NOS-debat
lijsttrekkers
afgeblazen
De vergeten holocaust
MEDIA
Linkse kiezer niet vies van Goede tijden
Journalisten
bedreigd na
moord Fortuyn
Slotgesprek gaat wel door
De Wild nog niet terug
VPRO belicht vervolging homo's tijdens Hitler-regime
Gay Krant Musical
Awards uitgereikt
den bosch - Joost de Jong, die
in de musical Saturday Night
Fever de hoofdrol vertolkt,
heeft de Gay Krant Musical
Award voor beste mannelijke
rol gewonnen. Joke de Kruijf uit
de musical Grace sleepte de
prijs voor beste vrouwelijke
musicalrol binnen. De tweedui
zend lezers die het stembiljet
van de Gay Krant invulden,
vonden Aida de beste produc
tie.
Kies het beste
studentenhuis
Hilversum - NCRVs 3FM-pro-
gramma BuZz gaat op zoek
naar het beste studentenhuis
van Nederland. Dat doet de re
dactie samen met het internet
bedrijf Studenten.net. De re
sultaten worden op 2 juni ge
presenteerd. Die dag wordt het
'Rn7.7. Studenten.Nethuis 2002'
uitgeroepen. BuZz is elke zon
dag vanaf 18.00 uur.
hilversum/gpd - Na de moord
op Pim Fortuyn is het aantal be
dreigingen gericht tegen journa
listen fors toegenomen. De inci
denten die bij de journalisten
vakbond NVJ zijn gemeld, „zijn
niet meer op de vingers van
twee handen te tellen", aldus
NVJ-voorzitter Ron Abram.
Volgens Abram hebben hoofd
redacties van dagbladen en tele
visieprogramma's bij de NVJ ge
ïnformeerd naar de mogelijkhe
den om journalisten beter te be
veiligen. „En dan gaat het vooral
om de tijd dat de journalisten
niet op de redactie zijn."
Abram constateert dat na de
moord op Fortuyn het klimaat
rond politici en journalisten is
verslechterd. „Die twee groepen
worden gemakshalve op één
hoop gegooid." Tót nu toe is er
sprake van in haat gedrenkte e-
mailberichten gericht aan re
dacties en meer boze telefoon
tjes. Zover bekend is RTL 4-ver-
slaggever Frits Wester de enige
journalist die na de moord op
Fortuyn klappen heeft opgelo
pen.
De NVJ-voorzitter ziet het kli
maat tegen journalisten verder
verslechteren nu de advocaten
Spong en Hammerstein een
klacht hebben ingediend tegen
een aantal politici en journalis
ten wegens het aanzetten tot
haat tegen Pim Fortuyn.
Abram: „Wij zinnen op een re
actie. Het liefst zou je ook een
aanklacht tegen de heren indie
nen. Nadeel is alleen dat dat
geen zin heeft. Juristen verzeke
ren ons dat hun aanklacht geen
kans maakt en daarmee de onze
ook niet."
dinsdag 14 mei 2002
van onze mediaredactie
Hilversum - Het hele weekeinde
heeft Lars Andersson, chef van
NOS Actueel met de grote politie
ke partijen aan de telefoon geze
ten om te kijken of de lijsttrek
kers op een of andere manier
vanavond toch nog met elkaar in
debat konden en wilden gaan.
Het heeft niet mogen baten. Nu
kan de televisiekijker genieten
van Lingo en de film Orijpstra en
de Gier.
Andersson: „Het begon vrijdag
middag toen de politieke partij
en met Kamervoorzitter Van
Nieuwenhoven besloten de
campagnes voor de Kamerver
kiezingen te stoppen. Daarmee
was ook het nationale lijsttrek
kersdebat op dinsdagavond van
de baan. Wij hebben toen een
andere formule bedacht, waar
bij de lijsttrekkers niet met el
kaar in debat zouden gaan,
maar individueel door Paul Wït-
teman en Ferry Mingelen zou
den worden geïnterviewd over
de huidige politieke situatie in
ons land. Dus niet zozeer over
hun partijprogramma, maar
over hoe het nu verder moet.
Maar daar zijn we niet uitgeko
men."
„Sommigen partijen wilden
niet, anderen alleen als iedereen
meedeed en weer anderen voel
den er wel wat voor," aldus An
dersson. „Maar wij wilden per
se compleet zijn: de grote vijf
plus de Lijst Pim Fortuyn. Toen
dat niet mogelijk bleek, hebben
ik gisteren de knoop doorgehakt
en de boel afgeblazen."
Volgens Andersson hebben de
perikelen rond het lijsttrekkers-
Hilversum - Discjockey Ruud de
Wild van het gelijknamige pro
gramma op radio 3FM presen
teert deze week zijn programma
niet. Hij gaat wel door met zijn
tv-werk voor BNN.
De Wild beslist vrijdag of en
wanneer hij verder gaat met zijn
radioprogramma. De Wild was
vorige week maandag getuige
debat geen gevolgen voor het
slotgesprek tussen de lijsttrek
kers en Paul Witteman morgen
avond na de verkiezingen. „Dat
gaat gewoon door en dat is ook
niet zozeer een debat, maar
meer het begin van de kabinets
formatie. Dan is duidelijk hoe
de zetelverdeling is en kan de
vorming van de regering begin
nen."
Andersson vindt het jammer dat
de kiezer vandaag niet meer de
kans krijgt de politieke kopstuk
ken nog een keer aan het werk
te zien, maar begrijpt en respec
teert de beslissing van de partij
en. „Wij kunnen dit alleen doen
met hun medewerking en dat
zat er niet in." Wat Andersson
betreft had het lijsttrekkersdebat
door kunnen gaan. „Het is ook
de opvatting van een deel van
de kiezers en politici: je moet de
informatievoorziening door la
ten gaan. En voor ons als pu
blieke omroep ligt daar bij uit
stek een taak. Vandaar dat we
ook een variant op het lijsttrek
kersdebat hebben geprobeerd."
Toen Andersson namens NOS
Actueel de zendtijd voor het
lijsttrekkersdebat gistéren inle
verde, is de netcoördinator van
Nederland 1, Ton van Dijk, nog
de hele middag bezig geweest
een alternatief te bedenken. Zo
werd onder meer gedacht aan
een uitzending over de stand
punten van de politieke partijen
zonder de lijsttrekkers, bijvoor
beeld in de vorm van een extra
aflevering van Rondom Tien.
Volgens een NOS-woordvoerder
bleek al snel dat de tijd te kort
was zulke ideeën uit te werken
en heeft de TROS de zendtijd
vervolgens opgevuld.
van de moord op Pim Fortuyn.
Op zijn website belooft de Wild
zijn luisteraars 'ergens deze
week weer at your service' te
zijn, maar in interviews heeft hij
aangegeven wellicht helemaal
met het programma te stoppen.
De presentatie vam het tv-pro-
gramma Top of the Pops zet hij
wel voort.
Hilversum - Na de relatief blije
en vrije jaren twintig, waarin
Berlijn het homoseksuele Wal
halla was, volgde de repressie
van het nazi-regime. Hiermee
kwam een abrupt einde aan de
vrijheden die de homoseksuelen
in de Weimar-republiek geno
ten.
In de documentaire Paragraph
175, vandaag te zien bij de
VPRO, belichten Rob Epstein en
Jeffrey Friedman de vervolging
van homoseksuelen gedurende
het Hilter-regime, een tot nu toe
onderbelicht onderwerp in de
geschiedenis van homoseksue
len.
Epstein en Friedman maakten al
eerder de geprezen documen
taire The Celluloid Closet, waar
in de geschiedenis van homo
seksuelen op het witte doek
werd belicht. Voor Paragraph
.175 volgden ze holocaust-histo
ricus Klaus Müller op zijn tocht
langs inmiddels stokoude ho
moseksuele overlevenden van
de Tweede Wereldoorlog, onder
wie zowel vervolgden als voor
malige nazi's.
In de documentaire vertellen
zes overlevenden over hun tijd
onder het nazi-regime en de be
handeling die zij ondergingen.
De meesten vertellen hun ver
haal voor het eerst, omdat de
verhalen te gruwelijk waren om
hun dierbaren ermee lastig te
vallen. Nu nog kunnen de in
middels bejaarde mannen
moeilijk met hun emoties over
weg. Herhaaldelijk moeten de
interviews worden onderbro
ken.
Naast de vele verhalen over de
verschrikkingen die de mannen
meegemaakt hebben, vertellen
ze ook over hun eerste homo
seksuele contacten en hun eer
ste liefdes. Door deze afwisse
ling blijft de documentaire on
danks de verschrikkelijke verha
len verteerbaar.
De eerste openlijke daad tegen
homoseksuelen volgde enkele
maanden nadat Hitier de macht
greep in 1933. Alle bekende ho
moclubs werden gesloten. Op 6
mei dat jaar werd het instituut
voor seksuele wetenschappen,
dat onder leiding stond van een
homofiele directeur, vernietigd.
Joodse bedrijven en winkels
werden gesloten en er werd be
gonnen met de bouw van con
centratiekampen. Ondanks de
duidelijk zichtbare escalatie
voelden de meeste homo's zich
net als veel joden niet bedreigd.
Ze zagen zichzelf als Duitser en
dachten dat die nationaliteit
hen wel zou beschermen. Die
gedachte ging slechts tot be
paalde hoogte op. In tegenstel
ling tot bijvoorbeeld de joden en
de zigeuners werden veel ho
mo's wel tot raszuivere Ariërs
gerekend.
In de ogen van nazi's waren die
homo's zieke Ariërs die genezen
moesten worden.
De naam van de documentaire,
Paragraph 175, verwijst naar het
artikel uit het Duitse wetboek
dat het verbod op homoseksua
liteit inluidde. Het reeds in 1871
opgestelde artikel zou pas in
1969 uit het wetboek verwijderd
worden.
Hoewel de paragraaf ruim bijna
een eeuw bestond, kreeg hij
vooral bekendheid door de in
vulling die het nazi-regime er
aan gaf. Onder Adolf Hitler wer
den de woorden uit het artikel
pas voor het eerst in grote
schaal in daden omgezet.
In de ogen van de nazi's zouden
homo's alleen loyaliteit ten op
zichte van elkaar hebben en
daardoor een gevaar voor de
Duitse samenleving vormen.
Hoewel het verbod op homo
seksualiteit ook voor vrouwen
gold, ontsprongen lesbiënnes
wettelijke vervolging. Vrouwen
waren volgens de nazi-leer na
melijk seksueel passie
om niet in staat hune
sualiteit te bepalen.
Voor mannen was de
een simpel gebaar ofi
king op straat al voldo
als homoseksueel gek
worden en daarmee i
king te komen voor vi
In totaal werden plus
honderdduizend man
homoseksueel besten
tigduizend van hen w
gepakt wegens hun si
voorkeur. Van dat a
er weer tien- tot vijfde
doorgestuurd naar co
tiekampen. Tweederd
vond er de dood.
Niek Idema
VPRO's Import: Paral
wordt vanavond oml
door de VPRO op Ned
uitgezonden.
Beau van Erven Dorens
is de favoriete presenta
tor van Femke Halsema.
Foto-. De Boer
Marja Wagenaar wil
George Clooney terug
in ER.Foto: Reuters
Onderzoek NOS naar politieke voorkeur en kijkgedrag
door Lieneke van der Fluit
en Susanne van Velzen
Hilversum - Politici zijn niet altijd even
makkelijk te strikken voor een tv-optre-
den. Zeker niet als het om een wat luch
tiger programma gaat. Behalve in verkie
zingstijd. Dan moeten er stemmen ge
trokken worden en zijn ze niet van het
scherm af te slaan. Na de dood van Pim
Fortuyn hebben de partijen direct hun
campagnes gestaakt, maar in de weken
voorafgaand aan de moord presenteer
den de lijsttrekkers zich aan het electo
raat in de meest uiteenlopende program
ma's. Zorgvuldig kiezen de campagnelei
ders voor hun lijsttrekkers de juiste pro
gramma's om de juiste doelgroep (lees:
kiezers) te bereikep, Zo konden de
TROS-kijkers WD-lijsttrekker Hans Dijk
stal zien schilderen en keuvelen bij
Ralph Inbar en zat PvdA-voorman Ad
Melkert zichtbaar ongelukkig bij Paul de
Leeuw in zijn NCRV-Herberg. Is het wel
zo verstandig van Dijkstal om zijn 'kost
bare' tijd in de TROS te steken? Stemmen
zwevende kiezers met een lichte voor
keur voor rechts wel af op de TROS of
zitten ze massaal bij Hart van Neder
land? En is het slim van een linkse politi
cus om aan tafel te schuiven bij NOVA
terwijl zijn potentiële aanhang op dat
moment bij Weekend miljonairs van Ro
bert ten Brink zit.René van Dammen van
de afdeling Kijk- en Luisteronderzoek
van de NOS zocht antwoord op deze vra
gen en vergeleek de politieke voorkeur
van de Nederlanders met hun kijkge
drag. Voor zijn onderzoek verdeelde Van
Dammen de kijkers in drie groepen: link
se kiezers (mensen die van plan zijn te
gaan stemmen op PvdA, Groenlinks, SP
of D66) middengroep (CDA) en rechtse
kiezers (WD en kleine christelijke partij
en).
De linkse kiezer, progressief Nederland,
kijkt behalve naar de publieke omroepen
ook redelijk veel naar RTL 4. In de top 10
van meest bekeken programma's onder
linkse kiezers staan volgens Van Dam
men naast het 8 Uur Journaal, Studio
sport, Spoorloos en Vermist ook Baantjer
en Goede tijden slechte tijden van RTL 4.
„Het enige VARA-programma dat veel
linkse kiezers weet te bereiken is de con
sumentenrubriek Kassa. Voor program
ma's als Barend Witteman en NOVA
heeft links Nederland minder belangstel
ling dan voor de comedyseries Toen was
geluk heel gewoon en Oppassen!", con
cludeert René van Dammen.
CDA-stemmers zijn volgens het KLO-on-
derzoek echte Nederland 1-kijkers. „Zij
kijken massaal naar het 8 Uur Journaal,
Links Nederland kijkt volgens Kijk- en
Luisteronderzoek van de NOS net zo
graag naar RTL 4-programma's als naar
programma's van de publieke omroe
pen. En de Nederlander met een voor
keur voor rechts kijkt relatief weinig
naar de televisie. Wij vroegen de media
woordvoerders van de Tweede Kamer
fracties naar hun kijk- en luistervoor
keuren en legden hen de volgende ne
gen vragen voor:
1. Favoriete tv-programma
2. Favoriete tv-presentator
3. Favoriete omroep
4. Hoeveel televisie kijkt u per week?
5. Welk programma mag terug op tv?
6. Favoriete radioprogramma
7. Favoriete radiozender
8. Waar luistert u naar de radio?
9. Hoeveel luistert u naar de radio?
pakken automatisch ook vaak Netwerk
mee om daarna terecht te komen bij
programma's als Spoorloos, toen was ge
luk heel gewoon of Praatjesmakers. De
CDA-kiezer zal eerder naar Kruispunt of
2 Vandaag kijken dan naar NOVA."
Rechtse kiezers kijken van de drie groe
pen het minst naar de televisie. Van
Dammen: „Ze hebben ook geen duidelij
ke zendervoorkeur. Voor sport stemt de
ze groep zowel af op Nederland 2 als SBS
6. Nieuws halen ze bij het 8 Uur Journaal
maar ook bij RTL's Half Acht Nieuws.
Het tamelijk apolitieke Hart van Neder
land trekt meer rechtse kijkers dan de ac
tualiteitenrubrieken van de publieke om
roepen."
De zwevende kiezers, de mensen die nog
niet weten op wie ze morgen gaan stem
men, kijken volgens het onderzoek van
Van Dammen graag naar Spoorloos en
Vermist. Maar ook Love Letters en Post
codeloterij: 1 tegen 100 zijn favoriet De
woordvoerder: „Het enige actuele
nieuwsprogramma dat de zwevende kie
zer nog wel eens wil bekijken naast het 8
Uur Journaal is Hart van Nederland.
Maar Goede tijden en een stevige actie
film bij SBS 6 zijn veruit favoriet bij de
zwevende kiezer."
Barend Van Dorp zijn favoriet bij Joop
en Bert Bakker. Ook Jan Mulder doet het
Bakker.Foto: KIPPA
Bas van der Vlies, SGP:
1 t/m 5. In de gereformee
loofsgemeenschap speelt
rol. Ik heb er geen en kijk
6. Met het oog op morgei
7.Radio 1
8.Thuis en in de auto
9. Tien uur per week
Joop Atsma, CDA:
1. Barend en Van Dorp
2. Mart Smeets
3. VARA
4. Tien - vijftien uur per week.
5. Ontbijttelevisie van de KRO
moet blijven en ook Sonja Barend
zal ik missen in Barend en Witte
man.
6. Met het oog op morgen en
Cappucino op Radio 2.
7. Radio 1
8. In de auto
9. Vrij veel, ik denk wel vijftien
uur in de week.
Marja Wagenaar, PvdA:
1. Sex and the city
2. Rob Trip, die heeft zo'n mooie
stem.
3. VARA
4. Minstens tien uur in de week
5. George Clooney moet terug in
ER, zonder hem is de serie hele
maal niet meer leuk.
6. Met het oog op morgen en Spij
kers met koppen
7. Radio 1 en Classic FM
8. In de auto, nauwelijks thuis
9. Tien tot vijftien uur in de week
Bert Bakker, D66:
1. Barend en Van Dorp
2. Jan Mulder
3. VARA
4. Elke dag, dertig uur in de week.
5. Derrick
6. Jensen in de ochtend
7. Business News Radio en Radjo 1
8. Heel veel in de auto, maar ook
thuis.
9. Vijftien uur per week.
Harry van Bommel, SP:
1. Het Lagerhuis
2. Paul Witteman
3. VARA
4. gemiddeld twaalf uur per week
5. Het kinderprogramma Stuif 'es
in
6. Argos
7. Radio 1
8. Vooral in de auto, maar soms
ook thuis
9. Minimaal tien uur in de week
Dick Stellingwerf, ChristenUnie:
1. Nova/Den Haag Vandaag
2. Margriet Vroomans
3. EO
4. Tien uur per week
5. Van Gewest tot gewest?
6. Radio 1-journaal
7. Radio 1
8. In de auto, maar ik ben een fer
vent aanhanger van het openbaar
vervoer, dus ik luister niet zo veel.
9. Vijf uur per week.
Atzo Nicolaï, WD:
1. Ik kijk vooral naar speelfilms,
maar als ik een programma moet
kiezen is het Jiskefet.
2. Frits Barend en Henk van Dorp
3. VPRO
4. Vier tot vijf uur in de week
5. Hier is Adriaan van Dis van de
VPRO
6. Ik luister vooral naar muziek
zenders, maar als ik een program
ma moet kiezen, is dat Met het
oog op morgen.
7. Radio 10 FM
8. Vooral in de auto
Vier uur per week
Femke Halsema, Groenl
1. Smack the pony, vrouw
re op de BBC
2. Beau van Erven Doren'
Rick Nieman
3. VPRO
4. Zeven uur per week
5. VPRO's Veldpost
6. Radio 1-journaal, maai
ter nauwelijks naar de ra(
7. Radio 4, als ik meer tijd
hebben
8. Thuis op mijn wekkern
9. Zolang mijn wekkerrad
herhaalt
Homoseksuele mannen werden vervolgd door de nazi's. Foto: GPD
