MEDIA
'The Bill is uit het leven gegrepen'
KRO's Ontbijt tv schenkt twee
fietsen aan Afghaanse renners
De angsten van oorlogskinderen
Ornstein naar
Netwerk AVRO
MEDIA IK
'Het enige wat ik wil, is terug naar mijn moeder'
Langere Journaals
in zomermaanden
Sanoma
overweegt
beursnotering
Nieuwe AVRO-serie lijkt op Baantjer op zijn Engels, maar dan anders
woensdag 26 JUNI 2002
hilversujm/medieredactie - In
Afghanistan hebben Afghaanse
wielrenners twee racefietsen
met bijbehorende kleding in
ontvangst genomen. De fietsen
komen uit ons land en zijn be
schikbaar gesteld na een uitzen
ding van KRO's Ontbijt tv.
Het programma toonde weken
lang in de rubriek Nieuws-Top-3
de beelden van de Afghaanse
wielrenners, die in het stof op
twee oude fietsen trainden voor
de Olympische Spelen. Nadat
acteur Serge Henri Valcke het
opmerkelijke fragment plaatste
in de Nieuws-Top-3 van Ontbijt
tv, besloot de redactie van het
programma om een actie op
touw te zetten.
Afghanistan is jarenlang geteis
terd door oorlogen. Nu het
strenge regiem is verdreven wil
len veel sporters meedoen aan
de Spelen van 2004. Het ont
breekt de sporters echter aan
goed materiaal. Samen met het
ministerie van defensie, kamer
lid Joop Atsma (voorzitter van
de Wielerbond) en fietsenfa-
briek I
ute - in
ute. 17
ute hei
TTOZ
Jte 19
ngsflie
eschicl
1 heeft de KRO F.repo
gezorgd dat de wielren
Afghanistan nu op profe
fietsen kunnen trainen itenac
Spelen. Staatssecretaris hwarz<
van Hoof (defensie) ma;
mogelijk dat de twee rac 04.35
via militair luchttranspo tschlai
Afghanistan werden
bracht.
Weer
22.5!
Naam: Jan Douwe Kroeske
Leeftijd: 45
Burgerlijke staat: gehuwd
Beroep:
programmamaker/presentator
van radio- en televsieprogram-
ma's. Kroeske is dit jaar weer
een van de presentatoren van
Radio Tour de France op Radio
1 en de Wereldomroep.
Hobby's: hardlopen, schaatsen,
koken, muziek luisteren, lezen
Krant: de Volkskrant en NRC
Boek: Ontstaansgeschiedenis
van Australië en Mijn naam is
Asher Lev
Film: Talking Heads, stop ma
king sense
Muziek: Radio Head, Pearl Jam,
Neil Young, Joni Mitchell
Website: www.google.com
Als je baas van een tv-zender
zou worden, wat zou jeerste
maatregel zijn?
Helemaal opnieuw beginnen.
Ik hou van bewegingen zoals
die nu bij NOVA plaatsvinden.
Schoon schip maken en iets ge
heel nieuws creëren. Dat is af
en toe gewoon nodig.
Voor welke presentator of welk
programma zet je de radio aan?
Voor Jan Donkers van de
VPRO-radio, Edwin Evers van
Radio 538 en voor Tom van 't
Hek, wanneer hij op zondag
avond op Radio 1 't Hek van de
dam presenteert.
Mijn favoriete muziekstation is
Kink FM.
Hoe vind je dat je overkomt in
de media?
Daar heb ik werkelijk geen idee
van.
Wie bewonder je in je vak?
Jan Douwe Kroeske Foto: CPD
Ad van Liempt, die onder ande
re voor de NPS het programma
Andere Tijden heeft bedacht.
Verder Jean Nelissen en Mart
Smeets, in de periode dat zij sa
men voor de NOS-televisie de
Tour de France van commen
taar voorzagen. Daar heb ik bij
zonder goeie en prettige herin
neringen aan.
Verder bewonder ik Jan Don
kers en-4e complete VPRO-re-
dactie van Radio 1 en daarnaast
de RTL-correspondent in de.
Verenigde Staten Max Wester
man. Allemaal mooie en gedre
ven programmamakers.
Denk je dat je qua werk ooit nog
eens iets totaal anders gaat
doen?
Als dat ooit een keer gebeurt,
dan wil ik Friese paarden gaan
verzorgen.
Welke historische figuur zou je
graag hebben ontmoet?
Anne Frank.
Wat was je grootste bluii
Na een lange stilte van v[
conden. Tsja, dit suggerl
ik nooit blunders heb g J
hè? Ik heb tijdens de Olf
sche Spelen van 2000 on
wacht een judo-verslag
overnemen van de vastd
verslaggever Theo Plassl
Ik weet weinig van judo]
het moet denk ik heel h
geweest zijn. Voor mijnl
heb ik toen veel blunder
maakt.
Heb je een bepaalde kan
trek van je vader of moet
overgenomen?
Mijn vader was pur sang
vertegenwoordiger, in h
nieren. Een hele goeie p
Mijn moeder was zeer c
tieus. Ik hoop dat ik beit
genschappen heb
Met wie zou je liever nii
spoelen op een onbewoaÈh
land?
Met Willibrord Frequin.
ik altijd op mijn hoede b
Gaat bij de komende To\
France dope weer eens
hoofdrol spelen?
Dat weet ik niet. De kanl
niemand van de renner! J,'
pilletje of een poedertje
lijkt me echter klein. Er
derdaad wel geslikt woi
Wie wint dit jaar de Toi
France?
Lance Armstrong, die rr
op eenzame hoogte. En
Laurant Dufaux goede 1
toe op een van de plaat 6.
daarna. Ik hoop op een
wachte Italiaan.
Jan van Stipriaan Luisciu
a'EST
oWest
nde da
verzoi
met mi
OORI
ir J-Holla
ramma
Tot 23.
Jt-expi
d-Holla
naal nit
Babetti
i.OOC
van
muzie
23.00
De achttienjarige Spencer, ex-kindssoldaat in Liberia. Foto: EO
Hilversum - De Liberiaan Spen
cer Cigah is pas achttien jaar en
al oorlogsveteraan. Hij was ne
gen jaar en op weg naar huis
toen de oorlog op zijn pad
kwam. Een groep soldaten boe
zemde hem zo veel angst in, dat
hij besloot zich bij hen aan te
sluiten. Sindsdien heeft hij zijn
moeder, die haar 'probleem
kind' heeft verstoten, niet meer
gezien.
Spencer is een van de vier oor
logskinderen die regisseur Duco
Tellegen volgde voor de docu
mentaireserie Achter gesloten
ogen.
In vier delen geeft de serie een
beeld van hoe deze kinderen le
ren omgaan met hun verleden
en proberen een nieuwe toe
komst op te bouwen.
In de oorlog werd hij sergeant
Rufus genoemd. Maar zijn ge-
boortenaam roept nu herinne
ringen op die zo pijnlijk zijn, dat
de ex-soldaat voortaan door het
leven gaat als Spencer. Hij wordt
in een opvangkamp voor voor
malig kindsoldaten voorbereid
op de bekomst en op de ver
zoening met zijn moeder.
Ik heb als soldaat mijn tijd ver
daan, zegt Spencer. „Het komt
door de oorlog dat ik nu niet
kan lezen en schrijven."
Het verhaal van Spencer staat
model voor de naar schatting
vierduizend minderjarigen die
meevochten in de burgeroorlog
in Liberia tussen 1989 en 1996.
Voor Spencer is praten over zijn
oorlogsverleden een regelrechte
kwelling. Zijn therapeut stuit op
stilzwijgen, de doffe, starende
blik in de ogen van de jongen
laat slechts raden welke gruwe
len er in zijn gedachten om
gaan.
Verschrikkingen
In het opvangkamp worden de
verschrikkingen die de jeugdige
strijders hebben meegemaakt
teruggeroepen via rollenspellen.
Confrontatie met hun daden en
motieven om te gaan vechten,
helpt de jongens (en een enkel
meisje) zich te uiten. Dat deze
kinderen nietsontziend deelna
men aan slachtpartijen is moei-
'ijk te geloven als Spencer z^gt:
„Het enige wat ik wil, is terug
naar mijn moeder."
Onder begeleiding van zijn the
rapeut verzoent Spencer zich
uiteindelijk met zijn moeder. Ze
schenkt haar 'probleemzoon'
vergiffenis. Voor een 'uitgestote
ne' als Spencer is dat echter niet
genoeg. Samen met zijn moeder
verschijnt hij op een glasveld
dat dienst doet als dorpsplein,
want ook familieleden en dorps
genoten moeten hem vergeving
schenken alvorens hij weer als
een van hen beschouwd kan
worden.
Een ijzingwekkende kilte maakt
plotseling plaats voor zang en
dans als de dorpsoudste zich
heeft uitgesproken: Spencer is
voortaan weer dorpeling. Ieder
een viert uitgelaten de terugkeer
van de verloren zoon. Behalve
Spencer. Het middelpunt van de
feestvreugde staart uitgeblust
voor zich uit, alleen met zijn
herinneringen.
Documentairemaker Duco Tel-
legen, die voor dezeproductie
verschillende prijzen kreeg,
heeft de verhalen van door pijn
en frustratie getekende kinderen
op gepaste afstand vastgelegd.
Door hen, zonder dat daar illu
stratiemateriaal aan te pas komt,
zelf het verhaal te laten vertel
len, worden de pogingen om na
een jeugd vol geweld nog iets te
maken van de toekomst heel in
voelbaar.
In de drie volgende aflevering
zijn portretten te zien van Eran-
da, een zevenjarig meisje dat
met haar familie moest vluchten
voor de oorlog in Kosovo, Nhom
van dertien, die net als veel kin
deren in Cambodja verminkt
werd door achtergebleven mij
nen, en Jacqueline, een acht
tienjarig meisje wier hele familie
is omgekomen tijdens de geno
cide in Rwanda.
Berrit de Lange
Achter gesloten ogen wordt mor
genavond (en op 4, 11 en 18 juli)
om 23.15 uur door de EO op Ne
derland 2 uitgezonden.
Hilversum - Politiek verslagge
ver Leonard Omstein (47) ver
trekt bij Vrij Nederland. Hij
stapt over naar de actualiteiten
rubriek Netwerk van de AVRO.
Daar wordt hij senior verslagge
ver. Omstein gaat in augustus
bij Netwerk aan de slag.
Hilversum - In juli en augustus
gaat het NOS Journaal de och
tenduitzendingen verlengen
van 5 naar 17 minuten. Daar
naast worden de bulletins in de
ochtend tussen 7.00 en 9.00 uur
herhaald. Vorig jaar startte de
NOS deze langere Journaals
met succes in de zomermaan
den. In de langere uitzendingen
zitten naast het wereldnieuws,
sport en beurskoersen een
krantenoverzicht en een bijdra
ge over het vakantieweer in Ne
derland en Europa. De ANWB
zorgt voor de fileinformatie en
geeft aan waar verkeersproble
men kunnen ontstaan in va
kantielanden. Door het verlen
gen van de ochtendjoumaals
verdubbelde vorig jaar het aan
tal kijkers.
hoofddorp - Uitgever Sanoma
WSOY overweegt op termijn een
beursnotering in Amsterdam
aan te vragen. Het bedrijf wil in
de tijdschriften topdrie terecht
komen. Dat kan alleen maar
door overnames van andere uit
gevers.
En daar is geld voor nodig, zegt
topman Pim de Wit van Sanoma
Uitgevers in een interview over
de ontwikkelingen bij Sanoma
Uitgevers in Nederland.
De notering geldt dan voor het
Finse moederbedrijf Sanoma
WSOY, dat ook al aan de beurs
van Helsinki genoteerd staat.
„We zijn nu nummer vijf of
nummer zes op de tijdschriften
markt", aldus De Wit.
Sanoma Uitgevers, uitgever van
onder meer Donald Duck, Libel-
Ie, Margriet, Nieuwe Revu en Vi
va, heeft op dit moment andere
zorgen. Het bedrijf maakte
maandag bekend dat 5 tot 8
procent (tussen 75 en 120 plek
ken) van het aantal arbeids-
1 plaatsen verdwijnt „Het wil niet
zeggen dat we aan de rand van
de afgrond staan", legt de top
man uit „We hebben geïnves
teerd in verschillende projecten
en de omzet daarvan blijft ach
ter bij de verwachtingen."
In Engeland staat politieserie The Bill al achttien jaar op een promi
nente plek in het programmaschema. Hoewel de kijkcijfers nogal eens
schommelen, kijken er nog altijd een slordige twaalf miljoen kijkers
naar de reeks die door ITV twee keer in de week op het scherm wordt
gebracht Bij ons zal het zo'n vaart niet lopen, maar de AVRO verwacht
evengoed veel van de realistische serie die vanaf vanavond iedere
werkdag te volgen is. Een kijkje in de keuken van bureau Sun Hill in
Londen, waar de celdeuren zijn gemaakt van dun triplex, de politieau
to's rondrijden met valse nummerplaten en de politie-uniformen ach
ter slot en grendel worden bewaard uit angst voor diefstal.
londen - Wat Spandau Ballet
zanger Martin Kemp, comedian
Rik Mayall, Spice-girl Emma
Bunton, Who-zanger Rodger
Daltrey en zanger Fish met el
kaar gemeen hebben? Hun ver
schijning in de Britse politieserie
The Bill natuurlijk. Trouwens,
ook de Engelse regeringsleider
Tony Blair volgt de verrichtin
gen van de speurneuzen op het
Londense bureau Sun Hill op de
voet.
Medewerkster Emily Ogden van
tv-producent Thames TV beent
enthousiast rond in het voorma
lige wijnpakhuis op het aftandse
industrieterrein van Merton, een
buitenwijk van Londen, terwijl
ze de loftrompet blaast over de
nationale faam van 'haar' serie
die de komende tijd dagelijks bij
de AVRO te zien zal zijn. In de
jaren tachtig werden er een aan
tal afleveringen van de reeks
door de KRO op het scherm ge
bracht, totdat Endemol de rech
ten opkocht met het plan er ooit
nog eens een Nederlandse ver
sie van te maken. Vorig jaar ver
liep die optie en kocht de AVRO
de serie op vanaf jaar 15. „We
zijn inmiddels in 45 andere lan
den te zien", aldus Ogden.
Tijdens haar verhaal wringen we
ons via een hoogst gecompli
ceerde kruipsluiproute naar de
krochten van het tot studiocom
plex verbouwde bakstenen ge
vaarte, waar The Bill wordt ge
maakt. Via de parkeerplaats,
volgebouwd met een wagenpark
van tientallen nét echte politie
auto's, zij het met valse num
merborden, gaat de tocht verder
door de studio's waarin een
complete ziekenhuisvleugel is
nagebouwd. „Er komen nogal
wat ziekenhuisscènes voor in
The Bill. Het was te omslachtig
om steeds een ziekenhuis te
zoeken waar we konden fil
men."
Dan volgt er een rondleiding in
het realistisch smoezelige cel
lencomplex waar de ogenschijn
lijk stalen deuren gemaakt zijn
van vluchtgevaarlijk dun triplex.
Even verderop bevindt zich een
rechtbank die, omdat het script
er om vraagt, op dit moment
wordt omgebouwd tot hotelka
mer. En daarnaast zwaait de ge
moedelijke 'prop master' Dave
Hodges al zestien jaar de scepter
in de rekwisietenafdeling waar
twintig mensen dagelijks zorgen
dat de juiste attributen op de
juiste plekken terecht komen.
Lampen, schoenen, zieltogende
planten, koffertjes in alle soor
ten en maten, kleedjes, servie
zen, tuinkabouters, kleding, lege
flessen en oude stoelen, in Hod
ges' grof vuil-museum is altijd
wel wat te vinden voor de me
dewerkers van The Bill. „Maar
nog steeds krijgen we hier brie
ven binnen van kijkers die ons
verontwaardigd weten te mel
den dat het schilderij uit afleve
ring tweeduizendzoveel al in
een eerdere aflevering werd ge
bruikt", aldus Hodges.
Kleurenschema
In de serie draait het om de be
levenissen van de politiemacht
van bureau Sun Hill in Londen.
In de realistisch ogende serie
komen grootsteedse problemen
aan bod, maar het is geen sta-
of-ik-schiet-actieserie. De per
soonlijke problemen van de
agenten worden uitgebreid be
licht. Zo zien we in aflevering 1,
- de AVRO start met afleverin
gen die al in 1998 in Engeland
werden uitgezonden - hoe re
chercheur Santini een vrouwe
lijke collega lastigvalt nadat hij
haar eerst bijna omver heeft ge
reden. Daarnaast komen de
mannen en vrouwen van Sun
Hill veel maatschappelijke pro
blemen tegen. „The Bill is uit
Vóór uitzending al klad
Nog voor de eerste aflevering
van de nieuwe AVRO-serie The
Bill op het scherm is gebracht,
heeft tv-waakhond Nicam al
een klacht binnen over de Brit
se politiereeks. Volgens de
klacht zou de serie, die ook in
Engeland redelijk vroeg in het
schema staat, niet geschikt zijn
voor uitzending om zes uur 's
avonds. Het Nederlands Insti
tuut voor Classificatie van Au-
dio-visuele Media, dat sinds
ruim een jaar actief is, houdt
ondermeer in de gaten of tv-
zenders niet over de schreef
gaan door bijvoorbeeld het uit-
t over uitzendtijdstip
zenden van geweld op te vroe
ge tijdstippen. „Het is een
novum dat wij een klacht krij
gen over een programma voor
de uitzending", geeft Nicam-
directeur Wim Bekkers toe.
„Onze jurist bekijkt samen met
de voorzitter van onze klach
tencommissie hoe hiermee om
te gaan. We bekijken of er pas
formeel een klacht kan worden
ingediend als er sprake is ge
weest van uitzending, of niet"
AVRO's Hoofd Filmzaken John
van der Klauw maakt zich geen
zorgen over de behandeling
van de klacht.
het leven gegrepen", zegt Og
den. Als kijker zie je alles vanuit
het perspectief van de politie. Je
gaat met de agenten méé naar
de overval, je beleeft wat de
agenten van Sun Hill beleven.
Het is niet statisch, The Bill is
echt van de straat. Dat is het
verschil met andere series.
„Daarbij is The Bill een doorlo
pende militaire operatie", grapt
producent Baz Taylor even later
in zijn kantoor. Taylor was voor
heen regisseur maar staat in
middels aan het hoofd van
Rood, één van de vier met een
kleur aangeduide ploegen die
jaarlijks 104 afleveringen maken.
De serie wordt in Groot-Brittan-
nië namelijk twee maal in de
week op de buis gebracht.
De vier teams, samen zo'n 120
mensen sterk, verdelen de
scripts en filmen steeds hun ei
gen scènes. „Dit voorkomt dat
er een chaos ontstaat en nie
mand meer weet wie wat filmt",
aldus Taylor. „Het kan niet an
ders als je zoveel uur televisie
maakt met zoveel verschillende
verhaallijnen. Zo heb ik op dit
moment twee scripts onder
handen die ik samen met schrij
vers voorbereid, twee scripts die
al bijna in productie gaan en ik
heb één ploeg die aan het fil
men is. Verder heb ik een team
dat aan het monteren is. Best
ingewikkeld dus, ook voor de
acteurs. Zij krijgen de scripts in
verschillende kleuren. Zo kan
een repetitie bestaan uit een ro
de morgen, een blauwe middag
en een groene avond, omdat hij
of zei in verschillende verhaallij
nen een rol kan spelen."
De eerste jaren was The Bill
vooraf een realistische, docu-
mentaire-achtige reeks. Taylor:
„Dat was in die tijd heel opzien
barend en vernieuwend. In de
loop der tijd werd er gevraagd
om meer uitzendingen. Toen
werden we gedwongen de agen
ten wat meer te profileren. Op
het moment dat jullie in Neder
land met de serie beginnen is
die profilering, die dramatise
ring eigenlijk nog sterker door
gevoerd. Kijkers willen meer
drama, meer menselijke, univer
sele dilemma's. Wie doet het
met wie, een agent die drugs
dealers moet arresteren maar
zelf ook drugs gebruikt, gebro
ken huwelijken, dat soort din
gen. Het gaat dus niet langer al
leen om politiezaken."
Taylor werkt samen met een
team van zo'n dertig schrijvers
aan een nieuw offensief om de
kijkcijfers verder op te krikken.
„We zitten al jaren net achter de
populairste series als Corona
tion Street en Eastenders. Door
de serie 'menselijker' te maken
betreden we hun territorium.
We zullen eens zien wat dat op
levert. We zijn op dit moment
dik tevreden over de kijkcijfers,
maar we moeten onszelf blijven
verfrissen."
Monique Brandt
The Bill wordt vanaf vanavond
om 18.05 uur bij de AVRO op
Nederland 1 uitgezonden.
Scène uit de politieserie The Bill die de AVRO dagelijks gaat uitzenden. Foto: AVRO
