Politiechef: Nachtmerrie
in Noord-Ierland dreigt
■sboff
SLIPS,
BUITENLAND
DE 4*
GRATIS
n
Protest tegen atoombom blijft
zelfs bij dreigende oorlog klein
Agenten VS infiltreerden al-Qaeda
India sluit overleg over
Kashmir niet meer uit
Beschermde getuige in
zaak-Milosevic zwijgt
3 SLOGGI
Afghanistan wacht tevergeefs op terugkeer diaspora
sinfectie bij
>1 zeehonden
n>ti
an ratificeert
o Protocol
ppaoot schuldige
ter;htshowdrama
Pen martelde
oorlog Algerije'
de bij instorten
St. Petersburg
rocaat sliep,
ices moet over
Dood tij aan de Dode Zee
maanden cel
If dreiging bom
Vier mannen schuldig aan
moord op Belgische veearts
dinsdag 4 JUNI 2002
/an i
tunnéii
ïuari
uutoj
len.
t. WaB-
irbei
tot!
le scl
)f hety<
)iljet
:*a>i
een
wet(
t Wc
elijk
il-
het
nag
deze
/an hi
dat
net
de I
an d
je wij
ie
Uing
ndse|>
iend(
di
lat
;ls
ïr inzie)
endh
de
ie enji
huis^oi
d
mjdi
ligingict
ten
it i
Hb«
nKiHAGEN - Steeds meer zee-
en in de Deense wateren
het loodje door een vi-
Cectie. Volgens de Deense
irbescherming werden
en voor het eerst ook do
leren gevonden aan de
';ant van het eiland Sjael-
Tot dusver zijn circa 250
zeehonden gevonden. In
vaiij leidde hetzelfde virus tot
op jinassale zeehondensterfte,
ijn oi ook in de Waddenzee.
jsEL - Tien doden en 55 ge
pen. Dat was in 1997 de ba-
i een ongeluk met een
;1 van de Jordaanse lucht -
ht tijdens een vliegshow in
jende. Vijfjaar later hebben
tachtoffers nog geen scha-
jrgoeding ontvangen, en
4 de vluchtdirecteur en de
i die verantwoordelijk was
jde veiligheid vrijuit. Dat
fcte de rechtbank in Brugge
ten. Volgens de rechters
Ie schuld bij de Jordaanse
Kt, die zelf ook omkwam,
fuchtdirecteur en de veilig-
Tian maakten fouten,
I volgens de rechtbank is
liet zeker dat zij de crash
■en kunnen voorkomen.
Minder dan een week
le Franse parlemenstver-
igen is de radicaal-rechtse
Jean-Marie Le Pen be-
Idigd van martelingen in
lormalige Frans-Algerije.
d Le Monde bracht van-
leen artikel waarin Algerij-
lie destijds tegen de Fran-
ichten Le Pen beschuldi-
1962 zou Le Pen in een
tijdschrift hebben toe-
in mensen te hebben ge-
ild. De politicus heeft be-
idigingen afgedaan als een
ïg de verkiezingen te beïn-
len, en juridische stappen
m Le Monde aangekondigd.
'etersburg - Een flatge-
r van negen verdiepingen
Russische stad Sint Pe-
urg is gisteren ingestort,
lersoon is omgekomen en
lensen zijn in het zieken-
'Pgenomen. De 413 bewo-
•V^ijn hun huis en inboedel
Bewoners vertelden dat
ïling een grote scheur ver
in in een van de bovenste
tementen van de flat, die
rt uit de sovjettijd. Binnen
stortten de bovenste
[erdiepingen in en vatte
leel van het gebouw vlam.
irzaak van het drama is
liet bekend.
ington - Een ter dood
irdeelde Amerikaan moet
ieuw proces krijgen, om-
jn advocaat tijdens de
szittingen sliep. Als hij
nieuw proces krijgt, moet
vrije voeten komen. Dat
het hooggerechtshof in
ington gisteren bepaald,
of meent dat Calvin Bur-
»een eerlijk proces had,
zijn raadsman met enige
tynaat indutte. De veroor-
e kreeg in de staat Texas
14 de doodstraf wegens
d. De executie ging echter
t laatste moment niet
De raadsman is inmid-
roorgoed ingeslapen.
door onze correspondent
Harm Harkema
londen - Als er niet snel iets gebeurt, stevent
Noord-Ierland af op een 'nieuwe nachtmerrie'
en vallen er doden. Dat zei waarnemend chef
van de Noord-Ierse politie, Colin Cramphorn,
na ernstige rellen in het weekeinde tussen
katholieke en protestantse jongeren in Oost-
Belfast. Drie mannen liepen schotwonden op,
twee huizen van protestanten werden in
brand gestoken.
Traditioneel is het in Noord-Ierland roerig
als tijdens het zomerseizoen de spanningen
oplopen door omstreden parades van pro
testantse Oranjemannen, die daarmee de
overwinning op hun katholieke tegenstan
ders vieren. Het zwaartepunt daarvan ligt
echter begin juli, en Cramphorn vindt het
verontrustend dat nu al zo vroeg in het sei
zoen zulke hevige rellen plaatsvinden. Arme
wijken in Noord- en Oost-Belfast, vanouds
lappendekens van protestantse en katholie
ke straten, vormen in toenemende mate het
decor van ernstige onrust, vooral in het
weekeinde als er veel gedronken wordt.
Volgens onderzoeker Peter Shirlow van de
Universiteit van Ulster komt het vredespro
ces vooral ten goede aan de mensen op het
platteland en in de welvarende buitenwij
ken, maar wordt de kloof tussen katholieken
en protestanten in onder meer de pro
bleembuurten in Belfast alleen maar groter.
Er vindt daar al jaren een soort 'etnische
zuivering' plaats, waardoor steeds meer jon
geren alleen maar contact hebben met leef
tijdgenoten van de eigen groep. De politie
gaat er vanuit dat de rellen gestimuleerd
worden door paramilitaire organisaties van
beide zijden, die op grote schaal in drugs
handelen. Noord-Ierse sociologen maken
zich al langer zorgen over de zogenoemde
'dubbele vervreemding' in de arme wijken.
De bewoners hebben niet alleen geen con
tact met de andere kant, maar raken ook de
voeling kwijt met het meer welvarende deel
van hun eigen bevolkingsgroep. De parami
litaire groepen vinden onder deze 'verwees
den' een vruchtbare voedingsbodem.
Nogal wat protestanten, die eeuwenlang de
macht hebben gehad in Noord-Ierland, voe
len zich bovendien in toenemende mate in
het nauw gedreven door stijgende aantallen
kaholieken en hun toegenomen politieke en
maatschappelijke macht. Katholieken krij
gen niet alleen meer kinderen dan protes
tanten, maar emigreren door de toegeno
men welvaart ook veel minder vaak dan
vroeger.
new delhi/ap - Zelfs nu een
atoomoorlog met Pakistan dich
terbij lijkt dan ooit, blijft de In
diase anti-kemwapenbeweging
marginaal. De laatste tijd zijn er
een paar demonstraties geweest,
zoals een wake bij kaarslicht in
New Delhi, maar aandacht trok
ken ze nauwelijks.
Dat India beter af is met minder
dan met meer wapens, is een
standpunt dat onmogelijk te
verkopen is aan de miljoenen
ongeletterde, werkloze Indiërs.
De atoombommen zijn India's
nationale trots, en een overgrote
meerderheid van de bevolking
wil dat India zijn buurland op
de een of andere manier op zijn
nummer zet.
Militaire deskundigen gaan er
vanuit dat een 'beperkte' kern
oorlog in het dichtstbevolkte ge
bied ter wereld tussen de 12 en
30 miljoen levens zal eisen, om-
ein gedi - Een Israëlische vader loopt met zijn zoontje naar het strand van Ein Gedi aan
de Dode Zee. Voor de tweede Palestijnse intifada bijna twee jaar geleden begon, bezoch
ten dagelijks zo'n honderd bussen met toeristen de badplaats. Nu komt er vrijwel nie
mand meer naar het door geweld geteisterde gebied, waar de afgelopen dagen een
nieuwe escalatie dreigde door de voorgenomen vrijlating van Ahmed Sa'adat. Hij is de
leider van het Volksfront voor de Bevrijding van Palestina (PFLP), de radicale militie die
vorig najaar de Israëlische minister van toerisme Ze'evi vermoordde. Volgens een Pales
tijnse rechtbank was er geen bewijs voor Sa'adats betrokkenheid. Na woeste Israëlische
reacties besloot het Palestijnse kabinet gisteren de vermeende terrorist niet te laten
gaan. De PFLP-leider zit met vier andere leden van zijn groepering vast in een gevange
nis in Jericho, waar hij onder toezicht van Amerikaanse en Britse bewakers staat. Foto:
Reuters/Yannis Behraki
'ork - Een rechtbank in
fork heeft de auteur van
j iternetbericht veroordeeld
s maanden cel en een
van 5.000 dollar, omdat
ld gedreigd met een bom-
ag tijdens een belangrijke
tail-wedstrijd, waarbij
0 Amerikanen zouden
ïn worden gedood. De 31-
man bekende dat hij op
)tember onder een pseu-
•m een boodschap plaats-
larin hij schreef dat de
ran 11 september niet
was uitgevoerd. „Het kar-
nog niet klaar. We zijn
lan nog eens 60.000 Ame-
uit de weg te ruimen.
antwerpen/gpd - Vier mannen
zijn gisteren schuldig bevonden
aan de moord op de Vlaamse
veearts Karei van Noppen. Op
vallend is de veroordeling van
vleesbaron Alex Vercauteren,
opdrachtgever van de moord.
Hij heeft altijd halsstarrig ont
kend dat hij bij de zaak betrok
ken was.
De jury oordeelde gisteravond
echter anders. Alle vier de be
klaagden werden schuldig be
vonden. Twee van hen hebben
bekend dat ze bij de moord be
trokken waren. Albert Barrez
vuurde de dodelijke schoten af.
Carl de Schutter gaf Barrez
schietles en leverde het wapen.
De andere twee verdachten, de
Bilzense veehandelaar Germain
Daenen en Vercauteren, hebben
altijd ontkend dat ze opdracht
gaven voor de liquidatie.
De 41-jarige Karei van Noppen
werd op 20 februari 1995 bij zijn
woning met een nekschot afge
maakt. Van meet af aan was
duidelijk dat de Belgische hor
monenmaffia achter de moord
zat. Van Noppen voerde jaren
lang een verbeten strijd tegen il
legale groeihormonen.
washington/anp-afp - Agenten
van de Amerikaanse inlichtin
gendiensten waren vorig jaar
geïnfiltreerd in het terreurnet
werk al-Qaeda van Osama bin
Laden. De dienst hoorde in de
weken vóór 11 september al-
Qaeda-leden praten over een op
handen zijnde grote aanslag.
Niemand kon er echter achter
komen waar of wanneer die zou
zijn. Dat meldt de krant USA To
day.
In het Amerikaanse Congres be
ginnen vandaag hoorzittingen
over het functioneren van de
veiligheids- en inlichtingendien
sten, zoals CIA en FBI, die de
aanslagen op 11 september niet
wisten te voorkomen. De laatste
weken is er steeds meer kritiek
gekomen op die diensten, om
dat er toch allerlei aanwijzingen
waren voor een grote aanslag.
President Bush hield er tot nu
toe zijn mond over, maar sugge
reerde gisteren dat er misschien
verbeteringen nodig zijn. De
hoorzittingen beginnen achter
gesloten deuren. Als getuigen
staan op het programma onder
anderen CIA-directeur George
Tenet en zijn collega van de FBI,
Robert Mueller.
De CIA heeft het Congres een
dossier van 350.000 pagina's
toegestuurd. Ook zijn er nog
eens 13.000 pagina's aan afge-
dat de landen zich zullen rich
ten op het treffen van eikaars
grote bevolkingscentra. In die
cijfers zijn dan nog niet eens de
doden meegeteld die in de jaren
na een nucleair treffen zullen
vallen door stralingsziekten.
„In Europa en de VS waren
mensen tijdens de laatste fase
van de Koude Oorlog goed op
de hoogte van de gevaren die
kernwapens inhouden", zegt
Kamal Mitra Chenoy, hoogle
raar internationale betrekkingen
aan de Jawaharlal Nehru-uni-
versiteit in New Delhi. „Indiërs
hebben veel minder kennis."
Mensen die pleiten voor vrede
en ontwapening móeten vol
gens veel Indiërs wel aan de
kant van Pakistan staan. Activis
ten worden regelmatig uitge
scholden of mishandeld, zegt
Chenoy. „Nadat ik op televisie
was geweest, noemde een co-
luisterde gesprekken. Enkele
daarvan zijn vóór 11 september
vertaald en geanalyseerd. Een
aantal andere teksten bleef lig
gen omdat er te weinig vertalers
waren, zo hebben twee agenten
al meegedeeld.
Inmiddels heeft de CIA een spe
ciale paramilitaire eenheid inge
steld, die terreurgroepen en hun
leiders buiten de VS moet op
sporen. Er bestaan al enkele van
dergelijke diensten, maar deze
valt direct onder het bevel van
het anti-terrorismecommando
van de CIA. Dat heeft een Ame
rikaanse regeringsfunctionaris,
die anoniem wil blijven, dinsdag
bekendgemaakt.
lumnist mij een 'agent van Pa
kistan'. Hij schreef dat ik een
enkele reis Islamabad moest
boeken en woordvoerder voor
het militaire regime daar moest
worden."
Volgens de schrijfster Arundhati
Roy, die wegens activisme in de
gevangenis heeft gezeten, is het
ontstaan van een krachtige vre
desbeweging voorlopig een illu
sie. „Voor de meeste mensen ip
India betekent vrede een dage
lijkse strijd: voor voedsel, voor,,
water, voor onderdak, voor
waardigheid."
Roy heeft genoeg van de vraag
of zij aan een nieuw boek werkt.
„Een nieuw boek? Nu? Uit al hét
gepraat over een atoomoorlog
blijkt een enorme minachting
voor muziek, kunst, literatuur
en al het andere dat beschaving
inhoudt. Wat voor boek zou ik
moeten schrijven?"
almaty/rtr-afp-anp - De India
se premier Vajpayee heeft van
morgen gezegd dat zijn land er
klaar voor is om te praten met
Pakistan. Onderwerp van ge
sprek zal de zwaar bevochten
deelstaat Kashmir zijn, waar
beide kernmachten al jarenlang
aanspraak op maken. Pakistan
moet dan wel de invallen van
moslimrebellen in Kashmir voor
eens en voor altijd aanpakken.
Een onderlinge toenadering lijkt
hoognodig, nu de spanningen
tussen de buurlanden flink op
lopen. Vajpayee en de Pakis
taanse leider Musharraf geven
elkaar de schuld voor de huidige
militaire dreiging rond Kashmir,
waar beide landen inmiddels
een miljoen soldaten hebben
gestationeerd. Ook gisteren
spraken beide leiders weer har
de taal.
Vajpayee en de Pakistaanse pre
sident Musharraf zijn de ko
mende dagen beiden op een re
gionale conferentie in de Ka-
zachse hoofdstad Almaty, maar
tot overleg leek het niet te ko
men. Onder anderen de Russi
sche president Poetin had op
een gesprek aangedrongen.
De invallen van moslimrebellen
vanuit Pakistan in Kashmir zijn
India een doom in het oog. De
rebellen zouden in speciale
kampen trainingen ondergaan
r:
om in het Indiase deel van
Kashmir huis te gaan houden.
Pakistan heeft al enkele malen
gezegd dat die acties zijn ge
staakt, maar India wil bewijzen
zien.
„We wUlen over van alles praten
met Pakistan, ook over Kashmir,
maar eerst moet er een einde
komen aan dat grensoverschrij
dende terrorisme", zei Vajpayee
vanmorgen. Musharraf had kort
daarvoor beloofd nooit een oor
log te beginnen tegen India,
maar dat Pakistan zich wel met
hand en tand zal verdedigen als
India aanvalt. Beide landen be
schikken over een kernwapenar
senaal, en daarom houdt de in
ternationale gemeenschap het
conflict nauwlettend in de ga
ten. Na Pakistan geldt nu óók
voor India een negatief reisad
vies voor Nederlanders. De risi
co's tijdens een reis door de re
gio worden te groot geacht. Ne
derlanders die een vakantie
hadden geboekt naar India kun
nen hun geld terugkrijgen, zo
besloot de stichting Calamitei
tenfonds Reizen gisteren. Reizen
die nog gaande zijn moeten vrij
dag zijn afgebroken of aangè-
past, anders vervalt een eventu
ele vergoeding wegens molest.
Het is niet duidelijk hoeveel Ne
derlanders er momenteel dóór
Tridia trekken.
nfiv x' o|
den haag/gpd - Een bescherm
de getuige van de aanklagers
heeft het gisteren in het proces
tegen de Joegoslavische oud
president Milosevic voor het
Joegoslavië-tribunaal volledig
laten afweten. De getuige, om
veiligheidsredenen slechts aan
geduid als 'K12', weigerde al di
rect antwoord te geven op enke
le inleidende vragen.
„U bent hier om de waarheid te
vertellen", hield de Britse rech
ter Richard May hem voor. „De
waarheid is dat ik niet kan getui
gen en dat is de enige waar
heid", antwoordde K12. Op de
vraag van de Chinese rechter O-
Gon Kwon waarom hij niets kon
zeggen, zei hij: „Wilt u dat ik
meer informatie geef en het le
ven van andere mensen in ge
vaar breng?"
Het optreden van de getuige
werd opgeschort in afwachting
van de uitkomst van een ge
sprek dat hij met de aanklagers
zal hebben. De rechters kunnen
weigerachtige getuigen een boe
te of celstraf opleggen wegens
minachting van het hof. Vanwe-
il
ge de beschermende maatrege
len die het tribunaal voor hem
heeft getroffen, wordt K12 ge
zien als een belangrijke getuige.
Als hij verdere medewerking
weigert, is dat de zoveelste te
genslag voor de aanklagers. Vrij
dag erkende aanklager Nice dat
mensen uit de directe kring
rond Milosevic niet staan te
springen om tegen hem te ge
tuigen. „Hoe dichter ze tegen
hem aanschurkten, hoe moeilij
ker ze te bereiken zijn."
Nice vroeg daarom twee maöti-
den extra tijd om het bewijs te
gen Milosevic te presenteren. Zij
hebben hem op zestig puntén
beschuldigd van het plegen van
misdaden tegen de mensheid en
schendingen van het oorlogs
recht, waaronder de deportatie
van 800.000 Albanezen uit Koèb-
vo en de moord op ten minste
900 van hen.
Het is zeer de vraag of de aan
klagers meer tijd krijgen. De
rechters hebben strenge tijdsli
mieten opgelegd. Meer dan
honderd mogelijke getuigen rijn
daarom al van de lijst geschrapt.
(advertentie)
Japan heeft vandaag
'oto Protocol over kli-
•escherming geratificeerd,
h was gastland van de con-
tie van de Verenigde Na-
11997 waarop afspraken
emaakt over bescherming
:t milieu. Japan riep an-
landen die het verdrag nog
ebben ondertekend dit
te doen. De EU ratifi-
le het verdrag vorige week.
weigerde eerder te teke-
>mdat de VS dat ook niet
n doen. Vorige week liet
lent Bush weten het Kyoto
-ol niet te zullen, omdat
:hade aan de economie
oebrengen.
Geldig voor olie modellen en kleuren
(behalve Sensual, Superflex en Micro)
von 1 l/m 30 juni 2002 of zolang
de voorraad strekt
door onze correspondent
Harald Doornbos
kabul - Wie denkt dat Afghanen in Neder
land teruggaan naar hun geboorteland nu
er een einde aan de oorlog is gekomen, die
heeft het mis. Van de ongeveer 25.000 Af
ghanen in ons land is er bijna een halfjaar
na de verdrijving van de Taliban tot nu toe
welgeteld één naar Kabul teruggegaan, en
dan nog tijdelijk.
Het wegblijven van de Afghanen uit het
Westen is een tegenslag voor de interim
regering. Het land heeft een nijpend ge
brek aan geschoolde en hoog opgeleide
mensen. Zonder hen zal het moeilijk
worden om het verwoeste land er weer
boven op te helpen.
„Ik vraag aan alle Afghanen in het bui
tenland, dus ook die in Nederland, om
terug te keren naar Afghanistan", zegt
minister van buitenlandse zaken Abdul
lah Abdullah. Dat het niet makkelijk zal
worden is duidelijk, geeft hij direct toe.
„Maar dit is het moment om terug te ke
ren. Mensen moeten niet afwachten tot
de situatie ideaal is, dat zal nooit gebeu
ren."
De tot nog toe enige Nederlandse Af
ghaan die is teruggekeerd, zit in een klein
kantoortje in het centrum van Kabul. „Ik
ben niet terug omdat het allemaal zo ge
weldig is in Afghanistan. Ik zie het als een
uitdaging om hier wat op te bouwen",
zegt Kailash Mutreja, die bijna 25 jaar ge
leden naar Nederland trok. Hij is ge
trouwd met een Nederlandse en woont
in Den Haag, waar hij een bedrijf heeft.
Hij handelt in onder meer meel en za
den.
Mutreja is niet van plan om definitief in
Afghanistan te blijven. „Daarvoor is het
hier te problematisch. Gedoe met water,
elektriciteit, telefoon en natuurlijk de vei
ligheid." Wanneer denkt hij .dat andere
Afghanen uit Nederland zullen terugke
ren? „Nooit", is zijn stellige antwoord.
„Vergeleken met Kabul is zelfs een huisje
in de Schilderswijk een paleis. Die men
sen gaan nooit terug. Ze zijn niet gek."
De enigen die met tienduizenden terug
keren, zijn de Afghaanse vluchtelingen
die in kampen net over de grens met Pa
kistan woonden. Het leven daar - in ten
ten op zandvlaktes zonder stromend wa
ter, elektriciteit, medische voorzieningen
en scholen - is zó belabberd dat zij terug
gaan met het idee dat het in Afghanistan
nooit veel beroerder kan zijn. Maar ook
de Afghanen in Pakistaanse steden als
Peshawar en Quetta, die daar in de
meeste gevallen al jaren wonen en wer
ken, peinzen er niet over om terug te
gaan.
Daarbij komt dat velen van de vier mil
joen Afghaanse vluchtelingen vanwege
de 23- jarige oorlog al zó lang buiten hun
land wonen, dat zij een nieuw leven heb
ben opgebouwd in New York, Sydney of
Den Haag. Werk en schoolgaande kinde
ren maken het nog moeilijker om terug
te gaan. En hun animo wordt niet ver
groot door de corruptie, het geweld, de
armoede, de gevechten tussen krijgshe
ren en de nog altijd aanhoudende Ameri
kaanse bombardementen.
Tot nu toe zijn ongeveer tweehonderd
Afghanen uit het Westen teruggekeerd,
meestal uit de VS. Maar makkelijk is het
niet. „Ik ben hier vanwege mijn vader die
altijd is gebleven, maar ik hoop zo snel
mogelijk weer weg te gaan", zegt een 22-
jarige Afghaan. Hij heeft de laatste zes
jaar in New York gewoond, en heeft een
Amerikaans paspoort. „Dit land heeft
niets aantrekkelijks. Het is gewelddadig,
er is niets aan ontspanning, het is een
zootje. Ik zal blij zijn als ik weer thuis
ben."
Hetzelfde geldt voor #n 34-jarige Af
ghaanse die in New York heeft gewoond
en definitief wilde terugkeren naar Af
ghanistan. Teleurgesteld staat ze op de
luchthaven van Kabul, met een ticket in
haar hand. „Ik ga weg. Het valt hier niet
uit te houden voor een vrouw alleen. Alle
mannen denken dat je een hoer bent."
Wijzend op haar spijkerbroek zegt ze:
„Mannen hebben me drie keer gepro
beerd te stenigen. Ik heb geen zin meer
in deze flauwekul."
Geen van de teruggekeerde Afghanen wil
zijn naam geven, uit angst moeilijkheden
te krijgen met de autoriteiten of de on
derwereld. „Dit is geen rechtstaat", ver
duidelijkt de Afghaanse Amerikaan. De
oproep van Abdullah Abullah is voorló-
pig aan dovemansoren gericht. Trou
wens, ook de familie van de minister zelf
zit nog veilig in New Delhi in India. Een
tikje inconsequent misschien, maar et
zijn maar weinig Afghanen die hem on
gelijk geven.
