Journalisten bewaakt: vervelend en angstig
MEDIA
Haasbroeks 'stunts' schaadden imago Journaal
t eenzame gevecht van Rudi Bakker
Sky domineert Top 10 radioprogramma's
vermist
ercheur
award
Ruurd Bierman: 'Mensen zijn niet langer automatisch verzekerd van hun veiligheid'
- Belinda Meuldijk is
es geworden van de
jrgeltrofee. Drie we-
s de natuurkennis van
lederlanders op de
eld. Ze gingen de uit-
de juiste antwoor-
en over vreemde
andere spraakma-
a- en faunawetens-
den. In de laatste uit-
iraste Sjors Fröhlich
euldijk met de hoofd-
ida biedt de trofee
ter veiling aan. De
gaat naar een stich-
werfhonden.
lendt race
oo live uit
- RTL 5 zendt zon-
Jf 16.45 uur) de Indy
|t is voor de 86e keer
;endarische race in
is in de Verenigde
dt gereden. In dit
cespektakel ter we-
•n de renners 500 mijl
p het ovale circuit,
landers doet mee
ace: Arie Luyendijk.
heeft de Indy 500
jewonnen. Na enkele
zigheid doet hij dit
nee. Hij start vanaf
ats. De werkelijke ra-
iverigens om 18.00
- -i-
door Berrit de Lange
en Dolf Rogmans
Hilversum - Bizar, vervelend en soms ang
stig. Sinds de aanslag op Pim Fortuyn op 6
mei worden tientallen journalisten en pro
grammamakers bewaakt als gevolg van
concrete bedreigingen. En dat is wennen,
want wie had daar een paar weken gele
den rekening mee gehouden?
Het is een lastig onderwerp, bewaking
van personen. Het liefst praat niemand
er over, want elk verkeerd woord kan
weer iemand op rare gedachten brengen.
Maar het valt wel op al die bewaking. Bij
voorbeeld tijdens de begrafenis van Mar
tin van Amerongen, hoofdredacteur van
weekblad De Groene Amsterdammer, tij
dens de uitreiking van de Nipkowschijf,
een tv-prijs voor presentatoren en pro
grammamakers, of rond de studio's in
Hilversum of Amsterdam; overval lopen
mannen in donkere pakken met appa
raatjes in hun oor. De Haagse redactie
van de NOS heeft voor de zekerheid het
naambordje maar van de gevel verwij
derd.
Frits Wester, politiek verslaggever van
RTL 4, wandelend op het strand. Hij is een
van de belaagde journalisten.
Foto: GPD/Harmen de Jong
Een NOS-woordvoerder wil alleen kwijt
dat de veiligheid van de medewerkers de
hoogste prioriteit heeft. En ook dat het
best lastig is medewerkers te beveiligen.
Als ze eenmaal binnen zijn, lukt het nog
wel,maar als ze thuis zijn of bij de voet
balclub wordt het ingewikkelder. Het
Mediapark in Hilversum wordt sinds de
moord op Pim Fortuyn extra beveiligd,
maar omroepen en zenders zijn zelf gro
tendeels verantwoordelijk voor de veilig
heidsmaatregelen binnen de gebouwen,
zegt een woordvoerder van het NOB, ei
genaar van het Mediapark. „Op het Me
diapark werken vijfduizend mensen, die
kun je gewoonweg niet allemaal elke dag
uitgebreid controleren. Dat is ook niet
wenselijk, zwaartepunt ligt bij de beveili
ging van redactieruimtes en locaties waar
programma's met publiek worden opge
nomen. En in de meeste omroepgebou-
wen kon je als niet-omroepmedewerker
voorheen ook al niet zomaar binnenlo
pen."
Presentatoren
Onbekend is precies hoeveel journalis
ten, programmamakers en soms hele re
dacties extra beveiliging krijgen. Zeker is
dat de redacties van NRC Handelsblad,
RTL Nieuws en het NOS Journaal extra
worden beveiligd. Presentatoren als Ferry
Mingelen, Frits Wester, Jack Spijkerman,
Job Frieszo, Wouke van Scherrenburg,
Frits Barend, Henk van Dorp en Jan Mul
der ontvangen zelfs persoonlijke bewa-
king.
Jan Mulder schreef in zijn column in de
Volkskrant ironisch over hoe hij in het
café een gesprek probeerde aan te kno
pen. Onverbiddelijk kwam daar steeds de
bewaker tussen. De beveiliger hangt con
stant rond de te beveiligen persoon, zou
hij in de tussentijd niet wat klusjes kun
nen doen, bijvoorbeeld lekkende badka
merkranen verhelpen?, vroeg Mulder
zich eveneens gelacherend in zijn co
lumn af.
Presentator Jack Spijkerman sprak over
de bedreigingen aan rijn adres aan het
begin van Kopspijkers afgelopen zater
dag. Hij moest zich deze week door twee
man bewaking laten vergezellen om in
Rotterdam de Zilveren Reissmicrofoon
voor het radioprogramma Spijkers met
koppen in ontvangst te nemen.
„Mensen rijn niet langer automatisch
verzekerd van hun veiligheid bij het uit
oefenen van hun werk", zegt NOS RTV-
directeur Ruurd Bierman. En dat schept
onwillekeurig onrustgevoelens bij men
sen die tot voor kort onbekommerd aan
tv- en radioprogramma's konden wer
ken.
De bedreiging aan het adres van redac
ties en personen worden vaak per e-mail
geuit. De verwensingen lopen uiteen van
'in elkaar slaan' tot 'doden' en hebben al
tijd een verband met de moord op Pim
Fortuyn. Wat de dreigementen extra ver
velend maakt, is dat sommigen er aan
toevoegen dat ze geduld hebben met het
uitvoeren van hun bedreigingen. Ron
Abram, voorzitter van de journalisten
vakbond NVJ: „Het lijkt iets rustiger,
maar het gevoel van onbehagen blijft. Op
de begrafenis van Martin van Amerongen
waren er ook collega's met mannen met
zwarte brillen bij zich. Het is ook heel
naar dat onbekende journalisten alleen al
omdat ze een opschrijfboekje bij zich
hebben worden lastig gevallen.
Wat ook niet bijdraagt aan een rustige
sfeer is de weigering van de advocaten
Spong en Hammerstein om hun aan
klachten tegen journalisten en politici,
waarin rij hen beschuldigen van aanzet
tot haat, in te trekken.
De beveiliging rond RTL 4-verslaggever
Frits Wester is inmiddels tot een mini
mum teruggebracht. „De afgelopen we
ken waren natuurlijk bizar. De beveili
ging was vervelend, alhoewel soms ook
erg gezellig. Als je er van buiten tegen
aan kijkt, is het vooral heel naar een raar
dat dit even nodig is."
Omdat het na de verkiezingen van 15 mei
rustig is gebleven op straat, lijkt de groot
ste paniek voorbij. Ook op het Binnenhof
is de beveiliging van politici alweer wat
minder streng. Wester: „Maar het wordt
nooit meer zoals het was. De tijd dat je
zomaar onbekommerd de opnamen van
tv-programma's kunt bijwonen, lijkt me
wel voorbij."
hilversum/mediaredactie - Sky
Radio domineert met vijf pro
gramma's in de maanden
maart/april de ToplO van best-
beluisterde radioprogramma's.
Dit blijkt uit onderzoeksgege
vens van Intomart. Coffee
Break, dat op alle werkdagen
tussen 09.00 en 12.00 uur door
Sy Radio wordt uitgezonden, is
het best beluisterde radiopro
gramma van Nederland.
Coffee Break heeft een gemid
delde luisterdichtheid van 4,2%.
Dit betekent dat gedurende het
gehele programma gemiddeld
580.000 Nederlanders van 10
jaar en ouder op Sky Radio rijn
afgestemd. Met dit programma
laat Sky Radio programma's als
Cappuccino (Radio 2), Gouden
Uren (Radio 2) .Vroege Vogels
(Radio 1) en Arbeidsvitaminen
(Radio 3 FM) achter zich.
Opvallend gegeven is dat in de
Top 10 van bestbeluisterde ra
dioprogramma's veelbesproken
programma's als Evers Staat Op
(Radio 538), Stenders Vroeg (Ra
dio 3 FM) en Met het oog op
morgen (NOS Radio 1) niet
voorkomen. Zij staan op respec
tievelijk de 26e, 27e en 30e posi-
GEKNIPT
vrijdag 24 mei 2002
buitenstaander toe, zo blijkt ook
uit rijn officiële verklaring:
„Men riet mij blijkbaar liever als
een beschermende vaderfiguur,
dan als kritische recensent.
Daarom wil ik niet langer
hoofdredacteur rijn."
Overigens wekten niet alleen
Haasbroeks uitlatingen over
Frieszo in Storing de woede van
de redactie. De hoofdredacteur
laakte ook het interview met
premier Kok dat het Journaal
aan de vooravond van de verkie
zingen op aangeven van de
Rijksvoorlichtingsdienst uit
zond. Toen operationeel hoofd
redacteur Hans Laroes en ad
juncten Bemadette Slotboom en
René Went in een crisisberaad
met opstappen dreigden, en de
voltallige redactie vervolgens het
vertrouwen in hem opzegde, be
sloot Haasbroek rijn functie
neer te leggen.
Theemuts
Haasbroek werd in 1997 aange
steld als opvolger van de 'amb
telijke' Gerard van der Wulp.
Een verademing, meenden ve
len op de Journaal vloer. „We
vonden hem wel grappig", zegt
een redacteur. „Hij zat bijvoor
beeld redactievergaderingen
voor met een theemuts op rijn
hoofd."
De vernieuwingen die Haas
broek voorstond en waarvoor hij
door de NOS-directie was bin
nengehaald, kostten hem al
gauw rijn populariteit. Bierman
roemt echter de veranderingen
die hij doorvoerde, zoals de uit
breiding van het 8 Uur Journaal,
de vernieuwing van de ochtend
bulletins en de oprichting van
het correspondentenbureau in
Washington.
Die vernieuwingen hebben te
gelijkertijd tot veel onrust geleid.
„Er zat altijd wel iets uitdagends
in rijn plannen, hij hield ons
scherp en schudde de kussens
flink op", zegt een oud-redac
teur. „Het was alleen jammer
dat rijn plannen gespeend wa
ren van iedere realiteitszin.''
NOS-RTV-directeur Bierman
hoopt Haasbroek voor de NOS
te kunnen behouden. De opge
stapte hoofdredacteur gaat een
reizend correspondentschap
vervullen en zal aan de slag
gaan met projecten van de EBU,
de koepelorganisatie van pu
blieke omroepen in Europa.
Daarnaast zal hij betrokken
worden bij projecten die als
doel hebben de kwaliteit van de
NOS-programma's te bewaken.
Bierman: „Dat was ook een van
Haasbroeks sterke punten de af
gelopen jaren: discussies over
inhoudelijke kwaliteit starten."
Het is nog onduidelijk of Haas
broeks functie opgevuld zal
worden.
De opgestapte hoofdredacteur
heeft rijn oudcollega's altijd
voorgehouden dat hij hen sa
men met rijn tweelingbroer Jan
zou trakteren op een spetterend
cabaret als hij ooit afscheid zou
nemen. „Die stunt geeft ook al
aan dat Haasbroek bij het Jour
naal niet op rijn plaats was",
zegt een oud-eindredacteur.
„Het Journaal is een gedegen,
betrouwbaar product, daar past
geen hoofdredacteur bij die de
boel met rijn optreden aan het
wankelen brengt."
Nico Haasbroek legde deze week
onder druk van zijn collega's het
hoofdredacteurschap van het
NOS Journaal neer. Foto: ANP
lames volgde directeur Bakker van S.E. Fireworks in de nasleep van de vuurwerkramp. Foto: ANP
bilgorgel'
kediaredactie
I- De Alkmaarse re-
„Het recentelijk opgekomen
verschil van inricht binnen de
hoofdredactie van het Journaal
hangt samen met de berichtge
ving over de verkiezingen en de
gespannen situatie die momen
teel in Nederland heerst", be
vestigt Ruurd Bierman, direc
teur NOS-RTV. „De discussie is
echter breder ben je als hoofd
redacteur iemand die als kri
tisch recensent van buitenaf
toekijkt, of juist iemand die mid
den in de groep staat. De redac
tie heeft momenteel duidelijk
behoefte aan het laatste. Het
rijn bijzondere tijden waarin de
nuances tellen. Uitspraken van
een hoofdredacteur liggen juist
nu heel gevoelig."
Haasbroek (58) bedeelde zich
zelf duidelijk de rol van kritisch
vrijdag, nadat de hoofdredac
teur in het BNN-mediaprogram-
ma Storing politiek verslaggever
Job Frieszo afviel. Haasbroek zei
daar dat hij het niet verstandig
van Frieszo vond in rijn Jour-
naalverslag een vergelijking te
maken tussen de Centrumde
mocraten en Pim Fortuyn.
De Haagse Joumaalredactie en
verantwoordelijk adjunct René
Went waren volgens bronnen
binnen het Journaal witheet
over Haasbroeks uitlatingen, te
meer omdat Job Frieszo sinds
de aanslag op Fortuyn wordt
bedreigd en als gevolg daarvan
beveiliging heeft. Haasbroek
had volgens de redactie beter
moeten aanvoelen dat openlijke
kritiek dezer dagen een extra la
ding heeft gekregen.
1 Eveline Bloem (37)
vanavond de 'Award
Onderen'. Zij ontvangt
cheiding - een beeld
[stenares Marianne
tijdens de uitzen-
tROS Vermist (Neder-
13 uur).
lem hield zich vijf jaar
de vermissing sinds
wan 1997 van Marion
dochter Romy van
[Bergen. Bloem krijgt
cheiding omdat rij al
huw contact met de
prs heeft gehouden
jaar uit alle tips na-
[jongbloed, presenta-
pS Vermist, overhan-
erd aan de vooravond
[emationale Dag van
fe Kinderen.
van onze mediaredactie
Hilversum - Nico Haasbroek
was er als hoofdredacteur van
het NOS Journaal een meester
in de boel zo nu en dan eens
flink op te schudden. Hij lan
ceerde al snel na rijn aantreden
in 1997 revolutionaire ideeën
om de nieuwsbulletins te ver
nieuwen. Helaas waren rijn
plannen volgens de redactie
veelal gespeend van realiteits
zin. Zijn onvermogen om te
gaan met de gespannen situatie
die op de Joumaalburelen is
ontstaan na de moord op Pim
Fortuyn, heeft dinsdagavond
uiteindelijk tot Haasbroeks ver
trek geleid.
De onvrede over Haasbroeks
optreden escaleerde vorige week
[cteur S.E. Fireworks poogt onschuld te bewijzen in NPS-documentaire
Tot het bittere ein-
portret dat Roy Da-
ivan S.E. Fireworks-
idi Bakker. Dames
er vanaf augustus
luis, in de rechts-
rampterrein en in
kamer van het pro-
IVA. Overal doet de
zijn uiterste best om
naken dat niet hij,
d anders schuld
e ramp op 13 mei
leven kostte aan
22 mensen,
loy Dames heeft in
umentaire die van-
1 uitgezonden min-
half uur tijd om het
Bakker tegen justi-
ilieke opinie neer te
es schept in deel
e serie De gekleurde
n beeld van een
elijke paria die on-
olement en verdriet
ijdbaarheid heeft
Ie media-aandacht
eep van de vuur
werkramp, kon Tot het bittere
einde eigenlijk geen schokkende
nieuwe feiten opleveren. Ook de
meningen en gevoelens van
Bakker rijn onderhand wel zo'n
beetje bekend, na diens tv-op-
tredens in onder meer Netwerk,
NOVA en B&W.
Toch is de door Spring Film ge
maakte documentaire over Bak
ker de moeite waard. We zien de
geplaagde Enschedeër namelijk
(samen met rijn advocaat Plas
man) in de montagekamer van
Nova als een leeuw vechten om
programmamakers ervan te
overtuigen dat videobeelden
van vlak voor de explosie een
verdachte man in een rood
sportbroekje tonen. De dader?
Interessant is ook de (toevallige?
ontmoeting van Bakker met
Paul Hajenius, aan de rand van
het rampterrein. Hajenius is de
voormalige overbuurman van
Fireworks. Ook hij heeft veel
verloren op 13 mei 2000. De
man komt met een kind voorbij
fietsen en maakt even een praat
je me^Bakker. Het gesprek ver
loopt opvallend ontspannen
voor een slachtoffer die gecon
fronteerd wordt met de man die
(op dat moment) nog wordt ver
dacht van schuld aan de ramp.
De ironie wil dat Hajenius' ver
woeste woning ooit het ouder
lijk huis van Bakker was. De di
recteur van Fireworks verloor
dus meer dan rijn bedrijf: „Ik
heb mijn leven daar gelaten, on
danks dat ik hier sta.
Opvallend detail in de docu
mentaire is dat uitgerekend een
van de hoofdpersonen van de
vuurwerkramp zich vergist in
een datum die hem al duizen
den keren door het hoofd moet
rijn geschoten en net zo in het
collectieve geheugen staat ge
grift als 11 september 2001.
In rijn zoveelste betoog dat hij
zijn bedrijf door alle mogelijke
experts had laten onderzoeken
en keuren, zegt Bakker op gege
ven moment dat na „de ramp
op 14 mei" iedereen plots „het
mondje los" heeft over rijn na
leving van de regels.
Jammer dat het slot van de do
cumentaire zo koeltjes is, met
een korte persconferentie na af
loop van het vonnis waarin Bak
ker van de zwaarste aanklachten
(zoals dood door schuld) is vrij
gesproken. Bakker krijgt groten
deels gelijk, al heeft hij kort te
voren verklaard dat hij in de pu
blieke opinie altijd die man zal
blijven van dat bedrijf en die
ramp.
Geen shotje van Bakkers zicht
bare opluchting tijdens het uit
spreken van het vonnis, geen
beeld van de handdruk die hij
rijn advocaat geeft. Het contrast
van deze beelden met de verder
zo aangeslagen ogende hoofd
persoon zou zo tekenend rijn
geweest voor de man die „tot
het bittere einde" zal vechten
om rijn waarheid boven water
te krijgen.
Martin Ruesink
Rudi Bakker. Tot het Bittere Ein
de. vanavond, 20.00 uur, NPS op
Nederland 3.
Het leukste aan Monique vind
ik haar humor. En ik waardeer
haar perfectionisme. Het is ook
leuk dat we allebei in dezelfde
situatie zitten. Als ik na de op
namen thuiskom, zou ik het
liefst even met de krant op de
bank willen zakken. Maar nee.
niets van dat alles. En dat is bij
Monique netzo. Dan is het lek
ker als je daar in de auto naar
huis tegen elkaar over kan zeu
ren. Eigenlijk zijn we enorme
luxepaarden.
Linda de Mol over Monique
van de Ven in TROSkompas
Ik wil wil zo graag iets naars
over Linda zeggen, maar ik weet
niets. Wat ik goed aan haar
vind en waar ik veel van leer, is
haar diplomatie en het feit dat
ze haar energie zo goed verdeelt.
Ik kan me daarin nog wel eens
verliezen. Dan gooi iic alles eruit
en heb ik geen puf meer voor de
rest. Linda kan ook prioriteiten
stellen en weet: daar ga ik mijn
aandacht wel aan geven en
daar niet aan.
Monique van de Ven over Lin
da de Mol in TROSkompas
Monique van de Ven Foto: ANP
Als ik moe ben sluipt de Gooise
'r' er wel eens in. Ik probeer dat
zo veel mogelijk te voorkomen.
Ik ben in Amsterdam geboren,
maar ik heb in Hilversum op de
middelbare school gezeten. Van
daar misschien dat accent. Mijn
leraar Nederlands vond overi-
gens dat ik voorlas alsof ik een
telefoonboek aan het opdreunen
was. Die zag mij dus zeker niet
als toekomstig journaallezer.
Journaallezer Sacha de Boer
over zichzelf in de NCRV-Gids
Piet Paulusma is bij mijn weten
de enige die sinds rijn tv-de-
buut onafgebroken te zien ge
weest is. Dan in dag uit. jaar op
jaar verzorgt hij dagelijks rijn
weerpraatje. Nooit heeft hij één
dag vakantie. Waarom? Ant
woord van insiders is: angst.
Piet wil niet vervangen worden.
Het zal je maar gebeuren dat je
na een week terugkomt en ie
dereen zegt: leuk dat je er weer
bent, maar je vervanger was
leuker!
Albert Verlinde over weerman
Paulusma in de TROSkompas
Mensen verschuilen zich te
graag achter iets groters en ab
stracts. Dat gescheld op de over
heid, wat je nu op straat en in
de media zo veel hoort, vind ik
zo verzuurd. Dan denk ik: waar
hebben ze het over? De overheid
bestaat helemaal niet, dat zijn
we zelf.
Mensen laten zich het heft uit
handen slaan en gaan gemak
kelijk mee in die negatieve cir
kel
Documentairemaakster Ireen
van Ditshuyzen in de NCRV-
gids
