ECONOMIE
KPNQwest vraagt faillissement aan
Afrikaans familiebier verovert de wereld
Koopkracht, in en uit het gezinsdal
Onderhandelingen
bij KLM uitgesteld
Argentijns toestel
mag vertrekken
Inflatie daalt
in eurolanden
Acties dreigen
in zuivelindustrie
>ud papier
steeds vuiler
Bedrijf kan niet garanderen dat klanten geen problemen ondervinden
EIGEN
BEURS
Nederland nu de vierde
investeerder in Frankrijk
CNV bepleit samenvoegen
bijzondere verlofregelingen
ECONOMIE WIJZER
Joop!
Amstelveen - De onderhande
lingen over de nieuwe CAO
voor de KLM zijn uitgesteld tot
het najaar. De gesprekken zou
den in mei beginnen, maar op
verzoek van de bonden is dit
verplaatst. De vakorganisaties
zeggen meer tijd nodig te heb
ben om lopende zaken af te
handelen, zoals de nasleep van
de terreuraanslagen op 11 sep
tember en pensioenaangele
genheden. Naar verwachting
zullen de bonden bij het formu
leren van salariseisen de finan
ciële situatie van de KLM mee
laten wegen.
woensdrecht - Het regerings-
vliegtuig van Argentinië dat in
■Nederland aan de ketting was
jgelegd wegens wanbetaling,
kan weer weg. Kredietverzeke
raar NCM van Stork, die beslag
had laten leggen op de Fokker
28, heeft van de Argentijnse re
gering de garantie gekregen dat
de rekening wordt betaald. Dit
heeft een woordvoerder van
Stork gisteren bekendgemaakt.
Het toestel was sinds 13 april in
Nederland voor onderhoud bij
Fokker Service in Woensdrecht,
een onderdeel van concern
Stork.
brussel - De inflatie op jaarba-
;is is in de twaalf landen die de
ïuro hebben ingevoerd, ge
daald tot 2,0 procent in mei. In
ipril was de inflatie nog 2,4
trocent. Dat de inflatie lange
Lijd boven de 2 procent bleef,
verontrustte de Europese Cen
trale Bank. Nu lijkt het de goede
kant op te gaan, al willen de de
finitieve cijfers van het Europe
se bureau voor statistiek, nog
weieens afwijken van de eerste
schatting. Overigens ligt de in
flatie in Nederland al geruime
tijd boven het gemiddelde.
woerden - De vakbonden heb
ben de werkgevers in de zuivel-
tadustrie een ultimatum gesteld
om aan hun eisen tegemoet te
komen. Als zij aanstaande don
derdag om middernacht niet op
de eisen zijn ingegaan, dreigen
■stakingen bij onder meer Cam-
pina en Friesland Coberco. De
inderhandelingen liepen enke
le weken geleden vast. De werk
jevers boden hooguit 6,25 pro-
:ent loonsverhoging over een
•eriode van twee jaar, terwijl de
onden 4 procent in een jaar
'oegen plus een eindejaarsuit-
:ering van een half procent.
'en haao/gpd - In Nederland is
rorig jaar 2,4 miljoen ton oud
•apier opgehaald. Dat is iets
der dan het jaar ervoor. De
■den daarvan is niet zozeer dat
lensen minder papier scheiden
het andere afval, maar voor
de teruglopende economie,
'aardoor zijn de kranten dun-
ler en zijn er minder adverten-
ieblaadjes.
'robleem is wel, dat het oud pa
lier steeds vuiler wordt, aldus
le Federatie Nederlandse Oud-
iapier Industrie. Directeur Ko-
ig wijst erop dat van de half
niljard euro die er per jaar om-
lat in deze branche van de af-
iralindustrie ongeveer de helft
aar het buitenland gaat. Maar
an moet het papier wel schoon
ijn. Tussen het papier wordt
chter steeds vaker plastic folie
getroffen. Andere boosdoe-
lers zijn pizzadozen en niet ge-
poelde melk- en yoghurtver-
>akkingen. Die moeten er bij de
ecyclingbedrijven met de hand
lit worden geplukt.
zaterdag 1 JUNI 2002
den haag/gpd - De pogingen om
het noodlijdende kabelbedrijf KP
NQwest te redden, zijn mislukt.
Het bedrijf heeft gisteren bij de
Haarlemse rechtbank het faillis
sement aangevraagd. KPNQwest
heeft een schuld van 1,8 miljard
euro.
Het nieuws van het faillissement
kwam desondanks tamelijk on
verwacht, omdat het er donder
dag nog op leek dat een ultieme
reddingspoging kans van slagen
had. Het bedrijf wilde uiterlijk
vandaag enkele 'niet-kritische
bezittingen' verkopen. Met de
opbrengst daarvan zou de be
drijfsvoering tenminste nog en
kele weken gegarandeerd zijn.
Die tijd zou vervolgens moeten
worden gebruikt om de kem
van het bedrijf, een pan-Euro-
pees netwerk van 25.000 kilo
meter glasvezelkabels, aan de
man te brengen.
Een woordvoerster van KPN Te
lecom, dat 40 procent van de
aandelen van KPNQwest bezit,
wilde gisteren alleen maar kwijt
dat KPN er alles aan zal doen
om de dienstverlening voorlopig
voort te zetten.
Een keiharde garantie dat klan
ten geen problemen zullen on
dervinden, wilde KPN niet afge
ven.
Tientallen multinationale on
dernemingen, onder meer IBM,
Nokia, Ahold en Yahoo, maken
voor hun dataverkeer gebruik
van het netwerk van KPNQwest.
Net als de beurs Euronext. Afge
lopen donderdag adviseerde
KPNQwest zelf al aan haar klan
ten naar alternatieven uit te kij
ken voor het geval het bedrijf op
de fles zou gaan.
Het was gisteren nog niet duide
lijk waarop de laatste reddings
poging is stukgelopen. Wat wel
zeker lijkt, is dat de verhouding
tussen KPN en het Amerikaanse
Qwest, met 47 procent van de
aandelen de andere 'moeder'
van KPNQwest, al geruime tijd
bijzonder slecht was. Volgens
het Financieele Dagblad zou een
eerdere reddingspoging stuk
zijn gelopen op de hebzucht van
Qwest. Dat bedrijf zou wel be
reid zijn geweest nog enkele
tientallen miljoenen euro's in
het bedrijf te steken, maar zou
in ruil belangrijke delen van het
glasvezelnetwerk van KPNQwest
hebben opgeëist.
Dat ging KPN volgens de krant
te ver.
Jan Fleurkens in zijn café De Evenaar met flesjes Mongozo-bier. „Dit is het enige traditionele Afrikaanse bier op de wereldmarkt." Foto: CPD/Jan Kuit
door Carel Grol
ven ray - Viereneenhalf jaar geleden ont
moette Jan Fleurkens (42) de Angolese
asielzoeker Henrique Kabia. Fleurkens
opende net zijn caifé annex cultureel za
lencentrum; Kabia was een kleinschalige
producent van traditioneel Afrikaans
bier. De twee sloegen de handen ineen
en zo ontstond Mongozobier. Wat begon
met een paar kratjes, werd een bedrijf dat
exporteert naar 17 landen.
In het café van Fleurkens is Afrika alom
aanwezig. Beelden langs de muur, mas
kers en uiteraard een paar grote djem-
be's. Kabia is er niet. Fleurkens: „Helaas,
die moest naar Duitsland, naar de Docu-
menta in Kassei. Daar was een bestelling
niet goed aangekomen. Hij brengt nu wat
is achtergebleven." Maar ook zonder de
Angolees kan Fleurkens het verhaal ach
ter het bier vertellen.
Als het op de geschiedenis aankomt, laat
het kleine Mongozo gevestigde merken
als Amstel, Bavaria of Heineken ver ach
ter zich. Mongozo, wat in een Angolese
stamtaal zoveel betekent als 'op je ge
zondheid', laat zich qua smaak het beste
vergelijken met een Belgisch biertje. Zoet,
met een beetje bittere nasmaak.
Het werd in de achttiende eeuw voor het
eerst gebrouwen in het dorpje Saluseke.
Daar had de bevolking al twintig jaar
geen vlees meer gegeten. Op een dag ver
dween een van de jagers, een voorouder
van Henrique Kabia, tijdens de jacht.
Terwijl hij door zijn familie al was opge
geven, keerde de jager in de derde dag
van de rouwweek terug. Met een stekel
varken, een lokale delicatesse.
Het dorpshoofd gebood de vrouw van de
teruggekeerde jager ir plaats van de ge
bruikelijke wijn, speciaal palmfrotenbier
te brouwen. Het feest duurde drie maan
den en betekende tevens de geboorte van
Mongozo, waarvan het recept generaties
lang binnen de familie Kabia van moeder
op dochter werd doorgegeven.
Henrique Kabia is enig kind en leerde
daarom de grondbeginselen van het
brouwen.
In 1993 kwam Kabia naar Nederland. Het
was voor hem als voormalig studenten
leider te gevaarlijk om in het door oorlo
gen verscheurde Angola te blijven. Toen
Fleurkens Kabia ontmoette, had deze
nog geen Nederlands paspoort en sprak
hij ook amper Nederlands. Hij was nog
maar heel bescheiden begonnen met de
bierproductie. Fleurkens: „De flesjes
hadden nauwelijks etiketten."
Wat voor hem aanvankelijk begon als een
hobby, veranderde voor Fleurkens toen
hij met Mongozo in Maastricht aan de
horecabeurs deelnam. „Brouwketel, de
dochter van Heineken die alleen handelt
in speciale biertjes, haalde ons over ook
een standje in te richten. Het sloeg in als
een bom."
Vanaf die tijd is het alleen maar beter ge
gaan. De productie van Mongozo is sinds
de oprichting ieder jaar verdubbeld. Vo
rig jaar verkocht het bedrijf bijna hon
derdduizend flessen bier. „Dit bier wordt
nergens anders ter wereld gebrouwen,
behalve door de familie van Kabia in An
gola wanneer het daar feest is. Dit is het
enige traditionele Afrikaanse bier op de
wereldmarkt."
Fleurkens en Kabia richten zich vooral
op exotische restaurants, wereldwinkels
en multiculturele festivals.
Naast het palmnotenbier Mongozo,
brouwden ze ook mais- en bananenbier.
Fleurkens: „Verschil met Afrika zit vooral
in de productiewijze. De ingrediënten en
de manier van brouwen zijn hetzelfde,
alleen brouwen wij in metalen ketels en
niet in kalebassen. Daardoor is het ook
stabieler. In traditioneel bier uit Angola is
het alcoholpercentage de ene keer twee
en de volgende keer twaalf."
Ook het hoofdingrediënt is bijzonder. De
palmnoot is ongeveer vijf centimeter
groot en oneetbaar. „In Ghana was een
grote plantage en toen we daar vertelden
dat we bier maakten van palmnoten, wa
ren de plantage-eigenaren met stomheid
geslagen."
Het bananenbier wordt gebrouwen met
Ghanese bananen en kreeg een Max Ha-
velaar-keurmerk. Zo vloeit een deel van
het geld terug naar de bron. Fleurkens
vertelt dat Mongozo in Ghana veel met
vrouwengroepen werkt. „Vrouwen zijn
veel meer opvoedend bezig. Bij mannen
weet je toch nooit zeker waar het geld
heengaat."
Ook moet het culturele belang van dit
bier niet worden onderschat, stelt Fleur
kens. „Het Afrikaanse bier wordt steeds
verder verdrongen door Europese mer
ken. Door op deze wijze Mongozo te
brouwen, bewaren we de traditie voor
het nageslacht."
De Limburger geeft zijn goed lopende
zaak in Venray op, om zich fulltime op
het Afrikaanse bier te richten. „We haal
den eerst palmnoten uit Angola, maar
binnenkort centreren we ons in Ghana.
Mongozo bier zit nu in een doorstartfase.
We verkopen nu aan zeventien landen.
Traditioneel Afrikaans bier, te verkrijgen
in West-Europa, Taiwan en California.
Nu moeten we meer gaan verkopen. En
dus ook meer investeren."
Groot geworden door klein te blijven, het
is een slogan van een grootgrutter maar
het geldt ook een beetje voor de twee
bierproducenten. Een doel heeft Fleur
kens niet voor ogen. „Wij doen niet aan
marketing en ons product moet wel een
beetje exclusief blijven. Mongozo wordt
gedronken uit een kalebas en iemand
zondert zich wel een beetje af door met
een kalebas bier aan een tafeltje te zit
ten."
Mongozo, Afrikaans bier voor de wereld
markt. En terug naar Afrika? Fleurkens:
„Dan is de cirkel rond. In het continent
waar het bier vandaan komt brouwen en
verkopen. Daar worden alle partijen be
ter van. Als je het zo bekijkt is Europa al
leen maar een springplank."
)e een zit er middenin, de ander heeft het net ge-
lad en weer een ander moet er nog helemaal door-
leen: het 'gezinsdal'. Dat is de term voor het gege-
*en dat een huishouden vanaf het moment dat er
linderen komen in koopkracht achteruitgaat.
Inorm achteruit zelfs. Minder inkomen en veel ex
tra uitgaven, zo ziet het financiële plaatje er stan
dard uit in deze fase. Aangezien vier van de vijf
folwassen Nederlanders op enig moment een gezin
lormen, zijn er nogal wat mensen die met het ge-
tinsdal te maken hebben. Het gezinsdal is in Neder-
and groter dan elders in Europa. De vraag is: hoe
tornen we er weer uit?
De meeste mensen bewandelen een standaard le
vensloop: thuis wonen; zelfstandig wonen (alleen
of samen); gezin met kinderen; de kinderen het
huis uit; weer alleen. Elke nieuwe levensfase heeft
invloed op de koopkracht. De Nederlandse Ge
zinsraad vergelijkt het inkomen van huishoudens
in verschillende levensfasen. In een tweeper
soonshuishouden hoeft het inkomen uiteraard
over minder mensen te worden verdeeld dan in
een gezin; ook al zijn de inkomens even hoog, het
gezin heeft minder koopkracht.
Een samenwonend stel tegen de der
tig zit over het algemeen qua koop
kracht in een piekperiode. Beide
partners werken en hebben zo een
aardig inkomen opgebouwd. Als het
stel rond de 32 jaar is en kinderen
heeft, is in de meeste gevallen de
vrouw parttime gaan werken of hele
maal gestopt met werken. De koop
kracht duikelt dan naar beneden. Bij
één kind valt het nog wel mee; dan is
de terugval 18 procent. Bij twee kin
deren is de achteruitgang in koop
kracht bijna 25 procent, bij drie kin
deren bijna dertig procent.
Na de schok krabbelen gezinsinko
men en koopkracht geleidelijk aan
op. Heel langzaam wordt het gezins
dal verlaten. Pas als het stel achter in
de veertig is, staat het qua koopkracht
weer ongeveer op gelijke voet met het samenwo
nende stel. Zodra de kinderen het huis uit zijn, is
het paar pas echt uit het dal geklommen. De
koopkracht is dan zelfs iets hoger dan toen het
stel samenwoonde. Dat komt vooral doordat de
partner die (deels) thuis bleef voor het gezin, weer
(meer) gaat werken als de kinderen op eigen be
nen staan.
De koopkracht kent door het leven heen zijn ups
Brenda van Dam
en downs. Maar het dieptepunt
wordt bereikt in de periode die ook
wel 'het spitsuur van het leven'
wordt genoemd: een periode met
veel activiteiten en hoge financiële
lasten.
Het gezinsdal is in Nederland ruim
twee keer dieper dan het gemiddelde
in de landen van de Europese Unie.
Dat blijkt liit het rapport 'Gezin:
beeld en werkelijkheid van de Ne
derlandse Gezinsraad'. Een eerste
reden hiervoor is dat Nederlandse
moeders op ruime schaal parttime
werken, terwijl in andere landen
veelal fulltime gewerkt wordt. Daar
naast zijn er in Nederland verhou
dingsgewijs minder specifieke voor
zieningen voor ouders met jonge
kinderen, zoals ouderschapsgeld,
betaald ouderschapsverlof en dergelijke.
Het is slim tijdig rekening te houden met het ge
zinsdal. Bijvoorbeeld door een financiële buffer te
creëren. Daarnaast is het zinvol om bij grote fi
nanciële beslissingen - zoals het afsluiten van een
hypotheek of het aangaan van een forse lening -
vast rekening te houden met een mogelijke terug
gang in inkomen na de komst van het eerste kind.
Nederlandse moeders zouden meer kunnen gaan
werken, maar dat is een keuze die ieder voor zich
moet maken. Wat wel voor iedereen opgaat: be
nut de bestaande voorzieningen. Nederland is in
Europa weliswaar hekkensluiter op dit gebied,
maar er zijn ook in ons land wel degelijk voorzie
ningen waar gezinnen met kinderen gebruik van
kunnen maken.
Voorzieningen voor ouders en - per voorzie
ning - de naam van de instelling die hierover na
dere informatie kan verstrekken:
-Kinderbijslag: Sociale Verzekeringsbank
-Heffingskortingen voor (werkende) ouders: Be
lastingdienst
-Belastingaftrek wegens onderhoudsbijdrage of
kinderopvang: Belastingdienst
-Tegemoetkoming schoolkosten: Informatie Be
heer Groep
-Studiefinanciering: Informatie Beheer Groep
-Kindertoeslagen huursubsidie: Ministerie van
VROM; gemeenten; verhuurders
-Wet financiering loopbaanonderbreking: Uit
keringsorgaan Werknemersverzekeringen
(UWV)
-Ouderschapsverlof: werkgever
-Gesubsidieerde kinderopvang: gemeenten,
werkgevers
door onze correspondent
Henk Glimmerveen
parijs/gpd - Nederlandse bedrij
ven investeren in toenemende
mate in Frankrijk. Nederland is
nul de vierde investeerder in
Frankrijk, na de Verenigde Sta
ten en Groot Brittannië maar
voor landen als Duitsland en
Spanje.
De Franse regeringsfunctionaris
voor buitenlandse investerin
gen, ambassadeur Didier Lom
bard, is lyrisch over de Neder
landse economische prestaties.
„We zijn vooral onder de indruk
van het feit dat het aantal be
drijven dat zich nieuw in Frank
rijk vestigt, spectaculair stijgt.
Dat is absoluut een nieuwe ont
wikkeling. Alleen vorig jaar al
hebben zich twaalf van deze on
dernemingen in Frankrijk geves
tigd. Wij zien daarin het bewijs
van de dynamiek van het Ne
derlandse bedrijfsleven. Neder
landse ondernemers durven ri
sico's te nemen", zo zei hij.
Het aantal investeringsprojecten
in Frankrijk steeg van dertien (in
de periode 1993-1997) via 22 (in
de periode 1998-2000) naar 29
in het afgelopen jaar. Voor dit
jaar voorziet ambassadeur Lom
bard, opnieuw een stijging. Ver
antwoordelijk daarvoor is vooral
de aangekondigde investering
van ST Microelectronics, Moto
rola en Philips in een nieuwe fa
briek nabij Grenoble ter waarde
van 2,8 miljard euro. „De groot
ste investering na de Tweede
Wereldoorlog in Frankrijk", al
dus Lombard. „Het bijzondere
aan deze nieuwe fabriek is dat
de drie multinationals gezamen
lijk de research ter hand nemen
en dat ze daarna ieder afzonder
lijk hun eigen specialismen ont
wikkelen." De ambassadeur is
ervan overtuigd dat die aanpak
een nieuwe stimulans voor de
Franse economie zal betekenen.
Op grond van de gunstige erva
ringen met Nederlandse inves
teerders heeft de Franse rege
ring besloten in juni in Amster
dam een kantoor van het Bu
reau voor Buitenlandse Investe
ringen te openen. Volgens Lom
bard zijn er al gesprekken gaan
de met bedrijven uit de sectoren
logistiek, elektronica en de bio
technologie.
driebergen/ANP - Nederland telt
nu zoveel verlofregelingen, dat
het wellicht beter is deze samen
te voegen. Werknemers kunnen
dan zelf beslissen of ze dagen
opnemen voor kinderzorg of
studie of als ouderendagen.
Dat oppert CAO-coördinator J.
Jongejan van de CNV Bedrijven-
bond. „Haal die trits verlofrege
lingen maar uit de CAO's en laat
mensen zelf bepalen waarvoor
ze de vrije dagen gebruiken. Dat
is een stuk praktischer. Het sluit
ook beter aan op de situatie per
bedrijf en per werknemer."
Jongejan verwacht het idee later
dit jaar te bespreken met de le
den. Daarna kan het aan de or
de komen in CAO-onderhande-
lingen. Een 'bedrijfsfonds voor
vrije dagen' bestaat nog ner
gens, aldus Jongejan.
De CNV Bedrijvenbond bereikte
bij de CAO's tot dusver gemid
deld 3,1 procent meer loon op
jaarbasis. Dat ligt iets onder de
inflatie die dit jaar wordt ver
wacht. Jongejan is toch tevre
den: „We zijn zeer verantwoord
bezig. Als we 6 of 7 procent zou
den vragen, krijgen sommige
werknemers wellicht ontslag en
verdienen ze veel minder." De
bond constateert dat voor de
loonstijging meer acties nodig
waren dan vorig jaar. Bij Philips
en de streekbussen waren sta-
kingen. Bij Shell en Corns had- ji
den poortacties plaats.
Je eigen geurlijn, dat lijkt me zo
ongeveer het mooiste dat een
man kan. bereiken. Cruyff heeft
zijn voetbalkleding, Merkx heeft
zijn fietsen, Rijkaard zijn onder
goed (waar ongetwijfeld een
mooie geurlijn bij zou passen).
Allemaal slimme kapitalisaties
op gevestigde naamsbekend
heid. Maar een
overrompelende
geur aan geen an
dere kracht ge
koppeld dan je
eigen voornaam,
zonder de reeds
bereikte faam die
als rijpe akker tot
oogsten noodt.
Met als enige ac
cent het uitroep
teken. Dat geeft
de vanzelfspre
kendheid aan, de
pretentie dat er
wel degelijk een
rijpe akker helemaal gereed lag.
Hoewel ik al mijn leven lang
naar die naam luister heeft het
teleurstellend lang geduurd voor
iemand me Joop! eens als ver
jaarscadeautje aanbood. Sinds
dien is mijn binding aan Joop!
ongemeen hevig. Die geur, dat
ben ikzelf. En zo filosofeer ik
ook wel eens hoe het zou zijn
om eigenaar van dat merk te
zijn. Eerlijk gezegd vraag ik me
nu af of ik dat eigenlijk niet ben.
Ik ben toch Joop? Ik heb toch
recht op die naam? Inderdaad,
zonder uitroepteken, misschien
is dat de kostbare fout die mijn
ouders hebben gemaakt.
Wellicht had ik zo slim moeten
zijn om Joop! er gewoon bij te
nemen. Maar ik heb een andere
lijn in mijn leven genomen, we
zijn immers gewend om ons te
specialiseren. We kiezen één be
roep. geen twee tegelijk. Maar
waarom zou je dat niet doen?
Als je in aandelen belegt zet je
toch ook niet al je geld op
Worldonline of KPN. Je spreidt
het risico, met een gespreide
aandelenportefeuille. Waarom
dan geen gespreide banenporte-
feuille?
Het komt weinig voor, maar het
kan wel. In mijn eerste baan op
de universiteit had ik een colle
ga die in de vroege ochtend
eerst zijn vaarzen en pinken ver
zorgde. en dan pas de weten
schap. Soms kwam hij wat later
omdat hij zijn ouwe trekkertje
moest repareren, maar dat wa
ren incidenten. Hij speculeerde
ook in grond en landerijen, en
hield de openbare verkopingen
nauwkeurig in de gaten. Ik ben
hem inmiddels uit het oog ver
loren, dus ik kan niet rapporte
ren hoe het hem vergaan is.
Misschien zit hij al jaren rente
nierend aan de Middellandse
Zee.
Een eigen onderneming en wer-
JOOP HARTOG
hoogleraar micro economie
Universiteit van Amsterdam
ken voor een baas worden vaak
gecombineerd. En daar gaat het
heel nadrukkelijk om risico
spreiding, om de klappen op te
vangen als de eigen zaak toch
niet zo voorspoedig loopt als
was gehoopt. Toch kun je je af
vragen waarom het niet vaker
voorkomt. Nederland is wereld
kampioen deel
tijdbanen, dus de
ruimte is er ken
nelijk. En in alles
merkje dat men
sen van afwisse
ling houden. Ze
willen niet elke
dag hetzelfde
eten, niet elk jaar
naar dezelfde va
kantiebestem
ming, niet elke
dag dezelfde kle
ding aan, niet
hun hele leven in
dezelfde auto rij
den, ze willen steeds minder
hun hele leven met dezelfde
partner delen. Variatie, afwisse
ling, asjeblieft geen sleur. Waar
om dan wel die ene baan, in
plaats van 's ochtends loodgie
ter en 's middags timmerman?
Of maandag tot woensdag be
lastingambtenaar en donderdag
en vrijdag accountant bij een
bouwbedrijf?
Er zijn een paar argumenten die
tegen banencombinatie pleiten,
en vóór specialisatie. Het reizen
tussen banen kan een punt zijn,
maar dat lijkt me niet doorslag
gevend. Mensen zeuren wel veel
over files, maar uiteindelijk gaan
ze opgewekt ver van hun werk
wonen. Sterker lijkt me het ar
gument van de ervaring. Om
een baan goed onder de knie te
krijgen, moet je er veel tijd en
aandacht aan besteden. Door je
volledig op één baan te concen
treren w^pd je er sneller bedre
ven in dan wanneer je er maar
een halve week aan besteedt.
Dat geldt des te sterker naarma
te de baan ingewikkelder is en
dus een langere leertijd heeft.
Met de toenemende complexi
teit van het werk die we nu zien j
zal de ruimte voor baancombi-
natie dus afnemen. Maar op een
bepaald niveau geeft het juist
weer wel ruimte.
Commissariaten worden sa
mengevoegd als een grand des- J
sert, een rijke schotel met aan
stellingen bij vele bedrijven te
gelijk.
Misschien zal de alsmaar sneller
verveelde mens in de toekomst
toch meer de combinatie gaan
zoeken. Joop! is mijn gemiste
kans, dat is duidelijk. Maar bij
de burgerlijke stand sta ik inge
schreven als Joost. Misschien
moest ik naast mijn academi
sche carrière maar eens een
butlerservice opzetten. Juist!
Joost!
