de vormen van de ho
ge planten om hen heen en spe
len ermee. De kleur van het ge
roeste ijzer vind je terug in de
omgeving, maar springt er toch
uit. Te midden van het volle ge
was lijken de beelden op totem
palen. Ze vertellen een span
nend verhaal van exotische ei
landen en dichte jungles, van
verering en meditatie.
Ook de bomen waartussen Britt
Wikström haar 'Circus of
Dreams' heeft vormgegeven,
dragen bij aan de magie ervan.
De transparante circusartiesten,
die hun capriolen uitvoeren tus
sen de bomen, rijn nu weer
zichtbaar en dan weer niet. Als
of het geesten rijn of visioenen.
Maar juist door de natuurlijke
omgeving lijkt het schouwspel
werkelijkheid.
Niet alleen het fysieke aspect
van de natuurlijke omgeving
kan een verbintenis aangaan
met een kunstwerk. Ook een
minder tastbaar element, zoals
de wind, kan dit. Het 'Commu
nicerend Septiem' van Nico Par-
levliet bestaat uit een rij van ze-
Honden worden uitgelaten tussen de vreemde vogels.
Foto: Mark Lamers
ven zwarte zakken op poten.
Net als een doedelzak produce
ren ze geluid doordat de lucht er
langzaam uitloopt Elke zak pro
duceert een andere toon. De to
nen verwaaien in de wind en
creëren een geheimzinnige
sfeer.
Natuur en kunst gaan goed sa
men. De natuurlijke omgeving
en het kunstwerk brengen hun
verhalen samen en er ontstaat
een nieuw verhaal. Het park van
raadhuis De Paauw leent zich
dan ook uitstekend voor de
beeldenexpositie Vreemde Vo
gels' met werk van circa twintig
kunstenaars. Er is veel ruimte,
een groot veld, een vijver met
fontein en duistere paadjes met
wilde begroeiing. Ook vormt het
witte raadhuis een schitterende
achtergrond. Het publiek haalt
er uit wat erin rit. Groepjes vol
wassenen wandelen, bewonde
ren, filosoferen, lachen en snap
pen er soms niets van. Kinderen
rennen en joelen, luisteren en
leren. Honden worden uitgela
ten.
Toch maakt de tentoonstelling
niet altijd optimaal gebruik van
de prachtige omgeving van het
park. De sterke combinatie van
natuur en kunst wordt onvol
doende uitgebuit. Sommige
beelden rijn geplaatst te midden
van dichte begroeiing, in de bo
men, of midden in de vijver.
Maar het merendeel van de ster
ke verzameling beelden rijn op
een vrij fantasieloze wijze op re
gelmatige afstand langs de ran
den van het gazon of de paden
gezet.
'Amazone' van Arthur Spron-
ken, een beeld van een zeer be
weeglijk paard met wilde ogen,
verdient meer dan de rand van
een bloemperk. Een plaats te
midden van het kreupelhout, in
het bos of omringd door muren
van rhododendrons was beter
geweest. Geef het beeld een de
cor om rijn verhaal te ontvou
wen.
vrijdag 12 juli 2002