'Ik ken amateurvoetballers
die meer verdienen dan ik'
000ij j2
OOG in OOG
De vragen
De regels
8 JUNI
2002
EF
BL
Martin Hersman werd geboren
op 26 februari 1974 in Sassen-
heim. Hij studeerde logistiek en
economie, een opleiding die hij
in 2000 voltooide. Hersman is
schaatser. Hij deed mee aan
twee Olympische Spelen, won
twee keer zilver op de WK af
standen, een keer brons op de
EK allround en stond twaalf
keer op het podium bij een
Worldcup-wedstrijd. Hersman,
regerend Nederlands
kampioen op de 1500
meter, stapte eind
vorig seizoen over van
TVM (Ritsma, Van
Velde) naar SpaarSe-
iect (Romme, Wenne-
mars). Hij woont in Lisse sa
men met oud-kernploeg
schaatsster Colette Zee.
door Paul de Vlieger
18. Wat vindt u opwindend?
„M'n vriendin in mijn overhemd, op zon
dagmorgen. Maar ik vind nog veel meer
opwindend. Mooie warme zomeravonden,
barbecuen met vrienden, lekker fietsen,
hard trainen.
Eigenlijk stel je deze vraag een paar maan
den te vroeg, omdat de echte opwinding
wat mij betreft komt als de bladeren van de
bomen vallen. Dan komt alles in het teken
van het ijsgevoel te staan. Nu, in de zomer,
doe je veel bulkarbeid: duurwerk, kracht
training, skeeleren enzovoort. Die enorme
focus op het ijs is even weg. Je beleeft alles
even op een andere manier. Ik vind dat wel
prettig, omdat schaatsen voor mij heel in
tensief is. In het seizoen is het: ontbijten-
trainen-lunchen-trainen-eten-op tijd naar
bed. Elke dag weer. Nu is er wat meer tijd
voor andere zaken, ook al train ik ook nu
twee keer op een dag.
Die relatieve ontspanning vind ik prettig,
maar toch, een van de meest opwindende
gevoelens die ik ken, is als je eind septem
ber op de fiets zit, het iets frisser begint te
worden en je weer door de afgevallen bla
deren rijdt. Die magische datum van 1 ok
tober komt eraan en dan heb ik zo'n gevoel
van: nu mag het van mij beginnen. Je hun
kert. Ik had het er laatst ook met Gianni
Romme over. Die heeft datzelfde hongerge
voel in het najaar."
35. Bent u trouw?
„Als een hond. Ik ben heel trouw en heel
loyaal aan alles om me heen. Vriendin, fa
milie, vrienden en ook mijn sponsor. Een
van de standpunten waarnaar ik probeer te
leven is: behandel anderen zoals je zelf be
handeld wilt worden. Ik kan er zó slecht te
gen als ik belazerd word, dat zal ik dan ook
niet doen. En ik doe alles wat in mijn
macht ligt om het zo te houden.
Nu weet ik wel dat soms - met sporters bij
voorbeeld - afspraken worden gemaakt die
anders lopen en dan scheiden de wegen
zich. Maar ook dan zal ik altijd mensen in
formeren waarom ik iets doe. Afspraak is
afspraak. Dat heb ik van huis uit meegekre
gen. Familie is heel belangrijk voor me.
Daar kun je altijd van op aan, vind ik. En
het is fijn om te merken dat die anderen
dat ook vinden.
Ik ben trouwens ook trouw aan mezelf. Als
ik met een bepaalde trainer wil werken en
dat lukt niet, dan zou ik niet gaan proberen
bij een ander onder dak te komen. Zo wilde
ik per se onder Jac Orie blijven werken. En
dat is gelukt, omdat hij erin is geslaagd mij
mee te nemen naar SpaarSelect. Maar zou
dat niet zijn gelukt en ga ik op een andere
manier verder, dan loopt dat binnen een
paar maanden fout. Dat weet ik gewoon."
5. Welk kunstiverk (boek, schilderij,
beeld, lied, cd) zou u gemaakt
willen hebben?
„Ik ben gek van muziek, maar ga toch voor
een boek. Een van de mooiste die ik ooit
heb gelezen is 'Montyn' van Dirk Ayelt
Kooiman. Geweldig boek! Ik heb het ooit
gekregen van mijn leraar Nederlands op de
middelbare school, die wist van mijn fasci
natie voor geschiedenis. Het heeft me zo
aangegrepen omdat stappen die de hoofd
persoon in de oorlog zette, in een compleet
ander perspectief worden gezet. Dat boek
zou ik wel geschreven willen hebben.
Verder heb ik veel bewondering voor wat
Boudewijn Büch doet. Zijn boeken, maar
ook die reisprogramma's die hij vroeger
voor televisie maakte. Die man is zo geob-
Martin Hersman: „Als klein kind ben ik een keer bijna verdronken. Als ik mijn ogen sluit zie ik nog de kleuren die ik toen onder water zag."
Foto: Hielco Kuipers
sedeerd door de details. Hoe gedetailleerd
hij over op het oog kleine gebeurtenissen in
de geschiedenis kan praten, dat vind ik ge
weldig. Ik heb dat zelf ook wel een beetje.
Ik ben een informatiefreak, zeker als het
over geschiedenis gaat. Ik had bijna ge
schiedenis gestudeerd, maar op het laatste
moment heb ik toch maar voor een echte
opleiding gekozen. Met geschiedenis kon ik
ook in mijn vrije tijd wel wat doen. Ik heb
logistiek en economie gedaan omdat ik
dacht: daar kan ik iets mee. Het is iets prak
tischer in het maatschappelijk leven."
9. Van welk bedrijf of welke instel
ling zou u directeur willen zijn?
„Moeilijk. Niet dat ik geen leidinggevende
functie zou ambiëren, want dat doe ik wel.
Ik heb namelijk vrij veel moeite met gezag.
Natuurlijk zou ik wel eens leiding willen ge
ven aan een KNSB, een NOC of een IOC,
omdat je ziet dat door de bureaucratie er
geen beslissingen worden genomen. Daar
kan ik me vreselijk aan ergeren. Ik ben wel
een type van: 39.10 is sneller dan 39.12.
Geen gelul, helderheid. Nou weet ik wel dat
sporters alles zwart-wit zien, maar ik erger
me er toch aan dat structuren zo moeilijk te
wijzigen zijn.
Ik ambieer iets in beleid rondom sport,
omdat ik denk dat je de boel veel efficiënter
kunt organiseren. Ik ben bijvoorbeeld bang
dat schaatsen zoals het nu is op den duur
door het publiek niet meer interessant ge
vonden wordt. Tien kilometers, de lange
toernooien die we hebben - in Nederland
vinden we dat nog wel leuk, maar in het
buitenland denken ze daar anders over.
Soms moet je beslissingen durven nemen
die de sport flitsender maken. In het volley
bal en het basketbal durven ze dat bijvoor
beeld wel.
Een WK afstanden over vier dagen, zoals
enkele rijders bepleiten, moet je dus nooit
doen. Evenementen moeten kort en helder
zijn. Je moet ook niet nog meer afstanden
erbij doen. Eerder eraf. Een tien kilometer
op de Spelen is leuk, maar bij een allround-
toernooi niet. Wat mij betreft gaat de tien
eraf en komt er een drie kilometer bij. Dan
krijg je ook direct veel meer kanshebbers
voor de titel en dat maakt de sport natuur
lijk alleen maar leuker.
Ook zoiets: op een baan als de Uithof in
Den Haag is maar één uur voor de selectie
schaatsers beschikbaar. Goeie schaatsers
moeten tussen de mensen die een abonne
ment hebben gekocht en zich voorbereiden
op één molentocht. Mensen die net kun
nen schaatsen, daar moet ik tussendoor.
Dat is te vergelijken met een formule 1 -wa
gen in een woonwijk.
Het ontbreken van faciliteiten, daarop gaan
we het uiteindelijk verliezen van Canada,
Amerika, Noorwegen, Duitsland."
28. Mogen partners geheimen voor
elkaar hebben?
„Nee, geheimen komen namelijk altijd uit.
Ik kan ook geen geheimen bewaren voor
mijn partner. Dat wil zeggen: ik kan niet
liegen. Niets is frustrerender dan erachter
komen dat je partner heel lang iets heeft
verzwegen. Dan is voor mij ook de basis
weg. Of ik er ervaring mee heb? Nee, niet
met mijn partner, gelukkig. Wel in een in
tensieve samenwerking met schaatsers.
Ik vertel zelf altijd alles. Ik heb geen gehei
men. De enige geheimen die je voor je
partner mag hebben, is wat mij betreft wat
je voor de verjaardag van de ander hebt ge
kocht. Geheimen hebben voor je partner
associeer ik trouwens vooral met trouw en
ontrouw en dan zeg ik: never nooit."
46. Wat was uw angstigste moment?
,,Als klein kind ben ik een keer bijna ver
dronken. Ik was vier jaar, kon net fietsen en
ben met mijn ouders naar Van Lent, die
scheepsbouwer op de Kaag, gegaan. Mijn
vader keek bij zo'n boot-in-aanbouw door
een raampje en ik wilde hem nadoen en la
zerde tussen de wal en het schip in het wa
ter. Als ik mijn ogen sluit zie ik nog de kleu
ren die ik toen onder water zag. Mijn vader
trok me aan mijn haren de kant weer op. Ik
had water in mijn longen gekregen en heb
het eventjes knap slecht gehad.
Deze gebeurtenis heeft heel veel indruk op
me gemaakt. Ik hou bijvoorbeeld nog
steeds he-le-maal niet van zwemmen. Ik
zal in zee ook nooit te diep gaan. Vorige
week was Jennifer Rodriguez hier en met
haar ben ik naar de Kaag geweest en heb
het verhaal nog eens verteld. Als ik buiten
landse schaatsers op bezoek heb, ga ik daar
altijd even heen. Omdat het een mooi ei
landje is, maar ook om te laten zien waar
we hier in Nederland schaatsen als er ijs
ligt. Ik heb een heleboel telefoonnummers
van Amerikanen en Canadezen: die moet ik
allemaal bellen als er ijs ligt. Ik heb ze vi
deobanden laten zien van de Elfsteden
tocht en dergelijke. Dat willen ze allemaal
meemaken."
13. Gelooft u in liefde op het eerste
gezicht?
„Ik geloof er wel in. Maar uiteindelijk moet
je elkaar wel leren kennen om echt van ie
mand te gaan houden. Mensen onder
schatten de eerste indruk nog wel eens.
Onderbewustzijn, reuk, dat soort zaken
speelt een grote rol bij een eerste ontmoe
ting. We zijn immers ook maar doorgeëvo-
lueerde dieren."
22. Waar geeft u het meeste geld
aan uit, woning en auto buiten
beschouwing gelaten?
„Telefoon. Omdat ik veel weg ben en toch
het contact goed wil onderhouden. Met
Colette uiteraard, maar ook met familie en
vrienden. Als je bijvoorbeeld een paar we
ken in Zwitserland zit, hakt dat er flink in.
Gelukkig heb je tegenwoordig e-mail. Dat
scheelt een stuk.
Mijn andere grote uitgavenpost is uit eten
gaan. Verder geef ik niet zo veel geld uit. Ik
woon niet zo duur. Ik koop nauwelijks kle
ding, want ik train bijna altijd, dus wanneer
zou ik het moeten dragen? Én ik krijg ook
kleding van m'n sponsor. Of ik veel ver
dien? Niet meer. Ik heb het twee jaar echt
goed gehad, maar nu niets bijzonders
meer, hoor. Als ik nu gewoon zou gaan
werken met m'n HEAO-opleiding, kom ik
op hetzelfde uit.
De schaatsmarkt was eventjes oververhit,
maar nu vlak na de Spelen denken ze alle
maal: even dimmen. Over twee jaar gaan ze
weer investeren, zo werkt het gewoon. Naar
de Spelen toe willen alle sponsors een goe
de ploeg hebben. Ook de KNSB. Dan wor
den de prijzen opgedreven. Nu, in zo'n
postolympisch jaar is het veel minder. Mijn
salaris is bijvoorbeeld gehalveerd. Maar er
zijn zelfs schaatsers die nu met een achtste
genoegen moeten nemen van wat ze vorig
seizoen hadden.
Ik wil nog minimaal een jaar doorgegaan.
Ik bekijk per jaar wat mijn mogelijkheden
zijn. Of ik nog fit ben, of de faciliteiten goed
zijn. In het komend seizoen heb ik wel
weer enorm veel zin. Dat ik met Romme,
Leeuwangh en Wennemars in een ploeg zit,
dat vind ik wel gaaf. Om met die jongens te
trainen, dat stimuleert enorm. Maar de ver
diensten, nee hoor. Ik ken amateurvoetbal
lers, die verdienen meer dan ik. Natuurlijk
willen we allemaal meer verdienen, maar ik
ben tevreden. Ik word goed gesponsord, ik
rij een auto van de ploeg. Prima toch.
M'n collega's bij SpaarSelect, die allemaal
zesjarige contracten hebben afgesloten, lig
gen trouwens in een deuk. Die verdienen
véél meer dan ik. Wat ik daarvan vind? Ik
gun het ze van harte. Ze hebben gewoon
mazzel gehad. De directeur van SpaarSelect
was bang dat hetzelfde zou gaan gebeuren
als met het voetbal, met transfers en zo,
dus die heeft ze allemaal langlopende con
tracten met veel salaris aangeboden. Het
was voor hem ook speculeren. Voor het
zelfde geld was het schaatsen inderdaad
het voetbal achterna gegaan en had hij een
keer een schaatser voor veel geld kunnen
verkopen. Maar het is niet gebeurd.
Een aantal jaren geleden zat ik in de kern
ploeg met Veldkamp, Ritsma, Zandstra en
Postma. In die tijd ging het opeens erg snel.
Veldkamp ging naar België, Ritsma ging op
zichzelf. We hebben er allemaal even flink
van kunnen profiteren, maar die tijd is
weer voorbij. Nu is het heel moeilijk. Maar
dat geldt voor alle sporten. Neem voetbal.
Er zijn nog zes eredivisieclubs die zonder
sponsor zitten."
1. Wanneer bent u voor het laatst
enorm boos geweest?
„Van de winter na het olympisch kwalifica
tietoernooi. Ik werd toen vijfde en de eerste
vier gingen, maar omdat ik zo goed had ge
presteerd in het voortraject was van tevo
ren tegen me gezegd: Martin, als je vijfde
wordt en een niet-genomineerde wordt
vierde, dan ga jij. Nou, zo gebeurde het dus
precies. Ik werd vijfde en zat achthonderd
ste achter een niet-genomineerde nummer
vier. Maar toen bleek dat ze die beslissing
toch niet durfden te nemen. De toezegging
bleek niets waard.
Uit gesprekken die ik later had met NOC en
KNSB bleek dat er gewoon een heel politie
ke keuze werd gemaakt. Ze wilden op die
1500 meter iedere ploeg tevreden houden.
Van TVM mocht er een meedoen, van
SpaarSelect een en van de KNSB een. Ik
was woest, maar ik kon er niets aan doen,
omdat die reglementen zo vaag zijn en ze
altijd in geval van twijfel kunnen aanwij
zen. Ik was echt vre-se-lijk kwaad. Vooral
omdat je zo machteloos bent. Janken? Het
scheelde niet veel. En omdat iedereen er
over begon tegen mij, kwam die woede elke
keer terug."
16. Welke rol in welke film luid u
willen spelen?
„Ben Hur. Ongetwijfeld. Ik heb 'm op dvd.
Charlton Heston speelde die rol. Grandioze
film. Daar komt mijn passie voor geschie
denis weer om de hoek kijken. Ik vind het
zó'n mooi verhaal. Top, gewoon. Die Ro
meinse tijd, die ontmoeting met Jezus
Christus, die scènes met die strijdwagens in
de arena. Wordt nog steeds beschouwd als
een van de beste stunts op film, ooit ge
maakt. Ik heb die film al tig keer gezien.
Vroeger had ik 'm op video en heb die band
helemaal grijs gedraaid. Als ik ziek was keek
ik altijd. Een film van bijna vier uur, dus dat
leidde lekker lang af."
finish
Wanneer bent u voor het laatst enorm boos
geweest?
Op welke plek buiten Nederland zou u een
jaar willen wonen?
Als u nu een ander beroep zou mogen
kiezen, wat zou u dan worden?
Wat zult u nooit weggooien?
Welk kunstwerk (boek, schilderij, beeld, lied,
cd) zou u gemaakt willen hebben?
Waarover heeft u in uw leven het meeste
verdriet gehad?
Gaat u liever om met mannen
of met vrouwen?
Wordt u met het ouder worden
optimistischer of pessimistischer?
Van welk bedrijf of welke instelling zou u
directeur willen zijn?
Wanneer was u voor het laatst
zenuwachtig?
Als u vandaag ineens alles zou durven, wat
zou u dan als eerste doen?
Wat zou u willen veranderen
aan uw jeugd?
Gelooft u in liefde op het eerste gezicht?
Wat kan u in mensen vreselijk ergeren?
Wanneer heeft u voor het laatst te veel
gedronken?
Welke rol in welke film had
u willen spelen?
Van wie zou u een toegestoken hand
weigeren?
Wat vindt u opwindend?
Vindt u zichzelf aantrekkelijk?
Wat is uw slechtste eigenschap?
Heeft u een euthanasieverklaring getekend?
Waar geeft u het meeste geld aan uit?
(Woning en auto buiten beschouwing
gelaten)
Heeft u wel eens een
belangrijke vriendschap verbroken?
Op welke terreinen heeft volgens u de
andere sekse het gemakkelijker?
Zijn er onderwerpen waarover tegen u geen
grappen gemaakt mogen worden?
Is seksualiteit belangrijk in het leven?
Welk tv-programma moet meteen van het
scherm worden gehaald?
Mogen partners geheimen
voor elkaar hebben?
Van welke beroemdheid greep de dood u
het meest aan?
Wat was de gelukkigste fase
van uw leven?
Welke dag zou u willen overdoen?
Wat is de karaktertrek waarvan u wilt dat
mensen zich u erom herinneren?
In welke andere periode had u graag
geleefd?
Wanneer was u voor het laatst verliefd?
Bent u trouw?
Bent u gelovig?
Wat zou u graag beter kunnen?
Wat mist u in het buitenland het
meest aan Nederland?
U mag vier mensen - onder wie ook
overleden personen - uitnodigen voor een
dinertje. Wie kiest u?
Welke kus zou u willen overdoen?
Waar krijgt u kippenvel van?
Wie bewondert u?
Gaat u wel eens alleen uit?
Wat was uw slechtste beslissing?
Wat is in uw werk uw grootste frustratie?
Wat was uw angstigste moment?
Wanneer hebt u voor het laatst een leu^n
(tje) gebruikt?
Wat is de grootste wetsovertreding die u
heeft begaan?
Denkt u te weten wat uw partner in u ziet?
Wanneer beschouwde u zichzelf
als volwassen?
De geïnterviewde gooit telkens een dobbelsteen
met twintig vlakken, om te bepalen welke vraag
hij (of zij) krijgt voorgelegd. Voor de eerste vraag
wordt gerekend vanaf nul. Bij de volgende
negen worpen wordt er doorgeteld, waarbij na
vraag 50 weer vraag 1 volgt. Komt iemand op
een vraag die hij al heeft beantwoord, dan moet
die worp over.