BUITENLAND
Senaat VS ziet geen fouten
bij werk geheime diensten
Pentagon overweegt bezuinigingen op JSF
'Bomposters' zaaien
paniek onder Russen
De onstuitbare val van ex-heldin Winnie Mandela
•Oaeda plande
Islag Vaticaan'
tplaats puin
gesloten
J er Zuid-Afrika
'en op apegapen'
isconi wil
getuigen
lische Serviër
ent schuld
den Canada
llen verder
meldt dood
Rebellenleider
'FBI en CIA hadden 11 september niet kunnen voorkomen'
Opnieuw in de fout
Zomerstorm raast door Berlijn
Compromisvoorstel VS over strafhof
Ecevit: Eerdere
stembusgang
toch mogelijk
Machinist gekaapte trein
India moet spookrijden
Het Vaticaan was een
ijk doelwit van een terro-
;ie aanslag door Italiaanse
[.0 van al-Qaeda. Dit meld-
Italiaanse krant Corriere
lin era gisteren op basis van
|tQ iade van de anti-terreur-
den van de Italiaanse po-
ehalve de Heilige Stoel
rdin een Amerikaans consu-
l) i een kerk in Venetië,
»eel Amerikanen komen,
P3 lijstje van de terroristen
gestaan.
drk - De zoektocht naar
van slachtoffers van de
1 gen van 11 september op
(orld Trade Center (WTC)
de i? York stopt een dezer da-
HS e speciale stortplaats
>tpuin van de WTC-to-
p Staten Island met de
or[ :resh Kills gaat dicht.
Ie« aren dagelijks tot dui-
ler ïensen op zoek naar stof-
resten, persoonlijke be-
en eventueel bewijs-
aal. Ongeveer 1,6 miljoen
l teriaal is doorzocht. Van
da|3 mensen die gedood
in New York zijn er
1.215 geïdentificeerd,
ik loor DNA-testen.
ia - Ruim de helft van
:nl ar van Zuid-Afrika is niet
irslbar. Van de 60.000 mili-
s 53 procent niet fit ge-
jm in actie te komen,
^niet bekend is waar ze
en, is een van de proble-
ïn gemiddelde leeftijd,
wijd is die 22 jaar, in het
frikaanse leger ligt die
de 32 en 36 jaar. Dat
et Zuid-Afrikaanse dag-
ie Natal Witness gisteren
Bop basis van cijfers van
isterie van defensie,
lanciële problemen is
het materieel maar
bruikbaar; dertig van de
ks en achttien van de
itserwagens zijn opera-
I- De Italiaanse minis-
pdent Silvio Berlusconi
Ite getuigen in een tegen
lend proces wegens
le. De premier heeft een
ljuli geplande ondervra-
■feijn residentie in Rome
ld 'wegens andere ver-
jgen', aldus zijn advoca-
aeren voor de rechtbank
in. Bovendien wil Ber-
[gebruik maken van zijn
ait. De 65-jarige rege-
ef is aangeklaagd in ver-
Jet de verkoop van een
edrijf waarbij een rech-
Izijn omgekocht.
c - De Bosnische Ser-
fcslav Deronjic heeft gis-
jor het Joegoslavië-tri-
n Den Haag verklaard
dig te zijn aan de
Q1992 op 65 moslims
rwoesting van Glogova,
6 waar zij woonden,
pwas destijds de plaat-
feider van de Servische
jatische Partij (SDS) van
p Karadzic, en voerde
big het bevel over de
e paramilitairen in het
donderdag 11 JULI 2002
i - De bosbranden in
lese provincie Québec
[onbeheersbaar verder,
js een enorme inzet aan
dit en materieel slagen
|ijders van het vuur er
je belangrijkste brand-
ide baas worden. De
een bereikten gisteren
len van het eiland van
dland, 1.200 kilometer
nden verwijderd. Vo-
bereikten rookwolken
lensteden Montréal
pork (VS). De vuurzee
jis in de bossen van
Ijk Québec, waar vrijwel
woont. Zondag wordt
■gebied neerslag ver-
j» - Bilal Ahmed, alias
jod Bhai, een van de lei
een rebellenbeweging
iiase deel van
is gisteravond bij een
cht met militairen ge
it heeft de Indiase poli-
Igemaakt. De bewe-
i-e-Mohammed, waar-
behoorde, zou me-
'oordelijk zijn ge-
r de aanslag op het
clement in december
Volgens de Indiase
met de dood van Ah-
belangrijke slag toege-
de rebellen in het
ipwara in het noor
iet Indiase deel van
washington/anp - De Ameri
kaanse inlichtingendiensten had
den de aanslagen van 11 septem
ber niet kunnen voorkomen. Dat
zeggen leden van een commissie
van de Amerikaanse Senaat van
daag in The Washington Post. Na
zes maanden onderzoek en ver
horen zien de commissieleden tot
dusver geen enkel bewijs voor
beschuldigingen dat er cruciale
fouten zijn gemaakt.
De verwachting was dat de
commissie bloot zou leggen dat
CIA, FBI of andere diensten
blunders hebben gemaakt. „Het
ziet er niet naar uit dat de rege
ring, of enige hoge functionaris
binnen de inlichtingendiensten
verantwoordelijk kan en zal
worden gehouden", aldus de
krant
De aandacht van de commissie
richt zich intussen dan ook
meer op de systematiek van de
diensten en hun onderlinge sa
menwerking. President Bush
kondigde op dit vlak eerder dit
jaar al ingrijpende hervormin
gen aan om het inlichtingen
werk beter te laten verlopen.
Een van de maatregelen was de
oprichting van een nieuw mi
nisterie voor binnenlandse vei
ligheid.
„Het zou wellicht mooi zijn als
we een 'smoking gun' vinden",
aldus de Republikeinse senator
Shelby in The Washington Post.
„Maar zolang dat er niet is, kij
ken we naar problemen die
moeten worden opgelost" Zijn
opmerkingen komen na een pe
riode waarin vooral de FBI en de
CIA er fiks van langs kregen. De
diensten zouden belangrijke
aanwijzingen voor een op han
den zijnde aanslag niet serieus
genoeg hebben genomen.
Zo is er vóór 11 september bin
nen de FBI gewaarschuwd voor
vermoedelijke terroristen die
vlieglessen namen in Florida.
President Bush zou op zijn
beurt al in augustus vorig jaar
zijn gewezen op mogelijke aan
slagen en de 'afluisterdienst'
NSA onderschepte op 10 sep
tember vage aanwijzingen in het
Arabisch voor een aanval op de
VS. De vertaling daarvan was 12
september, een dag na de aan
slagen in New York en Washing
ton, gereed.
Volgens de senaatscommissie
waren het allemaal puzzelstuk
jes, maar geen enkele afzonder
lijke dienst of functionaris zou
in staat zijn geweest te voorspel
len dat terroristen in gekaapte
vliegtuigen op 11 september
zouden toeslaan in New York of
Washington. De commissie
heeft wel vastgesteld dat de sa
menwerking tussen de diensten
beter moet. Ook moeten er be
tere middelen komen om po
tentiële vijanden in binnen- en
buitenland te kunnen volgen.
baltimore-washington/anp - Het Ameri
kaanse ministerie van defensie overweegt te
bezuinigen op de ontwikkeling van de Joint
Strike Fighter (JSF). Deze maatregel maakt
deel uit van een uitgebreider pakket van be
zuinigingen om meer geld vrij te maken
voor de ontwikkeling van nieuwe moderne
wapensystemen, zo meldde The Baltimore
Sun gisteren.
Minister van defensie Rumsfeld en zijn me
dewerkers hebben hun oog niet alleen op de
ontwikkeling van de JSF laten vallen, maar
ook op die van de F-22. Daarnaast over
weegt het Pentagon het Commanche-heli-
kopterprogramma en de verdere ontwikke
ling van het V-22 Osprey-vliegtuig helemaal
te schrappen, schrijft de krant.
De beoogde besparingen, die in de begro
ting voor 2004 hun beslag moeten krijgen,
zullen echter vooral het personeel treffen.
Het Pentagon overweegt tienduizenden ba
nen te schrappen bij de landmacht, lucht
macht en marine.
De totale ontwikkelingskosten voor de JSF
worden geschat op een slordige 21 miljard
dollar. Wat de gevolgen zijn van de Ameri
kaanse bezuinigingen voor het project pre
cies zijn, is momenteel niet duidelijk. Part-
nerlanden, waaronder Nederland, zou ge
vraagd kunnen worden meer bij te dragen
aan de ontwikkelingsfase.
Nederland neemt daar aan deel voor 850
miljoen euro. De toestellen zouden aan het
eind van de rit ook fors duurder uit kunnen
vallen.
In 2006 beslist Den Haag over de vervanging
van het F-16 gevechtsvliegtuig. Het ligt voor
de hand dat dat de JSF wordt Defensie
houdt rekening met de aanschaf van moge
lijk 85 toestellen in de loop van een groot
aantal jaren. Daarvoor is nu bijna 6 miljard
euro begroot.
Oklahoma crTY - Kort nadat de toch al niet zo
goed bekend staande politie van Los Angeles
weer eens in opspraak kwam wegens het
zeer hardhandig arresteren van een zwarte
tiener, gingen ook collega's in Oklahoma City
zich deze week te buiten aan grof geweld te
gen een 50-jarige zwarte man. Beide omstre
den aanhoudingen zijn op video vastgelegd
door amateurfilmers.
Op de beelden hierboven is te zien hoe de
agenten in Oklahoma hun wapenstokken,
vuisten en knieën inzetten bij de arrestatie.
De zaken hebben de rassenrelaties in de VS
opnieuw op scherp gezet. Tien jaar geleden
kwam het na de vrijspraak van de agenten
die de zwarte arrestant Rodney King hadden
afgeranseld tot hevige rassenrellen in Los An
geles.
Die kostten tientallen mensen het leven en
veroorzaakten voor miljarden aan schade. De
nieuwe mishandelingen hebben al geleid tot
demonstraties van burgerrechtenbewegingen
en actiegroepen van zwarten.
De tiener die zaterdag zou zijn mishandeld,
heeft de politie van Los Angeles inmiddels
aangeklaagd. De 16-jarige Donovan Jacksop
zou zich volgens de betrokken agenten ge
welddadig hebben opgesteld, nadat zijn va
der bij een verkeerscontrole was aangehou
den wegens het rijden met een verlopen rij
bewijs. Jackson, die ook in de auto zat, zou de
agenten hebben aangevallen, waarop een
van de politiemensen hem hardhandig tegen
de auto smeet en hem in het gezicht sloeg.
De jongen en zijn vader ontkennen de lezing
van de politie. Volgens hen gedroeg de jon
gen zich volkomen normaal, en zou juist de
politie zonder enige reden zijn overgegaan
tot het gebruik van grof geweld. Zij eisen
schadevergoeding en het ontslag van de be
trokken agent. Die is lopende het onderzoek
geschorst. Foto's: AP
Berlijn - Zeker zeven mensen, onder wie twee kin
deren, zijn gisteren om het leven gekomen door een
zware storm die Berlijn en de deelstaat Branden
burg teisterde. Het noodweer maakte een abrupt
einde aan twee hete dagen in de Duitse hoofdstad.
De wind joeg met snelheden tot 150 kilometer per
uur door de straten en liet een spoor van vernieling
achter. Her en der vielen bomen op auto's en tien
tallen mensen raakten gewond door rondvliegende
brokstukken en takken. De storm eiste het leven
van twee jongens, twaalf en vijftien jaar oud, die
kampeerden aan de Wannsee, iets ten zuiden van
Berlijn. Ze werden verpletterd door een boom die
op hun tent viel. Twaalf andere kinderen raakten
gewond. Nog minstens vijf andere mensen werden
dodelijk getroffen door omvallende bomen. Het
openbaar vervoer kwam helemaal stil te liggen. Ge
tuigen zagen dat reizigers op station Zoo in hartje
Berlijn zich aan lantaarnpalen vastklampten om
niet te worden weggeblazen. Een vliegtuig van de
Zwitserse maatschappij Swiss, onderweg naar Ham
burg, moest door het noodweer een noodlanding
maken op de oude luchtmachtbasis Werneuchen bij
Berlijn. Alle twintig inzittenden bleven ongedeerd.
Het toestel liep zware schade op. AP/Herbert Kno-
sowski
new york/ap - Na aanhoudende
druk van de internationale ge
meenschap zijn de VS afgestapt
van hun eis dat Amerikaanse
deelnemers aan VN-vredesmis
sies verschoond blijven van ver
volging door het onlangs opge
richte Internationale Strafhof.
Aan het eind van een VN-hoor-
zitting over de kwestie kwam de
Amenkaans VN-ambassadeur
John Negroponte met het voor
stel om onderzoek tegen militai
ren uit landen die het strafhof
niet erkennen, zoals de VS, voor
een periode van twaalf maan-
ankara/ap-dpa - De Turkse pre
mier Bülent Ecevit heeft gezegd
dat hij bereid is om vervroegde
verkiezingen uit te schrijven als
hij er niet in slaagt om op korte
termijn een einde te maken aan
de crisis binnen zijn regering.
Zijn opmerking kwam nadat gis
teren opnieuw een minister - Is
mail Cem van buitenlandse za
ken- aftrad. Het vertrek van
Cem is een nieuwe slag voor
Ecevit, die tot nog toe weigerde
toe te geven aan de zware druk
die partijgenoten en andere po
litici op hem uitoefenen om af
te treden. Ministers en parle
mentsleden vinden dat de met
gezondheidsproblemen kam
pende 78-jarige regeringsleider
zijn werk niet goed doet.
Zij stellen dat het land juist be
hoefte heeft aan een krachtige
leiding, gezien de grote econo
mische problemen en de her
vormingen die nodig zijn om
een forse lening van het IMF
binnen te halen. Zes ministers,
onder wie Cem en een vice-pre-
mier, en 28 parlementsleden
van Ecevits partij DSP zijn in
middels opgestapt. Vervroegde
verkiezingen zouden in het
voordeel kunnen werken van de
fudamentalistische AK. Het
machtige Turkse leger is daarom
niet happig op een eerdere
stembusgang.
den uit te sluiten, met de moge
lijkheid deze periode zo lang als
nodig is te verlengen.
Andere leden van de VN-Veilig
heidsraad vonden het voorstel
weliswaar niet ver genoeg gaan,
maar zijn blij dat de VS water in
de wijn heeft gedaan. In zijn
verzet tegen het strafhof had
Washington gedreigd zijn veto
recht in de raad te gebruiken
om de vredesoperaties van de
VN, te beginnen met die in Bos
nië, te beëindigen.
De meeste landen toonden zich
opgelucht. Enkele landen, waar
onder Frankrijk, dat ook veto
recht bezit, tekenden echter be
zwaar aan. Zij stelden dat het
Amerikaanse voorstel een in
breuk is op het Statuut van Ro
me dat aan de basis ligt van het
Internationale Strafhof. Volgens
het statuut kan de Veiligheids
raad in individuele gevallen ver
zoeken om een jaar uitstel van
onderzoek en vervolging door
het strafhof. Het verlenen van
een in pricipe blanco uitstel
strookt daar niet mee, stellen de
landen.
door onze correspondent
Harald Doornbos
new delhi - Genoeg van de NS
door vertraging, geen zitplaats,
geweld tegen de conducteur?
Wel, het kan altijd nog veel gek
ker. In India viel dinsdag een
man uit een bomvolle, rijdende
trein. De vrienden met wie hij
reisde schrokken zich rot en
trokken aan de noodrem. Die
deed het echter niet, waarop de
trein gewoon doorreed en pas
stil hield op het eerstvolgende
station, zestien kilometer ver
derop.
De vrienden van de ongelukkige
spoedden zich daarop naar de
machinist. Zij eisten dat hij de
trein in z'n achteruit zou zetten
en terug zou rijden naar de plek
waar de man eruit was gevallen.
Maar de machinist weigerde. Hij
verklaarde ze voor gek, aange
zien het gaat om een enkel
spoor. Onaangekondigd achter
uitrijden zou levensgevaarlijk
zijn vanwege andere treinen die
dezelfde spoorlijn gebruiken.
Maar de groep jongens hield
voet bij stuk, werd steeds agres
siever, kaapte de trein gijzelde
de machinist. Toen ze hem
dreigden te vermoorden, zette
de machinist de trein toch maar
in z'n achteruit. De aanwezige
spoorwegpolitie had geen zin
om in te grijpen en liet de jon
gens ongemoeid. Met gevaar
voor het leven van de ongeveer
duizend passagiers reed de trein
uiteindelijk zestien kilometer
achteruit.
Aangekomen op de plek des on-
heils, werd de uit de trein geval
len man teruggevonden. Hij zat
inmiddels, ongedeerd, een siga
ret te roken langs de rails. Won
der boven wonder kwam er
geen andere trein aan, waardoor
een ramp uitbleef. Uiteindelijk
greep de politie toch in. Acht
tien jongens werden aangehou
den. De trein arriveerde met vier
uur vertraging op zijn bestem
ming, de hoofdstad New Delhi.
door onze correspondent
Eelco van der Linden
pretoria - „Oh ja, vroeger was ze
mijn heldin. Tot arme Stompie.
Dat was het begin van het einde,
dat nu snel nadert." Reinneth
Chani verwoordt wat vele duizen
den zwarte Zuid-Afrikanen van
daag denken van Winnie Madiki-
zela-Mandela, ex-echtgenote van
's werelds beroemdste vrijheids
strijder. De 'moeder van de natie',
deze week voor de rechter we
gens diefstal en fraude, heeft
haar krediet bij die natie ver
speeld.
Winnie arriveert bij het ge
rechtshof in Pretoria in een im
posante witte Mercedes Benz
S320, dezelfde wagen die de
bank onlangs wilde vorderen
vanwege de haperende afbeta
ling. Agressieve bodyguards
houden pers en enkele fans van
de vrouwenafdeling van het
ANC op afstand. Een opzichtige
bril, een schichtige glimlach,
haar blik zoals die de laatste ja
ren is: afwezig, vervreemd, alsof
ze de wereld niet helemaal meer
begrijpt. Medelijden is wat Win
nie anno 2002 oproept.
Het proces dat deze week be
gon, is een nieuw dieptepunt.
Winnie wordt ervan beschul
digd in naam van zestig niet be
staande leden van de ANC-
Vrouwenliga, waarvan ze nog
steeds voorzitter is, leningen te
hebben afgesloten ter waarde
van 100.000 euro. Zelf ontkent
ze, en stelt ze slachtoffer te zijn
van fraudeurs die haar handte
kening hebben misbruikt.
De aanklagers geloven dat in elk
geval de helft van het geld dien
de om Winnie's relatief luxe le
vensstijl te kunnen bekostigen.
In het parlement, dat ze zelden
bezoekt, ligt ze ook onder vuur
vanwege haar financiële handel
en wandel. Ze moet maandelijk
se donaties en neveninkomsten
ter waarde van gemiddeld 5.000
euro verantwoorden. Een van
die inkomsten is afkomstig van
het tot museum omgebouwde
huis in Soweto waar ze met Nel
son woonde, maar waarvan een
rechter onlangs bepaalde dat
het niet haar eigendom is.
De nu 64-jarige heldin van de
strijd tegen apartheid riskeert
met het nieuwe proces 15 jaar
cel. Ze rekent er echter op dat
men haar niet zal durven aan
pakken. Net als in 1991. Nelson
Mandela was toen na 27 jaar net
uit de gevangenis, en in onder
handelingen verwikkeld met het
apartheidsregime. Het kwam
niet echt goed uit dat zijn vrouw
zes jaar de cel in dreigde te gaan
wegens de moord op Stompie
Seipei, een 14-jarige anti-apart
heidactivist uit Soweto.
De straf werd daarom in hoger
beroep omgezet in een boete,
maar de val van Winnie werd er
niet door gekeerd. Hoewel ze
wereldwijd faam genoot als vrij
heidsstrijder en in Soweto op
handen werd gedragen, begon
nen machtsmisbruik en het ex
cessieve geweld van haar body
guards tegen 'verraders' ook het
eigen kamp te storen. Die exces
sen werden op het laatst zelfs
gezien als obstakel voor een
vreedzame overgang van apart
heid naar democratie.
Er moet toen iets geknakt zijn
bij Winnie, of misschien was het
al eerder gebeurd. Ze leefde in
een roes die hoort bij een plek
in het hart van een 'rechtvaardi
ge revolutie'. Dat die revolutie
met onderhandelingen zou wor
den voltooid, was voor haar
waarschijnlijk moeilijk te accep
teren. En dat die onderhande
lingen, gericht op vrede en ver
zoening, juist werden geleid
door de man op wie ze 27 jaar
had gewacht, Nelson Mandela,
moet een raar soort kortsluiting
hebben veroorzaakt.
Winnie kreeg nog wel een (vice)
ministerpost in de eerste zwarte
regering onder leiding van Man
dela, maar werd een jaar later,
in 1995, al weer ontslagen. Haar
controversiële gedrag, waarbij
ook seksuele escapades hoor
den, werd haar ondergang. Nel
son liet zich in 1996 van haar
scheiden wegens 'overspel'. Het
was een formaliteit, want van
een leven als man en vrouw was
na Mandeia's terugkeer in de
vrije wereld geen sprake ge
weest. Mandela was heer ge
noeg om te onderkennen dat
Winnie het moeilijk had gehad
door zijn gevangenschap, en
schoof het mislukken van hun
relatie op 'de moeilijke omstan
digheden'.
Winnie vaart sindsdien een be
wust 'dwarse koers'. Ze valt re
gelmatig de ANC-top aan, inclu
sief president Mbeki en diens li
berale economische beleid, en is
de heldin geworden van de al
lerarmste townshipbewoners.
Die storen zich niet aan de Mer
cedes. Ze kennen haar faam, en
hopen dat Winnie's revolutio
naire woordgebruik voor hen op
een dag vruchten zal afwerpen.
door onze correspondent
Frank Hendrickx
moskou - In de Russische encla
ve Kaliningrad is gisteren een
man om het leven gekomen na
dat hij een plakkaat met obsce
ne teksten van zijn huis wilde
verwijderen. De poster bleek ex
plosieven te bevatten. Het is de
vierde keer in korte tijd dat een
dergelijke aanslag plaatsvindt.
Het Russische ministerie van
binnenlandse zaken heeft de
bevolking opgeroepen tot voor
zichtigheid.
Een 31-jarige vrouw raakte bij
de explosie ernstig gewond. Ze
is in het ziekenhuis opgenomen
en verkeert nog steeds in levens
gevaar. De aanslag vond vroeg
in de ochtend plaats, toen beide
slachtoffers hun hond uitlieten.
Het is niet duidelijk wat er op
het plakkaat geschreven stond.
Bij eerdere aanslagen was er
sprake van posters met antise
mitische teksten.
In de Siberische stad Tomsk
raakten maandag twee mannen
licht gewond toen ze probeer
den een poster met beledigende
teksten te verwijderen. Een
week eerder bleek in de stad
Vladivostok een poster met anti
semitische teksten niet ontplofte
explosieven te bevatten. In mei
raakte een vrouw in de buiten
wijken van Moskou ernstig ge
wond toen een gelijksoortige
poster wel explodeerde.
De joodse gemeenschap in Rus
land heeft een beloning in het
vooruitzicht gesteld voor ieder
een die informatie kan verschaf
fen over de aanslfgen. De politie
in Kaliningrad verklaarde echter
dat er bij de aanslag van gisteren
geen antisemitische motieven in
het spel waren. „De aanslag in
Baltiisk was gericht tegen een
specifiek persoonaldus een
woordvoerder. „Er is geen ver
band met een antisemitische
campagne."
De eerste aanslag in Moskou
heeft waarschijnlijk als inspira
tiebron voor anderen gediend.
Alle plakkaten met booby-traps
waren op amateuristische wijze
vervaardigd. Vooralsnog lijkt het
onwaarschijnlijk dat er sprake is
van een georganiseerde cam
pagne. De steden waar de aan
slagen plaatsvonden liggen dui
zenden kilometers van elkaar.
Het ministerie van binnenland
se zaken heeft burgers wel opge
roepen geen verdachte plakka
ten meer te verwijderen, maar
onmiddellijk de politie te bellen.
