Weg met trillende
dikbillen-imago
GESPREK VAN DE DAG
De haring heeft een eigen wil
Vanessa wil standbeeld
Fortuyn bij elkaar zingen
yNu roepen ze dat het lijkenpikkerij
Sumo Bond Nederland promoot manifestatie van pure kracht en geduld
VRIJDAG 17 MEI 2002
MENSELIJK
Canadese dierkundigen willen een EENZAME ZWAARD
WALVIS van de dood redden door het dier te herenigen
met zijn familie. Canadese media melden dat een twee
jaar oud orka-wijfje wegkwijnt door de scheiding van haar
familie. Een strijd tussen experts uit Canada en de Ver
enigde Staten en geldgebrek staan de kostbare hereni
ging echter in de weg. De orka werd in januari voor de
noordwestkust van de VS ontdekt. De rest van de familie
moet volgens deskundigen inmiddels veel verder naar het
noorden, in Canadese wateren zwemmen. Terwijl de tijd
dringt, willen ambtenaren van het Amerikaanse ministe
rie van visserij het dier eerst verder onderzoeken om na te
gaan of het de reis wel zou doorstaan. Experts van het
Aquarium van Vancouver dringen erop aan de orka snel
te vangen en te vervoeren. ,,Wij zijn bereid een geld in te
zamelen voor een reddingsactie", aldus een woordvoer
ster van het Aquarium.
Ze kunnen tempera
turen van ruim 40
graden onder nul
doorstaan, maar hun
eerste kennismaking
met de buitenwereld
was een warme. De
jonge Siberische tij
gertjes RADKA
(links) en KIRA
mochten gisteren
onder toeziend oog
van hun moeder Ad-
inda hun speelveld
vergroten. Het bui
tenverblijf van de tij
gers in het Noorder
Dierenpark in Em-
men is daartoe tijde
lijk opgesplitst. Vader Jaromir en tante Wanita kunnen zo
niet in de buurt van de in februari geboren zusjes komen.
De moeder verdedigt haar jongen namelijk te vuur en te
zwaard tegen iedereen die te dichtbij komt.
Een jonge giraffe uit de
dierentuin van de stad Aki-
ta in het noordoosten van
Japan heeft tijdens een zes
uur durende operatie een
KUNSTPOOT gekregen. De
negen maanden oude
Taiyo heeft de uitgevoerde
ingreep goed doorstaan,
vertelde een woordvoerder
van de dierentuin. De 2,80
meter hoge en 200 kilo
zware Taiyo brak in maart
zijn rechter voorpoot tij
dens een botsing met een
zebra. Dierenartsen had
den de de poot in het gips
gezet, maar dat veroor
zaakte weefselafsterving.
Dat zou kunnen leiden tot
bloedvergiftigingen uitein
delijk tot de dood van het
dier. Daarom besloten de
dierenartsen van de die
rentuin tot de ongebruike
lijke ingreep. De kunstpoot
bestaat uit een stuk bam
boe van tien centimeter
doorsnee met aan de on
derkant een zool van rub
ber om uitglijden te voor
komen. De poot wordt op
zijn plaats gehouden door
tape.
ISABELLA, het dochtertje van
prinses Annette en prins Bern-
hard jr., is dinsdag met een
keizersnee ter wereld geko
men. Dat heeft de Rijksvoor
lichtingsdienst (RVD) beves
tigd. De prinses blijft nog in
het ziekenhuis om van de ope
ratie te bekomen. Het gaat
echter prima met de jonge
moeder, aldus de RVD. Ze zal
over niet al te lange tijd naar
huis mogen. Prins Bernhard
deed vanochtend vroeg aangif
te van de geboorte van zijn
eersteling bij de burgelijke
stand in Amsterdam.
De vlag kon vandaag
uit voorde JARIGE
MAXIMA. De prinses
is 31 jaar geworden.
Ze viert haar verjaar
dag met echtgenoot
Willem-Alexander,
enkele goede vrien
den en familieleden
in New York. Daar
woonde Méxima
voordat ze haar droomprins leerde kennen. Vorig jaar
stond haar verjaardag in het teken van het huwelijk van
zwager Constantijn en schoonzus Laurentien en kreeg
Móxima de Nederlandse nationaliteit cadeau.
De Britse kroonprins Charles kondigt komende herfst zijn
HUWELIJK met zijn vriendin Camilla Parker Bowles aan.
Dit heeft zijn biograaf, Christopher Wilson, tegen de bou
levardkrant The Daily Express gezegd. Volgens Wilson is
alles in kannen en kruiken. De enige reden dat Charles
zijn trouwplannen nu niet bekend maakt, is volgens de
biograaf dat hij de aandacht niet van zijn moeder Eliza
beth wil afleiden die momenteel haar jubileum als
staatshoofd viert. Wilson, die het boek 'A Greater Love:
Charles and Camilla' schreef, zei tegen de krant dat de
weg voor het huwelijk is vrijgemaakt doordat Charles'
moeder heeft laten weten dat zij niet van plan is af te tre
den. Met dit besluit zou gegarandeerd zijn dat hij niet
binnen afzienbare tijd de troon bestijgt en dat de discus
sie over de vraag of Camilla wel koningin kan worden niet
op korte termijn aan de orde is.
Een kwart eeuw nadat ze met de anti-monarchistische
single 'God Save the Queen' beroemd en berucht werden
geeft de punkband de SEX PISTOLS deze zomer ter 'vie
ring' van het 50-jarige jubileum van de Britse koningin
Elizabeth II een eenmalig concert. Glen Matlock, de
voorganger van de in 1979 gaan een overdosis gestorven
Sid Vicious, zal net als tijdens een tournee van de band
in 1996 als bassist fungeren. De doorbraaksingle 'God
save the Queen' zal op 27 mei opnieuw uitgebracht wor
den in een poging dit keer de allerhoogste notering te be
reiken. Vijfentwintig jaar geleden bleef het nummer ste
ken op de tweede plaats van de hitparade. Op een pers
conferentie ter toelichting van de reünie verklaarde John
ny 'Rotten' Lydon overigens geen overtuigd tegenstander
van de monarchie te zijn. Ook de single 'God save the
Queen, waarin over de koningin gezegd wordt dat zij
'geen -enselijk wezen is', zou niet Js een afwijzing van
het koningshuis gezien moeten worden, aldus Lydon.
Vanessa.
Foto: GPD/New-fillcenter
Connie Breukhoven alias Vanes
sa brengt een muziek-dvd uit
met een nummer dat ze heeft
gezongen voor haar goede
vriend Pim Fortuyn. Van het
geld dat ze met de verkoop
hoopt binnen te halen, wil ze
een standbeeld voor de ver
moorde Rotterdammer kopen.
Vanessa leerde Fortuyn kennen,
toen zij samen in het NCRV-
programma Villa Felderhof za
ten. Sindsdien hadden ze vol
gens haar geregeld contact met
elkaar. „Pim was een heel bij
zondere persoonlijkheid."
Het idee voor een standbeeld
zegt Vanessa inmiddels te heb
ben besproken met Fortuyns
rechterhand en privé-chauffeur
Herman.
Het levensgrote standbeeld zou
voor Fortuyns stadsvilla moeten
komen en zou moeten worden
uitgevoerd in een materiaal dat
eeuwenlang meekan. „De man
ging voor kwaliteit, dus het
moet een kwalitatief goed beeld
worden, van brons or whatever.
Zo kunnen mensen over bij
voorbeeld 200 jaar nog te weten
komen wie Fortuyn was."
De muziek-dvd, met het num
mer 'Now you say nothing at
all', laat Pim Fortuyn zien 'als
'gelukkig mens'. Er zijn geen ver
wijzingen naar politiek, want
daar wil de zangeres en zaken
vrouw naar eigen zeggen niets
mee te maken hebben.
De dvd ligt vanaf morgen in de
winkels.
Nou dat weer. Wil Gerard Joling
'gewoon een ode brengen aan
iemand die respect verdient,
roepen ze weer dat het lijken
pikkerij is'. Het nummer 'At
your service' dat de zanger
woensdagavond zong op de ver
kiezingsbijeenkomst van aan
hangers van de Lijst Pim For
tuyn is wat Joling betreft, slechts
een éénmalig eerbetoon. „Ik
heb niks met die partij. Ik zong
het alleen voor Pim."
Was je dan een vriend van Pim
Fortuyn
Ach, een vriend, een vriend.
Nu hij dood is, was iedereen zijn
vriend. Laat ik zeggen: een ken
nis. Ik kwam hem vaak tegen bij
societyfeestjes. Een paar dagen
voor zijn dood had ik hem nog
gesproken voor mijn tv-pro-
gramma. En vlak voor zijn over
lijden zei hij nog in een inter
view dat hij een fan van me was.
Gerard Joling. Foto: United Pho
tos de Boer/Babette Stapel
Zoiets doetje toch wat."
Hoe ontstond dat lied?
„Ik was al gevraagd om op zijn
begrafenis iets te zingen, maar
toen kon het wegens tijdgebrek
niet doorgaan. Jan Rietman
kwam dinsdag met dit idee. Hij
maakte het lied. Ik zong het uit
mijn hart omdat Pim het ver
diende. En omdat ik het\
schrikkelijk vind dat hij is
moord omdat hij voor zij
ning uitkwam. Dan verdij
toch een eerbetoon?"
Das het verwijt van lijkei\
rij is onterecht?
„Ik snap wel dat ze het ze
Zelf heb ik er achteraf ooi
beetje een dubbel gevoel
Maar je doet het ook noo
Alles krijgt nu zo'n bizam
smaak. Daarom zal ik hel
of bij optredens ook nooi
zingen. Het was echt eeni
Maar er zijn al 30.000 cd\
perst.
„Daar verdien ik geen c
De opbrengst gaat naar I
Aidsfonds en de StichtL
Zinloos Geweld. En nik
LPF, hoor. Want als a
je je niet met politiek te bi
en. Dat gaat altijd fout"
Zo eenvoudig als de haring te eten is -
staart tussen duim en wijsvingers,
hoofd achterover en happen -, zo inge
nieus zit het beestje in elkaar. Want
denk nou niet dat de haring een simpel
visje is, dat een beetje doelloos door de
Noordzee zwemt en per ongeluk in een
vissersnet terechtkomt. Hij is slimmer
en vooral eigenwijzer dan we denken,
weet haringbioloog A. Corten van het
RIVO in IJmuiden.
Hij zette zijn theorie gisteren uiteen op
een vissersboot op zee voor de Scheve-
ningse kust. Daarop gaf het Nederlands
Visbureau journalisten een voorproefje
op het seizoen van de Hollandse Nieu
we dat 29 mei begint.
Corten promoveerde vorig jaar op on
derzoek naar het gedrag van haringen,
na een uitvoerige studie naar de manier
waarop zij rondtrekken. Gedurende
een jaar tijd doen de haringen drie
plaatsen aan om beurtelings te eten, te
paaien en de winter door te brengen.
En geen kleine rondjes, soms wel van
de Noorse tot aan de Britse kust.
Generaties vissen zwemmen jaren ach
tereen exact dezelfde route. De oude
haring onthoudt de weg en loodst de
jonkies het volgende jaar terug naar de
goede plek. Daarom werd eeuwenlang
aangenomen dat de vaste trekroute
aangeboren was in hun navigatiesys
teem. Alleen door extreme weersveran
deringen wijkt een populatie af, zo
dacht men. In 1963 bijvoorbeeld, werd
een school haring van de zuidkant van
Noorwegen het oostelijker gelegen
Skagerak ingetrokken door een langdu
rige oostenstorm die het oppervlakte
water van de kust af blies waardoor la
gere stromingen richting Zweden op
gang kwamen.
De visdeskundigen gingen er altijd van
uit dat de haring bij kalmer weer het
jaar ema weer gewoon naar de ver
trouwde stek bij Noorwegen zou rei
zen. Maar nee. Dezelfde groep harin
gen zwom de winter erop opnieuw
naar het Skagerak, zo wist bioloog Cor
ten uit de archieven te vissen. „De jaar
klas die daar toevallig is beland, blijft
trouw aan die plaats, zelfs als er niets
met de stroming aan de hand is. De er
varen haring heeft zich een bepaalde
gewoonte aangeleerd en houdt daaraan
de rest van zijn leven vast. Hij heeft een
eigenwil."
De vaste trekroutes berusten dus op
tradities en niet op aangeboren gedrag,
betoogt de bioloog. Hij trekt een paral
lel met een menselijk voorbeeld. „Ver
gelijk het maar met voetbalclubs, kerk
genootschappen of politieke partijen.
Daarin gaan groepen mensen steeds op
dezelfde tijd naar dezelfde plaats, zon-
Denk nou niet dat de haring een simpel visje is. Foto: Dick Hogewoning
weerhouden een lekker harinkje v
happen, zegt Corten. „Dan schiet
verhaal zijn doel voorbij."
Saskia Buitelaar
der dat dat genetisch is vastgelegd. Het
zijn tradities die van generatie op gene
ratie worden overgedragen."
Nog één ding. Laat dit inzicht in de in
telligentie van deze vis u er niet van
Hun benen worden tijdens de trainingen met ket
tingen uit elkaar getrokken en gedurende de kop
stoot-oefeningen raken ze nogal eens bewusteloos.
Ze werken 15 tot 20.000 calorieën per dag naar bin
nen en drinken bier uit bloemenvazen. Vrouwen
zijn verzot op hen, maar ze verblijven in kloosters.
De sumoworstelaar is en blijft een idool.
Voor de Japanners is het seizoen weer begonnen.
Het sumoworstelseizoen wel te verstaan. Volgens
de Japanners met gevoel voor stijl en traditie heeft
deze strijd tussen twee van overvloedig vlees tril
lende Titanen niets te maken met sport. Sumo is
voor de Japanners cultuur, waarbij het de worste
laars niet is toegestaan emotie te tonen.
De bezoekers van de wedstrijden daarentegen
gaan volledig uit hun dak. Vooral de vrouwelijke
fans raken in trance als hun idolen op de dohyo,
het uit leem en zand bestaande strijdperk, tegen
over elkaar staan. Slipjes dwarrelen op de masto
donten die alleen gekleed zijn in een negen meter
lange 'luier', de zogeheten mawashi. Want de su
moworstelaar is een held, een idool, het best te
vergelijken met een popster.
Het traditionele sumoworstelen is geen bezigheid
voor doetjes. „Ik heb die kolossen tijdens de trai
ning zien huilen als hun benen met kettingen uit
elkaar worden getrokken. Een sumoworstelaar
moet de spagaat ondanks zijn gewicht kunnen
blijven doen. En ook tijdens de kopstoot-oefenin
gen gaat het er hard aan toe Maar in de arena to
nen ze geen verdriet of blijdschap. Aan hun ge
zicht kun je nooit zien of ze hebben gewonnen of
verloren", vertelt Stephen Gadd, ooit zelf sumow
orstelaar. In 1998 stond hij achtste op de wereld
ranglijst.
Gadd, van oorsprong Engelsman, is voorzitter van
de Sumo Bond Nederland. Hierbij zijn tweehon
derdvijftig mannen en een enkele vrouw aange
sloten. Sumoworstelaars-in-spe rekruteert hij
voornamelijk op judoscholen, omdat judo en su
mo goed op elkaar aansluiten. Het verschil met Ja
pan is groot, weet hij. „We willen hier af van dat
dikke-mannen-imago. Wat niet betekent dat we
de Japanse sumo niet waarderen; integendeel,
maar in onze cultuur past het gewoon niet. Onze
sporters strijden daarom in verschillende ge
wichtsklassen en ook vrouwen zijn welkom. Al
leen in de vrije klasse komen de zwaren in actie.
Een talent bij judo herken ik gelijk. Het idee 'hoe
zwaarder, hoe sterker' is volledig achterhaald. Ik
ben meer op zoek naar jongens met zware botten,
waar je omheen kunt bouwen."
Bijwonen van een training is in Nederland deson
danks niet toegestaan. De Sumo Bond Nederland
heeft schoon genoeg van de lacherige sfeer die
hier nog steeds rond sumo heerst. De Nederlan
der kan alleen kennis maken met sumo tijdens
door de bond georganiseerde wedstrijden en de
monstraties, waar behalve de nieuwe generatie ui
teraard ook altijd enige trillende dikbillen, meestal
Japanse worstelaars op hun retour, hun kunsten
vertonen.
De belangstelling voor het staand worstelen mag
dan in Ned land langzaam toenemen, in Japai is
de interesse'tanende, heeft Gadd opgemerkt. De
Japanse jeugd vindt het gedoe rond het eeuwen
oude ritueel niet meer interessant en ook het trai
ningsregime is de jeugd te bar. Honkbal en judo
zijn in het land van de reizende zon veel meer ge
liefd. Desondanks zijn er nog steeds een miljoen
worstelaars actief. De Japanners zijn wel naarstig
op zoek naar nieuwe impulsen.
Maar daar wringt ook de schoen, want de traditie
staat op gespannen voet met de eis dat voor een
volledige erkenning als olympische sport ook
vrouwen toegang tot de sport moeten krijgen.
Voor de Japanners is dat (nog) niet bespreekbaar.
Daarnaast is er de eis dat de sport in verschillende
gewichtsklassen toegestaan moet worden en ook
dat is in strijd met de overlevering.
De oorsprong van het sumoworstelen gaat zeker
1500 jaar terug. Toen moest volgens het shintoïs-
me, de grootste geloofrichting in Japan, een mon
nik het opnemen tegen een god. Daarna streden
steeds de twee grootste jongens van een dorp te
gen elkaar. Het waren altijd mannen van kracht
en aanzien, zodat sumo als vanzelfsprekend door
de koningen en keizers werd geadopteerd. Nog
steeds komt de keizerlijke familie, net als het 'ge
wone' volk, naar de wedstrijden.
De training is zwaar, weet Gadd. „Die is het best
te vergelijken met een ouderwetse kostschool. De
worstelaars leven, trainen en slapen in een soort
klooster, waar de jongsten eerst de wc moeten
schoonmaken en pas na enige tijd mogen deelne
men aan de training die altijd 's morgens vroeg
begint. En daarbij wordt gewoonlijk bij blessures
niet gestopt."
Na de training op de nuchtere maag is het tijd om
te eten. Zo'n 15 tot 20.000 calorieën moeti
lijks de maag in: dat is dus vetmesten. Hel
voedsel van de vlezige combattanten is ee
soep die bestaat uit ingewanden, rauwe ii
suikers. Daarna volgen liters bier en gaati
stelaar slapen. In de avond wordt er weer
de beste manier om dik te worden. Voor 1
ners moet een sumoworstelaar toch zekei
wegen.
Gadd vertelt over een bezoek van enkele I
worstelaars aan Nederland. „Ze begonnei
het drinken van een fluitje. Zo'n hoeveelh
rnaakt weinig indruk op ze, want ze zijn ei
op bier.
Op een gegeven moment vroeg ik de cafél
bloemenvazen te vullen en uiteindelijk mi
alleen voor het bier 595 gulden afrekenen
Sumo is een sport waarbij respect voor de
stander het hoogste goed is en waarbij he
tussen winnen en verliezen dicht bij elkaa
Een prachtig en indrukwekkend ritueel, vi
Gadd. Door de combinatie van gewicht ei
heid knallen de tegenstanders met een kn
800 kilo tegen elkaar op.
Tijdens de korte strijd moet de tegenstam
ten de ring worden gewerkt. Gadd: „Maai
beslist meer dan op het juiste moment op
pen. Het is een manifestatie van pure krai
geduld. Prachtig! Twee vechtende dinosai
waarvan elke spier is aangespannen."
Irene Nieuwenhuijse
De familie Borsa-
to verwacht GE
ZINSUITBREI
DING. Als alles
goed gaat krijgen
Luca (3 jaar) en
Senna (8 maan
den) er in de
cember een
broertje of zusje
bij. ,,Leontine en
ik hebben nooit
onder stoelen of banken gestoken dat een groot gezin een
vurige wens van ons is", zegt een gelukkige Marco. ,,Tot
nu toe verloopt de zwangerschap voorspoedig."
Sumo is voor de Japanners cul
tuur. Foto's: GPD en Reuters
