ECONOMIE
Postbedrijf moet diep snijden
Europees hof beperkt veto overheid
Grote nervositeit op financiële markten
Meer vrijheid voor
pensioenfondsen
Gevolgen van terreur
weer te verzekeren
paling aantal
/-uitkeringen
Ongeveer vijfduizend banen weg door opkomst e-mail
a cheldegroep
aat inkrimpen
iron-stukken
rerhandigd
uitstand bouwt
it euwe zeehaven
oedkoperuit
en in Frankrijk
Balken voor Betuwelijn
'Gouden aandeel' in strijd met vrij verkeer van kapitaal
ang wachten
ij helpdesk
normaal
Stress even gevaarlijk als
zware arbeid in de bouw
Beleggers negeren signalen van economisch herstel
Treurnis op veiling
hsterdam - De uitvoeringsin-
ntie van de sociale zeker-
|id, het UWV, heeft in maart
ider WW-uitkeringen be
jel. Het aantal uitkeringen
Lalde met 12.000 naar 177.500.
pkomt vooral doordat de sei-
lensgebonden bedrijven, zo-
5 agrarische en bouwbedrij-
m, minder werkloosheid ken-
en, zo maakte het UWV van-
lag bekend. In andere secto-
101 n steeg het aantal uitkeringen
ist. Dit was bijvoorbeeld het
i val in de elektrotechnische
1 dustrie, de metaalindustrie en
43 zakelijke dienstverlening.
woensdag 5 juni 2002
i issingen - De Koninklijke
j helde Groep (KSG) zet het
ies in tandwielkastenfabrikant
s! helde Gears. Het concern
2' impt het dochterbedrijf in tot
i inder dan een kwart van de
lidige grootte. Personeel
irdt in principe herplaatst
i nnen KSG of moederbedrijf
5 amen Shipyards. Schelde Ge-
jj s maakt tandwielkasten voor
3 ote schepen. Er werken 55
1 ensen. In 2000 en 2001 heeft
4| [t bedrijf nog goed gedraaid,
s igin dit jaar werd duidelijk dat
J [t slecht gaat met Schelde Ge-
s. Oorzaak is volgens de di-
1 ctie een instortende markt.
8!
ishington - Het Witte Huis
eft gisteren een begin ge
lakt met de overhandiging
13 ode Senaat van documenten
i [betrekking hebben op con-
8 eten tussen de Amerikaanse
8 ;ering met het failliet gegane
ergieconcern Enron. De eer-
1 istapel documenten werd
erhandigd, nadat de door een
1 naatscommissie gestelde
lslimiet met vijf uur was
erschreden. Voordat de over-
2 ndiging plaatsvond, is geen
3 ireenstemming bereikt met
nmissievoorzitter Lieberman
ir beperkende regels voor
enbaarmaking van de stuk-
7
15 emen - De Duitse deelstaten
dersaksen en Bremen heb-
gisteren het officiële start -
n gegeven voor de bouw van
5 t nieuwe zeehaven in het
lord-Duitse Wilhelmshaven.
t de haven wil Duitsland de
ïcurrentie met Rotterdam en
1 isterdam aangaan. De haven
4 vanaf 2009 ook de grootste
i itainerschepen ter wereld
nnen bedienen. De kosten
ir het Duitse project worden
2 :ijferd op 800 miljoen euro.
3 rijs - Frankrijk heeft de Euro-
se Unie gisteren gevraagd om
stemming voor het verlagen
n het BTW-tarief op buiten
deur eten. Volgens restau-
5 ïthouders worden zij door
3 thoge tarief benadeeld ten
5 zichte van fastfoodzaken.
21 ministerie van financiën
2 eft Brussel gevraagd om een
4 laging van de BTW op uit
4 n toe te staan van de huidige
jj 6 naar 5,5 procent. Dat is het
2 ief dat ook geldt voor een
6 inburger. De aanvraag kwam
4 ïdag nadat ongeveer vijfdui-
4 ld restaurants in Frankrijk
1 ie voerden. Zij gaven al hun
nten maandag vijf procent
4 ting om te laten zien hoeveel
zouden besparen als het be-
4 tingtarief omlaag zou gaan.
door Hans Gertsen
milaan - TPG Post moet de komende vijf
tot acht jaar een ingrijpende reorganisatie
doorvoeren om een winstgevend bedrijf te
blijven. Van de huidige 30.000 tot 35.000
banen zullen er naar schatting vijfduizend
verdwijnen. Volgens directievoorzitter
Koorstra van TPG Post, zijn gedwongen
ontslagen niet uit te sluiten. „Door te kie
zen voor de weg van de geleidelijkheid
proberen we de pijn zoveel mogelijk te
verzachten", aldus Koorstra.
De reorganisatie is nodig omdat TPG
Post een drastische daling van de omzet
voor geadresseerde post voorziet. De be
zorging van dat soort post was altijd de
grootste winstmaker voor TPG. Op iedere
brief die wordt bezorgd, verdient het
concern bijna een kwartje. Maar sinds
twee jaar daalt het aantal brieven dat
TPG verwerkt. In het jaar 2000 was dat
nog maar 0,3 procent, maar vorig jaar
liep het volume aan geadresseerde post
met 0,8 procent terug. TPG gaat er van
uit dat die daling dit jaar toeneemt tot 1,2
1,4 procent. „Een daling van zo'n 20
procent in de komende acht jaar is denk
baar. Als we een bedrijf met gezonde
marges willen blijven, moeten we snel in
grijpen", zei Koorstra gisteren tijdens een
bijeenkomst in Milaan.
De terugloop in het volume aan geadres
seerde post heeft vooral te maken met
het feit dat steeds meer bedrijven de rela
ties met hun klanten via het internet la
ten lopen. Ook particulieren schrijven
minder brieven en sturen steeds meer e-
mailtjes, maar die maken slechts een be
scheiden deel van de omzet uit.
Vorig jaar oktober kondigde het postbe
drijf al aan dat er banen zouden verdwij
nen, maar het noemde toen geen aantal
len. Het banenverlies gebeurt zoveel mo
gelijk door natuurlijk verloop. De maat
regel moet in vijf tot acht jaar leiden tot
een jaarlijkse besparing van 320 miljoen
euro.
TPG gaat de postsortering de komende
jaren verder automatiseren. Bij de Itali
aanse dochter Rinaldi l'Espresso in Mi
laan slaagt men er al in om 97 procent
van alle post machinaal op adres te laten
voorsorteren. Soortgelijke proefprojecten
draaien inmiddels ook in Nederland. Dat
heeft ingrijpende gevolgen voor het werk
van de postbode. Over een paar jaar hoe
ven postbodes zelf niet meer handmatig
hun wijk te sorteren alvorens ze gaan be
zorgen. Dat maakt het volgens Koorstra
mogelijk om veel meer met parttimers te
gaan werken. Parttimers die bovendien
minder goed betaald zullen worden dan
de huidige postbodes. De vakbonden zijn
op de hoogte van de plannen, maar
wachten op concrete voorstellen van
TPG Post alvorens zich er over uit te
spreken. Vergeleken met de meeste con
currenten in Europa staat TPG Post er
nog alleszins redelijk voor. Het Britse
Consigna, het vroegere staatspostbedrijf
Royal Mail, dat net als TPG inmiddels is
geprivatiseerd, maakte onlangs bekend
30.000 banen te schrappen. Het bedrijf
verliest 1,5 miljoen pond (2,4 miljoen eu
ro) per dag en ook de Italiaanse posterij
en, nog altijd een staatsbedrijf, hebben
zo'n 30.000 banen geschrapt via een
enorme reorganisatie.
dodewaard - Bij Dodewaard in de Betuwe zijn gisteren de eerste balken ingehesen voor een groot viaduct over de snelweg A15. Dit 'kunstwerk' maakt deel uit van de Betuwelijn.
Vanavond worden opnieuw stalen balken met een lengte van 36 meter geplaatst. Tijdens het plaatsen van de leggers wordt het verkeer stilgelegd. Het viaduct verrijst naast een be
staande overgang die later wordt gesloopt. Foto: ANP/Vidiphoto
haag/anp - De helpdesks
internetproviders zijn nog
1 eds erg lastig te bereiken. Van
bellers moet 38 procent een
artier of langer wachten voor-
ze iemand aan de lijn krij-
blijkt uit een test van de
ïsumentenbond, die de re-
taten in de Consumentengids
>ft geplaatst. Chello komt op-
uw als slechtste uit de bus,
tls bij hetzelfde onderzoek
halfjaar geleden. De helft
de hulpzoekenden moest
er dan een kwartier wachten
meer dan eenvijfde kreeg
mand te spreken. „Geen
nder dat 80 procent van de
dio-abonnees ontevreden is
de bereikbaarheid van de
pdesk", concludeert de Con-
nentenbond.
beste hulpdiensten zijn te
'den bij de providers MyWeb
InterNLnet. Provider XS4A11
gt de bronzen medaille van
Consumentenbond. De bond
fkt op dat de aanbieder
jeknet zijn helpdesk het afge-
i 'en jaar sterk heeft verbeterd,
aantal ontevreden gebrui-
is teruggelopen van 58 pro-
't in januari naar 23 procent
door onze correspondent
Mare Peeperkorn
brussel - Regeringen mogen geen grote grote invloed
blijven uitoefenen op voormalige staatsbedrijven via
constructies zoals 'gouden aandelen'. Volgens het Euro
pees Hof van Justitie frustreren dergelijke praktijken het
vrije verkeer van kapitaal in de Europese Unie. De Ne
derlandse staat heeft 'gouden aandelen' in KPN en de
TNT Post Groep.
Het Hof in Luxemburg verbood gisteren de speciale
constructies die Portugal en Frankrijk voor geprivati
seerde ex-staatsbedrijven kennen. Lissabon discrimi
neert buitenlandse investeerders die aandelen willen
kopen van een voormalig staatsbedrijf. Daarnaast eist
Portugal, net als Frankrijk, vooraf toestemming van de
regering. Volgens het Hof zijn dit soort beperkingen
strijdig met het Europese Verdrag dat vrij kapitaalver
keer voorschrijft.
De Europese Commissie is blij met de uitspraak van het
Hof. De Commissie liet vorig jaar - na een verhitte inter
ne discussie - weten de jacht op de 'bijzondere aande
len' van nationale regeringen te willen voortzetten. Het
arrest van het Hof ziet Brussel als steuntje in de rug.
'Bijzondere' of 'gouden' aandelen geven de overheid via
een veto, beperking van de aandelenverkoop of uitslui
ting van sommige (meestal buitenlandse) investeerders,
de mogelijkheid ongewenste directiebesluiten tegen te
houden.
Het Hof stelt dat slechts bij uitzondering een dergelijk
overheidsingrijpen te rechtvaardigen is. Het gaat dan
om situaties waarin het algemeen belang (voldoende
energie), de veiligheid of de volksgezondheid in het ge
drang dreigt te komen. Maar dan nog mogen de be
schermingsconstructies niet bepaalde groepen inves
teerders (buitenlanders) uitsluiten en moeten ze zeer
precies omschreven en doelgericht zijn. Frankrijk en
Portugal voldoen niet aan deze criteria. De Belgische
brussel/gpd - Pensioenfondsen
in de Europese Unie krijgen rui
mere mogelijkheden om hun
kapitaal te beleggen in winstge
vende maar risicovolle projec
ten. Daarnaast mogen de fond
sen overal in de EU hun pensi
oenplannen aanbieden. De Eu
ropese Commissie en de lidsta
ten verwachten lagere premies
en meer zekerheid voor de pen
sioengerechtigden als de plan
nen over circa twee jaar ingaan.
De EU-ministers van financiën
stemden gisteren in met de gro
tere vrijheid voor de pensioen
fondsen. Onder druk van Parijs
wordt de kwestie echter pas na
de Franse verkiezingen (16 juni)
officieel bekrachtigd. De oude
dagsvoorziening is een zeer hei
kel onderwerp bij de komende
parlementsverkiezingen in
Frankrijk. Europees Commissa
ris Bolkestein (interne markt) is
zeer ingenomen met het politie
ke akkoord tussen de ministers
van financiën.
Bedrijfspensioenfondsen behe
ren de premiegelden van een
kwart van de Europese werkne
mers. Momenteel gaat het om
ruwweg 2.300 miljard euro, op
lopend tot 3.500 miljard in 2005.
Dit enorme kapitaal dient goed
belegd te worden om zowel de
pensioenbetalingen veilig te
stellen als de premies betaalbaar
te houden. De miljarden zijn
onmisbaar voor bedrijven die
via de uitgifte van aandelen ka
pitaal willen binnenhalen.
De EU-ministers volgen het
voorstel van de Commissie om
de pensioenfondsen meer vrij
heid te geven bij het aanleggen
van omvangrijke aandelenpor-
tefeuilles. Beleggen in aandelen
is weliswaar riskanter dan het
kopen van staatsobligaties, maar
ook veel winstgevender. Streng
toezicht moet onverantwoord
avonturieren met pensioengel
den voorkomen. In Nederland
werden de knellende beleg
gingsvoorschriften al eerder af
geschaft.
De grotere armslag voor pensi
oenfondsen is onderdeel van
het Commissievoorstel om de
nationale kapitaalmarkten vanaf
2005 volledig open te gooien-
Eerder stemden de lidstaten al
in met EU-regels om misbruik
via voorkennis en manipulatie
van de aandelenkoersen hardér
aan te pakken. Tevens is er over
eenstemming over strikte regels
voor de financiële jaarverslagen
van beursgenoteerde bedrijven.
De lidstaten zijn nog verdeeld
over de bescherming van dé
kleinere aandeelhouder bij de
overname van een bedrijf.
heid, een sector die wordt gedo
mineerd door mannen, daalde
in die jaren met 56 procent. On
der alle mannelijke werknemers
bedroeg de daling van de WAO-;
instroom 41 procent.
De bouwvakkers lijken hun ach
terstand op het gebied van ge
zondheid op de werkplek te
hebben weggewerkt, aldus het
UWV. De groeiende vraag naar
bouwlieden en de krapte op de
arbeidsmarkt hebben er ook toe
bijgedragen dat werkgevers in
amsterdam/anp - voor de
bouwvakker is stress net zo'n
groot gevaar geworden om in de
WAO te belanden als zware li
chamelijke arbeid. Door techno
logische ontwikkelingen zijn de
arbeidsomstandigheden in de
bouw de laatste jaren flink ver
beterd. Allerhande hulpmidde
len verlichten tegenwoordig het
werk. De bouwvakker wordt
steeds meer een werknemer als
ieder ander.
Dat constateert het Uitvoerings
instituut Werknemersverzeke
ringen (UWV) op basis van on
derzoek naar de instroom van
bouwvakkers de laatste tien jaar
in de WAO. Mede door techno
logische ontwikkelingen is het
aantal bouwvakkers dat arbeids
ongeschikt raakt sinds 1990
sterk gedaald. Vooral in de jaren
1990 tot 1997 is de instroom van
bouwvakkers in de WAO specta
culair gedaald. Het aantal nieu
we WAO'ers in de bouwnijver-
de sector meer oog kregen voor
arbeidsomstandigheden.
Wel waarschuwt het UWV vopr
nieuwe risico's. Door de krapte
op de arbeidsmarkt wordt in tjët
bouwbedrijf meer gebruik ge
maakt van werknemers met een
verhoogd WAO-risico. Verder
worden in de bouw de risico's
van stress, door werken onder
tijdsdruk en het combineren
van arbeid met zorgtaken, on
voldoende onderkend.
bescherming van gasbedrijf Distrigas is volgens het Hof
wel conform de vereisten.
De Commissie - het dagelijks bestuur van de EU - heeft
al eerder Spanje en Groot-Brittannië voor de rechter ge
sleept wegens ongeoorloofde bemoeienis met voormali
ge staatsbedrijven. Madrid heeft onder meer bij Telefo
nica en Iberia een grote vinger in de pap, Londen bij het
toezicht op de vliegvelden. Nederland heeft volgens het
ministerie van financiën alleen bij KPN en de TNT Post
Groep nog een bijzondere zeggenschap. De Commissie
liet eerder weten deze constructies te willen onderzoe
ken.
Brussel benadrukt dat grensoverschrijdende investerin
gen van groot belang zijn in de EU. Vorig jaar belegde
de lidstaten voor 670 miljard euro in eikaars bedrijven,
ongeveer acht procent van het gezamenlijke Europese
bruto product. Zonder 'bijzondere' aandelen zou dit
nog hoger zijn
amsterdam/anp - Bedrijven
kunnen zich voorlopig weer ver
zekeren tegen terreurschade.
Sinds de aanslagen van 11 sep
tember bestond die mogelijk
heid niet meer.
Dat zijn de verzekeraars en de
verzekeringsmakelaars, die de
grote risico's proberen voor
klanten proberen te dekken,
overeengekomen. Verzekeraars
bieden een maximumdekking
van 50 miljoen euro. Daarnaast
blijft de lopende interim-rege
ling van kracht. Die biedt dek
king tegen zogeheten klein-ter
rorisme, zoals bijvoorbeeld ac
ties bij nertsfokkerijen.
De premies voor terrorismedek-
king kunnen wel, zo valt in de
markt te beluisteren, hoger lig
gen in vergelijking met de perio
de voor 11 september, zo ver
wacht directielid Soeteman van
verzekeringsmakelaar Marsh.
„Het zal daardoor voor bepaal
de bedrijven niet aantrekkelijk
zijn om deze dekking te kopen."
Overigens is het niet zo dat gro
tere risico's helemaal niet kun
nen worden gedekt. „Grotere in
dustriële risico's zijn op indivi
duele basis wellicht te verzeké
ren, zij het tegen substantiële
premies", aldus Soeteman. Hij
verwacht dat als aanslagen in
Europa langer uitblijven de mo
gelijkheden voor dekking ruimer
zullen worden.
De verzekeringssector wacht op
een wettelijke regeling voor ter
reurschade. Die wordt begin
2003 verwacht. Het Verbond van
Verzekeraars, de Pensioen- en
Verzekeringskamer (PVK) erj
ambtenaren van Economische
Zaken en Financiën hebben de
afgelopen maanden gewerkt aan
een voorstel voor een pool van
verzekeraars en herverzekeraars,
samen met de overheid. Dat ligt
nu bij de minister van financiën.
Kem van het voorstel is een
maximaal bedrag dat bij schade
door aanslagen door verzek^
raars, herverzekeraars en dë
overheid wordt opgehoest. Hoe
groot dat bedrag moet worden
is nog onduidelijk, net als de
verdeling over de drie partijen.
sint annaland - De aardappel
veiling in het Zeeuwse Sint Anna
land verkeert in mineurstem
ming. De prijzen voor aardappels
zijn momenteel zo laag dat veel
partijen door de veiling worden
ingehouden. De veiling op het ei
land Tholen is de enige in haar
soort in Nederland.
Foto: ANP/Wim van Vossen
door Maurice Wilbrink
amsterdam - De aandelenhandel reageert
momenteel extreem gespannen en ner
veus op negatief nieuws uit het internatio
nale bedrijfsleven. Dat is het oordeel van
de belangrijkste aandelenstrateeg van For-
tis Bank, William de Vijlder. Hij constateert
dat beleggers de steeds positievere signa
len over het herstel van de Amerikaanse
en Europese economieën volledig negeren.
Volgens De Vijlder hebben de financiële
markten in de afgelopen jaren grote
moeite gehad om vast te stellen hoever
de aandelen waren overgewaardeerd op
het moment dat het beursklimaat om
sloeg in 2000. In een presentatie gaf hij
gisteren aan dat veel indicatoren wijzen
op een economisch herstel in de VS en
de eurozone, maar hij sloot tegelijkertijd
niet uit dat de westerse economieën in
een 'quasi-recessie' terecht komen, waar
in een klein herstel in het ene kwartaal
teniet wordt gedaan door een groei-te-
rugval in het volgende kwartaal.
Zo'n ontwikkeling zou, aldus De Vijlder,
'uiterst pijnlijk' zijn, omdat de institutio
nele beleggers in dat geval nog steeds
veel te positief zijn over aandelenrende-
menten en te veel hebben geïnvesteerd
in effecten. Fortis beheerde eind maart
voor 81 miljard euro aan vermogen voor
grote zakelijke klanten en particulieren.
De bank heeft recent het aandeel effec
ten in haar beleggingsportefeuilles nog
verhoogd, omdat ze rekent op toekom
stig koersherstel.
De aandelenhandel heeft nu twee jaar
achter de rug van negatieve beursrende-
menten en stevent af op een derde ver-
liesjaar, als in 2002 koersherstel uitblijft.
Alle grote internationale effectenbeurzen
boekten de afgelopen tijd verliezen,
waarmee ze inmiddels zijn teruggekeerd
op het niveau dat begin oktober 2001
was bereikt. De belangrijkste index in
Amsterdam, de AEX, zakte gisteren op
nieuw verder weg en stond bij de ope
ning van Wall Street op een verlies van
2,45 procent op ruim 466 punten. Aan
het eind van de dag had de AEX 3,24 pro
cent ingeleverd op 462 punten.
De belangrijkste Amerikaanse beurzen
gingen maandag, na eerdere verliezen
vorige week, weer onderuit. Aanleiding
was het bericht dat de topman van het
Amerikaanse bedrijvenconglomeraat Ty
co International, was opgestapt. Hij ver
trok vanwege een strafrechtelijke vervol
ging wegens belastingontduiking. De
Vijlder vindt de negatieve die volgde te
kenend voor de 'super gespannen zenu
wen' op de aandelenmarkt. „Dit is
nieuws over iets uit de privé-sfeer. In
normale omstandigheden zou de aande
lenhandel hier veel minder op reageren."
Maar aandelenhandelaren vrezen dat
achter het nieuws over de financiële
boekhouding van ex-Tyco-bestuursvoor-
zitter Kozlowski, meer ellende schuilt
met betrekking tot de boekhouding van
het conglomeraat dat hij leidde. Sinds de
Enron-affaire is het vertrouwen geschon
den van beleggers in de cijfers die beurs
genoteerde bedrijven presenteren.
Dat verpest het beursklimaat, zeggen
beursanalisten en dat wordt verergerd
door twijfels over de duurzaamheid van
het herstel in de VS en Europa. Deze twij
fels zijn de markt binnengeslopen na
aanvankelijk optimisma®ver het vermo
gen van de Amerikaanse economie om
de recessie en de aanslagen van 11 sep
tember vorig jaar te boven te komen.
Het koersherstel dat intrad op 22 sep
tember en duurde tot eind november, is
volgens De Vijlder te verklaren uit de we
tenschap dat aandelenkoersen altijd vier
tot zes maanden vooruitlopen op de con
juncturele ontwikkeling. De koerscorrec
tie naar boven bleek echter overdreven,
toen het economisch herstel langzaam
bleek te gaan en bovendien onduidelijk
was of er sprake was van een blijvend
herstel.
Beleggers vrezen nu een 'double dip'-
scenario, waarin een aanvankelijk herstel
wordt gevolgd door een nieuwe terugval,
voordat de echte opgaande cyclus in de
econcmie zich voordoet. Cruciaal is vol
gens analisten de ontwikkeling van de
bedrijfswinsten. Zolang die zich niet her
stellen, zal de malaise in de aandelen
handel voortduren.
