it
DENKSPORT
m
T
Vier variaties op een thema
Tieners smaakmakers in play-offs
Jaar van de bergen bij VN
inioren stranden
pas in finale
O
O
o
n
q
a
ZATERDAG l8 MEI 2002
BRIDGE
Marijke van der Pas
mooi om de ArboNed Team Cup,
n viertallen-kampioenschap van Ne-
is een knockout-toemooi. Modalfa,
ilcampioen, wordt als eerste ge-
bn 'n krijgt steeds het zwakste team van
ijl; jlijvers tegenover zich. In de halve
reffen Bakkeren-Bertens en Van
ris het juniorenteam. Het junioren-
op dreef. Ze hebben de nummer
de plaatsingslijst al verschalkt en
jskampioen Modalfa delft in de hal-
>het onderspit. Drijver-Schollaardt,
nan-De Groot en Brink-Kuivenho -
in de finale tegenover Westerhof-
en Muller-De Wijs.
ïn %rste spel bieden Drijver-Schollaardt
verkeerde manche.
♦AV9842
V 4
4
*H V85
103
42
v^Ln *H82
V<T 0 H 9 8 5 4
*HB
VB 10976 5
62
AB3
De Wijs zitten als NZ in 44. Dat con-
eenvoudig. Alleen VAH en een rui-
verloren. Aan de andere finale
iét Schollaardt als zuid 4V spelen,
n kaarten is dat contract gemakke-
n te spelen. OW kunnen VAH incas-
idaama nog twee ruitenslagen. Dat
ikelijker gezegd dan gedaan. Westra
iest voor een klaverenstart. De leider
leer en oost signaleert aan met de
ichollaardt ziet dat met ruiten van
geen oplossing biedt. Hij speelt
Ti harten naar de boer. Westra ziet
invariant. Hij taxeert zijn partner op
e leider op VHB-zesde. Als hij deze
ten pas de volgende troef neemt,
aama wellicht twee ruitenslagen te
en en ♦A als downslag. VB houdt
ollaardt schiet overeind. Hij speelt
neemt 4B over en gooit op 4V een
Westra troeft met het aas en ver-
it klaveren. De leider neemt de slag
aas en speelt troef. Oost neemt met
kt over in ruiten en krijgt een af-
n klaveren: toch nog één down.
ndt was op de goede weg. Helaas
- hij zijn stuntje niet af. Nadat Westra
schoppen heeft afgetroefd met VA
lidelijk dat oost nog VH8 heeft,
irdt moet de door west nagespeelde
in de dummy nemen en dan weer
schoppen spelen. Als oost
eft met V8, troeft hij over en geeft al-
¥H en een ruiten af. Als oost
ift met de heer gooit Schollaardt zijn
uiten af. Ook dan zijn tien slagen
Schollaardt heeft te snel gespeeld,
dus tien nodeloze IMP de deur uit
unioren.
ide spel laat zien dat de heren van
jard wel hun kansen benutten. Aan
els wordt 3SA gespeeld. Muller start
nu is 3SA altijd gemaakt - maar
u gaat down. Aan de andere tafel
lollaardt een stuk beter. 3SA moet
down, maar Westerhof, die invalt
i Eijck, weet negen slagen uit het
slepen.
4 V 10 5 3 2
V A H V 2
9
4863
N
W<-|-> 0
Z
4 A 8
V 9 8 6
H V 7 6 4
4 H V 5
464
V B 7 5 4 3
A 5 2
4 A 10 2
ent met 14. Noord geeft zijn verde
en als er geen fit is in de hoge kleu-
It 3SA het eindcontract. Muller start
de door de leider geopende kleur,
ook van 4HB108, dus De Wijs
e slag over met het aas en speelt
oor. Na dit desastreuze begin kan de
'ruitenkleur ontwikkelen en de twee
Jrekende slagen halen uit de zwarte
Bruggeman taxeert west echter op
aart ruiten. Hij zoekt zijn heil voor
de schoppenkleur en speelt na 4A
>ppen naar de dummy. Muller
B bij: een hele slimme kaart. Daar
liet de leider dat hij op die kleur
n komen. Als Muller de nagespeelde
ii neemt met de negen, is 3SA
10 is voor de vrouw van de leider,
an slag gaat met schoppen of ruiten
OW vijf slagen.
indere tafel moet Westerhof aan de
«n klaverenstart voor het aas en
na. Eigenlijk een onmogelijke op
steekt over naar VA (de tien valt)
een ruiten naar de heer. Dan volgt
mi schoppen naar de dummy. Als
ndt de slag neemt met de heer en
veren speelt, is 3SA kansloos. De
dis 'overleden'. Schollaardt duikt
aakt de slag. Westerhof speelt
n door voor Schollaardt, oost gooit
'eren af. Schollaardt vervolgt met
l. hij kan moeilijk anders, en nu zit
eilijk Als hij 4A sec zet, speelt de lei-
n en moet oost in de hartenvork
lost doet dus afstand van een har
dat helpt niet. Westerhof incasseert
V en speelt harten na voor oost. Die
'laatste kaarten nog 4A5 en moet
niitenslag brengen. Dat is de ne-
hg. Westerhof-Westra en Muller-De
inen de finale vrij gemakkelijk met
naar de junioren hebben grote in-
PUZZEL
1
2
3
4
5
6
7
8
9
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
JPB7
Oplossing
nummer 19
De twee gevraagde woorden van de puz
zel van vorige week waren:
DOORBREKEN en TOETAKELEN
_|0|P|V|A|R|E|N|D|E|
D
P<TA|U|E|H|
Ulilü QBH BUD
B MVA
BQBBH UUU BBBDB
IILIUB BBBBD I3BBB
BHD uuu B D U
BB BBBMHBBB BB
w t|U|U W t OOI
auMtTTs"! [k ITTpBsl i
R 1'lTB R P EIN I T IMN
UBUU DUUBD BDBH
BBDUB HDD BBBBU
Kruiswoordraadsel
nummer 20
Horizontaal:
1. Strijder voor de bescherming van
natuur en milieu; 5. plant; 10. uitroep
van herkenning; 11. tijdperk; 12. ongere
geld goed; 14. militaire regering; 16.
groezelig; 18. gebrek; 20. kunstleer; 22.
familielid; 23. projectieplaatje; 24. gravu
re; 25. kijkers; 27. autopech; 29. knel; 30.
bizon; 32. brede sjaal; 34. loopvogel; 35.
Engels bier; 37. graveur; 39. kneuzing;
42. bars; 44. noodzakelijk; 46. tocht; 48.
soort papegaai; 49. roeipen; 50. wilde
haver; 51. cultusgebruik; 53. arena; 55.
schaamte; 56. concertgebouw; 58. prop
vol; 60. ivoor; 61. strafwerktuig; 62. te
drinken geven; 63. bladgroente.
Verticaal:
1. Navolger; 2. open plaats in een bos; 3.
eenheid van elektrische weerstand; 4.
vruchtbaar oord; 6. doosvrucht; 7. graf
vaas; 8. soldatenkost; 9. zelfzucht; 12.
geliefde van Julia; 13. bijbelse naam; 14.
kledingstuk; 15. welpenleidster; 17.
gezichtsorgaan; 19. deel van een vis; 21.
onheilsgodin; 26. bontsoort; 27.
Europees land; 28. hafachtig zoutmeer;
29. tint; 31. soort; 33. Spaanse uitroep;
36. nutteloos gewas; 37. muze van het
minnedicht; 38. Franse beeldhouwer; 39.
kou; 40. stad in Zuid-Korea; 41. herberg
(It.); 43. uitroep van schrik; 45. kleding;
47. elektrisch geladen deeltje; 52. lust
hof; 53. Russisch-orthodox priester; 54.
Ierland; 55. deugdelijk; 57. ieder; 59.
gevuld.
Welke twee woorden worden gevormd
door de letters in de volgende vakjes:
23-50-41-8-63-12-10-16-9-42 en
5-41-7-6-2-1-40-32-18
Oplossingen van de kruiswoordpuzzel en/of het cryptogram, bij voorkeur per briefkaart,
dienen uiterlijk woensdag a.s. in het bezit te zijn van het Redactiesecretariaat Leidsch
Dagblad, Postbus 54, 2300 AB Leiden. Onder de inzenders worden twee cadeaubonnen
van 12,5 euro verloot.
I I U H K S| L M I T I S|
D I E|G O mU F TT
K I R |A| A| NI A[U| T IOI
Winnaars
Mw. E. v/d Veer, Dozystraat 34, Leiden
(cryptogram).
N. Braaksma, Waterlelieweg 10, Voorhout
(kruiswoord).
Cryptogram nummer 20
Horizontaal:
3. Eten voor een nieuweling? (9); 5. Rechtstreeks naar
een echtgenoot (2,2,3,2); 8. Voordelig en nadelig
geleverd (6); 9. Huwelijkspartner met blauw bloed
(7); 10. Die afdelingen snijden erin (7); 11. Zo gek is
een groot exemplaar (5); 13. Meer potentie en meer
geld (14); 16. Extraatje voor zeelieden (14); 18. Met
erkentelijkheid voor haar (6); 19. Zijn werk is maar
bijzaak (5); 20. Dikkerdje met een half inkomen (12).
Verticaal:
1. Het betalen geeft een prettig gevoel (10); 2. Zinnen
baren (8); 3. Bandleider? (16); 4. Liedjes via de tele
foon (7); 6. Steenhard herrie schoppen? (9); 7. In het
midden van iets dat klopt (6); 12. De tegenhangers
van weekdieren (9); 14. Opkomende Europeaan om
te dekken (7); 15. Modieuze vorken? (8); 17. Vogels in
het naaldbos (6).
Oplossing
nummer 19
Horizontaal:
4. Graafwespen; 7. kloosterle
ven; 9. basisarts; 11. inter; 12.
kraan; 13. meetronen; 14. sta
kingsgolf; 17. zitbal; 19. honk;
20. vrije man; 21. bar; 23. bos-
duivel.
Verticaal:
1. Navorsen; 2. beer; 3. inzet
ten; 4. golfstaat; 5. fotoroman;
6. pleziertocht; 8. dronk; 9.
bak; 10. stelselmatig; 15. klim
roos; 16. finaal; 18. breed; 22.
pet.
DAMMEN
Eric van Dusseldorp
Wanneer een damproblemist
een stand zoals die is afgebeeld
in diagram 1 ziet, beginnen zijn
vingers gelijk te kriebelen. Er is
duidelijk een thema uit de we
reld van de damproblematiek in
beeld: wit aan zet slaat met zijn
dam naar 30 en na (25x34) slaat
wit 50x30 en wint. Uiteraard kan
de witte dam van een heel ande
re plek komen. Bijvoorbeeld
veld 3 en plaats er dan zwarte
schijven, bijvoorbeeld 17 en 37,
bij.
Hoe kan er op dit thema een
damprobleem worden gemaakt?
De bekende problemist Dr. Arte
van der Stoep laat in een artikel
in het boekje 'Kring voor Dam
problematiek 1941-1981' zien
hoe dat kan. Ook de andere po
sities zijn aan dit artikel ont
leend.
Zie diagram 2. Wit wint door:
23-19 (36x47) 19-14 (47x40)
45x34! -een verrassend slagje
daar men 14x3 zou verwachten-
(22x44) 14x3 (30x39) 3x30!
(25x34) 50x30.
Een variatie op het thema van
diagram 1 is: vervang de zwarte
schijf op 44 door een zwarte
dam. Qua slagenwisseling
maakt het niets uit, maar de
aanwezigheid van zo'n zwarte
dam op die plek geeft weer
nieuwe bewerkingsmogelijkhe
den en-moeilijkheden.
Wellicht is de beste bewerking
op deze variatie-op-het-thema
van de hand van M.J. Kuipers.
Zie diagram 3.
Vanuit een heel mooie begin-
stand wint wit door 47-41
(36x47) 46-41 (47x36) 27-21
(36x44) 21x3 (30x39) 32-28
(23x32) 25-20 (14x25) 3x30
(25x34) 50x30.
Een andere variatie op het the
ma is: vervang in diagram 1 de
zwarte schijf op 39 door een
zwarte dam. Het blijkt erg lastig
om een goede bewerking op de
ze thema-variatie te maken. Dr.
Arie van der Stoep komt als eni
ge nog in de buurt. Zie diagram
4. Wit wint door 37-31 (26x48)
28-22 (33x44) 22x2 (48x39 de
beste) 2x30 (25x34) 50x30.
Maar hiermee hebben we het
nog niet gehad. Want wat ten
slotte ook nog kan, is in de
stand van diagram 1 beide stuk
ken op 39 en 44 vervangen door
dammen. Opmerkelijk genoeg is
dan het aantal bewerkingsmo
gelijkheden weer groter. Een
mooi voorbeeld is een composi
tie van Dick van den Berg, afge
beeld op diagram 5.
Winst door 36-31 (27x47) 37-31
(26x48) 30-24 (47x44) 24x2
(48x39 de beste) 2x30 (25x34)
50x30.
De oplossing van de vorige op
gave (auteur: J. Bus) (zwart: 4,
10, 14. 20, 21, 26, 30, 34, 38. 40
wit: 13, 18, 19. 28, 31, 36, 37, 41,
47, 48, 50) luidt: 9. 45, 27, 39, 5
(49, 46)31,41,37.
Ook de nieuwe opgave is van J.
Bus. Zie diagram 6. Wit begint
en wint.
9
9
Q
9
9
O
9
9
O
9
O
O
9
Q
O
O
Diagram nr. 1
Diagram nr. 2
9
9
9
9
9
9
D
q
O
O
q
O
9
q
o
a
q
i I
9
9
9
9
O
9
O
O
O
O
Diagram nr. 3
9
9
9
9
q
9
9
Q
9
D
II
q
P
C
I
q
q
q
q
q
Diagram nr. 5
SCHAKEN
Marc Erwich en Daniël Stellwa-
gen hebben de play-offs gered.
Als zij niet hadden meege
speeld, was dit verhaal als volgt
begonnen: Ordina uit Breda is
voor de zoveelste keer lands
kampioen geworden, HSG uit
Hilversum werd voor de zoveel
ste keer tweede en alles liep zo
als van tevoren verwacht. Nu is
het verhaal: de vijftienjarige
Mare Erwich (LSG, Leiden) won
beide partijen in de play-offs,
waaronder die tegen de Franse
wereldtopper Vladislav Tka-
chiev. Eerder in de competitie
versloeg hij Paul van der Sterren
en speelde hij remise tegen John
van der Wiel. Erwich scoorde 8,5
uit 11 en miste op een haar na
een grootmeesternorm. Wel
scoorde hij een ruime meester-
norm. De eveneens vijftienjarige
Daniël Stellwagen (HSG) ver
sloeg Jop Delemarre, die een
van zijn trainers is. Met 8,5 uit
10 werd Stellwagen topscorer
van de Meesterklasse. Hij ver
sloeg behalve Delemarre ook de
meesters Bosboom en Peng.
Zijn score zou een ruime mees-
ternorm zijn geweest, ware het
niet dat er helaas geen buiten
landers onder zijn tegenstan
ders zaten.
De twee vijftienjarigen worden
nog steeds als jeugdig talent be
schouwd. Erwich en Stellwagen
zijn echter inmiddels al subtop
per in Nederland. Binnenkort
staan ze allebei in de top twin
tig-
Tkachiev - Erwich
1 .d4 Pf6 2.c4 e6 3.Pf3 b6 4.a3
Lb7 5.Pc3 d5 6.cxd5 Pxd5 7.Dc2
Le7 8.e4 Pxc3 9.bxc3 0-0 10.Ld3
c5 11.0-0 Pc6
Lijkt een vergissing. Wit slaat di-
Diagram 1:
Stand na 45...Dd5
reet toe.
12.d5 exd5 13.exd5 Dxd5
14.Lxh7+ Kh8 15.Tdl Dh5
16.Le4 Tad8 17.Lf4 Dg4 18.g3
Lf6 19.Txd8 Txd8 20.Tel
Maar wat heeft wit nu eigenlijk
bereikt? Zwart heeft een gat voor
zijn koning, maar alle zwarte
stukken staan goed. Er volgt nu
een lange periode waarin weinig
gebeurt.
20...Pa5 21.Lxb7 Pxb7 22.Kg2
Dd7 23.Le5 Lxe5 24.Txe5 Kg8
25.De4 Pd6 26.Df4 f6 27.Te3
Df5 28.Da4 Dd7 29.Da6 Pf5
30.Tel Dc6 31.Dc4+ Dd5
32.De2 Ph6 33.h3 Pf7
Wit blijft dameruil uit de weg
gaan, maar opeens is duidelijk
dat de zwarte dame heel sterk is.
Met Pe5 dreigt zwart Pf3 in een
langdurige penning vast te hou
den.
34.c4 Dc6 35.De7 Dd7 36.De2
Gezien voorgaande opmerking
lijkt het voor wit verstandig om
toch dames te ruilen. In het
eindspel heeft wit dan echter
geen winstkansen meer. De
grootmeester probeert nog wat,
maar overspeelt zijn hand.
36...Dc6 37.Kgl a6 38.Tbl Tb8
Diagram 2:
Stand na 21.Lxh6
39.h4 b5 40.cxb5 axb5 41.h5 c4
42.De3 Te8 43.Pd4 Dd7 44.Dc3
Pg5 45.Pxb5 Dd5
Zie diagram 1. Weer diezelfde
combinatie van dame en paard.
Wit moet nu wel doorgaan; Pf3
is al niet meer tegen te houden.
46.Pc7 Pf3+ 47.Khl De4 48.Tcl
Ph4+ 49.f3 Pxf3 50.Dc2 Dc6
51.Dg2
Na 51.Dxc4+ Dxc4 52.Txc4 Te2
moet wit met Th4 de kwaliteit
geven, waarna zwart eenvoudig
wint.
5I...Te5 52.g4 De4
Zwart dreigt rustig Tg5 en Txg4.
53.Dg3 Pel+ 54.Kgl Dd4+
55.Khl Te2
Wit geeft het op. De dreiging
De4, Kgl, Tg2 is niet meer te
voorkomen.
Stellwagen - Delemarre
l.e4 e6 2.d4 d5 3.Pd2 Pf6 4.e5
Pfd7 5.c3 c5 6.Ld3 Pc6 7.Pe2
cxd4 8.cxd4 f6 9.exf6 Dxf6
10.Pf3 h6 11.0-0 Ld6 12.Pg3 0-0
13.Lbl Td8
Zwart wil een keer e5 spelen en
dekt daarom zijn d-pion. Het zal
er echter niet van komen.
14.Tel a6 15.a3 Lb8 16.b4 PfB
17.Ph5 Df7 18.Pe5 Pxe5
19.dxe5 La7 20.Le3
Heel koel. Wit wil op h6 offeren,
maar dat is nog niet goed. Daar
om lokt hij eerst d4 uit, zodat
zijn toren naar e4 kan. Zwart
kan het offer nu verhinderen
door loperruil. Zwartspelers in
het Frans hebben echter een
fijnzinnig gevoel voor sterke en
zwakke lopers. In dit geval iets
te fijnzinnig.
20...d4 21.Lxh6
Zie diagram 2. Kan zwart dit of
fer aannemen? Delemarre doet
het niet en dat is terecht. Na
21...gxh6 22.Pf6+ Kh8 23.Dd2
Dg7 24.Te4 Pg6 25.Tg4 d3
26.Lxd3 is zwart in een bank
schroef aangedraaid. Wit speelt
een zet later Dc2 en wint mate
riaal.
21...d3 22.Lf4 b5 23.Ta2 Lb7
24.Td2 Pg6 25.Lg3 Td4 26.Txd3
Tad8 27.Txd4 Txd4
Nu staan alle zwarte stukken
goed. Bovendien moet wit even
uitkijken dat zijn paard wel te
rugkomt. Twee pionnen is voor
zwart echter een te hoge prijs.
28.Dcl Ph4 29.Pf4 Tc4 30.Dd2
Td4 31.Dc2 g5 32.Lxh4 gxh4
33.g3 Txf4
Zwart hoopt op matgrappen
dankzij het fraaie loperpaar. Hij
moet zoiets wel proberen, an
ders speelt wit Dg6 met damer
uil en een eenvoudig gewonnen
eindspel.
34.gxf4 Dxf4 35.Dg6+ KfB
36.Df6+
Weg matgrappen.
36...Dxf6 37.exf6 Ld5 38.Le4
1x4 39.Lg6 Ld4 40.f7 e5 41.Te4
Zwart geeft het op. Hij moet wel
op f7 slaan, maar na ruil van een
stel lopers is het eindspel heel
simpel gewonnen voor wit.
FILATELIE
De Verenigde Naties hebben 2002 uitgeroe
pen tot het jaar van de bergen, omdat ber
gen, evenals de oerwouden, in toenemende
mate worden bedreigd door temperatuur
stijgingen en houtkap. De UNPA, de Postad
ministratie van de VN, haakt daar 24 mei op
in met de uitgifte van twaalf zegels. Van elke
waarde vier; de zegels op zich zitten weer in
velletjes: 4x4 stuks.
Op de zegels pieken de volgende bergen: de
Khan Tengri, 7010 m, Kazachstan (34 dollar
cent), de Kilimanjora, 5895 m, Tanzania
(34 c), de Mount Foraker, 5304 m, VS (80 c)
en de Paine Grande, 3050 m, Chili (80 c); de
Weisshom, 4505 m, Zwitserland (0,70 Zwit
serse frank), de Mount Fuji, 3776 m, Japan
(0,70 ff.), het Vinson Massif, 4897 m, Antarc
tica (1,20 fr.) en de Kamet, 7756 m, India
(1,20 fr.); de Mount Cook, 3754 m, Nieuw-
Zeeland (0,22 de Weense VN-emissies
zijn sinds 1 januari in euro's), de Mount
Robson, 3954 m, Canada (0,22 de Ra-
kaposhi, 7788 m, Pakistan (0,51 en de Sa-
garmatha, 8850 m, Nepal (0,51 Er zijn
255.000 velletjes aangemaakt met de 34 en
80 c-zegels, 240.000 met de zegels van 0,70
en 1,20 fr. en 275.000 met de eurozegels van
0,22 en 0,51.
Inmiddels hebben al enkele landen zegels
gewijd aan het 'Jaar van de Bergen'. Dat
zijn: Bhutan, China, Duitsland, Italië, Kyr-
gystan, Liechtenstein, Micronesië, Slovenië,
Taiwan en IJsland.
De VN heeft verder de afgelopen tijd de vol
gende zegels uitgebracht: een permanente
1,30 fr.-zegel met het Arianapark in Genève,
deel VII in de reeks bedreigde dieren (4 x
0,90 fr.); een permanente zegel van 80 c. met
een groep kinderen met postzegels, deel VII
bedreigde dieren (4 x 34 c), zes permanente
zegels in eurowaarden met monumenten
die op de Werelderfgoedlijst van de Unesco
staan: de Semmering-Bahn (0,07 de
Pferdenschwemme in Salzburg (0,51 de
Ruine Aggstein (0,58 Hallstatt (0,73
Stift Melk (0,87 en Kapitelschwemme in
Salzburg (2,03 en tot slot deel VII in de
reeks bedreigde dieren (4 x 0,51
Het jaar 2001 was door de VN uitgeroepen
tot internationaal "Year of Dialog Among Ci
vilizations'. Daaraan gaven de volgende
postadministraties gehoor.
Albanië. Algerije, Anguilla, Armenië, Aruba,
Australië Oceanië, Bulgarije. Cuba, Egyp
te, Ethiopië, Filippijnen. Frans-Polynesië,
Iran, Jordanië, Katar, Kazakstan, Koeweit.
Kroatië, Macedonië, Madagaskar. Marokko.
Mexico, Moldavië, Nepal, Nigeria. Ostein e,
Pakistan, Polen, Portugal, Roemenië^Kus-
land, San Marino, Slovenië, Spanje. Sri
Lanka, Tanzania, Tsjechische Republiek,
Tunesië, Uganda, Uruguay. Vaticaanstad.
Ver. Arabische Emiraten, Wallis et Futuna.
Wit-Rusland, Zimbabwe en Zuid-Korea In
veel landen is een identiek motief gebruikt:
de wieken van een molentje tegen een blau
we lucht. Daarbij worden de wieken ge
vormd door poppetjes die de volken van de
wereld symboliseren, een witte, een gele,
een zwarte en een rode.
Voor verzamelaars van zegels met een Ne
derlandse link: Gambia gaf zes zegels uit ge
wijd aan levende Europese vorsten met on
der anderen koningin Beatrix en koning Al-
bert II van België; Grenada kwam met een
serie t.g.v. 100 jaar Nobelprijzen met o.a
Van 't Hoff; Grenada Carriacou, zeeslagen,
o.a. bij Texel en Scheveningen; Ghana. 100
jaar Nobelprijzen met o.a. Paul Crutzen.
