Pilgebruik bij psychische stillere snelwegen door Voefmat'
problemen toegenomen
BINNENLAND 2
'Kans HIV-besmetting Utrechtse studente klein'
Borst: Overleg verstrekking
van heroïne snel hervatten
Bedrijf verdenkt personeel
van stelen uit pinautomaat
Schaap met vijf poten
'Palestijnse vlag heeft niets Nieuwe wervingsactie orgaandonoren
van doen met antisemitisme'
Aanval op pinpasfraude
Gelderland: Nadere studie
naar Duitse waterbekkens
^spraak voor
ird vernietigd
Jac - De 47-jarige man
het gerechtshof in
irden is vrijgesproken
Imoord op Groninger
ïi Wijk, moet opnieuw
h berecht. Dit bepaalde
e Raad in Den Haag gis-
11999 drong de man sa
let een ander 'zomaar'
is van de 27-jarige autis-
|/an Wijk binnen. De jon-
pinger werd op beest-
wijze afgeslacht.
nt mag wel
I exporteren
AG - Afvalverwerkingsbe-
jsent Milieu, de voorma-
1 uit Wijster, mag hon-
biiljoen kilo afval uitvoe-
r een energiecentrale in
nd. Essent Milieu meld-
|het ministerie van
(dat rij dit afval vanaf 1
[1 gaan uitvoeren. De ont-
een centrale in Bremen,
juit het afval elektriciteit,
inisterie maakte bezwaar
|le uitvoer omdat het niet
i om een nuttige toe-
maar puur om verwij-
fvan afvalstoffen. De
State besloot gisteren
Idat de uitvoer toch mag
1 'nden.
egen pakt
divisten aan
N - Nijmegen gaat 33
ten draaideurcriminelen
id hard aanpakken. Uit
ek is gebleken dat deze
'erslaafden verantwoor-
voor 80 tot 90 procent
inbraken in de stad.
;t openbaar ministerie is
oken dat de recidivist in
nis blijft tot aan de
aak, dat een vrijheids-
ieteen wordt uitgevoerd
bij het bepalen van de
neiiaat ook eerdere delicten
llen.
vrijuit na
len vriend
ag - Een 31-jarige Al-
■jdammer die op 11 maart
aar een vriend en plaats-
1 doodschoot, is sinds
n een vrij man. Hij werd
let gerechtshof in Den
bntslagen van rechtsver-
b wegens noodweer. Het
slachtoffer betrapte de
,hte in de slaapkamer van
iendin. De man schoot
laai toen het slachtoffer
mes in de hand in de
lening opdoemde.
geëist tegen
in rechtse NNP
|echt - Justitie in Dor-
heeft gisteren tegen drie
de extreemrechtse
Nationale Partij (NNP)
a^raffen en een boete ge
togens discriminatie en
uizetten tot haat. Op de
etsite van de NNP ston
de zomer van 2000 tek-
larin de derde generatie
;anen als gevaarlijk werd
even. Ook stond er dat
Iers van die generatie zijn
Ded in gevangenissen en
ezighouden met drugs-
I, wapenhandel, vrou-
tndel, zwendel, inbraak,
le '1, roofovervallen, ver
ing en overige delicten.
nt4aak op 11 juni.
„t jaar geëist
■ie r doden vrouw
wij
3sch - Bij de rechtbank in
osch is gisteren acht jaar
ëist tegen een 26-jarige
lit Eersel. Hij wordt ervan
:ht op 5 september 2001
l-jarige vrouw uit Hooge-
e hebben gewurgd. De
merkte voor het taxibedrijf
2 echtgenoot van het
offer. De man had geld
om zijn Indonesische
lin uit de financiële pro-
n te helpen. Hij zou de
rvan rijn baas om 20.000
hebben gevraagd.Toen
gerde, kneep hij haar keel
Uitspraak op 11 juni.
E tiehond bijt
s ziekenhuis in
- Een Brabantse politie-
heeft gisteren zijn baasje
lig toegetakeld, dat die in
•fekenhuis een operatie
t ondergaan. De honden-
èider van het politiedis-
Ireda deed gisteren met de
nee aan een training. De
[herder, die sinds een jaar
4le politie werkte, viel tij
en bewakingsopdracht
s aan. Een dierenarts
et dier afgemaakt.
ker krijgt
met hamer
dam - Twee Rotterdam-
ebben gistermiddag een
agenchauffeur bewerkt
n hamer, omdat rij zich
en aan rijn rijgedrag.
de politie liep de 32-ja-
auffeur uit Den Bosch
oogletsel op. Het con-
tstond op de A20. De po-
eft de twee belagers aan-
den.
woensdag 29 mei 2002
den haag/gpd - Voor psychische aandoenin
gen grijpen de Nederlanders in toenemende
mate naar een pil. Zo is het kalmeringsmiddel
Seresta het paracetamolletje voorbij ge
streefd als meest geslikte medicijn. Over dit
toenemend medicijngebruik bij alledaagse le
vensproblemen moet een discussie worden
gevoerd, vindt apotheker en medisch histori
cus Toine Pieters.
Pieters gaf leiding aan een onderzoek voor
het Rathenau Instituut, dat resulteerde in
het rapport 'Pillen en psyche'. Daaruit komt
naar voren dat vooral in de jaren negentig
het gebruik van pillen die gedrag of stem
ming beïnvloeden flink is gestegen. Het aan
tal verstrekkingen van Ritalin via de openba
re apotheek groeide van ruim 65.000 in 1997
naar 180.000 in 2000. Het aantal gebruikers
van antidepressiva nam tussen 1996 en 2000
toe van naar schatting 500.000 naar 800.000.
Het aantal voorschriften in die periode ver
dubbelde.
Aan psychische problemen die samenhan
gen met angst, agressie, hyperactiviteit en
verdriet wordt tegenwoordig steeds meer
een biologische basis toegekend. Als een pa
tiënt een gebrek of overschot aan bepaalde
stoffen in het zenuwstelsel heeft, kan een pil
dat opheffen. Dit 'bio-optimisme' heeft tot
gevolg dat artsen meer medicijnen voor
schrijven, patiënten eerder om pillen vragen
en beleidsmakers hier een wondermiddel in
zien. De onderzoekers namen de oorzaken
onder de loep. Huisartsen hebben bijvoor
beeld meer verantwoordelijkheid gekregen
bij de diagnose en behandeling van ADHD.
Pieters: „Ouders komen met hun hyperac
tieve kind bij de dokter. Ze willen er graag
iets aan doen, ze hebben op school gehoord
dat er iets moet gebeuren. Gedwongen door
de wachtlijsten zie je dat de arts het pro
bleem moet oplossen. Als je dan weet dat
Ritalin werkt, dan ligt het voor de hand dat
te proberen." In het rapport beveelt hij aan
welke rol de media spelen bij de vraag naar
medicijnen.
Voor antidepressiva geldt dat met pillen een
toenemend aantal Wachten wordt behan
deld, zoals angst gerelateerde aandoenin
gen. Pieters riet de grenzen vervagen. „Het
is goed dat we er vrijer over rijn gaan pra
ten, maar dat betekent ook dat patiënten
eerder denken de riekte te hebben."
den haag/gpd - Met het aanleg
gen van een zogenaamde zoef-
mat kan het lawaai op de Ne
derlandse snelwegen in de toe
komst waarschijnlijk met 15 de
cibel worden teruggedrongen.
Dat zegt Rein Muchall van on
derzoeksbureau Omegam uit
Amsterdam. Volgens hem rijn
auto's die voorbij rijden daar
door nauwelijks meer te horen.
Rijkswaterstaat onderzoekt in
samenwerking met de Vereni
ging van Nederlandse Tapijtfa
brikanten (VNTF) en Omegam
de mogelijkheden om de zoef-
mat in de toekomst te gaan ge
bruiken.
De mat bestaat uit drie lagen,
die worden aangebracht op een
fundering van asfalt. De boven
ste tapijtlaag is ongeveer vijf
millimeter dik. Daaronder komt
een verende rubberlaag van ge
malen autobanden van ander
halve centimeter. De derde laag
bestaat uit een soort golfplaten
met schuine ribbels.
„We kwamen op het idee door
een artikel over een honderd
procent rubberen wegdek in Ja
pan. Dat idee mislukte vanwege
brandgevaar. Daarom maken
wij gebruik van tapijt. Dat is
brandwerend", vertelt Rein
Muchall.
Hij denkt dat de zoefmat motor
geluid beter absorbeert dan bij
voorbeeld het geluidsvriendelij-
ke zeer open asfaltbeton (zoab).
Daarnaast kunnen volgens hem
ook water en vuil makkelijker
worden afgevoerd. „Door de ve
ring in het wegdek worden wa
ter en vuil automatisch naar de
zijkant weggeduwd.
Cruciaal in het hele project is
volgens de onderzoeker de ta
pijtlaag. „Die moet minimaal
tien jaar mee kunnen en hele
sterke vezels hebben. Als een
vrachtwagen van dertig ton
plots moet remmen, moet dat
geen probleem rijn voor de ta
pijtlaag."
VNTF - directeur Jos Wesselink
riet vooralsnog geen onoverko
melijke problemen. „De techni
sche mogelijkheden rijn groot
Door gebruik van gerecyclede
tapijtvezels kunnen we zelfs bij
dragen aan een beter milieu.
Het onderzoek bevindt zich nog
in een beginstadium, maar het
is zeer de moeite waard om te
kijken wat de mogelijkheden
rijn."
De zoefmat is duurder dan ge
woon asfalt, maar gezien het ef
fect spreken de onderzoekende
instanties van een betaalbare
oplossing. .Andere alternatie
ven om geluidshinder tegen te
gaan, rijn meestal duurder", al
dus Muchall.
den haag/anp - Minister Borst
van volksgezondheid vreest dat
de verstrekking van heroine op
medisch voorschrift aan chroni
sche drugsverslaafden niet tijdig
wordt voortgezet. Dat komt om
dat de Tweede Kamer een over
leg op 17 april over de versla
vingszorg heeft afgelast na de
val van het kabinet een dag eer
der.
Daardoor kan de Tweede Kamer
zich niet uitspreken over het be
sluit van het kabinet om chroni
sche junks op voorschrift heroï
ne of grote doses methadon te
verstrekken. Het kabinet besloot
in maart die experimentele be
handelingen op te nemen in de
verslavingszorg.
Borst drong er gisteren in een
brief aan de Tweede Kamer op
aan om het overleg zo spoedig
mogelijk alsnog te houden. Ze
wijst erop dat door uitstel de
huidige behandelplaatsen niet
worden opgevuld met nieuwe
patiënten. Dat is het geval in
Amsterdam, Rotterdam, Den
Haag, Utrecht, Groningen en
Heerlen.
Ook de reeds gereserveerde gel
den voor deze behandelingen
wofden niet volledig besteed.
De centra moeten bovendien
wel openblijven om huidige pa
tiënten te behandelen. Borst
denkt dat door de huidige onze
kerheid personeel opstapt en
dat ook daardoor de continuïteit
van de voorzieningen in gevaar
komt.
eindhoven/gpd - Brink's Neder
land BV, een bedrijf dat geldau
tomaten vult, verwacht dat bin
nen een maand de daders van
een diefstal uit de automaat in
Someren-Heide gepakt kunnen
worden. Volgens algemeen di
recteur J. van Werkhoven 'is er
zoveel bewijs dat we een aantal
mensen kunnen verdenken'.
Daaronder rijn ook medewer
kers van Brink's.
Van Werkhoven vergaarde ge
durende vier weken bewijslast
en heeft die inmiddels overge
dragen aan de politie. De daders
hebben op 18 april 200.000 euro
gestolen uit de geldautomaat
van de Rabobank in het cen
trum van Someren-Heide. Daar
bij rijn geen sporen van braak
gevonden. Van Werkhoven gaat
er dan ook vanuit dat de daders
of zelf de kennis en de middelen
hadden om de kluis van de
geldautomaat te openen, of ie
mand bij zich hadden die hen
heeft geholpen.
Volgens Van Werkhoven is de
procedure waterdicht en wordt
personeel van Brink's voor aan
name en gedurende de carrière
gescreend op onberispelijk ge
drag.
De Rabobank wil niet reageren.
lage zwaluwe - Het spreekwoordelijke 'schaap met de vijf poten' bestaat echt. In een wei in het Brabantse Lage Zwaluwe loopt een exemplaar rond met drie voor- en twee achter
poten. Volgens zijn eigenaar ondervindt het dier geen last van zijn handicap. Foto: WFA/Erald van der Aa
Strafklacht tegen vrouw Duisenberg
Amsterdam/anp - Gretta Dui
senberg wijst de beschuldigin
gen van antisemitisme en het
aanzetten tot haat aan haar
adres van de hand. Maandag
diende Federatief Joods Neder
land (FJN) een strafklacht in te
gen de vrouw van president
Duisenberg van de Europese
Centrale Bank.
Zij hing als steunbetuiging aan
het Palestijnse volk aan haar
balkon in Amsterdam een Pales
tijnse vlag. „Met antisemitisme
heeft dit in het geheel niets te
maken en daar wil ik ook niets
mee te maken hebben", schrijft
rij in een open brief aan het Al
gemeen Nederlands Persbureau
(ANP).
Volgens Gretta Duisenberg lijdt
het Palestijnse volk onder alle
geweld, inclusief dat van Arabi
sche rijde. „Ook het Palestijnse
volk lijdt onder de niets ontzien
de gewelddadigheden, die ik ten
sterkste en compromisloos af
wijs, ook en vooral de zelf
moordaanslagen op onschuldi
ge burgers."
Volgens Duisenberg heeft haar
buurvrouw in het programma
Barend en Van Dorp haar be
weegredenen onjuist weergege
ven. Mevrouw Duisenberg zou
volgens de buurvrouw de ellen
de van de Palestijnen wijten aan
de rijke joden. Dat is volgens H.
Loonstein van FJN 'een klassiek
voorbeeld van antisemitisme'.
Loonstein heeft de Amerikaanse
zusterorganisatie van FJN ge
vraagd Duisenberg in de Ver
enigde Staten tot ongewenst
persoon te laten verklaren. Die
dreiging was voor Gretta Dui
senberg reden de vlag weg te
halen. „Ik vind dat mijn man
hier geen last van mag hebben",
zegt rij.
den haag/anp - Alle acht mil
joen Nederlanders die nog niet
als orgaandonor staan inge
schreven, krijgen volgend jaar
een oproep om zich alsnog op
te geven. De actie, die wordt ge
organiseerd door het ministerie
van volksgezondheid, moet zo'n
500.000 nieuwe donoren ople
veren. De Nierstichting begint
deze week op eigen initiatief al
met het werven van donoren.
Het ministerie heeft vorig jaar
een proefproject gehouden met
de registratieformulieren. Inwo
ners van drie gemeenten ver
spreid door het hele land die
niet als orgaandonor stonden
ingeschreven, kregen een brief
waarin hen de mogelijkheid
werd gesteld dit alsnog te doen.
„De respons op dat project was
verrassend hoog", aldus B. El-
bertse van de Stichting Donor
voorlichting die het ministerie
ondersteunt bij het project
„Vijftien procent van de mensen
beantwoordde de oproep terwijl
we dat percentage van tevoren
op 7 hadden ingeschat."
Naar aanleiding van het positie
ve resultaat, wordt de actie in
2003 landelijk doorgevoerd. El-
bertse: „Ongeveer de helft van
de 15 procent die bij de proef op
de oproep reageerde, heeft zich
als donor opgegeven. Op lande
lijk niveau gaan we er van uit
dat dit percentage rond de 10
uitkomt. Dat zouden tussen de
400.000 en 500.000 donoren
rijn." Ook de Nederlandse Nier
stichting gaat actief orgaando
noren werven. Voor het eerst
sinds haar bestaan verstuurt de
stichting ongevraagd registratie
formulieren voor donoren. De
stichting stuurt deze week
160.000 formulieren aan haar le
den. In september stuurt de or
ganisatie nog eens 100.000 for
mulieren naar de vrijwilligers
die bij de jaarlijkse collecte geld
ophalen voor de Nierstichting.
den haag/anp - De politie en
het openbaar ministerie (OM)
houden de komende twee we
ken een offensief tegen jongeren
die fraude plegen met pinpas
sen. Naar verwachting kunnen
in het hele land ongeveer twee
honderd jongeren de politie aan
de deur verwachten.
Na een gezamenlijk onderzoek
van de politie en het OM rijn de
namen van ongeveer tweehon
derd verdachte jongeren boven
water gekomen. Een deel van de
verdachten moet erop rekenen
dat ze worden gearresteerd. An
deren moeten alleen voor een
gesprek naar het politiebureau.
Het project met de naam 'Actie
Schoolplein' richt zich op jonge
ren die hun pinpasjes tegen be
taling van 250 tot 500 euro uitle
nen aan criminelen. Die veran
deren gegevens op gestolen
overschrijvingskaarten, om geld
door te sluizen naar rekeningen
van geronselde jongeren.
De politie en het OM willen met
de Actie Schoolplein duidelijk
maken dat de fraude grote na
delige gevolgen met zich mee
kan brengen. Zo blijft het voor
diegene lange tijd moeilijk om
een rekening te openen, een le
ning of een hypotheek af te slui
ten of een creditcard te krijgen.
Het OM en de politie benadruk
ken ook dat de banken de scha
de, meestal grote bedragen, te
rugvorderen. De actie is ook be
doeld om de opdrachtgevers te
ontmaskeren.
arnhem/anp - De provincie Gel
derland wil nadere en uitgebrei
dere studies naar het effect van
maatregelen die Duitsland
neemt tegen extreem hoogwater
in de Rijn. Verantwoordelijk ge
deputeerde J. de Bondt gelooft
niet dat waterbekkens in Duits
land niet zouden helpen om de
waterstand in de grote rivieren
in Nederland structureel te ver
lagen.
Dat zegt De Bondt in een reactie
op het rapport van de commis-
sie-Luteijn. Deze commissie
meent met staatssecretaris De
Vries van waterstaat dat Duitse
maatregelen nauwelijks effect
hehjben op de waterstand in Ne
derland. De Bondt wees eerder
al op studies die uitwijzen dat
de waterstand bij Lobith met 70
centimeter kan zakken als
Duitsland alle voorgenomen
maatregelen heeft uitgevoerd en
bovendien bij Hessen een wa
terbekken heeft ingericht.
Gelderland heeft volgens De
Bondt de bereidheid om wel
licht mee te werken aan de in
richting van overstromingsge
bieden, maar niet voordat inter
nationaal naar betere oplossin
gen is gezocht. De provincie wil
het Luteijn-rapport kritisch be
kijken voordat er gesproken kan
worden over Nederlandse ge
bieden die als noodoverloop
zoiejen moeten fungeren, aldus
de Gelderse gedeputeerde.
door Jos Steehouder
utrecht - Het opzuigen van
bloed met de mond in een pi
petje is in medische- en labora
toriumkringen al meer dan
twintig jaar uit den boze. Ieder
een weet dat, behalve misschien
een enkele onervaren student,
zoals onlangs is gebeurd tijdens
een practicum in het Universi
tair Medisch Centrum (UMC) in
Utrecht.
„Want bloed is een potentieel
levensgevaarlijk materiaal", zegt
professor SA Danner, als aids-
deskundige verbonden aan het
Amsterdamse VU-riekenhuis.
Daarom is het gebruikelijk voor
het pipetteren balkonnetjes te
gebruiken „Maar dat eerstejaars
studenten ongescreend studie
materiaal aangeboden krijgen, is
een blunder van het Universitair
Medisch Centrum."
„Nieuwe protocollen en regels
om dit soort dingen te voorko
men hebben geen enkele zin.
Iedereen wéét het, een kwestie
van gezond boerenverstand",
meent Danner. „Je moet het
voorval in Utrecht dan ook
scoren in de categorie buite
nissigheden."
„Wie werken er met bloed? Dat
zijn medici, medische studen
ten, verpleegkundigen en analis
ten. Zeker die laatsten worden
er tijdens hun opleiding vanaf
de eerste seconde op gewezen,
wat de risico's zijn en hoe je
daarmee moet omgaan", zegt
Danner.
Maar bij medische studenten is
het omgaan met bloed een van
de vele, zeer vele aspecten van
een complexe opleiding. Boven
dien gaat het bij eerstejaars stu
denten om mensen die net uit
de schoolbanken komen. Dat
daarbij dus een keer iets mis
gaat, zoals nu, is op zichzelf niet
gek. „Daarom mogen medische
faculteiten nooit ongecontro
leerd bloed aan hun studenten
aanbieden."
Voor simpele opdrachten, zoals
bijvoorbeeld het bepalen van
het bloedbeeld, is het gebruike
lijk dat de studenten bij elkaar
bloed prikken. Bij iets com
plexere opdrachten kan dat niet,
zoals het meten van het bloed-
bezinksel. „Daarvoor ben je af
hankelijk van het bloed van een
patiënt met een echte ziekte.
Ma^ dat moet dan wel zijn ge
test'op HIV en hepatitis, zo
hoort dat te gebeuren in alle op
leidingen. Alleen in de laatste fa
se van de opleiding ligt dat an
ders, maar dan praten we over
co-assistenten, die al in het zie
kenhuis met échte patiënten
werken", aldus Danner.
Dat de studente in kwestie
daadwerkelijk met HIV besmet
raakt acht professor Danner vrij
wel uitgesloten. „De kans is klei
ner dan één op duizend, afhan
kelijk van het aantal wondjes dat
ze in haar mond heeft gehad",
zegt hij. Danner zegt ervan op
de hoogte te zijn dat de studente
direct na het voorval profilax is
gaan gebruiken, een HIV-rem-
mend medicijn. „Dat maakt de
kans op besmetting nog eens
tien keer kleiner."
Wie met HIV is besmet, vormt
antistoffen in zijn bloed, die met
een test kunnen worden aange
toond. De antistoffen tegen HIV
zijn na ongeveer drie maanden
in het bloed aan te tonen, met
een zekerheid van meer dan 90
procent. Na zes maanden is be
smetting met een nauwkeurig
heid van 99,9 procent aan te to
nen. „De studente wacht dus
welj&n paar spannende maan
den'schetst Danner.
Arbeidsinspectie start onderzoek
De Arbeidsinspectie begint zo
snel mogelijk een onderzoek
naar de mogelijke besmetting
van de Utrechtse studente ge
neeskunde met het HIV-virus.
Dat heeft een woordvoerster
van de Arbeidsinspectie giste
ren meegedeeld. Het Univer
sitair Medisch Centrum
(UMC) maakte maandag al
bekend een eigen onderzoek
te beginnen. Volgens het
UMC wordt normaal gespro
ken bloed gebruikt dat getest
Wie met het virus is besmet,
heeft overigens nog geen aids en
krijgt dat tegenwoordig ook bij
na nooit meer. Van aids is pas
sprake als het verzwakte afweer
systeem voor een structureel
ziektebeeld zorgt. Moderne me
dicijnen helpen een HlV-gém-
fecteerde zijn of haar afweersys
teem zodanig op peil te houden
dat de ziekte lang kan worden
uitgesteld, en wellicht zelfs j
voorkomen. „HlV-infectie bete-
is op HIV, maar was de voor
raad voor het eerst op. De Ar
beidsinspectie spitst het on
derzoek onder meer op de in
structies toe. Verder onder
zoekt zij of het UMC iets te
verwijten valt Het Studenten
platform van de KNMG (Ko
ninklijke Nederlandsqg^iat-
schappij tot bevordermg der
Geneeskunst) gaat naar aan
leiding van de gebeurtenis
per universiteit bekijken of de
richtlijnen nageleefd worden.
kent vermoedelijk dus geen
doodvonnis meer", aldus Dan
ner, althans niet in rijke wester
se landen waar de dure medicij
nen - een therapie kost 9.000
euro per jaar - betaald kunnen
worden door de verzekerings
maatschappijen. „En denk niet
dat die medicijnen een koekje
zijn: we hebben te maken met
veel bijwerkingen en het pro
bleem van resistentie van {jet vi
rus. Het is een blijvende strijd."