Penispraat en piemelperikelen
GESPREK VAN DE DAG
Caroline Kaart: Mijn verkoopdatum is voorbij
Over jumbo's, schaambuidels en penisrelikwieën
VRIJDAG 31 MEI 2002
MENSELIJK
De Britse popband PRIMAL SCREAM heeft een nieuwe
tekst geschreven voor hun nummer 'Bomb the Pentagon'.
De band heeft het lied kort voor de aanslagen van 11
september voor het eerst voor het publiek gespeeld. In de
nieuwe versie heet het lied 'Rise'. Een woordvoerder van
de band zei dat het nummer niet onder de oude titel is
opgenomen. De nieuwe versie komt binnenkort uit. Pri
mal Scream heeft zich de afgelopen jaren zeer kritisch
uitgelaten over de buitenlandse politiek van de Verenigde
Staten. De woordvoerder wilde niet zeggen of de groep de
tekst van Bomb the Pentagon van een nieuwe tekst heeft
voorzien om het muziekminnend publiek in de Verenigde
Staten tegemoet te komen.
Alpinist
Hans van der
Meulen
(links) heeft
gistermiddag
(Nederland
se tijd) als
eerste Ne
derlander via
de noordkant
en op eigen
kracht de top
van de MOUNT EVEREST bereikt. Hij gebruikte geen
zuurstofflessen en hulpdragers. De noordkant is de moei
lijkst te beklimmen zijde van de berg. Direct nadat hij de
top bereikte, is de klimmer al weer begonnen met de af
daling. Hij bevindt zich in een kamp op 7700 meter
hoogte. Van der Meulens qnetgezel Van Rooijen haakte
woensdag af. De alpinisten hebben op hun expeditie veel
tegenslag gehad. Ze zijn net op de verkeerde momenten
ziek geworden en het verlies van de parapente was voor
Van Rooijen een grote tegenslag. De Utrechter zou met
de parachute van de top van de Mount Everest springen.
Bij het slechte weer van vorige week is het hoogst gele
gen kamp van de Nederlanders weggevaagd, waarbij de
parapente verloren ging.
Caroline Kaart is eind juni voor het laatst te horen in haar
Radio 4-programma 'Caroline'. Foto: Archief
Al jaren wordt haar AVRO-pro-
gramma op Radio 4 uitstekend be
luisterd. Caroline Kaart, met een
kenmerkend Schots accent, heeft
een onconventionele, gezellige ma
nier van presenteren. Zij lardeert
haar programma met persoonlijke
anekdotes en verhalen over com
ponisten en dirigenten. Pianist
Joop Stokkermans knoopt achter
de vleugel al improviserend de
stukken aan elkaar. Samen vormen
zij het gouden duo van 'Caroline'
dat zaterdag 29 juni voor het laatst
te horen is.
Zangeres Caroline Kaart, in het
Schotse Blackness geboren als Ca
roline Raitt, studeerde aanvankelijk
in Londen en werd in 1955 het
jongste lid van het Glyndeboum
Operakoor. Ze vervolgde haar op
leiding in Duitsland bij Fred Hue-
ler, waarna het ernaar uitzag dat
haar carrièrekansen bij de opera
zouden liggen. Het lot besliste an
ders: ze trouwde met acteur en te
nor Hans Kaart en vestigde zich in
Nederland. Na Hans' vroege dood
was zij nog een aantal jaren ge
trouwd met regisseur Willy van He
melt. Landelijke bekendheid kreeg
zij niet alleen door haar tv-pro-
gramma 'Een liedje met Caroline'
en haar rol in de musical 'Amerika-
Amerika', maar ook via haar radio
programma's 'Klassiek met Caroli
ne' en 'Caroline'.
„Ik voel mij echt niét gedumpt, ik
ben immers 70 jaar en dan is je
verkoopdatum gewoon voorbij. Als
je ergens aan begint, weetje ook
dat er ooit een eind aan komt.
Maar dat einde komt toch nooit op
het moment dat dat jou het beste
past. Ik had graag de 25 jaar nog
vol gemaakt! Toch mag ik echt niet
mopperen, want wie kan dit werk
nou tot zijn zeventigste blijven
doen?"
Kaart is overigens zeker van plan
om actief te blijven. Sinds zes jaar
geeft zij ook zanglessen en daar
naast blijft zij via de 'Stichting Ca
roline Kaart' financiële steun verle
nen aan jong zangtalent door mid
del van beurzen en het uitloven
van prijzen.
Terugblikkend op haar nu bijna af
gesloten radiocarrière bij de AVRO
komen er niet alleen veel dierbare
herinneringen, maar ook wat hart
zeer naar buiten. Over Willem Duys
bijvoorbeeld, die ooit opmerkte dat
zij een spraakgebrek had. „Alleen
daarom al was het voor mij een ex
tra uitdaging om op mijn leeftijd
alsnog met acteren te beginnen."
Of toen zij met Joop Stokkermans
23 jaar geleden haar programma
'Caroline' begon en het toenmalige
hoofd Klassieke Muziek haar volko
men negeerde: "Die is nu allang
weg en ik ben er nog steeds! Ik mag
mij gelukkig prijzen dat ik zoveel
directeuren en hoofden van Klas
sieke Muziek doorstaan heb."
Dat niet iedereen 100 procent en
thousiast over haar zal zijn, kan zij
wel begrijpen. „Ik heb ooit een stig
ma gekregen omdat ik in 'Een lied
je met Caroline', naast klassiek, bij
voorbeeld ook liedjes als 'Oh
ny Boy' en 'Hannes loopt op
pen' zong. Dat is wat de men 1
onthouden. Inmiddels ben il
wel aan gewend dat er in vak
gen soms laatdunkend over 1
wordt gesproken."
De allerlaatste uitzending wo
opgenomen in de Kleine Zaa
het Concertgebouw. Het moi
feestelijk afscheid worden, m|
voor Caroline Kaart hoeft dat
genlijk niet eens. „Ik zou lievi
woon achter de microfoon in
studio op mijn eigen manier
kondigen dat het programme
mijn publiek gedag zeggen ei
tellen hoe geweldig het is gev
Nu wordt het een emotionele
avond, die heel moeilijk voor
Immers, samen met Joop Sto
mans had ik een 'marriage in
sic' dat 23 jaar geduurd heeft,
langer dan ik ooit getrouwd b
geweest!"
Els Boer
Kort voor het begin
van haar wereldtour
nee heeft de Ameri
kaanse zangeres
DIANA ROSS haar
toevlucht gezocht in
een kliniek voor alco
hol- en drugsver
slaafden in Malibu in
de Amerikaanse
staat Californië. Dat
heeft haar woord
voerder gisteren te
gen de nieuwszender
CNN gezegd. Hij zei
dat de 58-jarige zan
geres enkele 'per
soonlijke zaken moet
oplossen'. De woordvoerder liet weten dat Ross in top
vorm wil zijn voor haar terne, die op 26 juni in Duitsland
begint. Een woordvoerder van de Internationale Diana
Ross Fanclub in Hilversum zei dat hij niet beschikt over
informatie dat de zangeres in Nederland een optreden
verzorgt.
De Britse KONINGIN
ELIZABETH II (76)
heeft geldproblemen
aan de vooravond
van de viering van
haar vijftigjarig jubi
leum. Vandaar dat
de koninklijke fami
lie het parlement
wellicht om financië
le hulp vraagt, zo
meldt de Britse krant
The Independent.
De krant noemt de
inkomstenbelasting
die de Britse konin
gin sinds kort moet
betaten en de kosten
van haar familiele
den als grootste oor
zaken van haar geldproblemen. Rekeningen zijn er ge
noeg aangezien de koningin van 1 tot 4 juni haar gouden
jubileum viert met straatfeesten, concerten en optoch
ten. Verder is er een speciaal concert in de tuin van
Buckingham Palace met optredens van Elton John,
Queen, Atomic Kitten en Ozzy Osbourne. Het is voor het
eerst dat Elizabeth publiek uitnodigt in haar tuin:
12.000 gelukkigen wisten een gratis kaartje te bemach
tigen, terwijl twee miljoen een poging deden. Elizabeth
heeft laten weten dat ze geen drugs, gevloek of ge
schreeuw wil tijdens het concert.
ROOMS-KATHOLIEKEN lijden vaker aan een DWANG-
NEUROSE dan mensen die weinig met religie hebben.
Dit blijkt uit een onderzoek van de Universiteit van Par
ma in Italië. „Het katholicisme benadrukt de persoonlij
ke schuld van de gelovige. Iemand die daar gevoelig voor
is, versterkt door een dergelijke geloofsovertuiging zijn
neiging om zichzelf van alles de schuld te geven", lichtte
psychiater lan Hancock gisteren het onderzoek toe. Die
extreme schuldgevoelens kunnen vervolgens leiden tot
een dwangneurose. Patiënten die lijden aan deze psychi
sche stoornis leggen zichzelf strenge rituelen op. De on
derzoekers benadrukken dat hun studie niet bewijst dat
kinderen met een religieuze opvoeding later een dwang
neurose krijgen. De onderzoekers presenteren de uikomst
van hun studie in het medisch vakblad New Scientist.
Een groep van 25
EUROPESE TOP-
VOETBALLERS, on
der wie de Franse
sterren Zinedine Zi-
dane (foto) en David
Trezeguet, roepen
jongeren op niet naar
de SIGARET te grij
pen. Ook de Portu
gees Luis Figo, de
Spaanse topper Raul
en de Nederlandse
Schalke-speler Mar
co van Hoogdalem
nemen deel aan een
promotiecampagne
van de Europees
commissaris Byrne.
Volgens Byrne zijn jongeren van die leeftijd het kwets
baarst. Acht op de tien rokers begint tussen de twaalf en
achttien aan de sigaret. De Ierse eurocommissaris en fel
le anti-roker wees er gisteren in Brussel bij start van de
campagne 'Voel je vrij nee te zeggen' op dat elk jaar
500.000 Europeanen sterven aan ziekten die zijn terug
te voeren op tabaksgebruik. De start van de campagne
valt samen met de wereld anti-rookdag, komende vrijdag.
De actie gaat drie jaar lopen. De Europese Commissie
heeft er achttien miljoen euro voor vrijgemaakt.
Weinig mensen gebruiken het woord penis. Het is
blijkbaar te direct en te weinig verhullend. Synonie
men als piemel, pik, lid of tampeloeres zijn meer al
gemene benamingen. Maar de penis is wel het offi
ciële woord voor het mannelijke geslachtsdeel. Een
stoomcursus peniskunde. En waar is het lid van Ras-
poetin?
De New York Times gebruikte tot 1993 slechts
driemaal het woord penis in de kolommen. Maar
toen veranderde er iets drastisch. De vrouw van
de Amerikaan John Wayne Bobbit hakte in dat
jaar de jongeheer van haar man af. Het lid van
Bobbit werd weer aangenaaid en omdat deze ge
beurtenis nieuws was, kon ook de New York Ti
mes niet meer om het vermaledijde woord penis
heen.
Bobbits verhaal'krijgt een vervolg. Een jaar na de
hersteloperatie speelt hij in een pornofilm die ge
baseerd is op het bizarre voorval. „Sinds het ge
beurde wil iedereen mijn pik zien. Nu, dat mogen
ze", is de slogan waarmee hij zijn herwonnen ac
tiviteiten publiekelijk tentoonstelt. Maar zijn ge
slachtsdeel is volgens Maggie Paley, schrijfster van
'Het boek van de penis', niet al te interessant. Pa
ley schrijft onder meer voor de tijdschriften Elle
en Vogue. Bij haar boek is een boekenlegger annex
maatlat bijgevoegd.
Want de grootte van de penis is en blijft volgens
de schrijfster van dit amusante boek (geen litera
tuur en ook niet wetenschappelijk) tot de verbeel
ding spreken. De brandende kwestie van het for
maat is door de eeuwen altijd aanleiding geweest
tot verering en hilariteit.
In alle tijden hebben mannen actie ondernomen
om hun lid te laten opvallen. In het oude Grieken
land beschermde de man zijn potlood door het
topje van de voorhuid over de eikel te trekken. Hij
bond het samen met een lint of leren veter. Om
het geheel niet te laten flapperen, bond hij vervol
gens de uiteinden van de veter rond de basis van
zijn penis. Het kreeg zo de vorm van een bundel
tje dat ook wel hondenband werd genoemd.
Aan het eind van de middeleeuwen en het begin
van de renaissance gingen mannen kleding dra
gen die hun piemels accentueerden. Het was de
bedoeling dat door de kleding heen de vorm van
zijn edele delen te zien was. De schaambuidel
werd gevoerd en sommige exemplaren hadden
zelfs de vorm van een penis in erectie. Sommige
dragers gespten ook nog eens een dolk aan. Door
deze suggestieve dracht werd het 'van onderen'
een drukte van belang. In Engeland werd het zo
opzichtig ten toon spreiden van het geslacht zelfs
verboden, maar veel mannen lapten die wet aan
hun laars. De schaambuidel werd desondanks of
misschien wel dankzij het verbod een topper op
modegebied. De schaambuidel zou van oor
sprong een bescherming zijn tegen de vlekken
van de zalfjes tegen syfilis. Tegen het eind van de
zestiende eeuw verdween de schaambuidel uit het
modebeeld.
tampeloeres en hij droeg graag strak zittend»
zwembroeken, waarbij hij zijn apparaat rech
hoog droeg zodat iedereen kon zien hoe het
ven de broeksband uitstak.
De penis als relikwie krijgt in het boek evene
de aandacht. De voorhuid van de penis van J
Christus zou bewaard zijn in de abdijkerk va
Coulombs in Chartres, maar ook andere kerl
zeggen dit onderdeel van Jezus in bezit te he
Het verhaal rond Chartres gaat erover dat de
ge voorhuid een vrouw zou hebben bevruch
hebben gezorgd voor een voorspoedige beva
Hendrik V van Agincourt hoorde hiervan en
de de voorhuid om de weeën van zijn vrouw
tharine van Frankrijk, te verzachten. De beva
verliep inderdaad voorspoedig en Hendrik li(
speciale kerk voor het relikwie bouwen toen
het terugbracht.
De penis van rokkenjager en keizer Napoleoi
spreekt blijkbaar ook tot de verbeelding. Volj
officiële bronnen is hij gestorven aan maagki
tijdens zijn verbanning op St. Helena. Er zijn
ter ook bronnen die beweren dat hij door an
cum is vergiftigd. Omdat hij al een extreem k
lid had en het door arsenicum nog verder is j
krompen, vonden zijn naasten het niet gepas
hem zo onteerd te begraven. Voor de mythe\
ming was het beter zijn lid af te snijden. In 1!
werd het bij Christies verkocht aan een onbe
de particulier. In 1977 werd het in Parijs opni
geveild. Voor zevenduizend francs veranderd
keizerlijke kleinood van eigenaar. Het zou tu:
een kavel boeken hebben gezeten en volgens
onbekende eigenaar op een pees gelijken. Mi
ook ene dr. Lattimir, uroloog in New York, be
weert de pik van Napoleon te in bezit hebbel
Lattimir is een verwoed verzamelaar van sou
nirs uit de donkere dagen van de geschieden
Ook het apparaat van Raspoetin, de vertrouv
van de vermoorde Russische tsaar Nicolaas I
Alexandra, schijnt bewaard te zijn. De penis
liggen op een stukje fluweel in een gepolitoei
doos van een oude sukkelige Russin in Parijs
zou eruit zien als een dertig centimeter lange
overrijpe banaan.
Amerikaanse presidenten zijn nogal bekend 1
wege het veelvuldig gebruik van hun penis. Ji
Kennedy en Bill Clinton hebben die reputatif
meer dan waargemaakt. Maar volgens Paley
Lyndon Baines Johnson de kroon. Al op de n
delbare school genoot hij ervan om met zijn
bo, zoals hij zijn penis liefkozend noemde, te
len. Als hij toiletteerde ging hij gewoon door
zaken waarmee hij bezig was. En een van ziji
liefde leuzen bij de verkiezingscampagne wa:
maak mij hard voor het presidentschap." To<
journalisten hem maar bleven doorzagen ov<
troepen in Vietnam, werd hij het op een gege
moment beu. Hij ritste zijn broek open, hing
presidentiële jumbo buiten en zei: „Daarom.
Irene Nieuwenhuijse
Maggie Paley. Het boek van de penis, ISBN 90-6112-871-4, 1
Vier mannen die een bijzondere relatie hadden met hun mannelijk geslachtsdeel: John Wayne Bobbit,
Napoleon, Errol Flynn (boven, van links naar rechts) en Raspoetin (onder). Foto's: GPD/Reuters/Archief
Toen het kostuum eenmaal zijn intrede in de mo
de had gedaan, werd de penis weggemoffeld.
Sommigen nemen daar tegenwoordig geen ge
noegen mee en dragen juist strakke kleding. Voor
al homo's en popartiesten doen dat, volgens Pa
ley. De bobbel in de broek wordt nog steeds geac
centueerd. Een van de meest bekende beelden uit
de rock 'n roll-tijd is de Rolling Stones-plaat Sticky
Fingers van Andy Warhol.
In de oudheid zweerden mannen op hun penis of
op het geslachtsdeel van degene aan wie ze trouw
beloofden. De heup wordt dan vaak als eufemis
me voor het mannelijk geslachtsdeel genomen.
'Leg toch uw hand onder mijn heup opdat ik u
doe zweren bij de Here, de God des Hemels en
der aarde' (Genesis 24). Ook Jakob op zijn doods
bed maakt hiervan gewag: 'Indien gij mij gene
genheid toedraagt, leg dan uw hand onder mijn
heup en zweer dat gij mij liefde en trouw zult be
wijzen', staat te lezen in Genesis 47. Het kan zijn
dat met heup in feite testikel of de penis met de
testikels wordt bedoeld. In ieder geval is het En
gelse werkwoord to testify (een verklaring afleg
gen) van dit gebruik afkomstig.
De peniskokers zijn voorbehouden aan mannen
in Afrika, Zuid-Amerika en Nieuw Guinea en ei
landen in de Stille Zuidzee. Er zijn velerlei varia
ties. Soms is de status van de man aan zijn koker
af te lezen. Er zijn volkeren die er alleen een voor
door de week, of juist een voor de jacht hebben.
Of alleen een voor hoogtijdagen. Soms worden ze
met behulp van een heup- of lendegordel in op
geheven positie gehouden. Met een spatel wordt
de penis nogal eens in de koker gestopt.
Paley wijdt een speciaal hoofdstuk aan mannen
die bekend om zijn piemel. Filmacteur Errol
Flynn bijvoorbeeld, een lulhamel die altijd in was
voor wat onderbroekenlol. Hij masturbeerde ooit
voor het huis van roddeljournaliste Hedda Hop
per, vond het plezierig piano te spelen met zijn
